Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây, du lịch cộng đồng đã trở thành một xu hướng phổ biến, thu hút nhiều du khách nhờ vào khả năng khám phá và trải nghiệm phong tục tập quán của người dân địa phương Du khách không chỉ ăn, ngủ tại nhà dân mà còn tham gia vào các hoạt động sinh hoạt và lao động cùng cộng đồng Xu hướng này giúp du khách tiếp cận sâu sắc hơn với các giá trị văn hóa, tự nhiên và tinh thần của địa phương So với các loại hình du lịch khác như du lịch sinh thái hay mạo hiểm, du lịch cộng đồng đang ngày càng được ưa chuộng bởi sự phong phú trong trải nghiệm mà nó mang lại.
Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế tự nhiên và văn hóa để phát triển du lịch cộng đồng, bao gồm di tích lịch sử, di sản văn hóa, lễ hội, ẩm thực, làng nghề truyền thống và các phong tục tập quán độc đáo Các điều kiện tự nhiên như núi non, sông hồ tạo nên cảnh quan hấp dẫn, thu hút du khách tham gia trải nghiệm cuộc sống của cộng đồng địa phương Điều này giúp du khách khám phá vẻ đẹp tự nhiên và giá trị văn hóa bản địa Hiện nay, số lượng khách tham gia du lịch cộng đồng đang ngày càng tăng.
Làng văn hóa Kon Ktu, thuộc xã Đăk Rơ Wa, Kon Tum, nổi bật với di sản văn hóa vật thể và phi vật thể phong phú, thể hiện bản sắc dân tộc độc đáo của các cộng đồng thiểu số Nơi đây có các lễ hội truyền thống, cồng chiêng, ẩm thực và trang phục đặc sắc, cùng với nhiều nghề thủ công như dệt thổ cẩm và làm rượu ghè Với kiến trúc đặc trưng như nhà rông và nhà sàn, Kon Ktu có tiềm năng lớn để phát triển du lịch cộng đồng Tuy nhiên, hiện tại, du lịch tại làng vẫn gặp nhiều khó khăn và chưa khai thác hết tiềm năng Vì vậy, tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Giải pháp phát triển du lịch cộng đồng tại Làng văn hóa Kon Ktu” nhằm đề xuất các giải pháp hiệu quả để nâng cao chất lượng du lịch tại địa phương.
Mục tiêu nghiên cứu
Nâng cao nhận thức về du lịch cộng đồng là cần thiết cả về lý luận và thực tiễn Nghiên cứu này cung cấp tài liệu hữu ích cho những ai quan tâm đến chủ đề này, đồng thời đề xuất giải pháp phát triển du lịch cộng đồng nhằm thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương, cải thiện đời sống cư dân và bảo vệ môi trường.
Phương pháp nghiên cứu
Trong báo cáo em đã sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu trong đó có một số phương pháp chủ yếu là:
Phương pháp thu thập và xử lý thông tin bao gồm việc tìm kiếm dữ liệu từ các Sở du lịch Kon Tum, Công ty du lịch và Ủy ban nhân dân thị xã, sau đó tiến hành chọn lọc và sắp xếp ý Mục tiêu của phương pháp này là thu thập thông tin liên quan và xử lý chúng để đưa ra nhận xét và kết luận Tài liệu sử dụng bao gồm khóa luận trước đó, các bài viết, báo cáo và các phương tiện thông tin đại chúng như báo chí, website và truyền hình Bên cạnh đó, phương pháp thống kê, phân tích, đối chiếu và xử lý thông tin về tình hình hoạt động du lịch tại làng Kon KTu cũng được áp dụng Qua đó, sử dụng phương pháp tổng hợp thông tin để đề xuất giải pháp khai thác hiệu quả các giá trị văn hóa ở làng Kon KTu nhằm phát triển du lịch cộng đồng.
Bố cục đề tài
Ngoài phần mở đầu,kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo phần nội dung đề tài gồm 3 chương:
TỔNG QUAN VỀ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG
1.1.1 Khái niệm về du lịch cộng đồng
Du lịch cộng đồng được định nghĩa tại Khoản 15 Điều 3 Luật Du lịch 2017 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018):
Du lịch cộng đồng là một hình thức du lịch dựa trên giá trị văn hóa của cộng đồng, nơi mà cộng đồng dân cư tự quản lý, tổ chức và khai thác, đồng thời hưởng lợi từ hoạt động này.
Du lịch cộng đồng hiện nay được xem là hình thức du lịch mang lại nhiều lợi ích cho phát triển kinh tế bền vững tại địa phương Nó không chỉ giúp người dân bảo vệ tài nguyên môi trường mà còn góp phần bảo tồn và phát huy những nét văn hóa độc đáo Nhiều mô hình du lịch cộng đồng thành công đã xuất hiện ở các vùng miền núi, đặc biệt là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số như Lào Cai, Hà Giang Những mô hình này không chỉ phát huy thế mạnh văn hóa bản địa mà còn giúp xoá đói giảm nghèo và nâng cao đời sống cho người dân địa phương.
Theo các chuyên gia du lịch, phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng là xu hướng phù hợp với nhu cầu khám phá văn hóa dân tộc của du khách Tuy nhiên, cần giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương, đảm bảo tính nguyên sơ và chân thực, vì đây là giá trị cốt lõi của cộng đồng Để phát triển du lịch bền vững, cần có trách nhiệm xã hội và tôn trọng các giá trị bản địa Du lịch có trách nhiệm sẽ là giải pháp đúng đắn cho sự phát triển du lịch cộng đồng, giúp người dân địa phương hưởng lợi từ sự phát triển này.
Ngày nay, du lịch cộng đồng đang thu hút sự quan tâm của chính phủ và các tổ chức kinh tế, xã hội, trở thành một lĩnh vực mới trong ngành công nghiệp du lịch Các tổ chức phi chính phủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và tham gia vào lĩnh vực này, giúp giải quyết các vấn đề xã hội, văn hóa, chính trị, kinh tế và sinh thái tại các làng bản Nhờ đó, dịch vụ du lịch được cải thiện, thu hút nhiều khách du lịch và tạo nguồn thu nhập cho người dân địa phương Loại hình du lịch này ngày càng phổ biến và mang lại lợi ích không chỉ cho du khách mà còn cho chính quyền và cộng đồng dân cư.
Hiện nay, du lịch cộng đồng đang phát triển mạnh mẽ trên toàn quốc, với sự đa dạng về mô hình từ Bắc vào Nam Hình thức này chủ yếu là du lịch tự phát, nơi du khách tự khám phá và trải nghiệm văn hóa, ẩm thực cũng như cảnh đẹp của các vùng miền.
