HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM BÙI THANH PHONG ĐẶC ĐIỂM BỆNH LÝ CỦA DỊCH TIÊU CHẢY CẤP Ở LỢN (PORCINE EPIDEMIC DIARHEA – PED) TRÊN ĐÀN LỢN THUỘC TỈNH THÁI NGUYÊN VÀ BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ Ngành: Thú y Mã số: 60.64.01.01 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phạm Ngọc Thạch NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi, kết nghiên cứu trình bày luận văn trung thực, khách quan chưa dùng để bảo vệ lấy học vị Tôi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực luận văn cám ơn, thơng tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả luận văn Bùi Thanh Phong i LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu hoàn thành luận văn, nhận hướng dẫn, bảo tận tình thầy giáo, giúp đỡ, động viên bạn bè, đồng nghiệp gia đình Nhân dịp hồn thành luận văn, cho phép tơi bày tỏ lịng kính trọng biết ơn sâu sắc PGS.TS Phạm Ngọc Thạch tận tình hướng dẫn, dành nhiều công sức, thời gian tạo điều kiện cho suốt trình học tập thực đề tài Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo, Bộ môn Nội chẩn – Dược – Độc chất, Khoa Thú y - Học viện Nông nghiệp Việt Nam tận tình giúp đỡ tơi q trình học tập, thực đề tài hoàn thành luận văn Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ tơi mặt, động viên khuyến khích tơi hoàn thành luận văn./ Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả luận văn Bùi Thanh Phong ii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục bảng vii Danh mục hình viii Trích yếu luận văn ix Thesis abstract x Phần Mở đầu .1 1.1 Tính cấp thiết đề tài 1.2 Mục tiêu nghiên cứu Phần Tổng quan tài liệu 2.1 Tình hình nghiên cứu nước .3 2.1.1 Tình hình nghiên cứu PED giới 2.1.2 Tình hình nghiên cứu PED Việt Nam .4 2.2 Dịch tiêu chảy cấp lợn ( ped) 2.2.1 Phân loại 2.2.2 Hình thái, cấu trúc virus 2.2.3 Đặc tính sinh học PEDV 2.2.4 Tính chất ni cấy 2.2.5 Dịch tễ học 2.2.6 Cơ chế sinh bệnh .9 2.2.7 Phương thức truyền lây virus PED 2.2.8 Triệu chứng lâm sàng 10 2.2.9 Bệnh tích 11 2.2.10 Chẩn đoán 11 2.2.11 Phòng điều trị 12 2.3 Máu – thành phần, chức 15 2.3.1 Khái niệm 15 iii 2.3.2 Chức sinh lý máu 16 2.3.3 Thành phần máu 16 Phần Đối tượng, nội dung nguyên liệu, phương pháp nghiên cứu 20 3.1 Đối tượng nội dung nghiên cứu 20 3.2 Nội dung nghiên cứu 20 3.2.1 Theo dõi tỷ lệ mắc, tỷ lệ chết lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn tỉnh Thái Nguyên 20 3.2.2 Nghiên cứu số tiêu sinh lý, sinh hóa máu lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn tỉnh Thái Nguyên 20 3.2.3 Nghiên cứu tổn thương bệnh lý đường ruột lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn tỉnh Thái Nguyên 20 3.2.4 Xây dựng phác đồ điều trị thử nghiệm 20 3.3 Địa điểm nghiên cứu 20 3.4 Nguyên liệu nghiên cứu 20 3.5 Phương pháp nghiên cứu 20 3.5.1 Lấy mẫu bệnh phẩm 20 3.5.2 Xác định lợn bệnh 21 3.5.3 Phương pháp nghiên cứu 21 3.4.4 Phương pháp xử lý số liệu 24 Phần Kết thảo luận 25 4.1 Kết theo dõi tỷ lệ mắc, tỷ lệ chết lợn mắc dịch tiêu chảy cấp ( ped) đàn lợn thuộc tỉnh thái nguyên 25 4.2 Đặc điểm bệnh lý 28 4.2.1 Những biểu lâm sàng lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 28 4.2.2 Kết khảo sát số tiêu sinh lý, sinh hóa máu lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 