Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh TR NG IH CS PH M HÀ N I KHOA SINH - KTNN phïng b¸ ninh NGHIÊN C U NH H PHÂN H U C NGHI P NG C A VÀ PH PH M NỌNG NB NH Y (INSECTA: T NỌNG COLLEMBOLA) NGHI P AN PH NG, HÀ N I KHịA LU N T T NGHI P Chuyên nganh: IH C ng v t h c HÀ N I - 2010 K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh TR NG IH CS PH M HÀ N I KHOA SINH - KTNN phïng b¸ ninh NGHIÊN C U NH H PHÂN H U C NGHI P NG C A VÀ PH PH M NỌNG NB NH Y (INSECTA: T NỌNG COLLEMBOLA) NGHI P AN PH NG, HÀ N I KHịA LU N T T NGHI P Chuyên nganh: H IH C ng v t h c ng d n khoa h c: PGS.TS Nguy n Trí Ti n Th.S V ng Th HoƠ HÀ N I - 2010 K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh L ic m n Trong trình th c hi n hoàn thành lu n v n t t nghi p, em nh n đ c s quan tâm, giúp đ , ch b o t n tình c a đ n v cá nhân Em g i l i bi t n sâu s c t i : Ban Giám hi u Tr ng HSP Hà N i 2, ban Ch nhi m khoa th y cô giáo khoa t b môn ng v t, Khoa Sinh – KTNN Ban lãnh đ o vi n Sinh thái Tài nguyên sinh v t, t p th cán b phòng Sinh thái môi tr ng đ t giúp đ t o u ki n cho em trình h c t p th c hi n lu n v n c bi t em r t bi t n c m n PGS.TS Nguy n Trí Ti n – cán b phòng Sinh thái môi tr ng đ t, Vi n Sinh Thái Tài nguyên sinh v t đ t Hà N i, v i Th.s V ng Th Hoà – cán b gi ng d y môn đ ng v t h c khoa Sinh – KTNN tr ng HSP Hà N i nh ng ng i tr c ti p h ng d n hoàn thành lu n v n cho em th i gian qua Cu i em xin chân thành c m n t t c nh ng ng giúp đ , đ ng viên khích l đ em v i thân, b n bè t qua nhi u khó kh n, hồn thành lu n v n Hµ Néi, tháng năm 2010 Sinh viên Phùng Bá Ninh K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh L I CAM OAN Tôi xin cam đoan: ây công trình nghiên c u c a riêng tơi T t c s li u k t qu nghiên c u lu n v n trung th c ch a t ng đ c công b hay s d ng đ b o v m t h c v t tr c t i Tơi xin cam đoan: Các thơng tin trích d n lu n v n đ u đư đ ghi rõ ngu n g c Sinh viªn Phïng B¸ Ninh K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội c Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh mục lục Lời cảm ơn Danh mục bảng biểu đồ Mở đầu Mục đích đề tài  Néi dung đề tài Ch-ơng Tổng quan tài liệu T×nh hình nghiên cứu bọ nhảy giới Tình hình nghiên cứu bọ nh¶y ë ViƯt Nam Ch-ơng Đối t-ợng, thời gian, địa điểm ph-ơng pháp nghiên cứu Đối t- ợng, thời gian, địa điểm nghiên cứu 1.1 Đối t- ợng nghiên cứu 1.2 Thêi gian nghiªn cøu 1.3 Địa điểm nghiªn cøu Ph- ơng pháp nghiên cứu 2.1 Bè trÝ thÝ nghiÖm 2.2 Cơ cấu trồng 10 2.3 Nghiên cứu thực địa 10 2.4 Nghiªn cøu phßng thÝ nghiƯm 10 2.5 Xư lý sè liƯu Chương Kết nghiên cứu 12 15 Thành phần loài phân bố bọ nhảy đất nông nghiệp Đan Ph- ợng - Hà Néi 15 1.1 Danh sách thành phần loài 15 1.2 Đặc điểm phân bố 18 K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh ảnh h- ởng phân bón hữu đến số đặc điểm định l- ợng bọ nhảy đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội 19 2.1 ảnh h- ởng đến số l- ợng loài 20 2.2 ảnh h- ởng đến mật độ trung bình ( MĐTB) 21 2.3 ảnh h- ởng đến đa dạng loài H' độ đồng J' 22 2.4 Loài - u loài phổ biến đất có bón phân không bón phân hữu 23 ¶nh h- ëng cđa phơ phÈm n«ng nghiƯp vïi t- đến số đặt điểm định l- ợng bọ nhảy đất nông nghiệp đan ph- ợng, Hà nội 25 3.1 ảnh h- ởng đến số l- îng loµi 25 3.2 ảnh h- ởng đến mật độ trung bình ( MĐTB) 26 3.3 ảnh h- ởng đến độ đa dạng H' độ đồng J' 27 3.4 Các loài bọ nhảy phổ biến, - u cấu trúc - u bọ nhảy tõng c«ng thøc hay tõng l« ruéng 28 KÕt luËn 30 Tµi liƯu tham kh¶o 32 Phô lôc K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Danh mục bảng biểu đồ Các bảng: Bảng Thành phần loài phân bố bọ nhảy đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Bảng ảnh h- ởng phân bón hữu đến số đặc điểm định l- ợng bọ nhảy đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Bảng Các loài bọ nhảy - u thế, phổ biến theo lô đối chứng (ĐC) lô thí nghiệm (TN) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Bảng ảnh h- ởng phụ phẩm nông nghiệp đến số đặc điểm định l- ợng bọ nhảy đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Bảng Các loài bọ nhảy - u thế, phổ biến công thức (CT 1) (CT 2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Các biểu đồ: Biểu đồ Mật độ trung bình bọ nhảy đất không bón phân có bón phân hữu đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Biểu đồ Độ đa dạng H độ đồng J bọ nhảy đất không bón phân có bón phân hữu đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Biểu đồ Cấu trúc - u bọ nhảy đất không bón phân có bón phân hữu đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Biểu đồ Mật độ trung bình bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- êng §HSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Biểu đồ Độ đa dạng H độ đồng J bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội BiĨu ®å CÊu tróc - u thÕ cđa bä nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Mở đầu Vi c phát tri n m t n n nông nghi p b n v ng đòi h i ph i tr ng t i nh ng k thu t s d ng đ t hi u qu , thâm canh đ b o v nâng cao đ phì nhiêu cho đ t, đ ng th i ph i đ m b o đ c s đa d ng khu h sinh v t có ích s ng đ t Trong vài n m g n đây, đư có nhi u đ tài nghiên c u tìm bi n pháp khác đ c i t o đ t, nâng cao n ng su t tr ng, n đ nh đ phì c a đ t b ng ph ng th c nh : thay đ i c c u tr ng (thâm canh, xen canh, hai v màu m t v lúa, m t v màu m t v lúa …), tích c c dùng ph ph m, t n d ng ch t h u c c a v tr c bón cho v sau, k t h p v i thay đ i cơng th c bón phân khác nhau, … b cđ uđ tđ c nh ng k t qu kh quan Vi c s d ng ph ph m nông nghi p sau thu ho ch nh m góp ph n nâng cao n ng su t tr ng, ch t l ng nông s n c i thi n đ phì c a đ t ho c dùng tr c ti p ho c dùng ph i h p v i phân bón khác có ngu n g c t sinh h c đư đ c nghiên c u tri n khai C n, B c Giang, H i D nghi p, Vi n Th nh ng, Nam m t s đ a ph ng : S n La, B c nh… Vi n Khoa h c k thu t Nơng ng Nơng hố – B NN&PTNN, Vi n Công ngh sinh h c – Vi n Khoa h c Công ngh Qu c gia th c hi n, đư thu đ k t qu kh quan Tuy nhiên, áp d ng ph c nh ng ng th c canh tác đ t v i lo i tr ng s d ng lo i phân bón ph ph m khác khơng ch có tác đ ng làm thay đ i tính ch t lý hố c a đ t, đ n n ng su t tr ng mà tác đ ng đ n h sinh v t đ t – m t thành ph n h u c quan tr ng