vận dụng tư tưởng hồ chí minh trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng ở việt nam hiện nay Trong những năm gần đây ở nước ta, tham nhũng và phòng chống tham nhũng đang là vấn đề vô cùng nóng bỏng, được cả Nhà nước và xã hội quan tâm. Nhận thức được những hậu quả mà tham nhũng gây ra, Nhà nước và Quốc hội đã đặc biệt xem trọng vấn đề này, đã xây dựng các văn bản luật, có các biện pháp ngăn ngừa, xử lý tệ nạn này. Trong quá trình thực hiện, Đảng và Nhà nước ta đã học tập tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc kiên quyết phòng, chống tham nhũng. Chính vì vậy em đã chọn đề tài: “Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam hiện nay”
Mục đích thực hiện đề tài
Nghiên cứu về tham nhũng giúp chúng ta nhận thức rõ về khái niệm tham nhũng và tư tưởng của Hồ Chí Minh trong việc phòng, chống hiện tượng này Việc đấu tranh chống tham nhũng là cần thiết để bảo vệ sự trong sạch của bộ máy nhà nước và nâng cao niềm tin của nhân dân Áp dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác phòng, chống tham nhũng không chỉ mang lại hiệu quả cao mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng và văn minh.
Phương pháp nghiên cứu
- Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu như: phương pháp phân tích – tổng hợp, phương pháp so sánh,…
Ý nghĩa nghiên cứu
Tham nhũng là một vấn đề nghiêm trọng, cần được làm rõ để có những biện pháp hiệu quả trong phòng, chống Tư tưởng Hồ Chí Minh về phòng, chống tham nhũng nhấn mạnh sự liêm chính, trách nhiệm và minh bạch trong quản lý Việc áp dụng tư tưởng của Người vào công cuộc đấu tranh chống tham nhũng hiện nay là rất cần thiết, nhằm xây dựng một xã hội công bằng và trong sạch.
LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHÒNG CHỐNG THAM NHŨNG, TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ PHÒNG CHỐNG THAM NHŨNG
Khái niệm tham nhũng
Tham nhũng là gì? Có khá nhiều khái niệm về định nghĩa về tham nhũng với những ưu điểm riêng của nó như:
Theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế, tham nhũng được định nghĩa là hành vi lạm dụng chức vụ và quyền hạn để phục vụ lợi ích cá nhân Mặc dù định nghĩa này ngắn gọn và dễ hiểu, nhưng nó chưa phản ánh đầy đủ tác động của tham nhũng đối với các đối tượng khác trong xã hội.
Theo Điều 1, khoản 2 của Luật Phòng, chống tham nhũng Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 01/6/2006, tham nhũng được định nghĩa là hành vi của những người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí của mình để trục lợi.
Tham nhũng được định nghĩa là hành vi suy đồi của cán bộ công chức, trong đó họ lợi dụng quyền lực của mình để chiếm đoạt tài sản và giá trị của cá nhân cũng như xã hội.
Đặc trưng cơ bản của tham nhũng
Căn cứ theo quy đinh của pháp luật Việt Nam, tham nhũng có những đặc trung cơ bản sau:
Chủ thể tham nhũng thường là những cá nhân có chức vụ và quyền hạn, thường là những chuyên gia dày dạn kinh nghiệm trong nhiều lĩnh vực Họ thường có mối quan hệ rộng rãi và uy tín xã hội, điều này gây khó khăn trong việc phát hiện, điều tra và xử lý các hành vi tham nhũng.
Chủ thể tham nhũng là những người lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để vụ lợi cho bản thân, gia đình hoặc người khác Hành vi tham nhũng xảy ra khi các đối tượng sử dụng quyền hạn của mình như một công cụ nhằm mang lại lợi ích cá nhân Do đó, yếu tố cơ bản để xác định hành vi tham nhũng là việc lợi dụng chức vụ; nếu một người có chức vụ nhưng không sử dụng nó để vụ lợi, thì không thể coi là có hành vi tham nhũng.
Hành vi tham nhũng nhằm mục đích vụ lợi, thể hiện qua việc người có chức vụ, quyền hạn cố ý thực hiện hành động này để đạt được lợi ích vật chất hoặc tinh thần Lợi ích này có thể đã được đạt được hoặc có khả năng đạt được thông qua hành vi tham nhũng Khi xử lý các hành vi tham nhũng, không nhất thiết phải chứng minh rằng chủ thể đã thu được lợi ích từ hành động của mình.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về phòng, chống tham nhũng
a) Quan điểm vè phòng, chống tham nhũng
Chủ tịch Hồ Chí Minh coi tham nhũng là căn bệnh xấu cần phải loại bỏ hoàn toàn để xây dựng đội ngũ cán bộ, Đảng viên trong sạch Ông nhấn mạnh rằng cách mạng nhằm tiêu diệt chế độ thực dân, phong kiến và xây dựng một xã hội tự do, bình đẳng, cần kiệm, liêm chính Ngày nay, phòng chống tham nhũng là vấn đề cấp bách tại Việt Nam Ngay từ những ngày đầu thành lập chính quyền, Hồ Chí Minh đã có những biện pháp kiên quyết, như ký sắc lệnh xử phạt nặng đối với tội đưa và nhận hối lộ, cũng như quy định hình phạt tử hình cho tội trộm cắp công Ông chỉ ra rằng lãnh đạo và chính sách dùng người có trách nhiệm trong việc để xảy ra tham nhũng Do đó, chống tham nhũng, lãng phí và quan liêu đã trở thành nội dung quan trọng trong tư tưởng của Người.
