TRUNG TÂM KHTN VÀ CƠNG NGHÊ QUỐC GIA CHƯƠNG TRÌNH BIỂN K T - 03 ĐỀTÀỈ T K -03-09 BÁO CÁO TỔNG KẾT ĐÈ TÀI ĐÁNH GIÁKHẨNĂNG N G U Ồ N LỢI ĐẶC SẨN ( M ự c , TÔM V Ỗ ) Ở VÙNG BIỂN SÂU, ĐỀ XUẤT PHƯƠNG HƯỚNG VÀ BIỆN PHÁP KHAI THÁC C O Q U A N C H Ủ TRÌ: V I Ệ N N G H I Ê N c ứ u HẢI SẤN C H Ủ N H I Ệ M Đ Ề TÀI: GS.TS BÙI ĐÌNH C H U N G HÁI PHÒNG.94 D A N H SÁCH CÁN B Ộ T H A M GIA ĐÈ TÀI K T 03-09 G S , Từ Bùi Đình Chung 'y v e \ T m i t / Ã n ĩ-1 Ti 11 riifp z iVo iNguyeii n u u DUUL K.S Phạm Ngọc ang K S Trần Định KS Chu Tiến Vĩnh KS Trần Chu KS Nguyễn Công Con PTS Nguyễn Long í \ TA O M ~ \ ĩ \ỵ L> A _ ™ K S Nguyên Văn Kháng 10 K S Phạm Thị Tiến l l K S Phạm Thị Thu 12 PTS Nguyên Phi Đính 13 K S Nguyễn Lam Anh 14 K S Đinh Hồng Thanh 15 K S Nguyễn Long 16 K S H Bá Đình 17 KS Đ ỗ Thị Như Nhung 18 KS Tran Đác Thủ 19 K S Tạ Minh Đường 20 K S Nguyễn Xuân Dục v 21.PTS Đ ố Thị Minh Đúc 22 PTS Nguyễn Viết Thịnh Viện Nghiên cứu Hải sản -nt-ni-nt-nt-nt-nt-rít-nt-nt-ntViện Hài dương Nha Trang -nt-nt-nt -nt-nt-nt-ntTrung tâm Khoa học tự nhiên Công nghệ Quốc gia Đại học sư phạm Ha Nội -nt- t MỤC LỤC Tranp Phần M ỏ đầu Phần N ộ i dung báo cáo 2 Tài liệu phương pháp nghiên cứu 2 1 Nguồn tài liệu 2 1 ì Nguồn số liệu cũ 2.1.1.2 Số liệu điều tra vã thu mỏi 2.1.2 Phương pháp nghiên cứu 2.1 Phương pháp nghiên cứu mực 2.1 2.1 a Đ ố i tượng mực nang b Đ ố i tượng mực c Phương pháp diện tích 1.2 Phương pháp nghiên cứu vẽ tôm vô 2 Kết quà nghiên cứu •4 2 Két nghiên cứu vê mực ì 2 1 Két nghiên cửu nguồn lợi mực ong ( Loligonĩdae ) mực nang ( Sepiidae ) có giá trị kinh tế ỏ Vịnh Bắc B ộ , Việt Nam 2 L a Thành phần giống loài 2 ì b Phân bố biến động sân lượng 2 1 c Mùa vụ khai thác 10 2.2.1 Kết nghiên cứu đặc điếm sinh vạt học số loài mực ống ( Loligonidae ) mực nang ( Sepiidae ) có giá trị kinh tế ỏ Vịnh Bác B ộ , Việt Nam 28 2 2.1 Loài Loligo chinensis Gray, 1849 28 2.1 2 Loài Loligo beka Sasaki, 1929 35 2 Loài Sepia aculeata Orbigny, 1849 42 1.2 Loài Sepia esculeata Hoyle, 1885 43 2 Kết nghiên cứu nguồn lợi mục ống ( Loligonidae ) mực nang ( Sepiidae ) vùng biển miền Nam Việt Nam 50 2 Ì Thành phần lồi mực ( Loligo ) mực nang ( Sepiidae ) vùng biển Nam Việt Nam 50 2 Kích thước đánh bắt thơng số sinh truồng, mức chết số loài mực 53 2.1 3 Phân bố mực 57 2.1 Năng suất đánh bắt 60 2 Sàn lượng suất đánh bắt tỉnh Bình Thuận - Khánh Hòa 2 Ì Trữ lượng mực ống ( Loligonidae ) 62 mực nang ( Sepiiđae ) biển Việt Nam 92 2 a Trữ lượng mực ống ( Loligonidae ) ỏ biển Việt Nam 92 a Trữ lượng mực ống theo độ sâu 92 b Trữ lượng mực ống theo vùng biển 94 c Trữ lượng khả khai thác mực ống biển Việt Nam 94 2 b Tro lượng mực nang ( Sepiidae ) ỏ biển Việt Nam 98 a Trữ lượng mực nang theo độ sâu 98 b Trữ lượng mực nang theo vùng biển 100 c Trữ lượng khả khai thác mực nang biển việt nam ÌQ0 2 Kết nghiên cứu tôm 103 2 Nguồn lợi tòm vổ ( Bề bề, mù ni) Scyllaridae ỏ vùng biển Việt Nam 103 a Thành phần giống loài 103 b Phân bố 103 c Phân bố sản lượng ngư truồng 104 d K h ả khai thác trữ lượng 109 e Biến động sàn lượng Ìỉ ] 2 2 Đặc điểm sinh học cùa hai lồi tơm vỗ biển sâu tóm vỗ biển nơng Ibacus ciliatus Thennus orientalis ỏ viển Việt nam 124 2 2 Thành phần loài 124 2 2 Thành phân chiều dài 125 2 2 Sinh sản 127 2 2 Tương quan chiều dài khối lượng 129 2 2 Cuông độ bắt mồi 129 2 Tổng kết đánh giá công cụ khai thác mực tôm vỗ ỏ biển Việt Nam 130 2 Ì Tình hình khai thác mực giỏi 130 2 Trang bị tàu thuyền 130 2 3 Các công cụ khai thác mực 132 2 Các cơng cụ khai thác tòm 144 Phần Kết luận 170 ì V ề việc thực mục tiêu đề cương dề 174 V ề chất lượng dề tài 174 3 Kiến nghị sử dụng kết 175 Tài liệu tham khảo 176 Ì Báo cáo tổng kết đề tài KT - 03 - 09 NGHIÊN CỨU NGUỒN LỌI, KHẢ NĂNG KHAI THÁC CỦA HAI LOÀI ĐẶC SẤN M ự c VÀ TÔM v ổ Ỏ BIỂN VIỆT NẤM PHẦN M ỏ ĐẦU Nguồn lợi sinh vật biên thường khai thác (hài sản) theo quan niệm tồn trước đày gọi truyền thống Những loài chưa khai thác nhiều chua phổ biến gọi nguồn lợi không truyền thống, tương đương vối khái niệm đặc sản ta Đặc điểm chung cùa lồi đặc sản thuồng có giá trị kinh tế cao , đũa lại lợi nhuận lớn cho nghề khai thác , chế biến vói đặc điểm đa dạng nguồn lợi sinh vật biển nưỏc ta Biển Đại dương giỏi chiếm 70, 78 % diện tích bề mặt trái đát ( 361 triệu km2) Khoảng 10-12 triệu tán đạm động vật khai thác hàng năm từ sinh vật biển, chiếm