BiÓu 13: Tổng chi cho đào tạo qua các năm
2. Xây dựng đội ngũ giáo viên đào tạo nghề
Giỏo viờn là nhõn tố quyết định đến chất lợng đào tạo, việc xõy dựng đội ngũ giỏo viờn dạy nghề là quỏ trỡnh liờn tục, phải đợc tiến hành thờng xuyờn.
2.1. Đỏp ứng yờu cầu về số lợng giỏo viờn.
Phải cú kế hoạch dự bỏo nhu cầu giỏo viờn ở từng huyện, từng vựng.. để tỉnh cú định hớng trớc nhu cầu tuyển sinh ở từng trờng, từng mụn cũng nh cú sự cõn đối ở tầm vĩ mụ bảo đảm đủ số lợng giỏo viờn trớc từng năm học. Đa dạng hoỏ hỡnh thức đào tạo - bồi dỡng giỏo viờn một cỏch cú hiệu quả, kết hợp hợp lý giữa đào tạo chớnh quy và đào tạo tại chức.
Cần phải cú chỉ tiờu đào tạo đội ngũ giỏo viờn theo địa chỉ (ngành, vựng, huyện) dựa trờn quy hoạch tổng thể của sự phỏt triển giỏo dục theo từng giai
đoạn.
Kết hợp giải phỏp cơ bản lõu dài với giải phỏp tỡnh thế, nhất thời (ký hợp
đồng với những giỏo viờn nghỉ hu cú trỡnh độ chuyờn mụn cao, cú tõm huyết
nghề nghiệp tiếp tục giảng dạy...). Cú chớnh sỏch , chế độ bổ nhiệm và phõn phối đồng bộ sao cho đội ngũ giỏo viờn cú thể hoàn thành đợc nhiệm vụ dạy học đỳng với chuyờn mụn đào tạo của mỡnh.
Tiến hành đỏnh giỏ phõn loại đội ngũ giỏo viờn, giảm số cỏn bộ hành chớnh để tăng thờm cỏn bộ giảng dạy cú trỡnh độ và đảm bảo cơ cấu, chủng loại
đỏp ứng yờu cầu đào tạo nghề trong hiện tại và tơng lai.
2.2. Nõng cao chất lợng đội ngũ giỏo viờn.
Đũi hỏi cần quan tõm đồng bộ từ tuyển chọn - đào tạo trong cỏc trờng s phạm - đẩy mạnh cụng tỏc bồi dỡng giỏo viờn thờng xuyờn trong cỏc trờng đào tạo. Giỏo viờn dạy nghề phải cú trỡnh độ chuyờn mụn, thành thạo về thực hành
để cú thể dạy lý thuyết kết hợp với thực hành. Bồi dỡng nõng cao tay nghề cho giỏo viờn là nhiệm vụ thờng xuyờn, cú nh thế việc dạy nghề mới đảm bảo chất l- ợng.
Về cụng nghệ mới, hớng bồi dỡng cụng nghệ mới cho giỏo viờn tập trung vào những cụng nghệ đó và sẽ ỏp dụng vào địa phơng, trang thiết bị hiện đại, vật liệu mới trong cỏc ngành cụng nghiệp. Cỏc trờng, cơ sở dạy nghề cần chủ động phối hợp với cỏc cơ sở sản xuất để đào tạo, mở cỏc lớp bồi dỡng về cụng nghệ mới cho cỏc giỏo viờn dạy nghề.
Về ngoại ngữ: ngoại ngữ là một yờu cầu xó hội trong thời kỳ mở cửa, mục tiờu trong năm năm tới phải phấn đấu 100% giỏo viờn dạy nghề biết ngoại ngữ trong đú 40% trỡnh độ B, 5 - 10% thành thạo đẻ giao tiếp đợc.
Về tin học: Do sự phỏt triển của khoa học kỹ thuật, cụng nghệ thụng tin
đợc sử dụng ngày càng rộng rói trong giỏo dục đào tạo, tin học sẽ đợc đào tạo chớnh khoỏ trong cỏc trờng để ngời cụng nhõn cú thể sử dụng thành thạo nú nh là một phơng tiện sản xuất. Muốn vậy, bồi dỡng tin học cho giỏo viờn phải đi tr- ớc một bớc.
Tăng cờng bồi dỡng phấn đấu từ nay đến năm 2005 cú 80% giỏo viờn đạt trỡnh độ chuẩn; 30% cú tay nghề bậc 6/7 - 7/7 hoặc tơngđơng đối với giỏo viờn
thực hành, 100% giỏo viờn dạy nghề đợc phổ cập tin học trong đú 15 - 20% cú khả năng sử dụng tin học vào bài giảng và quản lý. Cỏc hỡnh thức bồi dỡng giỏo viờn bao gồm:
- Bồi dỡng dài hạn: thời gian kộo dài trờn 1 năm, bồi dỡng nõng cao trỡnh
độ chuyờn mụn nghiệp vụ.