Hồ Chí Minh coi “quan liêu, tham ô, tham nhũng” là những tệ nạn cần tránh, nhấn mạnh rằng đội ngũ cán bộ, đảng viên phải nâng cao đạo đức cách mạng để xứng đáng là những người phục vụ trung thành cho nhân dân Mặc dù ông không dùng từ “tham nhũng”, nhưng “tham ô” thực chất chỉ là cách diễn đạt phổ biến hơn Theo Hồ Chí Minh, người phạm tội tham ô là những người lạm dụng quyền lực được giao để nhũng nhiễu và vòi vĩnh nhân dân, nhằm trục lợi cá nhân thông qua hối lộ.
Tệ quan liêu được xem là nguyên nhân chính dẫn đến tham ô và lãng phí, vì nó dung túng và che chở cho những hành vi tiêu cực này Trong đó, lãng phí có thể gây hại hơn cả tham ô, như Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng: “Lãng phí tuy không lấy của công đút túi, song kết quả cũng rất tai hại cho nhân dân, cho Chính phủ.”
Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng các tệ nạn như quan liêu, tham ô và lãng phí là những "giặc" gây hại cho nhân dân Ông nhấn mạnh rằng "tham ô, lãng phí, quan liêu là một thứ giặc ở trong lòng" và khẳng định rằng chúng có tác động tiêu cực đến dân và nước Những tệ nạn này được coi là "kẻ thù của nhân dân" và là "kẻ thù khá nguy hiểm", chúng phát sinh từ chủ nghĩa cá nhân - một trong những mối đe dọa lớn nhất trong quá trình xây dựng xã hội mới, tiến bộ vì con người.
Chủ nghĩa cá nhân là nguyên nhân chính dẫn đến các tệ nạn như quan liêu, tham ô và lãng phí, do quyền lực của cán bộ, đảng viên trong bộ máy nhà nước bị tha hóa và thiếu sự kiểm soát chặt chẽ Để loại trừ và kiểm soát tệ nạn này, cần phải giải quyết từ gốc rễ Một số phương pháp phòng, chống tham nhũng cần được áp dụng hiệu quả.
Theo Hồ Chí Minh có một số biện pháp để phòng, chống những tệ nạn đó như sau:
Thư nhất, phả dung “phép luật của nhân dân” để thực hiện phòng, chống các tệ quan liêu, tham ô, lãng phí
Pháp luật đóng vai trò quan trọng trong việc phòng, chống các tệ nạn xã hội, như Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Phép luật là phép luật của nhân dân, dùng để ngăn cản những hành động có hại cho nhân dân, bảo vệ lợi ích chung” Việc thực thi pháp luật kịp thời và nghiêm minh là cần thiết để loại trừ các tệ nạn, đặc biệt là những hành vi do những người có quyền lực trong bộ máy công quyền gây ra Luật pháp rõ ràng và đầy đủ là nền tảng quan trọng cho sự bảo vệ quyền lợi của đại đa số nhân dân.
Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng, để ngăn chặn tham nhũng và lãng phí, cần có pháp luật nghiêm minh, vì "đảng viên thường xem pháp luật chính quyền như việc trong nhà" Ông đã chỉ trích những thiếu sót trong việc xử lý các vụ việc liên quan đến quan liêu, tham nhũng và lãng phí, nhấn mạnh rằng một số cán bộ đảng viên đã lợi dụng quyền lực để vi phạm chính sách và pháp luật, xâm phạm quyền lợi và tự do của nhân dân, nhưng lại không bị xử lý kịp thời, cho thấy kỷ luật chưa nghiêm.
Thứ hai, sử dụng phương thức bầu cử dân chủ để thực hiện, phòng chống các tệ nạn quan liêu, tham ô, lãng phí
Để phòng chống các tệ nạn xã hội, cần có hệ thống pháp luật rõ ràng và thực thi nghiêm minh, cùng với cơ chế bầu cử dân chủ Hồ Chí Minh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tổ chức bầu cử dân chủ nhằm kiểm soát sự tha hóa quyền lực của những người được bầu.
Bầu cử theo quy trình dân chủ, kết hợp với luật pháp rõ ràng và nghiêm minh, đảm bảo rằng những người được bầu phải chịu sự giám sát và kiểm soát từ phía nhân dân Điều này buộc họ phải nhận thức về trách nhiệm đối với vị trí mà họ đã được giao phó Bầu cử dân chủ không chỉ là phương thức để nhân dân thực hiện quyền làm chủ mà còn giúp kiểm soát sự tha hóa quyền lực của những người có chức trách mà chính họ đã bầu ra.
