NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
Đề tài được tiến hành nghiên cứu tại 16 xã, 01 thị trấn thuộc huyện Yên
ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Các tổ chức kinh tế được giao đất và cho thuê đất trên địa bàn huyện;
- Cán bộ, công chức, viên chức có liên quan đến công tác giao đất, cho thuê đất;
Các chính sách liên quan đến việc giao đất và cho thuê đất cho các tổ chức kinh tế đóng vai trò quan trọng trong quản lý tài nguyên đất đai Công tác thanh tra và kiểm tra tình hình sử dụng đất của các tổ chức sau khi được giao đất hoặc thuê đất cần được thực hiện thường xuyên để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và tối ưu hóa việc sử dụng đất Việc quản lý chặt chẽ không chỉ giúp ngăn ngừa vi phạm mà còn nâng cao hiệu quả sử dụng đất, góp phần vào phát triển kinh tế bền vững.
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
3.3.1 Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Yên Mỹ có ảnh hưởng đến công tác giao đất và thuê đất
- Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội
- Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội
3.3.2 Tình hình quản lý và sử dụng đất của huyện Yên Mỹ giai đoạn 2014 - 2018
- Tình hình quản lý đất đai huyện Yên Mỹ giai đoạn 2014 – 2018
- Hiện trạng sử dụng đất huyện Yên Mỹ năm 2018
- Đánh giá chung về tình hình quản lý, sử dụng đất tại huyện Yên Mỹ
3.3.3 Đánh giá thực trạng công tác giao đất, cho thuê đất cho các tổ chức kinh tế tại huyện Yên Mỹ giai đoạn 2014 - 2018
- Căn cứ để huyện Yên Mỹ thực hiện công tác giao đất, cho thuế đất cho các tổ chức kinh tế giai đoạn 2014 2018
- Tình hình giao đất và thuê đất cho các tổ chức kinh tế trên địa bàn huyện Yên Mỹ đến năm 2018
- Tình hình giao đất và thuê đất cho các tổ chức kinh tế trên địa bàn huyện Yên Mỹ giai đoạn 2014-2018
- Đánh giá chung về tình hình quản lý sử dụng đất của các tổ chức kinh tế
3.3.4 Những giải pháp nhằm giải quyết các bất cập, nâng cao hiệu quả của công tác giao đất và cho thuê đất với các tổ chức kinh tế tại huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên
- Giải pháp về chính sách và thực hiện chính sách pháp luật
- Giải pháp về tăng cường quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh tế
- Giải pháp về kinh tế
- Giải pháp về tuyên truyền
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.4.1 Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu
* Điều tra số liệu thứ cấp:
- Thu thập số liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tại phòng Thống kê, Văn phòng UBND huyện Yên Mỹ
Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Mỹ đã tiến hành thu thập các số liệu liên quan đến tình hình quản lý và sử dụng đất, bao gồm kết quả giao đất và cho thuê đất Đồng thời, công tác thống kê và kiểm kê đất đai cũng được thực hiện để đảm bảo việc quản lý tài nguyên đất đai hiệu quả và bền vững.
- Thu thập các số liệu về kết quả thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại Chi cục thuế huyện Yên Mỹ
Trong giai đoạn 2014 - 2018, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên đã tiến hành thu thập thông tin và số liệu đánh giá về công tác giao đất và cho thuê đất đối với các tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất Những thông tin này giúp đánh giá hiệu quả và tình hình thực hiện công tác quản lý đất đai tại địa phương.
* Điều tra số liệu sơ cấp:
Điều tra và đánh giá công tác giao đất, cho thuê đất tại huyện được thực hiện thông qua bộ câu hỏi có sẵn Đối tượng của cuộc điều tra này bao gồm các cá nhân và tổ chức liên quan đến việc sử dụng đất trên địa bàn huyện.
- Cán bộ công tác trong ngành TNMT, các cán bộ UBND và các ban ngành có liên quan Điều tra 30 cán bộ
Huyện Yên Mỹ có 30 tổ chức kinh tế được khảo sát, cung cấp thông tin về tổ chức, diện tích đất sử dụng, nguồn gốc và mục đích sử dụng đất, hình thức giao đất thuê, tình hình sử dụng đất chậm, cũng như việc chấp hành chính sách pháp luật về đất đai Bên cạnh đó, bài khảo sát cũng đề cập đến tình hình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho các tổ chức này và các kiến nghị từ tổ chức sử dụng đất.
Tiến hành điều tra thực địa tại các tổ chức kinh tế để xác định các sai phạm (nếu có) trong sử dụng đất được giao và cho thuê
3.4.2 Phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu
Dựa trên các số liệu và tài liệu thu thập, tôi đã tiến hành tổng hợp, tính toán và phân tích thông qua các bảng biểu kết hợp với phần thuyết minh Các số liệu đầu vào được xử lý và phân tích bằng phần mềm Excel nhằm tạo ra báo cáo tổng hợp hiệu quả.