1.1.2 Đặc điểm của du lịch cộng đồng
Du lịch cộng đồng đảm bảo sự bền vững về văn hóa và thiên nhiên, tạo ra sự cân bằng giữa các tiêu chuẩn kinh tế, văn hóa xã hội và môi trường Hình thức du lịch này khai thác hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, đồng thời bảo vệ môi trường sinh thái và cảnh quan Nó không chỉ giúp duy trì bản sắc văn hóa mà còn khuyến khích sử dụng dịch vụ địa phương, phát triển văn hóa và tôn trọng giá trị văn hóa của cộng đồng Sự tham gia của người dân địa phương là rất quan trọng để nâng cao ý thức bảo vệ tài nguyên môi trường, giáo dục về bảo vệ môi trường sinh thái và gìn giữ bản sắc văn hóa, cũng như đảm bảo vệ sinh cộng đồng.
Du lịch cộng đồng cần được xây dựng trên nền tảng sở hữu của cộng đồng, nơi mà cộng đồng là chủ thể quản lý di sản văn hóa dân tộc Mỗi cộng đồng có phong cách và lối sống riêng, điều này cần được tôn trọng Họ cũng có quyền sở hữu các tài nguyên và tham gia vào các hoạt động du lịch, từ đó góp phần bảo tồn và phát triển di sản văn hóa của mình.
Thu nhập từ du lịch cộng đồng cần được giữ lại cho cộng đồng, với lợi nhuận được chia sẻ công bằng nhằm bảo vệ môi trường Điều này giúp cộng đồng không chỉ thu lợi nhuận mà còn nhận được lợi ích kinh tế trực tiếp, từ đó tái đầu tư cho địa phương bên cạnh sự hỗ trợ của Chính phủ.
Du lịch cộng đồng không chỉ nâng cao nhận thức cho cộng đồng mà còn cải thiện trình độ chuyên môn và nghiệp vụ của người dân Nó đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và bảo tồn hệ sinh thái, đồng thời nâng cao ý thức bảo vệ di sản văn hóa cộng đồng và chống lại các trào lưu du nhập.
Du lịch cộng đồng cần nâng cao quyền lực cho cộng đồng, cho phép họ tổ chức và quản lý hoạt động du lịch Việc này không chỉ thúc đẩy sự tham gia nhiệt tình của cộng đồng vào phát triển du lịch mà còn giúp họ làm chủ và thực hiện các dịch vụ cũng như quản lý phát triển du lịch một cách hiệu quả.
Du lịch cộng đồng cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các tổ chức phi chính phủ và cơ quan nhà nước, bao gồm việc cung cấp kinh nghiệm và vốn đầu tư Ngoài ra, cần chú trọng đến việc cải thiện cơ sở vật chất và ưu tiên chính sách cho cộng đồng để thúc đẩy sự phát triển du lịch bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Hiện nay, du lịch cộng đồng được biết đến với nhiều tên gọi như Du lịch dựa vào cộng đồng, Phát triển cộng đồng dựa vào du lịch, Du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng, Du lịch có sự tham gia của cộng đồng, và Du lịch núi dựa vào cộng đồng Mặc dù các thuật ngữ này khác nhau, nhưng chúng đều chia sẻ những điểm tương đồng về phương pháp tổ chức, địa điểm, mục tiêu và vị trí phát triển du lịch cùng với cộng đồng.
Du lịch cộng đồng đang trở thành một xu hướng phát triển tiềm năng tại Việt Nam, đặc biệt ở các khu vực nông thôn và miền núi, nơi có đông đảo đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống Hoạt động du lịch không chỉ giúp cải thiện đời sống của người dân mà còn tạo ra những cơ hội sinh kế mới, góp phần tăng cường thu nhập và việc làm cho cộng đồng địa phương.
1.1.3 Vai trò của loại hình du lịch cộng đồng
Cộng đồng địa phương đóng vai trò quan trọng trong hoạt động du lịch, là chủ thể chính trong việc bảo tồn và phát triển du lịch Họ tham gia tích cực vào các hoạt động này, góp phần vào sự bền vững và phát triển của ngành du lịch tại khu vực.
Sáng tạo và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống là nguồn tài nguyên quý giá, tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo và hấp dẫn du khách Những giá trị này bao gồm nghệ thuật xây dựng, kiến trúc, trang trí nhà cửa, nghề thủ công mỹ nghệ, ẩm thực, văn hóa ứng xử, phong tục tập quán, lễ hội, văn học, thơ ca, ngôn ngữ, chữ viết, di tích lịch sử, trang phục truyền thống, cùng với kinh nghiệm sản xuất và bảo vệ tài nguyên tự nhiên, hương ước và bài thuốc dân gian.
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI LÀNG VĂN HÓA KON KTU- TP KON TUM – TỈNH KON TUM
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ LÀNG VĂN HÓA KON KTU- TP KON TUM – TỈNH KON TUM
2.1.1 Vị trí địa lý, diện tích
Làng Kon KTu nằm trong thị xã Đăk Rơ Wa, thuộc thành phố Kon Tum, tỉnh Kon Tum, Việt Nam Xã Đăk Rơ Wa có diện tích 28,4 km² Theo thống kê năm 1999, dân số xã này là 1.918 người, với mật độ dân số đạt 68 người/km² Đến năm 2019, dân số đã tăng lên 3.931 người, tương ứng với mật độ 138 người/km².
Xã Đăk RơWa, cách trung tâm thành phố Kon Tum 3km về phía đông nam, nổi bật với địa hình đồi núi dốc và hệ thống sông suối phong phú Tuy đất đai không màu mỡ, nơi đây vẫn thích hợp cho việc trồng các cây công nghiệp dài ngày Khí hậu cận xích đạo tại xã này tạo ra hai mùa rõ rệt: mùa mưa và mùa khô.
2.1.2 Lịch sử hình thành phát triển làng văn hóa Kon KTu
Kon Tum, đặc biệt là làng Kon Ktu, từng là vùng đất hoang vắng với dân cư thưa thớt Các dân tộc bản địa như Xơ Đăng, Bana, Gia Rai, Je - Triêng, Brâu và Rơ Măm sống rải rác ở những vùng cư trú khác nhau Một điểm đặc biệt trong cấu trúc xã hội truyền thống tại Kon Tum là sự tồn tại của tổ chức làng, được xem như đơn vị hành chính quan trọng, chi phối mọi hoạt động trong đời sống xã hội Mỗi làng có tính độc lập riêng, được dẫn dắt bởi một chủ làng uy tín nhất.
