MỘT SỐ KỊCH BẢN CHO CHÍNH SÁCH THƯƠNG MẠI CỦA VIỆT NAM

Việt Nam đứng trước nhiều sự lựa chọn khi mở cửa với thương mại quốc tế. Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới WTO, là thành viên của khu vực Mậu dịch tự do trong ASEAN, khu vực đang có dự định mở rộng quan hệ thương

Vi t Nam đ ng tr c nhi u s l a ch n khi m c a v i th ng m i qu c t Vi t Nam

s p gia nh p T ch c Th ng m i Th gi i WTO, là thành viên c a Khu v c M u d ch T do trong ASEAN, khu v c đang có d tính m r ng quan h th ng m i đ i v i Trung Qu c, Hàn Qu c và Nh t B n, g n đây Vi t Nam đã k t thúc đàm phán song ph ng v i M M

c a th ng m i là con dao hai l i v i l i ích thu đ c t vi c c i thi n kh n ng gia nh p th

tr ng và phân b tài nguyên nh ng c ng có th b bù tr m t ph n ho c toàn b b ng nh ng tác đ ng tiêu c c v th ng m i và chi phí đi u ch nh c c u

Nh ng mô ph ng v c i cách t do hóa th ng m i đ n ph ng, song ph ng, khu v c,

đa ph ng và k ch b n hài hoà thu su t đ c th c hi n b ng cách s d ng mô hình cân b ng

t ng th GTAP K t qu ch ra r ng t do hoá đ n ph ng có th mang l i nh ng l i ích đáng

k mà không c n ph i đàm phán v i các n c khác Hài hòa thu su t m c thu su t bình quân nh hi n nay c ng mang l i l i ích thông qua t ng ngu n thu thu mà không c n ph i

đi u ch nh nhi u M r ng AFTA mang l i l i ích v a ph i, c ng gi ng nh c i cách th ng

m i đa ph ng gi m 50% m c thu su t hi n nay Các ngành nông nghi p và s d ng tài nguyên thu đ c l i ích r t h n ch vì nh ng ngành xu t kh u này đã có hàng rào thu su t

th p Tuy nhiên, th tr ng giành cho hàng d t may Vi t Nam v n đóng vai trò r t quan tr ng

c u Nông Nghi p Qu c t Úc tài tr và đã đ c trình bày t i H i th o hàng n m l n th 9 c a M ng Phân tích

th ng m i Toàn c u Addis Ababa, Ethiopia, 15 – 17/6, 2006

1 Nh ng ph ng án trong chính sách th ng m i

Sau hàng th p k tách bi t, Vi t Nam đang h i nh p vào n n kinh t toàn c u Vi t Nam đã ký

k t hi p đ nh th ng m i song ph ng v i Hoa K , là m t thành viên c a Khu v c M u d ch

T do ASEAN và s p tr thành thành viên c a T ch c Th ng m i Th gi i WTO L i ích

c a h i nh p đã b t đ u hi n h u v i s t ng tr ng m nh m trong đ u t , xu t kh u, thu

nh p và gi m nghèo Tuy nhiên t ng tr ng đòi h i có s đi u ch nh đáng k khi lao đ ng chuy n t nông nghi p sang d ch v và t nông thôn sang thành th

Nh ng l a ch n/ph ng án chính sách th ng m i có c m t tích c c và tiêu c c L i th c a các vòng đàm phán đa ph ng c a T ch c Th ng m i Th gi i WTO là m t h th ng

th ng m i d a trên lu t l và có r t nhi u thành viên, nh ng ti n trình này ch m ch p và ít

ti n tri n Hi p đ nh khu v c là th a thu n gi a các n c thành viên cùng chia s l i ích chung nên d đ y nhanh, nh ng s gi ng nhau gi a các n n kinh t trong khu v c đã h n ch l i ích

do th a thu n này mang l i Vi t Nam không có nhi u quan h th ng m i v i các đ i tác trong ASEAN nh v i các n c bên ngoài Nh ng tho thu n song ph ng d đàm phán

nh ng có ph m vi h n ch Bên c nh đó, th a thu n song ph ng có th t o ra m t tho thu n không cân x ng do n c l n h n có th l i d ng v th đàm phán c a mình T do hoá đ n

ph ng mang l i l i ích trong n c, nh ng không c i thi n đ c kh n ng gia nh p vào th

tr ng qu c t và làm gi m các đi u ki n có th đ a ra đàm phán M t s l a ch n n a là t ng hàng rào th ng m i, n u th y r ng quá trình c i cách đã đi quá xa Khi thu th ng m i đóng góp ch y u cho ngu n thu chính ph , hài hoà thu su t có th có l i h n L a ch n này duy trì ngu n thu nh ng lo i tr s bóp méo gi a các m t hàng nh p kh u

