III. PHC HI C HC NĂNG VÀĐI U TRỤ Ị
3. Các phương pháp và kỹ th ut đi u t r, ph chi ch c năng ứ
3.1. Chăm sóc v t b ng:ế ỏ Chăm sóc lo i b ch t b n, d v t, d ch m , c t b môạ ỏ ấ ẩ ị ậ ị ủ ắ ỏho i t , làm s ch v t b ng... Chăm sóc v t b ng r t c n thi t, giúp nhanh li n v tạ ử ạ ế ỏ ế ỏ ấ ầ ế ề ế ho i t , làm s ch v t b ng... Chăm sóc v t b ng r t c n thi t, giúp nhanh li n v tạ ử ạ ế ỏ ế ỏ ấ ầ ế ề ế thương, c i thi n ch t lả ệ ấ ượng s o, gi m t i đa nhi m khu n, chu n b ghép da... ẹ ả ố ễ ẩ ẩ ị
3.2. Phòng ng a co rút bi n d ng kh p ừ ế ạ ớ
Ngườ ệi b nh r t đau, khó ch u nên thấ ị ường đ t các t th tho i mái đ gi m căngặ ư ế ả ể ả các mô b b ng: g p, du i các ph n c th m t t th . D n đ n co rút và gây bi nị ỏ ậ ỗ ầ ơ ể ở ộ ư ế ẫ ế ế d ng. ạ
Trong giai đo n c p tính, chăm sóc, phòng ch ng co rút, đ t t th thích h p là cạ ấ ố ặ ư ế ợ ơ b n cho toàn b chả ộ ương trình.
Thay đ i t th , gi t th đúng và v n đ ng nh nhàng h t t m v n đ ng. Có thổ ư ế ữ ư ế ậ ộ ẹ ế ầ ậ ộ ể s d ng các d ng c ch nh hình ho c các d ng c thích h p đ phòng co rút. ử ụ ụ ụ ỉ ặ ụ ụ ợ ể
- B ng vùng c : gi c t th du i quá đ tránh bi n d ng g p c , x môi dỏ ổ ữ ổ ở ư ế ỗ ể ế ạ ậ ổ ệ ưới và gi i h n t m v n đ ng hàm dớ ạ ầ ậ ộ ưới
- B ng vùng m t: b ng sâu quanh mi ng d gây co rút khoé mi ng, hỏ ặ ỏ ệ ễ ệ ướng d nẫ ngườ ệi b nh t p các c m t: nhíu mày, nhăn trán, nh m, m m t, cậ ơ ặ ắ ở ắ ười...
- B ng thân mình: ngăn ng a bi n d ng v o c t s ng cho ngỏ ừ ế ạ ẹ ộ ố ườ ệi b nh b ng m tỏ ộ bên l ng hay bên ng c, bi n d ng gù l ng cho ngư ự ế ạ ư ườ ệi b nh b ng ng c b ng, ỏ ự ụ ưỡn l ng cho ngư ười b nh b ng vùng th t l ng; s o c ng vùng ng c làm gi m khệ ỏ ắ ư ẹ ứ ở ự ả ả năng giãn n và nh hở ả ưởng đ n hô h p, c n cho b nh nhân t p th sâu và đ tế ấ ầ ệ ậ ở ặ kh p vai t th dang. ớ ở ư ế
- B ng vùng nách: vai dang 90ỏ 0 trong t th n m, dùng máng nâng đ ho c treo tay.ư ế ằ ỡ ặ - B ng khu u và g i: kh p du i đ tránh hình thành s o co rút trong t th g p. Cóỏ ỷ ố ớ ỗ ể ẹ ư ế ậ th mang máng n p liên t c tr nh ng lúc t p. - B ng c tay và bàn tay: kê cao bànể ẹ ụ ừ ữ ậ ỏ ổ tay đ gi m phù n . Các kh p bàn ngón g p, kh p liên đ t g p 30ể ả ề ớ ậ ớ ố ậ 0 – 400, c tayổ du i 15ỗ 0 đ tránh co rút. C đ ng bàn tay nhi u l n trong ngày và kéo giãn nhể ử ộ ề ầ ẹ nhàng. Khuy n khích ngế ườ ệi b nh s d ng bàn tay trong sinh ho t hàng ngày.ử ụ ạ
- B ng vùng kh p háng: duy trì t th du i và dang 45ỏ ớ ư ế ỗ 0 đ ng a bi n d ng g p - áp.ể ừ ế ạ ậ - B ng vùng c chân và bàn chân: đ t t th bàn chân 90ỏ ổ ặ ư ế 0 ngăn ng a co rút gânừ ashin, v n đ ng các ngón chân. ậ ộ