gần 1/3 nhu câu lồi người đạm động vật Trên Ì, tỷ người sống ỏ khu vực Án độ dương Thái Bình Dưcingdùng sàn phẩm cùa biển Đại dương nguồn cung cấp đạm chủ yếu Việt Nam có 3200 K m bò biển, vùng biển thuộc đặc quyền kinh tế khoảng Ì triệu Km2 ( gấp lần diện tích đất liền ) Năm 1923 V i ệ n H ả i Dương học Đông Dương Nha Trang thành lập, chương trình nghiên cứu biển tiến hành Từ đến nay, nhiều chương trình ngồi nước thực Nhùng đối tượng nghiên cứu cá biển G ầ n trước nhu cầu thực tế giá trị nưỏc củng xuất cùa sổ đặc sàn biển , nưỏc ta thơng qua chương trình biển đặt ván dề cách nghiêm túc nghiên cứu đặc sản biển ( mực tôm vổ ) ỏ vùng biển Việt Nam Nếu xét riêng mực ta thấy sản lượng mực giỏi vào năm 40 khoáng 500 ngàn Đến năm 1980 tăng lên 1530 ngàn tán Số nưỏc tham gia đánh bát từ 40 nước lên đến 75 nước Riêng vùng Đông Nam Ả , sản lượng mực năm 1979-1984 132-195 ngàn theo dự đốn tăng lên 420 ngàn vùng biển Việt Nam , hầu hết lồi mực có giá trị xuất Sàn lượng mực đánh bắt tập trung chù yếu vùng biển Miền Nam Các cơng trình nghiên cứu mực giỏi bao gồm số cơng trình đáng ý : Sasaki M (1929) Voss G ì vai Wỉlliamson G (1971), Nesis(1982), Chullasorn Martosubroío (1986), Roongratri (1989) o Việt Nam số cơng trình nghiên cứu dáng ý bao gồm : Các tài liệu Robson G c (1928), Serene R (1935), Dawydoff (1952), Nguyễn Xuân D ục (1978), Nguyên Xuân D ục cộng sụ (1983), Tạ Minh Đưòng (1982), Nguyễn Trọng Nho cộng (1991), Nguyễn Chính (1991) Đáng ý chng trình nghiên cứu hiển Thuận Hài- Minh Hài sử dụng tàu Biển Đỏng ( 1977-1980) nghiên cứu cá quan tâm nghiên cứu nhiều đến đặc sản, đặc biệt mực Vê tôm vổ quan trọng nghiên cứu chương trình hợp tác Việt - Xơ 1979 - 1988 tiến hành nghiên cứu tàu Liên Xô đề cập nhiều đến đối tượng tơm vổ Riêng tơm vỗ biển sâu nói ràng từ trước đến ủ biển Việt Nam chưa có cơng trìng nghiên cửu thức Cơng trình này, lần dầu tiên dã đề cập nghiên cứu tói cách tồn diện Tóm lại, cổ sỏ tham khảo kết nghiên cứu nước cĩng nước hai dổi tượng đặc sàn mực tôm vố, tổng hợp tất số liệu dã có từ trưỏc đến vói việc tiến hành điều tra mỏi năm 1992, 1993 , đề tài K T - 03 - 09 nêu lên kết qua nghiên cứu nguồn lọi, khả khai thác hai loài đặc sàn mực tõm vỗ ỏ biển Việt Nam năm 1991 - 1994, kết qua đựííc trình bày báo cáo tổng kết PHAN NỘI DUNG BÁO CÁO TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHẤP NGHIÊN c ứ u 2.1.1 N G U Ồ N TÀI L I Ệ U D ể nghiên cứu hai đối tuông mực tôm vổ chúng tồi sử dụng hai nguồn tài liệu cũ điêu tra mói nhủ sau : ì 1.1 NGUỒN SỐ LIỆU c ủ : - Chương trình nghiên cứu Việt - Xơ từ 1977-1988 Số liệu thu tàu vùng biển nêu bàng sau : STT T ê n tàu T h ò i gian K h u vực nghiên cửu Nauka B i ể n Đ n g từ o - ỉ o vi b c o - l l o kinh clône Aelita 6, l i , 12/1979 1,2 3/1980 1, 2, 5, 6, 7, 10, l i , 12/1979 Đ i ề u tra trọng đ i ể m bãi cá j Kalper 1-3/1979 Đ i ê u tra trọng đ i ể m Elsk Volkov Đ i ề u tra trọng đ i ế m 1-7/! 979 Vozrojdenie Milogradovo Gerakl í-3/1979 12/1979, 1/1980 1,3/1981:6.7/1981 11/1980 1/1981 7, 8/1982 7-10/1983- 10 ti 12 13 14 Achakov Omega Shantar Muxtikhi Muxdalnhí ' p Kizevetrer 12/1984 10-12/1987 10/1985-12/1986 5/1986-6/1986 2-6/1987 8-9/1987 1-4/1988 Thuận Hài M i n h Hài Thuận H ủ i M i n h Hài Toàn biển Việt Nam T o n biển V i ệ t N a m Đ i ề u tra đ i ế m Thuận Hài M i n h H ủ i Thuận Hài Minh H ủ i Toàn biến Việt N a m Thuận Hài M i n h Hài Toàn biến Việt Nam - Chương trình nghiên cứu Thuận H ả i - Minh H ả i 1978-1980 Sử dụng 24 chuyến nghiên cứu cùa tàu Biển Đơng (Trong có 12 chuyến nghiên cứu Vịnh Bác B ộ 12 chuyến nghiên cứu vùng biển Thuận H ả i - Minh H ả i ) 1.1 SÒ LIỆU ĐIỀU TRA VÀ THU MƠI - Chng trình hợp tác vói tàu Thái Lan 1992-1993 gồm tháng chuyến kéo đòn 13 tháng chuyến kéo đồi có chuyến kiểm tra khu vực tập trung ỏ Vịnh Bắc B ộ - Số liệu thu mẫu vật liên tục từ 1992-1993 tàu ngư dàn đánh bát giã cào ỏ vùng biển Cát Bà - Long Châu, số liệu câu tàu dân ỏ vùng biổ Thái Bình, Thanh Hóa, ngồi thu thập số liệu các-bế cá, chợ quanh vùng biển H ả i Phòng- Cát Bà Tổng số mẫu thu thập vế mục ỏ khu vực Vịnh Bắc B ộ 2432 cá thể - Các mẫu vật thu hàng tháng năm 1992 1993 bến cá, điểm thu mua cùa tu nhân, xí nghiệp đông lạnh ỏ Nha Trang Phan Thiết Thu mẫu chuyến biển cùa loại nghề đánh mục từ Nha Trang đến Vũng tàu Tổng số cá thể phân tích hình thái, định loại mực 187 Số mẫu phân tích sinh học 20280 cá thể - Sàn luồng mực tôm thu thông qua gân 400 mẻ lưỏi kéo đáy chuyên đánh mực tàu 600 cv ò vùng biển Đơng Nam B ộ năm 1992 tàu Nam Triều Tiên - Sàn lượng mực đánh bắt 102 mẻ lưới chuyến biển câu mực trẽn thuyền lưới giã đon, giã đội, chụp mục từ vùng biển Phan Rang đến Vũng Tàu Số liệu V i ệ n H ả i Dương học Nha Trang thu thập - Ngồi sử dụng số liệu sản xuất sỏ phòng Thủy sản, Xí nghiệp đồng lạnh cùa tỉnh Bình Thuận tỉnh Khánh Hòa - Đối với tôm vỗ tiến hành thu thập phân tích 2637 cá thể lồi Ibacus ciliatus 1756 mẫu Thenus orientalis 881 mẫu 2.