Tỷ lệ nhiễm HPV ở nhúm dưới 20 tuổi là cao nhất chiếm 27,3%, cũn ở
cỏc nhúm tuổi khỏc dao động từ 8,9% đến 13% [bảng 3.5]. So sỏnh với cỏc tỏc giả nước ngoài, kết quả của chỳng tụi tương đương với nghiờn cứu của Rama (2008) [65] và Deblina (2003-2005) [66], nhưng khỏc với cỏc nghiờn cứu của Eileen (2007) [44] và Figueroa (1995) [45] (bảng 4.2). Sự khỏc biệt này cú thể do khỏc nhau về hành vi, lối sống và quan niệm về tỡnh dục, tuy nhiờn một điều giống nhau giữa cỏc nghiờn cứu là tỷ lệ nhiễm HPV đều giảm dần theo tuổi của người phụ nữ. Ở nhúm phụ nữ cao tuổi tỷ lệ nhiễm HPV thấp hơn nhúm phụ nữ trẻ cú thể do ở nhúm phụ nữ cao tuổi đó cú khỏng thể
khỏng HPV.
Bảng 4.2: Tỷ lệ nhiễm HPV theo nhúm tuổi của một số nghiờn cứu
Tuổi Tỏc giả < 20 21-30 31-40 41-50 > 50 Rama (2008) [65] 27,1% 21,3% 12,1% 12% Eileen (2007) [44] 24,5% 72,2% 27,5% 25,2% 19,6% Deblina (2003-2005) [66] 35% 29% 13% 11% 6% Figueroa (1995) [45] 39% 66% 17% Cao Kim Chỳc (2008) 27,3% 13% 8,9% 10,8% 12,5%
Nghiờn cứu của chỳng tụi, nhúm bệnh nhõn ≤ 30 tuổi nhiễm HPV chiếm tỷ lệ 40,3%, do vậy cỏc bệnh nhõn này rất cần thiết được tiếp tục theo dừi định kỳ sàng lọc ung thư cổ tử cung bằng xột nghiệm tế bào học để phũng ngừa sớm nguy cơ ung thư cổ tử cung.
4.3.2. Nhiễm HPV với trỡnh độ học vấn, nghề nghiệp
Bảng 3.6 cho thấy đối tượng cú trỡnh độ học vấn càng thấp tỷ lệ nhiễm HPV càng cao. Cũn theo Kết quả nghiờn cứu của Nguyễn Trọng Hiếu và Nguyễn Thị Thuỳ [12], theo Eileen và Franceschi [44,67] trỡnh độ học vấn càng cao tỷ lệ nhiễm HPV càng cao. Trong nghiờn cứu của chỳng tụi đối tượng cú trỡnh độ học vấn thấp tập trung chủ yếu ở nhúm làm nghề massage,
đõy cũng là nhúm bệnh nhõn cú tiền sử QHTD nhiều bạn tỡnh, cũng cú thể vỡ lý do như vậy mà tỷ lệ nhiễm HPV trong nhúm đối tượng này cao hơn. Thực chất theo chỳng tụi thỡ trỡnh độ học vấn và nghề nghiệp chỉ cú liờn quan với tỷ lệ
nhiễm HPV khi cú mối quan hệ với tiền sử QHTD của đối tượng nghiờn cứu.
4.3.3. Nhiễm HPV với tiền sử quan hệ tỡnh dục
Khi tỡm hiểu về mối liờn quan giữa tỷ lệ nhiễm HPV và yếu tố bạn tỡnh ở
cỏc nghiờn cứu khỏc chỳng tụi thấy: Vũ Thị Nhung khi khảo sỏt 1500 phụ nữ
trong lứa tuổi 18-69 trong thời gian 2005-2006 ở Quận 10-TPHCM cho biết những người cú nhiều bạn tỡnh cú khả năng nhiễm HPV cao gấp 4,31 lần những phụ nữ chỉ cú QHTD với một người [23]. Nguyễn Trọng Hiếu, Nguyễn Thị Thựy nghiờn cứu trờn 1122 phụ nữ tại 1 quận nội thành của TP HCM vào năm 2004 cho biết tỷ lệ nhiễm HPV ở những người cú nhiều bạn tỡnh cao hơn một bạn tỡnh là 2 lần [12]. Tỏc giả nước ngoài Figueroa, Mindaugas [45,58] cho rằng đối tượng cú ớt nhất hai bạn tỡnh trong vũng 12 thỏng cho đến thời
Trong nghiờn cứu của chỳng tụi tỷ lệ nhiễm HPV ở nhúm cú một bạn tỡnh là 13,2% , ở nhúm cú từ hai bạn tỡnh trở lờn là 10,6% [bảng 3.8].
Để bệnh nhõn núi đỳng về tiền sử QHTD liờn quan đến yếu tố bạn tỡnh của bản thõn họ là khụng dễ dàng, vỡ đõy là vấn đề tế nhị, hơn nữa đối tượng trong nghiờn cứu là phụ nữ và chỳng tụi thu thập thụng tin dưới hỡnh thức phỏng vấn trực tiếp. Cú nhiều bệnh nhõn trong nghiờn cứu khi hỏi về bạn tỡnh họ cú nghi ngờ bạn tỡnh của họ cú QHTD khụng an toàn với người khỏc. Tuy nhiờn, đõy là thụng tin rất khú kiểm chứng.
Kết quả nghiờn cứu này của chỳng tụi cú sự khỏc biệt với kết luận của cỏc tỏc giả trong nước và nước ngoài. Tuy nhiờn, khi thấy nghiờn cứu của mỡnh cú sự khỏc biệt như vậy, sau khi xỏc định được 38 đối tượng nhiễm HPV trong nghiờn cứu, chỳng tụi đó phỏng vấn sõu 31 đối tượng trong nhúm cú một bạn tỡnh thỡ thấy cú 8/31 đối tượng cho rằng bạn tỡnh của họ cú quan hệ tỡnh dục khụng an toàn với người khỏc và cả 31 đối tượng đều khụng thường xuyờn sử dụng bao cao su trong QHTD với bạn tỡnh. Theo chỳng tụi khi đỏnh giỏ về mối liờn quan giữa tiền sử quan hệ tỡnh dục với nhiễm HPV, chỳng ta nờn xem xột đến cả tiền sử QHTD của bạn tỡnh của đối tượng nghiờn cứu.
Thụng tin thu thập được từ việc phỏng vấn sõu chỳng tụi thấy mặc dự đối tượng nghiờn cứu chỉ cú 1 bạn tỡnh, nhưng khi bạn tỡnh của họ cú QHTD khụng an toàn với người khỏc thỡ bản thõn họ cũng rất cú khả năng bị lõy nhiễm HPV từ bạn tỡnh của mỡnh.
4.3.4. Nhiễm HPV với tuổi lần đầu quan hệ tỡnh dục
Nhúm cú QHTD lần đầu ≤ 20 tuổi cú tỷ lệ nhiễm HPV là 13,9%, nhúm tuổi từ 21-25 là 13,1%, nhúm tuổi từ 26 trở lờn là 6,6% [bảng 3.9].
Nghiờn cứu của chỳng tụi phự hợp với cỏc nghiờn cứu của cỏc tỏc giả
Molano [59] cho rằng phụ nữ càng cú QHTD sớm, nguy cơ nhiễm HPV càng cao. Điều này được giải thớch do cơ thể của thiếu nữ chưa trưởng thành, sự
bảo vệ của niờm mạc õm đạo chưa tốt nờn rất dễ bị cỏc nhiễm trựng lõy truyền qua đường tỡnh dục. Cỏc tổn thương niờm mạc do viờm nhiễm là điều kiện thuận lợi để HPV xõm nhập.
Hiện nay tại Việt Nam đó tiến hành triển khai tiờm vaccin phũng nhiễm HPV cho cỏc trẻ gỏi từ 9 tuổi trở lờn và cho phụ nữ dưới 26 tuổi. Vaccin cú tờn là Gardasil là vaccin tứ giỏ được xem là biện phỏp phũng ngừa đột phỏ ung thư CTC và cỏc bệnh lý liờn quan đến HPV.
