Giáo án Vật lý 8 Ch ơng 1 : Tiết 1: Cơ học Chuyển động cơ học Ngày soạn: Ngày dạy A. Mục tiêu: 1- Nêu đợc ví dụ về chuyển động cơ học, tính tơng đối của chuyển động và đứng yên. Xác định đợc trạng thái của vật đối với mỗi vật đợc chọn làm mốc; biết đợc chuyển động thẳng, cong, tròn. 2- Rèn kỹ năng quan sát t duy vận dụng kiến thức lấy ví dụ. 3- Thái độ hợp tác, cẩn thận, kiên nhẫn. B. Phơng pháp: Đặt và giải quyết vấn đề C. Phơng tiện dạy học: Tranh vẽ + xe lăn + thanh trụ. D. Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ (III) Bài mới: 1. Đặt vấn đề: SGK 2. Triển khai bài a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung ? Làm thế nào để em có thể nhận biết đợc một ô tô trên đờng, chiếc thuyền trên sông đang chạy (chuyển động) hay đứng yên. ? Trong vật lí học để nhận biết 1 vật chuyển động hay đứng yên ngời ta dựa vào điều gì. ? Chuyển động cơ học là gì. HS trả lời theo SGK - Giáo viên làm thế nào với xe lăn chỉ rõ vật làm mốc. I. làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên: muốn biết: - Vật chuyển động hay đứng yên ngời ta dựa vào vị trí của vật đó so với vật khác đợc chọn làm mốc gọi là vật mốc. - HS suy nghĩ làm câu C2; C3 ? Ngời ta thờng chọn vật làm mốc gắn với gì C2: C3: b) Hoạt động 2: GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 1 Giáo án Vật lý 8 Giáo viên - Học sinh Nội dung - HS phân nhóm thảo luận trả lời câu hỏi C4; C5; C6 ? Vật đợc coi là chuyển động hay đứng yên phụ thuộc vào yếu tố nào. - Cá nhân làm C7; C8 - Giáo viên giải thích tính tơng đối của chuyển động. II. Tính tơng đối của chuyển động và đứng yên: C4: Hành khách chuyển động vì vị trí ngời này thay đổi so với nhà ga. C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách đối với toa tàu không đổi. C6: đối với vật này-đứng yên. c) Hoạt động 3: Giáo viên - Học sinh Nội dung - HS đọc SGK ? Quan sát H1.3 cho biết quỹ đạo chuyển động của máy bay, kim đồng hồ, quả bóng bàn. ? Có những loại chuyển động nào - HS làm C9, C10, C11. III. Một số chuyển động thờng gặp chuyển động thẳng, tròn, cong. IV. Vận dụng: C10: C11: IV. Củng cố: ? Chuyển động cơ học là gì ? Chuyển động cơ học cơ đặc điểm gì ? Có mấy dạng chuyển động; làm bài tập 1, 2. V. Dặn dò: - Đọc có thể em cha biết - Xem bài vận tốc - Làm bài tập SBT + kẻ bảng 2.1 và 2.2 vào vở. Tiết 2: Vận tốc Ngày soạn: GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 2 Giáo án Vật lý 8 Ngày dạy A. Mục tiêu: - Từ ví dụ, so sánh quãng đờng chuyển động trong 1 giây của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh, chậm của chuyển động đó (gọi là vận tốc), nắm công thức t s V = ý nghĩa k/n vận tốc, đơn vị vận tốc, vận dụng công thức tính vận tốc. - Rèn luyện kỹ năng quan sát, t duy, tính toán, vận dụng - Thái độ cẩn thận cần cù, trung thực. B. Phơng pháp: - Đặt và giải quyết vấn đề - Phân nhóm, phiếu học tập. C. Phơng tiện dạy học: Mỗi nhóm: Cả lớp: Bảng phụ, tranh vẽ tốc kế. D. Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ (III) Bài mới: 1. Đặt vấn đề: - GV đa 2 xe lăn: 1 xe chuyển động nhanh, 1 xe chậm ? Làm thế nào để biết xe nào chuyển động nhanh, chậm. 2. Triển khai bài a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung - GV treo bảng 2.1 hớng dẫn HS quan sát ? Hãy xếp hạng cho bạn chạy nhanh nhất và các bạn còn lại - HS lên bảng ghi kết quả (đại diện 1 nhóm) -> Tính điểm: 1 câu đúng 2 điểm ? Hãy tính quãng đờng chạy đợc trong 1 giây của bạn An. I. Vận tốc là gì? 1. Khái niệm: Vận tốc là