đ t B nh y (Collembola) m t nh ng đ i di n c a đ ng v t chân kh p bé, chúng có s l K32 - Khoa Sinh - KTNN ng thành ph n loài phong phú, phân b r ng Tr- êng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Chúng tham gia tích c c vào ho t đ ng s ng đ t, nhóm đ ng v t tiên phong trình t o đ t c ng nh ng đ i t ng d b tác đ ng có s thay đ i tính ch t lý hố c a đ t Vi t Nam, nh ng nghiên c u v nh h ng c a phân bón h u c ph ph m nông nghi p đ n nhóm sinh v t đ t đ t nơng nghi p đư đ ti n hành nh ng ch a đ ng b thi u hoàn thi n Ng tâm đ n nh h ng c a ph c i ta h u nh ch quan ng th c canh tác, cơng th c bón phân đ n n ng su t tr ng mà không ý đ n m t thành ph n quan tr ng, khu h sinh v t đ t m i tác đ ng t ng h gi a sinh v t v i phân bón nh ng ph ph m nơng nghi p Chính v y, c n ph i có nhi u h n nh ng nghiên c u v nh h ng c a phân bón h u c ph ph m nông nghi p đ n b nh y đ t nông nghi p nh m đ a bi n pháp vi c s d ng phân bón ph ph m nơng nghi p m t cách cân đ i hi u qu m t v n đ r t quan tr ng, không ch nh m m c tiêu đ t n ng su t cao, mà h ng t i m t n n nông nghi p b n v ng nói chung, đ m b o trì tính đa d ng c a qu n xư sinh v t đ t Nh m b sung thêm d n li u m i cho h ch n đ tài: “Nghiên c u nh h ng nghiên c u này, ng c a phân h u c ph ph m nông nghi p đ n b nh y (Collembola) đ t nông nghi p an Ph ng, Hà N i” K32 - Khoa Sinh - KTNN Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh tính loài, số loài định l- ợng 24 loài tổng số loài bọ nhảy 24 loài Nh- ảnh h- ởng phụ phẩm vùi t- làm giảm số l- ợng loài định tính, làm tăng số l- ợng loài định l- ợng tổng số loài Kết luận: phụ phẩm vùi t- ảnh h- ởng tích cực đến loài bọ nhảy khu vực nghiên cứu 3.2 ảnh h- ởng đến mật độ trung bình (MĐTB) Mật độ trung bình bọ nhảy khu vực nghiên cøu, xÐt theo l« (1 l« kh«ng cã phơ phẩm nông nghiệp lô có phụ phẩm nông nghiệp) dao động từ 32636 cá thể/m2 đến 395763 cá thể/m2 Vậy lô MĐTB bọ nhảy gấp 12,13 lần so với lô (Bảng 4) Ta kết luận đất đ- ợc bổ sung phụ phẩm nông nghiệp làm tăng đột biến số l- ợng cá thể số loài làm cho tổng số cá thể bọ nhảy tăng cao Cỏ th /m2 450000 395763 400000 Ghi chó: 350000 CT 1: C«ng thøc CT 2: C«ng thøc 300000 250000 200000 150000 100000 50000 32636 CT1 CT2 N nđ t Biểu đồ Mật độ trung bình bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội K32 - Khoa Sinh - KTNN 26 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh 3.3 ảnh hưởng đến độ đa dạng H độ đồng J Độ đa dạng H độ đồng J thể ë biĨu ®å sau: 1,6 1,43 Ghi chó: 1,4 1,2 CT 1: C«ng thøc 1 H' 0,8 0,6 J' 0,48 0,41 0,4 0,13 0,2 CT 2: C«ng thøc H : Độ đa dạng J : Độ đồng CT CT Biểu đồ Độ đa dạng H độ đồng J bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Chỉ số đa dạng H số đồng J bọ nhảy CT (không có phụ phẩm nông nghiệp) cao so víi ë CT (cã phơ phÈm n«ng nghiƯp), thể hiện: H cao 3,5 lần; J cao 3,7 lần Mặc dù CT phụ phẩm nông nghiệp nh- ng có loài phát triển tốt với số l- ợng cá thể lớn nh- Crytopygus thermophilus (2098 c¸ thĨ) ë CT cã sè l- ợng cá thể lớn nh- ng lại tập trung số loài: Xenylla humicola, Crytopygus thermophilus (riêng loài với số l- ợng cá thể chiếm 95,78% tổng số l- ợng cá thể lô) nên làm giảm độ đa dạng loài bọ nhảy, dẫn đến độ đồng giảm theo K32 - Khoa Sinh - KTNN 27 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh 3.4 Các loài bọ nhảy phổ biến, - u cấu trúc - u bọ nhảy công thức hay lô ruộng Loài - u Độ - u thÕ (%) C«ng thøc (L« 1) C«ng thøc (L« 2) 1.Xenylla humicola 91,43 2.Crytopygus thermophilus 58,44 3.Isotomurus punctiferus 16,96 4.L.