Làng Kon Ktu, thuộc xã Đăk Rơwa, là ngôi làng xa nhất của khu vực, nằm cách phố thị Kon Tum một quãng đường nhỏ qua cầu treo Kon Klor Con đường này dẫn vào giữa những cánh đồng mía và đồng mì ven sông Đăk Bla, nơi cư trú của 123 hộ gia đình với hơn 600 cư dân người Ba Na Được thành lập vào năm 1968, Kon Ktu có vị trí lý tưởng khi nằm bên núi và cạnh sông.
Tên gọi Kon KTu trong tiếng Ba Na có nghĩa là "làng cũ", phản ánh lịch sử lâu đời của vùng đất này Người dân nơi đây tin rằng, dù địa hình hiểm trở với sông ngòi và núi non, bất kỳ nơi nào có người Tây Nguyên định cư đều sở hữu phong thủy tốt, đất đai màu mỡ, không bị khô hạn, nhờ vị trí gần sông và được bao bọc bởi rừng già cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú.
Trong ngôi làng Ba Na, nhà rông là trung tâm văn hóa của cộng đồng, và tại Kon KTu, điều này càng đặc biệt khi có ngôi nhà thờ Công giáo nằm cạnh bên Kon Tum là vùng đất đầu tiên tiếp nhận Công giáo ở Tây Nguyên, và điều thú vị là tôn giáo này đã được bản địa hóa ngay từ đầu Các nhà thờ ở đây được xây dựng bằng gỗ, mang kiến trúc gô-tích phương Tây nhưng vẫn giữ được nét gần gũi của nhà sàn truyền thống Tây Nguyên.
Ngày nay Kon KTu được biết đến là một trong những ngôi làng vẫn giữ được nét cổ xưa nên được gọi là làng văn hóa Kon KTu.
ĐIỀU KIỆN PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI LÀNG VĂN HÓA
2.2.1 Điều kiện về tài nguyên du lịch
Tài nguyên du lịch tự nhiên
Xã Đăk Rơwa, đặc biệt là làng Kon KTu, có địa hình chủ yếu là đồi núi dốc với hệ thống sông suối phong phú, tạo nên cảnh quan đặc trưng của vùng Tây Nguyên Làng Kon KTu không chỉ thu hút khách du lịch quốc tế nhờ vẻ đẹp thiên nhiên độc đáo mà còn thích hợp cho sự phát triển các loại hình du lịch tham quan và nghỉ dưỡng.
Tài nguyên du lịch nhân văn a Di tích lịch sử văn hóa
Nhà Rông, một kiểu nhà sàn đặc trưng của người Tây Nguyên, đóng vai trò là ngôi nhà cộng đồng, tương tự như đình làng của người Kinh Đây là nơi tụ họp, trao đổi và thảo luận của dân làng trong các buôn làng, đồng thời cũng là chỗ đón tiếp khách theo phong tục của người Ba Na, cho cả khách riêng và khách chung của làng.
Nhà Rông là biểu tượng văn hóa độc đáo của các buôn làng dân tộc như Gia Rai, Ba Na ở phía Bắc Tây Nguyên, đặc biệt tại Gia Lai và Kon Tum Được xây dựng từ các vật liệu tự nhiên như cỏ tranh, tre, gỗ và lồ ô, Nhà Rông thường nằm ở vị trí trung tâm của buôn, trên một khoảng đất rộng, thể hiện sự gắn kết với thiên nhiên và cộng đồng.
Nhà Rông của các dân tộc Việt Nam có kiến trúc và trang trí hoa văn độc đáo, thường lớn hơn nhiều so với nhà thông thường Những ngôi nhà này có thể cao tới 18m, với mái nhọn hình lưỡi rìu vươn cao, tạo nên vẻ đẹp mạnh mẽ Nhà Rông được xây dựng trên tám cột cây đại thụ chắc chắn, với mái lợp bằng lá cỏ tranh đã được phơi khô kỹ lưỡng.
Nhà Rông là trung tâm văn hóa của buôn làng, nơi thực thi các luật tục và tổ chức các sự kiện trọng đại Đây là địa điểm để già làng tập hợp dân làng thảo luận về những vấn đề quan trọng, cũng như tổ chức các lễ hội tâm linh cộng đồng Ngoài ra, Nhà Rông còn là nơi truyền đạt giá trị văn hóa truyền thống từ thế hệ này sang thế hệ khác và lưu giữ các hiện vật truyền thống như cồng, chiêng, trống, vũ khí, và đầu các con vật hiến sinh trong các ngày lễ.
Sông Đắk Bla, nổi tiếng với đặc điểm chảy ngược từ Đông sang Tây, là một trong những dòng sông độc đáo tại tỉnh Kon Tum Sự khác biệt này không chỉ tạo nên nét riêng cho sông Đắk Bla mà còn làm cho nó trở thành biểu tượng đặc trưng của tỉnh Kon Tum.
Nhà thờ gỗ tại làng Kon KTu không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là trung tâm văn hóa, nơi diễn ra các hoạt động như hát, múa và hòa ca với nhạc cụ truyền thống Bên trong giáo đường, các buổi lễ Thánh được tổ chức, trong khi những bộ chiêng quý được treo trên các cột kèo để du khách chiêm ngưỡng và sử dụng trong các hoạt động văn hóa Ngoài ra, kiến trúc độc đáo của làng văn hóa Kon KTu còn bao gồm những công trình lâu đời như nhà sàn và cổng làng, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa địa phương.
Nhà sàn ở Tây Nguyên được xây dựng nhờ sự hỗ trợ của cộng đồng, thể hiện tinh thần đoàn kết trong bản làng Kiến trúc nhà sàn chủ yếu do những người thợ địa phương thực hiện, sử dụng vật liệu tự nhiên như tre, nứa, lá tranh và dây mây, tạo nên sự gần gũi với thiên nhiên.
Tây Nguyên là vùng đất đa dạng với nhiều dân tộc thiểu số, mỗi dân tộc sở hữu thiết kế nhà sàn độc đáo, phản ánh nét văn hóa riêng Những ngôi nhà sàn chủ yếu được làm từ gỗ, mang lại không gian thoáng mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông Điều kiện sống tại Tây Nguyên và các vùng cao khác không bằng các khu vực đồng bằng, vì vậy người dân đã khéo léo tận dụng đặc điểm tự nhiên để bảo vệ bản thân Việc sử dụng gỗ trong thiết kế nhà sàn là một minh chứng cho sự sáng tạo của người dân vùng cao.