32 4.3 Tổn thương bệnh lý đại thể vi thể lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (ped) đàn lợn thuộc tỉnh thái nguyên 53 4.3.1 Kết nghiên cứu bệnh tích đại thể lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) 53 4.3.2 Kết nghiên cứu bệnh tích vi thể lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 55 iv 4.4 Kết điều trị thực nghiệm lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 63 4.4.1 Kết kiểm tra khả mẫn cảm E.coli phân lập từ lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) với số loại kháng sinh 63 4.4.2 Kết điều trị thử nghiệm lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 64 Phần Kết luận kiến nghị 67 Tài liệu tham khảo 69 v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Việt EDV Epidemic Viral Diarhea PED Porcine Epidemic Diarrhea PEDV Porcine Epidemic Diarrhea Virus PCR Polymerase chain reaction (Phản ứng chuỗi trùng hợp) RT-PCR Reverse Transcription Polymerase chain reaction TGE Transmissible Gastro Enteritis TGEV Transmissible Gastroenteritis Enteritis Virus vi DANH MỤC BẢNG Bảng 4.1 Tỷ lệ mắc, tỷ lệ chết theo lứa tuổi lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 26 Bảng 4.2 Triệu chứng lâm sàng lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 28 Bảng 4.3 Số lượng hồng cầu, tỷ khối hồng cầu, thể tích bình quân hồng cầu lợn khoẻ lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 34 Bảng 4.4 Hàm lượng huyết sắc tố, nồng độ huyết sắc tố trung bình, lượng huyết sắc tố trung bình hồng cầu lợn khoẻ lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 37 Bảng 4.5 Kết kiểm tra tỷ trọng máu lợn khỏe lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên) 39 Bảng 4.6 Tốc độ huyết trầm, sức kháng hồng cầu lợn khoẻ lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 40 Bảng 4.7 Số lượng bạch cầu, công thức bạch cầu lợn khoẻ lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 43 Bảng 4.9 Thăm dò chức trao đổi Protit gan - phản ứng Gross, hàm lượng đường huyết lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 49 Bảng 4.10 Độ dự trữ kiềm máu hàm lượng Natri, Kali huyết lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 52 Bảng 4.11 Bệnh tích đại thể lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) Một số hình ảnh bệnh tích đại thể 54 Bảng 4.12 Kết nghiên cứu bệnh tích vi thể ruột lợn mắc tiêu chảy virus (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 56 Bảng 4.13 Bệnh tích vi thể số quan lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 59 Bảng 4.14 Kết kiểm tra khả mẫn cảm E.coli phân lập lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) với số loại kháng sinh 64 Bảng 4.15 Kết điều trị thử nghiệm lợn mắc PED đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 66 vii DANH MỤC HÌNH Hình 4.1 Lợn sút cân gầy còm 41 Hình 4.2 Lợn nằm dồn đống 31 Hình 4.3 Lợn nằm bụng mẹ 31 Hình 4.4 Lợn nơn mửa 31 Hình 4.5 Phân lỏng màu vàng 31 Hình 4.6 Phân màu xi măng 31 viii TRÍCH YẾU LUẬN VĂN Tên tác giả: Bùi Thanh Phong Tên Luận văn: Đặc điểm bệnh lý dịch tiêu chảy cấp lợn (Porcine Epidemic Diarrhea PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên biện pháp điều trị Ngành: Thú y Mã số: 60.64.01.01 Tên sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu đặc điểm bệnh lý