Hồ Chí Minh đã đề xuất quy trình bầu cử dân chủ, bao gồm cách thức bãi miễn và bầu cử cụ thể cho từng tổ chức trong hệ thống chính trị Trong các cơ quan nhà nước, Chủ tịch Ủy ban hành chính có thể được bầu trực tiếp hoặc gián tiếp qua đại biểu Hội đồng nhân dân Đối với Đảng, việc kiểm soát quyền lực thể hiện qua việc quần chúng đảng viên có quyền cử hoặc không cử vào cơ quan lãnh đạo Người cũng nhấn mạnh rằng quần chúng có thể kiểm soát lãnh đạo thông qua việc tổ chức hội, phê bình, bày tỏ ý kiến và bầu cử các ủy ban, hội đồng.
Việc bầu cử dân chủ đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các tệ nạn như quan liêu, tham nhũng và lãng phí, mà theo Hồ Chí Minh, là những nguy cơ nội xâm rất nguy hiểm Ông đã khẳng định rằng: "Về mặt chính trị thì nhân dân dùng lá phiếu mà chống với quân địch Một lá phiếu cũng có sức mạnh như một viên đạn." Do đó, quy trình bãi miễn đối với các đại biểu dân cử cần được thực hiện nghiêm túc để bảo vệ lợi ích của nhân dân.
Thứ ba, việc kiểm soát quyền lực nhà nước và quyền lực của cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị là cần thiết để phòng, chống quan liêu, tham ô và lãng phí Cơ chế này được thực hiện qua nhiều phương thức khác nhau nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong quản lý nhà nước.
Kiểm soát quyền lực của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong bộ máy nhà nước là cần thiết để thiết lập một tổ chức nhà nước hợp lý và khoa học Điều này được thực hiện thông qua việc xây dựng thể chế nhà nước theo hướng nhà nước pháp quyền, như đã được đề xuất từ những năm đầu tìm đường cứu nước Hiến pháp năm 1946 đã thể hiện sự phân quyền rõ ràng giữa các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp, tạo điều kiện cho sự độc lập trong tổ chức Đảng được xem là lực lượng cầm quyền thông qua sự lãnh đạo của các đảng viên giữ vị trí chủ chốt trong bộ máy nhà nước, những người này phải được nhân dân bầu ra trực tiếp hoặc gián tiếp Như vậy, quyền lực của Đảng cũng chính là quyền lực của nhân dân.
Đảng cầm quyền tại Việt Nam là phương thức nhằm kiểm soát quyền lực của cán bộ, đảng viên trong bộ máy nhà nước, đảm bảo rằng quyền lực này không bị tha hóa Nhân dân thông qua việc bầu ra đại biểu sẽ thực hiện quyền lực của mình, từ đó củng cố vai trò lãnh đạo của Đảng trong việc điều hành chính quyền.
Ngoài việc thiết lập các cơ quan độc lập như “Ban Thanh tra đặc biệt” và “Tòa án đặc biệt”, Sắc lệnh số 261/SL ngày 28-3-1956 còn quy định việc thành lập Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ Nhiệm vụ chính của Ban này bao gồm thanh tra việc thực hiện kế hoạch nhà nước, giám sát sử dụng và bảo quản tài sản nhà nước, cũng như ngăn chặn các hành vi phá hoại, tham ô và lãng phí.
THỰC TRẠNG THAM NHŨNG VÀ VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG CÔNG TÁC PHÒNG, CHỒNG THAM NHŨNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Thực trạng tham nhũng ở Việt Nam hiện nay
Tham nhũng ở Việt Nam hiện nay đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, không chỉ là hành vi của cá nhân có chức quyền mà còn lan rộng trong các tập thể lãnh đạo Hành vi này không chỉ diễn ra ngấm ngầm trong nội bộ cơ quan mà còn thể hiện sự cấu kết có tổ chức giữa nhiều đơn vị khác nhau Tại phiên thảo luận về tham nhũng trong Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ giữa kỳ ngày 9/6/2006, nhiều ý kiến đã chỉ ra rằng "tham nhũng ở Việt Nam đến mức báo động".
Theo báo cáo của Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI) năm 2017, chỉ số CPI của Việt Nam đã tăng nhẹ lên 35/100 điểm trong hai năm 2016 và 2017, xếp hạng 107/180 quốc gia và vùng lãnh thổ Sự gia tăng này phản ánh những nỗ lực trong công tác phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước và nhân dân, đạt được những kết quả tích cực Tuy nhiên, với thang điểm 100, chỉ số 35 vẫn được coi là rất nghiêm trọng.
Theo TS Đăng Hoàng Giang, Phó Giám đốc CECODES, chỉ số của Tổ chức Minh bạch Quốc tế đã phản ánh chính xác tình trạng tham nhũng tại Việt Nam trong những năm qua Mọi người dân đều phải đối mặt với tham nhũng trong các lĩnh vực công như hành chính, y tế, giáo dục và giao thông Ông Giang cho biết, từ năm 2016, chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) cho thấy tỷ lệ người dân phải chi "lót tay" cho công chức để hoàn tất giấy tờ, đặc biệt là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ngày càng gia tăng, cùng với tình trạng vòi vĩnh trong khu vực công ngày càng phổ biến.
Ngành Xây dựng cơ bản đứng đầu bảng tham nhũng và thứ hai là ngành Giao thông - Vận tải.
