3.2. Thực trạng công tác Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế tại Cục thuế Hà Tĩnh
3.2.1. Công tác Quản lý nợ
Công tác Quản lý nợ tại Cục thuế Hà Tĩnh hiện nay đã được quan tâm, đầu tư khá nhiều, tuy chưa phát huy triệt để công tác QLN & CCN thuế do các điều kiện khách quan và chủ quan mang lại nhưng bước đầu đã có sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của Lãnh đạo phụ trách, các bộ phận chức năng liên quan và cán bộ quản lý công tác tại bộ phận QLN&CCN thuế.
Với thực tế chức năng thu nợ nếu bị tách khỏi chức năng kiểm tra, giám sát sẽ gây khó khăn cho việc thực hiện đôn đốc thu nợ thuế, vì vậy ngay từ khi thành lập phòng chức năng QLN&CCN thuế, lãnh đạo Cục đã chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng, các tổ chức Ngân hàng, tổ chức thương mại trên địa bàn ký kết các quy chế phối hợp trong việc thu nợ đọng tiền thuế và cưỡng chế nợ thuế trên địa bàn. Quy chế số 641/QCPHLN: CT-KB-NH ngày 23/4/2011 giữa Cục thuế - Các Ngân hàng - Kho bạc tỉnh về việc thu nợ và cưỡng chế thu nợ tiền thuế, tiền phạt và quy chế số 1097/QCPHLN ngày 08/7/2011 giữa Cục thuế - Công an tỉnh - Toà án tỉnh - VKS tỉnh và Thi hành án về việc xử lý cưỡng chế thu nợ đọng tền thuế, tiền phạt và truy tố trước pháp luật đối với các hành vi có dấu hiệu phạm tội trong lĩnh vực thuế.
Quá trình thực hiện 02 quy chế này đã thu được một số kết quả tích cực, đáng ghi nhận đã góp phần nâng cao ý thức tuân thủ của người nộp thuế, giảm thiểu nợ đọng thuế một cách rõ rệt và tạo ra mối liên hệ công tác chặt chẽ, mật thiết giữa cơ quan thuế với các cơ quan khác đóng trên địa bàn.
Bên cạnh đó, Cục thuế đã chủ động liên hệ trao đổi làm việc và đề nghị Đảng uỷ khối doanh nghiệp hỗ trợ trong công tác thu nợ thuế ở các doanh nghiệp có tổ chức Đảng đang hoạt động, để Đảng uỷ khối khéo léo lồng chỉ
tiêu thực hiện nghĩa vụ với NSNN là một trong những chỉ tiêu khi thực hiện kiểm tra và đánh giá thi đua cuối năm của các Chi bộ Đảng, qua đó đòi hỏi các doanh nghiệp cần có sự nỗ lực và có ý thức chấp hành tốt hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước. Định kỳ hàng quý, 6 tháng và 01 năm Cục thuế và Đảng uỷ khối doanh nghiệp có sự thông tin lẫn nhau và phối hợp để nhắc nhở đôn đốc thu nợ thuế.
Nhằm tăng cường hiệu quả công tác thu nợ Cục thuế đã ban hành quy chế phối hợp giữa các bộ phận chức năng trong đơn vị, quy chế nêu rõ nhiệm vụ và trách nhiệm của từng bộ phận trong công tác Quản lý nợ và CCN thuế.
Quy chế quy định một số điểm về trách nhiệm của các bộ phận chức năng như sau:
+ Các đoàn Thanh tra, Kiểm tra thuế sau khi thực hiện các cuộc kiểm tra, thanh tra tại doanh nghiệp thì phải có trách nhiệm đôn đốc thu hết số thuế truy thu sau kiểm tra, Thanh tra.
+ Đối với bộ phận Quản lý thuế thu nhập cá nhân ngoài những nhiệm vụ được quy định tại QĐ của Tổng cục thuế còn có trách nhiệm đôn đốc để thu hết số nợ thuế thu nhập cá nhân vào NSNN, chỉ tiêu này cũng được đưa vào bình xét thi đua cuối năm của các phòng.