Dựa trên tài liệu và số liệu đã thu thập, bài viết áp dụng phương pháp phân tích để đánh giá những thuận lợi và hạn chế trong công tác giao đất, cho thuê đất tại huyện Yên Mỹ Kết quả này sẽ làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giao đất và cho thuê đất cho các tổ chức kinh tế.
Sử dụng phương pháp này để so sánh một số chỉ tiêu nghiên cứu của đề tài như:
- Nhu cầu giao đất cho thuê đất và kết quả đã đạt được
- Kết quả giao đất, cho thuê đất qua các năm của giai đoạn nghiên cứu
- Phân tích các ưu điểm của chính sách giao đất cho thuê đất hiện hành, mức độ đáp ứng với nhu cầu phát triển KT-XH ở địa phương
Dựa trên ý kiến của các chuyên gia và cán bộ có kinh nghiệm trong quản lý đất đai, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm tối ưu hóa việc sử dụng quỹ đất của các tổ chức kinh tế tại huyện Yên Mỹ.
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN - KINH TẾ XÃ HỘI VÀ CÓ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG TÁC GIAO ĐẤT, CHO THUÊ ĐẤT HUYỆN YÊN MỸ
4.1.1 Điều kiện tự nhiên a Vị trí địa lý
Yên Mỹ nằm về phía Tây Bắc của tỉnh Hưng Yên trong vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ (Hà Nội–Hưng Yên–Hải Dương–Hải Phòng–Hưng Yên)
Yên Mỹ là một trong 10 huyện, huyện của tỉnh Hưng Yên với tổng diện tích tự nhiên là 92,41 km 2 , mật độ dân số trung bình 1493 người/km 2 Huyện có
Toạ độ địa lý nằm trong khoảng 20 0 50 ’ đến 20 0 57 ’ vĩ độ Bắc và từ 105 0 57 ’ đến 106 0 05 ’ kinh độ Đông, có vị trí tiếp giáp như sau:
Phía Bắc giáp các huyện Văn Lâm, Mỹ Hào
Phía Nam giáp các huyện Khoái Châu, Ân Thi
Phía Đông giáp các huyện Mỹ Hào, Ân Thi
Phía Tây giáp các huyện Yên Mỹ, Khoái Châu
Huyện Yên Mỹ sở hữu hệ thống giao thông quan trọng bao gồm các tuyến quốc lộ như QL.5, QL.39 và các đường tỉnh ĐT.376 đến ĐT.383 cùng với các đường huyện ĐH.45, ĐH.23, tạo điều kiện thuận lợi cho giao lưu kinh tế - văn hoá - xã hội Vị trí địa lý của Yên Mỹ không chỉ giúp kết nối với các địa phương trong và ngoài tỉnh như Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương mà còn mở ra thị trường tiêu thụ rộng rãi cho nông sản và hàng hoá, thúc đẩy sự phát triển kinh tế trong khu vực Đồng bằng sông Hồng.
Huyện nằm trong vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng có địa hình không bằng phẳng, bị chia cắt bởi hệ thống sông ngòi, kênh mương và đường giao thông Địa hình đồng ruộng có độ cao không đồng đều, với sự chênh lệch về cốt đất Đất đai có xu hướng thoải dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam, với độ cao trung bình từ 2,5 đến 3,7m, cao nhất lên đến 4m tại các xã Hoàn Long, Yên Phú, Yên Hoà, và thấp nhất từ 1,5 đến 2m tại các xã Trung Hoà, Thường Kiệt, Trung Hưng.
Huyện Yên Mỹ và tỉnh Hưng Yên nằm trong vùng đồng bằng Bắc Bộ, chịu ảnh hưởng của khí hậu nhiệt đới gió mùa Thời tiết ở đây được chia thành hai mùa rõ rệt trong năm.
- Mùa hè: Nóng ẩm, mưa nhiều được kéo dài từ tháng 3 đến tháng 10
- Mùa đông: Lạnh, khô hanh thường kéo dài từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau d Thủy văn
Yên Mỹ được cung cấp nước chủ yếu từ dòng chảy thượng nguồn sông Hồng và hệ thống sông mương phong phú như sông Kim Sơn, sông Cầu Treo, sông Thái Nội, sông Đồng Than, sông Từ Hồ, sông Sài Thị, và sông Điện Biên Bên cạnh đó, các kênh dẫn nước như Tam Bá Hiển và Trung Thuỷ Nông T11, T3 cũng đóng vai trò quan trọng Hệ thống thủy lợi nội đồng đã đáp ứng hiệu quả nhu cầu tưới tiêu trong sản xuất nông nghiệp.