- Bồi dỡng ngắn hạn: là hỡnh thức phổ biến, bồi dỡng phơng phỏp s phạm cụng nghệ mới, ngoại ngữ, tin học.v.v... thờng đợc tổ chức tại cơ sở hoặc trong cỏc đợt bồi dỡng hố.
- Bồi dỡng qua hội thảo, hội giảng: Hội giảng đợc tổ chức thờng xuyờn hàng năm để giỏo viờn đợc thể hiện năng lực s phạm, kỹ năng giảng dạy, học tập kinh nghiệm của đồng nghiệp. Hội thảo nhằm bồi dỡng chuyờn mụn nghiệp vụ theo chuyờn đề nh phơng phỏp giảng dạy, phơng phỏp giỏo dục quản lý học sinh...
Ngoài ra cũn cú hỡnh thức nh tự bồi dỡng, tham quan và thực tập cả trong và ngoài nớc.
Để cú thể xõy dựng đợc đội ngũ giỏo viờn dạy nghề đỏp ứng đủ yờu cầu về số lợng, bảo đảm chất lợng đũi hỏi Nhà nớc phải đa ra những chớnh sỏch, chế
độ đói ngộ thoả đỏng nhằm phỏt huy tiềm năng và nhiệt huyết của đội ngũ này.
2.3. Đổi mới hệ thống chớnh sỏch đối với đội ngũ giỏo viờn dạy nghề.
Đội ngũ giỏo viờn, cho dự ở bậc học nào, họ là ngời đại diện cho trớ tuệ của dõn tộc. Do đú, về nguyờn tắc họ phải đợc xó hội trõn trọng. Sự trõn trọng ở
đõy khụng phải chỉ trờn phơng diện tinh thần là đợc xó hội tụn vinh mà cũn phải
đợc trõn trọng trong phõn phối và thụ hởng cỏc quyền lợi vật chất, trớc mắt là chế độ tiền lơng.
Hệ thống tiền lơng của chỳng ta hiện nay cũn nhiều bất cập. tiền lơng của chỳng ta khụng đủ nuụi sống bản thõn ngời giỏo viờn chứ cha núi gỡ đến chuyện nuụi sống gia đỡnh họ. hệ thống tiền lơng củachỳng ta đó làm cho đội ngũ cỏn bộ khụng toàn tõm, toàn ý với cụng việc mà họ gỏnh vỏc. Song nú lại là cơ sở đẻ
ra nhiều tiờu cực trong xó hội. Trong tỡnh hỡnh chung đú, đội ngũ giỏo viờn là những ngời cú mức thu nhập thấp và cú cuộc sống đạm bạc nhất trong hệ thống viờn chức Nhà nớc. Chớnh vỡ thế mà cỏc hiện tợng tiờu cực cũng đó xõm nhập và phỏt triển khỏ mạnh mẽ trong hệ thống giỏo dục - đào tạo núi chung và đào tạo nghề núi riờng.
- Tiền lơng cha khuyến khớch ngời ta làm việc theo khả năng và cũng cha khuyến khớch ngời tài giỏi
Cơ cấu lao động của nớc ta hiện nay đang cú sự bất hợp lý nghiờm trọng.
Để cú đợc cơ cấu lao động hợp lý trớc hết phải cú chiến lợc giỏo dục và đào tạo
đỳng, tức là một bộ phận lớn học sinh khi tốt nghiệp THCS phải chuyển sang học nghề, để đến khoảng tuổi 18 họ thực sự cú một nghề vững chắc, cú thể tự kiếm sống đẻ nuụi mỡnh và gia đỡnh trong tơng lai. Chỉ những em học khỏ giỏi mới đợc chuyển sang học THPT, sau đú chuyển lờn đại học, trung học hoặc học nghề.
Phải cú hệ thống lơng phự hợp, tức là phải xếp mức lơng khởi điểm cao cho cụng nhõn kỹ thuật, tức là tiền lơng này bảo đảm cho ngời cụng nhõn kỹ thuật cũng cú mức lơng đủ nuụi sống mỡnh và gia đỡnh.
- Nờn xem xột lại hệ số lơng của ngành giỏo dục. Cần cú một hệ thống thống nhất do giỏo dục - đào tạo. Sau đú, tuỳ tớnh chất của từng cấp học, tuỳ
điều kiện của từng vựng (thành phố, nụng thụn, trung du, miền nỳi...) để cú một mức phụ cấp riờng. Mức phụ cấp này là phần mềm, chỉ đợc hởng khi đang làm việc tại đú, khi chuyển đi nơi khỏc sẽ đợc hởng mức phụ cấp đó quy định tại nơi
đến. Nh vậy sẽ cụng bằng và hợp lý hơn.