Sau chiến tranh, ngành Xây dựng cơ bản đóng vai trò quan trọng trong việc kiến thiết quốc gia, được coi là xương sống của nền kinh tế Ngành Giao thông - Vận tải cũng không kém phần quan trọng, được xem như huyết mạch cho sự phát triển kinh tế - xã hội Cả hai ngành này đã có những đóng góp to lớn, xây dựng các công trình đạt tiêu chuẩn khu vực và thế giới, góp phần làm cho đất nước ngày càng phát triển và đẹp hơn so với trước đây.
Tuy vậy, về khuyết điểm, đây cũng được đánh giá là 2 ngành xà xẻo, rút ruột công quỹ lớn nhất.
Trong mọi công trình xây dựng, việc xác lập định mức tiêu chuẩn kỹ thuật và hệ số an toàn là vô cùng quan trọng để đảm bảo độ bền vững Tuy nhiên, ngành xây dựng và thiết kế thường đối mặt với nguy cơ tham nhũng ngay từ khâu dự toán, khi các "quan tham" kê khai nguyên vật liệu với giá cao hơn nhiều so với tiêu chuẩn, dẫn đến việc tham ô tài sản Nhà nước Quá trình thi công cũng bị ảnh hưởng khi nguyên vật liệu bị ăn cắp hoặc đánh tráo, làm giảm chất lượng công trình Hệ quả là Nhà nước phải chi thêm tiền cho việc duy tu, sửa chữa, kéo dài thời gian thi công, gây thiệt hại lớn cho ngân sách và tiềm ẩn nguy cơ thương tật, cái chết cho con người, đồng thời làm mất uy tín của Đảng và Nhà nước.
Các vụ án kinh tế cho thấy tham nhũng trong các dự án thường liên quan chặt chẽ đến vấn đề hối lộ và tham ô bất động sản.
Về ngành Xây dựng cơ bản, vụ án Trịnh Xuân Thanh là một điển hình về
“siêu chạy hối lộ” bằng ma lực đồng tiền, liên quan đến nhiều ban, bộ ở Trung ương và lãnh đạo, ngành ở địa phương.
Trịnh Xuân Thanh, một cán bộ bình thường, đã được bầu làm Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Xây lắp dầu khí (PVC) và nhanh chóng thăng tiến lên vị trí Chủ tịch Hội đồng Quản trị PVC thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), dưới sự lãnh đạo của ông Đinh La Thăng, Chủ tịch Hội đồng Thành viên.
Năm 2012, PVC thua lỗ hơn 1.800 tỷ đồng, nhưng được tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lao động!
Trịnh Xuân Thanh được bổ nhiệm làm Phó Chánh Văn phòng Bộ Công Thương trước khi chuyển về làm Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Tại đây, Thường vụ Tỉnh ủy Hậu Giang đã bầu ông làm Tỉnh ủy viên Đáng chú ý, ô tô riêng của ông được Công an Hậu Giang cấp biển số xe công.
Năm 2013, PVC ghi nhận lỗ lũy kế gần 3.300 tỷ đồng, khiến vốn điều lệ 4.000 tỷ đồng giảm xuống chỉ còn 2,7 tỷ đồng Nguyên nhân chính là do Trịnh Xuân Thanh đã rút một lượng lớn vốn của PVC để Đinh La Thăng đầu tư vào các lĩnh vực ngoài ngành, trong đó có 800 tỷ đồng mà PVN đã góp vào Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank).
Sự kiện Đinh La Thăng gây chấn động dư luận khi phanh phui những hành vi chạy chức, chạy cấp và quyền lực của Trịnh Xuân Thanh Sau khi thực hiện cú chạy trốn ra nước ngoài, Trịnh Xuân Thanh đã tự thú, tạo điều kiện cho cơ quan bảo vệ pháp luật tiến hành xét xử.
Ông Đinh La Thăng đã bị kết án 30 năm tù giam liên quan đến hai vụ án và buộc phải bồi thường 600 tỷ đồng cho PVC Số tiền bồi thường này được coi là quá lớn Hiện tại, cơ quan thi hành án đang tiến hành xác minh thông tin về nhà và đất mà ông Thăng đã sinh sống trước đây tại khu đô thị Sông Đà - Sudico, phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Vụ án Phan Văn Anh Vũ (“Vũ nhôm”) cũng động trời không kém.
Có biệt danh “Vũ nhôm” vì Phan Văn Anh Vũ từng làm nghề nhôm kính.
Vũ Nhôm, được coi là một ông trùm bất động sản tại Đà Nẵng, giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng Thành viên của dự án The Sunrise Bay Đà Nẵng và Chủ tịch Hội đồng Quản trị của công ty liên quan.
Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 tại Đà Nẵng nắm giữ 10% cổ phần Ngân hàng Đông Á Bank và do Chủ tịch Công ty Cổ phần NOVA Bắc Nam 79 ở TP Hồ Chí Minh điều hành Ngoài ra, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty IVC cũng sở hữu nhiều bất động sản, bao gồm hàng chục ngôi nhà và đất công tại trung tâm Đà Nẵng.