Hình 4.1 Sơ đồ vị trí địa lý huyện Yên Mỹ trong tỉnh Hưng Yên
4.1.2 Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển kinh tế - xã hội năm 2018
Trong bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước gặp nhiều khó khăn vào năm 2018, tăng trưởng kinh tế chậm đã ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân Mặc dù lạm phát được kiểm soát, nhưng tình hình vẫn chưa ổn định; doanh nghiệp tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức, sản phẩm tiêu thụ chậm và hàng tồn kho gia tăng, gây tác động trực tiếp đến kinh tế - xã hội của huyện và cuộc sống của người dân.
Dưới sự chỉ đạo của Huyện ủy và HĐND, cùng với sự điều hành quyết liệt của UBND huyện, sự tập trung và nỗ lực của các ngành, tổ chức đoàn thể và toàn dân, năm qua, nền kinh tế - xã hội của huyện đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
- Tổng giá trị sản xuất ước đạt 22.378,7 tỷ đồng, đạt 50,24% kế hoạch (KH), tăng 13,28% so với cùng kỳ
- Cơ cấu kinh tế: Nông nghiệp-Công nghiệp, xây dựng-Thương mại, dịch vụ: 2,82% - 83,07% - 14,11% (KH: 2,86% - 83,25% - 13,89%)
- Thu ngân sách Nhà nước huyện ước đạt 245,8 tỷ đồng, đạt 75,1% KH huyện giao, tăng 55,9% so với cùng kỳ
- 01 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), 04 xã đã được tỉnh thẩm định
- Tỷ lệ hộ nghèo ước giảm 0,17%, đạt 85%KH
- Tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch đạt 52,6%
- Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên 0,38% (tăng 0,02% so cùng kỳ)
- Tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 94,3%, đạt 103% KH
- Tỷ lệ đô thị hóa đạt 29,4%
- Tạo thêm việc làm mới cho 1.904 lao động, đạt 56% KH
- Đã trình tỉnh kiểm tra công nhận 6 trường đạt chuẩn quốc gia
(Nguồn số liệu: Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2018; mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp năm 2019)
4.1.2.2 Thực trạng phát triển các ngành kinh tế a Sản xuất nông nghiệp
Sản xuất nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức từ dịch bệnh và thời tiết, với giá trị sản xuất ước đạt 630,9 tỷ đồng, giảm 0,67% so với cùng kỳ Tổng diện tích gieo trồng là 4.559,4 ha, giảm 364,5 ha; trong đó, diện tích lúa Xuân đạt 2.949,4 ha (95,1% kế hoạch), diện tích mầu xuân đạt 736,6 ha (104% kế hoạch), và diện tích trồng cây vụ đông là 873,4 ha (109,2% kế hoạch tỉnh giao) Năng suất lúa bình quân ước đạt 64,1 tạ/ha, với sản lượng lương thực ước đạt 18.905,6 tấn, giảm 1.436,4 tấn so với cùng kỳ Tổng diện tích cây ăn quả trên địa bàn huyện là 824,2 ha, bao gồm nhãn 122,3 ha, ổi 152,4 ha, chuối 167,2 ha, cam 187,1 ha, bưởi 137,4 ha, và 57,8 ha là các loại cây ăn quả khác như đu đủ, táo, chanh.
Từ ngày 18/02/2019, dịch tả lợn Châu Phi đã bùng phát tại huyện, gây thiệt hại nghiêm trọng do chưa có vắc-xin phòng bệnh Đến 12/6/2019, huyện đã tiêu hủy 26.255 con lợn, tương đương 1.753 tấn, với tổng thiệt hại ước tính khoảng 67,8 tỷ đồng, ảnh hưởng đến 1.219 hộ dân ở 84 thôn thuộc 17 xã, thị trấn Huyện đã công bố dịch ở tất cả 17 xã, thị trấn, nhưng hiện tại đã công nhận hết dịch tại 2 xã Giai Phạm và Nghĩa Hiệp Tổng đàn lợn hiện còn 17.131 con, trong khi đàn trâu, bò đạt 1.238 con, tăng 1,14%, và đàn gia cầm đạt 1.241.000 con, tăng 7,2% so với cùng kỳ.
