NHẬN DIỆN RỦI RO
Rủi ro thiếu quy định chất lượng điều thô khi xuất nhập khẩu
Trong hợp đồng hạt điều nhân của công ty Nhật Huy, điều khoản về chất lượng chỉ quy định việc giám định bởi Cafecontrol TPHCM mà không nêu rõ tỷ lệ các loại hạt, màu sắc và tỷ lệ hạt lốm đốm trong lô hàng Các yếu tố màu sắc và sự xuất hiện của đốm đen trên hạt điều rất quan trọng để đánh giá chất lượng và giá trị hàng hóa Việc không quy định rõ ràng các định mức thu hồi và quy cách kiểm tra có thể gây thiệt hại cho người mua và làm mất uy tín của người bán.
So sánh với hợp đồng 2 của công ty TNHH TMDV Chế biến nông sản ThànhPhát có quy định rõ ràng hơn về các điều khoản này.
+ Hàng hóa nhận được không đạt yêu cầu để thu mua và không thể tiến hành các công đoạn chế biến sau, có thể phải tiêu hủy
Điều khoản phạt hoặc đền bù trong hợp đồng giữa hai bên cần phải được quy định rõ ràng; nếu không, sẽ không có chế tài cho các vi phạm, dẫn đến khả năng xảy ra tranh chấp.
Phía thu mua đang phải đối mặt với khó khăn khi phải lưu trữ một lượng lớn hàng hóa không đạt tiêu chuẩn, không thể chế biến tiếp do các yêu cầu khắt khe trong quá trình nhập khẩu Điều này dẫn đến tình trạng bị ép giá khi xuất khẩu ra nước ngoài và gặp phải sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác Hơn nữa, việc thiếu nguyên liệu cũng khiến cho việc thực hiện hợp đồng với các đối tác trở nên khó khăn hơn.
+ Ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp
Rủi ro không quy định rõ quy trình, cách thức kiểm tra chất lượng
So sánh điều khoản chất lượng giữa hai hợp đồng cho thấy hợp đồng 1 thiếu quy định cụ thể về quy trình và phương thức kiểm tra chất lượng, chỉ nêu rõ bên kiểm định Việc này có thể gây ra mâu thuẫn giữa người mua và người bán do sự khác biệt trong quy trình kiểm tra hoặc tiêu chuẩn xác định chất lượng hàng hóa của các bên.
+ Xảy ra tranh chấp giữa các bên khi giao nhận hàng, kéo dài thời gian và rắc rối thủ tục
+ Tốn kém chi phí giải quyết tranh chấp, lưu kho chờ phân xử.
Rủi ro thiếu quy định về độ ẩm cho phép của lô hàng
Hợp đồng 1 giữa hai bên không quy định về độ ẩm tối đa cho phép của lô hàng, điều này tạo ra một thiếu sót lớn, đặc biệt đối với hàng hóa nông sản như hạt điều Độ ẩm không đạt yêu cầu có thể dẫn đến hư hỏng hàng hóa hoặc không đủ tiêu chuẩn để nhập khẩu vào một số thị trường.
Hạt điều bị nấm mốc và mọc mầm không chỉ làm giảm chất lượng hàng hóa mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quy trình sản xuất của người nhập khẩu Việc thiếu nguyên liệu để chế biến cho các đơn hàng tiếp theo có thể làm tổn hại đến uy tín của doanh nghiệp và ảnh hưởng đến hình ảnh quốc gia trên thị trường quốc tế.
Khi xuất nhập khẩu hạt điều, đặc biệt là từ châu Phi và Bờ Biển Ngà, doanh nghiệp cần chú ý đến yêu cầu về độ ẩm Đây là những nguồn cung hạt điều nguyên liệu lớn cho Việt Nam, nhưng việc nhập khẩu từ khu vực này thường gặp vấn đề về độ ẩm không phù hợp, dẫn đến tình trạng hạt điều bị thối Mặc dù hạt điều thô có chất lượng tốt khi đóng vào container, nhưng sau một tháng vận chuyển trên biển và thêm thời gian làm thủ tục nhập khẩu tại cảng Cát Lái, chất lượng sản phẩm có thể bị giảm sút khi doanh nghiệp mở container.
Số lượng hạt điều nhập khẩu bị hỏng do thối hiện nay đang tăng lên từ 5-7%, gây ra không ít khó khăn cho các nhà nhập khẩu hạt điều Việt Nam.
Rủi ro không quy định rõ thời gian sản xuất
Cả hai hợp đồng 1 và 2 đều thiếu thông tin rõ ràng về thời gian sản xuất Việc bỏ sót thông tin này là một vấn đề phổ biến trong các hợp đồng xuất khẩu điều.
Hạt điều sản xuất lâu ngày có thể làm giảm chất lượng sản phẩm, ảnh hưởng đến uy tín của người bán Việc không quy định rõ ràng thời gian sản xuất cũng gây khó khăn cho doanh nghiệp nhập khẩu trong việc bảo quản và xác định thời gian tiêu thụ, chế biến.