quãng đờng chạy đợc trong 1 giây. C3: - Độ lớn của vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động. - Độ lớn của vận tốc đợc tính bằng quãng đờng đi đợc trong một đơn vị thời gian. - HS lên bảng điền vào GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 3 Giáo án Vật lý 8 ? Làm thế nào em tính đợc nh vậy. - GV quan sát cách tính của các nhóm khác. ? Hãy tính cho các bạn còn lại. ? Vận tốc là gì ? Nhìn vào bảng kết quả cho biết độ lớn của vận tốc biểu thị tính chất nào của chuyển động. Điền từ vào câu C3. ? Nếu gọi V là vận tốc; S là quãng đờng đi đợc; t là thời gian thì vận tốc đợc tính ntn. II. Công thức tính vận tốc. t s V = Trong đó: - V: vận tốc (m/s ) - s : quãng đờng đi đợc (m). - t : thời gian (s) b) Hoạt động 2: Giáo viên - Học sinh Nội dung ? Đơn vị vận tốc phụ thuộc vào gì - GV treo bảng H2.2. HS phân nhóm điền vào. ? Đơn vị hợp pháp của vận tốc là gì - Độ lớn của vận tốc đợc đo bằng dụng cụ gì em đã thấy ở đâu. - GV thông báo vận tốc ô tô là 36km/h ý nghĩa của nó. - HS làm tơng tự với xe đạp và tàu hoả - HS làm C5(b). III. Đơn vị vận tốc: - m/s; km/h; m/phút . 1km/h = sm s m /28,0 3600 1000 = - Dụng cụ đo vận tốc là tốc kế. V ôtô 36km/h = sm s m /10 3600 36000 = V xđ 10,8km/h= sm s m /3 3600 10800 = V tàu hoả = 10m/s. c) Hoạt động 3: Giáo viên - Học sinh Nội dung - GV thông báo 1 đề toán từ thực tế Với: s = 15km; t=1,5h V = sm s m hkm h km /8,2 3600 10000 /10 5,1 15 == Trờng Linh Thợng Vĩnh Trờng s = 15km t = 1,5h v = ? t = 30kn/h t = 40' = h 3 2 60 40 = s = ? IV. Vận dụng: -V= smhkm h km t s /8,2/10 5,1 15 === -s = v . t = 30km/h x kmh 20 3 2 = - t = h km hkm s v 1 15 /15 == . GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 4 Giáo án Vật lý 8 v = 15km/h s = 15km. => t = ? IV. Củng cố: ? Độ lớn của vận tốc cho ta biết điều gì ? Công thức tính vận tốc ? Đơn vị vận tốc. V. Dặn dò: - Làm các câu C6; C7; C8. - Xem lại quy tắc đổi đơn vị. Tiết 3: Chuyển động đều - chuyển động không đều Ngày soạn: Ngày dạy GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 5 Giáo án Vật lý 8 A. Mục tiêu: - HS nắm đợc thế nào là chuyển động đều và không đều, áp dụng đợc công thức tính vận tốc trung bình để giải bài tập. - Rèn kĩ năng quan sát, t duy, áp dụng kiến thức - Thái độ cần có, cẩn thận, trung thực. B. Phơng pháp: - Đặt và giải quyết vấn đề C. Phơng tiện dạy học: - Máy đo chuyển động . - Máy chuyển động của hòn bi - Tranh vẽ H 3.1; Bảng 3.1 D. Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ ? Vận tốc là gì; Công thức; đơn vị (III) Bài mới: 1. Đặt vấn đề: 2. Triển khai bài. a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung - GV cung cấp định nghĩa chuyển động đều, không đều cho HS. - HS hoạt động theo nhóm quan sát TN của GV -> HS thực hiện lại TN. - Điền các thông tin có đợc vào bảng 3.1 ? Trả lời câu hỏi SGK. - HS làm câu C2 vào vở. I. Định nghĩa: SGK 1. Thí nghiệm: 2. Nhận xét: - Trên quãng đờng AD chuyển động của trục bánh xe là không đều. - Trên quãng đờng DF chuyển động của trục bánh xe là đều. b) Hoạt động 2: Giáo viên - Học sinh Nội dung - HS đọc SGK - GV giải thích - HS làm câu C3 theo nhóm - GV thống nhất trên bảng. II. Vận tốc trung bình của chuyển động không đều. GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 6 Giáo án Vật lý 8 Vtb = ; t s C3: -V AB = sm t S AB AB /017,0 = -V BC = sm t S BC BC /05,0 = -V CD = sm t S CD CD /08,0 = . c) Hoạt động 3: Giáo viên - Học sinh Nội dung - Cá nhân HS làm C4 - GV tóm tắt bài