HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM TRẦN XUÂN BIÊN NGHIÊN CỨU SỬ DỤ NG ĐẤT NÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG SẢN XUẤT HÀNG HÓA PHỤC VỤ DU LỊCH TẠI THÀNH PHỐ NG BÍ, TỈNH QUẢNG NINH Chun ngành: Quản lý đất đai Mã số: 62 85 01 03 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Xuân Thành PGS.TS Đỗ Nguyên Hải NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2016 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tôi, kết nghiên cứu trình bày luận án trung thực, khách quan chưa dùng để bảo vệ lấy học vị Tôi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực luận án cám ơn, thơng tin trích dẫn luận án rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận án Trần Xuân Biên i LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu hồn thành luận án, tơi nhận hướng dẫn, bảo tận tình thầy cô giáo, giúp đỡ, động viên bạn bè, đồng nghiệp gia đình Nhân dịp hồn thành luận án, cho phép tơi bày tỏ lòng kính trọng biết ơn sâu sắc PGS.TS Nguyễn Xuân Thành, PGS.TS Đỗ Nguyên Hải tận tình hướng dẫn, dành nhiều công sức, thời gian tạo điều kiện cho tơi suốt q trình học tập thực đề tài Tơi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo, thầy cô giáo, nhà khoa học thuộc Khoa Tài nguyên Môi trường (nay Khoa Quản lý đất đai Khoa Môi trường), Bộ môn Trắc địa Bản đồ thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam tận tình giúp đỡ tơi q trình học tập, thực đề tài hoàn thành luận án Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán viên chức Ủy ban nhân dân thành phố ng Bí giúp đỡ tạo điều kiện cho tơi suốt q trình thực đề tài Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ mặt, động viên khuyến khích tơi hồn thành luận án./ Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận án Trần Xuân Biên i MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục chữ viết tắt vii Danh mục bảng viii Danh mục hình xi Trích yếu luận án xii Thesis abstract xiv Phần Mở đầu 1.1 Tính cấp thiết đề tài 1.2 Mục tiêu đề tài 1.3 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 1.4 Những đóng góp luận án 1.5 Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài Phần Tổng quan tài liệu 2.1 Cơ sở lý luận sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch 2.1.1 Cơ sở lý luận đất nông nghiệp sản xuất nông nghiệp hàng hóa 2.1.2 21 Cơ sở lý luận du lịch tiềm du lịch Việt Nam 2.1.3 29 Mối quan hệ sản xuất nơng nghiệp hàng hóa phát triển du lịch 2.2 Cơ sở thực tiễn nghiên cứu phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch 31 2.2.1 nghiệp Kinh nghiệm nghiên cứu tiềm phát triển sản phẩm nơng hàng hóa phục vụ du lịch giới 31 2.2.2 nghiệp Cơ sở thực tiễn nghiên cứu tiềm phát triển sản xuất nông hàng hóa phục vụ du lịch Việt Nam 36 2.3 Các cơng trình nghiên cứu phát triển sản xuất nơng nghiệp hàng hóa phục vụ du lịch giới Việt Nam 43 2.3.1 43 Trên giới 2.3.2 Ở Việt Nam 44 2.4 Nhận xét chung định hướng nghiên cứu 44 2.4.1 Nhận xét chung 44 2.4.2 Định hướng nghiên cứu .45 Phần Phương pháp nghiên cứu 47 3.1 Nội dung nghiên cứu 47 3.1.1 Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh .47 3.1.2 Thực trạng phát triển nông nghiệp thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 47 3.1.3 Đánh giá tiềm phát triển du lịch thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh 47 3.1.4 Đánh giá tiềm sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch địa bàn thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 47 3.1.5 Định hướng sử dụng đất đề xuất mơ hình phát triển nơng nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 48 3.1.6 Định hướng đề xuất số giải pháp sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch địa bàn thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 48 3.2 Phương pháp nghiên cứu 48 3.2.1 Chọn điểm nghiên cứu .48 3.2.2 Phương pháp thu thập thông tin .52 3.2.3 Hệ thống tiêu đánh giá hiệu kinh tế xã hội môi trường 53 3.2.4 Phương pháp phân tích, dự báo 55 3.2.5 Phương pháp lấy mẫu phân tích đất .56 3.2.6 Phương pháp thống kê, so sánh, tổng hợp, xử lý thông tin số liệu 57 3.2.7 Phương pháp đánh giá tiềm đất đai 57 3.2.8 Phương pháp sử dụng công nghệ GIS thành lập đồ 57 Phần Kết nghiên cứu thảo luận 58 4.1 Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh .58 4.1.1 Điều kiện tự nhiên 58 4.