Lý do nghiên cứu
Ngành Bưu chính và dịch vụ chuyển phát tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức cạnh tranh Các công ty chuyển phát nhanh trong nước phải cạnh tranh với các thương hiệu quốc tế có nguồn tài chính vững mạnh, chiếm lĩnh thị trường Hiện có hơn 300 doanh nghiệp được cấp phép cung cấp dịch vụ bưu chính, trong đó các doanh nghiệp nhỏ thường giảm giá để thu hút khách hàng, đặc biệt khi các quỹ đầu tư hỗ trợ startup với mục tiêu chiếm lĩnh thị phần Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt này, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam đặt mục tiêu tăng thị phần, khôi phục thị trường đã mất và phát triển bền vững.
Để trở thành đơn vị chuyển phát hàng đầu tại Việt Nam, cần nâng cao chất lượng dịch vụ và phục vụ, cải thiện đội ngũ nhân viên, cũng như chuẩn hóa từ quy trình tác nghiệp đến các công cụ hỗ trợ khách hàng.
Trong bối cảnh hiện nay, việc hoàn thiện chiến lược kinh doanh các dịch vụ bưu chính chuyển phát và phát triển các dịch vụ mới là vô cùng cần thiết Chiến lược kinh doanh không chỉ là yếu tố sống còn của doanh nghiệp mà còn là chìa khóa để nâng cao năng suất và hiệu quả sản xuất kinh doanh Để nâng cao năng lực cạnh tranh của Bưu điện tỉnh Cà Mau, tôi chọn đề tài “Giải pháp hoàn thiện chiến lược kinh doanh các dịch vụ tại Bưu điện tỉnh Cà Mau” cho luận văn thạc sĩ quản lý kinh tế.
Tổng quan nghiên cứu
Đến thời điểm hiện tại, chiến lược kinh doanh đã thu hút nhiều nghiên cứu, bài viết và luận văn được công bố, trong đó có một số đề tài nổi bật.
2 công trình đề tài được chú ý như:
Nghiên cứu của tác giả Lâm Hoàng Dẳng (2016) về "Hoạch định chiến lược kinh doanh VNPT Cà Mau giai đoạn 2016 - 2020" đã trình bày lý thuyết về hoạch định chiến lược kinh doanh và phân tích môi trường kinh doanh Bài viết khái quát các điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của ngành viễn thông, từ đó tổng hợp ma trận SWOT để hình thành các nhóm chiến lược SO, ST, WO, WT Ngoài ra, nghiên cứu cũng xây dựng ma trận hoạch định chiến lược có thể định lượng (QSPM) bằng cách đánh giá mức độ hấp dẫn của từng nhóm chiến lược, nhằm lựa chọn chiến lược tối ưu cho VNPT Cà Mau trong giai đoạn tới.
Từ năm 2016 đến 2020, chúng tôi tập trung vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ và chăm sóc khách hàng, cải thiện năng lực điều hành và tái cơ cấu tổ chức Bên cạnh đó, chúng tôi cũng chú trọng nâng cao chất lượng hệ thống, triển khai chiến lược đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ, cũng như thâm nhập và phát triển thị trường.
Nghiên cứu của Đỗ Thị Bình (2016) về "Giải pháp triển khai chiến lược kinh doanh tại các doanh nghiệp phát điện thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)" trình bày khái niệm và lý luận cơ bản về chiến lược kinh doanh, đồng thời phân tích vị thế và nội dung triển khai chiến lược tại các doanh nghiệp thành viên Nghiên cứu cũng đánh giá thực trạng quy trình triển khai chiến lược kinh doanh, hiệu suất triển khai chiến lược tổng hợp theo các thành phần hiệu suất, chất lượng theo cấu trúc quản lý và loại sản phẩm phát điện, từ đó đưa ra những nhận định về hiệu suất tổng thể trong việc triển khai chiến lược kinh doanh.
Tác giả Võ Lê Anh (2014) đã phân tích thực trạng nội bộ của Công ty Cổ phần Vận tải Đa phương tiện VIETRANSTIMEX để xây dựng chiến lược phát triển Đề xuất đổi mới phương thức vận tải từ bị động sang chủ động, kết hợp với các đối tác nhằm tạo ra sản phẩm đa dạng, giúp hạ giá thành cho khách hàng Qua đó, nâng cao uy tín và vị thế của công ty trong ngành vận tải tại Việt Nam.
Tác giả Trần Văn Thanh (2013) đã tiến hành phân tích thực trạng ngành ngân hàng, chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu của toàn ngành cũng như chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam tại tỉnh Đồng Nai.
Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Đồng Nai đã triển khai các giải pháp thiết thực trong lĩnh vực công nghệ thông tin nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh Việc áp dụng công nghệ đã giúp ngân hàng tạo ra nhiều sản phẩm tiện ích, đáp ứng nhu cầu thiết yếu của khách hàng và nâng cao chất lượng dịch vụ một cách hiệu quả.
