(NB) Giáo trình Internet là môn học chuyên môn của học viên ngành sửa chữa máy tính và quản trị mạng. Với nội dung gồm 6 bài, trình bày cụ thể như sau: Tổng quan về Internet; phương thức kết nối Internet; dịch vụ WWW - Truy cập website; tìm kiếm thông tin trên Internet; thư điện tử – Email; hội thoại Internet.
Giới thiệu về Internet
2.Giới thiệu địa chỉ Internet
3.Các dịch vụ trên Internet
Bài 1: Phương thức kết nối Internet 10 3 7
1.Giới thiệu kết nối Internet 5 1 4
2.Kết nối mạng Internet với ADSL 5 2 3
Bài 2: Dịch vụ WWW - Truy cập website 15 5 9 1
1.Giới thiệu World Wide Web
2.Cài đặt và cấu hình trình duyệt web
3.Sử dụng trình duyệt web 5 1 3 1
4.Sao lưu nội dung trang web 5 2 3
Bài 3: Tìm kiếm thông tin trên Internet 15 3 12
1.Giới thiệu về tìm kiếm 1 1
2.Kỹ thuật tìm kiếm căn bản 4 2 3
3.Tìm kiếm thông tin với Google 10 2 8
Bài 4: Thư điện tử – Email 15 2 13
2.Cài đặt chương trình gửi/nhận mail (Desktop mail) 2
3.Cấu hình gửi/nhận mail với MS Outlook 3 1 2
4.Thiết lập môi trường làm việc cho MS Outlook 3 1 2
5.Quản lý lưu trữ trong Outlook 3 1 2
6.Cấu hình và quản lý Webmail 3 1 2
2.Cài đặt các chương trình hội thoại
Bài mở đầu: TỔNG QUAN VỀ INTERNET
- Trình bày được lịch sử phát triển của Internet.
- Trình bày được các thành phần của Internet.
- Hiểu được các giao thức sử dụng trên Internet, địa chỉ IP, và hệ thống tên miền DNS.
- Trình bày được các dịch vụ trên Internet.
- Trình bày được lịch sử phát triển của Internet.
- Trình bày được các thành phần của Internet.
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển
Lịch sử Internet bắt đầu từ những năm 1960, trước khi mạng máy tính hình thành Vào tháng 7 năm 1968, Cơ quan quản lý dự án nghiên cứu phát triển (ARPA) thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ đã đề xuất liên kết bốn địa điểm đầu tiên, bao gồm Viện Nghiên cứu Stamford, Trường Đại học California ở Los Angeles, UC - Santa Barbara và Đại học Utah.
Mạng Liên khu vực (WAN) mà chúng ta biết ngày nay được hình thành từ bốn địa điểm được kết nối vào năm 1969, đánh dấu sự ra đời của Internet hiện đại qua mạng ARPANET Giao thức cơ sở cho việc liên lạc trên Internet là TCP/IP và NCP.
Vào những năm đầu, tốc độ xử lý của máy tính và hệ thống liên lạc rất chậm, với băng thông tối đa chỉ đạt 50 kilobits/giây Số lượng máy tính kết nối vào mạng cũng rất hạn chế, chỉ có 200 máy chủ được kết nối vào năm 1981.
Theo thời gian TCP/IP đã trở thành một cách thức thông dụng để trạm làm việc nối đến trạm khác.
Trong thập kỷ 1980, máy tính cá nhân trở nên phổ biến trong các công ty và trường đại học toàn cầu Mạng Ethernet đã kết nối các máy PC, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp Đồng thời, các nhà sản xuất phần mềm thương mại phát triển các chương trình giúp máy PC và máy UNIX có thể giao tiếp bằng cùng một ngôn ngữ trên mạng.
Vào giữa thập kỷ 1980, giao thức TCP/IP đã được áp dụng rộng rãi trong các kết nối khu vực và mạng cục bộ, dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ thông tin Sự chuyển mình này đã mở ra nhiều cơ hội mới cho các mạng liên khu vực và tạo nên một bước đột phá trong kết nối mạng.