Rủi ro quy định sai, không phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường xuất khẩu
Mỗi thị trường xuất khẩu có tiêu chuẩn kỹ thuật riêng đối với hạt điều, và Vinacontrol đã cung cấp các yêu cầu chất lượng khác nhau cho từng loại nhân hạt điều nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Để tìm hiểu chi tiết về các yêu cầu này, bạn có thể tham khảo tại trang web của Vinacontrol.
Đối với thị trường Mỹ, hạt điều cần có độ ẩm từ 3% - 5%, được xác định theo phương pháp AOAC theo Tiêu chuẩn nhân hạt điều AFI Tương tự, thị trường EU quy định độ ẩm tối đa là 5% theo Tiêu chuẩn nhân hạt điều UNECE Trong khi đó, các nước ASEAN cũng áp dụng quy định độ ẩm tối đa là 5% theo Tiêu chuẩn nhân hạt điều ASEAN Standard 20:2011.
Các tiêu chuẩn phân loại hạt và định nghĩa về hư hỏng hàng hóa có sự khác biệt rõ rệt giữa các thị trường khác nhau.
Việc không quy định đúng các tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường có thể dẫn đến việc lô hàng không đủ điều kiện nhập khẩu, gây ra nguy cơ bị tiêu hủy và phát sinh chi phí xử lý.
Rủi ro nguyên liệu đầu vào không đủ chất lượng
Chất lượng hạt điều chế biến xuất khẩu bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nguồn cung nguyên liệu đầu vào kém từ các nhà cung cấp Các quốc gia châu Phi hiện là nguồn cung hạt điều thô chính cho các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu tại Việt Nam Tuy nhiên, nhiều lô hàng từ các nhà cung cấp này thường gặp vấn đề về chất lượng, dẫn đến tình trạng hư hại khi đến nơi, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình sản xuất của các doanh nghiệp Việt Nam.
Nguyên liệu đầu vào kém chất lượng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quy trình sản xuất, dẫn đến lô hàng xuất khẩu không đạt tiêu chuẩn theo hợp đồng Hệ quả là doanh nghiệp có thể không đủ khả năng xuất khẩu hoặc bị từ chối nhập khẩu, gây phát sinh chi phí xử lý lô hàng và làm giảm uy tín trên thị trường quốc tế.
PHÂN TÍCH RỦI RO
Con người
- Chưa nắm được các quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật
+ Không theo dõi thường xuyên những thay đổi về yêu cầu kĩ thuật của các nước dẫn đến việc dễ rơi vào thế bị động
+ Nhân viên được đào tạo chưa tốt đặc biệt về khả năng tìm hiểu, cập nhật thông tin liên quan đến hoạt động chuyên môn của doanh nghiệp
- Thiếu chuyên môn về xuất nhập khẩu hạt điều
+ Tuyển dụng nhân viên trái ngành dẫn đến việc nắm không chắc các yêu cầu, quy trình xuất khẩu sản phẩm của doanh nghiệp
+ Doanh nghiệp vừa chuyển sang kinh doanh xuất khẩu hạt điều nên chưa tích lũy được nhiều kinh nghiệm để ứng phó rủi ro hiệu quả
- Thiếu sự tỉ mỉ, cẩn thận trong kiểm tra hợp đồng, số lượng hàng hóa chuyển đi
Quản lý
- Thiếu kinh nghiệm trong công tác quản lý nhân viên, hợp đồng hợp tác
- Không chủ động phòng ngừa rủi ro từ nhân viên để có biện pháp training thích hợp
- Chủ quan, ỷ lại vào nhân viên (ví dụ như không áp dụng quy trình Double check để kiểm tra các điều khoản soạn thảo hợp đồng xuất khẩu.)
- Doanh nghiệp theo trường phái bị động nên quy trình, hệ thống quản lí rủi ro còn nhiều thiếu sót và chưa chuyên nghiệp
Công nghệ
- Không có chức năng thống kê cụ thể các hợp đồng giao dịch một cách trực quan
Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa áp dụng các công nghệ và trang thiết bị hiện đại trong quy trình sản xuất, dẫn đến hiệu quả thấp Việc sử dụng hệ thống kiểm soát mối nguy, kiểm soát côn trùng, và máy chiếu tia cực tím để tiệt trùng là những giải pháp cần thiết để nâng cao chất lượng sản phẩm và đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Không có sự đầu tư thích đáng vào dây chuyền sản xuất để phục vụ kiểm tra lỗi trong các khâu chuẩn bị, rà soát hàng hóa.
Tình hình tài chính
Áp lực tài chính buộc công ty phải gấp rút chuẩn bị hàng hóa với số lượng lớn, dẫn đến việc thiếu kiểm định kỹ lưỡng Hệ quả là công ty chú trọng đến việc xuất hàng nhanh chóng mà không đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Thị trường
- Yêu cầu chất lượng hàng hóa ở các nước đối tác nhập khẩu nhân điều Việt Nam đưa ra các tiêu chuẩn kĩ thuật cao
- Quy định cũng như các yêu cầu chất lượng, kiểm định thay đổi nhanh chóng đòi hỏi cập nhật và thay đổi liên tục để thích ứng kịp.
