KẾT QUẢ NGIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
Kết quả đánh giá hiện trạng sản xuất của mô hình
4.1.1 Tình hình sản xuất cây ăn quả của mô hình
Mô hình sản xuất tập trung vào một số loại cây ăn quả chủ yếu như ổi Đài Loan, bưởi Diễn và nhãn muộn, đồng thời cũng bao gồm các loại cây khác như cam V2, mít Thái và hồng xiêm xoài.
Dưới đây là bảng thể hiện diện tích sản xuất một số cây trồng chính trong mô hình trong 3 năm gần đây:
Bảng 4.1 Diện tích sản xuất 1 số cây trồng chính trong mô hình trường Đại
Học Nông Lâm Thái Nguyên
Loại cây trồng Ổi Đài Loan
- Qua bảng 4.1 cho ta thấy diện tích đất trồng trong mô hình cây ăn quả của Tường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên không có gì thay đổi.
Mô hình trồng cây tại đây rất đa dạng, chủ yếu tập trung vào cây ổi Đài Loan với diện tích 1,2 ha và bưởi diễn 0,7 ha Bên cạnh đó, mô hình còn sản xuất thêm một số loại cây ăn quả khác như hồng xiêm (0,1 ha) và mít thái (0,5 ha).
4.1.2 Những khó khăn trong sản xuất cây ăn quả trong mô hình
Do lĩnh vực chủ yếu là sản xuất cây ăn quả mới được trồng từ năm
2012 vì vậy mức đầu tư và trình độ thâm canh còn chưa cao, đặc biệt là cây ổi những khó khăn thưởng gặp phải là:
- Thiếu kiến thức khoa học và công nghệ đầu tư mở rộng sản xuất
Mức độ cơ giới hóa trong mô hình hiện tại còn hạn chế, trong khi trình độ chuyên môn hóa của chủ mô hình và công nhân chưa đạt yêu cầu cao Hầu hết các kỹ thuật được áp dụng chủ yếu dựa trên kinh nghiệm.
- Chất lượng và sức cạnh tranh còn thấp.
- Chưa có sự liên minh hợp tác giữa các mô hình
- Nguồi nước tưới chưa thật sự đảm bảo về chất lượng và độ an toàn
- Mật độ cây trồng cao, nhiều loại cây trồng nên khó khăn trong việc phòng trừ sâu bệnh hại.
Điều kiện tự nhiên như mưa nắng thất thường và gió bão có ảnh hưởng lớn đến cây trồng, tạo điều kiện cho sự phát triển của côn trùng, nấm bệnh và sâu bệnh.
Kết quả đánh giá hiện trạng sản xuất của ổi Đài Loan trong mô hình
Theo điều tra sơ bộ, địa hình đất đai thuộc quản lý của mô hình là khá bằng phẳng, có độ phì nhiêu cao và hệ thống tưới tiêu tốt, rất phù hợp cho việc trồng cây ăn quả Do đó, định hướng ban đầu của mô hình là phát triển diện tích trồng cây ăn quả, đặc biệt là ổi Đài Loan.
Diện tích đất trồng ổi Đài Loan trong mô hình của ổi Đài Loan khoảng 1,2ha.
4.2.1 Tình hình sản xuất cây ổi tại mô hình
Ổi Đài Loan là loại cây ăn quả nhiệt đới với khả năng sinh trưởng mạnh mẽ và chịu hạn tốt, giúp tận dụng hiệu quả đất vườn tạp và đất đồi núi kém hiệu quả, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
- Quả Ổi Đài Loan được xem như là 1 loại trái cây bổ dưỡng thích hợp với nhiều lứa tuổi người tiêu dùng Trong quả Ổi chứa 200 – 792 IU vitamin A,
Quả Ổi Đài Loan chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm 100 – 500mg Vitamin C, 0,1 – 0,59mg chất béo, 0,9 – 1,09g chất đạm, 9,1 – 17mg canxi và 0,30 – 0,70mg sắt Với hàm lượng dinh dưỡng phong phú như vậy, nhu cầu thị trường đối với sản phẩm này ngày càng tăng cao.