lợn mắc bệnh tiêu chảy thành dịch (PED), hiểu rõ chế gây bệnh phục vụ tốt cho cơng tác chẩn đốn điều trị bệnh - Xác định cụ thể biểu lâm sàng lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) - Xác định biến đổi tiêu sinh lý, sinh hóa máu lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) - Xác định biến đổi bệnh lý đường ruột (đại thể vi thể ) lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) - Xác định hiệu điều trị bệnh lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) Phương pháp nghiên cứu Theo dõi tỷ lệ mắc, tỷ lệ chết; lấy mẫu máu cho nghiên cứu số tiêu sinh lý, sinh hóa máu đồng thời thu thập mẫu bệnh phẩm nghiên cứu số tổn thương bệnh lý đại thể vi thể lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) phương pháp vật liệu nghiên cứu thường quy Kết kết luận Kết nghiên cứu cho thấy thay đổi số tiêu sinh lý, sinh hóa máu lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) biến đổi bệnh tích đại thể vi thể lợn bệnh giúp cho q trình chẩn đốn, hỗ trợ điều trị lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) ix + Thuốc chống nôn: Atropinsunfat 0,1% với liều 2ml/con/ngày + Kháng sinh đặc trị (Enrofloxaxin) với E.coli phân lập lợn mắc dịch tiêu chảy cấp Tiêm bắp thịt ngày lần với liều 25mg/kgP/ngày + Dung dịch Gluco-KC + vitamin ADE + men tiêu hóa + thuốc gải độc gan thận Cho uống tự + Thuốc sát trùng đường ruột bảo vệ niêm mạc ruột: Nitratbishmuth với liều 3g/con/ngày + Thuốc trợ sức, trợ lực tăng cường sức đề kháng: Vitamin C + vitamin B1 + cafeinnatribenzoat + Urotropin (mỗi loại 2ml/con/ngày)  Phác đồ II( 30 con): + Dùng kháng thể E.coli (chế phẩm công ty thuốc thuốc thú y HanVet) Tiêm xoang phúc mạc với liều 3ml/con/ngày, ngày + Thuốc chống nôn: Atropinsunfat 0,1% với liều 2ml/con/ ngày + Kháng sinh đặc trị (Enrofloxaxin) với E.coli phân lập lợn mắc dịch tiêu chảy cấp Tiêm bắp thịt ngày lần với liều 25mg/kgP/ngày + Dung dịch Gluco-KC + vitamin ADE + men tiêu hóa + thuốc gải độc gan thận Cho uống tự + Thuốc sát trùng đường ruột bảo vệ niêm mạc ruột: Nitratbishmuth với liều 3g/con/ngày + Thuốc trợ sức, trợ lực tăng cường sức đề kháng: Vitamin C + vitamin B1 + cafeinnatribenzoat + Urotropin (mỗi loại 2ml/con/ngày) Ở phác đồ dùng thêm dung dịch Glucose 5% tiêm vào bên xoang phúc mạc với liều 25ml/ xoang phúc mạc/con/ngày Cả phác đồ thực giảm phần thức ăn tinh, tăng phần thức ăn xơ Điều trị thử nghiệm 60 lợn mắc dịch tiêu chảy cấp, thu kết bảng 4.15 Qua kết bảng 4.15 thấy với phác đồ điều trị bệnh: Phác đồ II cho kết điều trị 70 % lợn khỏi bệnh Phác đồ I hiệu điều trị thấp, đạt 46,65% lợn khỏi bệnh Mặc dù phác đồ điều trị dùng loại kháng sinh (Enrofloxacin), thuốc điều trị triệu chứng, thuốc trợ sức, trợ lực Nhưng phác đồ II 65 có bổ sung dung dịch Glucose 5% vào xoang phúc mạc cho hiệu điều trị cao (70%) Còn phác đồ I, thuốc điều trị phác đồ Nhưng khơng có bổ sung dung dịch Glucose 5% vào xoang phúc mạc Vì vậy, cho hiệu điều trị thấp (46,65%) Như vậy, điều trị dịch tiêu chảy cấp (PED) lợn đàn lợn thuộc tỉnh Thái Ngun Theo chúng tơi, ngồi việc loại trừ sai sót ni dưỡng, dùng thuốc đặc trị với vi khuẩn bội nhiễm (E.coli), cần phải kết hợp dùng thuốc chống nôn, thuốc sát trùng bảo vệ niêm mạc ruột Đặc biệt bổ sung nước chất điện giải với đường