BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH  MAI THỊ THANH BÌNH HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT QUẢN LÝ TRONG TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH – 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH  MAI THỊ THANH BÌNH HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT QUẢN LÝ TRONG TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN NAM Chuyên ngành: Kế Toán Mã số: 60340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS LÊ ĐÌNH TRỰC TP HỒ CHÍ MINH – 2016 LỜI CAM ĐOAN Đề tài nghiên cứu tác giả thực hiện, kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa công bố công trình nghiên cứu khác Tác giả luận văn Mai Thị Thanh Bình DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT VẮT EVN SPC EVN : Tổng công ty điện lực miền Nam : Tập đoàn điện lực Việt Nam Ban QLDA ĐL MN : Ban Quản lý dự án điện lực miền Nam Công ty CNTT MN : Công Ty Công nghệ thông tin miền Nam Công ty LĐCT MN : Công ty Lưới điện cao miền Nam Công ty TVĐ MN : Công ty Tư vấn điện miền Nam Công ty TNĐ MN : Công ty Thí nghiệm điện miền Nam DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Phân vùng kiểm soát hoạt động kiểm soát quản lý Sơ đồ 1.2: Mô hình người ủy quyền – người đại diện Sơ đồ 1.3: Trung tâm trách nhiệm Sơ đồ 3.1: Mô hình tổ chức trung tâm trách nhiệm EVN SPC Sơ đồ 3.2: Các trung tâm trách nhiệm tương ứng với cấp quản lý DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Phân biệt kiểm soát hoạt động kiểm soát quản lý Bảng 1.2: Mô hình hệ thống kiểm soát quản lý Bảng 1.3: Mối quan hệ chu kỳ sống sản phẩm mục tiêu kiểm soát Bảng 1.4: Thông tin ưu nhược điểm phân quyền Bảng 1.5: Phân loại trung tâm trách nhiệm báo cáo phận Bảng 1.6: Báo cáo thu nhập gộp Bảng 3.1: Mục tiêu, nhiệm vụ trung tâm trách nhiệm Bảng 3.2: Thẻ điểm cân BSC Tổng công ty điện lực miền Nam TRANG PHỤ BÌA MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC SƠ ĐỒ DANH MỤC BẢNG BIỂU PHẦN MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài .1 2.Tổng quan số nghiên cứu hệ thống kiểm soát quản lý .2 Mục tiêu nghiên cứu 4 Đối tượng phạm vi nghiên cứu .4 Phương pháp thu thập liệu: .5 Hệ thống liệu thu thập: Ý nghĩa đề tài CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT QUẢN LÝ 1.1 Đánh giá thành kiểm soát quản lý 1.1.1 Phân biệt kiểm soát hoạt động kiểm soát quản lý 1.1.2 Mục tiêu kiểm soát quản lý 10 1.1.3 Hợp đồng lao động (Employment contracts) 11 1.2.Thiết kế hệ thống kiểm soát quản lý 13 1.2.1 Hệ thống kiểm soát không thức 14 1.2.2 Hệ thống kiểm soát thức 14 1.3 Đánh giá thành chiến lược .14 1.3.1 Phân quyền .15 1.3.2 Trung tâm trách nhiệm (Đơn vị kinh doanh chiến lược - SBU) 16 1.3.2.1 Trung tâm chí phí .19 1.3.2.2 Trung tâm doanh thu 24 1.3.2.3 Trung tâm lợi nhuận 25 1.3.2.4 Trung tâm đầu tư 28 1.3.3 Thẻ điểm cân (BSC) 32 1.4 Đánh giá thành chiến lược thẻ điểm cân (BSC) 32 1.4.1 Kết hợp thẻ điểm cân đồ chiến lược đánh giá thành 33 1.4.2 Thực chiến lược sử dụng BSC 33 KẾT LUẬN CHƯƠNG I 35 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT QUẢN LÝ TRONG TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN NAM 36 2.1 Tổng quan Tổng công ty điện lực miền Nam 36 2.1.1.Giới thiệu Tổng công ty điện lực miền Nam 36 2.1.1.1 Cơ cấu tổ chức 37 2.1.1.2 Lĩnh vực hoạt động 37 2.1.1.3 Hệ giá trị cốt lõi Tổng công ty điện lực miền Nam .38 2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ đơn vị Tổng công ty điện lực miền Nam 39 2.1.2.1 Công ty điện lực 39 2.1.2.2 Công ty phụ trợ (đơn vị sản xuất kinh doanh khác) 40 2.1.2.3 Các ban nghiệp vụ Tổng công ty điện lực miền Nam 40 2.2.Thực trạng hệ thống kiểm soát quản lý Tổng công ty điện lực miền Nam .41 2.2.1 Đối tượng phạm vi khảo sát .41 2.2.2 Nội dung khảo sát .41 2.2.3 Phương pháp khảo sát 41 2.2.4 Kết khảo sát .42 2.2.4.1 Đánh giá chung 43 2.2.4.2 Thông tin liên quan đến trung tâm trách nhiệm 43 2.2.4.3 Chế độ đãi ngộ công ty nhà quản lý 46 2.2.4.4 Mức độ quan tâm nhà quản lý đến hệ thống kiểm soát quản lý 47 2.2.5 Một số quy định ban hành EVN SPC .50 2.3 Đánh giá thực trạng kiểm soát quản lý Tổng công ty 53 2.3.1.Ưu điểm kiểm soát quản lý Tổng công ty 53 2.3.2 Hạn chế kiểm soát quản lý Tổng công ty 54 2.3.3 Sự cần thiết hoàn thiện hệ thống kiểm soát quản lý Tổng công ty 54 KẾT LUẬN CHƯƠNG II 56 CHƯƠNG III: GIÁI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG KIỂM SOÁT QUẢN LÝ TRONG TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN NAM 57 3.1.Quan điểm để hoàn thiện hệ thống kiểm soát quản lý Tổng công ty điện lực miền Nam .57 3.1.1 Phù hợp với mô hình quản lý công ty 57 3.1.2 Phù hợp với chế quản lý Tập đoàn điện lực Việt Nam 57 3.1.3 Phù hợp với trình toàn cầu hóa 57 3.2 Các giải pháp hoàn thiện hệ thống kiểm soát quản lý Tổng công ty điện lực miền Nam .58 3.2.1 Xác định trung tâm trách nhiệm .58 3.2.2 Nhận diện phân loại chi phí kiểm soát chi phí: 62 3.2.3 Báo cáo đánh giá thành quản lý trung tâm trách nhiệm .65 3.2.4 Ứng dụng mô hình thẻ điểm cân (BSC) hệ thống kiểm soát quản lý: .66 3.2.4.1 Lợi ích việc ứng dụng BSC kiểm soát quản lý 66 3.2.4.2 Ứng dụng thẻ điểm cân (BSC) 66 3.2.5 Chính sách đãi ngộ nhà quản lý Tổng công ty: 72 3.3 Kiến nghị 72 KẾT LUẬN CHƯƠNG III 74 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC PHẦN MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Trong giai đoạn cạnh tranh ngày gay gắt nay, doanh nghiệp không ngừng nâng cao lực để tồn phát triển Điều đòi hỏi doanh nghiệp phải kiểm soát tốt hoạt động sản xuất kinh doanh Ngoài công cụ quản lý khác kế toán công cụ quản lý quan trọng nhằm giúp doanh nghiệp việc điều hành kiểm soát hoạt động thông qua việc kiểm soát đánh giá phận doanh nghiệp đánh giá trách nhiệm cấp quản lý Kiểm soát quản lý đánh giá thành quản lý nội dung kế toán quản trị, công cụ quản lý kinh tế tài có vai trò quan trọng việc điều hành kiểm soát hoạt động doanh nghiệp Kiểm soát quản lý giúp nhà quản trị kiểm soát đánh giá phận doanh nghiệp, đồng thời đánh giá trách nhiệm nhà quản trị cấp Từ nhà quản trị cập nhật thông tin nhanh chóng hơn, nhận tình hình thực tế doanh nghiệp đối mặt để đưa định kịp thời, phù hợp Kiểm soát quản