LỜI MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài: Như biết rằng, đời sống xã hội, pháp luật có vai trò đặc biệt quan trọng Nó công cụ thiếu nhằm bảo đảm cho tồn tại, vận hành bình thường xã hội Pháp luật không công cụ quản lý nhà nước hữu hiệu, mà tạo mơi trường thuận lợi cho phát triển ý thức đạo đức, làm lành mạnh hóa đời sống xã hội góp phần bồi đắp nên giá trị Trong công đổi đất nước nay, việc tăng cường vai trò pháp luật đặt tất yếu khách quan Điều khơng nhằm mục đích xây dựng xã hội có trật tự, kỷ cương, văn minh, mà hướng đến bảo vệ phát triển giá trị chân Thực tế cho thấy, hệ thống pháp luật việc thi hành pháp luật có tác động rõ rệt đến đời sống xã hội Những quy định Hiến pháp, luật văn luật ln đề cao tính nhân đạo nhân văn bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp Nhà nước mà nhân dân chủ nhân dân làm chủ Nói hơn, hệ thống pháp luật phục vụ cho việc thực thi lợi ích người, đặc biệt lợi ích người lao động Có thể nói, pháp luật góp phần lớn việc hình thành ý thức tôn trọng chấp hành quy phạm chung, giúp người có hành vi ứng xử văn minh, phù hợp với chiều hướng phát triển tiến thời đại Qua xây dựng phát triển xã hội tiến Để pháp luật vào đời sống nhân dân, phát huy có hiệu vai trò pháp luật Nhà nước cần làm tốt cơng tác tun truyền, giáo dục pháp luật Bởi lẽ, công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật khâu trình thi hành pháp luật có vai trò quan trọng việc tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam XHCN nhân dân, nhân dân nhân dân Để xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Hiến pháp năm 2013 khẳng định: “Nhà nước quản lý xã hội Hiến pháp pháp luật” Nhiệm vụ phải ban hành pháp luật, tiếp đến tổ chức thực pháp luật, đó, thơng qua cơng tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật (TTGDPL), chủ trương, sách, pháp luật Nhà nước đưa đến với quần chúng nhân dân Như vậy, công tác TTGDPL khâu đầu tiên, quan trọng đưa pháp luật vào sống cầu nối để chuyển tải pháp luật đến tầng lớp nhân dân, phận quan trọng công tác giáo dục trị- tư tưởng Ngày cơng đổi Đất nước Đảng cộng sản Việt Nam khởi xướng lãnh đạo đạt nhiều thành tựu quan trọng Nền kinh tế tăng trưởng khá, văn hóa xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống nhân dân tiếp tục cải thiện nâng cao, tình hình trị xã hội ổn định, quốc phòng an ninh giữ vững, hệ thống trị cố, quan hệ đối ngoại không ngừng rộng mở, hội nhập kinh tế quốc tế chủ động đạt kết tốt Đất nước ta tiến hành cải tổ kinh tế sở đa dạng hóa hình thức sở hữu nhằm khai thác tiềm năng, tiềm lực đất nước, phát huy ưu điểm kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa phát huy Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nhà nước dân, dân dân, tất quyền lực thuộc nhân dân Nhà nước dùng quyền lực để điều tiết vĩ mơ công cụ quản lý nhà nước Nhằm để quản lý lĩnh vực kinh tế, trị xã hội đạt hiệu cao Trong quản lý Nhà nước “Tuyên truyền giáo dục pháp luật” nhân dân chiếm vai trò quan trọng, thể nhà nước dân, tính cơng xã hội tạo điều kiện để nhân dân góp phần xây dựng nhà nước Từ yếu tố trên, thấy cơng tác TTGDPL có vai trò quan trọng, địa bàn huyện Bắc Trà My - huyện miền núi tỉnh Quảng Nam, dân cư chủ yếu người đồng bào dân tộc thiểu số, đặc điểm vùng miền núi thiếu thốn, không thuận lợi việc phát triển kinh tế, đời sống nhiều khó khăn, trình độ dân trí thấp nên cơng tác TTGDPL có vai trò, ý nghĩa lớn việc nâng cao hiểu biết pháp luật, tạo ý thức pháp luật cho người dân Qua góp phần xây dựng địa phương phát triển tất lĩnh vực kinh tế, văn hóa xã hội Chính lẽ đó, tơi chọn đề tài “Tun truyền giáo dục pháp luật xã hội chủ nghĩa địa bàn huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam” Mục đích nghiên cứu: Làm rõ số vấn đề lý luận chung giáo dục pháp luật; đặc điểm vai trò giáo dục pháp luật cho nhân dân Nghiên cứu, đánh giá thực trạng, phân tích ngun nhân, hạn chế cơng tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho nhân dân, từ đặc thù học kinh nghiệm công tác TTGDPL Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hiệu TTGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật nhân dân Phạm vi đối tượng nghiên cứu: Công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật cho tầng lớp nhân dân địa bàn huyện Bắc Trà My Bố cục đề tài Ngoài lời mở đầu, kết luận tài liệu tham khảo, bố cục đề tài gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật Chương 2: Thực trạng công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật địa bàn huyện Bắc Trà My Chương 3: Những giải pháp số đề xuất nhằm tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật địa bàn