Nét đặc trưng của Kiến trúc Nhà Sàn Tây Nguyên
+ Không có bất cứ một vật dụng nào bằng sắt thép hay những chất kết dính không mang tính tự nhiên.
Kiến trúc Nhà Sàn được tạo nên từ những phương tiện đơn giản như rìu (xagac), thể hiện phong cách riêng của từng tộc người Các kiến trúc sư của cộng đồng, với trang phục truyền thống, tự thiết kế và tạo hình cho ngôi nhà, mang đến những nét đặc trưng độc đáo.
Làng Kon KTu nổi bật với vẻ đẹp tự nhiên, không có cổng chào hay hàng rào, mà chỉ có những nếp nhà sàn giản dị hòa quyện với cảnh quan sông núi Không gian trong lành và đậm chất Tây Nguyên của làng tạo ấn tượng mạnh mẽ cho du khách.
Khi cầu treo xuất hiện, con đường sông sử dụng thuyền độc mộc ngày càng ít đi Tuy nhiên, hình ảnh thuyền được người Ba Na khắc từ thân cây gỗ lớn vẫn là biểu tượng không thể thiếu của vùng Tây Nguyên Làng nghề truyền thống và các đặc sản địa phương cũng góp phần làm phong phú thêm văn hóa nơi đây.
Kon KTu nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu ghè và nghề đục thuyền Những làng nghề này không chỉ là điểm đến thú vị cho du khách mà còn mang đến các món ăn đặc sản đồng quê như gà nướng, heo làng quay, chuột đồng, cơm lam, cà đắng, măng chua và măng khô Hiện nay, người dân nơi đây đang tích cực giới thiệu những đặc sản quê hương đến với du khách từ khắp nơi.
Kon KTu không chỉ nổi bật với di tích lịch sử và kiến trúc cổ, mà còn thu hút du khách bởi những nét đẹp văn hóa giản dị, đậm đà bản sắc dân tộc Tây Nguyên Những phong tục tập quán nơi đây, đặc biệt là múa hát và rượu ghè, thể hiện niềm yêu thích âm nhạc của người dân miền núi Cồng chiêng, biểu tượng thiêng liêng của các tộc người, không chỉ là nhạc cụ mà còn là ngôn ngữ giao tiếp với tổ tiên và thần linh, mang đến giá trị văn hóa sâu sắc cho cộng đồng.
2.2.2 Nguồn Nhân lực và người dân địa phương tham gia vào du lịch cộng đồng
Nhân lực là yếu tố then chốt trong việc cung cấp dịch vụ du lịch hiệu quả Tuy nhiên, ngành du lịch tại Kon Tum vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng sẵn có.
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TẠI LÀNG VĂN HÓA KON KTU - TP KON TUM – TỈNH KON TUM
TP KON TUM – TỈNH KON TUM
2.3.1 Các hoạt động du lịch và dịch vụ du lịch Đối với khách du lịch, nhất là khách du lịch nước ngoài tham quan làng theo sở thích và nhu cầu Ban ngày, họ thăm và tìm hiểu về kiến trúc nhà rông, nhà sàn; tìm hiểu cuộc sống sản xuất, sinh hoạt của đồng bào địa phương; dùng những bữa ăn đơn sơ của người bản địa với cá suối, măng le, lá mì , rau rừng…
Buổi chiều, có thể chèo thuyền dọc đoạn sông Đăk Bla chảy qua làng, sau đó trở về, quây quần đốt lửa, say sưa bên chóe rượu cần.
Tại đây, du khách có thể lựa chọn các dịch vụ lưu trú như Homestay (A Ben, A Kâm, Juna’s ) và thưởng thức những món ăn truyền thống của người Bana như gà nướng, cơm lam, gỏi lá và heo làng nướng xiên Bên cạnh đó, du khách còn có cơ hội trải nghiệm mua sắm thổ cẩm, rượu ghè và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ Ngoài ra, hành trình còn bao gồm việc đi thuyền độc mộc truyền thống trên sông Đăk Bla và giao lưu văn hóa cồng chiêng - múa xoang, giúp khám phá các hoạt động và tập quán đời sống phong phú của người Bana.
Du khách có cơ hội tham gia vào các hoạt động truyền thống tại làng, như làm món ăn đặc sản với tổ ẩm thực, bắt cá dưới suối, và gội đầu bằng nước lá tự nhiên Bên cạnh đó, họ còn được trải nghiệm thực hành cùng nghệ nhân trong các nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, làm rượu ghè, đan lát, cũng như chế tác và chơi các nhạc cụ dân tộc như T'rưng và cồng chiêng.
2.3.2 Số lượng khách du lịch và lợi ích từ du lịch cộng đồng
Trong những năm gần đây, du lịch Kon Tum đã có những bước tiến đáng kể, trở thành điểm đến thu hút ngày càng nhiều khách du lịch Sự gia tăng tổng lượt khách và doanh thu qua các năm là minh chứng rõ ràng cho sự phát triển này.
Số liệu bảng 2.1: Tình hình phát triển du lịch tỉnh Kon Tum qua các năm
Tổng doanh thu từ du lịch Tỷ đồng 215 253.661 297
(Nguồn: Số liệu từ Sở VH-TT-DL)
Từ năm 2017 đến 2019, lượng khách du lịch đến Kon Tum đã có sự gia tăng đáng kể Cụ thể, năm 2017, Kon Tum đã thu hút 343.850 lượt khách, tăng 13,4% so với năm trước đó.
Năm 2016, Kon Tum đón 124.854 lượt khách quốc tế, đạt doanh thu du lịch 215 tỷ đồng Tỉnh này giữ vị trí thứ hai trong khu vực Tây Nguyên về số lượng và tốc độ tăng trưởng khách quốc tế, chỉ sau Lâm Đồng.
Năm 2018, tổng lượt khách đến Kon Tum đạt 448.304 lượt, tăng 30,38% so với năm 2017, trong đó khách quốc tế đạt 181.672 lượt, tăng 45,51% Tổng doanh thu chuyên ngành ước đạt 253.661 triệu đồng, tăng 19,11% so với năm trước Đến năm 2019, tổng lượng khách đến tỉnh ước đạt 462.000 lượt, với khách quốc tế đạt 185.000 lượt, hoàn thành 103% kế hoạch so với cùng kỳ năm 2018.
Mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, Kon Tum vẫn thu hút hơn 160.000 lượt khách du lịch trong năm 2020-2021, trong đó có hơn 43.500 khách quốc tế Từ năm 2021 đến 2025, du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, với mục tiêu thu hút khoảng 2,5 triệu lượt khách vào năm 2025.