lý áp dụng nhiều với doanh nghiệp nước ngoài, doanh nghiệp có quy mô lớn hay tập đoàn kinh tế đa quốc gia áp dụng Việt Nam chưa phổ biến Tổng Công ty Điện Lực miền Nam đơn vị có nhiều công ty thành viên hoạt động lĩnh vực sản xuất, phân phối kinh doanh điện Phạm vi hoạt động Tổng công ty trải rộng 21 tỉnh thành miền Nam, chế quản lý tài công ty thành viên đa dạng nên việc đánh giá thành quản lý đơn vị, phận, cá nhân công ty toàn Tổng công ty nhiều bất cập Vì vấn đề cấp thiết đặt Tổng công ty điện lực miền Nam hoàn thiện hệ thống kiểm soát quản lý phù hợp với mô hình công ty, phù hợp với xu phát triển, đáp ứng yêu cầu quản lý, nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh toàn đơn vị Xuất phát từ yêu cầu cần thiết, khách quan nêu trên, tác giả định chọn đề tài “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát quản lý Tổng công ty điện lực miền Nam” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn Tổng quan số nghiên cứu hệ thống kiểm soát quản lý Theo giáo trình “Cost management: A strategic emphasis, fith edition” (Edward J.Blocher, David E.Stout, Gary Cokins, 2010) phần bốn nêu rõ chi tiết nội dung hệ thống kiểm soát quản lý bao gồm đánh giá thành chiến lược trung tâm trách nhiệm, thẻ điểm cân bẳng BSC chế độ đãi ngộ nhà quản lý Đây tài liệu giúp tác giả tổng quan lý thuyết hệ thống kiểm soát quản lý luận văn Luận văn thạc sĩ “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát hoạt động kiểm soát quản lý Công ty cổ phần Kỹ Nghệ Lạnh” (Nguyễn Thị Thanh Hường, 2006) phân tích khía cạnh, nội dung kiểm soát hoạt động kiểm soát quản lý từ đề giải pháp phù hợp với đặc thù kinh doanh doanh nghiệp Luận văn thạc sĩ “Hoàn thiện tổ chức kế toán trách nhiệm Tổng công ty điện lực miền Trung” (Nguyễn Văn Phượng, 2011) xây dựng trung tâm trách nhiệm phù hợp với tổ chức quản lý, xây dựng hệ thống tiêu phân tích đánh giá thành trung tâm trách nhiệm đánh giá thành nhà quản lý Tổng công ty điện lực miền Trung Tài liệu cho tác giả kiến thức thực tiễn áp dụng vào luận văn nghiên cứu tác giả với đối tượng nghiên cứu Tổng công ty điện lực miền Nam Luận văn thạc sĩ “Xây dựng hệ thống thẻ điểm cân BSC cho Công ty điện lực Kiên Giang” (Hồ Mỹ Xuyên, 2013) cho thấy cách vận dụng thẻ điểm cân BSC vào công ty điện lực thuộc Tổng công ty điện lực miền Nam, đưa mô hình BSC cho phòng ban, nhân viên đảm bảo thực công việc theo mục tiêu chiến lược công ty đề Luận văn thạc sĩ giám đốc công ty Điện Lực Ninh Thuận “Hoàn thiện hoạt động quản trị nguồn nhân lực Công ty điện lực Ninh Thuận đến năm 2020” (Nguyễn Thanh Tuấn, 2013) cho thấy cách xây dựng tổ chức chấm điểm D Trung tâm đầutư NỘI DUNG Các tiêu sử Vốn đầu tư thực tế:1/1 dụng đánh giá Các phương pháp sử dụng đánh giá KẾT QUẢ Vốn đầu tư thực tế năm trước:1/1 Vốn đầu tư kế hoạch:1/1 Vốn đầu tư phận/Tổng Vốn đầu tư:0/1 RI:0/1 Vốn đầu tư thực tế -Vốn đầu tư năm trước:1/1 ROI:0/1 Vốn đầu tư thực tế-Vốn đầu tư kế hoạch:1/1 EVA:0/1 II Chế độ đãi ngộ Công ty NỘI DUNG Thu nhập bình quân tháng Trong quản lý anh/chị đạt mục tiêu phận Mối quan hệ mục tiêu hoạt