Tác giả Trần Nguyễn Quốc Thái (2013) đã đề xuất các giải pháp chiến lược cho Công ty CP Bia Huế trong giai đoạn 2011-2016, thông qua việc phân tích thị trường bia Việt Nam và tình hình hiện tại của công ty Để tối ưu hóa hoạt động, công ty cần chuyển đổi công nghệ sản xuất, đa dạng hóa nguồn nguyên liệu đầu vào nhằm giảm chi phí, và đặc biệt là xác định rõ thị trường tiêu thụ sản phẩm của mình.
Các nghiên cứu đã đạt được những kết quả đáng kể, cung cấp các giải pháp chiến lược kinh doanh dài hạn phù hợp với từng giai đoạn cụ thể, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
Mục tiêu
- Phân tích thực trạng thực hiện chiến lược kinh doanh các dịch vụ của Bưu điện tỉnh Cà Mau trong thời gian vừa qua
- Xây dựng chiến lược kinh doanh các dịch vụ tại Bưu điện tỉnh Cà Mau
- Giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh các dịch vụ của Bưu điện tỉnh
Cà Mau giai đoạn 2019 – 2021, tầm nhìn đến năm 2025.
Các câu hỏi đặt ra trong quá trình nghiên cứu đề tài
Để làm rõ các vấn đề liên quan đến chiến lược kinh doanh dịch vụ của Bưu điện tỉnh Cà Mau, nghiên cứu này đặt ra những câu hỏi quan trọng nhằm khám phá và phân tích hiệu quả cũng như tiềm năng phát triển của các dịch vụ này.
- Thực trạng hoạt động kinh doanh của Bưu điện tỉnh Cà Mau năm 2015 -
Môi trường kinh doanh, bao gồm môi trường vi mô, vĩ mô và môi trường nội tại, đóng vai trò quan trọng trong việc xác định cơ hội và thách thức, cũng như điểm mạnh và điểm yếu của Bưu điện Cà Mau Các yếu tố bên ngoài như chính sách kinh tế, cạnh tranh trong ngành và nhu cầu thị trường ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phát triển của Bưu điện Đồng thời, các yếu tố nội tại như nguồn lực, công nghệ và đội ngũ nhân viên cũng quyết định hiệu quả hoạt động và khả năng thích ứng của Bưu điện Cà Mau trong bối cảnh kinh doanh hiện tại.
Chiến lược và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của Bưu điện tỉnh Cà Mau trong giai đoạn 2019 – 2021, với tầm nhìn đến năm 2025, cần tập trung vào việc cải tiến dịch vụ, ứng dụng công nghệ hiện đại, mở rộng mạng lưới phân phối, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược Những nỗ lực này sẽ giúp Bưu điện tỉnh Cà Mau nâng cao tính cạnh tranh, phục vụ tốt hơn nhu cầu của khách hàng và phát triển bền vững trong tương lai.
4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Chiến lược kinh doanh của Bưu điện tỉnh Cà Mau và các giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh các dịch vụ tại Bưu điện tỉnh Cà Mau
Khách thể nghiên cứu: Là lãnh đạo đơn vị và những khách hàng đang sử dụng dịch vụ tại Bưu điện tỉnh Cà Mau
Bưu điện tỉnh Cà Mau, được Tổng công ty Bưu điện Việt Nam giao nhiệm vụ tổ chức sản xuất kinh doanh hàng năm, đang tiến hành nghiên cứu và phân tích các yếu tố bên trong, bên ngoài và môi trường kinh doanh hiện tại Việc này nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường.
- Giới hạn về thời gian:
Trong đề tài này, số liệu thứ cấp được thu thập từ năm 2015 đến năm 2018, trong khi số liệu sơ cấp được lấy từ khảo sát ý kiến của 10 chuyên gia trong lĩnh vực bưu chính thông qua mẫu phỏng vấn.
+ Thời gian thực hiện đề tài 6 tháng
5 Phương pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính
Số liệu thứ cấp cho đề tài được thu thập từ các báo cáo tài chính của Công ty, bao gồm bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
Trong giai đoạn 2015 - 2018, số liệu thứ cấp đã được thu thập từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau, bao gồm các tạp chí nghiên cứu chuyên ngành, sách, báo, internet và các tài liệu liên quan.
Số liệu sơ cấp được thu thập từ việc phỏng vấn trực tiếp lãnh đạo của Bưu
Nghiên cứu này tiến hành khảo sát ý kiến từ 10 chuyên gia trong lĩnh vực bưu chính tại tỉnh Cà Mau thông qua mẫu phỏng vấn Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phương pháp thống kê mô tả và suy luận nhằm làm rõ các mục tiêu nghiên cứu Bên cạnh đó, mô hình hồi quy tuyến tính được áp dụng để dự đoán ảnh hưởng của các yếu tố nghiên cứu đến tình hình kinh doanh của Bưu điện tỉnh Cà Mau.