(ASC.) dahlii 6,01 Loµi phỉ biÕn 5,35 §é phæ biÕn (%) 1.Crytopygus thermophilus 50 2.Isotomurus palustris 59,09 3.Isotomurus punctiferus 56,81 4.Sminthurdes aquaticus 56,81 52,27 50 B¶ng Các loài bọ nhảy - u thế, phổ biến CT CT đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Từ bảng cho thấy công thức có loài bọ nhảy phổ biến Trong có loài phổ biến cho công thức: Crytopygus thermophilus Isotomurus punctiferus; loài phổ biến cho công thức là: Isotomurus palustris Sminthurdes aquaticus công thức có loài - u thÕ: Crytopygus thermophilus, Isotomurus punctiferus vµ L.(ASC.) dahlii công thức có loài - u thế: Xenylla humicola vµ Crytopygus thermophilus K32 - Khoa Sinh - KTNN 28 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Đặc biệt công thức công thức có loài - u chung là: Crytopygus thermophilus Tuy nhiên độ - u loài công thức có phụ phẩm nông nghiệp thấp nhiều so với độ - u thÕ cđa nã ë c«ng thøc kh«ng cã phơ phẩm nông nghiệp Nhìn vào bảng ta thấy rõ ảnh h- ởng phụ phẩm nông nghiệp đến loài bọ nhảy đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Đối với loài Xenylla humicola làm tăng đột biến độ - u từ giá tri không đáng kể đến giá trị lớn (91,43%); Loài Crytopygus thermophilus giảm nhiều (từ 58,44 xuống 5,35); Loài Isotomurus punctiferus L.(ASC.) dahlii độ - u giảm xuống giá trị không đáng kể Cấu trúc - u phổ biến bọ nhảy công thức khác đ- ợc u th (%) thể rõ ràng bảng biĨu ®å 91,43 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 58,44 16,96 6,01 5,35 Không có ph ph m nơng nghi p (CT 1) Xenylla humicola Crytopygus thermophilus Có ph ph m nơng nghi p (CT 2) Isotomurus punctiferus L.(ASC) dahlii BiĨu ®å CÊu trúc - u bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hµ Néi K32 - Khoa Sinh - KTNN 29 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh kết luận Trên sở phân tích, tổng hợp số liệu qua đợt điều tra, nghiên cứu bỏ nhảy lô ruộng thí nghiệm Đan Ph- ợng, Hà Nội rút số nhận xét sau: - Đã xác định đ- ợc 27 loài bọ nhảy, thuộc 15 giống, họ, ®ã có 13 lồi phân b r ng (chi m 48,1%): Xenyla humicola, Pseudachorutella Asigillata, Folsomina onychiurina, Cryptopygus thermophilus, Isotomurus palustris, Isotomurus punctiferus, Entomobrya lanuginosa, Entomobrya sp.2, L.(L.) sp.5, L.(Asc.) dahlii, Cyphoderus javanus, Sminthurides aquaticus, Sminthurides bothrium ë khu vùc nghiên cứu - Phân bón hữu tác động định đến giá trị định l- ợng bọ nhảy: Tuy không ảnh h- ởng đến số l- ợng loài nh- ng làm tăng mật độ trung bình (số cá thể/m2) làm giảm độ đa dạng H, độ đồng J quần xã bọ nhảy (do tăng đột biến số l- ợng loài Xenylla humicola loài thích hợp với loại phân hữu bón) - Phụ phẩm nông nghiệp vùi t- làm tăng số l- ợng loài bọ nhảy, đặc biệt làm gia tăng mật độ trung bình quần thể nh- ng lại làm giảm giá trị độ đa dạng loài H độ ®ång ®Ịu J’ so víi ®Êt kh«ng vïi phơ phÈm - Các loài bọ nhảy - u khu vực nghiên cứu: Có loài bọ nhảy khu vực nghiên cứu, - u đất bón phân hữu cơ, đất có vïi phơ phÈm t- ¬i, bao gåm: Xenylla humicola, Cryptopygus thermophilus, Isotomurus punctiferus, L.