LỜI CẢM ƠN Thơng qua khóa luận tốt nghiệp này, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo, giáo công tác Khoa Thông tin – Thư viện Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội tận tình bảo, hướng dẫn dạy dỗ em suốt năm học vừa qua Em xin gửi lời cảm ơn chân thành sâu sắc tới thầy giáo, Thạc sĩ Đồng Đức Hùng – Cố vấn học tập, đồng thời giáo viên hướng dẫn em hồn thành tốt khóa luận Đồng thời, em xin gửi lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo, Ban Giám đốc toàn thể cán Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải tạo điều kiện giúp đỡ em hoàn thành đề tài khóa luận Hà Nội ngày 11 tháng năm 2012 Tác giả khóa luận Nguyễn Thị Kim Ngân DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CSDL Cơ sở liệu DV Dịch vụ ĐH CNGTVT Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải NDT Người dùng tin SP Sản phẩm TT-TV Thông tin - Thư viện MỤC LỤC MỞ ĐẦU Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân NỘI DUNG Tính cấp thiết đề tài Vấn đề sản phẩm dịch vụ trung tâm thông tin - thư viện vấn đề quan tâm nhiều nay, sản phẩm dịch vụ thư viện mặt, nguồn lực Cơ quan đánh giá chất lượng phục vụ người dùng tin Cơ quan TT-TV Sản phẩm dịch vụ ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng trung tâm thông tin thư viện Vấn đề ngày cấp bách Cơ quan TT-TV để ngày nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ Cơ quan TT-TV Thông qua hệ thống sản phẩm dịch vụ, xác định mức độ đóng góp Cơ quan thơng tin, thư viện vào q trình phát triển kinh tế-xã hội nói chung Và nhờ vậy, Cơ quan khẳng định vai trò vị trí xã hội [5, tr.3] Nguồn lực thông tin Thư viện Trường ĐH CNGTVT mang đặc thù tài liệu thuộc lĩnh vực: cơng trình, xây dựng, Cơ khí giao thơng vận tải, thi cơng, cầu đường, vận tải, kinh tế, tài chính-ngân hàng, kế tốn, Đây lĩnh vực quan trọng ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội đất nước ta nay, việc tổ chức sản phẩm dịch vụ TT-TV có chất lượng cho sinh viên cán trường có ý nghĩa to lớn việc học tập, nghiên cứu giảng dạy họ Tôi chọn đề tài nghiên cứu thuộc lĩnh vực: sản phẩm dịch vụ Thông tin-Thư viện Đây thật lĩnh vực không hoàn toàn mẻ đề tài trước, với nhu cầu nghiên cứu chuyên sâu Thư viện Trường ĐH CNGTVT, đặc biệt vấn đề sản phẩm dịch vụ TT-TV, phạm vi khảo sát Cơ quan TT-TV hồn tồn mới, trước chưa có đề tài nghiên cứu chuyên sâu sản phẩm dịch vụ Cơ quan Bởi nhu cầu nghiên cứu để ngày hồn thiện sản phẩm dịch vụ thơng tin– Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải trở nên cấp thiết Dựa tiêu chí trên, tơi chọn đề tài: “Tìm hiểu sản phẩm dịch vụ thông tin - thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải” Qua đề tài này, tơi sâu tìm hiểu đến loại sản phẩm dịch vụ TT-TV Cơ quan có ý kiến đề xuất, đóng góp để ngày hồn thiện sản phẩm dịch vụ Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Đối tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: sản phẩm dịch vụ Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải - Phạm vi nghiên cứu: + Lĩnh vực nghiên cứu: Sản phẩm dịch vụ Thông tin-Thư viện + Phạm vi không gian: Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải có Cơ sở khu vực khác nhau: Cơ sở TP Hà Nội, Cơ sở Tỉnh Vĩnh Phúc, Cơ sở Tỉnh Thái Nguyên Phạm vi nghiên cứu thuộc Thư viện Đại học Công nghệ Giao thông Vận Tải, khu vực Hà Nội (số 54-Phố Triều Khúc-Quận Thanh Xuân-TP.Hà Nội) + Phạm vi thời gian: từ năm 2009 đến năm 2011, từ Thư viện bắt đầu mang tên Thư viện Trường Cao đẳng Giao thông Vận tải đến mang tên Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thơng Vận tải Tình hình nghiên cứu đề tài