huyện thời gian đến Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT 1.1 Lý luận công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật: 1.1.1 Một số khái niệm chung 1.1.1.1 Khái niệm giáo dục pháp luật Bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng ta chủ trương quản lý đất nước pháp luật Muốn thực chủ trương từ nhà quản lý đến cán công chức cơng dân phải hiểu biết pháp luật Vì thế, văn kiện Đảng thời kỳ đổi đề cập đến vấn đề giáo dục pháp luật Giáo dục pháp luật vấn đề lý luận có ý nghĩa đặc biệt quan trọng khoa học giáo dục nghiệp giáo dục nước ta Khái niệm GDPL thường quan niệm dạng hoạt động gắn liền với việc triển khai thực pháp luật hoạt động thực tiễn áp dụng pháp luật Với tư cách dạng giáo dục GDPL nước ta hình thành thực muộn so với giáo dục trị, giáo dục đạo đức Với tư cách khái niệm pháp lý - GDPL hình thành khoa học pháp lý tiến hành thực tế nước ta muộn mằn so với nhiều nước giới Để có quan niệm đắn GDPL, đường cần tiếp cận thành tựu khoa học giáo dục học Giáo dục tượng xã hội có xã hội lồi người thể văn minh nhân loại Giáo dục luôn nhu cầu xã hội, có vai trò tác động trở lại xã hội Vì mà nhà nước giai cấp cầm quyền để bảo vệ quyền lợi thơng qua giáo dục Trong khoa học sư phạm, giáo dục hiểu theo hai nghĩa nghĩa rộng nghĩa hẹp - Theo nghĩa rộng: giáo dục trình ảnh hưởng, tác động điều kiện khách quan (như chế độ xã hội, trình độ phát triển kinh tế, mơi trường sống ) nhân tố chủ quan (tác động tự giác, có chủ định định hướng nhân tố người) nhằm hình thành phẩm chất, kỹ định đối tượng giáo dục - Theo nghĩa hẹp: giáo dục hoạt động định hướng người tác động lên khách thể giáo dục Theo cách hiểu ảnh hưởng hay tác động yếu tố khách quan môi trường, xã hội không thuộc nội hàm khái niệm giáo dục Trong trình hoạt động thực tiễn, nhà lý luận thừa nhận yếu tố ảnh hưởng điều kiện khách quan tác động đến hình thành ý thức cá nhân người Song nhà lý luận khoa học sư phạm nhấn mạnh đến yếu tố tác động hàng đầu quan trọng chí định nhân tố chủ quan giáo dục Vì khái niệm giáo dục pháp luật thường hiểu theo nghĩa hẹp khái niệm giáo dục khoa học sư phạm sau: Giáo dục pháp luật dạng hoạt động có tổ chức, có mục đích có tính định hướng tác động lên đối tượng giáo dục nhằm làm hình thành họ tri thức pháp luật, tình cảm pháp luật hành vi xử phù hợp với pháp luật hành 1.1.1.2 Khái niệm phổ biến giáo dục pháp luật: Theo cách hiểu chung phổ biến, giáo dục pháp luật có hai nghĩa: - Theo nghĩa hẹp: Phổ biến, giáo dục pháp luật giới thiệu tinh thần văn pháp luật cho người có nhu cầu; theo phổ biến, giáo dục pháp luật việc truyền bá pháp luật cho đối tượng nhằm nâng cao tri thức, tình cảm, niềm tin pháp luật cho đối tượng từ nâng cao ý thức tôn trọng pháp luật, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật đối tượng - Theo nghĩa rộng: Phổ biến, giáo dục pháp luật khâu hoạt động tổ chức thực pháp luật, hoạt động định hướng có tổ chức, có chủ định thơng qua hình thức giáo dục, thuyết phục, nêu gương nhằm mục đích hình thành đối tượng tri thức pháp lý, tình cảm hành vi xử phù hợp với đòi hỏi hệ thống pháp luật hành với hình thức, phương tiện, phương pháp đặc thù Phổ biến, giáo dục pháp luật trình hoạt động thường xuyên, liên tục lâu dài chủ thể tuyên truyền lên đối tượng, cầu nối để chuyển tải pháp luật vào sống Trong công tác quản lý nhà nước, phổ biến, giáo dục pháp luật hiểu theo nghĩa rộng xác định công việc trọng tâm thường xuyên quan nhà nước, cấp, ngành 1.1.2 Mục đích giáo dục pháp luật Khi tiến hành hoạt động phải xác định mục đích để làm ? cần đạt mục đích đường ? tức phải lựa chọn hình thức phương pháp định Xác định đắn mục đích GDPL cứ, tiêu chí để đánh giá hiệu mà để xây dựng nội dung GDPL phù hợp với đối tượng giáo dục Mục đích GDPL khác với mục đích dạng giáo dục khác Vì vậy, mục đích GDPL điều kiện cần xác định cụ thể vấn đề sau đây: Một là: GDPL nhằm hình thành động cơ, hành vi thói quen xử hợp pháp, tích cực Hành vi xử theo pháp luật người kết trình nhận thức pháp luật q trình nhận thức có nhiều yếu tố tác động (chủ quan khách quan) để hình thành nên hành vi thói quen xử theo pháp luật hoạt động GDPL yếu tố Bởi lẽ thông qua GDPL cung cấp tri thức pháp luật, lòng tin sâu sắc vào cần thiết vào tuân theo cách tự nguyện quy định pháp luật Để đạt mục đích trình GDPL phải lựa chọn nhiều hình thức, phương pháp thường xuyên, liên tục để cơng dân hiểu cần thiết, tính hợp lý pháp luật lợi ích chung xã hội Thực tiễn nước ta, mục đích có quan hệ vơ to lớn mà đa số nhân dân lao động tình trạng chưa có thói quen xử theo pháp luật, việc sử dụng quyền thực nghĩa vụ theo quy định hiến pháp pháp luật hạn chế, chí vi phạm nghiêm trọng GDPL nhằm đạt mục đích nêu trên, ngồi mục đích giúp cho việc xác định hiệu q trình GDPL Khơng dựa vào mục đích GDPL khơng thể đánh giá hiệu số xác định hiệu trình GDPL Hai là: Hình thành tình cảm pháp lý niềm tin nội tâm pháp luật Việc nâng cao trình độ kiến thức pháp lý mục đích vơ quan trọng thân chưa phải định đến hành vi xử hợp pháp Nếu có kiến thức pháp luật, người cần phải có tình cảm pháp lý, nghĩa có thái độ tơn trọng pháp luật tin tưởng vào công pháp luật từ tạo khả điều chỉnh hành vi hợp pháp Thiếu tình cảm niềm tin vào pháp luật hành động dễ bị chệch hướng khỏi chuẩn mực pháp lý mục đích, động cá nhân Thực tế cho thấy người có hiểu biết pháp luật, có tình cảm lòng tin vào pháp luật họ tin theo quy định pháp luật Tuy nhiên để có tình cảm lòng tin vào pháp luật cần phải giáo dục tình cảm, lòng tin công bằng, trách nhiệm, nghĩa vụ công dân, thái độ không khoan nhượng với hành vi sai trái Tất vấn đề sở hình thành động hành vi hợp pháp Ba là: Từng bước nâng cao nhận thức pháp luật cho công dân Nâng cao nhận thức, mở rộng hiểu biết người lĩnh vực yêu cầu khách quan công tác giáo dục nói chung Trong GDPL mục đích đặt không ngừng nâng cao nhận thức pháp lý cho đối tượng GDPL để họ có kiến thức vững vàng nắm bắt tri thức Nhà nước pháp luật đặc biệt pháp luật thực định Trong điều kiện nước ta nay, thực tế cho thấy Đảng Nhà nước ta đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao dân trí dân trí pháp lý Tuy nhiên đặc điểm điều kiện số vùng sâu, vùng xa nên nhân dân dân tộc người có hạn chế hiểu biết pháp luật Vì việc xác định đắn mục đích GDPL có ý nghĩa thực tiễn đặc biệt quan trọng Chỉ GDPL, nâng cao nhận thức pháp lý làm cho người hiểu cách đầy đủ đắn giá trị xã hội vai trò điều chỉnh pháp luật từ hình thành tâm lý, tình cảm thái độ tơn trọng pháp luật, tin tưởng vào pháp luật điều chỉnh hành vi xử Khi mà thành viên xã hội đạt đến ý thức “Sống làm việc theo Hiến pháp pháp luật” mục đích cao hệ q trình GDPL 1.1.3 Vị trí, vai trò cơng tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật 1.1.3.1 Vị trí cơng tác tun truyền, phổ biến giáo dục pháp luật Công tác phổ biến pháp luật khâu hoạt động thực thi pháp luật, cầu nối để chuyển tải pháp luật vào đời sống Quá trình đưa pháp luật vào đời sống hoạt động phổ biến giáo dục pháp luật, thực pháp luật dù hình thức nào, tuân theo pháp luật, thi hành pháp luật, sử dụng pháp luật hay áp dụng pháp luật phải có hiểu biết pháp luật Nếu khơng nhận thức đầy đủ vị trí quan trọng khơng thực tốt cơng tác phổ biến, xây dựng pháp luật dù có làm tốt đến khơng đạt hiệu thực thi pháp luật Phổ biến giáo dục pháp luật mắc xích quan trọng có ý nghĩa đặc biệt tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa Bởi giáo dục pháp luật nhằm hình thành ý thức tơn trọng, tn thủ pháp luật cho công dân, phát huy vai trò hiệu pháp luật cơng xây dựng bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa 1.1.3.2 Vai trò cơng tác tun truyền, phổ biến giáo dục pháp luật Phổ biến giáo dục pháp luật góp phần nâng cao hiệu lực hiệu quản lý nhà nước, quản lý xã hội Vai trò quan trọng giáo dục pháp luật bắt nguồn từ vai trò giá trị pháp luật, phương tiện hàng đầu quản lý Nhà nước, quản lý xã hội: Phổ biến giáo dục pháp luật giúp cho người có tri thức pháp lý, tình cảm pháp luật đắn hành vi hợp pháp, tiêu đề cho việc sử dụng quyền lực Nhà nước Tăng cường pháp chế, phát huy dân chủ, mở rộng quyền tự người Phổ biến giáo dục tạo khả đổi quan hệ xã hội môi trường quản lý Nhà nước, tạo khả hình thành điều kiện nhân tố thuận lợi cho trình quản lý xã hội, tạo khả phát kiên loại trừ tượng tiêu cực, chống đối pháp luật diễn trình quản lý Phổ biến giáo dục pháp luật góp phần nâng cao ý thức pháp luật văn hóa pháp lý cơng dân Đây vai trò khơng quan trọng công tác phổ biến giáo dục pháp luật, trình tác động nhằm hình thành tri thức pháp lý, tình cảm hành vi phù hợp với đòi hỏi hệ thống pháp luật hành Vì vậy, kết đạt mục đích tác động định hướng góp phần xây dựng ý thức pháp luật hóa pháp lý cơng dân Giáo dục pháp luật đòi hỏi khách quan bắt nguồn từ lợi ích nhà nước, công dân Vậy công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật có vai trò quan trọng nhằm giúp cho người am hiểu pháp luật Nâng cao nhận thức, có tri thức pháp lý, tình cảm pháp luật thể hành vi hợp pháp Tạo khả đổi quan hệ xã hội, nâng cao ý thức pháp luật văn hóa pháp lý cơng dân Với vị trí, vai trò quan trọng vậy, công tác phổ biến giáo dục pháp luật phải xác định công tác trọng tâm hoạt động hành pháp tư pháp Chúng ta coi trọng việc xây dựng pháp luật đến lúc phải tự tương xứng cho việc thực pháp luật mà trước hết tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật Đó trách nhiệm quan nhà nước, tổ chức xã hội công dân mà trước hết quan hành pháp tư pháp nhà nước ta Có hệ thống pháp luật đầy đủ, đồng cần thiết, xong để đảm bảo xây dựng nhà nước pháp quyền Việt Nam thực dân, dân dân, vấn đề thiết phải tạo điều kiện, xây dựng chế hữu hiệu bảo đảm quy định pháp luật ban hành người, quan, tổ chức tôn trọng, đặc biệt đẩy mạnh công tác phổ biến giáo dục pháp luật sâu rộng đến tầng lớp nhân dân để hiểu biết rõ chấp hành nghiêm chỉnh 1.2 Quan điểm đạo Đảng công tác phổ biến giáo dục pháp luật Ý thức rõ vai trò, tầm quan trọng cơng tác giáo dục pháp luật Đảng ta không xem nhẹ mà ngược lại coi trọng công tác Trong văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc, từ văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ V đến văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII Đảng đề cập sâu sắc đến công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật Tại văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V Đảng ta xác định: “Các cấp ủy Đảng, quan nhà nước, đoàn thể phải thường xuyên phổ biến, giải thích pháp luật tầng lớp nhân dân, đưa việc giáo dục pháp luật vào trường học, cấp học, xây dựng ý thức sống có pháp luật tôn trọng pháp luật” Tại đại hội lần thứ VI Đảng Cộng sản Việt Nam rõ: Coi trọng công tác giáo dục pháp luật tuyên truyền giải thích pháp luật Đưa việc dạy pháp luật vào hệ thống trường Đảng, Nhà nước (kể trường phổ thơng, đại học) đồn thể nhân dân cán quản lý cấp từ Trung ương đến đơn vị sở Phải có kiến thức quản lý hành hiểu biết pháp luật cần sử dụng nhiều hình thức biện pháp để giáo dục pháp luật nâng cao ý thức pháp luật làm tư vấn pháp luật cho nhân dân Tiếp tục thực quan điểm GDPL cho cán nhân dân Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VII Đảng ta khẳng định: Điều quan trọng để phát huy dân chủ xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao trình độ dân trí hiểu biết pháp luật ý 10 giao thông”, “Bảo hiểm xã hội”, “Chuyên mục pháp luật” chương trình thời địa phương Công an huyện tiến hành lồng ghép buổi tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật vào buổi họp dân, tổ dân phố tổ chức 17 đợt phát động phong trào quần chúng bảo vệ ANTQ , với 1413 lượt người tham dự; Tổ chức 14 đợt tuyên truyền với 1750 lượt người tham gia học tập, tìm hiểu luật giao thông đường Phối hợp đài phát phát lại truyền hình huyện thực chuyên mục phát “Vì An ninh Tổ Quốc” Cơng an huyện phối hợp xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, cơng cụ hỗ trợ, vận động thu hồi 27 súng loại Công an xã, thị trấn tổ chức diễn đàn Công an “Lắng nghe ý kiến nhân dân” có nhiều người tham gia đóng góp ý kiến Cơng an thị trấn thường xuyên tuyên truyền đến người dân điểm công cộng tổ dân phố văn an ninh trật tự phong trào hai giữ (giữ người giữ tài sản) nhằm đảm bảo an ninh trật tự, tự giữ liên kết giữ Phòng Dân tộc huyện: Phối hợp UBND xã Trà Bui tổ chức Hội thảo Mơ hình điểm Giảm thiểu tình trạng tảo nhân cận huyết thống; Tổ chức Hội nghị tập huấn mơ hình điểm cho cán xã thôn tuyên truyền nội dung đề án, quy định pháp luật HN&GĐ, hậu tảo hôn hôn nhân cận huyết thống Phối hợp UBMTTQVN huyện tuyên truyền Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn nhân cận huyết thống” xã Trà Ka Trà Giác cho 300 lượt người tham dự Toà án nhân dân huyện: Tổ chức xét xử lưu động 03 vụ việc, có 02 vụ trộm cắp 01 vụ ma túy UBND xã, thị trấn tổ chức 69 buổi triển khai tuyên truyền văn luật như: Bộ Luật Hình sự, Bộ luật dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Bộ luật tố tụng dân sự; Luật hộ tịch; Luật trẻ em; Luật nhân gia đình; Luật giao thơng đường bộ; Luật phòng chống ma túy; Luật xây dựng; Luật quản lý bảo vệ rừng với 7678 lượt người tham dự - Cơng tác hòa giải:Tổng số vụ việc tiếp nhận hòa giải: 81 vụ; hòa giải thành: 63 vụ đạt 77,8%; số vụ việc chưa giải xong: 08 vụ; số vụ việc 27 hòa giải khơng thành chuyển lên cấp trên: 10 vụ Thơng qua hoạt động hòa giải, tổ hòa giải tun tuyền giải thích cho bên tranh chấp, mâu thuẩn Luật hòa giải sở, Luật Bình đẳng giới, Luật PCBLGĐ, HN&GĐ, Luật đất đai, Luật Dân sự… góp phần ổn định trật tự an ninh địa phương 2.4 Đánh giá chung 2.4.1 Ưu điểm Từ có Chỉ thị 02 Quyết định 03 Thủ tướng Chính phủ, đạo sáng suốt cấp lãnh đạo công tác tuyên truyền giáo dục Pháp luật địa bàn huyện có chuyển biến tích cực đạt nhiều kết thiết thực nhiều mặt công tác Việc tuyên truyền, giáo dục Pháp luật tầng lớp nhân dân cán bộ, công chức vào nề nếp, phối hợp ban ngành, mặt trận, đồn thể thơn, tổ bước cải tiến tích cực, chặt chẽ đồng Cùng với việc triển khai nội dung pháp luật , địa phương tích cực tham gia thực vận động: " Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá khu dân cư", triển khai quy chế dân chủ theo Nghị định số29/CP Chính phủ bước nâng cao đời sống văn hoá, tinh thần cho nhân dân, làm tăng thêm động lực cho phát triển đời sống kinh tế xã hội Đạt kết gắn liền với lãnh đạo Ban Thường vụ, thường xuyên sâu sát quan tâm đến công tác chấp hành thực pháp luật cấp nhân dân, bên cạnh trình độ hiểu biết pháp luật nhân dân nâng lên rõ rệt, ý thức pháp chế củng cố vững nhân dân, thói quen hành xử theo pháp luật vào đời sống tinh thần người Đội ngũ cán gương mẫu tận tuỵ góp phần tạo niềm tin nhân dân 2.4.2 Khó khăn 28 Tuy tình hình thực cơng tác tuyên truyền, giáo dục Pháp luật, tăng cường pháp chế địa bàn huyện thời gian qua tồn sau: - Công tác tuyên truyền, giáo dục Pháp luật tầng lớp nhân dân chưa liên tục, thường xuyên, chưa sâu rộng đồng bộ, trình độ lực số cán non yếu, dân trí thấp tình hình vi phạm pháp luật số phận nhân dân chưa nghiêm, chấp hành pháp luật chưa triệt để, đặc biệt số kẻ xấu lợi dụng sơ hở pháp luật, gây tượng tiêu cực xã hội - Trong thời gian gần đây, hành vi vi phạm pháp luật có biểu vụ trộm cắp tài sản công dân, gây rối trật tự công cộng bên cạnh việc xử lý vi phạm pháp luật số vụ việc nương nhẹ, xử lý chưa nghiêm, chưa kịp thời, để kéo dài chưa dứt điểm 2.4.3 Nguyên nhân * Nguyên nhân khách quan: Chúng ta xây dựng xã hội chủ nghĩa nước ta bối cảnh lịch sử đặc biệt điểm xuất phát thấp, từ nước có kinh tế nghèo nàn, lạc hậu phải gánh chịu hậu chiến tranh nặng nề Chủ nghĩa Đế quốc lực thù dịch không từ bỏ âm mưu chống phá Cách mạng Việt Nam, phá hoại thành mà nhân dân ta giành được, chúng tìm mọicách kìm hãm phát triển mặt Đất nước ta * Nguyên nhân chủ quan: Hệ thống Pháp luật chưa hồn chỉnh, chưa đồng bộ, thiếu nhiều luật chưa ban hành, nhiều kẻ hở tạo điều kiện cho kẻ xấu lợi dụng kẻ hở để vi phạm pháp luật, hiệu lực thi hành pháp luật hạn chế, tội phạm ngày gia tăng Thực pháp luật chưa triệt để, có nhiều vi phạm pháp luật chưa xử lý nghiêm, số sở Đảng chưa tăng cường vai trò lãnh đạo 29 Đảng pháp luật pháp chế, số quan quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế, tổ chức đoàn thể chưa bồi dưỡng vè kiến thức pháp luật 2.4.4 Bài học kinh nghiệm Một là, Cần tập trung giáo dục pháp luật cho đối tượng người dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa đối tượng có điều kiện, hồn cảnh sống thiếu thốn, khó khăn nên hiểu biết pháp luật hạn chế Hai là, Tun truyền nhiều hình thức, kết hợp tuyên truyền với hình thức sinh hoạt giao lưu, tổ chức văn nghệ lồng ghép với tuyên truyền pháp luật, tổ chức hội thi tuyên truyền viên, hòa giải viên Ba là, Nội dung tuyên truyền phải đa dạng, phong phú, tránh khô khan tuyên truyền, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho cán sở Đa dạng hóa hoạt động văn hóa, xã hội, thể dục, thể thao theo hướng gọn nhẹ Các đơn vị vào yêu cầu thực tế, đặc điểm, sở vật chất đơn vị để xây dựng thiết chế văn hóa, nội dung, chương trình, hình thức hoạt động phù hợp Bốn là, Ðể đường lối Ðảng, sách pháp luật Nhà nước vào đời sống nhân dân, cần giải đồng chế sách, tập trung cho cơng tác tun truyền phổ biến giáo dục pháp luật Ðối với người dân trình độ dân trí hạn chế, khơng thể tiếp thu nội dung phổ biến giáo dục pháp luật trừu tượng, khó hiểu Vì vậy, biện pháp tổ chức thực hiện, xác định đối tượng tiếp nhận thông tin, soạn thảo nội dung phổ biến pháp luật, mức độ, phạm vi cho phù hợp cần quan tâm mức Năm là, Trong công tác giáo dục pháp luật cho nhân dân ngồi việc phát huy vai trò trách nhiệm cán bộ, quan vốn chủ thể cơng tác tun truyền GDPL đặc biệt ý phát huy vai trò người có uy tín già làng, trưởng để làm công tác tuyên truyền, giáo dục hướng dẫn nhân dân thực tốt pháp luật Bên cạnh cần phải kết hợp tốt quy định pháp luật với quy ước, hương ước, 30 phong tục tập quán tiến để phát huy vai trò tự chủ, tự quản người dân, hộ gia đình việc thực pháp luật 31 CHƯƠNG GIẢI PHÁP VÀ NHỮNG ĐỀ XUẤT 3.1 Một số giải pháp 3.1.1 Tăng cường vai trò lãnh đạo cấp uỷ đảng công tác GDPL - Tăng cường lãnh đạo cấp ủy Đảng xác định trách nhiệm cấp ủy đảng công tác Để thực Nghị Đảng thời gian tới, cấp Đảng cần đổi nội dung lãnh đạo công tác giáo dục pháp luật cho nhân dân huyện cần tập trung vấn đề sau: + Từng cấp ủy xác định rõ đối tượng, trọng tâm giáo dục pháp luật cho thời kỳ phù hợp với nhiệm vụ kinh tế - xã hội địa phương Xác định trách nhiệm quan, cá nhân việc phối hợp giáo dục pháp luật cho cho nhân dân, lãnh đạo công tác xây dựng đội ngũ báo cáo viên pháp luật huyện theo yêu cầu Hội đồng giáo dục pháp luật Xây dựng đội ngũ báo cáo viên pháp luật quan, đơn vị hệ thống trị Đội ngũ phải biết kết hợp việc phổ biến Nghị Đảng với việc giáo dục pháp luật cho nhân dân huyện + Các cấp ủy Đảng cần tăng cường kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho nhân dân huyện Công tác phải làm thường xuyên trở thành tiêu chuẩn đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hàng năm chi bộ, đảng - Xác định tầm quân trọng Hội đồng nhân dân công tác giáo dục pháp luật cho huyện - Tăng cường đạo tổ chức thực công tác giáo dục pháp luật cho nhân huyện UBND Trong kế hoạch, chương trình cơng tác hàng năm UBND huyện cần đạo cụ thể đơn vị xây dựng thực tốt công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho nhân dân huyện hàng năm Định kỳ năm cuối năm, UBND huyện kiểm tra, đánh giá kết việc tổ chức thực công tác giáo dục pháp luật 32 3.1.2 Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu hình thức, biện pháp GDPL Tuỳ đối tượng GDPL, điều kiện cụ thể địa phương việc GDPL thực hình thức, biện pháp chủ yếu sau đây: * Tiếp tục phát huy hình thức tuyên truyền miệng: Thực tốt Chỉ thị Ban Bí thư Trung ương Đảng tiếp tục đổi nâng cao chất lượng, hiệu công tác tuyên truyền miệng tình hình Chú trọng việc tổ chức tuyên truyền, phổ biến tới tận sở, người dân Đổi phương pháp giới thiệu văn pháp luật theo hướng tăng cường trao đổi, đối thoại, thảo luận, giải đáp yêu cầu từ phía người tuyên truyền nhằm nâng cao tính chủ động việc tiếp nhận kiến thức pháp luật * Nâng cao chất lượng dạy học pháp luật nhà trường: Đổi phương pháp dạy học pháp luật theo hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh tính thực tiễn giảng giáo viên; * Phát huy hiệu tuyên truyền GDPL phương tiện thơng tin đại chúng - Tích cực huy động sức mạnh lợi sẵn có phương tiện thông tin đại chúng việc GDPL; mở chuyên mục mới, tăng thời lượng, diện tích trang báo, trang tin bảo đảm xác nội dung, hình thức thể phong phú, hấp dẫn Nâng cao tính định hướng, hướng dẫn dư luận xã hội GDPL; trọng tuyên truyền, phổ biến pháp luật Đài Phát huyện * Đa dạng hoá loại tài liệu GDPL, bao gồm: sách, tờ gấp, băng, đĩa hình, đĩa tiếng, lịch, panơ, áp phích Các ấn phẩm pháp luật phổ thơng cần phát miễn phí tới người dân * Đổi cách quản lý, khai thác, sử dụng tài liệu từ tủ sách pháp luật huyện Kịp thời rà soát, bổ sung sách pháp luật phù hợp với yêu cầu sử dụng cán nhân dân để thay sách có văn pháp luật hết hiệu lực; trọng bổ sung sách pháp luật phổ thông, sách hỏi - đáp pháp luật 33 ., khai thác có hiệu Cơng báo Chính phủ tỉnh; xây dựng phong trào đọc sách pháp luật nhân dân; 3.1.3 Giáo dục pháp luật cho nhân dân xã phải nghiên cứu kế thừa yếu tố hợp lý phong tục tập quán Muốn đưa pháp luật vào nhân dân, cần giải vấn đề bản, việc nghiên cứu kế thừa tinh hoa phong tục tập quán, so sánh giống nhau, khác luật pháp Nhà nước phong tục tập quán nhân dân huyện sở vận dụng vào cơng tác tun truyền giáo dục pháp luật 3.1.4 Xây dựng, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, trọng đội ngũ cộng tác viên trợ giúp pháp lý người có uy tín nhân dân Chất lượng công tác giáo dục pháp luật phụ thuộc vào nhiều yếu tố, việc xác định, xây dựng, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật thực có lực phẩm chất trị vững vàng, nhiệt tình tận tâm với cơng việc vơ quan trọng Có thể nói, hiệu cơng tác giáo dục pháp luật sao, chủ trương, sách Đảng Nhà nước chuyển tải đến nhân dân phụ thuộc lớn vào đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật Tuy nhiên, để thu hút đội ngũ phải quan tâm có chế độ, sách đãi ngộ thỏa đáng với họ, động viên họ phải tạo điều kiện cho họ tiếp cận thông tin, kiến thức pháp lý cần thiết sử dụng tủ sách pháp luật sở, tổ chức lớp đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn để nâng cao hiểu biết họ pháp luật 3.1.5 Hoàn thiện văn tuyên truyền giáo dục pháp luật cho nhân dân xã Để bảo đảm thực pháp luật có hiệu cần phải hồn thiện văn đáp ứng yêu cầu cho việc thể chế hóa quán chủ trương, sách Đảng Nhà nước; Trong phạm vi quản lý địa phương, Uỷ ban nhân dân huyện cần xây dựng ban hành qui chế phối hợp hoạt động 34 quan giáo dục pháp luật với đoàn thể nhân dân, tổ chức kinh tế, sở đào tạo nhân dân việc thực pháp luật 3.1.6 Đầu tư phương tiện, điều kiện cần thiết để thực công tác giáo dục pháp luật, huy động nguồn lực kinh phí từ nhiều quan trước hết phải nguồn lực từ địa phương Công tác giáo dục pháp luật công tác giáo dục khác loại hình hoạt động lợi ích lâu dài, kết quả, hiệu cuối khơng thể đo đếm trực tiếp, cụ thể, tức thời sau tiến hành hoạt động giáo dục Bởi vậy, để công tác giáo dục pháp luật đạt hiệu phải đảm bảo kinh phí cần thiết cho hoạt động 3.2 Một số kiến nghị đề xuất 3.2.1 Đối với Trung ương Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học pháp lý, kỹ thuật xây dựng pháp luật, tiếp tục xây dựng, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật xã hội chủ nghĩa cách đồng bộ, chặt chẽ thống nhất, phù hợp với chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Các văn hướng dẫn thi hành luật phải ban hành kịp thời, tránh trùng lặp, chồng chéo, khó hiểu hiểu kiểu được, loại bỏ nhanh quy định pháp luật khơng phù hợp, lạc hậu, mâu thuẩn để đảm bảo pháp luật thực thi cách thống nước, mở rộng hình thức cho nhân dân lao động tham gia vào việc xây dựng pháp luật Xây dựng hệ thống pháp luật ngày hoàn chỉnh, đồng bộ, phù hợp với giai đoạn lịch sử cụ thể vấn đề khó khăn, phức tạp; đặc biệt nước ta với điều kiện kinh tế xã hội nhiều biến động, chưa việc xây dựng pháp luật nước ta cần tránh hai khuynh hướng nóng vội muốn có hệ thống pháp luật hồn chỉnh dễ dẫn đến tình trạng pháp luật khơng phù hợp với tình hình kinh tế xã hội, mặt khác cần tránh khuynh hướng khơng nhận thức vai trò tích cực pháp luật, dẫn đến tình trạng chờ đợi, chậm chạp muốn dùng biện pháp 35 khác để điều chỉnh quan hệ xã hội Vì vậy, việc xây dựng hệ thống pháp luật phải đảm bảo tính tồn diện, có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời điều chỉnh quan hệ phát sinh xã hội 3.2.2 Đối với tỉnh Tăng cường công tác đạo giám sát, kiểm tra cấp dưới, tạo điều kiện thuận lợi kinh phí, phương tiện tuyên truyền pháp luật, kế hoạch đào tạo bồi dưỡng người, củng cố máy, hệ thống tổ chức, đặc biệt máy quan pháp luật, pháp chế Hằng năm đánh giá tình hình thực thi pháp luật, pháp chế địa bàn tỉnh để có phương hướng giải pháp phù hợp với giai đoạn phát triển kinh tế xã hội địa phương 3.2.3 Đối với huyện Huyện cấp quyền gần sát với nhân dân, nên việc quan trọng hàng đầu phải làm tốt công tác củng cố tổ chức, phối hợp thực quan khối nội Lựa chọn đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá để nâng cao chất lượng đội ngũ cán làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, đầu tư kinh phí, phương tiện để quan Toà án xử lưu động số vụ án có tính chất án điểm, quan khác thi hành án, công an tiến hành cưỡng chế vụ việc vi phạm pháp luật, việc xét xử lưu động kiên cưỡng chế biện pháp tuyên truyền, giáo dục pháp luật nhân dân, việc chấp hành pháp luật Đẩy mạnh hoạt động kiểm tra, giám sát, tra việc thi hành pháp luật, phát kịp thời khiếm khuyết, yếu quản lý nhà nước để khắc phục, đấu tranh không khoan nhượng kiên xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt tệ nạn tham nhũng, tham ơ, lãng phí tài sản Nhà nước Giải kịp thời, dứt điểm đơn thư khiếu nại, tố cáo nhân dân, xây dựng quy chế thông tin nhân dân định công việc Nhà nước, phát động phong trào quần chúng tham gia đấu tranh chống tội phạm 36 Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật phải tiến hành mạnh mẽ, thường xuyên nhiều hình thức: Qua phương tiện truyền thanh, phát đại chúng, tuyên truyền trực tiếp, điểm sinh hoạt văn hoá, tủ sách pháp luật…, huy động sức mạnh lực lượng đồn thể trị xã hội, nghề nghiệp tham gia cơng tác tun truyền, qua nâng cao ý thức pháp luật, văn hoá pháp lý cho cán bộ, đảng viên, công chức nhà nước tầng lớp nhân dân; thiết lập trật tự kỷ cương, xây dựng nếp sống văn minh, tạo thói quen “ Sống, làm việc theo Hiến pháp pháp luật” quan nhà nước toàn xã hội Nâng cao chất lượng quan tra tư pháp, hội đồng tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, bảo đảm việc tổ chức giáo dục pháp luật cho nhân dân, trì nếp tuân thủ pháp luật đời sống xã hội, đấu tranh kiên với vi phạm pháp luật 37 KẾT LUẬN Bắc Trà My- nơi khu quan Khu ủy Bộ Tư lệnh Quân khu V kháng chiến chống Mỹ - cứu nước (1960 – 1973) mảnh đất giáu truyền thống cách mạng, nơi sinh sống nhiều dân tộc anh em Kor, Kadong, Kinh, Xê Đăng… tạo nên văn hóa đa dạng, phong phú hợp thành khối đại đoàn kết thống Tại nơi đây, Khu ủy Bộ Tư lệnh Quân khu V vạch đường lối chiến lược cụ thể cho cách mạng phong trào đấu tranh chống Mỹ - cứu nước diễn hội nghị, đại hội quan trọng, địa điểm tập huấn cho cán trung đoàn, sư đoàn, cán tỉnh toàn Khu học tập nghị Đảng chiến tranh, góp phần cách mạng miền Nam Việt Nam giành thắng lợi việc ký kết Hiệp định Paris năm 1973 Dân cư sinh sống địa bàn huyện chủ yếu kinh tế nông nghiệp Để đáp ứng nghiệp đổi đảng nhiệm vụ xây dựng bảo vệ tổ quốc giai đoạn có nhiều thuận lợi Song, khơng khó khăn, gay go phức tạp, đòi hỏi Đảng nhà nước, nhân dân ta phải có nổ lực lớn phấn đấu cao, đồng tâm hiệp lực lĩnh vực để thực công nghiệp hố, đại hóa nhằm mục tiêu: Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh Pháp chế xã hội chủ nghĩa có vai trò quan trọng việc thể chế hoá đường lối, chủ trương, sách đảng vào sống Pháp luật phương tiện đặc biệt quan trọng để nhà nước quản lý xã hội, quản lý đất nước Đồng thời, pháp luật cơng cụ để tầng lớp nhân dân xã hội làm chủ bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chân Điều quan trọng pháp luật xã hội chủ nghĩa có hiệu lực phát huy vai trò tích cực sở tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, động viên lực lượng phát huy hết tài trí tuệ để đưa đất nước phát triển theo đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng, Bác Hồ nhân dân ta lựa chọn 38 Muốn thực công tác pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa quan nhân dân, Đảng nhà nước ta cần phải bắt tay vào việc thực chuyển từ nhận thức sang hành động thực tiễn để quan quản lý nhà nước, quan bảo vệ pháp luật thực tốt chức xứng đáng với vai trò quyền lực quản lý địa phương Củng cố, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa củng cố mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ nhân dân lao động, tạo tính tổ chức, kỷ luật, thiết lập kỷ cương xã hội, bảo đảm công xã hội, đảm bảo cho quần chúng tham gia quản lý Nhà nước, tạo điều kiện cho cá nhân xã hội có điều kiện tự phát triển đóng góp tích cực vào công xây dựng bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa vấn đề quan trọng việc xây dựng nhà nước pháp quyền, trình liên tục lâu dài, phạm vi khố luận khơng thể bao qt hết, tốc phát triển xã hội ngày tăng, xu nước ta hội nhập ngày sâu vào đời sống quốc tế, nhiều vấn đề nảy sinh đòi hỏi phải nghiên cứu tiếp để góp phần hồn thiện kiến trúc thượng tầng xã hội Tóm lại, việc phổ biến, tuyên truyền pháp luật tạo điều kiện cho việc nâng cao trình độ văn hóa pháp lý người dân Hiệu tác động lại phụ thuộc vào trình độ văn hóa pháp lý đội ngũ cán bộ, cơng chức; phụ thuộc vào việc họ thực thi pháp luật, có thái độ tơn trọng pháp luật Nhất điều kiện xây dựng xã hội công bằng, dân chủ văn minh điều kiện quan trọng để người dân tham gia tích cực vào hoạt động quản lý xã hội pháp luật Phổ biến, phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần quan trọng việc thúc đẩy lớn mạnh tính tích cực, đảm bảo hành trang kiến thức pháp lý cần thiết cho tham gia vào hoạt động xây dựng thực thi pháp luật nước nói chung Qua q trình nghiên cứu đề tài “Tuyên truyền giáo dục pháp luật xã hội chủ nghĩa địa bàn huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam” nhờ có 39 hướng dẫn thầy giáo, dựa vào tài liệu giáo trình học, tìm tòi, nghiên cứu, học hỏi thân dựa vào tình hình thực tế địa phương để viết đề tài Do thời gian nghiên cứu chưa nhiều, trình độ thân có hạn, vấn đề lại vô phong phú phức tạp nên chắn Tiểu luận chưa thể đầy đủ tồn diện, nhiều khuyến khuyết nội dung lẫn hình thức trình bày Rất mong nhận đóng góp thầy người đọc để thân tiếp tục tìm hiểu sâu sắc lĩnh vực q trình cơng tác Để hồn thành đề tài này, tơi xin trân trọng cảm ơn quan tâm nhà trường suốt thời gian học tập nghiên cứu, giúp đỡ tập thể giảng viên Trường Chính trị tỉnh Quảng Nam, đặc biệt giúp đỡ, hướng dẫn tận tình thầy bồi dưỡng lượng kiến thức định cho thân, để tơi hồn thành đề tài Xin chân thành cảm ơn Ủy ban nhân dân, Phòng Tư pháp, Viện Kiểm sát nhân dân Trung tâm bồi dưỡng trị huyện Bắc Trà My, Ban cán lớp Trung cấp LLCT-HC khóa 102 - Bắc Trà My tạo điều kiện giúp đỡ để viết thời gian qua./ DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 40 Giáo trình Trung cấp quản lý hành Các Nghị Đại hội Đảng tồn quốc 3.Tạp chí Cộng sản 4.Tạp chí cơng tác tư tưởng 5.Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam 6.Các báo cáo công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, báo cáo tổng kết cơng tác nội cấp lãnh đạo địa phương huyện Bắc Trà My năm 2016, năm 2017 ================================= 41 ... giáo dục pháp luật, khâu hoạt động thực thi pháp luật, cầu nối để truyền tải pháp luật pháp chế vào sống Vì thực pháp luật dù hình thức tuân thủ pháp luật, thi hành pháp luật, sử dụng pháp luật hay... tuyên truyền giáo dục pháp luật địa bàn huyện thời gian đến Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT 1.1 Lý luận công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật: 1.1.1 Một số khái... tác tuyên truyền giáo dục pháp luật Chương 2: Thực trạng công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật địa bàn huyện Bắc Trà My Chương 3: Những giải pháp số đề xuất nhằm tăng cường công tác tuyên truyền