ĐO LƯỜNG RỦI RO
5 Rủi ro quy định sai, không phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường xuất khẩu
4 Rủi ro nguyên liệu đầu vào không đủ chất lượng
Thiếu quy định về độ ẩm của lô hàng
Rủi ro thiếu quy định chất lượng điều thô khi xuất nhập khẩu
3 Rủi ro không quy định rõ quy trình kiểm tra chất lượng
1 Rủi ro thiếu quy định về thời gian sản xuất
ĐÁNH GIÁ RỦI RO
Dựa vào bảng đo lường rủi ro, chúng ta cần sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các rủi ro nhằm áp dụng các biện pháp ứng phó và giải quyết hiệu quả.
- Rủi ro quy định sai, không phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường xuất khẩu.
- Rủi ro nguyên liệu đầu vào không đủ chất lượng.
- Thiếu quy định về độ ẩm của lô hàng, rủi ro thiếu quy định chất lượng điều thô khi xuất nhập khẩu.
- Rủi ro không quy định rõ quy trình kiểm tra chất lượng.
- Rủi ro thiếu quy định về thời gian sản xuất.
ỨNG PHÓ RỦI RO
Né tránh rủi ro
1.1 Chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào đảm bảo chất lượng:
Việt Nam hiện đang phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu hạt điều từ nước ngoài do lượng điều trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu sản xuất Để giảm thiểu rủi ro về chất lượng nguyên liệu trong dài hạn, Việt Nam cần chủ động xây dựng nguồn cung cấp nguyên liệu, đặc biệt khi các đối tác quốc tế có xu hướng giữ lại hạt điều thô để chế biến Một số giải pháp cần thiết để đảm bảo nguồn nguyên liệu chất lượng cho ngành sản xuất hạt điều bao gồm tăng cường phát triển vùng trồng điều trong nước và cải thiện quy trình chế biến.
Để thích ứng với biến đổi khí hậu, cần chú trọng đầu tư và nghiên cứu phát triển giống cây trồng mới, phù hợp với từng vùng sinh thái Việc này không chỉ nâng cao năng suất mà còn cải thiện chất lượng sản phẩm.
- Đẩy mạnh liên kết giữa người trồng điều và các hợp tác xã, doanh nghiệp nhằm bảo đảm đầu ra ổn định.
Diện tích trồng điều chủ yếu tập trung ở những vùng sâu, xa và chưa được đầu tư đúng mức vào thâm canh, đặc biệt là trong việc tưới nước, quản lý sâu bệnh và bón phân Do đó, cần chú trọng hơn đến công tác chăm sóc và nâng cao chất lượng trồng trọt thông qua các giải pháp như tái canh, liên kết 4 nhà (gồm nông dân, Nhà nước, nhà khoa học và doanh nghiệp), cùng với việc liên kết sản xuất và chế biến sâu để gia tăng giá trị cho cây điều.
1.2 Tìm hiểu về các tiêu chuẩn kĩ thuật ở các nước nhập khẩu:
Mỗi thị trường có yêu cầu kỹ thuật riêng, vì vậy việc tìm hiểu kỹ lưỡng là rất quan trọng Điều này giúp tránh tình trạng xuất khẩu hàng hóa không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật của bên nhập khẩu, dẫn đến việc hàng bị trả về hoặc thậm chí bị tiêu hủy.
1.3 Đầu tư công nghệ, trang thiết bị và quy trình sản xuất điều hiện đại, hiệu quả cao:
Chúng tôi chú trọng vào các giai đoạn sản xuất quan trọng như sấy, bóc vỏ lụa và đóng gói thành phẩm Quy trình đóng gói được thực hiện trong môi trường kín có điều hòa nhiệt độ để đảm bảo chất lượng sản phẩm Trước khi đóng gói, hàng hóa phải được kiểm tra độ ẩm bằng thiết bị đạt tiêu chuẩn và áp dụng quy trình hun trùng thích hợp.
Chúng tôi tiến hành nghiên cứu và đầu tư vào các công nghệ tiên tiến như hệ thống kiểm soát mối nguy, kiểm soát côn trùng và máy chiếu tia cực tím để tiệt trùng Mục tiêu là đảm bảo quá trình sản xuất hạt điều đạt chất lượng cao và đáp ứng yêu cầu của các đối tác nhập khẩu.
Nhiều doanh nghiệp tiêu biểu như Thảo Nguyên, Nhật Huy và Donafoods đã đầu tư vào công nghệ và trang thiết bị hiện đại để tiến sâu vào lĩnh vực chế biến hạt điều.
Tanimex-LA đang đầu tư nâng cấp nhà máy và xây dựng hệ thống điều sạch, đồng thời nghiên cứu phát triển các sản phẩm mới Mục tiêu của họ là gia tăng sản xuất và mở rộng thị trường sang Trung Đông, Nga, Đông Âu và Úc để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ những thị trường này.