Kinh tế trang trại hiện có 27 trang trại chăn nuôi tạm ngừng hoạt động do Dịch tả Châu Phi, bao gồm 8 trang trại ở xã Yên Hòa, 9 trang trại ở xã Yên Phú và một số xã khác Trong khi đó, 38 trang trại còn lại, trong đó có 32 trang trại chăn nuôi (chủ yếu là 23 trang trại chăn nuôi gà) và 6 trang trại tổng hợp, đang hoạt động với diện tích đất sử dụng là 54,41ha Các trang trại này đóng góp quan trọng vào việc chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp và mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Diện tích nuôi trồng thủy sản ước đạt 334,7 ha, tăng 1% so với cùng kỳ, mặc dù diện tích mặt nuôi không tăng Sự gia tăng này chủ yếu nhờ vào việc áp dụng kỹ thuật nuôi thâm canh, dẫn đến tăng số vụ nuôi trồng Tổng sản lượng thủy sản ước đạt 1.132 tấn, tăng 2,1% so với cùng kỳ.
Giá trị sản xuất công nghiệp ước đạt 18.589,3 tỷ đồng, tương đương 50,1% kế hoạch và tăng 13% so với cùng kỳ năm trước Huyện đã tiếp nhận hồ sơ và tham gia ý kiến đối với 16 dự án đầu tư mới, trong đó có 14 dự án hoàn toàn mới và 2 dự án mở rộng Đến nay, huyện đã đồng ý chủ trương cho 8 dự án, bao gồm 7 dự án mới và 1 dự án mở rộng Trên địa bàn huyện, 4 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động hiệu quả và đang tiếp tục được mở rộng, trong đó Khu Công nghiệp Yên Mỹ (Vigracera) với diện tích gần 90ha đang tiến hành công tác giải phóng mặt bằng Các làng nghề như chế biến lương thực và kinh doanh tổng hợp tại thôn Trai Trang, thị trấn Yên Mỹ; mộc mỹ nghệ tại thôn Thụy Lân, xã Thanh Long; và ngành đóng thùng bệ, sửa chữa ô tô tại xã Trung Hưng cũng đang duy trì và phát triển mạnh mẽ.
Vốn ngân sách nhà nước toàn huyện dành cho xây dựng cơ bản ước đạt 110,97 tỷ đồng, tương ứng 93,4% kế hoạch, tăng 130,4% so với cùng kỳ năm trước Trong đó, cấp huyện ước thực hiện 17,96 tỷ đồng, đạt 35,4% kế hoạch, giảm 15,1% Ngược lại, cấp xã ước thực hiện 93 tỷ đồng, đạt 136,8% kế hoạch, tăng 244,4% so với cùng kỳ.
Trong năm 2018, cấp huyện đang triển khai 26 công trình với tổng mức đầu tư 548,2 tỷ đồng, bao gồm 18 công trình chuyển tiếp từ năm trước và 8 công trình trọng điểm như đường quy hoạch số 4 (giai đoạn 2), số 7, và số 1 kéo dài Đồng thời, cấp xã thực hiện 73 công trình với tổng mức đầu tư 496,95 tỷ đồng, trong đó có 49 công trình chuyển tiếp và 24 công trình mới với vốn ước tính 124,68 tỷ đồng Các dự án xây dựng, đặc biệt là giao thông, đã tạo cơ hội phát triển cho các vùng và xã Trong 6 tháng đầu năm, huyện đã sửa chữa gần 6,34km đường, giải tỏa 430 điểm vi phạm hành lang giao thông, và trồng 2.346 cây xanh trên các tuyến đường.
Giá trị sản xuất thương mại dịch vụ ước đạt 3.158,5 tỷ đồng, tương đương 51,1% kế hoạch và tăng 18,1% so với cùng kỳ Sự phát triển của thương mại điện tử đã mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp và cá nhân trong việc nâng cao sản xuất kinh doanh và thu nhập Các dịch vụ như chuyển phát, bưu chính và viễn thông cũng ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ Hệ thống nhà hàng, khách sạn và chợ khu vực đáp ứng tốt nhu cầu của người dân và khách du lịch Đầu tư vào hệ thống lưới điện trên địa bàn huyện đạt hơn 35 tỷ đồng, giúp giảm 79% thời gian mất điện và số lần cắt điện trên mỗi khách hàng.
Theo báo cáo của UBND huyện Yên Mỹ năm 2018 về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, hoạt động tài chính và tiền tệ đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được các mục tiêu phát triển Năm 2019, huyện tiếp tục triển khai các nhiệm vụ và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính, thúc đẩy đầu tư và phát triển bền vững.
TÌNH HÌNH QUẢN LÝ VÀ SỬ DỤNG ĐẤT CỦA HUYỆN YÊN MỸ
Luật Đất đai năm 2013, tại chương II, điều 22, quy định rằng quản lý quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất là một trong 15 nội dung quan trọng trong quản lý Nhà nước về đất đai Luật này đã có tác động tích cực đến việc quản lý và khai thác nguồn tài nguyên đất.