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN cứu 2.1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN c ứ u VỀ M ự c Thông qua số liệu thu thập được, xử lý theo phương pháp : Ve định loại, hình thái theo tài liệu M Sasaki (1929), Voss G L Williamson G (1971) Nesis K N.(1982) Phân tích sinh học, dinh dưõng, độ no dày, độ chín muồi sinh dục theo qui trình nghiên cứu chung V i ệ n Nghiên cứu H ả i Sản Tính tốn thơng số sinh trưởng theo chương trình E L E F A N co sỏ phân tích tần sổ chiều dài mực đánh bát Tính mức chết chung, tức thòi theo phương pháp cùa Beventon va Hoỉt Phương trình tuông quan chiều dài thân trọng lượng mực tính theo : W = aL b (1) Trong : w - Trọng lượng mực L - Chiều dài thân a, b - tham số cần xác định Việc tính tốn trữ lượng khả khai thác mực từ trước đéc cỏ số tác già đe cập đến ( Nguyễn Xuân D ục : Chng trình Biển Thuận H ả i - Minh Hài 1978- 1980 ) Nói chung hầu hết tác giả thường tính trữ lượng mực thơng qua tỷ l ệ thu mẻ lưỏi kéo cá 2.1 A D Ố I V Ố I M ự c N A N G Số liệu sản lượng mực nang thu thập thông qua mè Iưỏi kéo cá chuông trình nghiên cứu biển từ năm 1979 -1993 bao gồm 3119 mè lưới Đối vói số lượng kín số liệu đựoc phân bổ khắp khu biển Việt Nam, cộng vói việc nhận định báo cáo phương pháp đề tài dã trình bày năm 1992 việc nghiên cứu tính chất sinh lý, hình thái mực nang, thấy việc tính toán trữ lượng mực nang cớ thể coi lồi cá đáy ( nhận xét có sỏ qua việc sổ tác giả giỏi tính tốn trữ lượng mực nang theo phương pháp (trích tài liệu tham khảo [tị )) Vì lý , để tính tốn trữ lượng mực nang chúng tội sử dụng phương pháp diện tích 2 B DỔ I V Ố I M ự c Ổ N G Do đặc điểm sinh lý, hình thái, mục ống thường ăn đáy vào ban ngày ăn vào ban đêm Vì co sỏ số liệu mực ống thu thông qua mẻ lưới kéo đáy kéo cá, chúng tội chọn tát mè lưổi hoạt động vào ban ngày ( từ 6h00 - 18h00 hàng ngày) Sau chúng tộ tính tốn coi nhu lồi cá đáy dùng phương pháp diện tích 2 ĩ c P H Ư Ơ N G P H Á P D I Ệ N TÍCH Sử dụng kết qua sản lượng mực mè lưới dí)áy kéo cá , kết qua tính tốn theo cơng thức: s.a p (2) k h Trong : p - Trữ lượng mực ống ỏ vùng biển càn tính s - Diện tích vùng biển a - Nâng xuất trung bình h - Diện tích lưỏi qt giò kéo luứi k - H ệ số đánh bất mực Vùng biển để tính tốn trữ lượng xác định theo H Ì Trên tồn vùng biển chia thành ô nhỏ (30' X ' ) Trữ ỉưộng toàn vùng nghiên cứu tồng số trữ lượng ó biển nhỏ Trong chuỗi thòi gian 17 năm (1977-1993) đ ể thống việc so sánh, tính tốn chúng tộ qui đổi tát loại tàu theo loại tàu chuẩn 2300 cv Công thức qui đổi theo Babaian (1984) a ( t u chuẩn ) =— — —- (3) hi Trong : - Năng xuát loại tàu i h - Di ệ n tích lưới quýt qua Ì giò tàu chuẩn hi - Diện tích lưỏi qt qua Ì giò tàu loại i Khi tính toán khả khai thác tối đa ( Y Max ) loài cá đáy nhiều tác già tính theo Gulland (1973) Y Max - 0, M B (4) Trong đ ó : M - H ệ số chết tự nhiên B - Trữ lượng Trong báo cáo tổng kết ( Hoàn thiện đánh giá trữ lượng cá biển Việt Nam Bùi Đình Chung, 1991 ) sử dụng khả khai cùa cá đáy Y Max = 0, B đố B trữ lượng Báo cáo sử dụng nhận xét tính khả khai thác mực Ymax - 0, B, B trữ lượng cùa mục H ệ số đánh bốt k đóng vai trò rát quan trọng đổi vói độ tin cậy cơng thức tính trữ lượng mực ống, nhu mực nang Trong báo cáo chúng tơi sử dụng hệ số theo Bùi Đình Chung ọ Báo cáo hoàn thiện đánh giá trữ lượng cá biển Việt Nam 1991 vối Vịnh Bắc B ộ : K = 0, 5; miền Trung k = 0, miền Nam k = 0, 317, trung binh khu vực Cù Lao Thu khu vực đơng Nam Bộ Riêng đối vói việc tính tốn trữ lượng mực nag chúng tơi có so sánh vói kết quà trữ lượng thứ cách lấy hệ số k theo chuyên gia Liên Xô đánh giá Chng trình họp tác V i ệ n Nghiên cứu Hài sản T I N R O ( 1979-1982 ) vói: Vịnh Bắc Bộ k - 0, 5; biển miên