Tổng quan
Đặt vấn đề
Dịch COVID-19 hiện đang là vấn đề cấp bách nhất tại Việt Nam, với 4 đợt bùng phát dịch, trong đó đợt thứ 4 từ ngày 27/4/2021 diễn biến phức tạp nhất, đặc biệt tại Thành phố Hồ Chí Minh Để kiểm soát dịch bệnh, từ 0h ngày 9/7/2021, chỉ thị 16 đã được áp dụng, dẫn đến nhiều ảnh hưởng đến đời sống người dân, bao gồm học tập, làm việc, sức khỏe và tinh thần Nhóm sinh viên chúng tôi đã thực hiện khảo sát để đánh giá tác động của chỉ thị 16 đến đời sống người dân tại TP.HCM, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp.
Mục tiêu của dự án và câu hỏi nghiên cứu
2.1 Mục tiêu của dự án
“KHẢO SÁT ẢNH HƯỞNG CỦA CHỈ THỊ 16 ĐẾN ĐỜI SỐNG CỦA
NGƯỜI DÂN TẠI TP.HCM” được thực hiện với hai mục tiêu:
(1) Tìm hiểu và xác thực các yếu tố bị ảnh hưởng của đời sống người dân tại TP.HCM trong thời gian áp dụng chỉ thị 16
(2) Đề xuất hướng giải quyết cho những vấn đề bất cập do chỉ thị 16 mang lại
(1) Việc áp dụng chỉ thị 16 cho TP.HCM ảnh hưởng đến các yếu tố nào trong cuộc sống của người dân?
(2) Chiều hướng tác động của các yếu tố này đến cuộc sống của người dân là như thế nào?
(3) Mức độ tác động của các yếu tố này đến cuộc sống người dân là như thế nào?
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Dự án này phân tích sự thay đổi trong đời sống của người dân TP.HCM qua hai giai đoạn: trước và sau khi áp dụng chỉ thị 16, từ ngày 9/7/2021 đến nay Nghiên cứu tập trung vào các yếu tố như sức khỏe tinh thần, thu nhập, việc mua sắm lương thực thực phẩm, hoạt động giải trí, di chuyển, giao tiếp xã hội, hỗ trợ từ chính quyền và thời gian dành cho các hoạt động hàng ngày.
Dự án nghiên cứu trong phạm vi khu vực TP.HCM, Việt Nam Đối tượng khảo sát
Khảo sát được thực hiện với những người sinh sống, học tập và làm việc tại TP.HCM, những người đã chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chỉ thị 16 kể từ ngày 9/7/2021.
Ý nghĩa của dự án
Khảo sát này nhằm làm rõ tác động của chỉ thị 16 đối với đời sống người dân TP.HCM, từ đó đưa ra các giải pháp hiệu quả để hỗ trợ và cải thiện cuộc sống trong giai đoạn phòng chống đại dịch Covid-19.
Nghiên cứu này có thể được xem như một tài liệu khoa học hỗ trợ cho các vấn đề liên quan đến dịch bệnh Covid-19, đồng thời cũng là nguồn tham khảo quý giá cho các nghiên cứu trong tương lai.
Cơ sở lý luận và mô hình đề xuất của dự án
Cơ sở lý luận
Dựa trên các yếu tố trong chỉ thị 16 của chính phủ và thực trạng xã hội tại TP.HCM, nghiên cứu “Khảo sát ảnh hưởng của chỉ thị 16 đến đời sống của người dân tại TP.HCM” được thực hiện nhằm xây dựng và kiểm chứng các giả thuyết đề xuất, từ đó giải quyết những vấn đề bất cập mà người dân gặp phải khi áp dụng chỉ thị 16.
Các khái niệm của dự án
COVID-19, viết tắt của Coronavirus disease 2019, là một bệnh hô hấp cấp tính lây nhiễm do virus corona SARS-CoV-2 gây ra.
Virus corona 2 và các biến thể của nó là một loại virus mới được phát hiện tại Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc Virus này gây ra viêm đường hô hấp cấp tính ở người và đã được chứng minh có khả năng lây lan từ người sang người qua các giọt dịch hô hấp khi hắt hơi, ho hoặc thở ra Ngoài chủng virus corona mới, còn có 6 chủng virus corona khác cũng đã xuất hiện gần đây và có khả năng lây nhiễm cao Trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên tại Việt Nam được ghi nhận vào ngày 23 tháng 1 năm 2020.
Chỉ thị 16/CT-TTg được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 31/3/2020 về thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19
- Giữ khoảng cách tối thiểu 2m giữa người với người tại các địa điểm công cộng
-Tạm đình chỉ hoạt động các cơ sở kinh doanh dịch vụ Chỉ các cơ sở kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ thiết yếu được mở cửa
- Dừng tất cả các hoạt động văn hóa, thể thao, giải trí tại các địa điểm công cộng
- Các sự kiện, hội họp tối đa 20 người
- Không tụ tập từ 10 người trở lên ngoài phạm vi công sở, trường học, bệnh viện
- Hạn chế di chuyển từ vùng có dịch đến các địa phương khác
- Hạn chế vận chuyển hành khách từ
Hà Nội, TPHCM đến nơi khác
- Cách ly toàn xã hội, mọi người dân đều phải ở nhà, chỉ ra ngoài khi thật sự cần thiết
- Không tụ tập quá 2 người ngoài công sở, trường học, bệnh viện
- Dừng di chuyển từ vùng có dịch đến các địa phương khác
- Cơ bản dừng hoạt động vận chuyển hành khách công cộng
Theo thư viện pháp luật tư vấn, thu nhập là khoản tiền mà cá nhân, doanh nghiệp hoặc nền kinh tế nhận được từ công việc, dịch vụ hoặc hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định Thu nhập bao gồm tiền lương, tiền công, tiền cho thuê tài sản và lợi nhuận kinh doanh Nó có thể phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau như lao động, sở hữu giấy tờ có giá trị, thừa kế hoặc được tặng cho.