+ Bộ phận kiểm tra thuế sau khi phân các cán bộ theo dõi, giám sát kê khai thuế của các doanh nghiệp thì đồng thời các cán bộ này phải có trách nhiệm đôn đốc thu hết số nợ thuế cũ và số thuế mà doanh nghiệp vừa kê khai vừa kê khai. Trường hợp để nợ đọng thuế thì bị đưa vào diện hạ mức bình xét thi đua các kỳ.
+ Bộ phận kê khai – KTT có trách nhiệm phối hợp cùng bộ phận quản lý nợ & CCN thuế điều chỉnh các khoản nợ ảo đã nộp vào NSNN nhưng do
sai tài khoản, tiểu mục mà dẫn tới nợ thuế, đảm bảo số nợ ảo được giảm xuống do nộp sai mục lục ngân sách triệt để.
+ Qua khai thác trên chương trình ứng dụng quản lý thuế (QLT) và các phần mềm hỗ trợ, hàng tháng các cán bộ tại bộ phận QLN& CCN thuế có trách nhiệm lập danh sách các doanh nghiệp đang nợ thuế có đủ điều kiện hoàn thuế trong kỳ để phối hợp cùng các bộ phận khác vận động các doanh nghiệp thực hiện hoàn thuế để qua đó lập lệnh thu lập lệnh thu NS đối với khoản tiền nợ thuế mà đơn vị còn nợ NSNN. Qua đó số nợ thuế được giảm một cách đáng kể, đặc biệt là các khoản nợ thuế do phạt nộp chậm tiền thuế được thu dứt điểm.
Bảng 3.3: Số tiền thu nợ thuế thông qua hoàn thuế, 2011 - 2014 Đơn vị: tỷ đồng
Năm Số thu nợ qua hoàn thuế Ghi chú
(1) (2) (3)
2011 18,2
2012 8,7
2013 126,9
2014 219
(Nguồn: Cục Thuế Hà Tĩnh) + Định kỳ hàng năm bộ phận QLN&CCN thuế có trách nhiệm kết hợp với bộ phận Tuyên truyền - hỗ trợ người nộp thuế để theo dõi tình hình thực hiện nghĩa vụ đối với NSNN và xác nhận tình trạng nợ thuế qua đó biểu
dương khen ngợi bằng các hình thức đối với các doanh nghiệp chấp hành tốt nghĩa vụ thuế.
+ Cùng với bộ phận quản lý ấn chỉ khi giải quyết cho doanh nghiệp tự in hoá đơn hoặc in hoá đơn lần sau cho doanh nghiệp; nếu doanh nghiệp còn nợ thuế thì có ý kiến đề xuất để cùng vận động tuyên truyền và yêu cầu doanh nghiệp nộp hết số tiền thuế đang nợ.
+ Vào thời gian cuối các quý trong năm Lãnh đạo cục trực tiếp phụ trách bộ phận chỉ đạo bộ phận QLN&CCN thuế phối kết hợp cùng bộ phận Kiểm tra thuế mời các đơn vị nợ thuế trực tiếp đến làm việc tại trụ sở cơ quan thuế và tại trụ sở doanh nghiệp, những đợt kết hợp thu này thường lại hiệu quả rất lớn, với số thu nợ đọng thuế đạt rất cao.
Bảng 3.4: Tình hình thu nợ đọng thuế tại cục Thuế Hà Tĩnh, 2011 - 2014 Đơn vị: tỷ đồng
Năm Tổng số thu nợ vào cuối các quý trong năm
Số thu nợ đến 31/12 Tỷ lệ (%)
(1) (2) (3) (4) = (2)/(3)
2011 84,86 156 54,4
2012 119,3 185 64,5
2013 135,8 292 46,5
2014 239,1 768 31,1
(Nguồn: Cục Thuế Hà Tĩnh)
Có thể nói công tác QLN&CCN thuế tại Cục thuế Hà Tĩnh là công tác chung của toàn thể các phòng chức năng, chính vì vậy mà trong những năm qua khi số thu liên tục tăng thì tỷ lệ nợ đọng thuế có xu hướng giảm và luôn duy trì ở mức thấp.