Dư luận đang dấy lên những nghi vấn về việc "Vũ nhôm" sở hữu nhiều khu "đất vàng" tại trung tâm Đà Nẵng, điều này cho thấy sự ưu ái và dính líu của một số lãnh đạo chủ chốt trong thành phố.
Từ ngày 8/4 đến 14/5/2017, Tạp chí Giao thông Vận tải điện tử đã đăng tải 8 kỳ bài viết của nhà báo Dương Hằng Nga, Trưởng Văn phòng đại diện tại Miền Trung và Tây Nguyên, nhằm phanh phui những sai phạm nghiêm trọng liên quan đến dự án khu đô thị quốc tế Đa Phước (The Sunrise Bay Đà Nẵng).
Khoảng tối của “Vũ nhôm” không ai dám đụng đến dần được đưa ra ánh sáng.
Quan điểm của Đảng, Nhà nước trong công tác phòng, chống tham nhũng
Đảng Cộng sản Việt Nam đã ban hành rất nhiều chỉ thị, nghị quyết để lãnh đạo cuộc đấu tranh chống tham nhũng Nghị quyết 14/NQ-TW ngày 15-5-
Đấu tranh chống tham nhũng được coi là một phần quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân Việt Nam, góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước, và xây dựng một bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh Việc này không chỉ phục vụ cho đổi mới kinh tế - xã hội mà còn giữ vững ổn định chính trị và thực hiện quyền dân chủ của nhân dân Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã nhấn mạnh rằng phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng Đảng và yêu cầu thành lập các ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng có thực quyền để đảm bảo hiệu quả hoạt động.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã ban hành Nghị quyết nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phòng, chống tham nhũng và lãng phí Đây là Nghị quyết đầu tiên của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đề cập một cách toàn diện và tập trung vào vấn đề này.
Trung ương ba khóa X đã đánh giá công tác phòng, chống tham nhũng và lãng phí, chỉ ra nguyên nhân chính của những thiếu sót trong lĩnh vực này Đồng thời, hội nghị cũng đề ra các mục tiêu và quan điểm chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong thời gian tới.
Mục tiêu công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí theo Nghị quyết Trung ương ba khóa X là ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, nhằm giữ vững ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội Nghị quyết này cũng nhấn mạnh việc củng cố lòng tin của nhân dân và xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh, với đội ngũ cán bộ, công chức kỷ cương, liêm chính Để đạt được những mục tiêu này, Nghị quyết đã đề ra 10 chủ trương và giải pháp cụ thể.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, cần tăng cường tuyên truyền và giáo dục, nhằm nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của đảng viên, cán bộ, công chức và nhân dân Đặc biệt, đảng viên, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo, cần nêu gương về đạo đức và lối sống, đồng thời kiên quyết chống lại tham nhũng.
Cần tăng cường tuyên truyền và phổ biến quan điểm, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, lãng phí Nội dung phòng, chống tham nhũng nên được đưa vào chương trình giáo dục và mở chuyên mục tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông Đồng thời, cần bảo vệ, biểu dương và khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác đấu tranh chống tham nhũng.
Nâng cao tính tiên phong và gương mẫu của tổ chức đảng và đảng viên là rất quan trọng Chi bộ đảng cần tăng cường vai trò trong quản lý và giáo dục đảng viên, nắm vững việc thực hiện nhiệm vụ và mối quan hệ xã hội của từng đảng viên Việc giáo dục, nhắc nhở và kịp thời kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm là cần thiết, không được dung túng hay bao che cho tham nhũng.
Nâng cao tính chiến đấu và thực hiện dân chủ trong tự phê bình, phê bình theo phương châm "trên trước, dưới sau, trong trước, ngoài sau" là cần thiết Trong sinh hoạt đảng, việc đánh giá đảng viên hàng năm phải bao gồm nội dung phòng, chống tham nhũng Cán bộ chủ chốt cấp xã cần tự phê bình và phê bình tại hội nghị đại diện nhân dân do Mặt trận Tổ quốc tổ chức Đồng thời, cần xây dựng và thực hiện cơ chế chất vấn trong sinh hoạt đảng.
Tiếp tục hoàn thiện công tác cán bộ nhằm nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng, cần sửa đổi và bổ sung các quy định liên quan để đảm bảo tính công khai và dân chủ Đồng thời, cần chấn chỉnh quy trình thi tuyển và tiếp nhận cán bộ, công chức Việc thực hiện chuyển đổi vị trí công tác trong hệ thống chính trị cũng như xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị khi để xảy ra tham nhũng là rất quan trọng.
Xây dựng lộ trình cải cách tiền lương nhằm tăng thu nhập cho cán bộ, công chức trong những năm tới Đảm bảo minh bạch tài sản và thu nhập của đảng viên, yêu cầu công khai bản kê khai tài sản trong chi bộ và cấp ủy Thực hiện quy tắc ứng xử để bảo đảm liêm chính cho đảng viên, cán bộ, công chức Rà soát và sửa đổi Quy định về những điều đảng viên không được làm, công khai để nhân dân giám sát.