Trong nghiên c u này chúng tôi phân tích nh ng ph ng án/l a ch n nêu trên c a Vi t Nam.2 Trong ph n ti p theo, chúng tôi s xem xét hi n tr ng th ng m i và b o h nh p kh u c a

Vi t Nam Chúng tôi c ng xem xét nh ng rào c n đ i v i xu t kh u M c sau đó mô t m t s

k ch b n s đ c mô ph ng b ng mô hình GTAP, là mô hình cân b ng t ng th đ c thi t k

2 Th ng m i và b o h hi n nay

Vi t Nam có s dân là 78,7 tri u ng i s n xu t ra 32 t USD n m 2001, trung bình 407

USD/ng i.3 Vi t Nam là n c t ng đ i nghèo và đ c coi là n n kinh t nông nghi p m c

dù ch 23% giá tr s n xu t đ c t o ra trong ngành nông nghi p và ch bi n nông ph m Tuy

nhiên, 63% l c l ng lao đ ng đ c s d ng đ t o ra l ng giá tr này M t s ngành n ng

su t cao h n là ngành khai thác tài nguyên (d u thô và ga), d t may, công nghi p nh và d ch

v B ng 1 cho th y s n l ng c a các ngành trong t ng giá tr s n l ng n m 2001 t ngu n

Ngu n: GTAP phiên b n 6

Ngành khai thác tài nguyên và d t là hai ngành chi m u th v xu t kh u, chi m kho ng 1/4

t ng giá tr s n xu t G o là s n ph m nông nghi p đáng chú ý nh t, v i kh i l ng l n xu t

3 S li u c a T ng c c Th ng kê Vi t Nam (2005)

4 S li u c a GTAP đ c s d ng cho các mô ph ng đ c trình bày ph n sau GTAP c tính GDP khác v i s

li u do T ng c c Th ng kê tính toán M t trong nh ng lý do là s khác nhau v t giá

sang I-r c và m t s n c thành viên trong Khu v c M u d ch T do AFTA c a các n c ASEAN Cà phê và cao su là hai m t hàng xu t kh u chi m u th sang các n c phát tri n

C ng nh các n c Châu Phi, các n c vùng v nh Ca-ri-bê, Thái bình d ng và m t s n c kém phát tri n Vi t Nam không đ c h ng u đãi t i th tr ng c a Liên minh Châu Âu Hàng d t may là ngành xu t kh u ch l c đáng quan tâm vì Vi t Nam ph thu c r t nhi u vào ngành này, nh ng l i b lo i tr ra kh i các th tr ng các n c phát tri n do ch a ph i là thành viên T ch c Th ng m i Th gi i WTO và ph i c nh tranh v i Trung Qu c

Th tr ng ch y u cho các xu t kh u hàng hóa n m 2005 là M (5,82 t USD), Liên minh Châu Âu (5,38 t USD), Nh t B n (4,46 t USD), Singapore (1,66 t USD), Trung Qu c (2,99

t USD) và Úc (2,59 t USD) (B Th ng m i, trích d n trong báo cáo c a Vi n Nghiên c u

qu n lý kinh t T (NCQLKTT ) n m 2006, tr.26) Ngo i tr Trung Qu c, n c có chung

đ ng biên gi i v i Vi t Nam, Vi t Nam ch y u trao đ i th ng m i v i các n c phát tri n ngoài khu v c Quan h th ng m i v i các n c thành viên khác trong ASEAN chi m kho ng 17% trong t ng kim ng ch

Ngành d ch v xu t kh u chính là v n t i hàng không (650 tri u USD), v n t i bi n (510 t USD) và các d ch v b o hi m, ngân hàng và tài chính (256 t USD), du l ch, vi n thông (tài

li u đã trích d n, tr 28)