Trung đông Nam B ộ : k = 0, 2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN c ứ u VỀ TÔM v ỗ 166 ỏ É Đ ™ ^ ? Cá - Mực ông ỏ I I l p = TÀU ĐỊA Đ I Ể M c v V ị n h B c B ộ 167 r 168 169 170 PHẦN - KẾT LUẬN Qua kết quà nghiên cứu đưa nhũng kết luận sau dây : PHÀN LOẠI, HÌNH THÁI, SINH HỌC, NGƯ TRUỒNG, MÙA v ụ M ự c TẠI VỊNH BẮC BỘ + Thành phần loài: Đã thu thập loài mực ống ỉoài mực nang Trong đó, lồi Loiigo kobiensis tác già trước chua đề cập tỏi + Các loài mực Vịnh Bắc Bộ phân bố rộng rãi ỏ khắp vịnh toàn vùng biển Việt Nam Chúng nhũng đ ố i tượng phổ biến vùng biển nhiệt đ ỏ i cận nhiệt đỏi Ò Vịnh Bác B ộ gặp quanh năm, khắp vịnh, tập trung nhiều vào thòi gian từ tháng 5-10 khu 5, ( M ẽ M t ) , khu 10 ( Cát Bà - Cô Tô ), khu 17, 26 ( Bạch Long V i ) 4- Mực ống Loligo chinensìs, L Beka đ ố i tượng quan trọng sàn lượng mực ỏ Vịnh Bác Bộ Mực nang ỏ Vịnh Bác B ộ chiếm tỷ lệ nhỏ, loài thuồng gặp Sepia aculeata, s esculeuta + Năng suất mục cao vào tháng 9, tháng lo, mực nang vào tháng Ì, hàng năm + Mùa vụ khai thác mực : Từ tháng 5-11 hàng năm, rộ nhát tù tháng 7-10, thòi gian xác định tùy theo năm, phụ thuộc vào điều kiện ngoại cành + Loài L chinenMS lã lồi mực ống có kích thưỏc lỏn Chiều dài thân dao động tù 60-260 mm, thường tập trung vào nhóm từ 100-180 mm Chiều dài mực đực lổn hon mực Trọng lượng mực đánh bắt tập trung ỏ khoảng 60-150 g, 4- Loài L beka lồi mực ống có kích thuốc nhỏ Chiều dài thân dao động từ 50-120 mm Tập trung ủ nhóm từ 70-90 mm Các tháng cuối năm đầu năm có chiều dài trung bình lỏn hon tháng khác Chiều dài lởn hon đực Trọng lượng tập trung chủ yếu nhóm từ ì 0-40 g + Kích thưỏc phát dục tối thiểu cùa lồi L chinensis phải đạt 100 mm, loài L beka phải đạt 60 mra Ò tất cà t h n g , tỷ lệ mực ỏ giai đoán chua phát dục chinensis cao, cùa L beka thấp + Nhìn chung, tất lồi mục, mực đực hổn mực + Lồi L chinensis L beka đè rải rác quanh năm, ỉồi L bekiv đè rộ vào tháng Ì, 4- Thức ăn mực chủ yếu tôm cá PHẤN LOẠI, HÌNH THÁI, SINH HỌC, NGƯ TRƯỜNG, MÙA vụ M ự c TẠI MIỀN TRUNG VÀ MIỀN NAM + Đến xác dinh 11 loài mực nang lo loài mực ống Trong có lồi chưa xác 171 định tên Có lồi lần đâu nêu danh mục loài mực nang mực ống ỏ nưỏc ta Các loài phàn bố rộng rãi vùng tây Thái Bình Dương Án Đ ộ Dương Y ế u tố tây Thái Binh Dương mạnh hon yếu tố Ân Đ ộ Dương + Kích thuốc đánh bát cùa loài mực đất, mực thẻ, mực nang mực từ 40 ram đến 380 mm, trọng lượng từ 20-2220 g, chù yếu từ 100-200 mm trọng lượng cùa mực thẻ, mực đất 40-100 g mực nang mực 100-1200 g Kích thuốc mục đực mực giống Chúng thuộc loại công đồng sinh truồng ( allometric ) H ệ số b phương trình tng quan chiều dài - trọng lượng từ Ì, 576-2, 409 H ệ số b mực đực mực cai không khác + Các thơng số sinh trưởng cùa lồi mực có khác nhau, nằm phạm vi Loo - 309 - 422 mm, K = Ì, 028 - Ì, 180, to = -0, 022 - -0, 079 H ệ so k mực the lon Tốc độ tàng truồng năm đầu khoảng 220 mm năm sau giảm chi 1/3 năm đầu + H ệ số chết chung ( z ) chúng dao động từ Ì, 251 đến 2, 450 H ệ số chết tụ nhiên M từ 0, 81-0, 96 hệ số chết khai thác la 0, 381-1, 490 H ệ số chết tụ nhiên ( M ) khai thác ( F ) mực thẻ cao 4- Chiều dài thân đánh bắt thích hộp 223-319 mm + o vùng biển miền Nam, mục tậ trung chù yếu ỏ đông Nam Bộ, mực ống chiếm 63, 5% mực nang 86, 1% sản lượng mực toàn vùng Sau đến vùng tây Nam B ộ , mực ống mực nang chiếm 33, 9, 6% Vùng biển miền Trung, mục tập trung, chúng thuồng tập trung nhiều ỏ Phan Rang - Phan Thiết đến Vũng Tàu ( từ bò khối), Cơn Đảo đến nam Cà Mau đến Rạch Giá + Sự phân bổ cùa chúng có sụ thay đồi theo mùa Mùa khô, mục ống phân bố vùng gần bò, từ độ sâu 20 m vào bò, đặc biệt hình thành khu tập trung ỏ vùng gàn bò đơng tây Cà M a u Trong tháng mùa mưa, mực phân bố vùng xa bò hơn, xuống dọc vĩ độ 6oN nam Phú Quốc chạy xuống ngang Cà Mau Nhiệt độ độ muối tàng đáy vùng thay dổi theo mùa nên chua thấy mối quan hệ chặt chê giũa chúng vói phân bố cùa mực + Đối vối mục ống, suất dành bát ỏ miền Trung Đông Nam B ộ thường cao vào tháng mùa mưa ỏ miền Trung 7, kg/giò ( t h n g ) đông Nam B ộ 21, kg/giò ( tháng ) Ỏ miền tây Nam B ộ , nâng suất đánh bắt mực ống cao vào mùa khô ( t ù 8, kg/giò 125 kg/giò ) Đối vói mực nang, suất đánh bát cao nhát vào mùa khô Năng suất cao nhốt cùa miền Trung 25, kg/giò (tháng Ì Ì ), vùng đơng Nam B ộ 42, kg/giờ (tháng 12 ) tây Nam