đưa thuốc tiêm vào xoang phúc mạc hiệu điều trị cao Bảng 4.15 Kết điều trị thử nghiệm lợn mắc PED đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên Phác đồ điều trị - Kháng thể E.coli với liều 3ml/con (tiêm xoang phúc mạc ngày liên tục) - Enrofloxacin 25mg/kgP - Vitamin C 2,5% 2ml/con/ - CafeinNatribenzoat 20% + Urotropin 10% ml/con/ - Dung dịch Gluco-KC + vitamin ADE + men tiêu hóa + thuốc gải độc gan thận - Atropinsunfat 0,1% với liều 2ml/con/ ngày - Nitratbishmuth với liều 3g/con/ngày - Kháng thể E.coli với liều 3ml/con (tiêm xoang phúc mạc ngày liên tục) - Enrofloxacin 25mg/kgP/ - Vitamin C 2,5% 2ml/con/ - CafeinNatribenzoat 20% + Urotropin 10% ml/con/ - Dung dịch Gluco-KC + vitamin ADE + men tiêu hóa + thuốc gải độc gan thận - Atropinsunfat 0,1% với liều 2ml/con/ ngày - Nitratbishmuth với liều 3g/con/ngày - Dung dịch Glucose 5% với liều 25ml/xoang phúc phục (tiêm bên xoang) 66 Số điều trị (con) Liệu trình điều trị (ngày) Số khỏi (con) Tỷ lệ khỏi (%) 30 14 46,66 30 21 70 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1 KẾT LUẬN Sau trình nghiên cứu, thực đề tài với kết nghiên cứu dịch tiêu chảy cấp lợn - PED, rút kết luận sau: Tỷ lệ nhiễm PED, tỷ lệ chết khác lứa tuổi Lợn 1- ngày tuổi mẫn cảm nhất, tỷ lệ nhiễm chết cao nhất, lợn theo mẹ thường mẫn cảm với bệnh đề kháng bệnh so với lợn cai sữa lợn trưởng thành Triệu chứng chủ yếu lợn mắc PED mệt mỏi, ủ rũ, tiêu chảy phân lỏng màu vàng có sữa khơng tiêu, nơn mửa, vật gầy cịm, khát nước, nằm bụng mẹ tụm lại với Bệnh tích chủ yếu lợn nhiễm PED niêm mạc ruột bong tróc, lơng nhung bị tổn hại, thành ruột mỏng, căng phồng Chỉ tiêu sinh hóa sinh lý máu thay đổi bất lợi cho thể lợn - Số lượng hồng cầu lợn bệnh thấp lợn khỏe mạnh, thay đổi khác tùy giai đoạn bệnh - Hàm lượng huyết sắc tố lợn bệnh giảm so với lợn khỏe mạnh, lợn khỏe mạnh hàm lượng huyết sắc tố 12.16 ± 0.22 %, lợn bệnh hàm lượng huyết sắc tố giảm 9.55 ± 0.47 % - Tốc độ huyết trầm lợn bệnh thấp lợn khỏe mạnh, lợn khỏe mạnh tốc độ huyết trầm 12.64 ± 0.75 mm/60 phút, lợn bệnh tốc độ huyết trầm 10.23 ± 0.22 mm/60 phút - Sức kháng hồng cầu lợn bệnh giảm so với lợn khỏe Lợn khỏe sức kháng hồng cầu tối thiểu 0.66 ± 0.007 % NaCl, tối đa 0.42 ± 0.007 %NaCl Lợn bệnh sức kháng tối thiểu 0.68 ± 0.05 % NaCl, tối đa 0.45 ± 0.05 %NaCl - Số lượng bạch cầu lợn bệnh tăng so với số lượng bạch cầu lợn khỏe mạnh Lợn khỏe mạnh số lượng bạch cầu 15.75 ± 0.51nghìn/mm3, lợn bệnh tăng lên 21.75 ± 0.36 nghìn/mm3 Cùng với tăng lên bạch cầu cơng thức bạch cầu có khác lợn khỏe lợn bệnh Ở lợn bệnh bạch cầu đa nhân trung tính bạch cầu toan tăng - Hàm lượng protein tổng số tiểu phần protein huyết lợn mắc bệnh giảm 67 - Lợn bệnh hàm lượng đường huyết giảm nhiều so với lợn khỏe Biến đổi bệnh lý vi thể chủ yếu lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) xuất huyết, sung huyết, thâm nhiễm tế bào viêm, hoại tử tế bào hầu hết quan hạch ruột, gan, thận, phổi Sự biến đổi vi thể quan tác động mạnh đến q trình tiêu hóa, hấp thu, giải độc, hô hấp thể, làm ảnh hưởng đến toàn thể Điều trị kết hợp với kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn bội nhiễm, thuốc chống nôn, thuốc bảo vệ niêm mạc ruột Bổ sung nước chất điện giải với đường đưa thuốc tiêm vào xoang phúc mạc cho kết điều