M t s m t hàng nh p kh u ch y u là máy móc (5,3 t USD), nhiên li u (5,0 t USD), v i vóc cho ngành may (2,4 t USD), nguyên v t li u khác cho d t may và ngành da (2,3 t USD), linh

ki n đi n t (1,7 t USD), thép (3 t USD) và nh a (1,4 t USD) M t s d ch v nh v n t i,

vi n thông và b o hi m c ng là nh ng d ch v nh p kh u đáng k Ngu n nh p kh u hàng hóa chính là t các n c Châu Á nh Trung Qu c (5,7 t USD), Singapore (4,7 t USD), Nh t B n (4,1 t USD), ài Loan (4,3 t USD) và Hàn Qu c (3,7 t USD) trong khi Châu Âu (4,7 t USD) và M (0,9 t USD) đóng góp ít h n (Tài li u đã trích d n, tr 29) Nh p kh u nhi u h n

xu t kh u cho th y dòng v n đáng k ch y vào Vi t Nam đ tho mãn cân b ng gi a cán cân

v n và cán cân vãng lai Thâm h t th ng m i hàng hóa lên t i 4,8 t USD n m 2005, chi m 9,3% GDP Chuy n ti n ròng chi m t tr ng l n trong trong dòng v n vào Vi t Nam (Vi n NCQLKTT 2006, tr 29)

Có th m i quan tâm l n h n v khía c nh chính sách th ng m i là thu su t áp đ t vào các

m t hàng xu t kh u và nh p kh u c a Vi t Nam Thu su t trung bình đ c trình bày t i b ng

2 M c thu áp cho các m t hàng nh p kh u (không bao g m d ch v do không có thông tin) là

12%, cao g p hai l n so v i m c thu đánh vào các m t hàng xu t kh u Các s li u này c n

đ c đ i chi u v i giá tr th ng m i b ng 1 thì m i có ý ngh a Ví d , khi m c thu đánh

vào đ ng xu t kh u cao thì l ng xu t kh u th p áng chú ý nh t là d t may, vì nh p kh u

vào các n c phát tri n b gi i h n b i h n ng ch V nh p kh u, m c thu su t l n nh t là

đánh vào hàng d t (26%) và hàng ch bi n (16%) M c thu su t đ i v i hàng may cao h n

(33%) l ng nh p kh u t ng đ i th p

B ng 2 Thu su t có tr ng s đ i v i xu t nh p kh u c a Vi t Nam theo ngành

Ngành

M c thu áp d ng cho m t hàng xu t

kh u

M c thu áp d ng cho m t hàng nh p

Ngu n: (GTAP phiên b n 6) – là không có s li u Nh ng c tính trên gi

đ nh thu th ng m i gi a các thành viên trong AFTA là 0

S li u th ng m i song ph ng và m c thu su t ch ra r ng ngoài xu t kh u d t may vào

Châu Âu, M và Nh t, Vi t Nam còn đ i m t v i rào c n xu t kh u g o sang Nh t B n, hóa

ch t sang Trung Qu c và tài nguyên sang Úc Tuy nhiên, v n đ n i tr i v n là hàng d t xu t

kh u sang Liên minh Châu Âu H n ch này do ch đ h n ng ch s áp d ng t i khi k t thúc

Th a thu n v hàng d t may (ATC) c a T ch c Th ng m i Th gi i WTO vào tháng 1 n m

2005 Tuy nhiên, thu quan trong và ngoài h n ng ch v n gi nguyên và do ch a là thành viên WTO nên Vi t Nam còn b h n ch tham gia vào nh ng th tr ng này Vi t Nam c ng b h n

ch khi ti p c n th tr ng M , b áp đ t b i hi p đ nh song ph ng

3 ánh giá đ nh l ng các ph ng án c i cách

Tình hình thu xu t và th ng m i trình bày trên đây g i m đ nh h ng v m c tác đ ng c a

c i cách đ n m t s ngành nh t đ nh Tuy nhiên, nh ng g i m đó có th b sai l ch do ch a tính đ n m i liên k t gi a các ngành Ví d , thu su t đánh vào nh ng đ u vào trung gian nh

d t s đ ng th i là thu xu t kh u đ i v i hàng may Gi m thu trong 1 ngành có th nh

h ng đáng k t i nh ng ngành cung c p đ u vào cho ngành đó (th ng ngu n) và các ngành

s d ng s n ph m c a ngành này làm đ u vào (h ngu n) thâu tóm đ c toàn b các tác

đ ng đ i v i các ngành th ng và h ngu n, mô hình cân b ng t ng th GTAP đ c s d ng