B ộ 65, kg/giò ( t h n g Ì ) + Theo đ ộ sâu nàng suất đánh bát cao mùa khô đối vói mực ống ỏ độ sâu 31 -550 m, mực nang 21-30 m Sang tháng chuyển mùa, mực ống vào vùng 20 m nưóc vào bò, xa bò suất giảm Còn mực nang lại chuyển vùng sâu hon 31 m Trong mùa mưa, mực mực nang tập trung ỏ độ sâu 31-50 m Năng suất đánh bắt ( t u 600 cv ) mực nang ban ngày ban đêm không khác o mực ống, suất dành bát ban ngày tù tháng đến tháng 11 cao hon ban đóm 172 4- Sàn lượng đánh bát mực Ninh Thuận Bình Thuận từ năm 1976 đến năm 1983 thuồng đuổi 000 tán chiếm tỷ lệ Ì, 2-5, 8% Từ năm 1984 đến đạt 4590-7630 tán chiếm tỷ lệ 3- 9, 4% tồng sàn lượng Mùa khai thác mực ống có sàn luồng cao tháng mùa mưa, mực nang lại mùa khơ Có nhiều loại nghề tham gia đánh bát mực Nghề giã đơn giã đói loại nghề có sản lng mực chiếm trẽn 16, 3% sàn lượng đánh bắt chung Nâng suất nghề giã dơn 660 kg/chuyến biển Nghề vây rút chì có suất đánh bắt mực cao 742-770 kg/chuyến biển mực chiếm ì , 4% sàn lượng chung Nghề mành chụp có sàn luồng cao so vói loại nghề khác ỏ M ũ i Né Nghề câu mực có 1200-1300 thuyền câu Năng suất trung bình 97 kg/chuyến Thòi gian càu mực quanh năm TRỬ LƯỢNG VÀ K H Ả NĂNG K H A I THÁC M ự c Ỏ BIỂN VIỆT N A M 4- Trữ lượng mực nang ỏ biển Việt Nam tính theo tham số hệ số đánh bắt k (theo Bùi Đình Chung ọ Hồn thiện đánh giá trữ lượng cá biển Việt Nam, 1991 ữ chun gia Liên Xơ Chương trình hợp tác Việt Xô 1979-1981) 64.140 66 900 tán tương úng vói khai thác 25 656 26 760 + Trữ lượng mực ống ỏ biển Việt Nam 59 ỉ 12, tán tưcing ứng vói khả khai thác 23.645, Ì tán + Trữ lượng mực tập trung chủ yếu ỏ vùng gàn bò ( tù độ sâu 50 m trò vào ) + Trữ lượng mực phân bố khơng tập trung chủ yếu ỏ khu vực biển miền Nam Vịnh Bác Bộ trữ lượng mực thấp ( trữ lượng mực nang thấp trữ lượng mực ) DẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ NGUỒN LỘI TÔM v ỏ + Trong năm gần lồi tơm vỗ biển nơng biển sâu trỏ thành đ ố i tượng khai thác xuất cao Trong thành phần tòm khai thác lồi tơm vỗ biển sâu có kích thước nhỏ ( Lmin ) đạt 43 ( t u ô n g ứng vói khối lng ( ) g lớn nhát đạt đến 199 ( Wmax = 204 g ) Lồi tơm vỗ bbiển nòng có chiều dài tối thiểu ( Lmin ) dạt 46 mm ( Wmin = g ), lổn nhát đạt đến 219 mm ( max = 370 g ) + Trong mùa vụ sinh sàn đối tượng mang trúng ngồi Khi trứng đẻ có màu vàng óng ánh Trài qua giai đoạn chuyển hóa, trứng từ màu vàng chuyển qua màu nâu sẫm mắt thường ó thể nhìn thấy nhân trứng Các giai đoạn phát triển phôi cùa trúng thực ỏ bên ngồi bụng tơm mẹ, có khái niệm tơm áp trứng + Tơm vỗ có tập tính hoạt động mạnh vào ban đêm gần sáng, ban ngày chúng thuồng ẩn náu chuông ngại vật vùi xuống đáy hiệu suất nghề khai thác tháp Có nhiều cơng cụ khai thác loại này, song thịnh hành già cào nghía lặn + Hai lồi tôm vỗ nhát tôm vỗ biển nông - Thennus orientalis phân bố suốt khu vục có độ sâu dưỏi 50 m từ Quàng Ninh đến Kiên Giang, bãi đánh bắt : Các bãi từ Đơng nam 173 - Tây nam Cà Mau đến Phú Quốc Còn lồi tơm vỗ biển sâu íbacus ciliatus có diện phân bố hẹp hon, dọc theo dài độ sâu 50-100-150-200-250-300-360 m thuộc vùng biển miền Trung khơi vùng biển phía đơng Nam Bộ, suất mật độ phàn bố cao, ( có me luổi đạt đến 2372 kg/giò đặc biệt ỏ dải độ sâu 140-159 m 180-239 m ỏ khu vực đông bác - Đông nam - Tây nam Cù Lao Thu ) + Qua suất đánh bát mật độ tôm vổ dọc theo vùng biển Việt Nam từ Quàng Ninh - Kiên Giang từ bồ đến độ sâu gần 400 m, cho thấy có khu vực từ vĩ độ 14o00 xuống đến vĩ độ 8o()0 kinh độ từ 103o00-110o00 có suất đánh bát mật độ từ 40 kg/giò đến 2.000 kg/giò 500 kg/km2 đến 29.000 kg/km2, đặc biệt khu vực vĩ độ 12o00-8o00 Trong bãi tôm đây, quan trọng bãi tôm Cù Lao Thu, sau bãi tơm từ dơng nam - tây nam mủi Cà Mau bãi tơm phía tây Nam B ộ + Các khu biền từ 14o00-21o00vĩbác 105o30-H0o00cómộtđộ phân bố nâng suất đánh bát tháp, chưa đạt đến 40 kg/giò 500 kg/km2 + Kết quà diều tra cho thấy trữ lượng tôm vỗ ỏ vùng biển nước ta tuông đối cao 39 108-46 446 khả khai thác 14 274-16 954 Riêng bãi tôm Cù Lao Thu hàng năm cho phép đánh bát 600 CÔNG CỤ KHAI THÁC VÀ MỘT SỐ K IẾN NGHỊ TRONG VIỆC K HAI THÁC M ự c VÀ TÔM v ỏ Ỏ BIỂN VIỆT NAM Từ số liệu diều tra phân tích đá nêu trên, đến kết luận sau : + Các nghề khai thác mực ỏ nưốc ta chủ yếu đuọc tiến hành ỉoại tàu thuyền có cơng suất nhủ ( < 22 cv ) Vì việc khai thác mực chủ yếu vùng ven bồ Trong tuồng