Thuật ngữ "Internet" lần đầu được sử dụng vào năm 1974, khi mạng vẫn mang tên ARPANET Đến năm 1980, Bộ Quốc phòng Mỹ quyết định tách riêng phần mạng phi quân sự cho các trường đại học và cơ quan nghiên cứu Vào thời điểm đó, ARPANET, hay Internet, vẫn còn ở quy mô rất nhỏ.
Vào giữa thập kỷ 1980, một mốc lịch sử quan trọng của Internet đã diễn ra khi tổ chức khoa học quốc gia Mỹ NSF thành lập mạng NSFNET, kết nối các trung tâm máy tính lớn Sự chuyển đổi của nhiều doanh nghiệp từ ARPANET sang NSFNET đã dẫn đến sự suy giảm hiệu quả của ARPANET, và vào khoảng năm 1990, mạng này chính thức ngừng hoạt động sau gần 20 năm hoạt động.
Sự hình thành mạng backbone của NSFNET cùng với các mạng vùng khác đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của Internet Đến năm 1995, NSFNET đã chuyển mình thành một mạng nghiên cứu, trong khi Internet vẫn tiếp tục mở rộng và phát triển mạnh mẽ.
1.2 Các thành phần của Internet
Internet là mạng máy tính toàn cầu sử dụng giao thức TCP/IP để trao đổi thông tin giữa các máy tính trên mạng.
Internet là một hệ thống kết nối các máy tính từ nhiều quốc gia, tạo thành một mạng lưới rộng lớn gọi là mạng của các mạng (network of networks).
Tất cả các máy tính trên Internet giao tiếp qua giao thức TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol), cho phép chúng trao đổi dữ liệu một cách đồng nhất, giống như một ngôn ngữ quốc tế Các mạng tạo thành Internet được kết nối thông qua nhiều hệ thống truyền thông khác nhau.
1.3 Các nhà cung cấp dịch vụ
Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) là đơn vị chuyên cung cấp giải pháp kết nối Internet cho tổ chức và cá nhân, với một số ISP nổi bật tại Việt Nam như FPT, Viettel, VDC, và Netnam Các ISP thuê đường và cổng từ các nhà cung cấp dịch vụ Internet cấp cao (IAP) và có quyền kinh doanh thông qua hợp đồng cung cấp dịch vụ ISP dùng riêng có quyền cung cấp đầy đủ dịch vụ Internet, nhưng không phục vụ mục đích kinh doanh Người dùng chỉ cần thỏa thuận với ISP hoặc ISP riêng về dịch vụ và thủ tục thanh toán, được gọi là thuê bao Internet.
IAP (Nhà cung cấp đường truyền Internet) là đơn vị quản lý cổng kết nối với Internet quốc tế, có khả năng thực hiện chức năng của ISP nhưng không ngược lại Thông thường, một IAP phục vụ cho nhiều ISP khác nhau Tại Việt Nam, IAP chủ yếu là công ty dịch vụ truyền thông VDC, thuộc tổng công ty bưu chính viễn thông VNPT.
Giới thiệu về địa chỉ Internet
Giao thức
Khi truyền dữ liệu trên mạng, dữ liệu được chia thành các gói nhỏ để nâng cao hiệu quả về tốc độ và độ tin cậy Việc gói dữ liệu có nhiều phương pháp, và để hai máy trong mạng có thể giao tiếp, chúng cần thống nhất về cách gói dữ liệu, được gọi là giao thức Giao thức chính là tập hợp các quy tắc trao đổi dữ liệu, hay còn được xem như ngôn ngữ giao tiếp giữa các máy Một câu hỏi quan trọng là tại sao lại có nhiều loại giao thức khác nhau và hiện nay trên Internet, những giao thức nào đang được sử dụng?
Trên Internet hiện nay sử dụng phổ biến các loại giao thức sau:
Giao thức PPP (Point to Point Protocol):
Giao thức PPP (Point-to-Point Protocol) được sử dụng để kết nối các máy tính qua đường điện thoại Thông tin chi tiết về giao thức này thường được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) hoặc người quản trị hệ thống thư điện tử.
Giao thức SMTP (Simple maile transfer protocol)
Là giao thức dùng để truyền thông tin dạng thư điện tử trong dịch vụ thư điện tử E-maile trên Internet.