M t s k ch b n c th dùng đ mô ph ng đ c đ a ra b ng 3

Các k ch b n

T do hóa đ n ph ng là bãi b hoàn toàn t t c các lo i thu th ng m i (thu nh p kh u và

xu t kh u ho c tr c p) Vi t Nam ây là nh ng l i ích Vi t Nam có th giành đ c mà không c n đàm phán v i các n c khác L i ích đ t đ c r t l n nh ng l i ích t gia nh p th

tr ng là h n ch b i vì các n c khác không m c a th tr ng c a h

Hài hòa thu su t trong đó t t c m c thu c a Vi t Nam gi m đi hay t ng lên cho b ng v i

m c bình quân hi n t i 11,9%, là m t bi n t u khác c a hành đ ng đ n ph ng và gi i t a b n kho n v gi m ngu n thu ngân sách do c i cách thu Cách ti p c n này th ng đ c các nhà kinh t a chu ng; nó lo i b s méo mó gi a hàng hóa nh p kh u khác nhau v ngu n g c và

ch ng lo i m c dù nó làm t ng m t s lo i thu và gi nguyên méo mó giá c đ i v i hàng hóa

th ng m i và phi th ng m i

Hi p đ nh th ng m i song ph ng t ng đ i d đàm phán nh ng nó có tác đ ng không đáng

k n u 2 n n kinh t gi ng nhau i v i nh ng n c đang phát tri n, tho thu n v i các n c phát tri n l n th ng coi là có l i nh t Tr ng h p th a thu n gi a Vi t Nam và Liên minh

Châu Âu s đ c xem xét trong nghiên c u này Liên minh Châu Âu là th tr ng l n đ y ti m

n ng đ i v i hàng may m c c a Vi t Nam

T do hóa khu v c là m r ng khu v c m u d ch t do AFTA v i các n c Nh t B n, Hàn

Qu c và Trung Qu c Kh n ng này đã t ng đ c th o lu n gi a 3 n c này v i ASEAN Có

m t s khó kh n đây là Nh t B n v n ch a là thành viên c a b t k nhóm th ng m i u đãi nào Trung Qu c là đ i th c nh tranh c a r t nhi u n n kinh t ASEAN v i m t l c l ng lao

đ ng d i dào và giá r

T do hóa đa ph ng đ c p t i m t th a thu n c a WTO th i gian t i Th a thu n đó đã không đ t đ c t i cu c h p c p b tr ng c a các n c thành viên WTO t i H ng Kông tháng 12 n m 2005 vì v y các đi u kho n v n ch a rõ đ n gi n hóa, k ch b n này gi đ nh

gi m 50% thu hi n hành, tr c p xu t kh u và h tr trong n c c a t t c các n c/khu v c.5

Mô ph ng cu i cùng là t do hóa th ng m i toàn c u, cho th y l i ích ti m n ng thu đ c t

t do hóa th ng m i và chi phí c h i c a vi c không t do hóa đ y đ B o h d ch v không thay đ i trong t t c các k ch b n

5 K ch b n t do hóa đa ph ng đ c mô ph ng đây khác v i nh ng k t qu đàm phán WTO m t s đi m: 9i)

nh ng n c không ph i thành viên và nh ng n c kém phát tri n đ u gi m thu ; (ii) không có s đ i x khác bi t

và đ c bi t (Ch ng trình phát tri n) cho các n c đang phát tri n; (iii) c t gi m so v i m c th c t ch không

ph i m c tr n; và (iv) c t gi m theo d ng tuy n tính, không xem xét giá tr ban đ u

ph l c Nghiên c u đã ch đích phân t các n c theo h ng c g ng tách càng chi ti t càng

t t đ i v i thành viên các n c ASEAN nh ng l i ghép các n c thành Châu Phi và Châu M

la tinh vì nh ng n c này ít có quan h th ng m i v i Vi t Nam Vi c phân t theo ngành

nh m m c tiêu tách các ngành b o h đáng k nh d t may, xe có đ ng c và đi n t C s

d li u bao g m c thu su t, tr c p và thu xu t kh u, tr c p đ u ra và đ u vào nh v n, lao

đ ng và đ t đai Các chính sách biên m u đ c xác đ nh song ph ng vì v y có th xác đ nh