1.4 Nâng cao tính cẩn thận và trình độ, năng lực sản xuất, quản lí của đội ngũ nhân lực:
Trước khi vào các phân xưởng sản xuất, công nhân cần rửa tay, mặc đồ bảo hộ và thực hiện các bước vô trùng để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tổ chức các buổi huấn luyện và đào tạo nhằm nâng cao năng lực quản lý, chất lượng lao động và trình độ tay nghề công nhân tại các cơ sở chế biến điều là cần thiết để đảm bảo vận hành hiệu quả hệ thống máy móc hiện đại, từ đó giảm thiểu tình trạng lãng phí.
Ngăn ngừa tổn thất
2.1 Giảm thiểu nguồn nguyên liệu kém chất lượng từ các đối tác cung cấp nguyên liệu thô:
Việc xây dựng nguồn nguyên liệu trong nước là một quá trình tốn nhiều công sức và thời gian, do đó Việt Nam vẫn cần nhập khẩu nguyên liệu Tuy nhiên, việc này tiềm ẩn nhiều rủi ro về chất lượng, chẳng hạn như hàng hóa từ châu Phi có thể bị giảm chất lượng, ẩm mốc hoặc mọc mầm, dẫn đến tỷ lệ hàng hư hỏng cao Để giảm thiểu những rủi ro này, Việt Nam có thể áp dụng một số biện pháp hiệu quả.
Áp dụng tiêu chuẩn TCVN 12380-2018 cho hạt điều thô nhập khẩu, do Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghiệp cùng các ngành liên quan xây dựng, sẽ đảm bảo chất lượng nguyên liệu cho ngành chế biến điều Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp mà còn góp phần bảo vệ thương hiệu của ngành điều Việt Nam.
Trong quá trình đàm phán hợp đồng mua điều thô, các doanh nghiệp cần chú ý không tính hạt điều chấm sâu vào mức thu hồi Nếu gặp khó khăn trong việc thương thảo, nên chấp nhận mức thu hồi từ 10-15% để tránh thiệt hại.
Việt Nam đang hợp tác với Campuchia để cải thiện quy trình sản xuất điều thô, nhằm đảm bảo chất lượng nguyên liệu Trong khuôn khổ hợp tác này, Việt Nam sẽ hỗ trợ Campuchia trong việc tuyển chọn giống điều, chuyển giao quy trình trồng trọt và cam kết bao tiêu sản phẩm Hiện tại, Campuchia chiếm 7% thị phần nhập khẩu hạt điều thô từ Việt Nam Nếu dự án trồng điều tại Campuchia diễn ra theo đúng kế hoạch hợp tác, điều này sẽ giúp giảm áp lực về nhập khẩu nguyên liệu điều cả về số lượng, chất lượng và giá thành.
2.2 Hạn chế các quy định thiếu sót, không rõ ràng trong hợp đồng:
Khi đàm phán hợp đồng, việc thỏa thuận chi tiết về các điều khoản chất lượng là rất quan trọng Các yếu tố cần được làm rõ bao gồm tỷ lệ các loại hạt, độ ẩm, màu sắc, độ lốm đốm, tỷ lệ hạt vỡ và phương pháp kiểm tra chất lượng Điều này giúp giảm thiểu tranh chấp về chất lượng sản phẩm khi giao hàng.
Khi rủi ro đã xảy ra, việc đàm phán và thương lượng với các đối tác là cần thiết để giảm thiểu thiệt hại một cách tối đa.
- Giảm giá bán so với giá bán trong hợp đồng và đàm phán với người mua hiện tại
- Nếu đối tác trả hàng thì cố gắng liên hệ, tìm những người mua khác trước khi tái nhập lô hàng không đạt chất lượng đó
- Tự khắc phục rủi ro bằng quỹ tự có của doanh nghiệp
RỦI RO HÀNG HÓA GIẢM CHẤT LƯỢNG TRONG QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN
Rủi ro liên quan bao bì, đóng gói hàng hóa
Chất lượng hạt điều có thể giảm sút do áp lực từ bên ngoài hoặc do sự không đúng tiêu chuẩn trong bao bì bảo quản Việc sử dụng bao bì không đạt yêu cầu hoặc carton vận chuyển không chắc chắn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng của hạt điều.
Hạt điều nhân thường được đóng gói trong túi hút chân không để ngăn ngừa nấm mốc và có thể đi kèm với gói hút ẩm, gói hút oxy nhằm bảo quản lâu dài Tuy nhiên, cần lưu ý các quy định về gói hút ẩm của quốc gia xuất khẩu, vì hàng hóa có thể bị từ chối nếu không đáp ứng tiêu chuẩn Ngoài ra, bao bì bên ngoài thường có in hoặc dán nhãn thương mại, dẫn đến rủi ro từ việc sử dụng mực hoặc keo độc hại, có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Rủi ro đến từ xếp, dỡ hàng hóa
nguyên liệu đầu vào không đủ chất lượng
Thiếu quy định về độ ẩm của lô hàng
Rủi ro thiếu quy định chất lượng điều thô khi xuất nhập khẩu
3 Rủi ro không quy định rõ quy trình kiểm tra chất lượng
1 Rủi ro thiếu quy định về thời gian sản xuất
IV ĐÁNH GIÁ RỦI RO:
Dựa trên bảng đo lường rủi ro, chúng ta cần sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các rủi ro nhằm áp dụng các biện pháp ứng phó và giải quyết hiệu quả.