Giao tiếp là hành vi và quá trình trao đổi thông tin giữa con người, giúp họ hiểu nhau và hành động phù hợp với hoàn cảnh xã hội Qua giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, con người tạo ra mối liên hệ và tương tác với nhau Đây là nhu cầu thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của xã hội.
Sức khỏe tinh thần là trạng thái tích cực trong suy nghĩ và cảm xúc, giúp mỗi cá nhân nhận ra những khía cạnh tích cực trong cuộc sống Người có sức khỏe tinh thần tốt tự tin đối mặt với căng thẳng, duy trì mối quan hệ bền chặt, sống độc lập và nhanh chóng hồi phục sau khó khăn Họ cũng có khả năng tìm ra giải pháp hiệu quả cho các vấn đề phát sinh.
Sức khỏe thể chất là trạng thái khỏe mạnh của cơ thể, bao gồm sức lực, sự nhanh nhẹn và dẻo dai, giúp con người chống lại các yếu tố gây bệnh Nó cũng phản ánh khả năng chịu đựng trước những điều kiện khắc nghiệt của môi trường Sự thay đổi trong sức khỏe thể chất có thể được đo lường qua cường độ và thời gian luyện tập thể dục.
Giải trí là hoạt động giúp con người giải tỏa căng thẳng, thoát khỏi phiền muộn và mang lại những khoảnh khắc thú vị Nó không chỉ hình thành tư duy, thói quen và giá trị nhân đạo qua các hoạt động lành mạnh mà còn đáp ứng nhu cầu phát triển về thể chất, trí tuệ và thẩm mỹ Giải trí là nhu cầu thiết yếu của cá nhân và cũng là nhu cầu chung của cộng đồng.
Nhu yếu phẩm thiết yếu
Theo Luật giá năm 2013, hàng hóa thiết yếu bao gồm những sản phẩm và dịch vụ cần thiết cho sản xuất, đời sống, quốc phòng và an ninh Các mặt hàng này bao gồm nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu và dịch vụ chính phục vụ cho sản xuất và lưu thông, cũng như các sản phẩm đáp ứng nhu cầu cơ bản của con người Thông tin này được xác nhận trong Công văn 4349/BCT-TTTN ngày 21/7/2021.
Bộ Công Thương đã cho phép lưu thông một số nhóm mặt hàng thiết yếu trong thời gian thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16, bao gồm lương thực, thực phẩm, đồ dùng thiết yếu hàng ngày, nguyên liệu phục vụ nhiên liệu, năng lượng, và các mặt hàng khác phục vụ nhu cầu sản xuất và sinh hoạt của địa phương.
Quỹ thời gian hàng ngày của con người được sử dụng cho các hoạt động cá nhân, bao gồm thời gian bên cạnh người thân, thời gian ngủ, thời gian tập thể dục để rèn luyện sức khỏe, thời gian sử dụng thiết bị điện tử và thời gian tham gia mạng xã hội Nghiên cứu này tập trung khảo sát một số hoạt động tiêu biểu trong số đó.
Mô hình đề xuất và giả thuyết của dự án
Dựa vào các yếu tố đã được nêu ở trên, nhóm tác giả xin đề xuất mô hình nghiên cứu như sau:
Hình 2.1 Mô hình nghiên cứu đề xuất Các giả thuyết nghiên cứu đề xuất:
GT1: Chỉ thị 16 gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần
GT2: Chỉ thị 16 làm thay đổi hình thức mua lương thực/thực phẩm/nhu yếu phẩm GT3: Chỉ thị 16 làm thay đổi hình thức giải trí
GT4: Chỉ thị 16 gây ảnh hưởng tiêu cực đến việc di chuyển/ đi lại
GT5: Chỉ thị 16 gây ảnh hưởng tiêu cực đến giao tiếp xã hội
GT6: Chỉ thị 16 làm gia tăng sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương và cơ quan nhà nước
GT7: Chỉ thị 16 làm tăng thời gian bên cạnh người thân, gia đình
GT8: Chỉ thị 16 làm giảm thời lượng ngủ/nghỉ ngơi
GT9: Chỉ thị 16 làm giảm thời lượng tập thể dục (giảm sức khỏe thể chất)
GT10: Chỉ thị 16 làm tăng thời lượng sử dụng các thiết bị điện tử
GT11: Chỉ thị 16 làm tăng thời lượng sử dụng mạng xã hội
Giả thuyết ứng dụng thống kê
H12o: à ≥ 1: Chỉ thị 16 khụng làm giảm thu nhập của người dõn tại TP.HCM (tỷ lệ giữa thu nhập sau và trước khi ban hành chỉ thị 16 ≥ 1)
H12a: à < 1: Chỉ thị 16 làm giảm thu nhập của người dõn tại TP.HCM (tỷ lệ giữa thu nhập sau và trước khi ban hành chỉ thị 16
