CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ MÔI TRƯỜNG BÀI 1: MÔI TRƯỜNG VÀ MÔI TRƯỜNG DU LỊCH Khái niệm môi trường - Theo cách tiếp cận tổng qt mơi trường hiểu theo nghĩa rộng, theo cách tiếp cận với đối tượng mơi trường hiểu theo nghĩa hẹp Theo nghĩa rộng: “Môi trường bao gồm bao gồm tất bao quanh sinh vật, tất yếu tố vô sinh hữu sinh có tác động trực tiếp gián tiếp lên sống, phát triển sinh sản sinh vật Theo nghĩa hẹp: Môi trường sống tổng thể điều kiện bên ngồi có ảnh hưởng đến đời sống phát triển thể Môi trường sống người toàn hệ thống người tạo ra, hữu hình (tập quán , niềm tin ) người sống, lao động, họ khai thác tài nguyên thiên nhiên nhân tạo nhằm thỏa mãn nhu cầu mình( UNESSCO, 1981) Theo luật Bảo vệ mơi trường Việt Nam năm 1993, : Mơi trường bao gồm yếu tố tự nhiên yếu tố vật chất nhân tạo có quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh người, có ảnh hưởng tới đời sống, sản xuất, tồn tại, phát triển người thiên nhiên Môi trường du lịch 2.1 Khái niệm: - Môi trường du lịch bao gồm nhân tố tự nhiên, kinh tế - xã hội nhân văn có hoạt động du lịch tồn phát triển 2.2 Nội dung thành phần môi trường du lịch - Môi trường du lịch bao gồm du lịch tự nhiên du lịch nhân văn + Môi trường du lịch địa chất Việt Nam - Môi trường du lịch địa chất Việt Nam phong phú hấp dẫn khách du lịch, tự nhiên sẵn có vùng núi cao đẹp với khí hậu lành mát mẻ( 3/4 diện tích địi núi) hình thành nên tuyến du lịch hấp dẫn như: Hà Nội - Hịa Bình - Mộc Châu - Sơn La - Điện Biên – Tam Đường - Sa Pa – Lào Cai – Yên Bái hay Hà Nội - Hạ Long - Cát Bà Tính chất đồi núi địa hình Việt Nam lợi để phát triển loại hình du lịch leo núi, nghỉ dưỡng, du lịch thám hiểm, du lịch thể thao + Môi trường du lịch nước Việt Nam - Môi trường du lịch nước Việt Nam thuận lợi cho phát triển du lịch mơi trường nước Việt Nam đa dạng nước mặn nước ngầm( có biển, sơng, hồ , ao ) có tính đặc trưng hấp dẫn - Việt Nam có biển chạy dài tới 3.026 km phân bố khắp tinh thành nước với đặc điểm nước biển trong, mát lành có nhiều bãi biển đẹp tiếng hấp dẫn khách du lịch : bãi biển Trà Cổ, Tuần Châu – Hạ Long Quảng Ninh… - Ngồi Việt Nam cịn nhiều mạch nước ngầm tiếng như: nước ngầm Quảng Bình, suối nước khống Kim Bơi Hịa Bình nhiều mạch nước ngầm nước sơng mang đậm giá trị văn hóa riêng có Việt Nam + Mơi trường khơng khí Việt Nam - Mơi trường khơng khí Việt Nam có đặc thù riêng, : mơi trường khơng khí nhiệt đới hải dương nóng ẩm, phân hóa sâu sắc theo mùa theo độ cao địa hình Đặc thù tạo nên chất lượng môi trường không khí mà khơng vùng nhiệt đới có có phân hóa hai mùa nóng lạnh Miền Bắc Miền Nam có chênh lệch nhiệt độ đơi lên đến hàng chục độ - Mặt khác thời tiết vùng núi đồng khác rõ rệt, đồng nóng đồi núi mát dịu Sự đa dạng khí hậu tạo thú vị lạ cho du khách tham quan du lịch, đặc biệt chuyến du lịch xuyên Việt + Môi trường sinh vật Việt Nam - Môi trường sinh vật nước ta đa dạng phong phú với nhiều kiểu thảm rừng khác nhau, từ rừng ngập nước, đến thảm rừng núi, thảm thực vật núi cao - Bên cạnh cịn có hệ động vật phong phú Theo thống kê chưa đầy đủ Việt nam có khoảng 12.000 lồi thực vật có mạch, 276 lồi thú, 828 lồi chim, 180 lồi bị sát 80 lồi ếch nhái, 2.038 loài cá biển, 427 loài cá nước Bảo vệ mơi trường • Chính sách nhà nước - Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân tham gia hoạt động bảo vệ môi trường - Đẩy mạnh tuyên truyền giáo dục, vận động, kết hợp áp dụng biện pháp hành chính, kinh tế biện pháp khác để xây dựng ý thức tự giác, kỷ cương hoạt động bảo vệ môi trường - Sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, phát triển lượng sạch, lượng tái tạo, đẩy mạnh tái chế, tái sử dụng giảm chất thải - Ưu tiên giải vấn đề môi trường xúc, tập trung xử lý sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, phục hồi môi trường khu vực bị ô nhiễm suy thoái, trọng bảo vệ môi trường đô thị dân cư - Đầu tư bảo vệ mơi trường đầu tư phát triển đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư cho bảo vệ môi trường bố trí khoản chi riêng cho nghiệp mơi trường ngân sách nhà nước hàng năm - Ưu đãi đất đai, thuế, hỗ trợ tài cho hoạt động bảo vệ môi trường sản phẩm thân thiện với mơi trường Kết hợp hài hịa bảo vệ mơi trường sử dụng có hiệu thành phần môi trường cho phát triển - Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, khuyến khích nghiên cứu, áp dụng chuyển giao thành tựu khoa học cơng nghệ bảo vệ mơi trường, hình thành phát triển công nghệ môi trường - Mở rộng nâng cao hiệu hợp tác quốc tế, thực đầy đủ cam kết quốc tế bảo vệ mơi trường khuyến khích tổ chức cá nhân tham gia thực hợp tác quốc tế bảo vệ môi trường - Phát triển kết cấu hạ tầng bảo bệ môi trường, tăng cường nâng cao lực quốc gia bảo vệ môi trường theo hướng quy, đại a Hoạt động bảo vệ mơi trường - Tuyên truyền giáo dục vận động người tham gia bảo vệ mơi trường, giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên đa dạng sinh học - Bảo vệ môi sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên - Giảm thiểu, thu gom, tái chế tái sử dụng chất thải - Phát triển, sử dụng lượng sạch, lượng tái tạo, giảm thiểu khí thải gây hiệu ứng nhà kính, phá hủy tầng o zơn - Đăng ký sở đạt tiêu chuẩn môi trường, sản phẩm thân thiện với môi trường - Nghiên cứu khoa học, chuyển giao ứng dụng công nghệ xử lý, tái chế chất thải, công nghệ thân thiện với môi trường - Đầu tư xây dựng sở sản xuất thiệt bị, dụng cụ bảo vệ môi trường, sản xuất kinh doanh sản phẩm thân thiện với môi trường, cung cấp dịch vụ bảo vệ môi trường - Bảo tồn phát triển nguồn gen địa, lai tạo, nhập nội nguồn gen có giá trị kinh tế có lợi cho mơi trường - Xây dựng thơn, làng, ấp, bản, buôn, quan, sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ thân thiện với môi trường - Phát triển hình thức tự quản tổ chức hoạt động dịch vụ giữ gìn vệ sinh mơi trường cộng đồng dân cư - Hình thành nếp sống văn hóa, thói quen giữ gìn vệ sinh mơi trường, xóa bỏ hủ tục lạc hậu gây hại đến mơi trường - Đóng góp kiến thức, cơng sức, tài cho hoạt động bảo vệ mơi trường b Ngun tắc bảo vệ môi trường - Bảo vệ môi trường phải gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế đảm bảo tiến xã hội để phát triển bền vững đất nước, bảo vệ môi trường quốc gia phải gắn với bảo vệ môi trường khu vực tồn cầu - Bảo vệ mơi trường nghiệp toàn xã hội, quyền trách nhiệm quan nhà nước, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân - Hoạt động bảo vệ môi trường phải thường xuyên, lấy phòng ngừa cam kết hợp với khắc phục ô nhiễm, suy thoái cải thiện chất lượng môi trường - Bảo vệ môi trường phải phù hợp với