lai cần thiết phải đưa nghề khai thác mực xa bò hon muốn cần thiết phải giải đồng nhiều vấn dề : Ngư cụ kỹ thuật khai thác xa bò, tàu thuyên vốn đầu tu + Lưỏi rê mực nang ba lốp hoạt động có hiệu kinh tế phù hộp vói điều kiện nước ta Có thể nói loại lưứi giải triệt đ ể đuọc mục tiêu khai thác mục nang ò nưốc ta Tuy nhiên, cần có tính tốn khoa học, giối hạn số lượng vàng lưỏi rê mực nang ò địa phương đe tránh tình trạng khai thác mức + Nghề cảu mực phổ biến rộng rãi toàn quốc, song kỹ thuật câu mực q thơ sơ Nếu đầu tư, du nhập kỹ thuật tiên tiến nước vào nưỏc ta : Kỹ thuật chiếu sáng, câu mực bàng tòi quay chán nghề câu mực cho sàn lượng khai thác tăng lên nhiều + Nghề bóng mực ( Lồng bẫy mực ) gần bị mai M ặ c dù nghề truyền thống kết cấu đcin giản, dẻ làm, song cấu tạo cồng kềnh nên khơng phát triển mạnh Cân phải có nghiên cứu cải tiến kết cáu Tơng, cho xếp dẹp lồng lại lồng vào Điều thuận tiện cho thao tác nâng cao nâng suất dành bát thuyền Có nhu vậy, nghề bóng mực mỏi có khả phát triển 174 + Nghè lưới chụp mực : Đây nghề tiên tiến, kết họp việc sử dụng ánh sáng hộp lý với kết cấu ngư cụ phù hợp vói đặc tính mực Chúng tơi thấy can có biện pháp khuyến khích phát triển nghề chụp mực ngư dân cách kỹ thuật, cho tăng suất đánh bắt mà bào vệ nguồn lợi mực + Trong thực tế, ngư dân thường tự mổ phoi mực ống biển địa phuong H ọ chưa có kiến thức việc nên chát lượng mực thuổng (mực bị thâm ) làm giá thành giảm 30=50% Vì nên có chng trình dẩn cho ngư dân cách mổ phoi mực kỹ thuật Điều tăng đáng kể giá trị thương phẩm mực + Lưới kéo đáy qui mô lốn loại Iưỏi khai thác tơm vỗ có hiệu q Việc trang bị điện cho lựứi kéo dày dã tăng suất đánh bát tôm vỗ lên đáng kể H i ệ n nay, nghề cá ò nưỏc ta chủ yếu qui mô nhỏ nên chưa tận thu đước nguồn lợi tơm vổ dáng q 3.1 Vê việc thực mục tiêu đề cường đặt Cán cú theo mục tiêu đề cuông Đề-tài năm năm 1991-1995 Đ ề tài đà triển khai thực kết nhu sau : - Đã xác định trữ luông khả khai thác cùa nguồn lợi mực tôm vổ biển Việt Nam Đồng thòi đánh giá tro luống khả khai thác cùa nguồn lợi mực tôm vỗ theo mức độ sâu khác : Từ 0-50 m, 50-100 m, 100-200 m; > 200 m Trên co sỏ dó dã dề xuất phạm vi tập trung nguồn lợi theo khu vục biển Việt Nam theo vùng nưỏe, tạo co sỏ cho việc dầu tư khai thác có hiệu quà - Đã nghiên cứu đặc điểm sinh học, phân bố cùa lồi mục tơm vỗ biển Việt Nam _ Đã xác dinh ciuọc khu vực tập trung mực tôm vỗ ỏ biển Việt Nam Trên co sỏ góp phần cho việc đạo sản xuất khai thác có hiệu ( thành viên cùa dề tài giám sát viên tàu sản xuất liên doanh vối Thái Lan, phát dẫn ngư trường khai thác phạm vi phép ) - Đã tổng kết đuốc công cụ khai thác mực tôm vỗ ỏ biển Việt Nam Trên co sò đề xuất đuợc biện pháp cơng cụ khai thác có hiệu đối vói hai đối tượng Theo đạo ngành Thủy sàn năm tói ( 1995-2000 ), yêu cầu phát triển khói tập trung khai thác lồi hải sản khơng truyền thống có giá trị xuất kháu Đề tài thực mục tiêu đề cuông đề ra, đồng thòi góp phàn nghiên cứu theo huỏng mà ngành đà yêu cầu Vồ chất lượng đè tài - Đề tài dã tập họp đội ngũ cán khoa học động ò nhiều nơi nưỏc chuyên gia nghiên cứu lĩnh vực Đã tranh thù khả thu thập số liệu trẽn tàu khai thác Thái Lan hợp tác vói Viện Nghiên cứu H ả i sàn suốt năm 1992-1993 Qua dớ đề tài thu lường số liệu mỏi tuông đối lớn khả không cho phép 175 kinh phí đ ể thực chuyến điều tra khai thác - Có nới đâu tiên có Đề tài đước triển khai nghiên cứu đầy đủ tồn diện có hệ thống hai đối tượng mực tôm vỗ biển Việt Nam Tát cà số ỉiệu đá đưực xù lý theo phương pháp thống nhát, có độ tin cậy cao Riêng dối vói lồi tóm vỗ lần dã dề cập nghiên cứu vấn dề 3 Kiến nghị sử dụng kết - Báo cáo đầy đủ kết quà thu đuốc trữ luống nguồn lọi, khả khai thác nhu kết luận phương hướng biện pháp phát triển nguồn lọi mục tôm vổ, đề nghị co quan lãnh đạo kinh tế, kế hoạch cùa Đàng Nhà nước sử dụng co sò khoa học bước đầu có cú việc nghiên cứu đối tuộng Trên co sỏ có chù trương dũng đắn việc đạo phát triển nguồn lợi hai loài cách họp lý - Báo cáo trao cho co sỏ sàn xuất dạo sản xuất nhu Cục Bào vệ Nguồn lợi B ộ Thủy sản, Sỏ Thủy sàn kết quà nghiên cứu phán bổ, thành phần, sản luồng hai đối tượng đ ể có biện pháp nghiên cứu áp dụng sản xuất cụ thể khu vực thòi gian khác - Đề tài dã tập họp đày đù tư liệu, tài liệu, mẫu vật Có kế hoạch bảo quàn lưu trữ phương tiện đại ( nhu máy