Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài sản vô giá của Quốc gia và là yếu tố quan trọng trong môi trường sống Sự chuyển nhượng đất đai giữa các chủ thể là quy luật tự nhiên Pháp luật về đất đai liên tục thay đổi và được Quốc hội điều chỉnh để phù hợp với chính sách Do đó, nghiên cứu về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và giải quyết tranh chấp là rất cần thiết Khi tham gia vào các giao dịch như chuyển nhượng, thuê hay tặng cho quyền sử dụng đất, các bên phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định về hình thức và nội dung hợp đồng Vi phạm có thể dẫn đến hợp đồng bị vô hiệu một phần hoặc toàn bộ Hiểu biết và áp dụng đúng các quy định pháp luật liên quan đến quyền sử dụng đất là cần thiết cho cá nhân và tổ chức.
Trong những năm gần đây, số lượng vụ án liên quan đến bất động sản ngày càng gia tăng, đặc biệt là các tranh chấp về chuyển nhượng quyền sử dụng đất Tình hình này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó hệ thống pháp luật về bất động sản còn nhiều hạn chế và chồng chéo Ngoài ra, yếu tố chủ quan như nhận thức chưa đầy đủ của đội ngũ tiến hành tố tụng về tính chất đặc thù của các vụ tranh chấp và trình độ chuyên môn của một số thẩm phán cũng góp phần làm phức tạp thêm quá trình giải quyết Thống kê từ TAND tỉnh Đắk Lắk cho thấy số lượng đơn đề nghị xem xét vụ án theo trình tự giám đốc thẩm ngày càng tăng, với phần lớn là các vụ tranh chấp nhà ở và chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Báo cáo thống kê tháng 9 năm 2017 của Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk chỉ ra rằng có nhiều bản án và quyết định bị sửa đổi hoặc hủy bỏ do vi phạm thủ tục tố tụng và áp dụng sai pháp luật về nội dung.
Tác giả thực hiện đề tài "Giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Tòa án nhân dân tỉnh Đắk Lắk" nhằm phân tích các quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng này Bài viết đưa ra nhận xét về tính phù hợp của các quy định pháp luật trong việc giải quyết tranh chấp và thực trạng giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
Tình hình nghiên cứu về áp dụng pháp luật trong hoạt động xét xử của Tòa án Nhân dân (TAND) đang thu hút sự quan tâm lớn từ các nhà khoa học pháp lý, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay khi số lượng bài viết và công trình nghiên cứu tăng lên đáng kể Tuy nhiên, theo tìm hiểu của tác giả, chưa có công trình nào nghiên cứu cụ thể về “Giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ thực tiễn tại Tòa án Nhân dân tỉnh Đắk Lắk.” Mặc dù vậy, trên phạm vi cả nước, đã có một số công trình nghiên cứu tiêu biểu liên quan đến đề tài này được công bố.
Luận văn thạc sĩ của Lý Thị Ngọc Hiệp (2006) tại Trường Đại học Luật Tp Hồ Chí Minh và luận văn của Nguyễn Hoài Nam (2013) tại Trường Đại học Quốc gia Hà Nội đều tập trung vào việc giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất Cả hai tác giả đã trình bày cơ sở lý luận và phân tích các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến vấn đề này, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về quyền sử dụng đất tại Việt Nam.
Luận văn Thạc sĩ của Tống Anh Hào (2011) tại Trường Đại học Kinh tế - Luật TP Hồ Chí Minh nghiên cứu về “Giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất” dựa trên thực tiễn tại Tòa án nhân dân tỉnh Đồng Tháp Nghiên cứu này cung cấp cái nhìn sâu sắc về các vấn đề pháp lý liên quan đến tranh chấp đất đai và phương pháp giải quyết hiệu quả từ góc độ thực tiễn.
Luận văn nghiên cứu lý luận và quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bao gồm các điều kiện có hiệu lực của hợp đồng này Bài viết cũng phân tích thực tiễn giải quyết tranh chấp tại TAND tỉnh Đồng Tháp, từ đó chỉ ra những vướng mắc và bất cập trong quá trình giải quyết Dựa trên những phát hiện này, luận văn đề xuất kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật về giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
Các công trình và bài viết đã được nghiên cứu và đánh giá từ nhiều khía cạnh khác nhau liên quan đến pháp luật giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại TAND Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào tập trung vào việc giải quyết tranh chấp này tại Tòa án nhân dân sau khi Luật Đất đai được ban hành.
Năm 2013, nhiều văn bản pháp luật liên quan đến giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Tòa án đã được ban hành, bao gồm Bộ luật dân sự 2015 và Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, với nhiều thay đổi quan trọng Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vụ án thực tế gây tranh luận và vướng mắc Do đó, nghiên cứu của tác giả về đề tài này là cần thiết và có ý nghĩa lý luận, thực tiễn sâu sắc, đồng thời không trùng lặp với các công trình đã được công bố trước đó.
Luận văn này kế thừa các thành quả nghiên cứu khoa học đã công bố, tập trung nghiên cứu một cách toàn diện và hệ thống về cơ sở lý luận và thực tiễn của pháp luật giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại TAND tỉnh Đắk Lắk Từ đó, luận văn đề xuất định hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật liên quan đến giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực này.
3 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu a) Mục đích nghiên cứu:
Bài viết này nhằm làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đồng thời phân tích và đánh giá các quy định pháp luật về giải quyết tranh chấp này tại Tòa án, đặc biệt là tại tỉnh Đắk Lắk Luận văn sẽ đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật về giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Tòa án ở Việt Nam Để đạt được mục tiêu này, luận văn sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ nghiên cứu chính.
Bài viết này nhằm làm rõ các vấn đề lý luận liên quan đến tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và quy trình giải quyết tranh chấp tại Tòa án Qua việc nghiên cứu khái niệm tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, bài viết sẽ phân tích đặc điểm và phân loại các tranh chấp này, đồng thời đề cập đến thẩm quyền, nguyên tắc và phương thức giải quyết tranh chấp tại Tòa án.
Bài viết này phân tích và đánh giá thực trạng pháp luật liên quan đến việc giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại tỉnh Đắk Lắk Nó cũng xem xét thực tiễn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các tranh chấp này tại Tòa án Bên cạnh đó, bài viết chỉ ra những tồn tại và vướng mắc trong quá trình giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, đồng thời nêu rõ nguyên nhân của những vấn đề này.
Để hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến giải quyết tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cần nêu rõ phương hướng và đề xuất các giải pháp cụ thể Việc áp dụng pháp luật một cách hiệu quả trong giải quyết tranh chấp tại TAND là điều cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan và nâng cao hiệu quả công tác xét xử.