quy luật, đặc điểm tự nhiên, văn hóa, lịch sử, trình độ phát triển kinh tê – xã hội đất nước giai đoạn - Tổ chức hộ gia đình cá nhân gây nhiễm, suy thối mơi trường có trách nhiệm khắc phục, bồi thường, thiệt hại chịu trách nhiệm khác theo quy định pháp luật BÀI 2: MÔI TRƯỜNG VỚI PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG Phát triển du lịch bền vững a Khái niêm phát triển bền vững - Có thể nói vấn đề mơi trường bắt nguồn từ phát triển Nhưng người tất sinh vật khác đình tiến hóa ngừng phát triển “ Phát triển bền vững phát triển thỏa mãn nhu cầu người không tổn hại đến thỏa mãn nhu cầu hệ tương lai b Phát triển du lịch bền vững “ Du lịch bền vững là việc đáp ứng nhu cầu du khách vùng du lịch mà đảm bảo khả đáp ứng nhu cầu cho hệ tương lai.” - Du lịch bền vững đòi hỏi phải quản lý tất dạng tài nguyên theo cách để đáp ứng nhu cầu kinh tế, xã hội thẩm mỹ trì sắc văn hóa dân tộc, trình sinh thái bản, đa dang sinh học đảm bảo sống Vai trị mơi trường với phát triển du lịch bền vững - Du lịch nghành dịch vụ phục vụ cho người, tồn phát triển gắn liền với môi trường Sự suy giảm môi trường đồng nghĩa với giảm sút hoạt động du lịch Du lịch ln có quan hệ mật thiết với mơi trường, đến khai thác tài ngun Hay nói cách khác có tài ngun có tồn du lịch Khi tài nguyên môi trường bảo vệ đồng nghĩa với du lịch bảo vệ Muốn phát triển du lịch phải phát triển bảo vệ mơi trường Ts Phạm Văn Du nói “ Một quốc gia muốn có du lịch phát triển chắn quốc gia coi trọng vấn đề mơi trường” - Qua thấy ràng vấn đề môi trường tác động lớn phát triển đặc biệt môi trường Những vấn đề môi trường tác động đến phát triển du lịch bền vững Việt Nam a Một số ảnh hưởng chủ yếu tình trạng môi trường đến phát triển du lịch bền vững - Môi trường ven biển vùng nước ven biển trực tiếp chịu ảnh hưởng tác động hoạt động kinh tế phát triển xã hội nhiều khu vực ven biển số nhiễm đo nước vượt tiêu cho phép(TCCP) Điều ảnh hưởng đến chất lượng bãi tắm, hạn chế khả cạnh tranh sản phẩm du lịch biển Việt Nam - Hàm lượng kim loại nặng nhiều khu vực vượt q giới hạn cho phép - Tình trạng xói lở biển ảnh hưởng trực tiếp đến tồn khu du lịch ven biển khu du lịch Thuận An ( Thừa Thiên – Huế ) chịu ảnh hưởng tình trạng - Tình trạng suy giảm rừng ven biển đảo, tài nguyên sinh vật năm gần giảm đáng kể kéo theo suy giảm tính đa dạng sinh học b Các tác độngchủ yếu hoạt động du lịch đến mơi trường + Tác động tích cực - Làm sống lại nhiều nghành nghề thủ công truyền thống dệt thổ cẩm, mây, tre đan góp phần thúc đẩy toàn xã hội tham gia vào trình phát triển du lịch Qua phát huy bảo tồn văn hóa dân tộc - Phát triển sở du lịch thiết kế tốt đề cao giá trị cảnh quan - Cơ sở hạ tầng địa phương đường xá, xử lý rác thải, thông tin liên lạc cải thiện thông qua hoạt động du lịch - Sự hiểu biết môi trường cộng đồng địa phương tăng lên thông qua việc trao đổi kinh nghiệm với du khách + Tác động tiêu cực: - Tiêu thụ nhiều nước sinh hoạt, gây ô nhiễm môi trường thông qua phát xả khí thải động xe máy tàu thuyền đặc biệt trọng điểm - Việc tiêu thụ lượng du lịch thường không hiệu lãng phí - Việc thiếu nước sinh hoạt với việc ý thức số đông du khách làm cho cảnh quan môi trường hệ sinh thái bị suy giảm, số động thực vật quý bị hủy diệt - Phát triển hoạt động du lịch thiếu kiểm soát