vi tính ) đ ể phục vụ cho nghiên cứu chuyên sâu việc phát triển nguồn loi dặc sàn nói chung hai lồi mực tơm vỗ nói riêng 10/1994 176 TÀI LIỆU T H A M KHẢO Bùi Đình Chung Cộng sự, 1993 Báo cáo kết thực đề tài KT-03-09 năm 1992 Beverton, R J H and s J Holt, 1957 Ôn the Dynamics of Exploited fish Population M i n A g r , Fish and food ( u K ) , Fish, Invertig., Sen 2,19 : 533 p Bùi Đình Chung Cộng tác viên, 1991, Hồn thiện đánh giá trữ lượng cá biển Việt Nam Bùi Đình Chung, Nguyễn Hữu Đức 1993 Bước đàu lụa chọn phương pháp đánh giá trữ lượng cá biển Việt Nam Bùi Đình Chung, Nguyễn Hữu Đức, 1994 Bước đầu tính tốn trữ lượng mực nang biển Việt Nam Burukovski R N , 1974 ọ Bảng tra lồi tơm, tơm rồng tơm hùm tí Max co va Pisevoi Promuslenneshti - 1974 ( bàng tiếng Nga ) Chullasorn s., Martosubroto p , 1986 Distribution and Important Biological Features of Coastal Fish Resources in Southeast Asia F A O Fish Tech Paper 278 Chikuni s., 1987 Potential yield of Marine Fishery Resoureces in Southeast Asia R A D A Report 1987/10 Dong z z , 1963 Priliminary Taxonomic Study ôn The Cephalopoda from The Chinese Waters ( Trung văn ) 10 Dong z z , 1991 Biology of the Economic Species of Cephalopoda in The World Oceans ( Trung vãn ) 11 Dawydoff M c., 1952 Contribution a L ' etude des invertebres de ỉa faune 114 12 G L Voss, 1972 Cephalopoda of Hongkong 13 G ulland, J A , 1963 The Estimation of Fishing Mortality rates ữ o m tagging Experiments In Noeth Atlantic fish Marking symposium, ìnter Comm N W - Alt Fish., Spec Pub No : 218-227 14 Gulland ( E D ) 1964a Ôn The Measurement of Abundance of fish Stocks Contribution to symposium 1963 Rapp et proces-verbaudes Reunions 155 : 1-223 177 15 Gullanđ, 1964b Manual of Methods of Fish popuỉation analysis F A O Fish Tec Papers : 61 p 16 Gulland, 1969 Manual of Methods for Fish Stock Assessment F A O 17 Holt, s J , J A G ulland, c Taylor and s Kurita 1959 A Standard Terminology anđ notation tbr Fish Dynamics J Con Int Expl Mer, (24): 239-242 ì Crishman Kutty M and s z Qasim, 1986 The Estimation of Optinum Age of Exploitation and Protential yield in Fish Populations Extrait du jour Do Consciier Pour L'expl, De la Mer Voi 32, No 19 Manata Boonyubol, Somasak Pramokchutima, 1984 Trawl Fisheries in The Gulf of Thailand 20 Nguyễn Xuân D ục, 1978 Lóp chân đâu ( Cephalopoda ) Vịnh Bác B ộ - Tuyển tập nghiên cứu biên 1(1) 1978 21 Nguyễn Xuân D ục, Phan Trọng Y , 1979 Thành phàn giống loài sàn lượng khai thác nguồn lọi mực ỏ vùng biển miền Nam Việt Nam Tạp chí sinh học ì (2) 1979 22 Nguyễn Xuân D ục, Tạ Minh Đường, Lê Đình Thúy, 1983 Thành phàn giống loài sàn lượng khai thác nguồn lợi mục ỏ vùng biển Nam Việt Nam Tạp chí sinh học ì (2) 1983 23 Nguyễn Chính, 1980 M ộ t số loài động vật thân mềm ( Motlusca ) có giá trị kinh tế ỏ biển Việt Nam Tuyển tập nghiên cứu biển l i , 1980 24 Ngun Chính, 1992 Nhũng lồi mục có giá trị kinh tế ỏ vùng biển tù Phú Yên đến Bình Thuận Tạp chí thủy sàn số Ì - 1992 25 Nesis K N , 1982 Kratkii Opređelited G ologonogukh Moỉliuskov Mirovbovo Okeana, Mos co va 25 Nesis K.N.,1982 Kratkii opredelited golovonogukh molliuskov mirovbovo okeana, oskva 26 Nguyễn Xuân D ục, Phan Trọng Ý, 1979 Thành phần giống loài sàn lượng khai thác nguồn lọi mực ỏ Vịnh Bác B ộ Tạp chí sinh học ì (2) : 21-24 27 Nguyễn Chính, 1991 Những lồi mực có giá trị kinh tế ỏ vùng biên từ Phú Yên tối Thuận Hài Tuyển tập B C K H H ộ i nghị K H toàn quốc biển thú HI, 20-27 28 Nguyễn Phi Đính, 1981 Sơ đánh giá trữ lượng cá nục sò Decapterus maruadsi Temm Schl Vịnh Bắc B ộ Báo cáo H ộ i nghị Kí ì Kỹ thuật biển tồn quốc V , 198129 Nguyễn Phi Đính, 1993 D ẫ n liệu sinh học mục ống ( Loligonidae ) mực nang ( Sepiidae ) vùng biển Nha Trang, Phan Thiết Báo cáo H ộ i nghĩ sơ kết đề tài KT-03 09, 1992 178 30 Nesis K N , 1982 Cratkii Oprodolitel Golonogukhmelliuscov Mirror-Obogo Okeana Max co va 31 Nguyễn Hữu Đức, 1986 Bưốc đầu tính tốn hệ số đánh bát cơng thúc tính trữ lượng phương pháp diện tích 32 Nihygato, 1878 Tập ảnh tư liệu khai thác - C h ế biến phát triển nguồn lợi mực ỏ Nhật Bàn Tokio Institute 33 Paoly D , 1979 Ôn The Interreỉationships Between Naturaỉ Mortality Growth Parametersand Mean Environmental Ternperature in 175 Fish Stock J Cons Int Exploi Mer 39 (2) 34 Phạm Thược, 1984 Nguồn lọi cá đáy biển Việt Nam 35 