ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG PHÂN HIỆU ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TẠI KON TUM HUỲNH THÁI HIỆP BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP VAI TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CHO DOANH NGHIỆP Kon Tum, tháng năm 2018 ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG PHÂN HIỆU ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TẠI KON TUM BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP VAI TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CHO DOANH NGHIỆP GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN : PGS.TS ĐẶNG VĂN MỸ SINH VIÊN THỰC HIỆN : HUỲNH THÁI HIỆP LỚP : K814LK1 MSSV : 141502031 Kon Tum, tháng năm 2018 MỤC LỤC MỞ ĐẦU .1 1.Tính cấp thiết Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Bố cục CHƯƠNG KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT CỦA LUẬT SƯ VÀ VAI TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP 1.1 KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM VỀ NGHỀ LUẬT SƯ 1.1.1 khái niệm luật sư .3 1.1.2 Đặc điểm Nghề Luật sư 1.2 KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT 1.2.1 Khái niệm hoạt động tư vấn 1.2.2 Ý nghĩa hoạt động tư vấn pháp luật luật sư 1.3 VAI TRÒ VÀ PHƯƠNG THỨC CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP 1.3.1 Nhu cầu hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp 1.3.2 Vai trò luật sư hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp 1.3.3 Các phương thức, hình thức và nội dung luật sư tham gia hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp 10 1.4 MỘT SỐ KỸ NĂNG CỦA LUẬT SƯ TRONG KHI TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KÝ KẾT HỢP ĐỒNG THƯƠNG MẠI CHO DOANH NGHIỆP 12 1.4.1 Kỹ đàm phán hợp đồng .13 1.4.2 kỹ soạn thảo hợp đồng 18 1.4.3 kỹ tư vấn ký kết hợp đồng 19 KẾT CHƯƠNG .20 CHƯƠNG THỰC TRẠNG NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN 21 2.1.THỰC TRẠNG NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM 21 2.1.1 Về đội ngũ luật sư 21 2.1.2 Về hoạt động hành nghề luật sư 22 2.1.3 Về tổ chức luật sư và quản lý luật sư 23 2.1.4 Về việc bảo vệ quyền hành nghề luật sư và bảo vệ luật sư 23 2.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NĂNG CAO CHẤT LƯỢNG, UY TÍN CỦA NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM .24 KẾT LUẬN .27 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO NHẬN XÉT CỦA GVHD MỞ ĐẦU Tính cấp thiết Thực tế khách quan quốc gia không ngừng phát triển, đất nước hướng đến dân chủ vững mạnh dân tộc ngày ngày vươn mình với bè bạn năm châu, thì sứ mệnh bảo vệ công lý, đảm bảo công xã hội được đề cao tất yếu và đáng Khơng có giai đoạn lịch sử phát triển đất nước trước đây, vị vai trò nghề luật sư lại được coi trọng Có thể nói, là thời điểm mà xã hội Việt Nam dần nhìn nhận sát gần vai trò nghề luật sư theo chỗ đứng mà nghề xứng đáng có được Người dân ngày càng tìm đến luật sư nhu cầu thiết thân, số lượng luật sư, tổ chức hành nghề luật sư ngày phát triển, tư pháp nước nhà tạo điều kiện nhiều để luật sư thể tầm quan trọng Để đáp ứng nhu cầu ngày cao công tác hổ trợ luật pháp vè thương mại cho xã hội đòi hỏi luật sư phải nắm bắt kịp thời quy định pháp luật Đây là công việc thường xuyên và có ý nghĩa quan trọng luật sư Luật sư phải xây dựng uy tín niềm tin mình khách hàng Trong hoạt động hỗ trợ pháp luật luật sư đến với khách hàng trước tiên mà là khách hàng đến với luật sư, khách hàng có quyền lựa chọn luật sư lựa chọn văn phịng , cơng ty luật Khơng áp đặt cho họ luật sư mà họ không muốn Phần lớn khách hàng chọn luật sư vì luật sư có uy tín nghề nghiệp cao Vì hoạt động mình địi hỏi luật sư phải có kỹ quan hệ giao tiếp với khách hàng tiên hành hoạt động hỗ trợ pháp luật Đây là yêu câu đặt với luật sư tiến hành hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp có hiệu quả, tạo dựng được niềm tin khách hàng luật sư Trong thành tựu công đổi mới, doanh nghiệp thuộc nhiều thành phần kinh tế góp phần đáng kể.Và để đạt được hiệu cao, yếu tố thiếu doanh nghiệp tuân thủ luật pháp, phải kể đến trợ giúp mặt pháp lý giới luật sư Có nhiều tiêu chí để đánh giá khả doanh nghiệp, mà đó, yếu tố quan trọng, khơng thể thiếu tư vấn pháp lý giới luật sư Đặc biệt chế thị trường trình hội nhập nay, trợ giúp pháp lý từ giới luật sư là điều kiện tiên bảo đảm phát triển bền vững doanh nghiệp Tuy nhiên, nước ta tất doanh nghiệp biết được điều Có khơng doanh nghiệp cho vai trò luật sư lĩnh vực tư vấn thấp có khơng cơng việc thân doanh nghiệp tự làm mà khơng cần tới trợ giúp pháp lý luật sư Có doanh nghiệp không muốn khoản chi cho dịch vụ pháp lý nên họ không nghĩ tới việc mời luật sư tư vấn thường xuyên hay tư vấn theo vụ việc cho họ Xuất phát từ quan niệm nêu nên thời gian dài nước ta mối quan hệ giới doanh nghiệp với giới luật sư chưa được gần gũi và gắn bó Nhiều doanh nghiệp cịn chưa hiểu luật sư giúp được cho họ ngược lại, khơng luật sư lại đặt vấn đề doanh nghiệp cần mình Tuy nhiên, khơng có nghĩa luật sư tổ chức hành nghề luật sư nào làm tốt được vai trị nêu Chỉ luật sư thực có chất lượng uy tín hồn thành tốt vai trị cách tốt Điều khẳng định tiêu chí đánh giá khả doanh nghiệp luật sư nào tư vấn và điều góp phần định thành cơng doanh nghiệp bối cảnh Việt Nam tham gia vào WTO như khẳng định rõ nét vai trò, vị giới luật sư Mục tiêu nghiên cứu Đề tài được nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ vai trò luật sư hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp Nhắm mục đích phụng cơng lý, góp phần bảo vệ pháp chế, xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam Đối tượng phạm vi nghiên cứu Đối tượng đề tài vai trò luật sư hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp mang tính chất khái quất chung hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp Ký kết hợp đồng cụ thể hợp đồng lĩnh vực thương mại bên cạnh cịn đề cập đến khía cạnh đặc điểm yêu cầu luật sư tiến hành hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp Phương pháp nghiên cứu Sử dụng phương pháp chủ nghĩa vật biện chứng vật lịch sử chủ nghĩa Mác – Lênin Ngồi ra, cịn sử dụng phương pháp lịch sử, so sánh, phân tích, tổng hợp, quy nạp, diễn dịch để phục vụ cho hoạt động nghiên cứu theo nội dung đề tài Bố cục Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, báo cáo kết cấu gồm chương: Chương 1: Khái quát chung hoạt động tư vấn pháp luật luật sư và vai trò luật sư hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng nghề luật sư Việt Nam