- Rủi ro quy định sai, không phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật của thị trường xuất khẩu.
- Rủi ro nguyên liệu đầu vào không đủ chất lượng.
- Thiếu quy định về độ ẩm của lô hàng, rủi ro thiếu quy định chất lượng điều thô khi xuất nhập khẩu.
- Rủi ro không quy định rõ quy trình kiểm tra chất lượng.
- Rủi ro thiếu quy định về thời gian sản xuất.
1.1 Chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào đảm bảo chất lượng:
Việt Nam đang phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu hạt điều từ các đối tác nước ngoài do lượng điều trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu sản xuất Để giảm thiểu rủi ro về chất lượng nguyên liệu trong dài hạn, Việt Nam cần chủ động phát triển nguồn nguyên liệu nội địa Điều này đặc biệt quan trọng khi các nước xuất khẩu có xu hướng giữ lại hạt điều thô để chế biến Một số giải pháp cần thực hiện bao gồm tăng cường đầu tư vào sản xuất trong nước, cải thiện quy trình chế biến và xây dựng mối quan hệ hợp tác bền vững với nông dân để đảm bảo chất lượng nguyên liệu.
Để thích ứng với biến đổi khí hậu, cần tăng cường đầu tư và nghiên cứu trong việc chọn tạo giống mới, phù hợp với từng vùng sinh thái Mục tiêu là nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
- Đẩy mạnh liên kết giữa người trồng điều và các hợp tác xã, doanh nghiệp nhằm bảo đảm đầu ra ổn định.
Phần lớn diện tích trồng điều hiện nay nằm ở các vùng sâu, vùng xa và chưa được đầu tư thâm canh đúng mức, đặc biệt trong các lĩnh vực tưới nước, quản lý sâu bệnh và bón phân Do đó, cần chú trọng hơn vào công tác chăm sóc cây điều và nâng cao chất lượng trồng trọt thông qua một số giải pháp như tái canh, thiết lập liên kết “4 nhà” giữa nông dân, Nhà nước, nhà khoa học và doanh nghiệp, cũng như tăng cường liên kết trong sản xuất và chế biến sâu để nâng cao giá trị của hạt điều.
1.2 Tìm hiểu về các tiêu chuẩn kĩ thuật ở các nước nhập khẩu:
Mỗi thị trường có yêu cầu kỹ thuật riêng, vì vậy việc tìm hiểu kỹ lưỡng là rất cần thiết Điều này giúp tránh tình trạng xuất khẩu hàng hóa không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật của bên nhập khẩu, dẫn đến việc hàng hóa bị trả về hoặc thậm chí bị tiêu hủy.
1.3 Đầu tư công nghệ, trang thiết bị và quy trình sản xuất điều hiện đại, hiệu quả cao:
Chúng tôi chú trọng đến từng bước trong quy trình sản xuất, bao gồm sấy, bóc vỏ lụa và đóng gói thành phẩm Công đoạn đóng gói được thực hiện trong môi trường kín với hệ thống điều hòa nhiệt độ Trước khi đóng gói, hàng hóa phải được kiểm tra độ ẩm bằng thiết bị đạt chuẩn, đồng thời áp dụng quy trình hun trùng phù hợp để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Chúng tôi tiến hành nghiên cứu và đầu tư vào các công nghệ tiên tiến như hệ thống kiểm soát mối nguy, kiểm soát côn trùng và máy chiếu tia cực tím để tiệt trùng Mục tiêu là đảm bảo quy trình sản xuất hạt điều đạt chất lượng cao và đáp ứng các yêu cầu của các đối tác nhập khẩu.
Một số doanh nghiệp tiêu biểu như Thảo Nguyên, Nhật Huy và Donafoods đã đầu tư vào công nghệ và trang thiết bị hiện đại để phát triển chế biến sâu hạt điều.
Tanimex-LA đang đầu tư nâng cấp nhà máy và xây dựng hệ thống điều sạch, đồng thời nghiên cứu các sản phẩm mới để tăng cường sản xuất và mở rộng thị trường sang Trung Đông, Nga, Đông Âu và Úc, nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe từ những thị trường này.
1.4 Nâng cao tính cẩn thận và trình độ, năng lực sản xuất, quản lí của đội ngũ nhân lực:
Trước khi vào các phân xưởng sản xuất, công nhân cần phải rửa tay, mặc đồ bảo hộ và thực hiện quy trình vô trùng Điều này nhằm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm trong quá trình sản xuất.
Tổ chức các buổi huấn luyện và đào tạo nhằm nâng cao năng lực quản lý và chất lượng lao động là rất cần thiết tại các cơ sở chế biến điều Điều này giúp cải thiện trình độ tay nghề của công nhân, đáp ứng yêu cầu vận hành hiệu quả hệ thống máy móc hiện đại, đồng thời giảm thiểu tình trạng lãng phí.