Về Cơ quan TT-TV Trường ĐH CNGTVT : Cơ quan TT-TV hình thành q trình hồn thiện phát triển, chưa có nhiều tên tuổi Cơ quan khác như: Thư viện Trường Đại học Thủy Lợi, Thư viện Trường Đại học Kiến Trúc, Thư viện Trường Đại học Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân Giao thơng Vận tải, Chính vậy, đề tài nghiên cứu Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải ít, đơn giản phạm vi tập cá nhân, tập khảo sát thực tế nhóm sinh viên ngành TT-TV Bởi vậy, vấn đề nghiên cứu chuyên sâu Cơ quan chưa thật đầy đủ Về lĩnh vực sản phẩm dịch vụ TT-TV Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thơng Vận tải, trước chưa có đề tài nghiên cứu lĩnh vực sản phẩm dịch vụ TT-TV Trường ĐH CNGTVT, có thơng tin nhỏ lẻ trình bày báo cáo đề tài nghiên cứu tổng thể Thư viện Từ Thư viện thành lập (05/2011), khóa luận tơi đề tài nghiên cứu lĩnh vực sản phẩm dịch vụ TT-TV Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thơng Vận tải, trước chưa có đề tài nghiên cứu lĩnh vực thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Mục tiêu nhiệm vụ nghiên cứu Mục tiêu việc nghiên cứu sản phẩm dịch vụ Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải góp phần tìm mặt mạnh hệ thống sản phẩm dịch vụ Thư viện, từ thúc đẩy, phát huy nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ thư viện Bên cạnh đó, việc nghiên cứu tìm khắc phục hạn chế để hồn thiện sản phẩm dịch vụ Thư viện, nâng cao chất lượng phục vụ NDT giảng dạy, học tập, nghiên cứu sinh viên giảng viên trường thông qua việc nghiên cứu nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ TT-TV Thông qua sản phẩm dịch vụ TT-TV, xác định mức độ đóng góp Cơ quan thơng tin, thư viện vào q trình phát triển kinh tế-xã hội nói chung Và nhờ vậy, Cơ quan khẳng định vai trò vị trí xã hội mình.[5,tr.3] Khoa Thơng tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân Phương pháp nghiên cứu Bằng kiến thức thu thập ngồi ghế nhà trường với kinh nghiêm thực tiễn qua buổi khảo sát thực tế, xin đưa phương pháp nghiên cứu phạm vi khóa luận tơi bao gồm phương pháp sau đây: - Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu - Phương pháp quan sát - Phương pháp trao đổi - Phương pháp thống kê - Phương pháp vấn Ý nghĩa khoa học khả ứng dụng Ý nghĩa khoa học: Đề tài trình bày sản phẩm dịch vụ Thư viện ĐH CNGTVT, nêu rõ sản phẩm dịch vụ chủ lực Cơ quan, đánh giá mặt mạnh đề xuất giải pháp hoàn thiện hạn chế dịch vụ sản phẩm TT-TV Thư viện ĐH CNGTVT Khả ứng dụng: Đề tài đưa phương pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ Thư viện Trường ĐH CNGTVT, từ nâng cao chất lượng phục vụ NDT Thư viện, tiến tới xây dựng hoàn thiện hệ thống sản phẩm dịch vụ TT-TV đầy đủ có chất lượng Bố cục khóa luận Ngoài phần mở đầu, kết luận mục lục, khóa luận chia làm chương sau: Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân Chương : Khái quát Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận Tải Chương : Thực trạng sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Chương 3:Nhận xét, đánh giá đề xuất giải pháp hoàn thiện hệ thống sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận Tải Vì thời gian khảo sát Cơ quan khơng nhiều, thân tơi chưa có nhiều kinh nghiệm việc khảo sát thực tiễn, việc tìm kiếm tài liệu nghiên cứu Thư viện Trường Đại học Cơng nghệ Giao thơng Vận tải cịn hạn chế, khóa luận tơi tham khảo kế thừa đề tài hệ trước Tơi mong đóng góp ý kiến cách nhiệt tình thầy-cơ giáo ngành bạn sinh viên khác để viết tơi hồn thiện Khoa Thơng tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân CHƯƠNG KHÁI QUÁT VỀ THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ GIAO THÔNG VẬN TẢI 1.1 Khái quát Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Tên tiếng Anh: University Of Transport Technology Địa chỉ: Số 54 Triều Khúc – Thanh Xuân – Hà Nội Điện thoại: (04) 38544264 Fax: (04) 38547695 Website: www.utt.edu.vn - Email: infohn@utt.edu.vn Năm 1946: Trường có tên Trường Cao đẳng Giao thơng Cơng chính, tên lúc đầu trường Giai đoạn từ năm 1957-1996: Trường có tên Trường Trung học Giao thông Vận tải, khu vực I Ngày 24/7/1996, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 480/TTg nâng cấp Trường Trung học GTVT khu vực I thành Trường Cao đẳng Giao thông Vận tải Đây kiện quan trọng, đánh dấu phát triển vượt bậc Nhà Trường Từ đó, Nhà trường đề định hướng mục tiêu phát triển phù hợp với giai đoạn thời gian Ngày 27/4/2011, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 630/QĐTTG việc thành lập trường Đại học Công nghệ GTVT (University Of Transport Technology) Cơ sở nâng cấp trường Cao đẳng GTVT Ngày 27/04/2011: Trường Đại học Công nghệ Giao thơng Vận tải thức thành lập Hiện nay, trường có sở đào tạo : Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân Cơ sở tại: Phố Triều Khúc, Quận Thanh Xuân, TP Hà Nội Cơ sở tại: Phường Ðồng Tâm, Thị Xã Vĩnh Yên, Tỉnh Vĩnh Phúc Cơ sở tại: Phường Tân Thịnh, TP Thái Nguyên, Tỉnh Thái Nguyên Hàng năm, lưu lượng sinh viên trung bình Nhà Trường 15.000 sinh viên Dự kiến quy mô đào tạo Trường 20.000 sinh viên vào năm 2015 Ðội ngũ cán bộ, giảng viên thời điểm khoảng 536 người Trong đội ngũ giảng dạy 385 người gồm: 20 Tiến sỹ; 31 Nghiên cứu sinh; 211 Thạc sỹ 123 giảng viên Hiện đội ngũ cán bộ, giảng viên Trường đáp ứng tiêu chuẩn Trường Đại học, nhiên lâu dài để đáp ứng quy mô đào tạo ngày tăng, chiến lược phát triển Nhà trường xác định: xây dựng đội ngũ cán lãnh đạo, quản lý, giảng viên đảm bảo số lượng, chất lượng, Cơ cấu; đạt chuẩn trình độ chun mơn, nghiệp vụ sư phạm, lực thực hành ngoại ngữ, tin học; có phẩm chất đạo đức lương tâm nghề nghiệp Mục tiêu đào tạo Nhà trường đào tạo đội ngũ kỹ sư, cử nhân có trình độ chun mơn, đạo đức nghề nghiệp, sức khỏe, lực tin học, ngoại ngữ kỹ thực hành cần thiết để đáp ứng nhu cầu xã hội Trường Đại học Công Nghệ Giao Thông Vận tải đạt nhiều thành tích lịch sử hình thành phát triển Nhà trường: Nhà trường trao tặng danh hiệu: Tập thể “Anh hùng lao động” thời kỳ đổi (năm 2000) Nhà trường nhận 25 Huân chương loại cho tập thể, đó: Huân chương Độc lập Hạng Nhất (năm 2005; 2010), Huân chương Độc lập Hạng Ba (năm 1995); Huân chương Lao động Hạng Nhất; Huân chương Lao động Hạng Nhì; 12 Huân chương lao động Hạng Ba; Huân chương Kháng chiến Hạng Ba; Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân - Dịch vụ học nhóm, dịch vụ trao đổi thông tin, cung cấp thông tin chọn lọc,… dịch vụ cần có thư viện, dịch vụ chưa có mặt thư viện Thư viện khó khỏi hồn tồn vỏ bọc truyền thống lâu đời chưa bắt kịp với đổi Vì vậy, sản phẩm dịch vụ TT-TV Thư viện chưa phong phú: - Mơ hình dịch vụ TT-TV cịn đơn điệu, chủ yếu cung cấp dịch vụ phổ biến mượn-trả tài liệu, đọc tài liệu chỗ, tra cứu tài liệu - Dịch vụ hỏi-đáp, dịch vụ tư vấn, tham khảo cịn mức q đơn giản, chưa hình thành nên sản phẩm dịch vụ hoàn chỉnh: sinh viên người hỏi-CBTV người trả lời câu hỏi, giải đáp 3.2 Một số giải pháp nhằm hoàn thiện sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải 3.2.1 Tăng cường nguồn lực thông tin Hiệu hoạt động Thư viện trước hết phụ thuộc vào chất lượng đầy đủ nguồn thông tin Bất kỳ Cơ quan TT - TV muốn hồn thành tốt chức nhiệm vụ trước tiên phải xây dựng vốn tài liệu đầy đủ, lớn mạnh số