Để đảm bảo công khai và minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức và đơn vị, cần thực hiện nghiêm các quy định về công khai, minh bạch, đồng thời bổ sung quy định minh bạch trong quá trình ra quyết định, bao gồm chính sách, văn bản quy phạm pháp luật và quyết định giải quyết các vụ việc cụ thể Cần xem xét và sửa đổi các danh mục bí mật nhà nước để mở rộng công khai, hoàn thiện và công khai hóa các chế độ, định mức, tiêu chuẩn sử dụng lao động, ngân sách và tài sản công Cuối cùng, cần nghiên cứu ban hành Luật bảo đảm quyền được thông tin của công dân.
Cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế và chính sách quản lý kinh tế-xã hội, đặc biệt là thực hiện nghiêm các quy định về quản lý và sử dụng đất đai, công sở Việc chấn chỉnh quy hoạch và quản lý đất đai phải đảm bảo tính công khai, minh bạch Đồng thời, cần hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật và tài chính liên quan đến đất đai cũng như đăng ký bất động sản.
Chấn chỉnh công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản và mua sắm công là cần thiết để đảm bảo tính công khai, minh bạch trong các quyết định và chủ trương đầu tư Việc công khai hóa hoạt động mua sắm công, bao gồm cả các khoản hoa hồng, sẽ góp phần nâng cao tính minh bạch Đồng thời, thực hiện thí điểm mô hình mua sắm công tập trung cũng là một bước đi quan trọng nhằm cải thiện hiệu quả quản lý.
Chấn chỉnh công tác thu, chi ngân sách là cần thiết để xây dựng và hoàn thiện hệ thống định mức, tiêu chuẩn, chế độ chi tiêu ngân sách Đồng thời, cần trang bị tài sản, phương tiện đi lại và thiết bị làm việc một cách hợp lý Việc tăng cường quản lý vốn, tài sản nhà nước và nhân sự tại các doanh nghiệp có vốn nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách.
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố và xét xử hành vi tham nhũng, cần tập trung vào việc kiểm tra, thanh tra và kiểm toán các lĩnh vực trọng điểm như đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý đất đai, thu chi ngân sách, quản lý tài sản công và hệ thống ngân hàng thương mại.
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam
Trong năm 2017 và đầu năm 2018, nhiều vụ đại án tham nhũng nghiêm trọng đã được phanh phui Cụ thể, trong năm 2017, hơn 300 tổ chức Đảng đã bị kỷ luật, cùng với hơn 18.600 đảng viên vi phạm, trong đó có hơn 700 đảng viên bị xử lý do tham nhũng và hành vi cố ý làm trái.
Tình trạng tham nhũng ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp, gây thiệt hại lớn cho Nhà nước và nhân dân Do đó, việc chống tham nhũng đã trở thành một quyết tâm chính trị hàng đầu của Đảng và Nhà nước Trong hai năm qua, cuộc đấu tranh này diễn ra rất quyết liệt, với nhiều vụ án lớn được đưa ra xét xử nghiêm minh, kể cả những cán bộ cao cấp như Ủy viên Bộ Chính trị và Ủy viên Trung ương Đảng Công cuộc phòng, chống tham nhũng của Đảng thể hiện rõ ràng không có “vùng cấm” nào.
Trong những năm qua, Đảng ta đã triển khai nhiều giải pháp nhằm phòng, chống tham nhũng, tập trung thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 để tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống Mỗi cán bộ, đảng viên cần tự soi mình hàng ngày để rèn luyện và tu dưỡng Để thực hiện tư tưởng của Bác Hồ trong đấu tranh chống tham nhũng và lãng phí, cần quán triệt và thực hiện hiệu quả Nghị quyết Hội nghị lần thứ ba Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X, tập trung vào một số vấn đề quan trọng.
1 Thường xuyên tự giác tu dưỡng, rèn luyện, phê bình và tự phê bình
Tự phê bình và phê bình cần hướng đến việc giúp đỡ lẫn nhau tiến bộ, với động cơ trong sáng và dựa trên tình đồng chí thương yêu Không nên lợi dụng phê bình để công kích hay áp đặt khuyết điểm lên nhau, cũng như tránh việc soi mói để hạ bệ người khác Cần thực hiện phê bình một cách dân chủ, không áp đặt hay mệnh lệnh, và tránh các hành vi cá nhân hóa, cãi cọ hay trả thù.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng tự phê bình và sửa chữa có thể dễ nhưng cũng có thể khó khăn và đau đớn do tự ái, thói quen hoặc nguyên nhân khác Đây là một cuộc đấu tranh cần thiết, vì vậy việc thực hiện tự phê bình và phê bình là rất quan trọng.
“Ráo riết, triệt để”, đúng mức, thật thà không nể nang, không thêm bớt.
Tự phê bình và phê bình cần phải được thực hiện một cách khôn khéo và sáng suốt, như một tấm gương phản ánh những khuyết điểm của mỗi cá nhân để họ có thể tự sửa chữa Quá trình này phải diễn ra trong tổ chức, không phải là việc nói ra ở bất kỳ đâu Lãnh đạo cần phải công minh, tạo dựng niềm tin và khuyến khích bầu không khí dân chủ, thẳng thắn, để mọi người có thể tự do bày tỏ ý kiến của mình.