2.1 Giảm thiểu nguồn nguyên liệu kém chất lượng từ các đối tác cung cấp nguyên liệu thô:
Việc xây dựng nguồn nguyên liệu trong nước tại Việt Nam là một quá trình tốn nhiều công sức và thời gian, dẫn đến việc quốc gia này vẫn phải nhập khẩu nguyên liệu Điều này đồng nghĩa với việc phải đối mặt với rủi ro về chất lượng, như nguyên liệu thô nhập từ châu Phi thường gặp tình trạng giảm chất lượng, ẩm mốc, hoặc mọc mầm, làm tăng tỷ lệ hàng hư hỏng Để giảm thiểu các rủi ro này, Việt Nam cần áp dụng một số biện pháp hiệu quả.
Áp dụng tiêu chuẩn TCVN 12380-2018 cho hạt điều thô nhập khẩu sẽ nâng cao chất lượng nguyên liệu trong ngành chế biến điều Sự hợp tác giữa Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Khoa học và Công nghiệp cùng các ngành liên quan là yếu tố then chốt Điều này không chỉ đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp mà còn góp phần nâng cao thương hiệu ngành điều Việt Nam.
Các doanh nghiệp trong quá trình đàm phán hợp đồng mua điều thô nên chú ý không tính hạt điều chấm sâu vào mức thu hồi Trong trường hợp đàm phán gặp khó khăn, chỉ nên chấp nhận mức thu hồi từ 10-15% để hạn chế rủi ro và tránh thua lỗ.
Việt Nam sẽ hợp tác với Campuchia trong việc nhập khẩu nguyên liệu xây dựng quy trình sản xuất điều thô, đảm bảo chất lượng Cụ thể, Việt Nam hỗ trợ Campuchia trong việc tuyển chọn giống, chuyển giao quy trình trồng trọt và bao tiêu đầu ra Hiện tại, Campuchia chiếm 7% thị phần nhập khẩu hạt điều thô của Việt Nam Nếu đề án trồng điều của Campuchia diễn ra theo đúng kế hoạch hợp tác, sẽ giúp giảm áp lực về nhập khẩu điều nguyên liệu cả về lượng, chất lượng và giá thành.
2.2 Hạn chế các quy định thiếu sót, không rõ ràng trong hợp đồng:
Rủi ro hạt điều bị ẩm ướt, nhiễm khuẩn, bị côn trùng, sâu bọ, động vật gặm nhấm xâm nhập khi đang ở kho cảng
Để bảo quản hạt điều và nhân điều hiệu quả, cần lưu ý rằng chúng phải được giữ trong kho khô ráo với độ ẩm tương đối dưới 65%, nhiệt độ mát mẻ dưới 10ºC/50ºF, và thông thoáng tốt Đặc biệt, độ ẩm của nhân điều nên duy trì ở mức 5% hoặc thấp hơn, đồng thời cần tránh xa các nguồn gây mùi mạnh Điều kiện bảo quản tốt cũng rất quan trọng để bảo vệ hạt điều khỏi côn trùng và sâu bọ gây hại.
II PHÂN TÍCH RỦI RO:
Rủi ro bao bì đóng gói sai quy cách, không đạt tiêu chuẩn để bảo quản hạt điều
- Bao bì không phù hợp đặc điểm của hàng hóa
- Bao bì kém chất lượng
- Thiếu kiến thức về yêu cầu bao bì, quy cách đóng hàng hóa
- Năng lực của cấp quản lý yếu kém
- Thiếu cần mẫn hợp lý trong khi làm việc
- Máy móc trục trặc kỹ thuật, bị hỏng
- Máy móc không được kiểm tra thường xuyên
2 Rủi ro liên quan đến vỏ container
- Container không đạt tiêu chuẩn vệ sinh, bị ẩm
- Tồn đọng cặn gỉ, hàng cũ hoặc xuất hiện sâu bọ
- Container bị thủng do rỉ sét, va đập mạnh.