giải pháp hoàn thiện CHƯƠNG KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT CỦA LUẬT SƯ VÀ VAI TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP 1.1 KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM VỀ NGHỀ LUẬT SƯ 1.1.1 khái niệm luật sư Căn cứ vào điều luật luật sư 2006 có quy định: Luật sư là người hành nghề liên quan đến lĩnh vực pháp luật có đủ tiêu chuẩn, điều kiện hành nghề theo quy định pháp luật mỗi quốc gia Luật sư thực dịch vụ pháp lý theo yêu cầu cá nhân, quan, tổ chức (gọi chung khách hàng) Luật sư cung cấp dịch vụ pháp lý như: tư vấn pháp luật, soạn thảo văn bản, tổ chức đàm phán, thương lượng vấn đề pháp luật, đại diện cho thân chủ bảo vệ quyền lợi thân chủ trước tòa án trình tiến hành tố tụng Nghề luật nghề xã hội pháp quyền, gắn liền với Nhà nước pháp luật, người hành nghề luật thực chuyên môn khác gắn với pháp luật Nghề Luật sư là nghề luật, luật sư có quyền tự phương thức hành nghề, cung cấp dịch vụ pháp lý cho khách hàng cách độc lập theo quy định pháp luật quy tắc đạo đức nghề nghiệp, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp khách hàng, góp phần bảo vệ công lý, phát triển kinh tế xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh 1.1.2 Đặc điểm Nghề Luật sư Về lĩnh vực hành nghề Nghề Luật sư là nghề luật, với đề cao vị trí, vai trị pháp luật đời sống nhà nước xã hội Nghề luật có đặc trưng khác biệt so với nghề nghiệp khác Trước hết, nghề luật gắn liền với việc thực thi quyền lực Nhà nước, quyền, nghĩa vụ công dân, quan, tổ chức, gắn với hoạt động sáng tạo, áp dụng, thực thi, vận dụng pháp luật, nghề lao động trí óc độc lập tuân theo luật pháp, nghề sử dụng kiến thức tổng hợp nhiều khoa học khác Nghề luật nghề đòi hỏi lĩnh kiên định, lòng dũng cảm, tính trung thực, đạo đức sáng nghề đòi hỏi sử dụng nhiều kỹ nghề nghiệp thành thạo chuẩn xác Khi xã hội phát triển với phân công lao động xã hội mức độ ngày sâu sắc xuất nghề nghiệp độc lập liên quan đến luật pháp Nhiều nghề luật cụ thể đời phát triển với phát triển luật pháp Nghề luật bao gồm nghề làm luật, xây dựng pháp luật – lập pháp, lập quy; nghề bảo vệ pháp luật, bảo vệ công lý với tư cách độc lập nhân danh Nhà nước – lĩnh vực tư pháp; nghề luật thực thi pháp luật với tư cách nhân danh quan, cá nhân có thẩm quyền – lĩnh vực hành pháp; nghề làm công tác bổ trợ tư pháp;nghề làm công tác hành – tư pháp Trong hệ thống nghề nghiệp chức danh nghề, Nghề Luật sư là nghề luật, Luật sư hành nghề cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp Về chức xã hội nhân văn Nghề Luật sư là nghề bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp quan, tổ chức, cá nhân, bảo vệ quyền người, góp phần bảo vệ cơng lý, cơng xã hội Nghề Luật sư có tính nhân văn sâu sắc, Luật sư hành nghề khơng phải mục tiêu kinh tế đơn th̀n, Nghề Luật sư cịn có sứ mệnh cao cả, thực chức xã hội – nghề nghiệp gắn với số phận người Bằng hoạt động nghề nghiệp mình, Luật sư góp phần bảo vệ công lý, quyền tự do, dân chủ công dân, quyền, lợi ích hợp pháp cá nhân, quan, tổ chức, phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng Nhà nước pháp quyền Nghề Luật sư có tính nhân văn sâu sắc phương diện lịch sử, Nghề Luật sư xuất gắn liền với nhu cầu xuất phát tự nhiên nhằm minh oan cho bạn bè, người thân bị giai cấp thống trị bắt giam vơ cớ trừng phạt cách độc đốn Mặt khác, Nghề Luật sư xuất phát từ quyền lợi nhân dân bị áp bức nên nhân dân đồng tình ủng hộ dần dần thu hút nhiều người tham gia bào chữa trước tòa Trong giai đoạn Việt Nam, vị trí, vai trị Luật sư và Nghề Luật sư ngày càng được đề cao, Luật sư góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam, bảo vệ quyền người, bảo vệ công lý thực nguyên tắc tranh tụng hoạt động xét xử Tòa án theo tinh thần Hiến pháp năm 2013 Về đối tượng khách thể nghề nghiệp Nghề Luật sư là nghề có tính chất dịch vụ, cung cấp dịch vụ pháp lý gắn liền với hệ thống tư pháp So với nghề nghiệp khác, Nghề Luật sư không trực tiếp tham gia vào hoạt động sản xuất hàng hóa hay cung cấp dịch vụ thông thường, mà cung cấp dịch vụ pháp lý cho khách hàng Dịch vụ pháp lý dịch vụ đặc biệt xã hội gắn với quyền lực Nhà nước, thực thi pháp luật, thực quyền, lợi ích hợp pháp quan, tổ chức, cá nhân công dân, gắn liền với thực quyền tư pháp Khác với dịch vụ pháp lý chức danh khác, dịch vụ pháp lý Luật sư là dịch vụ pháp lý tư, phân biệt với dịch vụ pháp lý công Dịch vụ pháp lý công dịch vụ pháp lý Nhà nước Dịch vụ pháp lý Luật sư là dịch vụ chuyên nghiệp, là công việc chuyên làm theo phân công lao động xã hội Nghề Luật sư Dịch vụ pháp lý Luật sư có phạm vi rộng, bao hàm tồn lĩnh vực pháp luật từ tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện tố tụng đến cung cấp dịch vụ pháp lý khác cho khách hàng lĩnh vực pháp luật Về quản lý nghề nghiệp Luật sư Nghề Luật sư là nghề luật Luật sư có phương thức hành nghề tự Luật sư hành nghề dựa kiến thức pháp luật kỹ năng, thể vai trị cá nhân, uy tín đạo đức nghề nghiệp Chính vậy, quản lý Nghề Luật sư có ngun tắc đặc thù Tính đặc thù chỡ Nghề Luật sư là nghề người có hiểu biết pháp luật, có tính độc lập cao ln muốn tự phương thức hành nghề mình, mặt khác Nhà nước xã hội đòi hỏi họ phải gương mẫu, tự giác chấp hành pháp luật Theo quy định pháp luật hành Việt Nam, Nghề Luật sư và Luật sư được quản lý chặt chẽ khơng pháp luật mà cịn hệ thống quy tắc đạo đức nghề nghiệp Nhà nước ban hành hệ thống pháp luật điều chỉnh Luật sư và Nghề Luật sư, đồng thời pháp luật Luật sư quy định Luật sư phải tuân thủ quy tắc đạo đức ứng xử nghề nghiệp Luật sư Hai hệ thống phối hợp chặt chẽ với điều chỉnh Nghề Luật sư tạo thành nguyên tắc kết hợp quản lý Nhà nước tự quản Luật sư và Nghề Luật sư Nguyên tắc quản lý đảm bảo cho Nghề Luật sư phát triển hướng, đạt mục đích nghề nghiệp người hành nghề, đồng thời đạt được mục đích và hiệu quản lý Nhà nước, quản lý xã hội Nhà nước quan hệ xã hội liên quan đến Luật sư và Nghề Luật sư Về đặc thù nghề nghiệp Luật sư Nghề Luật sư là nghề gắn với số phận người thực thi pháp luật nên pháp luật quy định chặt chẽ tiêu chuẩn và điều kiện để người trở thành Luật sư và hành nghề Luật sư Người muốn hành nghề luật phải được công nhận Luật sư Nghề Luật sư là nghề đặc biệt mang đặc thù sau đây: Nghề Luật sư đòi hỏi người hành nghề phải có trình độ chun mơn có tính chun nghiệp cao Kiến thức chuyên môn sâu pháp luật là sở để Luật sư hành nghề Luật sư hành nghề độc lập tự chịu trách nhiệm cá nhân trước khách hàng hoạt động nghề nghiệp mình Tính độc lập là sở quan trọng hoạt