2 Xây dựng và lựa chọn cán bộ lãnh đạo, quản lý các cơ quan Đảng, Nhà nước có tài có đức
Cán bộ được coi là dây chuyền của bộ máy, nếu không tốt sẽ làm tê liệt toàn bộ hệ thống, dù động cơ có mạnh mẽ Họ là những người thực thi chính sách của Chính phủ và Đoàn thể trong nhân dân, vì vậy, cán bộ kém sẽ cản trở việc thực hiện các chính sách hiệu quả Việc lựa chọn cán bộ cần tuân thủ các tiêu chuẩn nhất định, bao gồm đạo đức cách mạng, lòng trung thành với Đảng và Tổ quốc, mối liên hệ chặt chẽ với nhân dân, sự hiểu biết về lợi ích của họ, cùng với năng lực lãnh đạo, tổ chức thực hiện đường lối của Đảng, trí tuệ và trình độ chuyên môn cao, cũng như sự công bằng và vô tư trong công việc.
3 Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, thanh tra và kê khai tài sản cá nhân
Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, thanh tra và kê khai tài sản cá nhân là giải pháp quan trọng trong phòng, chống tham nhũng Việc kiểm tra giúp các cấp uỷ, chính quyền nắm rõ tình hình thực hiện nghị quyết và chính sách, từ đó phát hiện ưu điểm và khuyết điểm của cán bộ lãnh đạo Kê khai tài sản cá nhân cần được thực hiện nghiêm túc, trung thực và không qua loa Để nâng cao hiệu quả của kê khai và kiểm soát tài sản, Bộ Chính trị yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tăng cường lãnh đạo, thống nhất nhận thức về việc kê khai tài sản Cán bộ, đảng viên, công chức phải kê khai trung thực, đầy đủ và đúng hạn, đồng thời công khai bản kê khai tài sản trong sinh hoạt chi bộ và cấp ủy Cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy định về kê khai tài sản và xử lý nghiêm các vi phạm như chậm kê khai, kê khai không trung thực hoặc không công khai bản kê khai.
4 Bổ nhiệm có thời hạn và luân chuyển cán bộ
Việc bổ nhiệm có thời hạn và luân chuyển cán bộ mang lại nhiều lợi ích tích cực, bao gồm việc tăng cường tính năng động và đổi mới trong quản lý, giúp loại bỏ những người không đủ năng lực Đồng thời, phương pháp này cũng khắc phục tình trạng kinh nghiệm chủ nghĩa và trì trệ của những cán bộ đã quen với guồng máy Hơn nữa, nó tạo cơ hội cho những nhân tố mới khẳng định bản thân, từ đó hạn chế tình trạng quan liêu Vì vậy, cần đẩy mạnh công tác bổ nhiệm và luân chuyển cán bộ lãnh đạo để chống lại tham nhũng và quan liêu.
Để chống lại quan liêu và tham nhũng, việc xử lý kiên quyết và công minh đối với cán bộ lãnh đạo vi phạm pháp luật là rất quan trọng Những người có khuyết điểm cần phải chịu kỷ luật, và những người phạm tội phải bị xử lý, không phân biệt cấp bậc hay vị trí Lãnh đạo tổ chức, địa phương hay ngành nào để xảy ra tình trạng tham nhũng nghiêm trọng và kéo dài thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và nhận hình thức kỷ luật từ Đảng và nhân dân.
Để đấu tranh hiệu quả chống lại quan liêu và tham nhũng, cần áp dụng các giải pháp đồng bộ về nhận thức tư tưởng, tổ chức, luật pháp và chính sách Những giải pháp này phải mang tính chiến đấu cao, khoa học, kiên quyết và mạnh mẽ Trong cuộc chiến này, cán bộ lãnh đạo và quản lý đóng vai trò then chốt, không chỉ là hạt nhân mà còn phải đi đầu, tự mình nêu gương sáng theo lời dạy của Bác Hồ.
“Cần, kiệm, liêm, chính ” ; đồng thời phải thực hiện nghiêm chỉnh mọi chủ trương của Đảng và Nhà nước về chống quan liêu, tham nhũng.
MỘT SỐ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG
Nguyên nhân của tệ nạ tham nhũng
Hệ thống chính trị hiện nay chậm đổi mới và còn lạc hậu, chịu tác động nặng nề từ quản lý tập trung và cơ chế xin cho, tạo điều kiện cho tham nhũng phát triển Chính sách pháp luật về phòng, chống tham nhũng chưa đầy đủ và thiếu nhất quán, cùng với việc phân cấp quản lý giữa Trung ương và địa phương chưa rõ ràng Chế độ công vụ mới bắt đầu được thể chế hóa, trong khi lối sống thực dụng và văn hóa biếu tặng đang bị lợi dụng, dẫn đến hành vi hối lộ trong các cơ quan nhà nước Thu nhập không đủ sống của cán bộ, công chức cũng thúc đẩy tham nhũng khi có cơ hội Công tác lãnh đạo và chỉ đạo phòng ngừa tham nhũng chưa chặt chẽ, xử lý vi phạm còn nể nang, bao che Cải cách hành chính vẫn diễn ra chậm chạp.
