CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THÚC ĐẨY TIẾN TRÌNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI THÀNH PHỐ HÀ GIANG
4.5. Củng cố, đổi mới các hình thức tổ chức sản xuất
Thành phố Hà Giang có 5 phường nội thị và 3 xã thuộc vùng ngoại thị, với mức thu nhập bình quân đầu người chênh lệch khá lớn ( Bình quân 3 xã: thu nhập 14,0 triệu đồng/ người/ năm, 5 phường bình quân thu nhập 24,7 triệu đồng/ người/ năm).
Quan điểm chung: Giai đoạn 2010- 2015 tầm nhìn đến 2020, gắn với chiến lược phát triển kinh tế xã hội, QP-AN của Thành phố; từng bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển thương mại, dịch vụ- du lịch, giảm dần tỷ trọng nông lâm nghiệp.
Tập trung đầu tư xây dựng hạ tầng kĩ thuật, hạ tầng du lịch văn hóa, đẩy mạnh chuyển đổi kinh tế nông lâm nghiệp gắn với xây dựng vành đai thực phẩm vệ tinh cho thành phố, đặc biệt là khai thác tiềm năng du lịch; du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng. Xây dựng 14 thôn của 3 xã làm các điểm du lịch gắn với nét văn hóa dân tộc bản địa phục vụ khách du lịch trong nước và khách du lịch nước ngoài.
Quan điểm, phương châm là biến lợi thế tạo ra giá trị từ sự khác biệt đó; diện tích đất đai khá lớn liền kề đô thị, để qui hoạch phát triển kinh tế, mặt bằng kinh
113
doanh, bán đấu giá quyền sử dụng đất thu tài chính quay lại tái đầu tư cơ sở hạ tầng... Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ bảo vệ rừng, phát triển rừng .
Trong tổ chức sản xuất nông thôn: trước hết là xóa tư tưởng, cách làm ăn, thói quen tự cấp, tự túc khép kín, trông chờ, ỷ lại. Thông qua các chương trình, dự án, công tác tuyên truyền nhằm đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi cây con, giống mới, năng xuất hiệu quả vào sản xuất phù hợp với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng gắn với từng vùng, tiều vùng trong 3 xã có 8 thôn có rừng đầu nguồn và rừng đặc dụng tăng cường cây Thảo quả, cây dược liệu quí có giá trị kinh tế cao, trên 200 ha đất có độ dốc nhất định phù hợp với cây chè truyền thống với thương hiệu “ Chè San tuyết” cần phải chú trọng biện pháp kĩ thuật nâng sản lượng; Cải tạo 238 ha vườn tạp gắn với áp dụng mô hình VACR và phát triển kinh tế trang trại gia đình.
Giải pháp về cơ chế chính sách
Muốn đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình xây dựng NTM tại thành phố Hà Giang, về mặt cơ chế chính sách, trước hết tổ chức thực hiên tốt những ưu thế của chính sách hiện có vận dụng phù hợp với điều kiện đặc thù của từng xã, từng đối tượng một cách hiệu quả. Các chính sách đầu tư, hỗ trợ cho nông thôn mới phải đảm bảo phát huy tối đa sư tham gia của người dân vào quá trình thực hiện chương trình.
Nhà nước cần mạnh dạn giao đất, giao rừng, cấp giáy chứng nhận quyền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng rừng cho cá nhân, hộ gia đình phát huy tiềm năng đất đai, nguồn vốn tự có của các cá nhân, hộ gia đình để tự đầu tư phát triển sản xuất từ nghề rừng và làm giàu từ nghề rừng .
- Xây dựng các công trình nhà văn hóa thôn, công trình vệ sinh gia đình dân phải được đăng kí và tự tay thực hiện, cấp xã chỉ quản lí mục tiêu và hướng dẫn kĩ thuật.
Xây dựng NTM lấy một nhóm hộ gia đình làm trung tâm
Nhóm hộ gia đình này được chính quyền xã và cấp thành phố hỗ trợ trực tiếp về vốn, nguyên vật liệu và kĩ thuật canh tác, sản xuất và kinh doanh dịch vụ.
Những HGĐ kiểu mẫu này đóng vai trò tiên phong và làm cơ sở vận động nhân dân trong xây dựng nông thôn mới khi đã đạt được những thành tựu nhất định. Việc đầu tư nhóm hộ gia đình trung tâm cần dựa trên cơ sở phát huy tiềm
114
năng và khai thác các thế mạnh như phát triển mô hình nuôi cá nước lạnh đặc trưng của vùng hay xây dựng các mô hình nhà trọ du lịch trong cộng đồng thôn bản.