Paỉoheimo, J E anđ L M Dickie 1964 Abundance and Fishing Success In J A Gulỉand (Ed.), Contribution to Symposium 1963 Rapp et Proces-verbaux des Reunions 155 :152-163 36 Paloheimo, J E and L M Dickie 1965 Food and G rowth of Fishes ì A Growth curve derived from experimental data J Fish Res Bd Canada, 22(2): 521-542 37 Paloheimo, J E and L M Dickie, 1966a Food and Growth oi' Fishes l i Eữects of Food anđ temperature ôn The Relation between matabolism anđ body weight Ibid., 23(6): 869-908 38 Paloheimo, J E and L M Dickie, 1966b Food and Growth of Fishes HI Relations among Food, body size, and Growth Efficiency Ibid., 23(*8) : 1209-1248 39 Pairoh Suthakorn, Veera Boonragsa, Kawi Saranakomkul and Udom Bhathia 1985 Tuna Resource in The West Coast of Thaiỉand 40 Phạm Ngọc Đẳng, 1991 Nguồn lội tôm biển Việt Nam ( chua công bố ) 41 Phạm Ngọc Đẳng Nguyễn Công Con, 1981 M ộ t số dẫn liệu nguồn lọi giáp xác kinh tế vùng biền sâu miền Nam Việt Nam V i ệ n Nghiên cứu H ả i sản H ả i Phòng 1981 ( chưa công bố) 42 Robson G c., 1928 Cephalopodes des a L'etude des invertebres de la Favme 114 43 Ricker, w E 1958 Hand Book of Computations for Biological Statistics of Fish Populatiõn B u i ! Fish Res Bđ Canada, 119 : 300p 44 Sasaki M , 1929 A Monography of the Dibranchiata Cephalopods of The Japanese and Adjacient Waters J Coll Agri Hokaido Immper Univer 22,1-357, 30 pl, 159 figs 45 Serene R , 1937 Inventaire des invertebres Marines de Ưlndochine (Ì er-liste ) 46 Sparre p , 1985 Selected Computer Programs in Fortran for Fish Stock Assessment 179 Program E L E P A N Ì, p 153 47 Schaeter, M B , 1957 A Study of The D ynamics of The Pishery for yellow fin Tuna in The Eastern Tropical Paciíic Ocean Inter-amer Trop Tuna comm., Bull 2(6) : 245-285 48 Schaeter, M B , Ì961 Report ôn The Investigations of the Inter-American Tropical Tuna Commission for the year 1960 Ibid., Ann Rep., 1960 : 40-183 49 Scheter, M B , 1963 Report ôn The Investigations of The Inter-American Tropical Commission for The year 1962 Ibid., Ann Rep., 1962 : 35-149 50 Scheter, M B , Chatwin, a n d Broadhead 1961 Tagging and Recovery of Tropical Tunas, 1955-1959 Ibid., 5(5): 341-455 51 Seapdec, 1986 Fishing Gear and Methods in Southeast Asia 52 Tạ Minh Đưòng, 1992 H ọ mục ống Lotigonidae ( lóp Cephalopoda ) ỏ vùng biển Thuận H ả i đến Minh Hài Tạp chí sình học tập 14 số 53 Tràn Định, 1992 Những dẩn liệu ban đàu nguồn lợi mực ỏ Vịnh Bác B ộ Báo cáo đề tài KT-03-09 54 Tràn Định, Trần Chu, 1993 Nguồn lọi mực Vịnh Bắc B ộ Báo cáo đề tài KT-03-09 55 Tung Yu-mao, Chen-Yong-Shou,Wang Fu-zhen,Wang Ban-yong L i Zhi-Cheng,1986 Report ôn Crustaceans of the deep East China Sea Donghai Pĩsheries Research Institute Shanghai 56 Vess G L and Wiỉliamson G , 1972 Cephalopoda of Hongkong 57 Voss G M , Williamson G 1971 Cephalopoda of The Hongkong Hongkong Gover Pres 58 Vinogradov L.G.1950 Bảng tra loài lỏm, tôm cua vùng biển đông Izveschia TINRO,tậpXXXIII,1950 59 Vonkov F, 1985 Kết qua phân tích vê tình hình trữ lương cá động vật khơng xương sống có giá trị kinh tế ỏ vùng hải phận nưỏc cộng hòa xã hội chùa nghĩa Việt Nam T I N R O 1985 (tài liệu chua công bố) 60 Viện Kinh tế Qui hoạch Thủy sản, 1991 Phương án qui hoạch khai thác hải sản, co khí hậu cần dịch vụ nghề cá vùng đồng bàng sòng Hồng giai đoạn 1991-2000 61 Viện Kinh tế Qui hoạch Thủy sàn, 1993 Qui hoạch tổng thổ khai thác - co khí - dịch vụ hậu cần nghề cá tỉnh ven biên miền Trung thòi kỳ 1993-2000 180 62 V i ệ n Kinh tế Qui hoạch Thủy sản, 1990 Qui hoạch phát triển khai thác - khí - hậu cần dịch vụ Thủy sản vùng đồng bàng sông Cửu Long 1990-2000 63 V i ệ n Kinh tế Qui hoạch Thủy sàn, 1993 Qui hoạch tổng thể phát triển ngành thủy sản miền Đỏng Nam Bộ 1993-2000 ... tổng kết đề tài KT - 03 - 09 NGHIÊN CỨU NGUỒN LỌI, KHẢ NĂNG KHAI THÁC CỦA HAI LỒI ĐẶC SẤN M ự c VÀ TƠM v ổ Ỏ BIỂN VIỆT NẤM PHẦN M ỏ ĐẦU Nguồn lợi sinh vật biên thường khai thác (hài sản) theo... cá biển G ầ n trước nhu cầu thực tế giá trị nưỏc củng xuất cùa sổ đặc sàn biển , nưỏc ta thơng qua chương trình biển đặt ván dề cách nghiêm túc nghiên cứu đặc sản biển ( mực tôm vổ ) ỏ vùng biển. .. loài chưa khai thác nhiều chua phổ biến gọi nguồn lợi không truyền thống, tương đương vối khái niệm đặc sản ta Đặc điểm chung cùa loài đặc sản thuồng có giá trị kinh tế cao , đũa lại lợi nhuận