- Sự tắc trách của người kiểm tra
- Sự chủ quan tin tưởng vào đối tác do đã có thời gian làm ăn lâu dài
3 Rủi ro trong quá trình vận chuyển nội địa
Phương tiện vận tải gặp tai nạn
- Tài xế: Lái xe ẩu, không có kinh nghiệm
- Xe: Bị hỏng nhưng xem nhẹ, ẩn tỳ của xe
- Cơ sở hạ tầng: cầu gãy, đường xấu
Ma sát khi vận chuyển
- Hàng được xếp buộc lỏng lẻo, không cố định
- Kích cỡ cont quá lớn, không phù hợp
Hành động phá hoại của người khác
Phương tiện vận tải gặp thời tiết xấu (mưa, bão, )
- Công tác dự báo chưa tốt
Thời gian vận chuyển lâu hơn dự kiến
- Phương tiện vận chuyển gặp sự cố, tai nạn
- Người tham gia giao thông lái ẩu
Rủi ro bị sâu bọ, động vật gặm nhấm xâm nhập hàng hóa
- Sâu bọ, động vật gặm nhấm có sẵn trong phương tiện vận chuyển
- Sâu bọ, động vật gặm nhấm xâm nhập khi nhân viên mở cửa bốc/dỡ/kiểm tra hàng hóa
Rủi ro chất lượng hàng hóa bị ảnh hưởng trong quá trình xếp, dỡ
- Hàng hóa bị rớt khỏi cần cẩu
- Hàng hóa bị va, đập do chất xếp, dỡ hàng không đúng quy cách
- Hàng hóa bị ướt do thời tiết xấu (mưa, bão, )
- Máy móc trục trặc kỹ thuật, bị hỏng
- Máy móc không được kiểm tra thường xuyên
- Sức khỏe nhân công không bảo đảm
- Làm việc cẩu thả, không cần mẫn hợp lý
Rủi ro chất lượng hạt điều giảm sút trong quá trình hàng trên tàu
Hạt điều bị ẩm, nhiễm khuẩn
- Hầm hàng không đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm
- Bị lây nhiễm từ hàng hóa khác
Hàng hóa bị xô lệch, xếp chống lên nhau
- Tàu bị nghiêng, lật khi tàu gặp bão, sóng lớn, biển động, đâm va.
- Chất, xếp hàng hóa chông chênh, không cố định, bất hợp lý.
Thời gian vận chuyển lâu hơn dự kiến
- Bị ảnh hưởng bởi yếu tố tự nhiên (mưa, bão, sóng biển động, ),
- Công tác dự báo chưa tốt
- Mắc cạn, đâm va tàu, gặp ùn tắc.
- Điều khiển tàu bất cẩn.
- Không có biện pháp dự phòng khi gặp ùn tắc (như đổi tuyến đi, )
6 Rủi ro hạt điều bị ẩm ướt, nhiễm khuẩn, bị côn trùng, sâu bọ, động vật gặm nhấm xâm nhập khi đang ở kho cảng.
Kho cảng không được kiểm soát tốt nhiệt độ và độ ẩm; bị ẩm ướt, không vệ sinh, có côn trùng, sâu bọ.
- Không nghiên cứu kỹ đặc điểm của hàng hóa và môi trường bảo quản
- Vệ sinh kho cảng không kỹ
- Công tác khử trùng, hun trùng, diệt nấm mốc còn lỏng lẻo
III ĐO LƯỜNG RỦI RO:
5 Rủi ro bao bì, đóng gói hàng hóa
4 Rủi ro chất lượng hạt điều giảm sút trong quá trình hàng trên tàu
3 Rủi ro giảm sút chất lượng hàng ở kho cảng không đảm bảo điều kiện bảo quản
2 Rủi ro trong lúc xếp, dỡ hàng hóa
Rủi ro liên quan đến vỏ container
Rủi ro trong vận chuyển nội địa
IV ĐÁNH GIÁ RỦI RO:
Dựa vào bảng đo lường rủi ro, cần sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các rủi ro nhằm áp dụng các biện pháp ứng phó và giải quyết hiệu quả.
- Rủi ro bao bì, đóng gói hàng hóa.
- Rủi ro chất lượng hạt điều giảm sút trong quá trình hàng trên tàu
- Rủi ro giảm sút chất lượng hàng ở kho cảng không đảm bảo điều kiện bảo quản
- Rủi ro trong lúc xếp, dỡ hàng hóa, rủi ro trong vận chuyển nội địa
- Rủi ro liên quan đến vỏ container
Đào tạo nhân viên về nghiệp vụ xếp dỡ hàng hóa là rất quan trọng, giúp họ nắm vững quy trình và kỹ năng cần thiết Đồng thời, việc phân công công việc cho những nhân viên vận chuyển có kinh nghiệm sẽ đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình vận chuyển Giám sát cẩn thận trong từng bước vận chuyển cũng góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và bảo vệ hàng hóa.
- Lựa chọn thuyền trưởng và hoa tiêu có chuyên môn, kỹ thuật tốt
- Chủ động kiểm tra thực tế con tàu có đạt tiêu chuẩn hay không (hầm hàng, mái che, quy chuẩn tàu phù hợp hàng hóa là nhân điều…)
Khi lựa chọn tuyến đường vận chuyển, cần ưu tiên những lộ trình thuận lợi, tránh xa các tuyến đường có chất lượng kém, vùng biển sâu hoặc những khu vực thường xuyên xảy ra sự cố mắc cạn và va chạm, nhằm bảo đảm chất lượng hàng hóa.
- Nghiên cứu và lựa chọn nơi lưu kho phù hợp với hàng, thoáng mát, nhiệt độ đảm bảo đặc tính của hạt điều (duy trì mức 5% hoặc thấp hơn)
Theo dõi và cập nhật thường xuyên tình hình thời tiết là rất quan trọng để lựa chọn thời điểm di chuyển phù hợp, giúp tránh những sự cố ngoài ý muốn như bão hay mắc cạn, từ đó đảm bảo hàng hóa được vận chuyển an toàn đến đích.