(Ascocyrtus) dahlia Kiến nghị: Cả phân bón phụ phẩm nông nghiệp vùi t- ơI có tác động làm gia tăng mạnh mẽ số l- ợng cá thể bọ nhảy (nh- ng tác động K32 - Khoa Sinh - KTNN 30 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh mạnh đặc biệt đến loài: Xenylla humicola) Để xác định ảnh h- ởng yếu tố (phân hữu hay phụ phẩm vùi t- ơi) cần phải theo dõi kết thí nghiệm thêm vài vụ thu hoạch ngắn ngày K32 - Khoa Sinh - KTNN 31 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Tài liệu tham khảo Tiếng việt Chernova N.M (1988), Định loại khu hệ Collembola Liên Xô (cũ) Nxb khoa học, Matxcơva, tr – 37 (tiÕng Nga) Ghilarov M.C (1984), Collembola, vÞ trí chúng hệ thống phân loại học Đặc điểm ý nghĩa khu hệ sinh thái Collembola , Nxb khoa häc Matxc¬va, tr – 11 (tiÕng Nga) Ghilarov M.C (1965), Ph- ơng pháp động vật chuẩn đoán đất, Nxb khoa học Matxcơva, tr 278 (tiếng Nga) Ghilarov M.S (1975), Ph- ơng pháp nghiên cứu động vật đất, Nxb Khoa học và, Matxcơva, tr 12 – 29 (tiÕng Nga) NguyÔn TrÝ TiÕn (1995), Một số đặc điểm cấu trúc quần xã bọ nhảy (Collembola) hệ sinh thái bắc Việt Nam, Luận án phó tiến sĩ khoa học sinh học, Hà Nội Nguyễn Văn Quảng, Nguyễn Trí Tiến, Phạm Đình Sắc (2007), Dẫn liệu thành phần loài phân bố chân khớp đất (Arthropoda) v- ờn Quốc gia Cát Bà, HảI Phòng, Những vấn đề NCCB Khoa häc sù sèng – HNTQ 2007, Nxb Khoa häc vµ kü thuËt, Hµ Néi, tr 143 – 146 Nguyễn Trí Tiến (2001a), Sáu loài Collembola thuộc họ Entomobryidae phát Việt Nam, Tạp chí sinh häc, 23 (1), tr 2129 NguyÔn TrÝ TiÕn (2001b), Một số loài Collembola cho khoa học phát Việt Nam, Tạp chí sinh học, 23 (3), tr – 12 [24] K32 - Khoa Sinh - KTNN 32 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Nguyễn Trí Tiến, Nguyễn Thị Thu Anh, V- ơng Tân Tú, Phạm Văn Lầm (2007), ảnh hưởng chế độ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khác đến bọ nhảy (Collembola) đất trồng cam Cao Phong (Hoà Bình) Tạp chí B¶o vƯ thùc vËt, sè 5/2007, tr 15 – 20 10 Ngun ThÞ Thu Anh, Ngun TrÝ TiÕn, Phan ThÞ Thu Hiền 2008, Nghiên cứu ảnh h- ởng số liều l- ợng bón phân lân đến động vật chân khớp bé ruộng trồng lạc huyện Gia Lâm, Hà Nội, Hội nghị Côn trùng học Toàn quốc lần thứ sáu, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội, tr 432 439 11 Nguyễn Thị Thu Anh, Nguyễn Trí Tiến, Lê Thị Hoa 2008, ảnh h- ởng hiệu lực bón kali khác đến số đặc điểm định l- ợng Collembola đất trồng màu huyện Gia Lâm, Hà Nội, tr 440 446 12 Phạm Bình Quyền 2003, Hệ sinh thái nông nghiệp phát triển bền vững, Nxb Đại học Quốc Gia, Hà Nội, tr 174 13 Stebaeva S.K (1988), phần đại c- ơng trong: định loại khu hệ Collembola Liên Xô (cũ), Nxb khoa học Matxc¬va, tr – (tiÕng Nga) 14 Stebaeva S.K (1988), Định loại khu hệ Collembola Liên