Chính phủ đã xác định rõ chức năng và nhiệm vụ của tổ chức bộ máy ngành Tài nguyên và Môi trường từ Trung ương đến cơ sở, nhằm phát triển và hoàn thiện hơn nữa Kết quả thực hiện quản lý Nhà nước về đất đai tại huyện Yên Mỹ đã đạt được những thành tựu đáng kể.
4.2.1.1 Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai và tổ chức thực hiện
Thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 22 tháng 1 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban nhân dân huyện Yên Mỹ đã ban hành nhiều văn bản để quản lý và sử dụng đất đai theo thẩm quyền Những nỗ lực này góp phần đưa Luật Đất đai năm 2013 vào cuộc sống, đồng thời tạo cơ sở pháp lý cho việc giải quyết các vấn đề liên quan đến sử dụng đất tại địa phương, phù hợp với điều kiện thực tế.
Huyện đã tổ chức thường xuyên các hội nghị và buổi tập huấn về pháp luật đất đai cho lãnh đạo ban ngành và cán bộ địa phương, nhằm nâng cao nhận thức về pháp luật đất đai cho cán bộ và người dân Các lớp tuyên truyền này góp phần quan trọng vào việc cải thiện công tác quản lý đất đai tại địa phương, giúp đưa công tác này vào nề nếp hơn.
4.2.1.2 Xác định địa giới hành chính, lập và quản lý hồ sơ địa giới hành chính, lập bản đồ hành chính
Theo Chỉ thị 364/CP của Chính phủ, UBND huyện đã chỉ đạo các ngành chuyên môn và địa phương thực hiện việc lập hồ sơ địa giới hành chính cho các xã, thị trấn, đảm bảo xác định và cắm mốc địa giới hành chính đúng quy định.
Hồ sơ địa giới hành chính được lưu giữ ở các cấp Đến nay 100% số xã, thị trấn và huyện đều có bản đồ địa giới hành chính
4.2.1.3 Khảo sát đo đạc, lập bản đồ địa chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất và bản đồ quy hoạch sử dụng đất; điều tra, đánh giá tài nguyên đất; điều tra xây dựng giá đất Đến nay toàn huyện có 17/17 xã, thị trấn được đo đạc lập bản đồ địa chính chính quy theo tỷ lệ 1/1000 đối với khu dân cư (có 242 mảnh bản đồ), 1/2000 đối với đất canh tác(có 169 mảnh bản đồ) và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo dự án VLAP (Hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai) (Sở Tài nguyên và Moi trường, 2019)
Dựa trên tài liệu của dự án, các xã và thị trấn đã có đủ thông tin cần thiết để xây dựng bản đồ hiện trạng sử dụng đất, bản đồ quy hoạch sử dụng đất, cũng như tiến hành điều tra và đánh giá tài nguyên đất Ngoài ra, tài liệu này còn hỗ trợ trong việc xác định giá đất hàng năm của huyện.
4.2.1.4 Quản lý quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất
Dựa trên quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 đã được phê duyệt, Ủy ban nhân dân huyện Yên Mỹ đã xây dựng kế hoạch sử dụng đất chi tiết theo từng năm, làm cơ sở cho việc thu hồi, giao, cho thuê và chuyển mục đích sử dụng đất Các dự án đăng ký cần được ghi vốn thực hiện trong năm kế hoạch hoặc có văn bản chấp thuận từ cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, nhằm đảm bảo tính khả thi của quy hoạch và khắc phục tình trạng quy hoạch treo từ các giai đoạn trước.
Sau khi được phê duyệt, kế hoạch sử dụng đất sẽ được Ủy ban nhân dân huyện công bố công khai tại trụ sở cơ quan, trên cổng thông tin điện tử và tại các trụ sở Ủy ban nhân dân xã, thị trấn Điều này nhằm đảm bảo rằng các ngành, địa phương và người dân đều nắm rõ thông tin, từ đó thực hiện và giám sát việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.
4.2.1.5 Quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất
Phòng Tài nguyên và Môi trường tham gia thẩm định hồ sơ xin giao đất, cho thuê đất của các dự án tại huyện, đồng thời tư vấn cho UBND huyện quyết định giao đất cho các hộ tái định cư Công tác thu hồi đất để giải phóng mặt bằng được xác định là nhiệm vụ trọng điểm, đảm bảo tiến độ bàn giao mặt bằng cho các chủ đầu tư và đơn vị thi công Các dự án quan trọng bao gồm đường ô tô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng (giai đoạn 2), cầu Lực Điền - Quốc lộ 39, đường 200, đường trục trung tâm thị trấn Yên Mỹ, khu dân cư mới thị trấn Yên Mỹ (giai đoạn 2), và dự án mở rộng khuôn viên nhà tưởng niệm Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh.