Trong thôn bản vận động xây dựng nông thôn mới đạt hiệu quả rất cao đặc biệt là những người có tiếng nói và tầm ảnh hưởng trong thôn (trưởng thôn, bí thư chi bộ, người già trong thôn bản, trưởng các dòng họ...) chính vì vậy việc đầu tư cho nhóm HGĐ kiểu mẫu này cũng chính là một kiểu vận động theo lối vừa làm kinh tế vừa vận động. Cách thức này sẽ giúp các HGĐ trong thôn, bản thấy rõ được sự thay đổi trong cách thức làm kinh tế mới.
Phát triển làng nghề gắn với làng văn hóa và khinh doanh dịch vụ, du lịch Trước hết là củng cố mở rộng 4 làng nghề hiện có: Chè thôn Nà Thác với mô hình HTX gồm các HGĐ trong thôn Nà Thác, Khuổi Mi, Lùng Vài tự nguyện, liên doanh, liên kết doanh nghiệp đầu tư giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, máy sao chè mini và bao tiêu sản phẩm xuất khẩu chè sạch. Ba mô hình 3 thôn: Hạ Thành, Thôn Tha của xã Phương Độ; Thôn Châng, Thôn Tiến Thắng của Xã Phương Thiện là những thôn có lợi thế gần các địa điểm hang động, suối, có truyền thống với sản phẩm truyền thống dệt thổ cẩm, nhiều ao phát triển nuôi cá Bỗng, lợn đen; Tại các thôn, bản này cơ bản vẫn giữ được những nét văn hóa dân tộc, có nhiều điệu hát, múa truyền thống, các thiết chế văn hóa dân tộc, phong tục tập quán nhà sàn vì vậy cần qui hoạch, xây dựng các đề án cụ thể và có chính sách hỗ trợ để khôi phục, củng cố và phát triển.
Các mô hình này phát triển tốt sẽ tạo được nhiều việc làm tại chỗ cho người dân, thu hút nhiều khách du lịch trong nước và du khách nước ngoài.
Thực hiện mô hình vành đai thực phẩm
Qua khảo sát, hiện tại khả năng tự cung ứng thực phẩm trên địa bàn thành phố chỉ đáp ứng được khoảng 40% tổng nhu cầu tiêu dùng thực phẩm trên địa bàn (trong đó cung ứng rau đậu các loại khoảng 40%; thịt, cá các loại cung ứng được khoảng 45%), khoảng 60% lượng thực phẩm còn lại do thị trường điều tiết từ các tỉnh khác hoặc nhập khẩu từ Trung Quốc.
115
Vì vậy việc xây dựng mô hình: “ Vành đai thực phẩm hàng hóa an toàn, chất lượng sạch” nhằm kiểm soát được chất lượng sản phẩm, nâng cao giá trị sản xuất của ngành nông nghiệp, cung cấp thực phẩm sạch cho xã hội là việc làm cần thiết.
Hướng thực hiện:
- Xây dựng vùng trồng rau chuyên canh tập trung với quy mô 50 ha tập trung tại xã Ngọc Đường và phường Ngọc Hà, tương ứng với sản lượng đến năm 2015 đạt khoảng 3.000 tấn, quy hoạch thành khu liền vùng, liền khoảnh. Trong đó xã Ngọc Đường 36 ha tập trung tại thôn Sơn Hà, Thái Hà, Tà Vải, Bản Cưởm I, Bản Cưởm II, Đoàn Kết và Bản Tùy. Phường Ngọc Hà 14 ha, tập trung tại khu vực tổ 7, 8, 9 (trồng chuyên canh theo hướng VietGAP).
- Phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy cầm trên địa bàn 2 xã Phương Thiện và Phương Độ theo hướng lấy thịt, sản lượng thịt các loại xuất chuồng đến năm 2017 đạt khoảng 300 tấn (chăn nuôi theo hình thức trang trại, Tổ hợp tác chăn nuôi sạch theo hướng VietGAP).
- Thực phẩm cung cấp ra thị trường phải đảm bảo tiêu chí sản xuất rau và sản phẩm chăn nuôi an toàn.
Hình 4.1. Mô hình chăn nuôi gà thịt – Hình thức trang trại, Tổ hợp tác
116
Hình 4.2. Mô hình trồng rau chuyên canh theo hướng VietGAP