trị tốt 5.2 KIẾN NGHỊ Những kết thu đề tài có giá trị việc chẩn đốn, phịng trị bệnh, góp phần làm phong phú thêm tài liệu dịch tiêu chảy cấp lợn Việt Nam, đồng thời mở hướng nghiên cứu vacxin phịng bệnh Tuy nhiên, nhằm tăng tính giá trị khoa học ý nghĩa thực tiễn đề tài, cần tiếp tục nghiên cứu thêm biến đổi bệnh lý biện pháp can thiệp dịch xảy ra, tăng thêm dung lượng mẫu nghiên cứu 68 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt: Hồ Văn Nam, Phạm Ngọc Thạch, Nguyễn Thị Đào Nguyên 1997 Bệnh viêm ruột ỉa chảy gia súc Giáo trình bệnh Nội khoa gia súc NXB nơng nghiệp 200 - 210 LêKhắcThận 1976 Giáo trình sinh hóa học động vật NXB nông nghiệp, Hà Nội Nguyễn Tất Toàn, Đỗ Tiến Duy 2013 Một số yếu tố lien quan đặc điểm bệnh học dịch tiêu chảy cấp heo theo mẹ số tỉnh phía Nam Tạp chí KHKT Thú y, Số Nguyễn Trung Tiến, Vũ Thị Thu Hằng, Huỳnh Thị Mỹ Lệ, Nguyễn Bá Hiên, Lê Văn Phan 2013 Một số đặc điểm sinh học phân tử virus gây dịch tiêu chảy cấp lợn (Porcine epidemic diarrhea – PED) Quảng Trị, Thái Nguyên Thái Bình từ năm 2013-2014 Tạp chí Khoa học Phát triển Tập 13, Số Nguyễn Văn Điệp, Nguyễn Thị Lan 2013 Bệnh tiêu chảy dịch lợn (Porcine Epidemic Diarrhea), thơng tin cho cơng tác chẩn đốn, phịng trị bệnh Tạp chí KHKT Thú y, Số Nguyễn Văn Điệp, Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Thị Hoa, Yamaguchi 2014 Một số đặc điểm dịch tễ bệnh lý bệnh tiêu chảy thành dịch lợn số tỉnh phía bắc Việt Nam Tạp chí khoa học kỹ thuật Thú y, Tập XXI, số 2, tr43-55 VũTriệuAn 1970 Đại cương sinh lý bệnh học NXB Y học, Hà Nội Tiếng Anh: Bush, J A., W N Jensen, G E Cartwright and M M Wintrobe 1955 Blood volume studies in normal and anemic swine Am J Physiol, 181(1):9-14 Chasey, D and S F Cartwright 1978 Virus-like particles associated with porcine epidemic diarrhoea Res Vet Sci, 25(2):255-256 10 Chen, J F., and others 2008 Molecular characterization and phylogenetic analysis of membrane protein genes of porcine epidemic diarrhea virus isolates in China Virus Genes, 36(2):355-364 11 Chen, J., and others 2013 Genetic variation of nucleocapsid genes of porcine epidemic diarrhea virus field strains in China Arch Virol, 158(6):1397-1401 12 Chen, X., and others 2012 Molecular characterization and phylogenetic analysis of porcine epidemic diarrhea virus (PEDV) samples from field cases in Fujian, China Virus Genes, 45(3):499-507 69 13 Debouck, P and M Pensaert 1980 Experimental infection of pigs with a new porcine enteric coronavirus, CV 777 Am J Vet Res, 41(2):219-223 14 Do Tien Duy, Nguyen Tat Toan, Suphasawatt Puranaveja, Roongroje Thanawongnuwech 2011 Genetic Characterization of Porcine Epidemic Diarrhea Virus (PEDV) Isolates from Southern Vietnam during 2009–2010 Outbreaks Thai J Vet Med 2011 , 41(1):55-64 15 Duarte, M and H Laude 1994 Sequence of the spike protein of the porcine epidemic diarrhoea virus J Gen Virol, 75 ( Pt 5):1195-1200 16 Duarte, M., and others 1994 Sequence analysis of the porcine epidemic diarrhea virus genome between the nucleocapsid and spike protein genes reveals a polymorphic ORF Virology, 198(2):466-476 17 https://www.animalsciencepublications.org/publications/jas/pdfs/1934/1/JAN1934 0010127 18 Kim, Y K., and others 2015 A novel strain of porcine epidemic diarrhea