Để phát triển kinh tế - xã hội hiệu quả, cần thực hiện tốt công tác giao đất và cho thuê đất, bao gồm việc giao đất cho xây dựng trụ sở cơ quan hành chính, phát triển kết cấu hạ tầng như giao thông, thủy lợi, và các công trình giáo dục, văn hóa, thể dục thể thao Đồng thời, cần đảm bảo quy trình chuyển mục đích sử dụng đất tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
4.2.1.6 Quản lý việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất
Công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất được thực hiện theo Nghị định số 47/2014/NĐ-CP và Quyết định số 14/2014/QĐ-UBND của tỉnh Hưng Yên Người sử dụng đất sẽ nhận được bồi thường theo quy định của Luật Đất đai, đồng thời được Nhà nước hỗ trợ để ổn định đời sống, chuyển đổi nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm và tái định cư.
Việc thực hiện hiệu quả công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất đã đóng góp quan trọng vào việc ổn định an ninh chính trị tại huyện, giúp người dân tin tưởng và ủng hộ các chính sách phát triển kinh tế, xã hội của chính quyền, đồng thời đảm bảo tiến độ các dự án đầu tư trong khu vực.
4.2.1.7 Đăng ký quyền sử dụng đất, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
Việc đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp đã hoàn tất tại huyện Dự án VLAP (Hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống quản lý đất đai) đã được thực hiện thành công, cùng với việc dồn thửa đổi ruộng và cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp cho người dân.
- Kết quả cấp Giấy chứng nhận cho các tổ chức Tổng số thửa đã cấp đến ngày 31/12/2018 là 12.659 thửa
- Kết quả cấp Giấy chứng nhận lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân Tổng số thửa đã cấp đến ngày 31/12/2018 là 119.762 thửa
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIAO ĐẤT, CHO THUÊ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN YÊN MỸ GIAI ĐOẠN 2014 - 2018
4.3.1 Căn cứ để huyện Yên Mỹ thực hiện công tác giao đất, cho thuê đất cho các tổ chức kinh tế giai đoạn 2014 2018
- Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều Luật Đất đai;
- Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền sử dụng đất;
- Nghị định số 46/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước;
- Nghị định 35/NĐ-CP ngày 13/4/2015 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa;
- Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6/1/2017 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai;
- Nghị quyết 27/NQ-CP ngày 17/4/2018 của Chính phủ về điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm kỳ cuối (2016-
- Thông tư 28/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về thống kê, kiểm kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất;
Thông tư số 76/2014/TT-BTC, ban hành ngày 16/6/2014 bởi Bộ Tài chính, hướng dẫn các điều khoản của Nghị định số 45/2014/NĐ-CP, được Chính phủ ban hành vào ngày 15/5/2014, quy định về việc thu tiền sử dụng đất.
Thông tư số 77/2014/TT-BTC, ban hành ngày 16/6/2014 bởi Bộ Tài chính, hướng dẫn thực hiện một số quy định trong Nghị định số 46/2014/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/5/2014, liên quan đến việc thu tiền thuê đất và thuê mặt nước.
- Thông tư 19/2016/TT-BNNPTNT ngày 27/6/2016 về việc Hướng dẫn chi tiết điều 4 Nghị định số 35/2015/NĐ-CP ngày 13/4/2015 về quản lý sử dụng đất trồng lúa;
Thông tư 19/2017/TT-BNNPTNT ban hành ngày 9/11/2017 nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 19/2016/TT-BNNPTNT, quy định về quản lý và sử dụng đất trồng lúa Thông tư này cũng hướng dẫn việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ đất trồng lúa sang trồng cây lâu năm, phù hợp với Nghị định số 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ, liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung một số Nghị định chi tiết thi hành Luật Đất đai.
- Công văn số 1038/TTg-KTN ngày 17/6/2016 của Thủ tướng chính phủ về việc rà soát điều chỉnh phát triển các Khu công nghiệp tỉnh Hưng Yên đến năm 2020;
Công văn số 1181/TTg-CN ngày 11/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án điều chỉnh quy hoạch tổng thể các khu công nghiệp (KCN) trên địa bàn tỉnh Hưng Yên đến năm 2020 Đề án này nhằm mục tiêu phát triển bền vững các KCN, tối ưu hóa sử dụng đất và nâng cao hiệu quả kinh tế cho tỉnh Hưng Yên.
Nghị quyết số 124/NQ-HĐND ngày 8/12/2017 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt danh mục các dự án cần thu hồi đất và các dự án sử dụng đất trồng lúa dưới 10 ha trong năm 2018.
Nghị quyết số 125/NQ-HĐND ngày 8/12/2017 của HĐND tỉnh Hưng Yên đã điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất cho giai đoạn 5 năm cuối (2016-2020) Nghị quyết này nhằm tối ưu hóa việc sử dụng đất, đảm bảo phát triển bền vững và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hưng Yên trong tương lai.