lượng, phong phú chủng loại, với chất lượng tốt, phù hợp với yêu cầu ngày cao NDT Thư viện việc sử dụng nguồn kinh phí nhà trường cung cấp hàng năm theo kế hoạch, cần động việc thu hút nguồn vốn đầu tư từ bên ngoài, từ tổ chức, cá nhân hợp tác thư viện Trong năm qua, quan tâm lãnh đạo nhà trường, thư viện xây dựng cho nguồn tin phong phú chủng loại phù hợp với chương trình giảng dạy Nhà trường Tuy nhiên, Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn50 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân với phát triển vũ bão khoa học công nghệ thay đổi chóng mặt thơng tin, nguồn lực thông tin hạn chế số lượng, chất lượng tính thời thơng tin lĩnh vực nghiên cứu đào tạo Chính hạn chế kìm hãm khả đáp ứng thơng tin cho bạn đọc Vì vậy, mục tiêu quan trọng đặt với thư viện phải tăng cường nguồn lực thông tin thư viện Với nguồn lực thơng tin có, thư viện cần có kế hoạch lọc, lý tài liệu cũ, nát, khơng cịn giá trị sử dụng Làm tốt công tác này, kho tài liệu thư viện không bị giảm chất lượng mà cịn tạo điều kiện tăng diện tích kho để bảo quản tốt tài liệu bổ sung Bên cạnh tài liệu truyền thống, thư viện cần trọng việc download, sưu tầm biên mục CSDL tài liệu điện tử để đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, học tập cho sinh viên bạn đọc Vấn đề hồi cố tài liệu (xử lý tài liệu có kho) cần thư viện tiến hành thường xuyên, có kế hoạch cụ thể Có kế hoạch mua CSDL điện tử phương pháp quản lý chặt chẽ có thơng báo đến bạn đọc để bạn đọc dễ dàng tiếp cận, sử dụng nguồn tin phù hợp với 3.2.2 Đẩy mạnh phát triển sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện Sản phẩm thông tin xác định kết q trình xử lý thơng tin cơng cụ giúp cho việc tìm kiếm thơng tin Dịch vụ thơng tin xác định tồn cơng việc, hoạt động, trình hay phương thức mà Cơ quan đưa nhằm đáp ứng loại nhu cầu thông tin xã hội.Vì bên cạnh việc tự hồn thiện phát triển bền vững sản phẩm dịch vụ có, thư viện cần đa dạng hóa nâng cao chất lượng Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn51 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân sản phẩm dịch vụ thông tin, tạo điều kiện tốt cho NDT họ đến khai thác thông tin thư viện - Xây dựng Cơ sở liệu nội sinh: Nhu cầu NDT sử dụng loại hình tài liệu đề cương, giáo trình chiếm tỉ lệ nhiều sản phẩm khác, nguồn tài liệu thư viện chưa đáp ứng nhu cầu NDT Hơn trình hoạt động thư viện, nhiều NDT muốn tìm tài liệu như: Báo cáo khoa học, Đồ án tốt nghiệp… tới việc tham khảo luận văn, luận án Tuy nhiên, nhu cầu chưa thật đáp ứng Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu NDT tài liệu nội sinh, Thư viện cần có sách xây dựng nguồn tài liệu có chất lượng khoa học, đặc biệt xây dựng Cơ sở liệu luận án, luận văn, khóa luận, cơng trình nghiên cứu khoa học,… - Triển khai dịch vụ phòng học nhóm: Dịch vụ phịng học nhóm tiện ích cho bạn đọc mong muốn trao đổi thông tin với trình học mong muốn rèn luyện kỹ trình bày học Đây dịch vụ phát triển nhiều Thư viện nước Việt Nam triển khai áp dụng nhiều thư viện Hơn nữa, NDT tới thư viện chủ yếu tự học, chuyên ngành đào tạo chủ điểm trường ngành Cơng trình, Xây dựng, sinh viên thường làm tập lớn, trao đổi, vẽ, … Việc thường khiến bạn trao đổi ồn ào, gây trật tự cho sinh viên xung quanh, nên để hạn chế việc trật tự thư viện tạo cho NDT không gian học tập trao đổi thực sự, cần có phịng học nhóm cho đối tượng NDT Tôi thấy nhu cầu thiết, triển khai dịch vụ phòng học nhóm khơng cịn hoạt động thư viện trường Đại học Việt Nam Đây dịch vụ góp phần phát triển hoạt động Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn52 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân thư viện, nâng cao nhu cầu sử dụng thư viện vào mục đích học tập NDT - Trang bị thêm Cơ sở vật chất, trang thiết bị cho dịch vụ chụp tài liệu gốc: Dịch vụ chụp tài liệu gốc dịch vụ cung cấp tài liệu gốc dạng chụp lại cho NDT trường hợp họ muốn có tài liệu để sử dụng lâu dài tài liệu khơng phép mang nhà Phần đơng NDT có nhu cầu dịch vụ này, thư viện chưa có đầy đủ trang thiết bị phục vụ nhu cầu thiết yếu họ Vì vây, cần trang bị thêm máy photocopy, máy in cho tất phòng chức thư viện Dịch vụ cung cấp tài liệu Dịch vụ cung cấp tài liệu số dịch vụ thông tin phổ biến loại hình quan thơng tin thý viện khác Việc quan thông tin thý viện tiến hành chụp tài liệu loại với mục đích có ảnh hưởng định quyền lợi tất chủ thể liên quan Ðó thực tế Ðể tránh gây tổn hại quyền lợi nhà xuất quan lưu trữ, việc triển khai dịch vụ cung cấp tài liệu cần tuân thủ số quy tắc định Cụ thể: Người sử dụng dịch vụ ngýời dùng tin trực tiếp, đó, cần hạn chế đến mức cao việc chụp toàn tài liệu số lượng chụp; Khơng có chi phí quyền toán dịch vụ; Cần tạo khác biệt dễ nhận biết chụp chụp; Trên chụp, cần thể rõ ràng, xác đầy đủ thơng tin liên quan đến việc triển khai sử dụng dịch vụ Dịch vụ thông tin thay đổi để phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội đất nước Dịch vụ cung cấp tài liệu chụp không ngoại lệ Khi đối tượng cần chụp tài liệu dạng số, đương nhiên, chất dịch vụ lại trở thành dịch vụ truyền tệp, Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn53 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân đơn giản cho phép người dùng tin truy cập tải tệp liệu nguồn tin cụ thể Đương nhiên đó, vấn đề quản lý khai thác dịch vụ trở nên đa dạng khó kiểm sốt Chính thế, vấn đề sử dụng ưu đãi cách hợp lý, việc phát triển dịch vụ cung cấp nội dung thông tin vấn đề cần quan tâm từ nhiều khía cạnh khác nhau, từ quyền lợi nhóm người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan khác - Xây dựng phòng đọc mở phòng đọc ngoại văn: Phần lớn NDT chưa thỏa mãn tài liệu chọn mượn, mục lục phiếu không cung cấp đủ thông tin nội dung tài liệu cần mượn, CSDL phần mềm Libol 6.0 chưa ổn định Hơn cán thư viện lúc phục vụ từ đến bạn đọc Vì xây dựng phát triển kho mở cần thiết, phục vụ đáp ứng tối đa nhu cầu NDT, giảm thiểu sức lao động cán thư viện Có thể thấy, phần lớn NDT trường hạn chế trình độ ngoại ngữ, tài liệu thư viện phục vụ cho nhu cầu nâng cao trình độ cịn yếu thiếu Nên phát triển xây dựng kho tài liệu ngoại văn, thúc đẩy khả sử dụng tài liệu ngoại ngữ, góp phần xây dựng nghiệp giáo dục đào tạo toàn diện Trường Đại học CN GTVT 3.2.3 Xây dựng đẩy mạnh hoạt động phát triển thư viện Tăng cường chia sẻ nguồn lực thông tin với thư viện ngành như: TV Đại học Giao thông Vận tải Hà Nội; Thư viện Đại học Kiến trúc; Thư viện Đại học Thủy lợi; , chia sẻ nguồn lực thông tin với thư viện nước tiến tới tham gia “Liên hiệp thư viện trường Đại học khu vực phía Bắc” Chia sẻ nguồn lực thông tin giải pháp thiết thực để tránh mua phải tài liệu không cần thiết, tạo mức độ đầy đủ cao cho nguồn lực thông tin tiết kiệm ngân sách nhà trường Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn54 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân Để khắc phục vấn đề thiếu thông tin, việc chia sẻ nguồn tin giải pháp thiết phải thực giai đoạn Việc chia sẻ nguồn lực thông tin mục đích đem lại nhiều lợi ích cho NDT cho Cơ quan TT – TV Vấn đề đặt Thư viện cần có kế hoạch cụ thể việc trao đổi chia sẻ nguồn lực thông tin Đặc biệt thư viện Trường Đại học như: Đại học Bách Khoa, Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại học Giao thông Vận tải, Đại học Cơng nghiệp Hà Nội, … Đây trường có lĩnh vực đào tạo giống nên dễ dàng việc trao đổi nguồn tin điện tử, CSDL sách, tạp chí, luận văn, luận án, … để bạn đọc Trường có thêm nguồn lực thơng tin trình nghiên cứu - Tăng cường dịch vụ trao đổi thông tin: Dịch vụ trao đổi thông tin thường tổ chức hình thức: triển lãm, hội thảo, hội nghị khoa học, tọa đàm chủ đề NDT quan tâm Để xây dựng phát triển dịch vụ này, thư viện cần có sách quan hệ với Trung tâm Thơng tin-Thư viện nước quốc tế Thư viện cần chủ động tổ chức hội nghị, hội thảo có tham dự lãnh đạo nhà trường, cán Thư viện NDT vấn đề: Cơ sở vật chất, nguồn lực thông tin, dịch vụ thông tin-thư viện có, chất lượng, thái độ phục vụ cán thư viện, nhu cầu bạn đọc, ý thức bạn đọc trình sử dụng sản phẩm dịch vụ TT-TV Từ có kế hoạch phát triển sản phẩm dịch vụ TT-TV cách hướng, với nhu cầu NDT 3.2.4 Đẩy mạnh quảng bá sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện Quảng bá hay marketing Cơ quan TT-TV nhằm mục đích nắm bắt nhu cầu đọc, NCT người sử dụng, tìm Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn55 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân đường tốt để thoã mãn nhu cầu Marketing dịch vụ sản phẩm TTTV tập trung vào khái niệm: cung cấp sản phẩm, dịch vụ phù hợp cho đối tượng sử dụng với giá hợp lý thông qua phương án tiếp xúc hiệu - Thư viện cần tổ chức hoạt động nhằm thu hút số lượng NDT đến với thư viện câu lạc bạn đọc, triễn lãm sản phẩm TT-TV, tổ chức trưng bày, giới thiệu sách theo chủ đề, nhân vật, Các hoạt động cần thực thường xuyên đặn lần / tuần - Cán thư viện cần tăng cường việc quảng bá Thư viện, giới thiệu sản phẩm dịch vụ TT-TV Website công cộng, mạng Xã hội Facebook.com; me.zing.vn; để bạn đọc biết ngày quen thuộc với Thư viện - Bên cạnh đó, cán thư viện cần đẩy mạnh việc quảng cáo thư viện qua bảng thông báo trường, bảng tin khu vực trường Ngồi ra, cịn quảng bá thư viện vượt phạm vi trường để quảng bá thư viện tới đông đảo NDT khác qua phương tiện truyền thơng, pano, áp phích, tờ rơi, 3.2.5 Đào tạo cán thư viện người dùng tin a Đối với cán Thư viện Môi trường xã hội môi trường cạnh tranh liệt, nghề TT-TV có cạnh tranh, cạnh tranh tri thức hiểu biết, đòi hỏi cán TT-TV phải khơng ngừng học hỏi, tìm tịi sáng kiến Ngồi trình độ chun mơn nghiệp vụ, trình độ tin học, trình độ ngoại ngữ, cán TT-TV cần phải có khả quản lý, kiến thức liên ngành, khả thuyết trình làm việc nhóm,… Yêu cầu đặt ra, người cán thư viện vừa phải trau dồi tiếp thu kiến thức từ thành CNTT truyền thông, vừa phải trau dồi kỹ kiến thức hoạt động thư viện truyền thống để tiếp thu Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn56 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân kiến thức thư viện đại, thư viện số cách dễ dàng Từ đó, CBTV đẩy mạnh phát triển hệ thống SP DV Cơ quan họ Giải pháp phát triển nhân lực vấn đề trọng tâm tổ chức.Thực giả pháp này, thư viện cần thực phương pháp sau: - Đề chiến lược phát triển chuyên môn liên tục phù hợp bảo đảm thực cho đội ngũ nhân viên thư viện - Chọn phương pháp đào tạo phù hợp: tự đào tạo (in-house training), đào tạo chức (in-service training), đào tạo trực tuyến (e-learning) - Tìm kiếm hội đào tạo học bổng cử nhân viên đào tạo cử cán tham dự lớp tập huấn, hội nghị hội thảo chuyên ngành Tạo điều kiện cho nhân viên muốn học thêm để nâng cao trình độ kế hoạch du học đào tạo nước - Khuyến khích tinh thần tự học, tự trao đổi trình độ kiến thức ngành nhân viên với với nhân viên quan khác, khuyến khích nhân viên phấn đấu nâng cao suất lao động trình độ làm việc hoạt động tích cực