Làng du lịch cộng đồng văn hóa Kon KTu đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch Kon Tum, thu hút khoảng 70.000 lượt khách mỗi năm từ trong và ngoài nước Những trải nghiệm độc đáo tại đây không chỉ làm tăng lượng khách du lịch mà còn góp phần nâng cao tổng doanh thu cho địa phương.
Khách du lịch đến làng chủ yếu trong ngày với chi tiêu trung bình thấp, trong khi số lượng khách lưu trú qua đêm còn hạn chế Mục đích chính của họ thường là để tìm hiểu về tôn giáo, tín ngưỡng, tham quan các ngôi nhà cổ và trải nghiệm cuộc sống của người dân địa phương.
Phát triển du lịch cộng đồng đã thu hút người dân tham gia, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống Tuy nhiên, doanh thu từ du lịch vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, chủ yếu đến từ bán vé, dịch vụ lưu trú, cho thuê xe, ăn uống và buôn bán sản phẩm truyền thống Việc thống kê doanh thu còn gặp nhiều khó khăn do quy mô nhỏ.
Doanh thu từ dịch vụ lưu trú và ăn uống tại Kon KTu vẫn còn hạn chế và chiếm tỷ lệ thấp trong ngành du lịch, chủ yếu do phần lớn du khách chỉ tham quan trong ngày Hơn nữa, sản phẩm du lịch tại Kon KTu chưa phong phú, điều này khiến việc giữ chân du khách gặp khó khăn.
2.3.3 Nguồn nhân lực du lịch và sử dụng lao động địa phương trong phát triển du lịch
Nhờ sự hỗ trợ từ UBND thành phố và nguồn vay ưu đãi, nhiều hộ dân đã đầu tư nâng cấp nhà cửa và khuôn viên, đồng thời phát triển các tour du lịch trải nghiệm như diễn tấu cồng chiêng, múa xoang, và cho du khách tham gia vào các nghề thủ công truyền thống như đan lát, dệt thổ cẩm, chèo thuyền trên sông Đăk Bla Những hoạt động này đã thu hút ngày càng nhiều du khách đến tham quan và nghỉ dưỡng.
Từ ngày 17 đến 21 tháng 6, Hiệp hội Du lịch tỉnh Kon Tum đã phối hợp với Hiệp hội Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức lớp tập huấn về quản lý và tác nghiệp du lịch cộng đồng Lớp tập huấn thu hút hơn 210 học viên, bao gồm cán bộ Phòng VHTT, Trung tâm Văn hóa - Thể thao - Du lịch và Truyền thông, cũng như đại diện từ UBND các xã, phường, thị trấn và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch tại tỉnh.
Trong 5 ngày tham gia lớp tập huấn, học viên sẽ được lãnh đạo Sở VHTTDL Kon Tum, giảng viên khoa du lịch các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hiệp hội
Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh truyền đạt những kiến thức cơ bản về:
- Đặc điểm, thế mạnh tài nguyên và khả năng phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh Kon Tum;
- Những vấn đề chung về du lịch và du lịch cộng đồng; kinh nghiệm thế giới và trong nước về du lịch cộng đồng;
- Nội dung, giải pháp quản lý xây dựng du lịch cộng đồng, du lịch homestay; kỹ năng quản lý, phát triển du lịch cộng đồng;
- Chiến lược kích cầu du lịch cộng đồng; xây dựng chiến lược truyền thông và marketing cho du lịch cộng đồng;
- Kỹ năng giao tiếp, ứng xử, hướng dẫn tại điểm du lịch cộng đồng;
- Phát triển chuỗi sản phẩm du lịch cộng đồng gắn với văn hóa địa phương vào sản phẩm du lịch;
- Quản lý và điều hành nhà hàng, khách sạn theo tiêu chuẩn quốc tế
2.3.4 Công tác xúc tiến quảng bá du lịch cộng đồng tại kon kotu
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI LÀNG
ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI KON TUM
Tỉnh Kon Tum, nằm trong khu vực Tây Nguyên, nổi bật với tiềm năng và thế mạnh du lịch đa dạng, hứa hẹn phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn và bền vững Du lịch văn hóa, du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, cùng với việc tham quan các di tích lịch sử và thắng cảnh tự nhiên hoang sơ là những điểm nhấn quan trọng trên tuyến hành lang kinh tế Đông - Tây ở Bắc Tây Nguyên.
- Nét khác biệt của tiềm năng, thế mạnh
Du lịch tỉnh Kon Tum nổi bật nhờ vị trí địa lý tại ngã ba Đông Dương, là điểm giao thương quan trọng trên hành lang kinh tế Đông-Tây Khu du lịch sinh thái quốc gia Măng Đen với khí hậu mát mẻ quanh năm là điểm đến lý tưởng cho du khách Thành phố Kon Tum yên bình, người dân thân thiện, cùng dòng sông Đăk Bla uốn khúc và các công trình kiến trúc độc đáo như Nhà thờ chính tòa gỗ, tòa giám mục, chùa Bác Ái và cầu treo Kon Klor tạo nên sức hút đặc biệt Hơn nữa, các làng dân tộc với nghệ nhân hát kể sử thi trong không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, càng làm phong phú thêm trải nghiệm du lịch tại đây.
Kon Tum là vùng đất đa dạng với nhiều dân tộc bản địa như Xê Đăng, Ba Na, Gie-Triêng, Gia Rai, Brâu và Rơ Mâm, mỗi dân tộc mang trong mình những nét văn hóa đặc sắc Các lễ hội và ẩm thực độc đáo của từng dân tộc, nếu được khai thác hợp lý trong không gian văn hóa cồng chiêng, sẽ thu hút và giữ chân du khách Điều này tạo ra lợi thế lớn cho Kon Tum trong việc phát triển du lịch cộng đồng mạnh mẽ hơn.
Để phát triển ngành công nghiệp không ống khói thành mũi nhọn kinh tế, cần có sự đầu tư và định hướng đúng đắn Thủ tướng chính phủ đã phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, với tầm nhìn đến năm 2030, trong đó có ngã ba Đông Dương và khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Măng Đen Tỉnh cũng đã tiến hành điều chỉnh quy hoạch phát triển du lịch giai đoạn 2008-2015, định hướng đến năm 2020, nhằm đầu tư vào hạ tầng và khai thác các điểm du lịch hấp dẫn Công tác quảng bá du lịch được chú trọng để thu hút du khách và nhà đầu tư đến với Kon Tum Đề án phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn đã xác định giai đoạn 2016-2020 sẽ tập trung vào việc phát triển du lịch sinh thái, với Măng Đen là sản phẩm chủ lực của tỉnh.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, ngành du lịch Kon Tum cần tái cơ cấu để phát triển bền vững Từ năm 2014-2015, tỉnh đã tập trung huy động nguồn lực đầu tư vào hạ tầng, đặc biệt là các điểm du lịch văn hóa và danh lam thắng cảnh, như Khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Măng Đen Các dự án hoàn thành bao gồm đường Hồ Chí Minh giai đoạn 2, quốc lộ 14 và 14C, cùng với việc xây dựng nhà hàng, khách sạn và trung tâm mua sắm để phục vụ du khách Ngoài ra, tỉnh còn phát triển các làng du lịch văn hóa, sinh thái và đầu tư vào các tour, tuyến để tạo ra những điểm nhấn du lịch hấp dẫn.
