B. BÁO CÁO THỰC TẬP
II. Tìm hiểu về tổn thất điện năng
1.1. Các tổn thất kỹ thuật bao gồm
- Tổn thất trên đường dây do điện trở của dây dẫn
- Tổn thất trong máy biến áp và máy điều chỉnh: tổn thất có tải (trong đồng) và tổn thất không tải (trong sắt).
- Tổn thất vầng quang trên đường dây cao áp và siêu cao áp.
- Tổn thất điện môi trong đường dây cáp ngầm hay tụ điện tĩnh.
- Tổn hao trong điện năng kế.
- Tổn hao trong điện năng kế - Tổn hao do hệ số công suất thấp.
- Các tổn thất kỹ thuật khác.
a. Các nguyên nhân làm tăng tổn thất kỹ thuật:
- Quá tải dây dẫn: nhiệt độ dây dẫn tăng cao làm tăng tổn thất điện năng.
- Không cân bằng pha: làm tăng tổn thất điện năng trên dây trung tính, dây pha, tăng tổn thất điện năng trong MBT, quá tải ở pha có dòng điện lớn.
- Quá tải máy biến áp: phát nóng cuộn dầy, các điểm tiếp xúc, đồng thời gây sụt áp phía thứ cấp MBT làm tăng tổn thất đường dây phía thứ cấp
- Non tải máy biến thế: tổn hao không tải lớn hơn tổn hao điện năng sử dụng gây nên tổn thất máy biến thế.
- Hệ số cosphi thấp: cosphi thấp cần phải tăng dòng điện truyền tải công suất phản kháng làm tăng tổn thất điện năng.
- Các mối nối có tiếp xúc kém: làm tăng nhiệt độ mối nối gia tăng tổn thất.
- Tổn thất do thiết bị cũ, lạc hậu: các máy biến thế và thiết bị cũ thường có hiệu suất thấp và tổn hao cao.
-
- Tổn thất dòng rò: các thiết bị không được kiểm tra, bảo trì bảo dưỡng tốt dẫn đến dòng rò, phóng điện qua cách điện gây tổn thất điện năng.
- Hành lang tuyến không đảm bảo: cây xanh, vật lạ va quẹt vào đường dây trần gây phóng điện, sự cố cũng là nguyên nhân gây tổn thất điện năng
- Điện áp truyền tải: không đạt định mức do tiết diện dây nhỏ, bán kính cấp điện lớn hoặc chưa hiệu chỉnh bộ đổi nấc máy biến thế không kịp thời làm tăng dòng điện truyền tải dẫn đến tăng tổn thất.
- Điện áp xấu: điện áp bị lệch pha, không đối xứng, méo sóng điện áp do thành phần sóng hài bậc cao…cũng sẽ gây ra tổn thất phụ làm nóng máy biến thế, đường dây, gia tăng tổn thất.
- Phương thức vận hành: Tính toán phương thức vận hành chưa hợp lý dẫn đến tổn thất điện năng cao. Để xảy ra sự cố dẫn đến phải vận hành phương thức bất lợi dẫn đến tổn thất điện năng cao.
- Sự chênh lệch đồ thị phụ tải: phụ tải chênh lệch quá lớn giữa thời cao điểm và thấp điểm cũng gây ra tổn thất cao và khó khăn trong công tác vận hành.
- Chế độ sử dụng điện không hợp lý: Những phụ tải có sự chênh lệch quá lớn giữa giờ cao điểm và thấp điểm sẽ gây khó khan cho vận hành và gây tổn thất điện năng cao.
- Hiện tượng vần quang điện: Đối với đường dây điện áp cao từ 110kV trở lên, hiện tượng vầng quang điện cũng gây tổn thất điện năng cao.
b. Biện pháp giảm tổn thất điện năng trong hệ thống điện.