đ c tác đ ng c a thu su t u đãi S li u c a n m 2001 Thu su t u đãi đ c đ a vào c

s d li u ban đ u Giá tr này đ t b ng 0 trong th ng m i gi a các n c thành viên AFTA Tuy nhiên, m t s nhóm th ng m i u đãi khác nh NAFTA và Mercosur không áp d ng

ph ng pháp này Thu t h n ng ch d t may đ c coi nh thu xu t kh u, ngh a là kho n này

s vào túi chính ph n c xu t kh u So v i phiên b n tr c, thu xu t trong c s d li u hi n hành đ c đi u ch nh gi m xu ng b i vì thu su t trong h n ng chđ c áp đ t khi h n ng ch

đ c dùng d i 90%.6

R t nhi u trong s 1400 thu su t h n ng ch không đ c dùng h t vì lý

do hành chính i u này cho th y thu su t ngoài h n ng ch có tr ng s b ng 0 và làm cho

c p nh (đ t, lao đ ng không có k n ng, lao đ ng có k n ng, v n và tài nguyên thiên nhiên)

có th thay th đ c nh ng y u t s c p g p đ c d ng theo t l c đ nh đ i v i đ u vào trung gian Quy t c đóng mô hình chu n c a GTAP đ c thay đ i theo hai cách: (i) cán cân

7 Mô hình GTAP đòi h i là nh p kh u tr xu t kh u b ng đ u t tr ti t ki m cho m i khu v c Quy t c đóng v

mô chu n cho phép đ u t đi u ch nh đ th a mãn đi u ki n này Thâm h t cán cân vãng lai đ c bù tr b ng dòng v n ch y vào Trong quy t c đóng c a mô hình s d ng trong nghiên c u này, v n c a các khu v c khác có

th đ c h p thu vào M , khi nó l n h n ti t ki m khu v c i u này đ c th hi n b ng vi c hoán đ i bi n n i sinh dtbal cho cgdslack cho n-1 khu v c cho l ng c đ nh pfactreal đ c coi là bi n ngo i sinh và qo là bi n

n i sinh Kurzweil (2002) cho ví d minh h a v vi c này

phúc l i toàn c u nh ng không nh h ng đ n m c phúc l i ích trong khi thay đ i th hai có

xu h ng gia t ng phúc l i c a các n c đang phát tri n

4 K t qu

Nh ng nhà đàm phán th ng m i nhìn chung quan tâm t i nh h ng c a t do hóa th ng

m i đ i v i xu t kh u và mu n tránh tình tr ng hàng nh p kh u tràn lan, đ c bi t là hàng hóa

t Trung qu c Nh ng nhà ho ch đ nh chính sách c ng mu n duy trì ngu n thu thu , đ c bi t

là khi nó chi m t tr ng l n trong thu ngân sách Các nhà kinh t l i có xu h ng t p trung vào phúc l i xã h i, đ c đo b ng ch s chênh l ch phúc l i quy đ i (equivalent variation) trong mô hình GTAP ây là ch s ph n ánh tiêu dùng, th hi n m c s d ng đ u vào c n thi t đ m r ng xu t kh u Cu i cùng, các nhà ho ch đ nh chính sách quan tâm đ n chi phí liên quan đ n đi u ch nh c c u ây là nh ng chi phí ch x y ra m t l n, không th hi n trong

nh ng ch s phúc l i hàng n m nh ng l i r t đ c quan tâm vì n kinh t s ph i tr các chi phí này tr c khi b t đ u thu đ c l i ích đáp ng m i quan tâm trên, chúng tôi trình bày

k t qu v xu t kh u, nh p kh u, thu thu , phúc l i và m t ch s đi u ch nh c c u cho m i

k ch b n mô ph ng

Xu t kh u

T t c các k ch b n, không k k ch b n hài hòa hóa, đ u d n đ n gia t ng xu t kh u T ng

tr ng xu t kh u trong k ch b n t do hóa th ng m i đ n ph ng có th đáng ng c nhiên b i

vì k ch b n này không d n đ n c i thi n th tr ng xu t kh u c a Vi t Nam i u này có th

gi i thích là do t ng nh p kh u nh gi m thu xu t d n đ n gia t ng xu t kh u đ đ m b o cán cân th ng m i đ c gi c đ nh Tuy nhiên, n u không có gi đ nh này thì xu t kh u c ng s

có th t ng lên vì chi phí nh p kh u th p h n làm gi m chi phí s n xu t hàng xu t kh u

nh ng ngành mà nh p kh u đ c dùng làm đ u vào trung gian H n n a, nh p kh u toàn c u trong m i ngành ph i b ng xu t kh u, do đó làm t ng nhu c u đ i v i hàng xu t kh u c a Vi t Nam

K ch b n hài hòa thu su t không có nh h ng l n t i t ng giá tr xu t kh u nh ng nh ng thay đ i xu t kh u theo ngành là đáng k , cho th y r ng t l thu su t hi n hành không đ ng

đ u Tác đ ng ch y u là vi c t ng xu t kh u hàng may nh ng l i làm gi m xu t kh u m t s ngành công nghi p ch bi n Gi m thu su t hàng d t làm cho chi phí s n xu t hàng may th p

h n, t o ra s c c nh tranh h n trên th tr ng qu c t Th a thu n song ph ng v i Liên minh Châu Âu nh h ng không nhi u t i xu t kh u, m c dù có s gia t ng chút ít trong d t may

Th a thu n khu v c, m r ng AFTA ra Nh t B n, Trung Qu c và Hàn Qu c mang l i l i ích

nhi u h n, xu t kh u t ng 27% Có l i nh t là xu t kh u m t s ngành g m hóa ch t, cao su và

nh a xu t sang Trung Qu c đ c thêm 1330 tri u USD, hàng d t may xu t sang Liên minh Châu Âu thêm 1.469 tri u USD và sang Nh t B n thêm 997 tri u USD Có s đ i h ng

th ng m i c a xu t kh u hàng ch t o Thái Lan sang hàng các n c khác K ch b n th ng

m i đa ph ng trong đó thu xu t gi m 50%, h u nh đ u đem l i l i ích g n nh trong k ch

b n khu v c, v i t ng giá tr xu t kh u t ng 21%, nh ng l i ích t p trung nhi u vào quan h

v i liên minh Châu Âu t vi c t ng nh p kh u hàng d t t Vi t Nam Cu i cùng, nh d đoán,

nh ng c h i xu t kh u l n s b b l n u không t do hóa đ y đ L i ích t xu t kh u trong

k ch b n th ng m i t do là 56%, t ng đ ng v i k ch b n t do hóa đ n ph ng

L nh v c nh h ng l n nh t là d t may Hàng may có xu h ng b đánh thu cao h n hàng

d t b i nó mang hàm l ng ch bi n nhi u h n vì th nên c t thu su t c ng làm thay đ i m c giá t ng đ i H n n a, hàng d t là đ u vào cho may m c vì v y gi m thu Vi t Nam nh

h ng đ n chi phí s n xu t hàng may m c Vi t Nam nh p kh u 1,7 t USD hàng d t nh ng

ch 109 tri u USD hàng may i u này d n đ n nh ng tác đ ng khác nhau gi a k ch b n t do hóa khu v c và t do hóa đa ph ng, v i m c t ng cao trong xu t kh u hàng may k ch b n

th nh t và m c t ng cao trong xu t kh u hàng d t k ch b n th hai m t s ngành khác

nh hoá ch t c ng cho th y ph n tr m l i ích l n vì có xu t phát đi m t ng đ i th p T ng

tr ng c a nh ng ngành này kéo các ngu n l c kh i nh ng ngành nông nghi p, do đó xu t

kh u gi m m t s ngành nông nghi p Vi t Nam là m t n c xu t kh u g o l n, nh ng không xu t đ c nhi u vào các th tr ng b o h cao nh Nh t B n và Hàn Qu c

B ng 4: S li u n m g c và nh ng thay đ i v xu t kh u c a Vi t Nam trong các k ch b n

Gi m thu su t làm t ng nh p kh u K ch b n t do hóa th ng m i đ n ph ng và toàn c u là

mô ph ng bãi b hoàn toàn các lo i thu c a Vi t Nam Trong c hai k ch b n này, nh p kh u

t ng lên trên 1/3 Hài hoà hóa thu su t nhìn chung nh h ng không nhi u t i nh p kh u nói

chung m c dù có s thay đ i đáng k m t s ngành H i nh p khu v c cho th y gia t ng

nh p kh u t m t s thành viên m i, đ c bi t là hàng công nghi p ch bi n t Trung Qu c

(t ng c ng 3,6 t USD) và nh p kh u ít h n t thành viên hi n t i K ch b n đa ph ng cho

th y Trung Qu c, ài Loan và Liên minh Châu Âu là nh ng n c cung c p m i

B ng 5: Thay đ i c a nh p kh u Vi t Nam theo các k ch b n