động nghề nghiệp Luật sư Luật sư là nghề khơng địi hỏi chun mơn cao mà cịn địi hỏi người hành nghề phải có tư cách đạo đức tốt Luật sư mang mình niềm tin mà xã hội khách hàng ủy thác Sự tin cậy đơi bị lạm dụng lạm dụng hạ thấp danh dự nghề nghiệp, xói mịn niềm tin vào cơng lý pháp luật Quy tắc đạo đức nghề nghiệp góp phần khắc phục cân giải xung đột quyền lợi xảy 1.2 KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT 1.2.1 Khái niệm hoạt động tư vấn Cùng với đà phát triển kinh tế, ngày có nhiều khách hàng, đặc biệt doanh nghiệp, nhờ tới tư vấn, hỗ trợ luật sư để hướng dẫn cho hoạt động kinh doanh họ phù hợp với quy định pháp luật, ngăn ngừa giảm thiểu rủi ro pháp lý Vì vậy, vai trò luật sư tư vấn ngày trở nên quan trọng Điều 28 Luật Luật sư định nghĩa: “Tư vấn pháp luật việc luật sư hướng dẫn, đưa ý kiến, giúp khách hàng soạn thảo giấy tờ liên quan đến việc thực quyền và nghĩa vụ họ” Như vậy, tư vấn pháp luật việc giải đáp pháp luật, hướng dẫn ứng xử pháp luật, cung cấp dịch vụ pháp lý nhằm giúp khách hàng thực bảo quyền, lợi ích hợp pháp họ Hoạt động tư vấn pháp luật được thực luật sư là hoạt động địi hỏi lao động trí óc cẩn thận sâu sắc Câu trả lời hay ý kiến tư vấn luật sư phải bao hàm được hai yếu tố Thứ nhất, luật sư cần phải cung cấp thông tin pháp lý cho khách hàng Khách hàng là người yêu cầu tư vấn tình cụ thể với loạt câu hỏi như: “Tơi có nên làm điều hay khơng? Tơi nên hành động nào và làm gì để đạt được hiệu nhất?” Vậy lời tư vấn luật sư phải giải đáp được câu hỏi luật pháp quy định trường hợp cụ thể mà khách hàng đề nghị luật sư tư vấn Điều mà khách hàng mong muốn có hợp pháp khơng Trình tự thủ tục thực được luật quy định Thứ hai, luật sư phải đưa được kiến việc đưa dẫn lời khuyên Một cách cụ thể, dẫn luật sư phải được điểm yếu điểm mạnh khách hàng, đánh giá được mức độ rủi ro, cách thức phòng tránh và ngăn ngừa rủi ro để khuyên khách hàng nên hành động hay không hành động Như luật sư đóng vai trị định hướng cho khách hàng việc dẫn cho khách hàng cách thức hành động cụ thể.1 1.2.2 Ý nghĩa hoạt động tư vấn pháp luật luật sư Trong đời sống xã hội nói chung hoạt động kinh doanh nói riêng, tư vấn pháp luật mang lại hiệu kinh tế lớn, tư vấn biện pháp có ý nghĩa quan trọng đảm bảo an toàn pháp lý cho giao dịch, đặc biệt cho hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Người tư vấn có vai trị tiên liệu rủi ro tìm giải pháp phòng ngừa, hạn chế, khắc phục rủi ro Như vậy, thấy rõ hoạt động tư vấn pháp luật được thực luật sư hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cách chung chung chuyển tải thông tin pháp lý văn pháp luật Tư vấn pháp luật khơng phải tun truyền pháp luật Có thể nói, tư vấn pháp luật nghề sử dụng trí tuệ chuyên gia lĩnh vực pháp luật, hoạt động mang tính chất lao động trí óc việc sử dụng chất xám, địi hỏi phải có kỹ tư vấn hiểu biết pháp luật cách sâu rộng, thấu hiểu sống phải có đạo đức hành nghề, lương tâm và trách nhiệm Tất nhiên, thông qua hoạt động tư vấn pháp luật, luật sư góp phần tuyên truyền phổ biến, giải thích pháp luật nhằm nâng cao nhận thức ý thức pháp luật cho công dân cộng đồng xã hội Hoạt động tư vấn pháp luật cầu nối quan trọng người xây dựng pháp luật, áp dụng pháp luật, thực thi pháp luật công dân, tổ chức – đối tượng việc áp dụng pháp luật Thông qua hoạt động tư vấn pháp luật, luật sư phát được lỡ hổng pháp luật, sở có kiến nghị kịp thời để sửa đổi, bổ sung nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật Ngoài ra, luật sư nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu người dân thực trạng vi phạm pháp luật thực trạng áp dụng pháp luật địa phương Trên sở đó, luật sư có kiến nghị kịp thời cho việc xây dựng, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật Về thực chất, hoạt động tư vấn pháp luật hoạt động thiếu đời sống xã hội nhà nước pháp quyền Các tổ chức tư vấn pháp luật, có trách nhiệm hướng dẫn nhân dân tổ chức thi hành pháp luật, giúp nhân dân kiện cáo https://thegioiluat.vn/bai-viet-hoc-thuat/tap-bai-giang-luat-su-va-nghe-luat-su-3291/ (truy cập ngày 20/7/2018) vòng vo qua nhiều quan; giúp quan nhà nước giảm bớt được khiếu kiện, tăng cường đoàn kết nhân dân Hoạt động tư vấn pháp luật giúp cho quan thấy được khiếm khuyết trình hoạt động, sở có khắc phục kịp thời, giúp rút được học kinh nghiệm cần thiết để không ngừng nâng cao hiệu quản lý, tổ chức hoạt động quan mình Hoạt động tư vấn pháp luật giúp cho người dân hiểu được chất quyền nghĩa vụ thực tế mình, tránh tình trạng nghi ngờ thiếu tin tưởng vào hoạt động quan nhà nước và quan bảo vệ pháp luật 1.3 VAI TRÒ VÀ PHƯƠNG THỨC CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP 1.3.1 Nhu cầu hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp Theo Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), từ Quý II/2013, lượng doanh nghiệp thành lập tăng nhanh Cụ thể, tháng nước có 52.000 doanh nghiệp thành lập Đặc biệt, riêng Quý II/2013 có số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập là 23.201 Đây là số cao năm qua, tăng 20% so với kỳ năm 2012 và tăng 41.8% so với Quý III/2012 Số lượng doanh nghiệp thành lập tăng nhanh đồng nghĩa với việc nhu cầu tư vấn pháp luật doanh nghiệp tăng theo Đây là xu tất yếu, từ thành lập hầu hết doanh nghiệp cần được tư vấn pháp luật lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp, hiệu quả, tư vấn thủ tục thành lập, đăng ký kinh doanh…Trong trình hoạt động, doanh nghiệp chắn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan đến pháp luật doanh nghiệp, cạnh tranh, hải quan, thuế, phí, lệ phí; pháp luật mơi trường, đất đai, kinh doanh bất động sản; pháp luật bảo hiểm, lao động;…Tuy nhiên chủ doanh nghiệp nào ý thức được điều Thực tiễn cho thấy, nhiều doanh nghiệp thờ trước pháp luật, không nắm được quy định pháp luật liên quan trực tiếp tới hoạt động sản xuất kinh doanh mình, đồng thời không thấy được tầm quan trọng pháp luật Thời gian gần đây, báo chí đề cập nhiều đến vụ tranh chấp kinh doanh có tính chất phức tạp phạm vi quốc tế mà phần thua thiệt đa số thuộc doanh nghiệp Việt Nam Nguyên nhân nhiều doanh nghiệp không am hiểu pháp luật và thơng lệ quốc tế, chí khơng nắm rõ pháp luật Việt Nam, quan trọng là nhiều doanh nghiệp khơng thấy được vai trị cơng tác pháp chế đời sống doanh nghiệp Vì vậy, hàng năm dự tốn chi phí, nhiều doanh nghiệp khơng dự trù kinh phí cho việc tư vấn pháp luật, ngại tốn tiền nên không thuê luật sư, đến hậu xảy ra, thiệt hại lớn thì tư vấn muộn Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng địa bàn kinh tế khó khăn, đặc biệt khó khăn, vùng sâu vùng xa, thì nhu cầu hỗ trợ pháp lý lại càng cần thiết, doanh nghiệp này thì kiến thức chủ doanh nghiệp quản lý doanh nghiệp nói chung và pháp luật nói riêng cịn nhiều hạn chế Hơn nữa, điều kiện để chủ doanh nghiệp tiếp cận thông tin pháp lý, việc cập nhật văn quy phạm pháp luật là Việc này địi hỏi người Luật sư phải đọc kỹ tài liệu (dự thảo hợp đồng, đơn đặt hàng, chào hàng v.v…) và trao đổi kỹ với khách hàng giao dịch phải đàm phán Luật sư cần nắm được ý đồ và phương án thân chủ Sở dĩ phải có đàm phán là có vấn đề mà thân chủ cho phía đối tác khó chấp nhận ngược lại phía đối tác đưa địi hỏi mà phía thân chủ khó chấp nhận Vì vậy, Luật sư cần phải nắm được phạm vi nội dung mà thân chủ chập nhận bất kỳ trường hợp nào không được vượt ngồi phạm vi Điều quan trọng không Luật sư đưa cam kết phạm vi ủy quyền thân chủ Luật sư phải dự đốn trước gì mà phía đối tác đưa để lường trước yêu cầu chuẩn bị phương án để phản bác chấp nhận phần đề xuất phía đối tác Điều khiến cho Luật sư không thời gian suy nghĩ nhiều họp đàm phán và không đưa ý kiến vội vàng đàm phán Để việc dự đoán trước vấn đề được đưa đàm phán Luật sư cần thực số việc sau: Thu thập thơng tin: – Mục đích đối phương -Đối phương là và đại diện cho đối phương là người (Tìm hiểu phong tục, tập qn, thói quen, sở thích và tư tưởng đối tác nước ngồi) - Những thơng tin cung cấp cho đối phương - Khuynh hướng thị trường - Đối phương biết thông tin mình, biết đến đâu - Và thông tin cần thiết khác Trong thương mại, nội dung thương lượng thường liên quan đến: Tên hàng, phẩm chất, số lượng, bao bì đóng gói, bao hàng, giá cả, toán, bảo hiểm, bảo hành, khiếu nại, phạt bồi thường thiệt hại, trọng tài, trường hợp bất khả kháng Chuẩn bị chiến lược đàm phán: - Xác định tư chủ đạo mình là tư chiến lược hay tư ứng phó - Xác định thái độ dùng thương lượng: Hăng hái, nhiệt tình hay lãnh đạm, thờ ơ, đơn giản thúc ép hay lạnh nhạt xa lánh - Xác định mục tiêu đàm phán, thương lượng: yêu cầu tối đa , tối thiểu, giá cao giá thấp v.v… - Xác định nhượng phải thực địi hỏi đổi lại cho mỡi nhượng v.v… - Sắp xếp nhân cho đàm phán - Bố trí cơng việc tiếp cận Luật sư nên chuẩn bị hai dự thảo hợp đồng phải có được ý tưởng hai dự thảo hợp đồng với nội dung mà thân chủ chấp nhận được Các dự thảo Luật sư soạn thảo được phía đối tác cung cấp, đối tác cung cấp Luật sư cần đọc hiểu kỹ điều khoản có sẵn dự thảo mẫu hợp đồng để biết được mục đích, u cầu đối tác, bên cạnh Luật sư sửa 14 đổi điều kiện khơng phù hợp nhằm bảo đảm lợi ích thân chủ ký kết hợp đồng Luật sư nên mang theo tất tài liệu có liên quan kể văn pháp luật, để tiện tra cứu cần thiết Khi chuẩn bị tiến hành đàm pháp, Luật sư cần ý đến bối cảnh đàm phán bao gồm yếu tố khách quan có liên quan trực tiếp gián tiếp tới hoạt động đàm phán và thường bao gồm yếu tố kinh tế, xã hội, trị… Thời gian, địa điểm ngơn ngữ đàm phán là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc đàm phán, đặc biệt là đàm phán lĩnh vực ký kết hợp đồng thương mại quốc tế Kỹ luật sư giai đoạn đàm phán Đàm phán khơng có nghĩa là phải “tranh đấu”, đàm phán là trình để hai bên đối tác trình bày quan điểm mình, để hiểu hơn, từ chấp nhận điều kiện hợp lý Không phải đàm phán nào căng thẳng Luật sư cần bước vào vòng đàm phán với tâm lý thỏa mái, thiện chí ơn hịa, tơn trọng đối tác tránh gây khơng khí căng thẳng Các ngun tắc cần thực hiện: - Chủ động mở đầu đàm phán thái độ lịch sự, hòa nhã thiện cảm - Mở đầu trực tiếp nghĩa là nhanh chóng vào nội dung - Khi bước vào đàm phán phải xác định tư tưởng: cố gắng đạt được mục đích mình sở khơng khí đàm phán thân mật thoải mái cho hai bên - Hướng tới bạn hàng với lịng tơn trọng cá nhân lớn - Trong đàm phán, thường xuyên quan sát cách kín đáo và tế nhị cách cư xử hành động đối tác để điều chỉnh kịp thời, hợp lý cách cư xử mình để nhận định kịp thời sơ hở đối phương Cố gắng vận dụng kinh nghiệm kỹ thương lượng, thuyết phục được tích lũy trình đàm phán - Khi đàm phán cần tranh thủ đồng tình đối phương vấn đề: + Đầu tiên, Luật sư đề xuất phương án tốt cho khách hàng mình và để phía đối tác nhận xét Sau chờ đối tác đưa phương án họ để xem xét chấp nhận được hay khơng + Khi bên đối tác khơng đồng ý với vấn đề gì, Luật sư cần bao quát vấn đề nhanh và phán đốn xem liệu khơng đồng ý nằm vấn đề mang tính nguyên tắc, khơng đồng ý nằm vấn đề câu chữ dự thảo hợp đồng Nếu đối tác chưa thống mặt nguyên tắc, hai bên cần phải đàm phán thêm nguyên tắc Có thể tạm thời gác sang bên ngôn ngữ hợp đồng, mà bàn với mặt ý tưởng xem nội dung vấn đề là gì, bên đối tác chấp nhận được đến đâu, điều có chấp nhận được với thân chủ mình không, v.v.v… Hai bên cần phải tranh luận, giải thích quan điểm mình để đến thống mặt nguyên tắc - Đánh giá tình hình diễn biến đàm phán để định mức vừa phải việc cương giữ vững đề nghị với khả đối tác chấp nhận được Phải biết nhượng lúc nào, mức độ nào để đảm bảo vừa có lợi cho ta đồng thời gây được thoả mãn đối phương 15 - Bao nói “ khơng” với vấn đề cịn nghi vấn Phải ln cố gắng làm việc hết sức mình để thực điều khoản hợp đồng mà bạn thương lượng thoả thuận Kết đàm phán nằm nội dung ngôn từ hợp đồng được hai bên thống nhất, Luật sư phải cẩn thận suy xét ngôn từ hợp đồng bên đối tác đưa Nếu cảm thấy không chắn, cần thời gian xem xét thêm, phải suy xét thêm và khơng được nóng vội đồng ý Khi xảy tranh chấp quan có thẩm quyền giải tranh chấp chủ yếu cứ vào ngôn từ hợp đồng nội dung đàm phán thơng thường có giá trị việc diễn giải hợp đồng, đặc biệt hợp đồng dài hạn mà người tham gia đàm phán hợp đồng người tham gia thực tranh chấp sau - Nếu cảm thấy đề xuất đối tác chấp nhận được nằm ngồi phạm vi mà thân chủ chấp nhận được, thì đương nhiên là câu trả lời đối tác “không thể chấp nhận” Luật sư nên thay mặt thân chủ cố gắng giải thích quan điểm phía bên mình để khiến đối tác hiểu chấp nhận Điều này đòi hỏi Luật sư phải hiểu thật rõ giao dịch thông qua khâu chuẩn bị hồ sơ đàm phán Trong nhiều trường hợp, việc đối tác khơng chấp nhận là đối tác chưa hiểu rõ hoàn cảnh yêu cầu thân chủ, chứ khơng địi hỏi thân chủ khơng hợp lý Do lập luận Luật sư đưa trình đàm phán phải chặt chẽ hợp lý Nếu sau giải thích mà đối tác khơng chịu chấp nhận, hai bên nên “tạm bỏ qua” vấn đề hay điều khoản để sau quay lại đàm phán tiếp sau trao đổi lại với thân chủ Việc có chấp nhận hay khơng lúc tùy thuộc vào ý kiến thân chủ Luật sư giữ vai trò tư vấn Tránh tượng buổi đàm phán Luật sư bị sa lầy