Nghị quyết số 152/NQ-HĐND ngày 13/7/2018 của Hội đồng nhân dân tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt việc bổ sung Danh mục các dự án cần thu hồi đất, đồng thời chấp thuận các dự án sử dụng đất trồng lúa dưới 10 ha trong năm 2018.
Quyết định số 2397/QĐ-UBND ngày 16/12/2013 của UBND tỉnh Hưng Yên phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất giai đoạn đầu (2011-2015) cho huyện Yên Mỹ, nhằm mục tiêu phát triển bền vững và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên đất trong khu vực.
- Quyết định số 3278/QĐ-UBND ngày 22/12/2017 về việc phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2018 của huyện Yên Mỹ;
Quyết định 3006/QĐ-UBND ngày 19/12/2018 của UBND tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất năm 2018 của huyện Yên Mỹ Quyết định này nhằm đảm bảo việc sử dụng đất hiệu quả, phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
- Quyết định số 21/QĐ-UBND ngày 26/12/2014 của UBND tỉnh Hưng Yên quy định giá các loại đất trên địa bàn tỉnh Hưng Yên năm 2015-2019;
Theo Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 và Thông tư 30/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014, quy trình giao đất và cho thuê đất được quy định rõ ràng Các bước thủ tục bao gồm việc xác định nhu cầu sử dụng đất, chuẩn bị hồ sơ, thực hiện các nghĩa vụ tài chính và nhận quyết định giao đất hoặc cho thuê đất từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền Việc tuân thủ đúng trình tự này không chỉ đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người sử dụng đất mà còn góp phần vào việc quản lý và phát triển đất đai bền vững.
Hiện nay, huyện Yên Mỹ quy định trình tự và thủ tục giao đất, cho thuê đất không thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất theo 3 bước cụ thể.
Cơ quan tài nguyên và môi trường hướng dẫn chủ đầu tư lập hồ sơ xin giao đất, thuê đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định Sau đó, hồ sơ sẽ được trình lên Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền để quyết định về việc giao đất hoặc cho thuê đất, đồng thời ký hợp đồng thuê đất trong trường hợp cần thiết.
Bước 2: Người nhận đất cần nộp tiền sử dụng đất nếu được giao đất có thu tiền, hoặc nộp tiền thuê đất trong trường hợp cho thuê đất.
Cơ quan tài nguyên và môi trường có trách nhiệm trình hồ sơ lên cơ quan nhà nước có thẩm quyền để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền với đất Đồng thời, tổ chức giao đất thực địa và trao Giấy chứng nhận cho người được giao đất hoặc thuê đất, cũng như chỉ đạo cập nhật và chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai và hồ sơ địa chính.
Trong trường hợp giao đất hoặc cho thuê đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất nhằm phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh và phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích cộng đồng, một số bước chuẩn bị giao đất và cho thuê đất sẽ được thực hiện song song với quy trình thu hồi đất theo quy định.
NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM GIẢI QUYẾT CÁC BẤT CẬP, NÂNG
4.4.1 Những tồn tại trong công tác giao đất, cho thuê đất với các tổ chức kinh tế tại huyện Yên Mỹ
Theo phân tích số liệu, tình hình quản lý và sử dụng đất của các tổ chức trên địa bàn huyện do Nhà nước giao và cho thuê vẫn còn một số tồn tại.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện nay còn tồn tại nhiều bất cập, với sự thay đổi thường xuyên và sự chồng chéo không thống nhất giữa các văn bản Điều này đã ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng và hiệu quả thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến giao đất và cho thuê đất.
- Một số tổ chức kinh tế tự ý cho các tổ chức khác, hộ gia đình, cá nhân khác thuê, mượn lại đất trái pháp luật kiếm tiền chênh lệch
Một số tổ chức kinh tế đã quản lý đất đai kém, dẫn đến tình trạng lấn chiếm và tranh chấp Việc xây dựng không tuân thủ quy hoạch đã được phê duyệt cũng là một vấn đề nghiêm trọng.
Việc không sử dụng hết diện tích được giao hoặc thuê có thể dẫn đến việc chỉ xây dựng một số hạng mục công trình, trong khi diện tích còn lại không được sử dụng cho mục đích kinh doanh Hành động này thường nhằm mục đích qua mặt các cơ quan quản lý, vi phạm các quy định về phương án sử dụng đất đã được phê duyệt trước đó.
