Chương 2 XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BTTN
2.1. Xây dựng hệ thống BTTN phần Từ học Vật lý 11 nâng cao
2.1.2. Hệ thống BTTN phần Từ học
2.1.2.2. Hệ thống bài tập chương cảm ứng điện từ
- Ban đầu khóa K mở, đóng đột ngột khóa K. Dự đoán hiện tượng xảy ra, làm TN kiểm tra dự đoán và giải thích hiện tượng.
- Ban đầu khóa K đóng, mở đột ngột khóa K. Dự đoán hiện tượng xảy ra, làm TN kiểm tra dự đoán và giải thích hiện tượng.
Bài 2: Cho một NC thẳng rơi theo phương thẳng đứng qua ống dây dẫn đặt thẳng đứng (hình 2.9) nêu dự đoán về chiều quay của kim điện kế. Làm TN kiểm tra dự đoán và giải thích.
Bài 3: Có một thanh thép và một thanh NC giống hệt nhau về hình dạng và màu sắc bên ngoài. Lập các phương án TN để nhận ra chúng.
Bài 4: Một khung dây đặt gần ống dây điện, mặt phẳng khung dây vuông góc với trục ống dây (hình 2.8). Hãy dự đoán hiện tượng xảy ra nếu di chuyển con chạy của biến trở. Làm TN để kiểm tra dự đoán và giải thích.
Bài 5: Xoay nhanh một khung dây quanh một trục nằm trên mặt phẳng khung trong khoảng giữa hai cực của NC chữ U hoặc gần một đầu cực của NC thẳng. Trong khung dây có gắn một bóng đèn LED hoặc một điện kế nhạy. Hiện tượng gì xảy ra, hãy giải thích?
Hình 2.8
Hình 2.9
Bài 6: Nối một khung dây dẫn tròn với một điện kế nhạy. Đặt khung dây trong từ trường của một NC điện. Dự đoán hiện tượng xảy ra khi bóp mạnh để thay đổi diện tích khung dây. Làm TN và giải thích.
Bài 7: Xác định chiều dòng điện cảm ứng trong ống dây khi đưa một đầu thanh NC lại gần và ra xa ống dây.
Bài 8: Cho hệ thống như hình 2.10. Khi NC đi lên, dòng điện cảm ứng trong vòng dây dẫn có chiều như thế nào? Hệ thống sẽ chuyển động ra sao?
Bài 9: Một thí nghiệm được bố trí như hình 2.11.
Hãy xác định chiều dòng điện cảm ứng trong mạch C khi ta giảm giá trị của điện trở R trong mạch A.
Bài 10: Bố trí thí nghiệm như hình 2.12. Các cuộn dây được quấn cùng chiều lõi sắt. Xác định chiều của dòng điện cảm ứng trong cuộn dây thứ hai (có điện kế G) khi thay đổi biến trở.
Hình 2.10
Hình 2.11
Hình 2.12
Bài 11: Đặt cố định thẳng đứng một ống dây có lõi sắt nối với nguồn điện một chiều (6-24V) với khóa K đang mở. Lồng một vòng dây nhôm, nhẹ, kín, linh động vào lõi sắt phía trên ống dây. Đóng nhanh khóa K, dự đoán hiện tượng xảy ra. Làm TN để kiểm tra dự đoán và giải thích hiện tượng.
Bài 12: Có hai thanh NC hình trụ tròn giống hệt nhau đặt thẳng đứng cùng độ cao và cho rơi thẳng đứng. Thanh thứ nhất cho rơi qua ống dây hở (không nối hai đầu dây với nhau), thanh thứ hai cho rơi qua một ống dây kín. Hai ống dây khá dài. Dự đoán hiện tượng xảy ra. Làm TN, quan sát, nhận xét và giải thích hiện tượng.
Bài 13: Có hai thanh kim loại hình trụ giống nhau:
một thanh là NC, còn một thanh là sắt. Lần lượt đặt hai thanh thẳng đứng, ở cùng một độ cao và cho rơi qua ống kim loại đặt thẳng đứng (hình 2.13). Ống kim loại khá dài, có đục lỗ để quan sát sự chuyển động của thanh qua ống. Dự đoán hiện tượng xảy ra. Làm TN, quan sát, nhận xét và giải thích hiện tượng?
Bài 14: Có hai vòng kín treo bằng hai sợi dây mềm cách điện. Một vòng nhôm và một vòng bằng nhựa. Lần lượt đưa cực Bắc của thanh NC lại gần hai vòng dây. Dự đoán hiện tượng xảy ra. Tiến hành TN kiểm tra và giải thích hiện tượng.
Bài 15: Hình 2.14 là cấu tạo của một đi- na- mô xe đạp đã tháo bỏ một phần vỏ ngoài. Giải thích nguyên tắc hoạt động của dụng cụ này.
Bài 16: Hai ống dây 1 và 2 đặt gần nhau. Một tấm đồng D khá rộng ngăn cách hai ống 1 và 2 (tương tự hình 2.12). Dự đoán hiện tượng xảy ra khi thay đổi biến trở.
Làm TN, quan sát số chỉ vôn kế và giải thích hiện tượng.
Hình 2.13
Hình 2.14
Bài 16: Cho hệ thống bố trí như hình 2.15. Cho biết hai cạnh bên của khung dây rất dài. Thanh AB có thể trượt dễ dàng trên hai cạnh của khung dây. Ban đầu giữ thanh AB cố định.
Sau khi thả nhẹ cho thanh AB. Hãy mô tả hiện tượng xảy ra và giải thích hiện tượng đó.