- Ngườ ệi b nh b ng chi dỏ ưới ph i dùng băng chun vô trùng băng toàn b chi dả ộ ưới khi di chuy n đ tránh c m giác kim châm và ch y máu. ể ể ả ả
- Đ tránh hình thành s o dính và c ng khi v t b ng sâu lành da, nên k t h p v nể ẹ ứ ế ỏ ế ợ ậ đ ng v i siêu âm, th n tr ng th c m giác và dùng siêu âm xung, cộ ớ ậ ọ ử ả ường đ th p.ộ ấ Dùng nước xoáy m (nấ ước mu i sinh lý) đ làm bong mô ch t, làm m m da, giúpố ể ế ề ngườ ệi b nh c đ ng d dàng. ử ộ ễ
3.3. Ng a bi n ch ng hô h p cho ngừ ế ứ ấ ƣời b nh b ng n ng c n ph i n m t iệ ỏ ặ ầ ả ằ ạgiường giường
- Trong 24 - 48 gi đ u: gi t th t t trên giờ ầ ữ ư ế ố ường, th sâu và ho có hi u qu . N uở ệ ả ế ngườ ệi b nh nhi u đ m rãi: v nh l ng ng c, tránh vùng b b ng ề ờ ỗ ẹ ồ ự ị ỏ
- Sau 48 gi : khuy n khích ngờ ế ƣờ ệi b nh ng i d y, t p th , t p ho, v n đ ng nhồ ậ ậ ở ậ ậ ộ ẹ nhàng và cho ngườ ệi b nh đi càng s m càng t t. ớ ố
3.4. Ph c h i ch c năng cho b nh nhân b ng sau vá da ụ ồ ứ ệ ỏ3.5. Tâm lý tr li uị ệ : 3.5. Tâm lý tr li uị ệ :
B ng gây ch n thỏ ấ ƣơng tâm lý nghiêm tr ng nh họ ả ưởng đ n ngế ườ ệi b nh và c giaả đình, vì b ng nh hỏ ả ưởng l n đ n th m mỹ, ch c năng c a h trong cu c s ng.ớ ế ẩ ứ ủ ọ ộ ố Th y thu c c n khéo léo t nh khi ti p xúc và đi u tr cho ngầ ố ầ ế ị ế ề ị ườ ệi b nh, ph i gi iả ả thích c n kẽ m c đích c a vi c t p luy n cho ngặ ụ ủ ệ ậ ệ ười b nh và ngệ ười nhà giúp họ hi u để ượ ầc t m quan tr ng c a vi c t p luy n, t o s h p tác ch t chẽ gi a th yọ ủ ệ ậ ệ ạ ự ợ ặ ữ ầ thu c, b nh nhân, thân nhân đ đ t k t qu đi u tr . ố ệ ể ạ ế ả ề ị
3.6. Đi u tr các thề ị ương t t th c p: ậ ứ ấ
Ngườ ệi b nh b ng n ng có th có co rút, bi n d ng kh p, s o dính, t n thỏ ặ ể ế ạ ớ ẹ ổ ương da… c n đầ ược ti p t c đi u tr ph c h i ch c năng: xoa bóp, nhi t m, đi n xung, bàiế ụ ề ị ụ ồ ứ ệ ấ ệ t p kéo giãn, v n đ ng... Khi kh p b h n ch v n đ ng nhi u do s o b ng c nậ ậ ộ ớ ị ạ ế ậ ộ ề ẹ ỏ ầ ph u thu t ch nh hình k t h p ph c h i ch c năng. ẫ ậ ỉ ế ợ ụ ồ ứ
3.7. Ph c h i ch c năng sinh ho t hàng ngàyụ ồ ứ ạ
Ph c h i ch c năng giai đo n sau có th kéo dài h n nhi u so v i giai đo n c pụ ồ ứ ạ ể ơ ề ớ ạ ấ tính. Trong th i gian này, ngờ ườ ệi b nh ph i tr i qua nhi u thay đ i v th ch t vàả ả ề ổ ề ể ấ tâm lý, h n ch các ho t đ ng sinh ho t. C n hạ ế ạ ộ ạ ầ ướng d n các bài t p liên quan đ nẫ ậ ế ho t đ ng ch c năng, ngạ ộ ứ ườ ị ỏi b b ng c n luy n t p ph c h i các ch c năng sinhầ ệ ậ ụ ồ ứ ho t nh ăn u ng, t m r a, v sinh cá nhân và các ho t đ ng khác trong gia đình.ạ ư ố ắ ử ệ ạ ộ
Ngườ ị ỏi b b ng sau đi u tr ph c h i ch c năng có th tr l i v i công vi c cũ c aề ị ụ ồ ứ ể ở ạ ớ ệ ủ mình.
4. Các đi u tr khác ề ị4.1. Đi u tr t i chề ị ạ ỗ