Giao thức POP3 (Post office Protocol version 3)
Là giao thức dùng để download thư điện tử E-maile
SLIP (Serial line internet protocol)
Giao thức SLIP cho phép người sử dụng kết nối trực tiếp với internet, biến máy của họ thành một nút (node) trong mạng lưới Thông tin chi tiết về giao thức này thường được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) hoặc quản trị viên hệ thống maile.
Giao thức hoặc chuẩn được dùng phổ biến trên Inernet như là một dịch vụ truyền thông giữa các máy tính
To connect the internet with a Local Area Network (LAN), it is essential to use the TCP/IP protocol on all computers within the network Additionally, each machine must have an internet mail application and a network adapter installed Necessary software that supports TCP/IP, SMP, and POP3 should be configured in the server's control panel.
Giao thức FTP (File Transfer Protocol)
Giao thức FTP (File Transfer Protocol) cho phép người dùng truyền tải file và thư mục trên Internet, đồng thời có thể truy cập vào các file trên mạng cục bộ nếu có quyền từ quản trị mạng Trong trường hợp không có tài khoản hoặc mật khẩu để truy cập vào một mạng, người dùng có thể sử dụng giao thức FTP, đặc biệt là FTP Server loại tự do (anonymous) để tiếp cận một số thông tin cần thiết.
Địa chỉ IP
Địa chỉ IP (Internet Protocol) là một định danh duy nhất cho các thiết bị điện tử, cho phép chúng nhận diện và giao tiếp với nhau qua mạng máy tính bằng giao thức Internet.
Mỗi địa chỉ IP là duy nhất trong cùng một cấp mạng.
Địa chỉ IP là một mã định danh của máy tính trong mạng, giúp các thiết bị giao tiếp và truyền tải thông tin chính xác, tương tự như địa chỉ nhà giúp bưu điện gửi thư đúng người Địa chỉ IP được quản lý và cấp phát bởi Tổ chức cấp phát số hiệu Internet (IANA), tổ chức này phân chia các "siêu khối" cho các Cơ quan Internet khu vực, và từ đó tiếp tục phân bổ cho nhà cung cấp dịch vụ Internet và các công ty.
Các dịch vụ trên Internet
Web, E-Mail, FTP, hội thoại
Website, hay còn gọi là trang web, là một tập hợp các trang web thường nằm trong một tên miền hoặc tên miền phụ trên Internet Một trang web được cấu thành từ các tệp tin HTML hoặc XHTML và có thể truy cập thông qua giao thức HTTP Có hai loại website chính: website tĩnh, được xây dựng từ các tệp tin HTML, và website động, hoạt động thông qua các hệ thống quản lý nội dung (CMS) trên máy chủ Các website có thể được phát triển bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau, như PHP, NET, Java, và Ruby on Rails.
Email - Thư điện tử (từ chữElectronic mail) là một hệ thống chuyển nhận thư từ qua các mạng máy tính.
Email là phương tiện truyền thông nhanh chóng, cho phép gửi thông tin dưới dạng mã hóa hoặc thông thường Thông qua mạng máy tính, đặc biệt là Internet, email có thể chuyển tải dữ liệu từ một máy gửi đến nhiều máy nhận cùng lúc.
Ngày nay, email không chỉ đơn thuần truyền tải chữ viết mà còn hỗ trợ gửi hình ảnh, âm thanh, và video Đặc biệt, các phần mềm thư điện tử hiện đại cho phép hiển thị email dưới dạng sống động, tương thích với định dạng tệp HTML.
Giao thức truyền tập tin (FTP) là một phương thức phổ biến để trao đổi tập tin qua mạng TCP/IP, bao gồm cả Internet và intranet FTP hoạt động thông qua hai máy tính: một máy chủ chạy phần mềm cung cấp dịch vụ FTP và một máy khách khởi tạo kết nối với máy chủ Khi kết nối thành công, máy khách có thể thực hiện các thao tác như tải lên, tải xuống, đổi tên hoặc xóa tập tin trên máy chủ Do FTP là giao thức chuẩn công khai, bất kỳ lập trình viên hay công ty phần mềm nào cũng có thể phát triển trình chủ và trình khách FTP Hầu hết các hệ điều hành đều hỗ trợ FTP, và hiện nay có nhiều ứng dụng FTP miễn phí có sẵn trên thị trường.