- Về kỹ thuật tập trung đầu tư cải tạo mạng lưới, cụ thể đẩy nhanh tiến độ đầu tư, xây dựng các công trình nguồn điện, lưới điện, đồng bộ theo quy hoạch để giảm tổn thất trên lưới. Thực hiện đầu tư mới và cải tạo lưới điện truyền tải 220kV và 110kV nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải. Thực hiện đầu tư mới và cải tạo mạng lưới phân phối gồm đường dây 110 kV, các trạm trung gian, thay thế các thiết bị cũ trên lưới điện.
- Về vận hành, quản lý có phương án tính toán vận hành, kết nối tối ưu để giảm tổn thất trong hệ thống, sửa chữa kịp thời các sự cố, đồng thời hoán đổi các trạm biến áp để san tải hợp lý giảm tổn thất.
- Đối với giải pháp kinh doanh, áp dụng công nghệ mới vào đo đếm và thu nhập chỉ số đồng hồ đo, qua đó nâng cao chất lượng kinh doanh mua, bán điện; kịp thời thay thế các đồng hồ sai, hỏng gắn với theo dõi sản lượng tiêu thụ của khách hàng để có biện pháp quản lý phù hợp. Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên quan tăng cường công tác theo dõi, kiểm tra định kỳ hệ thống đo đếm theo đúng quy định.
c. Các biện pháp quản lý kỹ thuật – vận hành giảm tổn thất kỹ thuật:
- Không để quá tải đường dây, máy biến áp: thực hiện theo dõi các thông số vận hành lưới điện, tình hình tăng trưởng phụ tải để có kế hoạch vận hành, cải tạo lưới điện hợp lý không để quá tải đường dây, máy biến thế trên lưới điện
- Thực hiện tính toán và chọn chế độ vận hành kinh tế máy biến thế: đối với các trạm có 2 máy biến thế mà chỉ vận hành 1 máy biến thế, hoặc vận hành song song 2 máy biến thế.
- Không vận hành máy biến thế bị lệch pha: định kỳ hàng tháng phải theo dõi dòng tải từng pha, dòng điện trung tính I0, thực hiện cân pha khi dòng I0>15% Itb của 3 pha.
- Chọn phương thức vận hành tối ưu: thường xuyên tính toán và chọn phương thức vận hành tối ưu để mức tổn thất là thấp nhất, đảm bảo điện áp duy trì trong giới hạn cho phép và khả năng chịu đựng của thiết bị.
- Tính toán và lắp đặt tụ bù tối ưu: thường xuyên theo dõi cosphi các xuất tuyến và lộ tổng tính toán dung lượng bù tối ưu phù hợp với đồ thị phụ tải của khu vực đảm báo cosphi lộ tổng 110kV tại các trạm phải lớn hơn 0.98
- Kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng thiết bị: bảo trì, bảo dưỡng thiết bị và lưới điện đảm bảo đáp ứng đúng tiêu chuẩn kỹ thuật vận hành, không để các mối nối, các chổ tiết xúc gây phát nóng gia tăng tổn thất.
- Hạn chế tối đa sự cố lưới điện: thực hiện tốt công tác quản lý kỹ thuật, quản lý vận hành nhằm ngăn ngừa tối đa sự cố, đảm bảo lưới điện không bị sự cố duy trì
- Từng bước loại dần các thiết bị: không tin cậy, hiệu suất kém tổn thất cao bằng việc thay mới các thiết bị có hiệu suất cao, tổn thất thấp đặc biệt là các máy biến thế 110kV.
- Hạn chế các thành phần không cân bằng và song hài bậc cao: Thực hiện kiểm tra đối với khách hàng gây méo điện áp (các lò hồ quang điện, các
phụ tải máy hàn công suất lớn…) trên lưới điện. Trong điều kiện gây ảnh hưởng lớn đến méo điện áp, yêu cầu khách hang phải có biện pháp khắc phục.
- Tính toán và quản lý TTĐN kỹ thuật: Thực hiện tính toán TTĐN kỹ thuật của từng trạm biến áp, từng đường dây, từng khu vực để quản lý, đánh giá và đề ra các biện pháp giảm TTĐN phù hợp.