Vấn đề "xin cho" vẫn chưa được giải quyết triệt để, và thiếu các công cụ hiệu quả để phát hiện và xử lý tham nhũng Hơn nữa, việc huy động toàn xã hội tham gia vào cuộc chiến chống tham nhũng chưa được chú trọng đúng mức Công tác tuyên truyền và nâng cao nhận thức cộng đồng về tham nhũng và đấu tranh chống tham nhũng vẫn chưa mang lại những chuyển biến tích cực.
Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng
Tuyên truyền và phổ biến các chủ trương, chính sách, pháp luật về phòng, chống tham nhũng là cần thiết để tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức, từ đó nâng cao hiệu quả trong công tác phòng, chống tham nhũng.
Cần tăng cường công tác kiểm tra giám sát việc thực hiện và củng cố đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở liêm chính, có đạo đức nghề nghiệp, nhằm ngăn chặn việc lợi dụng chức vụ để vụ lợi Đồng thời, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của họ trong công tác phòng, chống tham nhũng, ngăn chặn lãng phí, thất thoát tài sản công Phát huy vai trò phản biện xã hội và kịp thời ngăn chặn tình trạng tiêu cực tham nhũng trong hệ thống chính quyền Tập trung công tác tuyên truyền về Chiến lược quốc gia và Luật phòng chống tham nhũng, cũng như các văn bản liên quan, đến toàn thể cán bộ, công chức cơ sở Triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao năng lực phát hiện và xử lý tham nhũng, đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực thi công vụ của cán bộ, công chức cấp cơ sở để phòng ngừa hiệu quả các hành vi tham nhũng.
Hai là, tiếp tục hoàn thiện thể chế về quản lý kinh tế - xã hội để phòng, chống tham nhũng.
Cần hoàn thiện quy định quản lý thu chi ngân sách cấp cơ sở, đặc biệt là các khoản chi cho đầu tư xây dựng, chi thường xuyên, hội nghị, lễ hội và tiếp khách Công khai chế độ, định mức sử dụng tài sản công của cán bộ, đặc biệt là người đứng đầu cơ quan, và đảm bảo minh bạch về tài sản thu nhập cũng như việc thực thi công vụ Đồng thời, tiếp tục cải cách thủ tục hành chính để đơn giản hóa các quy trình liên quan đến quyền lợi của người dân và doanh nghiệp trong các lĩnh vực như đất đai, tài nguyên, thuế và ngành nghề kinh doanh nhạy cảm Cuối cùng, cần rà soát việc thực hiện các văn bản pháp luật của Trung ương và địa phương để phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý mà không gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.
Ba là, tiếp tục thực hiện nghiêm cơ chế, chính sách về công tác tổ chức – cán bộ thuộc cấp cơ sở để phòng, chống tham nhũng.
Thực hiện dân chủ, công khai và minh bạch trong công tác cán bộ tại các đơn vị chính trị cơ sở là rất quan trọng, đặc biệt trong tuyển dụng, quy hoạch, bổ nhiệm và đánh giá Cần tăng cường dân chủ và kết hợp phòng, chống tham nhũng với cải cách hành chính nhà nước và hiện đại hóa hệ thống chính quyền cấp cơ sở Cần kịp thời điều chuyển và thay thế những cán bộ lãnh đạo có biểu hiện tham nhũng, lãng phí và uy tín giảm sút Đồng thời, xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan để ngăn chặn tham nhũng và kỷ luật cán bộ vi phạm.
Bốn là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát việc thực hiện các quy định pháp luật về công vụ, công chức, đặc biệt là tại các vị trí trực tiếp phục vụ công dân và doanh nghiệp Hoàn thiện chế độ công vụ, công chức để nâng cao chất lượng thực thi công vụ ở cấp cơ sở Cần củng cố vai trò của các cơ quan chính trị địa phương trong việc thanh tra, kiểm tra, giám sát và giải quyết khiếu nại, tố cáo nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi tham nhũng, tiêu cực Nâng cao hiệu lực và hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, chú trọng đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, công chức về phòng, chống tham nhũng Công khai kết luận và kết quả thanh tra liên quan đến tham nhũng, lãng phí Xử lý nghiêm các cá nhân đứng đầu đơn vị có hành vi tham nhũng hoặc để xảy ra tiêu cực Cụ thể hóa và tăng cường kiểm tra việc thực hiện nghiêm các quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đặc biệt trong các chính sách an sinh xã hội.
Năm là, tăng cường vai trò giám sát trong công tác phòng, chống tham nhũng.
Để bảo vệ an toàn và kịp thời, cần biểu dương, khen thưởng những cá nhân dũng cảm tố cáo hành vi tham nhũng, lãng phí Cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục và phát huy vai trò của bộ phận tuyên truyền trong phòng, chống tham nhũng Việc nâng cao năng lực công tác phòng, chống tham nhũng và xây dựng kế hoạch phối hợp giữa các tổ chức đảng, đoàn thể và chính quyền cơ sở là rất quan trọng Đồng thời, duy trì công tác này một cách thường xuyên, liên tục với các biện pháp chặt chẽ, không để xảy ra sơ hở trong quản lý, điều hành Như Đảng đã xác định, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí là nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng Đảng và là trách nhiệm của toàn bộ hệ thống chính trị và xã hội.