PHƯƠNG THỨC KẾT NỐI INTERNET
Kết nối mạng internet với ADSL
DỊCH VỤ WWW – TRUY CẬP WEBSITE
Giới thiệu World Wide Web
Sao lưu nội dung trang web
Bài 3: Tìm kiếm thông tin trên Internet 15 3 12
1.Giới thiệu về tìm kiếm 1 1
2.Kỹ thuật tìm kiếm căn bản 4 2 3
3.Tìm kiếm thông tin với Google 10 2 8
Bài 4: Thư điện tử – Email 15 2 13
2.Cài đặt chương trình gửi/nhận mail (Desktop mail) 2
3.Cấu hình gửi/nhận mail với MS Outlook 3 1 2
4.Thiết lập môi trường làm việc cho MS Outlook 3 1 2
5.Quản lý lưu trữ trong Outlook 3 1 2
6.Cấu hình và quản lý Webmail 3 1 2
2.Cài đặt các chương trình hội thoại
Bài mở đầu: TỔNG QUAN VỀ INTERNET
- Trình bày được lịch sử phát triển của Internet.
- Trình bày được các thành phần của Internet.
- Hiểu được các giao thức sử dụng trên Internet, địa chỉ IP, và hệ thống tên miền DNS.
- Trình bày được các dịch vụ trên Internet.
- Trình bày được lịch sử phát triển của Internet.
- Trình bày được các thành phần của Internet.
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển
Lịch sử Internet bắt đầu từ trước khi mạng máy tính ra đời vào những năm 1960 Vào tháng 7 năm 1968, cơ quan quản lý dự án nghiên cứu phát triển (ARPA) thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ đã đề xuất liên kết bốn địa điểm đầu tiên, bao gồm Viện Nghiên cứu Stamford, Trường Đại học California ở Los Angeles, UC - Santa Barbara và Trường Đại học Utah.
Mạng Liên khu vực (WAN) mà chúng ta biết hôm nay đã bắt đầu hình thành vào năm 1969 khi bốn địa điểm được kết nối, đánh dấu sự ra đời của Internet hiện đại với tên gọi ARPANET Giao thức cơ sở cho việc liên lạc trên Internet là TCP/IP và NCP.
Vào những năm đầu, tốc độ xử lý của máy tính và đường truyền rất chậm, với băng thông tối đa chỉ đạt 50 kilobits/giây Số lượng máy tính kết nối vào mạng cũng rất hạn chế, chỉ có 200 máy chủ vào năm 1981.
Theo thời gian TCP/IP đã trở thành một cách thức thông dụng để trạm làm việc nối đến trạm khác.
Trong thập kỷ 1980, máy tính cá nhân trở nên phổ biến trong các công ty và trường Đại học toàn cầu Mạng Ethernet đã kết nối các máy PC, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp Đồng thời, các nhà sản xuất phần mềm thương mại phát triển các chương trình giúp máy PC và máy UNIX giao tiếp bằng một ngôn ngữ chung trên mạng.
Vào giữa thập kỷ 1980, giao thức TCP/IP đã được áp dụng rộng rãi trong các kết nối khu vực và mạng cục bộ, đánh dấu một giai đoạn bùng nổ phát triển trong lĩnh vực công nghệ thông tin.
Thuật ngữ "Internet" lần đầu tiên xuất hiện vào năm 1974, khi mạng vẫn được gọi là ARPANET Đến năm 1980, Bộ Quốc phòng Mỹ quyết định tách phần mạng phi quân sự dành cho các trường đại học và cơ quan nghiên cứu Vào thời điểm đó, ARPANET (hay Internet) vẫn còn ở quy mô rất nhỏ.