vào vấn đề mà rõ ràng là hai bên chưa thống được với mặt nguyên tắc Nên để tạm vấn đề sang bên, tiếp giải vấn đề khác trước Nên hết lượt qua hợp đồng để biết được tổng thể gì đối tác chấp nhận được, gì đối tác khơng thể chấp nhận được Từ đó, Luật sư chuẩn bị tốt cho vòng đàm phán - Nếu cảm thấy phương án bên chấp nhận được, luật sư định chấp nhận để dứt điểm vấn đề và chuyển định chấp nhận để dứt điểm vấn đề và chuyển tiếp sang vấn đề khác Hoặc Luật sư có chiến thuật tạm coi là chưa chấp nhận, để sau “đánh đổi” điều với điều khác mà bên không sẵn sàng chấp nhận Đây là cách Luật sư hay dùng hợp đồng lớn Mặc dù vấn đề chấp nhận được, họ chưa chịu chấp nhận coi vấn đề “treo” Sau vòng đàm phán này, họ xem xét lại tất vấn đề “treo” và xem đánh đổi được vấn đề mà họ chấp nhận được với vấn đề nào khác mà đối tác chưa chịu chấp nhận hay không - Luật sư khơng nên có thái độ cứng nhắc đàm phán, phát được phương án mà Luật sư cho hai bên chấp nhận được, Luật sư thông báo với thân chủ để thân chủ định có đưa giải pháp hay khơng Luật sư số trường hợp đề xuất thẳng với đối tác, với điều kiện phải 16 nói rõ là đề xuất riêng Luật sư và chưa được thân chủ đồng ý Đây là vai trò quan trọng Luật sư Vì Luật sư tạm coi người trung lập đứng hai bên đàm phán,Luật sư nghĩ tới phương án mà hai bên chấp nhận được - Luật sư nên cẩn thận tránh lối suy nghĩ điều khoản tỏ công với hai bên chấp nhận được Thực tế Do rủi ro, nghĩa vụ bên hợp đồng không giống nhau, vậy, điều khoản hợp đồng nghe cơng cho hai bên, thực tế bất lợi cho thân chủ Kỹ luật sư giai đoạn sau đàm phán Sau mỗi phiên đàm phán, Luật sư và thân chủ cần trao đổi với để tổng hợp, tóm tắt lại tình hình và chuẩn bị cho phiên đàm phán tới Luật sư thường phải làm công việc sau: - Báo cáo chi tiết cho thân chủ trình đàm phán, vấn đề thống nhất, vấn đề tồn đọng - Đề xuất giải pháp cho vấn đề tồn đọng và xin ý kiến thân chủ - Soạn thảo dự thảo hợp đồng mới, chốt lại vấn đề đồng ý, không cần đàm phán thêm, đưa đề xuất vấn đề chưa thống và “cố thủ” vấn đề mà thân chủ cương không đồng ý - Liên hệ với đối tác, hẹn lần đàm phán Trong giai đoạn này Luật sư nên: - Thẳng thắn góp ý với thân chủ vấn đề mà đối tác đưa mà Luật sư cho là hợp lý, để hai bên sớm kết thúc đàm phán - Đồng thời góp ý với thân chủ vấn đề thân chủ nên cương từ chối Nếu có vấn đề gì mà Luật sư thấy hoàn toàn bất lợi mà thân chủ đồng ý chấp nhận, tốt là Luật sư nên tư vấn văn và gửi cho thân chủ Nếu không sau này, thân chủ kiện Luật sư vì khơng làm tròn bổn phận tư vấn cho thân chủ - Tham khảo Luật sư khác công ty giới vấn đề mà Luật sư chưa thấy rõ ràng chắn - Tư vấn cho thân chủ vấn đề thuần túy pháp lý giải tranh chấp, chọn luật áp dụng v.v Đây là vấn đề mà Luật sư đóng vai trị quan trọng vì thân chủ thơng thường có hiểu biết và kinh nghiệm lĩnh vực này - Trong đàm phán thương mại quốc tế có số quy tắc “bất thành văn” được xem quy tắc bắt buộc bên tham gia đàm phán phải ngầm hiểu và tuân theo Một quy tắc quan trọng là “nghĩa vụ bảo mật thông tin” Khi bên đàm phán xem thơng tin là bí mật, thì bên có nghĩa vụ phải giữ gìn bí mật này, khơng được phổ biến sử dụng bí mật cách bất vào mục đích mình, sau hợp đồng có được giao kết hay khơng Vì với tư cách là người tư vấn cho thân chủ đàm phán, ký kết hợp đồng thương mại quốc tế Luật sư cần lưu ý thân chủ tuân theo quy tắc này 17 Một hợp đồng thường được giao kết chấp nhận đề nghị giao kết, điều khoản chủ yếu hợp đồng cần phải được xác định cụ thể đề nghị giao kết Vì sau đàm phán thành công Luật sư phải tư vấn cho thân chủ ký “Biên ghi nhớ” gồm điều khoản thỏa thuận bên, soạn thảo nội dung đề nghị giao kết ghi rõ việc bên nhận đề nghị có chấp nhận kiểu đề nghị haykhơng, có mong muốn ràng buộc hợp đồng không, và liệu điều khoản chưa được đưa được xác định việc giải thích ngơn ngữ thoả thuận Việc ghi rõ thời hạn chấp nhận đề nghị cố định có thể, khơng thiết, gián tiếp ngụ ý là đề nghị huỷ bỏ ngoại trừ trường hợp luật áp dụng quy định rằng: việc ấn định thời hạn chấp nhận hợp đồng không đủ để coi đề nghị là đề nghị hủy bỏ 1.4.2 kỹ soạn thảo hợp đồng Khi hai bên thống được với nguyên tắc cụ thể, Luật sư giúp hai bên, đặc biệt thân chủ mình, soạn thảo ngơn ngữ hợp đồng diễn tả xác nội dung được thống nhất, không để xảy sơ hở hay rủi ro ngôn từ hợp đồng thiếu chặt chẽ Việc soạn thảo hợp đồng thương mại yêu cầu nhiều kĩ Khi soạn thảo hợp đồng giao dịch thương mại Luật sư phải dự tính được rủi ro xảy tương lai để điều chỉnh điều khoản cho phù hợp với hoàn cảnh thực tiễn vì đối tác giao dịch doanh nhân chuyên nghiệp, am hiểu luật việc giải tranh chấp Các điều khoản có lợi được bên nắm quyền soạn thảo hợp đồng đưa và điều kiện tiên để đàm phán Cùng với phát triển kinh tế thị trường xu hội nhập với kinh tế giới, giao dịch được thực sở hợp đồng càng địi hỏi phải mang tính chun nghiệp cao Do đó, việc chuẩn bị hợp đồng càng địi hỏi phải kỹ lưỡng chi tiết, phù hợp với quy định pháp luật quốc gia pháp luật quốc tế Ở nước có kinh tế thị trường phát triển, thông thường dự thảo hợp đồng được Luật sư chuẩn bị hết sức chặt chẽ trước ký kết nhằm đảm bảo quyền lợi tối đa cho khách hàng Trong mỡi quan hệ hợp đồng ngồi điểm chung mà hợp đồng nào cịn có nét riêng biệt nhiều yếu tố tạo nên (ví dụ đặc điểm đối tượng hợp đồng, chủ thể hợp đồng, tính thời vụ kinh doanh …) mà cần thiết phải đưa vào hợp đồng cho phù hợp với hợp đồng riêng biệt khơng khơng đảm bảo được tính chặt chẽ cần thiết Hợp đồng thỏa thuận chủ thể ký kết khuôn khổ pháp luật Bởi vậy, để phát huy được quyền tự hợp đồng, đồng thời đảm bảo được lợi ích chủ thể tham gia ký kết đòi hỏi người tham gia ký kết hoặp đồng phải có am hiểu pháp luật giàu kiến thức kinh tế – xã hội Trong thực tế chủ thể hợp đồng hội tụ đủ kiến thức cần thiết nên họ phải tìm đến Luật sư để nhờ tư vấn hay soạn thảo hợp đồng Khi soạn thảo hợp đồng, Luật sư cần đảm bảo yêu tố mặt hình thức mặt nội dung hợp đồng theo quy định pháp luật Một số nguyên tắc soạn thảo: 18 - Không nên sử dụng tiền lệ,mẫu hợp đồng mà nên sử dụng vài tiền lệ/mẫu hợp đồng để so sánh xem xét xem tiền lệ/mẫu hợp đồng phù hợp với giao dịch có liên quan - Khơng nên áp dụng tiền lệ,mẫu hợp đồng cách mù quáng Cần hiểu ngành bất kỳ điều khoản tiền lệ,mẫu hợp đồng mà luật sư muốn sử dụng dự thảo – Dùng thuật ngữ được định nghĩa phù hợp, có thể, để đơn giản hố hợp đồng tránh lặp lại – Cách dùng từ thống – Một đoạn thể ý – Một câu thể nghĩa vụ +Nghĩa vụ bên đối lập nên thể cách riêng biệt +Đọc lại lần hồn tất: lần để kiểm tra logic nội dung, lần để kiểm tra hình thức văn – Ln nhớ đề ngày dự thảo Khi soạn thảo hợp đồng thương mại quốc tế cần đảm bảo có đầy đủ điều khoản sau: + Các cứ pháp lý thông tin bên tham gia hợp đồng thương mại + Điều khoản đối tượng hợp đồng + Điều khoản định nghĩa + Điều khoản thực hợp đồng + Điều khoản thực nghĩa vụ toán + Điều khoản giao hàng, thời gian và địa điểm giao hàng, điều kiện giao hàng + Điều khoản bồi thường thiệt hại + Điều khoản kiện bất khả kháng + Điều khoản giải tranh chấp + Điều khoản phụ lục hợp đồng + Điều khoản bảo mật + Điều khoản ngày có hiệu lực hợp đồng 1.4.3 kỹ tư vấn ký kết hợp đồng Giai đoạn cuối ký kết hợp đồng So với trình đàm phán thì là giai đoạn dễ dàng Tuy nhiên, Luật sư cần lưu ý vấn đề sau: - Luật sư nên đọc thật kỹ lại hợp đồng nhiều lần trước ký kết, để đảm bảo khơng có sai sót nội dung Luật sư nên nhờ vài động nghiệp rà soát lại hộ để chắn Thông thường hợp đồng nào quy định được sửa đổi bổ sung văn bản, có chữ ký hai bên Vì vậy, điều gây phiền hà chi phí tốn khơng cần thiết - Người ký kết hợp đồng phải có đủ thẩm quyền ký kết Phải có đủ đồng ý cấp có liên quan cần thiết Người đứng ký kết khơng có thẩm quyền ký kết 19 làm hợp đồng vơ hiệu Luật sư nên đọc kỹ văn này để xác nhận nội dung phù hợp - Hợp đồng nên được ký nháy trang và ký đầy đủ và đóng dấu trang cuối cùng, tránh tượng gian lận xảy sau việc đánh tráo trang - Sau ký kết, Luật sư nên photo lại hợp đồng ký kết để làm hồ sơ lưu trữ văn phòng Thông thường, hợp đồng ký xong xong Luật sư phải thường xuyên tư vấn cho khách hàng trình thực hiện, đặc biệt có phát sinh tranh chấp Khách hàng đơi để gốc hợp đồng mà họ giữ Vì vậy, Luật sư có được copy tiện lợi nhiều * Ký hợp đồng thông qua fax cần phải gửi lại gốc: Có nhiều trường hợp hợp đồng kinh tế-thương mại được ký kết qua fax thư điện tử Về mặt lý thuyết pháp luật cơng nhận giao dịch khơng có vấn đề xảy Tuy nhiên, thực tế xảy nhiều trường hợp nhiều năm sau ký kết hợp đồng xảy tranh chấp thì lúc thư điện tử khơng cịn lưu giữ máy tính fax gốc mờ tịa án khơng chấp nhận tài liệu Đã có nhiều trường hợp xảy tương tự làm cho bên có quyền lợi bị vi phạm khơng thể kiện địi tiền nợ đọng từ đối tác thiếu chứng cứ pháp lý tài liệu giao dịch gốc Chính hợp đồng tài liệu giao dịch quan trọng sau gửi fax cần phải gửi lại thư bảo đảm qua bưu điện KẾT CHƯƠNG Chương nêu được nào là hoạt động tư vấn pháp luật luật sư và từ được tầm quan trọng, vai trò mộ số kỹ luật sư hoạt động tư vấn pháp lý cho doanh nghiệp Việt Nam tiến trình hội nhập kinh tế toàn cầu, đòi hỏi doanh nghiệp phải động và có vốn hiểu biết pháp luật vững vàng nhằm có được ưu cạnh tranh khốc liệt thương trường qua đạt hiệu cao kinh doanh khơng thị trường nước mà phải đứng vững thị trường giới Vì mà vai trò luật sư việc tư vấn pháp luật kinh tế cho doanh nghiệp ngày càng quan trọng 20 CHƯƠNG THỰC TRẠNG NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN 2.1.THỰC TRẠNG NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM 2.1.1 Về đội ngũ luật sư Sau Pháp lệnh luật sư Luật Luật sư 2006 được ban hành, đội ngũ luật sư có phát triển số lượng lẫn chất lượng Sự phát triển, thay đổi đội ngũ luật sư phần quy định đổi Luật Luật sư tiêu chí tiêu chuẩn luật sư, điều kiện hành nghề luật sư, quy trình trở thành luật sư, quy định tập sự, gia nhập Đoàn Luật sư Theo thống kê Liên đoàn Luật sư cho thấy, nước có gần 5.800 luật sư và 2.000 luật sư tập Từ sau pháp lệnh hành nghề luật sư có hiệu lực (năm 2001) đến nay, số lượng luật sư tăng 250% Tuy nhiên, vấn đề đội ngũ luật sư nước ta số hạn chế cần được khắc phục sau đây: Thứ nhất, số lượng luật sư có so với dân số cịn thấp Tỷ lệ luật sư nước ta trung bình là luật sư/17.000 người dân, tỷ lệ này Thái Lan là 1/1526, Singapore là 1/1.000, Nhật Bản là ¼.546, Pháp là 1/1.000, Mỹ là 1/250 Mặt khác, số lượng luật sư phát triển chưa cân đối khu vực thành thị và nông thôn, đồng và miền núi, trung du Luật sư chủ yếu tập trung Hà Nội, TP Hồ Chí Minh Thứ hai, chất lượng đội ngũ luật sư nhiều hạn chế Gần nửa số lượng luật sư chưa được đào tạo cách bài kỹ hành nghề Hiệu tham gia tố tụng luật sư chưa đáp ứng được yêu cầu tranh tụng phiên toà theo tinh thần cải cách tư pháp Các luật sư thiếu kinh nghiệm việc thu thập tài liệu, đồ vật, tình tiết liên quan đến trình bào chữa, tranh luận, đưa yêu cầu, kiến nghị phiên toà Một số luật sư cịn có thái độ ứng xử nghề nghiệp chưa mực quan hệ với quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và luật sư đồng nghiệp, làm ảnh hưởng đến uy tín đội ngũ luật sư Hơn nữa, luật sư nước ta yếu trình độ ngoại ngữ kiến thức pháp luật quốc tế Điều này dẫn đến nguy thua “sân nhà” vụ tranh chấp liên quan đến việc mâu thuẫn quyền lợi Nhà nước Việt Nam, doanh nghiệp, công dân Việt Nam với nước ngồi Thứ ba, mức độ chun mơn hố hành nghề, đa số luật sư nước ta hành nghề tất lĩnh vực tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật, đại diện ngoài tố tụng và dịch vụ pháp lý khác Tuy số lượng luật sư nước ta năm gần tăng lên đáng kể, song chưa hình thành được đội ngũ luật sư chuyên sâu lĩnh vực khác Các luật sư chủ yếu hành nghề hai lĩnh vực dân và hình Trong lĩnh vực pháp luật khác hành chính, lao động, kinh tế…tỷ lệ vụ việc mà luật sư tham gia tương đối thấp Số lượng luật sư có đủ kinh nghiệm, kỹ tư vấn pháp luật lĩnh vực thương mại quốc tế, đàm phán giải tranh chấp quốc tế chiếm tỷ lệ 1,2% tổng số luật sư, khoảng 20 luật sư có trình độ ngang 21 tầm với luật sư khu vực Mới có khoảng 10/1.500 tổ chức hành nghề luật sư chuyên sâu lĩnh vực đầu tư, kinh doanh, thương mại có yếu tố nước ngoài 2.1.2 Về hoạt động hành nghề luật sư Thứ nhất, phạm vi hành nghề Theo quy định Pháp lệnh luật sư thì dịch vụ pháp lý luật sư bao gồm tham gia tố tụng, thực tư vấn pháp luật và dịch vụ pháp lý khác Luật Luật sư mở rộng phạm vi hành nghề luật sư với việc quy định luật sư được đại diện ngoài tố tụng cho khách hàng Có thể nói sở quy định ngày thơng thống pháp luật cộng với nỡ lực luật sư, dịch vụ pháp lý luật sư tăng đáng kể số lượng và nâng cao bước chất lượng + Tham gia tố tụng là lĩnh vực hành nghề chủ yếu luật sư Trong thời gian qua, luật sư tham gia giải hàng trăm nghìn vụ án Vai trò luật sư trình tham gia tố tụng có bước phát triển chất Xuất phát từ việc pháp luật tố tụng bước được hoàn thiện, quan tiến hành tố tụng quan tâm đến việc tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư tham gia bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị can, bị