6 Ý nghĩa khoa học và thực tiển của đề tài Đề tài nghiên cứu sẽ xác định được các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của Bưu điện tỉnh Cà Mau Trên cơ sở đó, đưa ra các kiến nghị để cải thiện chất lượng kinh doanh, làm cho khách hàng cảm thấy hài lòng khi được sử dụng tất cả các loại hình kinh doanh của đơn vị Từ đó có thể thu hút thêm nhiều khách hàng để phát triển kinh doanh các dịch vụ của Bưu điện tỉnh Cà Mau Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho bưu điện tỉnh Cà Mau
7 Kết cấu của luận văn
Kết cấu luận văn gồm các phần chính sau:
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về hoàn thiện chiến lược kinh doanh
Chương 2: Thực trạng về hoạt động sản xuất kinh doanh của Bưu điện tỉnh
Cà Mau và các yếu tố ảnh hưởng đến chiến lược kinh doanh giai đoạn 2019 - 2021
Chương 3: Giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh các dịch vụ tại tỉnh Cà Mau giai đoạn 2019 – 2021, tầm nhìn đến năm 2025
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HOÀN THIỆN CHIẾN LƢỢC
1.1 Khái niệm về chiến lƣợc và chiến lƣợc kinh doanh
1.1.1 Khái niệm về chiến lƣợc
Chiến lược, có nguồn gốc từ thời Hy Lạp cổ đại, bắt nguồn từ thuật ngữ quân sự "Strategy", ám chỉ vai trò của tướng lĩnh trong quân đội Nó phát triển thành nghệ thuật của các tướng, thể hiện kỹ năng hành xử và tâm lý của họ Chiến lược được hiểu là kỹ năng quản trị nhằm khai thác lực lượng để đánh bại đối thủ và xây dựng hệ thống thống trị Điểm cốt lõi của chiến lược là khả năng một bên có thể vượt qua đối thủ, kể cả khi đối thủ mạnh hơn, bằng cách dẫn dắt thế trận và tạo điều kiện thuận lợi cho mình Trong quân sự, chiến lược tập trung vào sự phù hợp giữa sức mạnh nội tại và bối cảnh chiến trường, dẫn đến kết quả thắng thua rõ ràng Tương tự, trong kinh doanh, chiến lược nhằm đạt được sự phù hợp giữa năng lực tạo ra sự khác biệt và môi trường cạnh tranh Tuy nhiên, chiến lược kinh doanh thường phức tạp hơn và không nhất thiết dẫn đến kết quả thắng thua Cạnh tranh trong ngành khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh Vậy chiến lược kinh doanh là gì? Phần tiếp theo sẽ khám phá một số quan điểm về chiến lược kinh doanh.
1.1.2 Một số quan điểm về chiến lƣợc kinh doanh
Chiến lược kinh doanh là một khái niệm có nhiều quan điểm khác nhau Theo Chandler (1962), chiến lược kinh doanh được định nghĩa là việc xác định các mục tiêu và mục đích cơ bản dài hạn của doanh nghiệp, cùng với việc thực hiện một chuỗi các hành động để đạt được những mục tiêu đó.
7 động cũng như sự phân bổ các nguồn lực cần thiết để thực hiện các mục tiêu đề ra này.” [15]
Chandler là người đầu tiên giới thiệu khái niệm chiến lược kinh doanh, nhưng định nghĩa của Quinn vào năm 1980 đã mở rộng khái niệm này Theo Quinn, "Chiến lược kinh doanh là mô thức hay kế hoạch tích hợp các mục tiêu chính yếu, các chính sách, và chuỗi hành động vào một tổng thể được cố kết một cách chặt chẽ."
Johnson và Scholes (1999) định nghĩa chiến lược trong môi trường biến đổi là định hướng và phạm vi hoạt động dài hạn của tổ chức, nhằm tạo ra lợi thế cạnh tranh Điều này được thực hiện thông qua việc cấu trúc các nguồn lực của tổ chức để thích ứng với nhu cầu thị trường và đáp ứng mong đợi của các bên hữu quan.
1.1.3 Khái niệm chiến lƣợc kinh doanh
Chiến lược kinh doanh được hiểu là những ý tưởng, kế hoạch và hỗ trợ cần thiết giúp doanh nghiệp cạnh tranh thành công với đối thủ Thời gian thực hiện chiến lược thường kéo dài từ 3 đến 5 năm hoặc hơn, và mỗi doanh nghiệp cần phát triển một hoặc nhiều lợi thế cạnh tranh để chiếm ưu thế trong ngành.
Chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp là chương trình hành động tổng quát nhằm thực hiện các mục tiêu cụ thể Nó không chỉ ra cách thức chi tiết để đạt được những mục tiêu này, mà thay vào đó, tạo ra khung hướng dẫn cho các hành động và phương hướng cần thiết Các chương trình hỗ trợ chức năng khác sẽ đảm nhiệm nhiệm vụ cụ thể hơn trong việc thực hiện chiến lược kinh doanh.
Chiến lược có thể được quản lý ở nhiều cấp khác nhau trong một doanh nghiệp nhưng thông thường có 3 cấp chiến lược cơ bản:
Hình 1.1: Mô hình phân loại theo cấp độ chiến lƣợc
Chiến lƣợc cấp công ty