tổ chức hàng tuần, hàng tháng tổ chức buổi họp nhóm, trao đổi Giám đốc với phòng nghiệp vụ, phòng nghiệp vụ với nhân viên phòng làm việc, cuối tuần tổ chức bình xét nhân viên gương mẫu, tích cực Thư viện Gắn liền với thực trạng nguồn nhân quan, thấy số lượng nhân viên thư viện ngày hơm Để đáp ứng nhu cầu tin NDT cho phù hợp với thư viện trường Đại học q trình khơng ngừng lớn mạnh phát triển, việc bổ sung thêm đội ngũ nhân viên thư viện điều cần thiết Thư viện cần bổ sung thêm cán vào làm việc phịng thiếu Khoa Thơng tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn57 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân nhân viên, ví dụ như: Phịng Mutimedia (bổ sung thêm cán bộ), Phòng Nghiệp vụ (bổ sung thêm cán bộ), Phòng Đọc (bổ sung thêm cán bộ) Trong thời đại “bùng nổ thông tin” nay, kỹ tin học ngoại ngữ người cán thư viện đòi hỏi cao Để trình độ nhân viên đảm bảo, chất lượng phục vụ bạn đọc ngày cao hơn, tác nghiệp hầu hết cơng việc thư viện, thư viện cần thúc đẩy trình kỹ tin học ngoại ngữ nhân viên thư viện, việc tổ chức đào tạo chuyên môn tin học ngoại ngữ, củng cố thêm kiến thức tin học ngoại ngữ cho tất nhân viên thư viện b Hướng dẫn đào tạo người dùng tin Đào tạo NDT hiểu theo nhiều cách khác Theo ông Jacques Tocatlian, cựu giám đốc Chương trình Thơng tin Chung UNESCO, khái niệm giáo dục đào tạo NDT phải định nghĩa theo cách chung bao gồm nỗ lực hay chương trình hướng dẫn đào tạo người sử dụng tiềm năng, cách riêng rẽ hay tập thể, với mục đích tạo thuận lợi cho: - Sự nhận biết họ nhu cầu thơng tin - Sự trình bày rõ ràng nhu cầu - Việc sử dụng hiệu dịch vụ thông tin, đánh giá dịch vụ NDT phận quan trọng, thiếu hệ thống TT – TV Hoạt động TT – TV phát triển nhu cầu NDT thỏa mãn thực có chất lượng kỹ sử dụng, khai thác nguồn thơng tin đạt hiệu NDT người sử dụng đánh giá chất lượng hiệu sản phẩm dịch vụ TT – TV Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn58 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân Cần nâng cao nhận thức NDT SP DV thông tin-thư viện với vai trị nguồn cung cấp thơng tin chủ yếu nơi NDT trợ giúp cho nhu cầu thông tin họ Được đào tạo người làm công tác thư viện, NDT không bị phụ thuộc, độc lập, thành thạo tự tin sử dụng SP DV thư viện Việc đào tạo NDT lên kế hoạch theo giai đoạn, theo nhóm sau khoảng thời gian định kỳ Đẩy mạnh công tác liên hệ, trao đổi bạn đọc với cán thư viện nhiều hình thức như: hỏi-đáp thơng qua gặp gỡ CBTV với NDT, tọa đàm, trao đổi qua thư điện tử 3.2.6 Tăng cường Cơ sở vật chất trang thiết bị thư viện Cơ sở vật chất trang thiết bị TT TT-TV trường ĐH CNGTVT bước đầu đại hóa, nhiên Cơ hệ thống Cơ sở vật chất chưa đáp ứng nhu cầu phát triển hệ thống sản phẩm dịch vụ TT-TV giai đoạn Việc tăng cường Cơ sở vật chất trang thiết bị thư viện thời gian tới cần thiết cần tiến hành như: - Đẩy nhanh việc cài đặt phần mềm quản lý thư viện Libol 6.0, đảm bảo hoạt động thư viện nhanh chóng, thơng suốt - Đẩy nhanh tốc độ xây dựng thư viện điện tử - Thư viện đầu tư kinh phí để mua sắm trang thiết bị cho việc tổ chức kho mở, thiết bị cho dịch vụ chụp tài liệu gốc tài liệu thư viện - Trang bị số phương tiện vận chuyển tài liệu thư viện xe đẩy, băng chuyền để giảm tải nâng cao suất lao động cán thư viện Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn59 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân - Hồn thiện việc xây dựng Website thư viện cổng kết nối thư viện với bên để NDT dễ dàng tiếp cận sử dụng sản phẩm dịch vụ TT-TV, thực việc liên kết mượn liên thư viện - Thư viện điện tử đồng hóa máy tính để sử dụng tra cứu Nhưng theo ý kiến đánh