NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
DỊCH VỤ VẬN TẢI HÀNH KHÁCH VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ
LÝ THUYẾT VỀ CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ 1.1 Dịch vụ vận tải hành khách
1.1.1 Khái ni ệm, đặc điể m d ị ch v ụ v ậ n t ả i hành khách
1.1.1.1 Khái niệm dịch vụ vận tải
Dịch vụ vận tải là quá trình chuyển sản phẩm từ nơi sản xuất đến tay người tiêu dùng, thông qua một khâu trung gian gọi là lưu thông Khâu này không chỉ là nền tảng để vận tải ra đời mà còn giúp nó phát triển đa dạng, đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa và nhu cầu di chuyển của con người Vận tải có thể được hiểu theo hai cách khác nhau, phản ánh sự phong phú của lĩnh vực này.
Vận tải, theo nghĩa rộng, là quy trình kỹ thuật liên quan đến sự di chuyển của con người và hàng hóa, có ý nghĩa kinh tế quan trọng.
Theo nghĩa hẹp: vận tải là sự di chuyển về không gian và thời gian của công cụ sản xuất, sản phẩm lao động và bản thân con người.
Vận tải là sự di chuyển có chủ đích do con người tạo ra nhằm đáp ứng nhu cầu kinh tế, không phải mọi sự di chuyển đều được coi là vận tải Mặc dù vận tải đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, nhưng các nhà kinh doanh thường chú trọng hơn đến khái niệm dịch vụ vận tải.
Dịch vụ vận tải là ngành tổ chức vận chuyển, có nhiệm vụ chuyên chở hàng hóa hoặc con người từ địa điểm này đến địa điểm khác.
Dịch vụ vận tải không chỉ đơn thuần là sự thay đổi về không gian và thời gian, mà còn là một ngành tổ chức vận tải, kết hợp giữa vận tải và các hoạt động dịch vụ liên quan Hiện nay, dịch vụ vận tải phát triển đa dạng, bao gồm cả vận tải hàng hóa xuất nhập khẩu và vận tải hành khách.
1.1.1.2 Dịch vụ vận tải hành khách
Dịch vụ vận tải có thể được phân chia thành ba loại chính: dịch vụ vận tải hàng hoá, dịch vụ vận tải hành khách và dịch vụ vận tải hàng hoá - hành khách Trong đó, dịch vụ vận tải hành khách tập trung vào việc chuyên chở con người từ một địa điểm này đến một địa điểm khác, đóng vai trò quan trọng trong ngành vận tải.
1.1.1.3 Đặc điểm dịch vụ vận tải hành khách
Ngoài những đặc điểm cơ bản của dịch vụ, dịch vụ vận tải hành khách có những đặc điểm riêng, đặc trưng cho lĩnh vực này:
- Sản phẩm của vận tải hành khách là sự di chuyển của hành khách trong không gian nhằm thoả mãn nhu cầu của con người.
Vận tải hành khách chủ yếu phục vụ con người, điều này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và thực hiện các chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.
Quá trình sản xuất trong vận tải hành khách chủ yếu liên quan đến tác động không gian, thay vì tác động kỹ thuật vào đối tượng lao động.
Sản phẩm của vận tải hành khách không thể lưu trữ, chỉ có khả năng vận tải được dự trữ để đáp ứng nhu cầu thay đổi theo mùa vụ.
Phương tiện vận tải không chỉ cần đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật mà còn phải mang lại sự tiện nghi cho hành khách trong suốt hành trình Đội ngũ lái xe cần có trình độ chuyên môn cao để đảm bảo sự an tâm cho khách hàng Điều này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và những yêu cầu ngày càng cao từ phía khách hàng.
Vận tải hành khách được tổ chức theo cách phân luồng và phân tuyến rõ ràng, nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và đảm bảo an toàn cho hành khách.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế và văn hóa ngày càng sâu rộng, đặc biệt là sự đô thị hóa tại các vùng ven đô thị lớn, ngành vận tải, đặc biệt là vận tải hành khách, đang đối mặt với nhiều cơ hội phát triển Tuy nhiên, những cơ hội này cũng đi kèm với thách thức và cạnh tranh ngày càng gay gắt Để thành công, các doanh nghiệp vận tải hành khách cần có tầm nhìn chiến lược rõ ràng nhằm tận dụng tốt các cơ hội và vượt qua khó khăn trong thị trường.
1.1.2 Phân lo ạ i d ị ch v ụ v ậ n t ả i hành khách
Tuỳ theo các tiêu thức phân loại khác nhau ta có thể phân chia vận tải hành khách thành các loại khác nhau:
Căn cứ theo phạm vi sử dụng ta có:
- Vận tải hành khách công cộng
- Vận tải hành khách kinh doanh
Căn cứ theo phương tiện vận tải, môi trường vận tải ta có:
- Vận tải hành khách đường thủy: gồm đường biển, đường sông
- Vận tải hành khách hàng không
- Vận tải hành khách đường bộ
Căn cứ vào chất lượng dịch vụ vận tải ta có:
- Vận tải hành khách với xe chất lượng cao
- Vận tải hành khách với xe thường
Trong nghiên cứu này, tác giả tập trung vào dịch vụ vận tải hành khách bằng ô tô, được phân chia theo nghị định 92/2001/NĐ-CP ngày 11/12/2001 của Chính phủ.
Vận tải hành khách theo tuyến cố định là hình thức kinh doanh vận tải hành khách bằng ô tô, trong đó xe chạy theo lộ trình đã được xác định với bến đi và bến đến cụ thể, tuân thủ lịch trình hành trình quy định.
Vận tải hành khách bằng xe buýt là hình thức kinh doanh vận chuyển hành khách bằng ô tô theo tuyến cố định, phục vụ cả trong và ngoài thành phố, thị xã Xe buýt có các điểm dừng để đón và trả khách, hoạt động theo một biểu đồ vận hành nhất định.