Trong giai đoạn 2016-2020, tỉnh đã chú trọng đầu tư phát triển các loại hình du lịch đặc trưng, bao gồm du lịch văn hóa tại làng KonBring và Kon KTu, cũng như các tour sinh thái gắn liền với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp như Vườn quốc gia Chư Mom Ray và hồ thủy Ya Ly Mục tiêu là biến Măng Đen thành khu du lịch quốc gia và phát triển du lịch caravan qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y Đồng thời, tỉnh cũng lên kế hoạch nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch và tăng cường liên kết với các tỉnh trong và ngoài nước dọc theo hành lang kinh tế Đông - Tây nối Lào, Campuchia, Thái Lan và Myanmar.
Kon Tum có tiềm năng và thế mạnh lớn trong việc phát triển du lịch, và việc quy hoạch cũng như xây dựng ngành du lịch tại đây thành một lĩnh vực kinh tế mũi nhọn, bền vững hoàn toàn có cơ sở khoa học.
MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TẠI LÀNG VĂN HÓA KON KTU - TP KON TUM – TỈNH KON TUM
3.2.1.Phát triển sản phẩm đặc thù, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ
Các tour đến Kon KTu hiện nay còn đơn điệu và thiếu hấp dẫn, chưa khai thác hết tiềm năng văn hóa và sự gắn kết giữa du khách và cộng đồng Để thu hút khách và kéo dài thời gian lưu trú, các công ty du lịch cần tổ chức tour nghỉ tại nhà dân, cho phép du khách sống chung và tham gia vào hoạt động hàng ngày của người dân Điều này không chỉ kích thích sự tò mò mà còn giúp du khách khám phá những đặc sắc văn hóa của làng Kon KTu còn nổi bật với nhiều nghề truyền thống và món ăn đặc trưng, cùng với các hoạt động phong phú theo từng mùa Để tận dụng lợi thế này và mang lại thu nhập cho người dân, cần đẩy mạnh tổ chức các tour du lịch từ 2 ngày trở lên.
Để nâng cao trải nghiệm cho du khách tại làng Kon KTu, cần phát triển các tour du lịch làng nghề và tour tham quan trải nghiệm Việc bổ sung các tour dựa trên làng nghề truyền thống như dệt thổ cẩm, đan lát và làm rượu ghè là rất quan trọng Các gia đình nên cung cấp dịch vụ hướng dẫn du khách tự tay thực hiện các hoạt động này, giúp họ trực tiếp lao động và tạo ra sản phẩm Điều này không chỉ mang lại sự thú vị mà còn làm tăng sự hài lòng của khách, giúp họ có trải nghiệm thực tế và ý nghĩa hơn.
Tham quan trải nghiệm nông nghiệp nông thôn không chỉ thu hút du khách nước ngoài mà còn rất nhiều du khách Việt Nam, mang đến cơ hội khám phá cuộc sống chậm rãi và yên bình cùng các hoạt động nông nghiệp với người dân địa phương Để biến làng Kon KTu thành một điểm đến hấp dẫn của nông thôn Việt Nam, các hoạt động trải nghiệm này là vô cùng cần thiết Dựa trên mô hình du lịch nông nghiệp tại Phố Cổ Hội An, tôi xin đề xuất các sản phẩm dịch vụ như tour “một ngày làm nông dân” và “trồng lúa nước” để thu hút khách tham quan.
Khám phá cuộc sống nông dân tại làng Kon KTu, du khách sẽ có cơ hội trải nghiệm những hoạt động hàng ngày như trồng rau, cấy lúa, tát nước, gặt lúa và cuốc đất Điều này giúp du khách hiểu rõ hơn về nền nông nghiệp Việt Nam và nền văn minh lúa nước đã phát triển trong suốt hàng ngàn năm lịch sử.
Để tăng tính hấp dẫn cho các hoạt động du lịch, nên tổ chức các cuộc thi giữa các đoàn khách như thi cấy lúa nhanh, cấy lúa đẹp, gặt lúa và đập lúa Bên cạnh đó, khuyến khích du khách sử dụng sản phẩm địa phương và hướng dẫn họ tự tay chế biến các món ăn đặc trưng của vùng quê, bao gồm các hoạt động nấu ăn và khám phá ẩm thực truyền thống.
Người dân địa phương tự tìm kiếm lương thực để nấu ăn và có thể tổ chức các cuộc thi nấu ăn, cấy lúa nhằm tăng tính hấp dẫn Ngoài ra, các hoạt động khác như câu cá, đánh bắt và nướng cá đồng, chăn nuôi, cũng như picnic đào và nướng khoai tại chỗ có thể được triển khai Những sản phẩm du lịch này giúp người dân nhận thức rõ rằng nghề nông nghiệp của họ không chỉ là nguồn sống mà còn là điểm thu hút du khách.
Để đáp ứng nhu cầu của du khách, các sản phẩm dịch vụ cần phát triển đa dạng hơn, mặc dù du lịch cộng đồng không yêu cầu quá cao về chất lượng dịch vụ Tuy nhiên, vẫn cần đảm bảo các dịch vụ cơ bản thiết yếu và bổ sung thêm các dịch vụ như rút tiền, đổi tiền, y tế, cùng với các cửa hàng bán đồ lưu niệm Ngoài ra, cần chú trọng vào việc trang trí và bài trí đẹp mắt với nhiều sản phẩm đa dạng hơn để nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Để thu hút khách hàng, cần tập trung vào việc bán các sản phẩm nông sản và hàng thủ công do người dân địa phương sản xuất, tạo dấu ấn riêng thay vì sao chép sản phẩm từ nơi khác Các gia đình có nghề truyền thống như làm rượu ghè, dệt vải, và đan lát cần đầu tư để phát triển các sản phẩm độc đáo Cần quy hoạch hợp lý cho các hộ gia đình sản xuất hàng thủ công và thiết lập nhà trưng bày sản phẩm của cộng đồng Sản phẩm thủ công cần mang đặc trưng văn hóa và cảnh quan của vùng miền, nhằm thu hút và hấp dẫn du khách đến tham quan và mua sắm.