giá NDT hệ thống phịng đọc điện tử nóng, cần trang bị thêm hệ thống điều hịa làm mát khơng khí phịng máy tính, tạo khơng khí mơi trường nghiên cứu học tập thuận lợi cho ND Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn60 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân KẾT LUẬN Trong thời gian qua, gắn liền với phát triển Nhà trường phát triển Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thơng Vận tải Trong q trình phát triển mình, Thư viện đặt kế hoạch phát triển đổi hoạt động Thư viện đạo Ban Giám hiệu nhà trường Để kế hoạch phát triển tồn diện cần lấy ý kiến từ người sử dụng sản phẩm dịch vụ thư viện, người dùng tin người công tâm việc đánh giá sản phẩm dịch vụ Cơ quan, góp phần khơng nhỏ vào việc hoàn thiện sản phẩm dịch vụ Thông tin – Thư viện Và để đảm bảo thông tin cho người dùng tin thư viện địi hỏi hoạt động thơng tin phải có chuyển biến chất Muốn phải thực hệ thống giải pháp đồng nhằm phát huy tiềm sức mạnh thông tin, để phục vụ công tác quản lý, nghiên cứu, giảng dạy học tập Nhà trường Để thực mục tiêu trên, bên cạnh ủng hộ tích cực từ phía nhà trường cịn phải có tâm lịng nhiệt tình tập thể cán thư viện thời gian tới, với quan tâm lãnh đạo nhà trường, thư viện trường Đại học Công nghệ Giao thơng Vận tải có bước phát triển vượt bậc đặc biệt sản phẩm dịch vụ Thông tin – Thư viện, đáp ứng ngày hiệu nhu cầu tin, bước lên trở thành mơ hình thư viện đại hệ thống thư viện trường đại học nước, đẩy mạnh hội nhập với thư viện nước tồn giới Khoa Thơng tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn61 Khóa luận tốt nghiệp Nguyễn Thị Kim Ngân TÀI LIỆU THAM KHẢO Quyết định việc thành lập Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải.- H.: [Trường ĐHCNGTVT], 2011.- 8tr Đào Văn Toàn Đề án tổ chức hoạt động Thư viện trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải.-H., 2011.- 6tr Ngơ Thị Thanh Tìm hiểu sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện Trung tâm Thông tin-Thư viện Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội : Khóa luận tốt nghiệp – H.: [ĐHKHXH&NV], 2006.- 63tr Nguyễn Thị Hồng Thương Nghiên cứu nhu cầu tin đảm bảo thông tin phục vụ việc nghiên cứu học tập học sinh-sinh viên Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải khu vực Hà Nội - 48tr 5.Trần Mạnh Tuấn Sản phẩm dịch vụ thơng tin-thư viện:giáo trình.- H.: [Trung tâm Thơng tin Tư liệu Khoa học Công nghệ Quốc gia], 1998 – 321tr Trần Thị Thanh Vân Sản phẩm dịch vụ thông tin-thư viện: Tập giảng.- H.: ĐHKHXH&NV.- 69tr Trần Thị Quý Phân loại tổ chức mục lục phân loại: Tập giảng.H.: ĐHKHXH&NV, 2001.- 194tr 8.Trương Đại Lượng Marketing hoạt động thông tin-thư viện//Tạp chí Thư viện Việt Nam, số 1/2010 Website Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải http://server:8080/libs 10 Website Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải http://utt.edu.vn/ Khoa Thông tin – Thư viện – Trường Đại học Khoa học Xã hội Nhân văn62 ... thiện sản phẩm dịch vụ Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Đối tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: sản phẩm dịch vụ Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải. .. ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ GIAO THÔNG VẬN TẢI 2.1 Sản phẩm thông tin - thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Sản phẩm thông tin- thư viện kết trình xử lý thơng tin, cá nhân/tập thể... phẩm dịch vụ thông tin- thư viện Thư viện Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải Chương 3:Nhận xét, đánh giá đề xuất giải pháp hoàn thiện hệ thống sản phẩm dịch vụ thông tin- thư viện Thư viện