Cây Ổi Đài Loan đã trở thành loại cây ăn quả phổ biến tại các tỉnh phía Bắc, nhờ vào lợi thế về đất đai và khí hậu Việc trồng loại cây này không chỉ tạo công ăn việc làm mà còn góp phần tăng thu nhập cho người dân trong vùng.
Mô hình đầu tư kinh doanh trồng cây ăn quả, đặc biệt là cây ổi Đài Loan, đang trong giai đoạn đầu và gặp nhiều khó khăn do thiếu kinh nghiệm trong chăm sóc và bón phân Việc không tuân thủ kỹ thuật đã dẫn đến sự phát triển của nhiều loại sâu bệnh như bọ nẹt, rệp, và bệnh sương mai Địa hình không phù hợp và mưa nhiều gây ngập úng cũng làm gia tăng bệnh nấm và thối rễ, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây Do đó, cần cải thiện quy trình chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh để nâng cao năng suất và chất lượng quả.
Qua quá trình điều tra đánh giá sơ bộ cây ổi Đài Loan tại mô hình.
Diện tích trồng cây ổi Đài Loan là 1,2 ha, chiếm 34,43% tổng diện tích cây ăn quả, với tổng số 1000 cây ổi 8 năm tuổi Trong ba ô điều tra, mỗi ô có 30 cây, tổng số cây ổi được khảo sát là 90 cây, từ đó thu được bảng số liệu chi tiết.
Bảng 4.2 Theo dõi khả năng cho quả của cây ổi Đài Loan trong mô hình Ô điều tra
Qua bảng số liệu ta thấy được số cây cho quả ở từng ô điều tra là khác nhau:
Trong cuộc khảo sát, ô điều tra thứ nhất ghi nhận số cây ra quả cao nhất với 28 cây và tỷ lệ cây cho quả đạt 93,33% Ngược lại, ô điều tra thứ hai có số cây cho quả ít nhất, với 24 cây và tỷ lệ chỉ 80% Cuối cùng, ô điều tra thứ ba có 25 cây cho quả, với tỷ lệ đạt 83,33%.
Theo bảng số liệu, số quả trung bình trên cây ở ô thứ nhất là 89 quả, trong khi ô thứ hai có số quả trung bình là 70 quả.
Cây ổi Đài Loan không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn có ý nghĩa xã hội và thẩm mỹ Nó được sử dụng làm thực phẩm và là nguyên liệu quan trọng trong ngành công nghệ chế biến.
4.2.2 Áp dụng các biện pháp kỹ thuật trong sản xuất ổi Đài Loan tại mô hình 4.2.2.1 Thời vụ Ở các tỉnh phía Bắc thời vụ trồng ổi Đài Loan là mùa xuân
4) hoặc mùa thu (tháng 7 – 8) Nhưng tốt nhất trong điều kiện tưới tiêu chủ động, cây giống trong bầu, có thể trồng quanh năm.
4.2.2.3 Phân bón và kỹ thuật bón phân
Trong quá trình điều tra theo dõi trực tiếp trong mô hình cho thấy cây ổi được bón theo 4 lần như sau:
Bảng 4.3 mức sử dụng phân bón cho cây ổi Đài Loan trong mô hình
Qua bảng số liệu ta thấy được số lần bón cho cây ổi ở từng lần bón là khác nhau:
Qua điều tra, ô điều tra thứ nhất có số cây cho quả cao nhất với 28 cây và tỉ lệ đạt 93,33% Ô điều tra thứ hai có số cây cho quả thấp nhất, đạt 80% Ô điều tra thứ ba có 25 cây cho quả, tương ứng với tỉ lệ 83,33% tổng số cây cho quả.
Để cây ổi Đài Loan cho năng suất cao và quả chất lượng tốt, cần bổ sung dinh dưỡng phù hợp theo từng giai đoạn phát triển Trong một năm, cây ổi cần được bón phân 4 lần để đảm bảo sự phát triển tối ưu.