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội 67 4.1.3 Thực trạng hệ thống hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp 75 5 4.1.4 Đánh giá chung điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ảnh hưởng tới phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch địa bàn thành phố ng Bí 76 4.2 Thực trạng phát triển sản xuất nông nghiệp thành phố ng Bí giai đoạn 2005 - 2013 78 4.2.1 78 Thực trạng phát triển sản xuất nông nghiệp giai đoạn 2005 – 2013 4.2.2 82 Một số sản phẩm nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa 4.2.3 83 Biến động diện tích sử dụng đất nơng nghiệp giai đoạn 2005 - 2013 4.2.4 86 Đánh giá hiệu sử dụng đất sản xuất nông nghiệp 4.3 Thực trạng phát triển du lịch thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 96 4.3.1 96 Tiềm phát triển du lịch địa bàn thành phố ng Bí 4.3.2 98 Các loại hình du lịch thành phố ng Bí 4.3.3 Hiệu hoạt động du lịch phát triển kinh tế, xã hội việc làm thành phố ng Bí 102 4.3.4 103 Diện tích đất di lích lịch sử văn hóa, du lịch địa bàn thành phố ng Bí 4.4 Đánh giá tiềm phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch thành phố ng Bí 104 4.4.1 Đánh giá mối quan hệ phát triển du lịch với sản xuất nơng nghiệp hàng hóa địa bàn thành phố ng Bí 104 4.4.2 108 Nhu cầu sản phẩm nơng nghiệp loại hình du lịch 4.4.3 Đánh giá tiềm sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch 110 4.5 Kết theo dõi 03 mơ hình sản xuất sản phẩm nơng nghiệp hàng hóa phục vụ du lịch thành phố ng Bí 116 4.5.1 116 Kết theo dõi mơ hình Vải chín sớm Phương Nam 4.5.2 121 Kết theo dõi mơ hình Thanh long ruột đỏ 4.5.3 126 Kết theo dõi mô hình Mai vàng Yên Tử 4.5.4 Đánh giá chung hiệu 03 mơ hình sản xuất sản phẩm nơng nghiệp hàng hóa phục vụ du lịch 129 4.5.5 Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến phát triển mô hình sản xuất nơng nghiệp hàng hóa tiêu biểu phục vụ cho du lịch hàm Cobb – Douglas 130 6 4.6 Định hướng đề xuất giải pháp sử dụng đất sản xuất nơng nghiệp hàng hóa phục vụ du lịch 132 4.6.1 Quan điểm sử dụng đất nơng nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch 132 4.6.2 Căn để đề xuất sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch 134 4.6.3 Đề xuất sử dụng đất cho phát triển mơ hình sản xuất nơng nghiệp hàng hóa phục vụ du lịch 137 4.6.4 Dự báo khả đáp ứng loại sản phẩm hàng hóa phục vụ du lịch lựa chọn đến năm 2020 thành phố ng Bí 140 4.6.5 Đề xuất giải pháp sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 141 Phần Kết luận kiến nghị 149 5.1 Kết luận 149 5.2 Kiến nghị 150 Danh mục cơng trình cơng bố 151 Tài liệu tham khảo .152 Phụ lục 158 7 ... nơng nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch thành phố ng Bí, tỉnh Quảng Ninh 48 3.1.6 Định hướng đề xuất số giải pháp sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du. .. 4.6 Định hướng đề xuất giải pháp sử dụng đất sản xuất nông nghiệp hàng hóa phục vụ du lịch 132 4.6.1 Quan điểm sử dụng đất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phục vụ du lịch ... trạng sử dụng đất sản xuất nông nghiệp số sản phẩm nơng nghiệp hàng hóa đặc thù phục vụ cho du lịch ng Bí, tỉnh Quảng Ninh; - Định hướng đề xuất giải pháp sử dụng đất sản xuất nông nghiệp theo hướng