Tận dụng thế mạnh địa phương trong cửa hàng lưu niệm không chỉ quảng bá sản phẩm mà còn tạo ra nét độc đáo cho vùng đất, như các sản phẩm lưu niệm từ đá Đây là một ý tưởng mới mẻ, phù hợp với chiến lược phát triển du lịch cộng đồng tại làng Kon KTu Phát triển sản phẩm từ đá giúp tạo ra những món quà lưu niệm đặc trưng cho Kon KTu, mang lại thu nhập cho nông dân trong thời gian nhàn rỗi và khai thác nguồn nguyên liệu sẵn có.
Mặc dù sản phẩm du lịch tại Kon KTu đang trong quá trình phát triển, nhưng tính thẩm mỹ của nó vẫn còn hạn chế và mặt trưng bày chưa thu hút, dẫn đến hiệu quả chưa cao Để nâng cao giá trị du lịch, bên cạnh việc phát triển sản phẩm mới, một số cảnh quan tại đây cần được cải tạo và xây dựng theo tiêu chí bảo tồn kiến trúc nhà sàn.
Cảnh quan nhà sàn của bản làng là một phần văn hóa không thể thiếu ở các làng quê vùng núi Tây Nguyên, nhưng hiện nay ngày càng ít nhà sàn còn sót lại do sự phát triển công nghệ và không gian cư trú Để bảo tồn nét văn hóa này, em đề xuất phục hồi các ngôi nhà sàn truyền thống quanh ngôi nhà rông, nhằm tạo ra một không gian cổ kính và thu hút du khách Bên cạnh đó, việc xây dựng cảnh quan bến nước mang tính tượng trưng cũng rất quan trọng, vì bến nước là hình ảnh đặc trưng của làng quê Việt Nam, có thể thu hút du khách và kết hợp với các sản phẩm du lịch như câu cá Làng Kon KTu, gần sông Đakbla, có điều kiện thuận lợi để phát triển cảnh quan bến nước này.
3.2.2 Cải thiện cơ sở vật chất kĩ thuật, cơ sở hạ tầng
Hiện nay, cơ sở lưu trú tại Kon KTu chưa đáp ứng đủ chất lượng cho du khách, vì vậy việc nâng cao chất lượng lưu trú là một trong những mục tiêu quan trọng để phát triển du lịch Điều này sẽ tạo điều kiện cho các tour du lịch dài ngày, mang tính trải nghiệm và khám phá Tuy nhiên, việc phát triển hệ thống lưu trú tại làng Kon KTu cần được thực hiện một cách cẩn trọng, không thể xây dựng ồ ạt các khách sạn hay nhà nghỉ cao cấp, vì ưu tiên hàng đầu là bảo tồn văn hóa và môi trường Do đó, việc quy hoạch hợp lý là điều kiện tiên quyết để tạo ra cơ sở lưu trú phù hợp cho khách du lịch.
Để phát triển du lịch cộng đồng tại làng Kon KTu, cần thu hút sự tham gia của cộng đồng địa phương trong việc cung cấp dịch vụ lưu trú như homestay, sử dụng cơ sở vật chất hiện có của họ Việc cải thiện chất lượng dịch vụ lưu trú là rất quan trọng, bao gồm đảm bảo tiện nghi sạch sẽ như bàn ghế, giường ngủ, internet và khu vệ sinh Đối với ẩm thực, cần hướng dẫn người dân chế biến món ăn truyền thống và phù hợp với khẩu vị của du khách, đồng thời phát huy văn hóa ẩm thực địa phương với các món đặc sản Đầu tư xây dựng các khu dịch vụ ăn uống và giải trí cũng là yếu tố then chốt để thu hút khách Cuối cùng, việc nâng cấp cơ sở hạ tầng như đường bộ, nước sinh hoạt và các dịch vụ thiết yếu khác sẽ tạo ấn tượng tốt đẹp cho du khách, đồng thời giữ chân họ ở lại lâu hơn với làng.
3.2.3 Thu hút cộng đồng địa phương tham gia vào du lịch cộng đồng nâng cao chất lượng lao động
Cộng đồng địa phương đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch cộng đồng Sự tham gia của họ là yếu tố quyết định cho sự thành công của loại hình du lịch này Để nâng cao và phát triển du lịch cộng đồng tại làng Kon KTu, cần thiết phải có chính sách thu hút sự tham gia của cộng đồng địa phương.
Để phát triển du lịch bền vững tại làng Kon KTu, cần chú trọng đến lợi ích của cộng đồng địa phương, nơi người dân chủ yếu sống bằng nông nghiệp và đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn văn hóa và di sản Chính quyền địa phương cần có chính sách hỗ trợ, bao gồm đào tạo kỹ năng cơ bản về nghiệp vụ du lịch, như nấu ăn, dọn phòng, và tiếp đón khách, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ Bên cạnh đó, cần khuyến khích thế hệ trẻ theo học chuyên ngành du lịch và nâng cao trình độ ngoại ngữ cho đội ngũ cán bộ, giúp họ giao tiếp hiệu quả với du khách quốc tế Việc cử nhân viên đi học tập để nâng cao kỹ năng phục vụ cũng rất cần thiết để đảm bảo sự thân thiện và chuyên nghiệp trong ngành du lịch cộng đồng.
MỘT SỐ KIẾN NGHỊ
Tuyên truyền nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành về vai trò phát triển du lịch trong phát triển kinh tế - xã hội
Các cấp, các ngành cần nâng cao nhận thức về vai trò quan trọng của du lịch như một ngành kinh tế tổng hợp, mang đậm giá trị văn hóa và có tính liên ngành cao Du lịch không chỉ đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội mà còn giúp chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo ra nhiều việc làm và giảm nghèo Các huyện ủy, thành ủy phải coi phát triển du lịch là nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi và bảo đảm môi trường cho sự phát triển du lịch bền vững.
Tổ chức tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân về vai trò quan trọng của du lịch trong phát triển kinh tế - xã hội tỉnh; nâng cao ý thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường du lịch bền vững; đảm bảo chất lượng dịch vụ du lịch; và xây dựng phong cách ứng xử văn minh, cởi mở và chân thành đối với du khách.
Để nâng cao nhận thức của xã hội về phát triển du lịch, cần thường xuyên đẩy mạnh hoạt động thông tin và tuyên truyền một cách kịp thời Điều này sẽ tạo ra đột phá trong hiệu quả quảng bá và xúc tiến du lịch của địa phương.
Nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch du lịch
Tăng cường điều tra và đánh giá tiềm năng tài nguyên du lịch địa phương là cần thiết để nâng cao chất lượng quy hoạch Đồng thời, cần đẩy mạnh hoạt động phản biện xã hội nhằm đảm bảo tính khả thi của các quy hoạch Việc kiểm tra và giám sát thực hiện quy hoạch cũng cần được tăng cường để đạt hiệu quả cao nhất trong phát triển du lịch.
Tổ chức rà soát và điều chỉnh Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh Kon Tum đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 để phù hợp với tình hình thực tế Tiếp tục triển khai quy hoạch chi tiết các khu, điểm du lịch tiềm năng bằng nguồn vốn ngân sách và xã hội hóa, đồng thời công bố quy hoạch các khu du lịch đã được phê duyệt như Khu du lịch văn hóa, lịch sử Ngục Kon Tum và Trung tâm thể dục thể thao Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng du lịch tại các khu, điểm du lịch trọng điểm như Thành phố Kon Tum, Khu du lịch sinh thái Măng Đen, và Khu kinh tế cửa khẩu Quốc tế Bờ Y, với chú trọng vào giao thông, hệ thống xử lý rác, nước thải, điện, nước, bãi đỗ xe, công viên, và cây xanh để tạo cảnh quan.
Từ nay đến năm 2020, sẽ tập trung nguồn lực và cơ chế huy động để triển khai các dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng cho các khu du lịch trọng điểm tại Thành phố Kon Tum, huyện Kon Plông và huyện Ngọc Hồi Ngân sách nhà nước sẽ đầu tư vào hạ tầng thiết yếu như đường giao thông, nhà đón tiếp, bãi đỗ xe, nhà vệ sinh công cộng, hệ thống điện và nước Đồng thời, sẽ có chính sách hỗ trợ lãi suất cho người dân vay vốn cải tạo nhà ở truyền thống và mua sắm trang thiết bị phục vụ du lịch.
Quảng bá và xúc tiến du lịch Kon Tum là nhiệm vụ quan trọng nhằm định vị thương hiệu du lịch của địa phương Để thực hiện điều này, chúng tôi đã hoàn thành tổ chức Cuộc thi sáng tác biểu tượng (logo) và khẩu hiệu (slogan) du lịch Kon Tum Qua đó, chúng tôi sẽ tăng cường tuyên truyền, phổ biến thông tin và quảng bá về du lịch, thu hút du khách đến với vùng đất này.
Để phát triển thương hiệu du lịch Kon Tum và thúc đẩy thị trường quốc tế, cần tăng cường ngân sách nhà nước cho hoạt động xúc tiến, đặc biệt là trong việc mời gọi các chuyên gia Bên cạnh đó, việc đào tạo nguồn nhân lực du lịch cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ và thu hút du khách.
Nâng cao chất lượng lao động du lịch; chất lượng đào tạo của các cơ sở có chức năng đào tạo chuyên ngành du lịch.
Huy động nguồn kinh phí và tài trợ từ các đối tác tư vấn, cơ sở nghiên cứu để tổ chức các khóa đào tạo cho cán bộ công chức trong và ngoài nước Tận dụng sự hỗ trợ từ Dự án EU để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua các lớp tập huấn, hội nghị và hội thảo.
Tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về du lịch cho doanh nghiệp, người lao động và cộng đồng là rất quan trọng Cần khuyến khích doanh nghiệp và người lao động tự đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao năng lực, đáp ứng nhu cầu thực tiễn của ngành du lịch.
Khuyến khích phát triển và hỗ trợ tài chính cho nghệ nhân, các hoạt động văn hóa cộng đồng, làng nghề truyền thống và lễ hội văn hóa nhằm phục vụ du lịch.
Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và đảm bảo môi trường du lịch
Kiện toàn sắp xếp tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý và xúc tiến du lịch đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Hướng dẫn doanh nghiệp và hộ kinh doanh du lịch tuân thủ đầy đủ các quy định về điều kiện kinh doanh, an ninh trật tự, xây dựng, ngoại hối, thuế, vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm Triển khai chương trình du lịch có trách nhiệm với môi trường, kiểm tra và kiểm soát việc bảo vệ môi trường tại các khu, tuyến điểm và cơ sở dịch vụ du lịch Xử lý nghiêm các vi phạm về môi trường, đồng thời khuyến khích các mô hình tiết kiệm năng lượng, sử dụng nguyên vật liệu địa phương và ứng dụng công nghệ sạch Đánh giá và tôn vinh những thương hiệu du lịch “xanh” tại tỉnh.
Hướng dẫn doanh nghiệp và hộ kinh doanh du lịch thực hiện đầy đủ các quy định về điều kiện kinh doanh, an ninh trật tự, xây dựng, ngoại hối, thuế, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm và niêm yết giá là rất quan trọng Việc tuân thủ các quy định này không chỉ đảm bảo hoạt động kinh doanh hợp pháp mà còn nâng cao uy tín và chất lượng dịch vụ, từ đó thu hút khách hàng và phát triển bền vững.
Triển khai chương trình du lịch bền vững gắn liền với việc kiểm tra và kiểm soát bảo vệ môi trường tại các khu, tuyến điểm và cơ sở dịch vụ du lịch Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm môi trường trong lĩnh vực du lịch, đồng thời khuyến khích và hỗ trợ các mô hình tiết kiệm năng lượng, sử dụng nguyên vật liệu địa phương và ứng dụng công nghệ sạch Đánh giá và tôn vinh những thương hiệu du lịch “xanh” tại tỉnh để thúc đẩy phát triển du lịch bền vững.
3.3.2 Đối với các Bộ Ban ngành khác
Chính phủ và các bộ, ngành đang nỗ lực xây dựng cơ chế và chính sách đồng bộ nhằm phát triển du lịch phù hợp với bản sắc từng vùng, địa phương Điều này bao gồm việc triển khai các chính sách ưu đãi cho các loại hình du lịch theo chuỗi ở quy mô vùng, hỗ trợ khôi phục và bảo tồn các lễ hội văn hóa truyền thống, cùng với việc gìn giữ ẩm thực độc đáo của các dân tộc thiểu số Ngoài ra, chính sách cũng sẽ hỗ trợ trực tiếp cho người làm du lịch cộng đồng và khuyến khích xây dựng nhà ở theo kiến trúc truyền thống, như nhà sàn của người Banar và người Xê Đăng, nhằm phát triển du lịch cộng đồng bền vững.