Vào tháng 1, sau khi cắt tỉa cây, bạn nên bón phân để chuẩn bị cho cây ra lộc Xuân Hãy rạch rãnh xung quanh hình chiếu của tán cây với chiều rộng 20-30 cm và độ sâu 10-15 cm Sau đó, rắc phân đều vào rãnh và lấp đất lại.
Hình 4.1 Bón phân cho cây ổi
+ Lần 2: Bón vào tháng 4 (thúc hoa, quả)
+ Lần 3: Bón vào tháng 6 (thúc hoa, quả).
Vào tháng 8, thực hiện đợt bón phân thứ 4 để thúc quả và dưỡng cây Đối với các đợt bón 2, 3 và 4, có thể hòa phân với nước để tưới hoặc rắc trực tiếp xung quanh gốc cây theo hình chiếu tán, sau đó xới nhẹ để phân được vùi vào đất Ngoài ra, cần bổ sung phân bón giữa các đợt nếu cây có dấu hiệu thiếu dinh dưỡng.
Lưu ý: Trong giai đoạn thời tiết mưa nhiều, ẩm độ đất cao, tuyệt đối không được bón phân chuồng, đào rãnh, gây ảnh hưởng đến rễ cây.
Để hạn chế sự tấn công của sâu bệnh, cần tiến hành bao trái khi trái non đạt đường kính 2,5-3cm Vật liệu bao phổ biến hiện nay là bao nilong đã được đục lỗ, giúp trái có vỏ bóng đẹp và dễ tiêu thụ hơn so với trái không được bao Sử dụng bao xốp bên trong và bao nilong đục lỗ bên ngoài, bao trái khi quả đạt đường kính 3,0-3,5cm Thực hiện bao vào ngày thứ hai sau khi xử lý sâu bệnh bằng cách phun Sherpa 25EC kết hợp với Score 250EC.
Hình 4.2 Bao trái ổi 4.2.2.5 Tỉa cành tạo tán xử lí ra hoa cho cây ổi a Tỉa cành cho cây ổi
- Sau khi thu hoạch cắt các сành sau:
+ Cắt bỏ những cành mọс xà, cành mọc ở dưới không cho trái hoặc trái nhỏ.
+ Cắt bỏ những cành la, сành vượt không chо trái, những cành mọc cao quá сũng cần bỏ.
+ Tỉа bỏ những cành mọc chồng chéo lên nhau tạo tán cây thông thoáng và sử dụng tốt ánh sáng mặt trờі.
+ Τỉa bỏ những cành khô, сành bị sâu bệnh.
Thuận lợi, khó khăn trong sản xuất Ôỉ tại mô hình
- Mô hình nằm ở nơi có vị trí địa lí thuận lợi, xa khu dân cư, giao thông thuận tiện.
- Cán bộ kĩ thuật có trình độ trồng trọt chuyên môn cao, công nhân nhiệt tình và có tinh thần trách nhiệm cao trong sản xuất.
Chủ trang trại cần có năng lực và sự năng động, đồng thời nắm bắt kịp thời tình hình xã hội Họ luôn chú trọng đến đời sống vật chất và tinh thần của đội ngũ cán bộ kỹ thuật cũng như công nhân, từ đó tạo ra môi trường làm việc tích cực và hiệu quả.
- Có nguồn đất đai màu mỡ, chủ động được nguồn nước cho tưới tiêu, hệ thống giao thông thuận lợi.
- Trang thiết bị đầy đủ,hiện đại, đáp ứng trong quá trình chăm sóc và thu hoạch ổi.
Sâu bệnh hại gây ra nhiều chi phí cho việc bảo vệ thực vật, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và năng suất chất lượng của cây ổi Việc phòng trừ sâu bệnh hiệu quả là rất cần thiết để duy trì sự phát triển bền vững cho loại cây này.
- Công nhân thực hiện việc chăm sóc cây ổi một phần còn theo kinh nghiệm nên nhiều khâu không đúng kỹ thuật.
Thời tiết nóng ẩm và mưa nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng đậu quả của cây Ôỉ, dẫn đến giảm năng suất và chất lượng quả Đặc biệt, sự thất thường của thời tiết tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các loại sâu bệnh, gây hại cho cây trồng.