dẫn đến loạn nhiễu sinh thái : sói mịn đất, sạt lở , biến động nơi cư trú động thực vật CHƯƠNG II: BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG BÀI 1: TỔNG QUAN VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG KINH DOANH KHÁCH SẠN DU LỊCH 1.Vai trị cơng tác bảo vệ môi trường kinh doanh khách sạn du lịch a Bảo vệ môi trường khách sạn sở kinh doanh du lịch đóng góp đáng kể vào việc bảo vệ mơi trường du lịch nói chung - Q trình quản lý bảo vệ mơi trường thực chất góp phần giảm chi phí hoạt động khách sạn thông qua biện pháp đơn giản dễ thực Phần lớn chi phí tiết kiệm từ tiết kiệm chi phí hóa đơn tiền điện, chiếm khoảng 80% tổng chi phí tiết kiệm Như vậy, thực biện pháp bảo vệ môi trường khách sạn du lịch khơng đóng góp vào hoạt động bảo vệ mơi trường mà trực tiếp góp phần nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh khách sạn b Bảo vệ môi trường điều kiện kinh doanh sở lưu trữ du lịch - Hầu hết biện pháp quản lý bảo vệ môi trường biện pháp đơn giản khơng địi hỏi chi phí đầu tư ban đầu tơn kém, chí biện pháp không cần đầu tư Biện pháp quản lý môi trường áp dụng khách sạn có quy mô nhỏ hạng hay hạng thấp Đây bước quan trọng giảm định kiến nhiều người đề cập đến vấn đề bảo vệ môi trường thường cho biện pháp đòi hỏi đầu tư tốn phù hợp với khách sạn cao c Bảo vệ môi trường đáp ứng yêu cầu khách du lịch - Trong trình xây dựng vận hành sở du lịch sử sụng khơng tài ngun điện ,nước lượng rác thải, nước thải, khí thải, gây ô nhiễm môi trường - Điều chứng tỏ nhiều du khách quan tâm đến vấn đề bảo vệ mơi trường q trình du lịch Để thu hút nhiều khách du lịch cần quan tâm đến phát triển dịch vụ đôi với bảo vệ môi trường d Bảo vệ mơi trường tạo hình ảnh tốt để thu hút khách du lịch - Hoạt động bảo vệ mơi trường góp phần cải thiện hình ảnh sở du lịch du khách Nhờ việc thực biện pháp bảo vệ môi trường, khách sạn cịn nhận khen, giải thưởng ngồi nước e Bảo vệ mơi trường có tác động tích cực đến hành vi tiêu dùng khách du lịch - Theo nghiên cứu SNV Nepal cho thấy : Hơn 2/3 khách du lịch Mỹ, úc 90% khách du lịch Anh quan tâm đến bảo vệ môi trường coi việc ủng hộ cộng đồng địa phương phần trách nhiệm khách sạn Bên cạnh đó, khoảng 70% khách du lịch Anh, Mỹ sẵn sàng trả thêm 150 USD cho tuần khách sạn có quan điểm thân thiện với môi trường Những tác động môi trường khách sạn sở kinh doanh du lịch a Tiêu thụ lượng - Theo số liệu Trung tâm nghiên cứu Phát triển lượng( Enerteam) cho thấy khách sạn ngày đêm, phịng tiêu thụ gần 86kWh điện, khách sạn số khoảng 45kWh khách sạn 27kWh - Khách sạn dùng nhiều lượng cho hoạt động hàng ngày giải trí nhiều nơi, chi phí lượng cao thứ hai sau tiền lương Nhu cầu 10 ... trường cho phát triển - Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực, khuyến khích nghiên cứu, áp dụng chuyển giao thành tựu khoa học công nghệ bảo vệ mơi trường, hình thành phát triển công nghệ môi trường... sở đạt tiêu chuẩn môi trường, sản phẩm thân thiện với môi trường - Nghiên cứu khoa học, chuyển giao ứng dụng công nghệ xử lý, tái chế chất thải, công nghệ thân thiện với môi trường - Đầu tư xây... bảo kỹ thuật yêu cầu chế biến Cụ thể ăn chưa chín , chất độc phát sinh chế biến - Do trình chuyển giao sản phâm tới khách hàng để bụi bẩn vào thức ăn( nhân viên không chạm tay vào thức ăn, thức