virus in Vietnamese pigs Arch Virol, 160(6):1573-1577 19 Kusanagi, K., and others 1992 Isolation and serial propagation of porcine epidemic diarrhea virus in cell cultures and partial characterization of the isolate J Vet Med Sci, 54(2):313-318 20 Kweon, C H., J G Lee, M G Han and Y B Kang 1997 Rapid diagnosis of porcine epidemic diarrhea virus infection by polymerase chain reaction J Vet Med Sci, 59(3):231-232 21 Nguyen Dinh Quat, Pham Hoang Diep, Dang Thi Thanh Nguyen, Trinh Thi Thanh Huyen, Nguyen Thi Thu Nam, Nguyen Thi Phuoc Ninh, Tran Thi Dan, Nguyen Tat Toan 2011 First Detection of Porcine Epidemic Diarrhea Virus by Nested Reverse Transcription-Polymerase Chain Reaction (rRT-PCR) Technique in Vietnam Pattaya, Thailand 22 Park, S J., D S Song and B K Park 2013 Molecular epidemiology and phylogenetic analysis of porcine epidemic diarrhea virus (PEDV) field isolates in Korea Arch Virol, 158(7):1533-1541 23 Pasma, T., M C Furness, D Alves and P Aubry 2016 Outbreak investigation of porcine epidemic diarrhea in swine in Ontario Can Vet J, 57(1):84-89 24 Pospischil, A., R G Hess and P A Bachmann 1981 Light microscopy and ultrahistology of intestinal changes in pigs infected with epizootic diarrhoea virus 70 (EVD): comparison with transmissible gastroenteritis (TGE) virus and porcine rotavirus infections Zentralbl Veterinarmed B, 28(7):564-577 25 Puranaveja, S., and others 2009 Chinese-like strain of porcine epidemic diarrhea virus, Thailand Emerg Infect Dis, 15(7):1112-1115 26 Ren, X and P Li 2011 Development of reverse transcription loop-mediated isothermal amplification for rapid detection of porcine epidemic diarrhea virus Virus Genes, 42(2):229-235 27 Song, D and B Park 2012 Porcine epidemic diarrhoea virus: a comprehensive review of molecular epidemiology, diagnosis, and vaccines Virus Genes, 44(2):167-175 28 Song, D S., and others 2006 Multiplex reverse transcription-PCR for rapid differential detection of porcine epidemic diarrhea virus, transmissible gastroenteritis virus, and porcine group A rotavirus J Vet Diagn Invest, 18(3):278-281 29 Tobler, K and M Ackermann 1995 PEDV leader sequence and junction sites Adv Exp Med Biol, 380:541-542 30 Tobler, K and M Ackermann 1996 [Identification and characterization of new and unknown coronaviruses using RT-PCR and degenerate primers] Schweiz Arch Tierheilkd, 138(2):80-86 31 Vui, D T., and others 2014 Complete genome sequence of porcine epidemic diarrhea virus in Vietnam Genome Announc, 2(4) 32 Wood, EN 1977 An apparently new syndrome of porcine epidemic diarrhoea Veterinary Record, 100(12):243-244 71 72 73 74 75 76 77 78 79 ... ? ?Đặc điểm bệnh lý dịch tiêu chảy cấp lợn (Porcine Epidemic Diarrhea PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên biện pháp điều trị? ?? 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU - Nghiên cứu đặc điểm bệnh lý lợn mắc bệnh tiêu. .. lợn mắc dịch tiêu chảy cấp ( ped) đàn lợn thuộc tỉnh thái nguyên 25 4.2 Đặc điểm bệnh lý 28 4.2.1 Những biểu lâm sàng lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái. .. cầu lợn khoẻ lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên 37 Bảng 4.5 Kết kiểm tra tỷ trọng máu lợn khỏe lợn mắc dịch tiêu chảy cấp (PED) đàn lợn thuộc tỉnh Thái Nguyên)