* Chớnh sỏch bồi dỡng đối với đội ngũ giỏo viờn
Để cú đợc những sinh viờn giỏi, tất yếu phải cú đội ngũ giỏo viờn giỏi.
Ngời giỏo viờn khụng những phải giỏi về chuyờn mụn mà cũn phải giỏi về tin học, về ngoại ngữ và phải là ngời cú t cỏch đạo đức tốt, thực sự là tấm gơng cho học sinh noi theo. Muốn cú đợc những ngời thày nh vậy, bờn cạnh sự nỗ lực
của bản thõn mỗi giỏo viờn, Nhà nớc cũng cần cú chớnh sỏch đào tạo, bồi dỡng thoả đỏng.
Trong chớnh sỏch và chế độ hiện hành của Nhà nớc khụng cú một khoản
đầu t nào dành cho việc bồi dỡng thực tế cho giỏo viờn đào tạo nghề. Đõy là
điều bất hợp lý, đề nghị Nhà nớc nghiờn cứu sớm cú giải phỏp khắc phục. Hàng năm, trong kinh phớ cấp cho cỏc trờng phải cú một khoản dành cho việc bồi d- ỡng kiến thức thực tế cho giỏo viờn.
Đơng nhiờn, cỏc trờng cũng cần phải xem xột lại quy mụ đào tạo hiện nay. Vỡ lơng của giỏo viờn quỏ thấp, ngoài tiền lơng ra, ngời giỏo viờn khụng biết làm gỡ thờm để kiếm tiền nuụi gia đỡnh và bản thõn, trớc thực trạng đú, để tăng thu nhập cho giỏo viờn, buộc cỏc trờng phải tăng quy mụ đào tạo, nhiều nơi mở quỏ khả năng của mỡnh (về giảng đờng, về giỏo viờn, về giỏo trỡnh và tài liệu).
Để cú thu nhập, giải quyết nhu cầu thiết yếu của cuộc sống, khụng ớt giỏo viờn đó phải giảng liờn tục 3 ca trong mỗi ngày. Giỏo viờn khụng cũn thời gian
đi thực tế, đọc tài liệu tham khảo và nghiờn cứu khoa học để nõng cao trỡnh độ chuyờn mụn.
Rừ ràng nếu Nhà nớc khụng sớm giải quyết một cỏch căn bản chế độ đói ngộ với giỏo viờn núi chung, giỏo viờn đào tạo nghề núi riờng, cỏc trờng khụng tớnh toỏn kỹ quy mụ đào tạo của mỡnh cứ chạy theo số lợng nh hiện nay, thỡ sự xuống cấp về chất lợng đào tạo là điều khú trỏnh khỏi.
+ Cú chớnh sỏch cung cấp thụng tin cho đội ngũ giỏo viờn đào tạo nghề.
Cỏc giỏo viờn đào tạo nghề ngoài việc truyền thụ cho ngời học những kiến thức về chuyờn mụn cũn phải bồi dỡng cho ngời học những hiểu biết cơ
bản về chủ nghĩa Mỏc-Lờ nin, cỏc chớnh sỏch lớn của Đảng và Nhà nớc... Chớnh vỡ thế giỏo viờn đào tạo nghề cũng rất cần đợc cung cấp thụng tin. Đỏng tiếc là từ lõu nay Nhà nớc cha cú chớnh sỏch cung cấp thụng tin cho đội ngũ giỏo viờn
đào tạo nghề. Cỏc bản tin tham khảo nội bộ, cỏc thụng t, nghị định của Chớnh
phủ, cụng bỏo... cỏc cỏn bộ đoàn thể cỏc cơ sở thỡ đợc cung cấp rất đầy đủ trong khi hàng loạt giỏo viờn núi chung, giỏo viờn đào tạo nghề núi riờng khụng hề đ- ợc cung cấp. Đõy cũng là điều bất hợp lý, cần cú sự sửa đổi.
* Chớnh sỏch khen thởng
Khen thởng là hỡnh thức ghi nhận cụng lao của ngời lao động từ đú động viờn họ tớch cực trong lao động, cụng tỏc, học tập. Việc tặng huy chơng vỡ sự nghiệp giỏo dục thực chất cũng là nhằm mục đớch đú. Tuy nhiờn, để nhận đợc huy chơng này, nam giới phải cú 30 năm, nữ giới phải cú 25 năm làm việc trong nghề. Do điều kiện lịch sử để lại, những ngời cú số năm nh quy định đa phần đó
về hu hoặc sắp về hu, vỡ thế tỏc dụng động viờn cũn hạn chế.