Xô (cũ) Nxb khoa häc, Matxc¬va, tr – 37 (tiÕng Nga) 15 Thái Trần Bái, Trần Thị Thanh Bình, Nguyễn Trí Tiến, Nguyễn Thị Bích Ngọc (2007), Đặc trưng định lượng nhóm Mesofauna chân khớp bé đất sinh c¶nh phỉ biÕn ë xãm Khó, Khu b¶o tån thiên nhiên Thượng Tiến, huyện Kim Bôi, tỉnh Hoà Bình, T¹p chÝ sinh häc, 29 (3), tr 15 – 24 16 V- ơng Thị Hoà 1996, Nghiên cứu động vật chân khớp bé (Microarthropoda) đất rừng thị trấn Tam Đảo, Luận văn Thạc sĩ Khoa học K32 - Khoa Sinh - KTNN 33 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh sinh học, Tr- ờng Đại học S- phạm Hà Nội 2, Hà Nội 17 Vũ Thị Liên, Nguyễn Trí Tiến, Tô Văn Vĩnh (2005), ảnh h- ởng kiểu thảm thực vật đến đặc điểm định c- bọ nhảy đất rừng tỉnh Sơn La Những vấn đề NCCB khoa học sù sèng, Nxb Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi, tr 461 464 18 Vũ Quang Mạnh, Đỗ Huy Trình, Nguyễn Trí Tiến (2002), ảnh h- ởng chế độ bón phân lên cấu trúc quần xã động vật chân khớp bé (Microarthropoda) đất canh tác nông vùng Bắc Giang, Hội thảo Bảo vệ môi tr- ờng sử dụng hợp lý Tài nguyên thiên nhiên, Nxb Nông nghiƯp, Hµ Néi, tr 708 – 715 TiÕng anh 19 Chirstiansen K., (1961), Convergence and parallelism in cave Entomobryidae evolution, Vol XV, N3, pp 288 – 301 20 Fiellberg A 1980 Identification Keys to Norwegian Collembola, Norsk entomol Foren, pp – 152 21 Gisin H (1960), Collembolenfauna Europas, Museum d’ Histoire Naturelle, Geneve, pp – 312 22 Palacios – Vargas J.G., (1983), Catalogode los collembolos mexicanos An Esc Ciene Boil Mex., pp 61 – 67 23 Paoletti M.G et al (1995), Soil invertebrates as monitoring tools for agricultural sustainability, Pol.pismo Entomo., Wroclow, Tom 64, pp 113 – 121 24 Stach J 1965, On some Collembola in North ViÖt Nam, Act.zool.cracoviensia, 10 (4), pp 345 – 372 K32 - Khoa Sinh - KTNN 34 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiệp ùng Bá Ninh Phụ lục Một số hình ảnh thu mẫu thực địa đan ph-ợng, hà nội K32 - Khoa Sinh - KTNN 35 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiƯp K32 - Khoa Sinh - KTNN ïng B¸ Ninh 36 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiƯp K32 - Khoa Sinh - KTNN ïng B¸ Ninh 37 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiƯp K32 - Khoa Sinh - KTNN ïng B¸ Ninh 38 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiƯp K32 - Khoa Sinh - KTNN ïng B¸ Ninh 39 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội Luận văn tốt nghiƯp K32 - Khoa Sinh - KTNN ïng B¸ Ninh 40 Tr- ờng ĐHSP Hà Nội ... đồng J bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp (CT2) đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Biểu đồ Cấu trúc - u bọ nhảy đất phụ phẩm nông nghiệp (CT1) có phụ phẩm nông nghiệp. .. bón phân có bón phân hữu đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Biểu đồ Cấu trúc - u bọ nhảy đất không bón phân có bón phân hữu đất nông nghiệp Đan Ph- ợng, Hà Nội Biểu đồ Mật độ trung bình bọ nhảy. .. - u loài phổ biến đất có bón phân không bón phân hữu 23 ¶nh h- ởng phụ phẩm nông nghiệp vùi t- đến số đặt điểm định l- ợng bọ nhảy đất nông nghiệp đan ph- ợng, Hà nội 25 3.1 ảnh h- ởng