Giữa thập kỷ 1980, một mốc lịch sử quan trọng của Internet diễn ra khi tổ chức khoa học quốc gia Mỹ NSF thành lập mạng NSFNET, kết nối các trung tâm máy tính lớn Nhiều doanh nghiệp đã chuyển từ ARPANET sang NSFNET, dẫn đến việc ARPANET không còn hiệu quả sau gần 20 năm hoạt động và chính thức ngừng hoạt động vào khoảng năm 1990.
Sự phát triển của Internet được thúc đẩy bởi việc hình thành mạng backbone của NSFNET cùng với các mạng vùng khác Đến năm 1995, NSFNET đã chuyển đổi thành một mạng nghiên cứu, trong khi Internet vẫn tiếp tục mở rộng và phát triển mạnh mẽ.
1.2 Các thành phần của Internet
Internet là mạng máy tính toàn cầu sử dụng giao thức TCP/IP để trao đổi thông tin giữa các máy tính trên mạng.
Internet là một mạng lưới kết nối nhiều máy tính từ các quốc gia khác nhau trên toàn thế giới, được gọi là mạng của các mạng máy tính.
Tất cả các máy tính trên Internet giao tiếp với nhau thông qua giao thức TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol), cho phép chúng trao đổi dữ liệu một cách thống nhất Giao thức này giống như một ngôn ngữ quốc tế, giúp các máy tính hiểu nhau dễ dàng Các mạng tạo nên Internet được kết nối qua nhiều hệ thống truyền tin khác nhau.
1.3 Các nhà cung cấp dịch vụ
Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) cung cấp giải pháp kết nối Internet cho tổ chức và cá nhân, với một số ISP nổi bật tại Việt Nam như FPT, Viettel, VDC, và Netnam Các ISP thuê đường truyền và cổng từ IAP để kinh doanh dịch vụ Internet thông qua hợp đồng với khách hàng ISP dùng riêng có quyền cung cấp đầy đủ dịch vụ Internet, nhưng không nhằm mục đích kinh doanh Người dùng chỉ cần thỏa thuận với ISP hoặc ISP riêng về dịch vụ và thủ tục thanh toán, được gọi là thuê bao Internet.
IAP (Nhà cung cấp đường truyền Internet) quản lý cổng kết nối quốc tế và có thể thực hiện chức năng của ISP, nhưng không ngược lại Một IAP thường phục vụ nhiều ISP khác nhau Tại Việt Nam, IAP chủ yếu là công ty dịch vụ truyền thông VDC thuộc tổng công ty bưu chính viễn thông VNPT.
2 Giới thiệu về địa chỉ Internet
- Hiểu được các giao thức sử dụng trên Internet, địa chỉ IP, và hệ thống tên miền DNS.
- Trình bày được các dịch vụ trên Internet.
Khi truyền dữ liệu trên mạng, thông tin được chia thành các gói nhỏ để tăng tốc độ và độ tin cậy Để hai máy tính có thể trao đổi dữ liệu, chúng cần thống nhất về cách gói dữ liệu, được gọi là giao thức Giao thức là tập hợp các quy tắc giúp các máy tính giao tiếp hiệu quả Vấn đề đặt ra là tại sao lại có nhiều loại giao thức khác nhau và hiện tại, Internet đang sử dụng những giao thức nào?
Trên Internet hiện nay sử dụng phổ biến các loại giao thức sau:
Giao thức PPP (Point to Point Protocol):
Giao thức PPP (Point-to-Point Protocol) được sử dụng để kết nối các máy tính qua đường điện thoại Thông tin chi tiết về giao thức này sẽ được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) hoặc quản trị viên hệ thống thư điện tử.
Giao thức SMTP (Simple maile transfer protocol)
Là giao thức dùng để truyền thông tin dạng thư điện tử trong dịch vụ thư điện tử E-maile trên Internet.
Giao thức POP3 (Post office Protocol version 3)
Là giao thức dùng để download thư điện tử E-maile
SLIP (Serial line internet protocol)
Giao thức SLIP cho phép máy của người sử dụng kết nối trực tiếp với internet, biến máy của họ thành một nút (node) trên mạng Thông tin chi tiết về giao thức này thường được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) hoặc quản trị viên hệ thống.
Giao thức hoặc chuẩn được dùng phổ biến trên Inernet như là một dịch vụ truyền thông giữa các máy tính