Tuy nhiờn, việc tiờm phũng mới chỉ trong phạm vi tương đối hẹp ở cỏc thành phố lớn. Điều này cú thể giải thớch do cụng tỏc tuyờn truyền y tế về cỏc kiến thức liờn quan đến bệnh lý nhiễm HPV cũn chưa cao, đặc biệt là ý thức về việc tiờm phũng cho cỏc trẻ gỏi từ khi chưa cú QHTD của người dõn cũn nhiều hạn chế, hơn nữa giỏ của liều vaccin lại quỏ cao so với điều kiện kinh tế
và thu nhập bỡnh quõn của người dõn. Như vậy, để nhiều trong số cỏc trẻ gỏi tại Việt nam được tiờm vaccin phũng UTCTC vẫn là vấn đề cần phải chờ
thờm một thời gian nữa. Trong khi đú, theo bỏo cỏo của GS-TS Nguyễn Bỏ
Đức, Viện trưởng Viện phũng chống ung thư: ở Việt Nam UTCTC đứng thứ
hai sau ung thư vỳ, chiếm 15% trong tổng số cỏc loại ung thư ở nữ. Phần lớn UTCTC ở phụ nữ Việt Nam đều được phỏt hiện ở giai đoạn muộn, tỷ lệ sống trờn 5 năm là dưới 50%. Thực tế thờm một lần nữa khẳng định vai trũ quan trọng của việc phỏt hiện sớm tỡnh trạng nhiễm HPV bằng PCR và sàng lọc UTCTC bằng TBH. Tại cỏc nước phỏt triển, tỷ lệ UTCTC ngày càng giảm do
4.3.5. Nhiễm HPV với tiền sử thai nghộn
Nhúm đối tượng chưa mang thai lần nào cú tỷ lệ nhiễm HPV là 18.7%, nhúm đó mang thai hoặc đó cú con tỷ lệ nhiễm HPV là 10,04% [bảng 3.10]. Nghiờn cứu của chỳng tụi phự hợp nghiờn cứu của Nguyễn Trọng Hiếu và
Đinh Thị Thuỳ [12], Molano [59] là phụ nữ chưa mang thai lần nào cú tỷ lệ
nhiễm HPV cao hơn phụ nữ sinh một đến hai con.
4.3.6. Nhiễm HPV với cỏc biểu hiện lõm sàng
Nghiờn cứu của chỳng tụi chưa xỏc định được HPV type 6 và HPV type 11 tại CTC. Khi HPV đó xõm nhập vào vựng da và niờm mạc sinh dục chỳng cú thể tồn tại và gõy bệnh ở nhiều vị trớ khỏc nhau trong đú cú CTC. Như
vậy khi đó cú triệu chứng lõm sàng của tỡnh trạng nhiễm HPV (sựi mào gà), bệnh nhõn khụng những cần được điều trị cỏc tổn thương sựi do HPV gõy nờn mà sau đú cần cú sự theo dừi định kỳ về tỡnh trạng nhiễm HPV tại CTC. Bảng 3.11 cho thấy nguy cơ của cỏc đối tượng nghiờn cứu được chẩn đoỏn lõm sàng là sựi mào gà ở õm đạo và bộ phận sinh dục ngoài cú khả năng nhiễm HPV tại CTC cao gấp 8,49 lần so với nhúm đối tượng khụng cú triệu chứng.
4.3.7. Nhiễm HPV với tỡnh trạng viờm
Bằng phương phỏp nhuộm Gram soi trực tiếp trong 300 bệnh nhõn nghiờn cứu, chỳng tụi đó phỏt hiện được 245 trường hợp bệnh nhõn viờm do mắc cỏc bệnh lõy truyền qua đường tỡnh dục và viờm do cỏc căn nguyờn khỏc [bảng 3.13].
Trong 38 bệnh nhõn nhiễm HPV thỡ 36 bệnh nhõn cú viờm được phỏt hiện bằng xột nghiệm vi sinh. Trong số 36 bệnh nhõn viờm cú 7 bệnh nhõn mắc bệnh lõy truyền qua đường tỡnh dục (4 do nấm, 2 do lậu, 1 do trichomonas), cú 29 bệnh nhõn viờm do cỏc căn nguyờn khỏc [bảng 3.16].
Một số nghiờn cứu khỏc thực hiện tại cộng đồng như nghiờn cứu ở
huyện Súc Sơn, đưa ra tỷ lệ nhiễm HPV là 1,8%. Trong khi nghiờn cứu của chỳng tụi cho tỷ lệ nhiễm HPV là 12,7%. Kết quả nghiờn cứu của chỳng tụi cho thấy cú mối liờn quan giữa nhiễm HPV và cỏc nhiễm trựng lõy truyền qua
đường tỡnh dục. Cũng cú thể vỡ chọn mẫu ban đầu này mà tỷ lệ nhiễm HPV trong nghiờn cứu của chỳng tụi cao hơn khi nghiờn cứu trong cộng đồng [12, 23, 64]. Nhúm bệnh nhõn cú viờm cú nguy cơ nhiễm HPV cao gấp 4,56 lần so với nhúm bệnh nhõn khụng viờm. Như vậy, đối với những bệnh nhõn cú cỏc nhiễm trựng lõy truyền qua đường tỡnh dục thỡ việc kiểm tra tỡnh trạng nhiễm HPV ở cổ tử cung là rất nờn làm.