Nghiên cứu và thiết kế bao bì hạt điều cần chú trọng đến cả thẩm mỹ và chức năng Bao bì phải đảm bảo khả năng bảo quản, bảo vệ sản phẩm khỏi bụi bẩn, côn trùng, ẩm ướt và nguy cơ đổ vỡ.
Để đảm bảo quy trình vận chuyển hàng hóa hiệu quả, cần xây dựng một quy trình hoạt động rõ ràng và thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn cho nhân viên Điều này giúp nhân viên nắm vững quy cách bảo quản, đóng gói và chất xếp hàng hóa lên tàu Ngoài ra, việc bảo quản hàng trên tàu và kiểm tra hàng hóa thường xuyên trong quá trình vận chuyển cũng là rất quan trọng.
Để đảm bảo an toàn cho hạt điều trong quá trình vận chuyển, việc giữ gìn và bảo quản bao bì sản phẩm là vô cùng quan trọng Bao bì cần đạt chuẩn và đủ cứng để bảo vệ hạt điều khỏi các tác động như va đập, ẩm ướt và áp lực bên ngoài Việc đóng gói cẩn thận giúp hạt điều không bị thiệt hại, đảm bảo chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng.
Bao bì sản phẩm được đóng gói chặt chẽ và đúng quy cách trước khi chất lên tàu Hạt điều nhân thường được sử dụng túi hút chân không để ngăn ngừa nấm mốc, đồng thời có thể kèm theo gói hút ẩm và gói hút oxy nhằm kéo dài thời gian bảo quản.
Thuê các chuyên gia để thực hiện thẩm định và đánh giá kỹ thuật cho con tàu chuyên chở là rất quan trọng Nhiệt độ và độ ẩm trong khoang hàng cần được kiểm soát chặt chẽ để bảo đảm chất lượng hạt điều; việc này giúp tránh tình trạng hạt điều bị xanh và biến chất do nhiệt độ tăng cao, đồng thời hạn chế sự phát triển của nấm mốc khi độ ẩm quá lớn.
Khi thực hiện quyền vận tải, việc chọn lựa hãng tàu uy tín là rất quan trọng để bảo vệ hàng hóa khỏi thiệt hại và giảm chất lượng Cần quy định rõ ràng trách nhiệm của bên vận chuyển, bao gồm cả giấy giám định hầm hàng tàu để đảm bảo an toàn cho hàng hóa trong quá trình vận chuyển.
Mở rộng quy mô và tăng cường hợp tác với các công ty logistics để chia sẻ hàng hóa, cân đối luồng vận chuyển hai chiều Doanh nghiệp có cơ hội sở hữu container với mức giá ưu đãi Hợp tác với Bộ Nông Nghiệp và các Cục liên quan đến kiểm hóa, kiểm dịch hàng hóa giúp doanh nghiệp giải phóng hàng nhanh chóng.
- Quy trình rõ trong hợp đồng phần chịu trách nhiệm giữa các bên chặt chẽ khi xảy ra tổn thất dẫn tới giảm sút hàng hóa
- Quy định rõ điều phạt và nghĩa vụ các bên trong điều khoản.
Giảm thiểu tổn thất
Khi gặp sự cố, việc áp dụng biện pháp ứng phó kịp thời là rất quan trọng để giảm thiểu tổn thất Chẳng hạn, đối với hạt điều bị hư hỏng hoặc mốc, cần phải loại bỏ ngay lập tức để ngăn chặn sự lây lan và bảo vệ chất lượng sản phẩm.
- Mua bảo hiểm cho những tổn thất cho những hàng hóa bị hư hỏng để cứu vớt phần còn lại
- Đàm phán với bên mua hàng về việc giảm giá hàng bán khi lô hàng bị giảm sút chất lượng
Tài trợ cho rủi ro
Mua bảo hiểm cho hàng hóa là cần thiết để bảo vệ hàng hóa khỏi những rủi ro thiệt hại vật chất như nước mưa, nước biển ngấm, chìm đắm, đâm va và mắc cạn Bảo hiểm giúp đảm bảo an toàn cho hàng hóa trong quá trình vận chuyển và lưu trữ, giảm thiểu tổn thất tài chính cho doanh nghiệp.
Trong quá trình vận chuyển hàng hóa, việc lựa chọn điều kiện bảo hiểm phù hợp là rất quan trọng Cần cân nhắc giữa loại hàng hóa và các rủi ro có thể xảy ra để tránh tình trạng mua gói bảo hiểm có phí cao nhưng không cần thiết.
- Có quỹ dự phòng khi rủi ro xảy ra
Khi hàng hóa gặp thiệt hại tại cảng hoặc kho lưu trữ và nguyên nhân được xác định là do lỗi của hải quan hoặc kho lưu trữ, trách nhiệm sẽ được chuyển giao cho các đơn vị này Cần có quy định cụ thể và rõ ràng về mức bồi thường mà hải quan và kho lưu trữ phải chịu trong trường hợp này.