Việc thanh tra và kiểm tra sử dụng đất sau khi giao và cho thuê đã được chú trọng, nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu công việc Công tác này chủ yếu do Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện, trong khi cấp huyện chưa tổ chức được nhiều cuộc thanh tra, kiểm tra đối với việc sử dụng đất của các tổ chức và doanh nghiệp.
Việc xử lý vi phạm quy định về đất đai hiện nay còn hạn chế và hiệu quả chưa cao Các cấp UBND huyện và xã chưa kịp thời ngăn chặn các hành vi vi phạm trong quản lý và sử dụng đất, dẫn đến một số trường hợp vi phạm chưa được xử lý kiên quyết.
Nguyên nhân của những tồn tại trong lĩnh vực đất đai là do quy định pháp luật còn bất cập và chưa đủ mạnh trong việc xử lý vi phạm Việc xử lý tài chính trên diện tích đất thu hồi gặp khó khăn do thiếu nguồn lực và sự không hợp tác từ các chủ sử dụng đất Công tác thanh tra, kiểm tra việc sử dụng đất của tổ chức, doanh nghiệp còn hạn chế do số lượng cán bộ thanh tra của Sở Tài nguyên và Môi trường ít, đồng thời phải ưu tiên giải quyết đơn thư khiếu nại Ở cấp huyện, sự quan tâm và trách nhiệm trong công tác thanh tra, kiểm tra chưa rõ ràng, nhiều địa phương vẫn cho rằng đây là trách nhiệm của cấp tỉnh, mặc dù Điều 143 của Luật Đất đai đã quy định rõ trách nhiệm của Chủ tịch UBND các cấp trong việc phát hiện và xử lý vi phạm quản lý đất đai.
4.4.2.1 Giải pháp về chính sách và thực hiện chính sách pháp luật
Kết quả nghiên cứu cho thấy quản lý và sử dụng đất của các tổ chức kinh tế tại huyện Yên Mỹ còn lỏng lẻo, với một số tổ chức vi phạm mục đích sử dụng đất do sự thay đổi thường xuyên của chính sách pháp luật và thiếu quy định cụ thể về quản lý đất Việc không cập nhật kịp thời từ các địa phương đã gây khó khăn trong công tác quản lý Thêm vào đó, năng lực tài chính yếu kém của một số tổ chức dẫn đến tình trạng bỏ hoang đất và chậm đưa đất vào sử dụng theo kế hoạch Do đó, để nâng cao hiệu quả quản lý sử dụng đất của các tổ chức kinh tế, cần có các biện pháp cụ thể và kịp thời.
Cần áp dụng chế tài nghiêm khắc hơn và thực hiện xử lý quyết liệt đối với các đơn vị vi phạm pháp luật về đất đai và môi trường Đồng thời, cần kiên quyết thu hồi các diện tích đất sử dụng không hiệu quả, đất bỏ hoang, và thúc đẩy việc đưa quỹ đất vào sử dụng đúng kế hoạch.
Cần quy định rõ ràng trách nhiệm của người đứng đầu tổ chức nếu xảy ra tình trạng lấn chiếm, sử dụng đất trái phép hoặc không hiệu quả Điều này sẽ thúc đẩy các tổ chức chú trọng hơn trong việc quản lý và sử dụng đất đúng mục đích được giao và cho thuê.
Cần tăng cường công tác thanh tra và kiểm tra việc sử dụng đất của các tổ chức, cá nhân được giao và cho thuê, nhằm ngăn chặn tình trạng lãng phí và bảo vệ môi trường xung quanh.
Theo quy định, người sử dụng đất và thuê đất phải nộp thuế cao hơn nếu không đưa đất vào sử dụng, nhằm thay thế cho các biện pháp thanh tra, kiểm tra và xử phạt nếu tình trạng này tiếp tục tồn tại.
Cần hoàn thiện và ổn định hệ thống chính sách quản lý đất đai của Nhà nước, đặc biệt là đối với các tổ chức kinh tế sử dụng đất Việc này sẽ đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài nguyên đất, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.
Nội dung quản lý nhà nước về đất đai cần được hoàn thiện và bổ sung đầy đủ để đáp ứng yêu cầu quản lý hiệu quả hơn Việc này nhằm khắc phục tình trạng quản lý còn lỏng lẻo và kém hiệu quả hiện nay.
Cần tiến hành rà soát và thống nhất các quy định nhằm điều chỉnh những mâu thuẫn, bất cập giữa Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật Đầu tư và các Nghị định hướng dẫn thi hành để đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả trong quản lý.
- Hoàn thiện trình tự, thủ tục về giao đất, cho thuê đất đảm bảo đồng bộ với các thủ tục về đầu tư
4.4.2.2 Giải pháp về tăng cường quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh tế
- Kiên quyết xử lý các trường hợp sử dụng đất trái pháp luật, hiệu quả thấp theo hướng sau: