BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI NGUYỄN THỊ HƢỞNG XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ẨN DỤ TRONG DẠY HỌC SINH HỌC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI, NĂM 2017 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI NGUYỄN THỊ HƢỞNG XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ẨN DỤ TRONG DẠY HỌC SINH HỌC Chuyên ngành: Lý luận Phƣơng pháp dạy học Sinh học Mã số: 60.14.01.11 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS Trần Khánh Ngọc HÀ NỘI, NĂM 2017 i LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn cô giáo - TS Trần Khánh Ngọc, ngƣời hƣớng dẫn tận tình, bảo tạo điều kiện giúp đỡ suốt trình thực đề tài Tôi xin trân trọng cảm ơn quý Thầy cô lãnh đạo Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội; quý Thầy Cô phòng Sau Đại học, quý Thầy Cô lãnh đạo Khoa Sinh học quý Thầy Cô Bộ môn Phƣơng pháp dạy học Sinh học, Khoa Sinh học, Trƣờng Đại học Sƣ phạm Hà Nội động viên tạo điều kiện thuận lợi cho trình học tập nghiên cứu để hoàn thành luận văn Tôi xin đƣợc gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu, thầy cô giáo trƣờng THCS Thực Nghiệm tạo điều kiện thuận lợi có nhiều ý kiến đóng góp cho suốt trình nghiên cứu hoàn thành luận văn Cuối cùng, xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp gia đình động viên, giúp đỡ suốt trình học tập nghiên cứu đề tài Hà Nội, ngày 19 tháng 06 năm 2017 Tác giả ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn kết nghiên cứu cá nhân Các số liệu tài liệu đƣợc trích dẫn luận văn trung thực Kết nghiên cứu không trùng với công trình đƣợc công bố trƣớc Tôi chịu trách nhiệm với lời cam đoan Hà Nội, tháng 06 năm 2017 Tác giả luận văn iii MỤC LỤC Trang phụ bìa Trang Lời cảm ơn i Lời cam đoan ii Mục lục iii Bảng ghi cụm từ viết tắt vi Danh mục bảng biểu, sơ đồ vii MỞ ĐẦU Chƣơng I CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1 Tổng quan vấn đề nghiên cứu 1.1.1 Trên giới 1.1.2 Ở Việt Nam 1.2 Cơ sở lí luận đề tài 10 1.2.1 Khái niệm ẩn dụ 10 1.2.2 Các loại ẩn dụ 12 1.2.3 Sự tƣơng đồng ẩn dụ 18 1.2.3.1 Các loại hình tƣơng đồng 18 1.2.3.2 Bản chất tƣơng đồng 19 1.2.3.3 Cơ sở tri nhận tƣơng đồng 20 1.2.4 Cơ sở tâm lý học việc sử dụng ẩn dụ 23 1.2.5 Vai trò ẩn dụ đời sống việc dạy học 27 1.3 Cơ sở thực tiễn 29 1.3.1 Thực trạng hiệu lĩnh hội kiến thức học sinh 29 iv 1.3.2 Thực trạng nhận thức giáo viên ẩn dụ để nâng cao hiệu lĩnh hội kiến thức học sinh 32 Chƣơng II XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ẨN DỤ ĐỂ DẠY SINH HỌC 36 2.1 Cấu trúc chƣơng trình ý nghĩa việc sử dụng ẩn dụ dạy học sinh học 36 2.1.1 Cấu trúc chƣơng trình Sinh học 36 2.1.2 Ý nghĩa việc sử dụng ẩn dụ dạy học Sinh học 38 2.2 Quy trình xây dựng ẩn dụ để dạy Sinh học 39 2.2.1 Nguyên tắc xây dựng ẩn dụ để dạy Sinh học 39 2.2.2 Quy trình xây dựng ẩn dụ để dạy sinh học 41 2.2.3 Những nội dung sinh học xây dựng ẩn dụ 48 2.2.4 Quy trình sử dụng ẩn dụ để dạy sinh học 51 Chƣơng III THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM 69 3.1 Mục đích thực nghiệm 69 3.3 Phƣơng pháp thực nghiệm 69 3.3.1 Chọn lớp đối chứng (ĐC) lớp thực nghiệm (TN) 69 3.3.3 Phƣơng pháp thu thập liệu đo lƣờng 70 3.4 Kết biện luận 70 3.4.1.Kết định lƣợng 70 3.4.1.1 Cách tiến hành 70 3.4.1.2 Kết biện luận 71 3.4.2 Phân tích định tính 77 PHẦN III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 79 TÀI LIỆU THAM KHẢO 81 v PHẦN PHỤ LỤC p1 PHỤ LỤC p1 PHỤ LỤC p5 PHỤ LỤC p6 PHỤ LỤC p15 vi BẢNG GHI CHÚ NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT Kí hiệu Chữ viết tắt ĐC Đối chứng GV Giáo viên HS Học sinh NXB Nhà xuất SGK Sách giáo khoa 10 THCS Trung học sở 11 TN Thực nghiệm 12 TNSP Thực nghiệm sƣ phạm STT vii DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ STT Số hiệu Bảng 1.1 Nội dung Trang Kết điều tra việc sử dụng phƣơng pháp dạy học 30 trƣờng THCS Bảng 1.2 Kết điều tra thực trạng học tập môn Sinh học 31 Bảng 1.3 Kết điều tra thực trạng nhận thức giáo viên ẩn 32 dụ để nâng cao hiệu lĩnh hội kiến thức học sinh Bảng 2.1 Những nội dung Sinh học xây dựng ẩn dụ 49 Bảng 2.2 Khái quát số mục tiêu, phƣơng pháp hình thức sử 51 dụng ẩn dụ dạy học Bảng 3.1 Nội dung cần đo công cụ đƣợc sử dụng 70 trình TN Bảng 3.2 Độ nhọn độ lệch phân phối điểm kiểm tra 71 Bảng 3.3 Bảng tần số điểm tham số thống kê kiểm tra nhóm ĐC nhóm TN 74 Bảng 3.4 Kết kiểm định sai khác điểm trung bình cộng kiểm tra nhóm TN ĐC (tb TN - tbĐC) 75 10 Bảng 3.5 Bảng tần số điểm thực nghiệm (%) 75 11 Biểu đồ 3.1 Biểu đồ tần suất có gắn đƣờng cong chuẩn (Histogram) phân phối điểm kiểm tra 72 12 Biểu đồ 3.2 Đồ thị biểu diễn tần số điểm thực nghiệm 76 13 Sơ đồ 1.1 Mô hình giai đoạn trình xử lý thông tin 24 14 Sơ đồ 2.1 Quy trình xây dựng ẩn dụ để dạy sinh học 41 15 Sơ đồ 2.2 Mối quan hệ kiến thức lạ kiến thức quen 45 16 Sơ đồ 2.3 Quy trình sử dụng ẩn dụ để dạy sinh học 51 PHẦN I MỞ ĐẦU 1.1 Lý chọn đề tài Sự phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam bối cảnh toàn cầu hoá đặt yêu cầu ngƣời lao động Mặt khác, tri thức loài ngƣời tăng ngày nhanh nhƣng lạc hậu ngày nhanh việc phát triển kinh tế - xã hội dựa vào tri thức Vì giáo dục đóng vai trò then chốt việc phát triển kinh tế xã hội thông qua việc đào tạo ngƣời, chủ thể sáng tạo sử dụng tri thức, có lực hành động, linh hoạt, trách nhiệm, hợp tác, khả giải vấn đề … Nhƣ vậy, mô hình giáo dục “hàn lâm kinh viện”, trọng việc truyền thụ kiến thức lý thuyết xa rời thực tiễn không thích hợp với yêu cầu xã hội thị trƣờng lao động Mục tiêu, chƣơng trình, nội dung dạy học, phƣơng pháp kiểm tra đánh giá mới… đòi hỏi việc cải tiến phƣơng pháp dạy học sử dụng phƣơng pháp dạy học Sinh học khoa học nghiên cứu giới sống, đòi hỏi ngƣời học cần tìm hiểu khái niệm, chế, trình… vật, tƣợng Đối với HS lớp 6, Sinh học, lạ mà quen, dù chƣa đƣợc học cấp học dƣới nhƣng việc tìm hiểu thực vật từ rễ, thân, lá, hoa, hạt gần gũi với đời sống thƣờng ngày em Tuy nhiên, tƣ cụ thể - hình tƣợng HS lớp nên khái niệm, chế trình Sinh học dễ dàng truyền tải để HS hấp thu, dễ nhớ vận dụng sáng tạo Mặt khác, sống hàng ngày em quan sát, tìm hiểu có kiến thức định vật, hoạt động diễn quanh Việc đƣa đến cho em kiến thức sinh học thông qua vật, hoạt động gần gũi giúp em dễ dàng hiểu, ghi nhớ tốt đồng thời kích thích trí tò mò, óc sáng tạo tình yêu khoa học học sinh Ẩn dụ với vai trò trò việc chuyển đổi hai phạm trù quen – lạ tƣởng nhƣ mối liên hệ với giúp nâng cao hiệu lĩnh hội kiến thức cho học sinh, đặc biệt việc học tập môn Sinh học p2 Dạy học theo trạm Phƣơng pháp bàn tay nặn bột Phƣơng pháp dạy học theo góc Phƣơng pháp khăn trải bàn Phần II Thực trạng nhận thức giáo viên ẩn dụ để nâng cao hiệu lĩnh hội iến thức học sinh Theo thầ (cô), ẩn dụ gì? □ Ẩn dụ phép dùng từ ngữ dựa liên tƣởng đối tƣợng với đối tƣợng khác gọi tên đối tƣợng khác ấy, nhằm nêu bật tính chất □ Ẩn dụ với chất so sánh ngầm □ Ẩn dụ cách nói hoa mỹ, làm đẹp cho ngôn ngữ □ Ẩn dụ cách ví, nhƣng không cần dùng đến tiếng để so sánh nhƣ: tự, nhƣ, tƣờng, bằng… Ngu ên tắc thầ (cô) sử dụng để tạo ẩn dụ gì? □ Liên hệ với vật, tƣợng có nét tƣơng tự □ Liên hệ với vật, tƣợng có nét tƣơng tự gần gũi, quen thuộc với học sinh □ Liên hệ với vật, tƣợng gần nhƣ giống hoàn toàn □ Không theo nguyên tắc Theo thầ (cô), ẩn dụ có vận dụng vào vào học nhƣ nào? □ Thƣờng xuyên □ Thi thoảng □ Không p3 Mức độ cần thiết ẩn dụ học nhƣ nào? □ Không cần thiết □ Cần thiết, giúp HS dễ hiểu, dễ hình dung kiến thức □ Rất cần thiết Mức độ thầ /cô sử dụng ẩn dụ học? □ Không sử dụng □ Thỉnh thoảng □ Thƣờng xuyên Các phƣơng thức xâ dựng ẩn dụ học gì? □ Tạo ẩn dụ qua kênh chữ □ Tạo ẩn dụ qua trò chơi, câu chuyện, tranh ảnh, mô hình mô phỏng, kịch… □ Tạo ẩn dụ qua kênh chữ qua trò chơi, câu truyện, tranh ảnh… □ Không biết xây dựng theo phƣơng thức Thầ (cô) có biết qu trình tạo ẩn dụ hông? □ Không biết □ Có biết nhƣng không vận dụng để tạo ẩn dụ □ Thƣờng xuyên vận dụng để tạo ẩn dụ Thầ cô thƣờng sử dụng ẩn dụ học để: □ Dạy kiến thức □ Ôn tập, hệ thống nội dung học tập □ Kiểm tra, đánh giá □Cả ba loại 10 Khó hăn Thầ (cô) thƣờng gặp phải hi nâng cao hiệu lĩnh hội iến thức học sinh ẩn dụ? □ Chƣa hiểu sâu sắc lí thuyết ẩn dụ cách sử dụng ẩn dụ việc nâng cao hiệu lĩnh hội kiến thức học sinh □ Trang thiết bị dạy học hạn chế □ Đã quen với cách dạy truyền thống p4 □ Đầu tƣ nhiều thời gian công sức chuẩn bị giáo án □ Thời gian lên lớp không phù hợp để sử dụng □ HS không tích cực tham gia □ Chƣa đƣợc tập huấn sử dụng ẩn dụ dạy học □ Chƣa biết quy trình tạo ẩn dụ □ Rất khó để tạo ẩn dụ □ Ý kiến khác Xin trân thành cảm ơn đóng góp thầy (cô)! p5 PHỤ LỤC PHIẾU TRƢNG CẦU Ý KIẾN HỌC SINH Họ tên (có thể ghi không): Lớp: Trƣờng: Để góp phần nghiên cứu, cải tiến chất lƣợng học tập môn Sinh học lớp 6, mong em vui lòng cho biết ý kiến vấn đề sau cách đánh dấu (x) vào thông tin mà lựa chọn Thái độ học tập em với môn Sinh học nhƣ nào? □ Yêu thích □ Coi nhiệm vụ học tập □ Không thích Bản thân em có mong muốn sinh học? □ Đƣợc trao đổi nhóm □ Đƣợc tự tìm tòi, giáo viên giải đáp phần chƣa hiểu □ Đƣợc nghe giáo viên giảng tự nghiên cứu □ Đƣợc học tập thông qua thí nghiệm, trò chơi,… □ Muốn xác định đƣợc chất, chế trình vật, tƣợng cách dễ hiểu, gần gũi □ Không muốn tìm hiểu Kiến thức môn sinh học nhƣ nào? □ Dễ hiểu, gần gũi □ Một số kiến thức trừu tƣợng, khó hiểu □ Khó hiểu, trừu tƣợng Cô xin trân thành cảm ơn đóng góp nhiệt tình em! p6 PHỤ LỤC XÂY DỰNG ẨN DỤ TRONG DẠY HỌC SINH HỌC STT Kiến thức lạ Các iến thức Kiến thức quen quen đƣợc chọn Trao đổi chất Trao đổi chất thực vật ngƣời - Thực vật - Con ngƣời Ẩn dụ Bài học Trao đổi chất - Lấy vào chất: nƣớc, muối Trao đổi chất ngƣời, động vật - Lấy vào chất: thức ăn, đổi chất khoáng, khí… nƣớc, khí oxi - Thải - Thải chất: nƣớc, chất: nƣớc tiểu, Bài khí… phân, khí CO2 Đặc Sinh trƣởng, Sinh trƣởng phát triển phát triển ếch Sinh trƣởng chung thực vật đồng phát triênr thực vật nhƣ sinh thực vật * Tăng kích thƣớc, khối lƣợng thể: - Từ thành trƣởng thành * Dấu hiệu ngƣời điểm trƣởng phát triển Sinh trƣởng phát thực vật nhƣ trao ếch đồng triển ếch đồng, châu chấu, bƣớm… - Từ ếch thành ếch trƣởng thành p7 hình thành quan, phận mới: - Nòng nọc chƣa - Từ chƣa có hoa có chân thành thành có hoa, nòng nọc có thành có hoa, có chân sau thành nòng nọc có chân trƣớc Phản ứng dừng Cảm ứng thực lại hi thấ đèn vật đỏ ngƣời Điện thoại cảm ứng, - Thực vật điều khiển ti vi, - Tác nhân kích phản ứng dừng lại thích thấy đèn đỏ, - Bộ phận tiếp phản ứng tay nhận kích thích ngƣời bị kim - Bộ phận xử lí châm; phản ứng kích thích toát mồ hôi - Bộ phận trả lời kích thích - Trả lời kích thích - Ý nghĩa đƣờng - Con ngƣời Cảm ứng thực - Đèn đỏ vật nhƣ phản ứng dừng lại - Mắt ngƣời thấy đèn đỏ ngƣời đƣờng - Não ngƣời - Chân/tay - Dừng lại - Tránh bị p8 phƣơng tiện khác va chạm vào Trò chơi “Làm theo Trò chơi “Làm lời nói, không theo lời nói, Nhận biết rễ, làm theo không làm theo thân, làm” Yêu cầu: Khi chủ làm” Vị trí rễ, thân, thể thực vật trò hô: nhƣ hoạt - Rễ - Thân - Lá: Đƣa tay lên cao, vẫy bàn tay - Dậm chân - Lắc eo trò chơi - Thân: Lắc mông “Làm theo lời - Rễ: dậm chân nói, không làm theo - Lá động thực Học sinh làm không chậm - Giơ tay lên cao, Bài Có phải tât thực vật có hoa làm” vẫy bàn tay bị phạt Tế bào Viên gạch nhà, học sinh - Đơn vị cấu tạo mô Viên gạch Tế bào viên lớp, gạch cấu tạo lên gia đình - Đơn vị cấu tạo mô xã hội, nhà khu rừng, Bài Quan sát tế bào thực vật p9 - Giữa tế bào chữ - Các viên gạch mô tƣơng nhà tác với liên kết với Thành tế bào Cốc nƣớc Thành tế bào nhƣ thành cốc nƣớc Nƣớc đƣợc Khuôn bánh, khuôn đựng đồ xôi, cốc đựng - Quy định hình dạng tế bào nƣớc, khuôn ép giò, tƣờng nhà… - Quy định hình cốc nƣớc có hình dạng nƣớc dạng khác có hình dạng khác Màng tế bào Cảng xuất hẩu Màng tế bào - Chất ra, cổng soát vé, thang - Hàng hóa xuất cảng xuất khẩu, vào tế bào máy, cáp treo, nhập cho phép hàng ngƣời vào nhà, Cảng xuất khẩu, - Cho phép hàng - Cho phép hoạt động hít thở chất vào tế mũi, ống tiêu bào hóa ngƣớc Nhân Vị tƣớng mặt Vị tƣớng - Hoạt động tế bào trận, cảnh sát giao thông điều khiển hóa đƣợc xuất vào nƣớc phim, lãnh đạo nƣớc nƣớc Nhân vị tƣớng - Chiến lƣợc, tổ điều khiển quân chức quân sĩ mặt trận việc lại, đạo diễn - Điều khiển hoạt hóa đƣợc vào - Đƣa chiến p10 động tế bào quan, não động lƣợc tổ chức vật, ngƣời điều trân chiến khiển phƣơng tiện, Lục lạp Pin mặt trời - Ánh sáng - Ánh sáng sáng biến đổi thành lƣợng thể thực vật sử sáng mặt trời gió, nhà máy thủy điện, nhiệt điện, nhà máy nguyên tử, hạt nhân biến đổi thành - Hấp thụ ánh lƣợng cung sáng biến đổi cấp hoạt thành điện động sống dụng đƣợc Không bào thể Duy trì áp suất thẩm Phổi động trao đổi khí - Duy trì sức bóng hơi, thải phân - Duy trì sức trƣơng tế bào nƣớc tiểu, bọt căng phổi biển Trò chơi: “Tạo 11 Không bào nhƣ phổi Hoạt thấu: dày, phổi, 10 mặt trời hấp thụ lƣợng ánh Pin mặt trời, cối xay - Hấp thụ ánh Lục lạp pin phổi giúp trì áp suất khí phổi Trò chơi: “Tạo nhóm” - Hình thành Bài nhóm thành Sự lớn Sự lớn lên nhóm”: Sau phân chia tế bào hát kết thúc, HS nhóm (hoặc từ lên hình thành nhóm nhóm thành phân p11 - Lớn lên cho số học sinh - Nhóm thành nhóm 4) nhƣ chia nhóm số nhóm (hoặc lớn lên tế bào tế bào học sinh theo lệnh nhóm thành - Hình thành chủ trò nhóm 4) nhóm thành Ví dụ: Chủ trò yêu nhóm (hoặc cầu: “Hình thành nhóm thành nhóm 2” HS nhóm 2) nhƣ lớp hình thành phân chia tế nhóm, bào nhóm có ngƣời - Phân chia Sau tiếng nhạc kết thúc, nhóm - Nhóm thành nhóm (nhóm thành nhóm 2) hình thành không theo lệnh chủ trò bị phạt Hoạt động Vận chu ển nƣớc câ má bơm nƣớc Hoạt động máy bơm nƣớc - Thực vật 12 - Rễ hút nƣớc từ môi trƣờng, đẩy nƣớc lên Hoạt động quạt phun sƣơng Nhà cao tầng - Máy bơm tầng quan phía - Lá hút nƣớc từ - Máy bơm nƣớc Vận chuyển nƣớc giống Bài 11 nhƣ hoạt động Sự hút máy bơm nƣớc nƣớc Mỗi gia muối đình thƣờng có khoáng máy bơm nƣớc, thực thực vật vật có máy p12 quan dƣới tầng (tầng 3, thoát nƣớc 4…) bơm chủ yêu qua lỗ khí Bài 21 Quang hợp Hoạt động thực vật pin mặt trời - Hấp thụ ánh 13 sáng - Biến đổi lƣợng ánh sáng Hoạt động pin mặt trời, hoạt động - Hấp thụ ánh sáng nhà máy nhiệt điện, thủy điện… Quang hợp Quang thực vật nhƣ hợp pin mặt trời, hấp thụ biến đổi lƣợng ánh - Biến đổi thành lƣợng lƣợng ánh sáng cho hoạt thành điện sáng thành lƣợng cho hoạt động sống động sống Hô hấp thực Hô hấp ngƣời vật Hô hấp thực vật cần thiết nhƣ - Lấy khí vào: Oxi Hô hấp ngƣời - Lấy khí vào: Oxi 14 15 - Thải khí ra: - Thải khí ra: Cacbonic Cacbonic - Cần thiết với - Cần thiết với thực vật thực vật Thụ phấn - Gửi thƣ, trò chơi Gửi thƣ hô hấp ngƣời Bài 23 Hô hấp thực vật Thụ phấn nhƣ Bài 30 p13 - Hạt phấn “Ai nhanh hơn” - Ngƣời nhận thƣ - Đầu nhụy Cuống bèo tâ Khinh hí cầu - Chứa khí - Chứa khí Khinh khí cầu, thổi 16 - Cây bóng nƣớc Thực vật làm 18 với đầu nhụy (tiết 1) Cuống bèo tây nhƣ khinh khí giúp bay lên cao mặt nƣớc Máy hút bụi, máy điều hòa Thực vật nhƣ thiết bị đa năng,vừa hút bụi - Hút bụi vừa điều hòa, giúp không khí - Ánh sáng, nhiệt - Nhiệt độ dễ độ… nơi chịu phòng thực điều vật hòa Ngôi nhà – ngƣời bào thực vật – vi vào nhà – ngón tay huẩn – vi rút phấn - Khinh khí cầu hòa hòa hí hậu Kích thƣớc tế hạt phấn tiếp xúc cầu chứa khí, bụi vừa điều hông hí, điều môi trƣờng Thụ Bài 36 Tổng kết có hoa (tiết 2) năng, vừa hút môi trƣờng - Giảm ô nhiễm gửi thƣ, giúp cho Thiết bị đa giảm ô nhiễm 17 - Thƣ ngƣời dễ chịu Bài 46 Thực vật góp phần điều hòa khí hậu Ngôi nhà – Nếu nhƣ tế bào Bài 50 ngƣời – ngón nhà vi Vi tay khuẩn ngƣời khuẩn p14 - Tế bào - Vi khuẩn - Virus - Ngôi nhà - Ngƣời vào nhà - Ngón tay ngƣời vào nhà ngón tay ngƣời virus (tiết 1) p15 PHỤ LỤC CÁC ĐỀ KIỂM TRA SỬ DỤNG TRONG QUÁ TRÌNH TNSP Đề số (10 phút): Vẽ sơ đồ mô tả hút nƣớc muối khoáng rễ? Tại không nên bón phân nhiều cho cây? Đề số (10 phút): Những hoa nhỏ thƣờng mọc thành cụm có tác dụng sâu bọ thụ phấn hoa? Đề xuất biện pháp giúp tăng hiệu thụ phấn cho hoa Đề số (10 phút): Tại thuốc kháng sinh tiêu diệt đƣợc vi khuẩn nhƣng không ảnh hƣởng đến virus? p16 ... ẩn dụ để nâng cao hiệu lĩnh hội kiến thức học sinh 32 Chƣơng II XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG ẨN DỤ ĐỂ DẠY SINH HỌC 36 2.1 Cấu trúc chƣơng trình ý nghĩa việc sử dụng ẩn dụ dạy học sinh học. .. dựng ẩn dụ để dạy Sinh học 39 2.2.2 Quy trình xây dựng ẩn dụ để dạy sinh học 41 2.2.3 Những nội dung sinh học xây dựng ẩn dụ 48 2.2.4 Quy trình sử dụng ẩn dụ để dạy sinh học ... nội dung chƣơng trình môn Sinh học làm sở cho việc xây dựng sử dụng ẩn dụ - Xây dựng quy trình tạo ẩn dụ sử dụng ẩn dụ để nâng cao hiệu lĩnh hội học sinh dạy học Sinh học - Thực nghiệm sƣ phạm