cáo, đương Ý kiến luật sư phiên toà được quan công tố quan tâm và coi trọng Việc tham gia tố tụng luật sư bảo đảm tốt quyền bào chữa bị can, bị cáo, đương khác, mà giúp quan tiến hành tố tụng phát hiện, sửa chữa thiếu sót, làm rõ thật khách quan, xét xử người, tội, pháp luật + Tư vấn pháp luật là lĩnh vực hành nghề quan trọng luật sư, đặc biệt điều kiện nhu cầu tư vấn pháp luật xã hội ngày càng tăng nhanh Các luật sư mở rộng và phát triển tư vấn lĩnh vực kinh doanh, đầu tư, thương mại Trong lĩnh vực pháp luật dân thì tư vấn đất đai, hôn nhân gia đình là mảng tư vấn phổ biến và sôi động Với điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, toàn cầu hoá, luật sư hoạt động lĩnh vực tư vấn pháp luật phát huy vai trò quan trọng việc giúp đỡ doanh nghiệp đàm phán, ký kết hợp đồng, giải tranh chấp phát sinh đặc biệt lĩnh vực mẻ đầu tư nước ngoài, sở hữu trí tuệ, quan hệ thương mại hàng hố có yếu tố nước ngoài Bên cạnh đó, luật sư tham gia tích cực vào hoạt động trợ giúp pháp lý cho người nghèo, đối tượng thuộc diện sách Việc tham gia vào hoạt động này khơng thực cam kết mang tính chất nghĩa vụ luật sư xã hội mà cịn góp phần tạo lập cơng cho đối tượng được hưởng trợ giúp pháp lý Trong thời gian qua, luật sư tham gia trợ giúp pháp lý cho hàng chục nghìn vụ việc, góp phần đáng kể việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người nghèo, người thuộc diện sách Có thể nói, cịn hạn chế, hoạt động luật sư thời gian qua đáp ứng phần quan trọng nhu cầu giúp đỡ pháp lý cơng dân và tổ chức, đóng góp đáng kể việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp bị can, bị cáo và đương khác Thứ hai, hình thức hành nghề luật sư, luật sư được hành nghề tổ chức hành nghề luật sư (thành lập tham gia thành lập Văn phịng luật sư, Cơng ty 22 luật hợp danh làm việc theo hợp đồng cho tổ chức hành nghề luật sư, kể tổ chức hành nghề luật sư nước ngoài Việt Nam) Luật Luật sư mở rộng hình thức hành nghề luật sư, theo luật sư khơng hành nghề tổ chức hành nghề luật sư quy định Pháp lệnh luật sư năm 2001, mà được phép hành nghề với tư cách cá nhân hình thức tự mình nhận và thực dịch vụ pháp lý cho khách hàng theo hợp đồng dịch vụ pháp lý, làm việc cho quan, tổ chức theo hợp đồng lao động Thứ ba, hình thức tổ chức hành nghề luật sư Theo quy định Luật Luật sư thì tổ chức hành nghề luật sư bao gồm: + Văn phòng luật sư là tổ chức hành nghề luật sư luật sư thành lập được tổ chức và hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân; Như vậy, hình thức tổ chức hành nghề luật sư được mở rộng, tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư lựa chọn mô hình hoạt động nhằm phát huy hết khả sử dụng điều kiện để hành nghề cách thuận lợi 2.1.3 Về tổ chức luật sư và quản lý luật sư Luật Luật sư quy định hệ thống tổ chức luật sư từ trung ương đến địa phương, là Tổ chức luật sư toàn quốc và Đoàn luật sư tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương Liên đoàn luật sư Việt Nam, với việc quy định Tổ chức luật sư toàn quốc và nhiệm vụ, quyền hạn tổ chức này, Luật Luật sư tăng cường đáng kể vai trò tự quản tổ chức luật sư Tới đây, Liên đoàn luật sư Việt Nam ban hành Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư (thay Quy tắc mẫu Bộ Tư pháp ban hành nay); phối hợp với Bộ Tư pháp việc ban hành quy chế tập hành nghề luật sư, đào tạo nghề luật sư, kiểm tra kết tập hành nghề luật sư Hơn Liên đoàn luật sư Việt Nam được giao quyền cấp, thu hồi Thẻ luật sư, quy định mẫu trang phục luật sư tham gia phiên toà… Bên cạnh đó, Liên đoàn luật sư Việt Nam hướng tới việc tổ chức bồi dưỡng thường xuyên kiến thức pháp luật, kỹ hành nghề và tổng kết, trao đổi kinh nghiệm hành nghề luật sư nước 2.1.4 Về việc bảo vệ quyền hành nghề luật sư và bảo vệ luật sư Sở dĩ phải nói đến vấn đề này, thực tế nay, dù quy định pháp luật quy định quyền tham gia tố tụng luật sư, nhiều phiên tịa, tiếng nói, vai trị luật sư khơng thực có giá trị Nhiều luật sư trình hành nghề đành phải chấp nhận rủi ro ngoài mong muốn, họ chí phải đổ máu vì nghề nghiệp Mới đây, Quảng Trị, luật sư thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Hải Dương bị hành chốn công cộng sau tham gia phiên tòa giải vụ ly là ví dụ thái độ coi thường pháp luật, cố ý xâm hại đến quyền hành nghề hợp pháp luật sư tham gia tố tụng Những biểu coi thường pháp luật, xâm hại đến quyền hành nghề luật sư và ngoài phiên tòa dường diễn hàng ngày, nhiên chưa có 23 giải pháp thực hữu hiệu để đảm bảo luật sư được hành nghề với đầy đủ quyền mình, đồng thời được bảo vệ khỏi xâm hại sức khỏe và tính mạng Như vậy, nghề luật sư Việt Nam nhìn nhận cách khái quát khía cạnh vừa đề cập cho thấy chiều hướng ngày được chuyên nghiệp hóa Quy định pháp luật nghề luật sư có bước chuyển lớn và là tảng để tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, nhằm tạo điều kiện tốt cho nghề luật sư phát triển vững mạnh Tuy nhiên, qua để thấy, cịn nhiều hạn chế, bất cập và sinh hoạt động nghề nghiệp công tác quản lý nghề luật sư cần giải pháp hữu hiệu để hoàn thiện, nhằm nâng cao chất lượng, uy tín nghề luật sư xã hội, để khẳng định vị luật sư Việt Nam bình diện quốc tế 2.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NĂNG CAO CHẤT LƯỢNG, UY TÍN CỦA NGHỀ LUẬT SƯ Ở VIỆT NAM Trên sở thực trạng nghề luật sư Việt Nam nay, xin được liệt kê số ý kiến thể phương hướng, giải pháp hoàn thiện mặt để nâng cao vị nghề luật sư nước nhà sau: + Cần thiết xây dựng điều khoản tội danh xâm phạm quyền bào chữa và nhờ người khác bào chữa công dân Bộ luật hình sự; sửa đổi và bổ sung số quy định Bộ luật Tố tụng hình tư cách tham gia tố tụng luật sư, thời điểm tham gia bào chữa, việc tiếp xúc bị can, bị cáo trại tạm giam, quyền điều tra và thu thập chứng cứ, số hoạt động nghề nghiệp khác luật sư; hoàn thiện quy định để bước mở rộng tranh tụng phiên tòa, đảm bảo quyền bào chữa luật sư được thể cách thực chất + Pháp luật luật sư cần tập trung vào hai phạm vi là thể hóa hoạt động tư vấn pháp luật vào đối tượng hành nghề chuyên nghiệp là đội ngũ luật sư và thể chế hóa phương hướng tăng cường hợp tác quốc tế hoạt động luật sư, xây dựng chế pháp lý cho việc tham gia ngày càng nhiều luật sư đàm phán thương mại quốc tế, giải tranh chấp có yếu tố nước ngoài, tạo môi trường cạnh tranh dịch vụ pháp lý lành mạnh sở bảo đảm nguyên tắc bình đẳng và chủ quyền + Cần sớm ban hành quy tắc thống đạo đức nghề nghiệp luật sư và quy chế trách nhiệm nghề nghiệp luật sư Hiện nay, đa số luật sư Việt Nam tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư và quy định pháp luật liên quan đến tổ chức và hành nghề luật sư Tuy nhiên, quy tắc chưa được áp dụng cách thống nhất, mỡi Đoàn luật sư có quy tắc đạo đức nghề nghiệp riêng dựa quy tắc mẫu, việc tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp và kỷ luật hành nghề luật sư chưa được nhận thức cách đầy đủ, chưa trở thành ý thức tự giác mỗi cá nhân luật sư hành nghề và sống Trên thực tế, số luật sư coi trọng lợi ích vật chất dẫn đến vi phạm quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư, chí có luật sư vi phạm pháp luật nghiêm trọng đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình Do vậy, 24 cần thiết ban hành sớm quy tắc đạo đức nghề nghiệp luật sư áp dụng thống toàn quốc với biện pháp bảo đảm tuân thủ đắn + Cần sớm ban hành quy định điều chỉnh và giám sát nhằm cải tiến nội dung, phương pháp để nâng cao chất lương đào tạo nghề luật sư, nâng cao chất lượng tập hành nghề luật sư thông qua việc Đoàn luật sư thực nghiêm túc chế giám sát người tập hành nghề luật sư, luật sư hướng dẫn, tổ chức hành nghề luật sư việc tuân theo Quy chế tập hành nghề luật sư; tạo điều kiện thuận lợi để người tập được nghiên cứu, tiếp cận kiến thức pháp luật mới, đồng thời tạo hội cho người tập được trực tiếp tham gia hoạt động nghề nghiệp, nâng cao kỹ hành nghề luật sư + Hoàn thiện quy định pháp lý chế độ bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp luật sư Hành nghề luật sư là hoạt động đòi hỏi tính trách nhiệm cao, gây thiệt hại là phải bồi thường luật sư tham gia bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp là nghĩa vụ cần thiết Tuy nhiên, vấn đề trách nhiệm nghề nghiệp bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp luật sư Việt Nam dừng lại giấy mà chưa được thực thi Do đó, cần có quy định và biện pháp cụ thể để sớm áp dụng thực tiễn hoạt động nghề nghiệp luật sư nhằm đem lại hiệu cao cho hoạt động đặc thù Tư vấn pháp luật là vấn đề thiếu kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế nước ta Việc tư vấn đội ngũ người luật sư góp vai trị quan trọng việc tạo nên xã hội phát triển nhiều mặt và thúc đẩy kinh tế tiến lên bước phát triển cao Các luật sư hoạt động đa dạng và phong phú, họ không tham gia hoạt động tòa mà tư vấn pháp luật nhiều lĩnh vực sống và xã hội Họ là người hướng dẫn khách hàng thực quyền và nghĩa vụ mình theo khuôn khổ pháp luật Việc tư vấn luật sư hạn chế được tranh chấp xảy đời sống xã hội và hành vi vi phạm pháp luật Qua nâng cao hiểu biết và nhận thức người dân để họ sống tốt và thi hành pháp luật Trong kinh tế thị trường thì việc tư vấn pháp luật được coi là hoạt động dịch vụ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho xã hội và doanh nghiệp lĩnh vực kinh doanh Luật sư cung cấp thơng tin pháp luật, giải thích pháp luật và định hướng hành vi cho doanh nghiệp Đây là khả luật sư nhìn thấy khác biệt pháp luật với đời sống kinh tế - xã hội và hoạt động kinh doanh doanh nghiệp Việc kinh doanh cần phải đặt yếu tố pháp luật lên hàng đầu, có doanh nghiệp thực theo tiêu chí và khơng vi phạm pháp luật hành Do đó, hướng dẫn và giúp đỡ doanh nghiệp thực theo pháp luật là vai trị tư vấn pháp luật và người luật sư Pháp luật ngày hoàn thiện và chặt chẽ để quản lý được hoạt động kinh doanh kinh tế phát triển nhanh Hiện phát triển kinh tế và trình hội nhập kinh tế quốc tế đặc biệt là sau Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại giới (WTO), tham gia vào sân chơi với nhiều 25 hội cho phát triển kinh tế – xã hội đất nước nhiều thách thức rủi ro phát sinh từ hoạt động đầu tư, kinh doanh thương mại, đặc biệt lĩnh vực pháp lý dẫn đến nhu cầu tư vấn pháp luật xã hội tăng cao 26 KẾT LUẬN Luật sư là nghề xã hội, là hoạt động dịch vụ mang tính chất kinh doanh có quyền lựa chọn hình thức kinh doanh theo quy định pháp luật để hành nghề, pháp luật Việt Nam cho phép luật sư được hành nghề tư vấn lĩnh vực Cần đẩy mạnh dịch vụ tư vấn pháp luật luật sư theo hướng nâng cao chất lượng tư vấn, mở rộng phạm vi nội dung và đối tượng tư vấn, đặc biệt lĩnh vực kinh doanh, thương mại nước và quốc tế Từng bước hoàn chỉnh hệ thống văn điều chỉnh nghề luật sư, tạo sở pháp lý thuận lợi cho nghề luật sư Việt Nam phát triển, hội nhập khu vực và quốc tế.Cùng với phát triển quan hệ kinh tế quốc tế và đầu tư nước ngoài tạị Việt Nam, nhu cầu tư vấn với chất lượng cao pháp luật Việt Nam Việt Nam gia nhập WTO, kinh tế ngày càng phát triển, hội đầu tư ngày càng nhiều vì để tạo điều kiện cho doanh nghiệp nước và nước ngoài có mơi trường hoạt động kinh doanh an toàn khuôn khổ pháp luật Nhà nước thường xuyên thay đổi pháp luật kinh doanh và đầu tư Vì để nắm bắt được hội kinh doanh nảy sinh từ pháp luật nhanh doanh nghiệp nước, nhà đầu tư nước ngoài Việt Nam cách này hay cách khác sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật từ tổ chức luật sư Do tư vấn pháp luật Luật sư là lợi cạnh tranh và ảnh hưởng đến việc hoạch định chiến lược kinh danh doanh nghiệp, nhà đầu tư Daonh nghiệp tìm đến luật sư để tìm giải pháp cho vấn đề pháp luật riêng biệt doanh nghiệp mà cịn để có được kiến thức pháp luật và kỹ giải vấn đề pháp luật luật sư 27 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Văn pháp luật [1] Bộ luật tố tụng dân sư 2015 [2] Luật thương mại 2005 [3] Luật luật sư 2006 [4] Luật Luật sư sửa đổi, bổ sung năm 2012 Tài liệu tham khảo [5] Luật sư Nguyễn Ngọc Bích, (2015), tư pháp lý luật sư, nxb trẻ [6] Luật sư Trương Nhật Quang,(2001)Kỹ hành nghề luật sư tư vấn, nxb lao động [7] Luật sư Trương Nhật Quang, Pháp luật doanh nghiệp– Các Vấn Đề Pháp lý Cơ Bản, nxb trẻ [8] http://vi.sblaw.vn/vai-tro-cua-luat-su-trong-hoat-dong-kinh-doanh/ [9] https://viettinlaw.com/vai-tro-cua-luat-su-trong-hoat-dong-tu-phap.html [10] https://thegioiluat.vn/bai-viet-hoc-thuat/tap-bai-giang-luat-su-va-nghe-luat-su3291/ ... VỀ HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT CỦA LUẬT SƯ VÀ VAI TRÒ CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT VỀ KINH TẾ CỦA DOANH NGHIỆP 1.1 KHÁI NIỆM VÀ ĐẶC ĐIỂM VỀ NGHỀ LUẬT SƯ 1.1.1 khái niệm luật sư. .. NGHĨA CỦA HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN PHÁP LUẬT 1.2.1 Khái niệm hoạt động tư vấn 1.2.2 Ý nghĩa hoạt động tư vấn pháp luật luật sư 1.3 VAI TRÒ VÀ PHƯƠNG THỨC CỦA LUẬT SƯ TRONG HOẠT ĐỘNG TƯ VẤN... hoạt động tư vấn pháp luật luật sư và vai trò luật sư hoạt động tư vấn pháp luật kinh tế doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng nghề luật sư Việt Nam giải pháp hoàn thiện CHƯƠNG KHÁI QUÁT CHUNG VỀ