C5 s = 60m - HS làm C6 vào vở III. Vận dụng: C4: Không đều vì khi mới chuyển động xe chạy nhanh dần, dừng lại xe chạy chậm dần 50/km/h là vận tốc trung bình. C5: V tb1 = 4m/s; V tb2 = 2,5m/s V tb = sm /3,3 2430 60120 = + + IV. Củng cố: ? Chuyển động đều, không đều là gì ? Vận tốc trung bình đợc tính nh thế nào. V. Dặn dò: - Làm các câu C6; C7; C8. - Xem phần có thể em cha biết. Tiết 4: Biểu diễn lực Ngày soạn: Ngày dạy A. Mục tiêu: - HS nắm đợc cách biểu diễn lực của các kí hiệu Vtơ lực và cờng độ lực. GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 7 Giáo án Vật lý 8 - Rèn kỹ năng quan sát, vẽ hình, đo đạc, xác định độ lớn lực. - Thái độ cẩn thận, cần cù, trung thực. B. Phơng pháp: - Đặt và giải quyết vấn đề C. Phơng tiện dạy học: - Xe lăn + dây - Nam châm - H 4.1; H 4.2; H 4.4. D. Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ: Chữa bài tập cho học sinh (III) Bài mới: 1. Đặt vấn đề: SGK 2. Triển khai bài. a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung ? Lực có thể làm vật biến đổi nh thế nào. - HS hoạt động nhóm làm TN H 4.1 - GV treo H 4.2 cho HS quan sát ? HS trả lời câu hỏi C1. I. Ôn lại khái niệm lực. C1: Lực hút Lực đẩy. b) Hoạt động 2: Giáo viên - Học sinh Nội dung ? Tại sao nói lực là một đại lợng Véc tơ. - GV đa ra hình vẽ và làm TN 5N HS quan sát xác định điểm đặt lực, phơng chiều, độ lớn. - Cho HS thảo luận VD H 4.3. II. Biểu diễn lực: 1. Lực là một đại lợng có độ lớn, phơng và chiều -> lực là một đại lợng véc tơ. 2. Cách biểu diễn và kí hiệu Véc tơ lực. a) Biểu diễn lực cần có: - Điểm đặt - Phơng chiều - Độ lớn b) Véc tơ lực: F; cờng độ lực: F. c) Vận dụng GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 8 Giáo án Vật lý 8 Giáo viên - Học sinh Nội dung - HS hoạt động nhóm biểu diễn lực ở câu C2. - GV kiểm tra một số nhóm, ghi nội dung lên bảng. - Gọi 1 số HS trả lời C3. C2: 1kg = 10N => 5 kg = 50N P = 10N. 10N 5000N IV. Củng cố: ? Vì sao nói lực là một đại lợng véc tơ ? Làm bài tập 1, 2 SBT. V. Dặn dò: - Đọc bài sự cân bằng lực ở lớp 6 - Làm bài tập 2 -> 4 SBT - Xem bài mớI sự cân bằng lực - quán tính. Tiết 5: Sự cân bằng lực - quán tính Ngày soạn: Ngày dạy A. Mục tiêu: - Nhận biết đợc đặc điểm của hai lực cân bằng và biểu thị bằng véc tơ GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 9 Giáo án Vật lý 8 - Quan sát TN thấy đợc vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc không đổi, vật chuyển động thẳng đều, giải thích đợc hiện tợng quán tính. - Thái độ cẩn thận, cần cù, trung thực. B. Phơng pháp: Đặt vấn đề và giải quyết vấn đề. C. Phơng tiện dạy học: - Bảng con - Hình vẽ 5.3 - Xe lăn + búp bê. - Bộ thí nghiệm về quán tính - Máy ATút . D. Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ: Biểu diễn trọng lực vật có khối lợng 5kg tỉ xích 0,5cm = 10N (III) Bài mới: 1. Đặt vấn đề: SGK 2. Triển khai bài. a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung - Giáo viên đa ra 2 thí dụ: quan sát đặt trên bàn, quả cầu treo ở dây. - Treo bảng con HS xác định các lực tác dụng lên 2 vật trên lên bảng con. ? Nhận xét về điểm đặt, cờng độ ph- ơng chiều của 2 lực tác dụng lên quyền sách quả cầu. I. Lực cân bằng: 1. Hai lực cân bằng là gì? Hai lực cân bằng là hai lực: - Cùng đặt lên một vật - Cờng độ lực bằng nhau. - Phơng nằm trên cùng 1 đờng thẳng. - Chiều ngợc nhau. - Quả cầu treo ở dây, quyển sách đặt trên bàn đứng yên vì chịu tác dụng của 2 lực cân bằng. b) Hoạt động 2: Giáo viên - Học sinh Nội dung - HS đọc phần dự đoán - GV chốt lại 1 số ý chính - GV làm TN với máy Atút hớng dẫn HS quan sát trả lời câu hỏi. 2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động. a) Dự đoán: SGK. - Khi các lực tác dụng lên vật cân bằng GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 10 [...]... PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung - Giáo viên treo hình vẽ 13.1 và 13.2 lên I Khi nào có công cơ học: bảng 1 Nhận xét: - 1 HS đọc phần nhận xét SGK C1: Khi có lực tác dụng vào vật - HS thảo luận nhóm trả lời C1 SGK và rút ra và làm vật chuyển dời kết luận C2: Chỉ có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển dời b) Hoạt động 2: Giáo viên -... Phong 27 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ: ? Công thức tính lực đẩy acsimét - Nêu đáp án 1 số bài tập (III) Bài mới: 1 Đặt vấn đề: SGK 2 Triển khai bài a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung - HS làm thí nghiệm quan sát vật nổi - chìm, I Điều kiện để vật nổi, vật lơ lửng trong chất lỏng chìm: - Hoạt động nhóm trả lời C1 và C2 - Vật nhúng trong chất lỏng chịu... V C6: P = dv V FA = dl V F=dl V Vật chìm khi: P>PA=> dv > dl - P > FA = Dv > dl vật chìm HS phân tích tơng tự - P = FA => dv = dl lơ lửng - Cá nhân HS trả lời C8 - P < FA => dv < d1 nổi HS: dthép < dthuỷ ngân: Thép nổi trong thuỷ ngân C7: Vì tàu có các khoảng trống nên dtàu < dnớc GV: Trần Đình Phong 28 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án IV Củng cố: - Khi nào vật nổi, chìm, lơ lửng - Làm C9: FAM... C8, vận dụng kiến thức phần ghi nhớ để làm bài tập 5.1->5.2 KT về quán tính 5.3; KT biểu diễn lực 5.5 - 5.6 - Giáo viên hớng dẫn bài 5.4; 5 .8 GV: Trần Đình Phong 11 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án 5.4: Lực kéo đầu tàu cân bằng lực cản tác dụng lên đoàn tàu -> vận tốc đoàn tàu không đổi 5 .8: Linh dơng nhảy tạt sang bên, do quán tính báo lao về phía trớc Tiết 6: Ngày soạn: Ngày dạy Lực ma sát.. .Vật lý 8 Giáo án ? Trả lời câu C2 ? Khi đặt thêm vật A' vì sao A và A' chuyển động ? Khi A' bị giữ lại A có chuyển động không và lúc này nó chịu tác dụng của những lực nào ? Vậy một vật đang chuyển động chịu tác dụng của 2 lực cân bằng sẽ chuyển động ntn ? Từ 2 mục trên em rút ra kết luận gì thì vận tốc của vật không thay đổi nghĩa là vật chuyển động thẳng đều C2: Quả... Phơng tiện dạy học: - Bảng vẽ H8.3 - ống thuỷ tinh GV: Trần Đình Phong 16 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án - Bình thông nhau D Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức (II) Bài cũ: Vẽ phơng áp suất của vật rắn tác dụng lên mặt bàn (III) Bài mới: 1 Đặt vấn đề: ? Tại sao khi lặn xuống sâu tai ta cảm thấy đau, ngực ta nh có vật gì đè nặng 2 Triển khai bài a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung... mức 1 (lúc nhúng vật) P2 = b3: Xác định trọng lợng phần nớc bị vật chiếm chỗ: PN = P2 - P1 Đo 3 lần tính PA1 = PN 1 + PN 2 + PN 3 3 4 So sánh PA và PN rút ra kết luận IV Củng cố: - Giáo viên thu báo cáo thí nghiệm - Nhận xét kết quả TN của từng nhóm V Dặn dò: - Tính FA theo kết quả TN đã làm + hoàn thành lại bảnbáo cáo TN GV: Trần Đình Phong 26 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án -Xem bài mới Tiết... 210 N quãng đờng nh thế nào so với độ cao nâng 8 vật lên l = 2h = 8m => h= 2 = 4m ? Có cách tính công nào khác b) A = p.h = 1. 680 J A = F x l IV Củng cố: ? Phát biểu định luật về công V Dặn dò: Làm các bài tập 14.2 -> 14.4 vào buổi tối Hớng dẫn đọc phần "có thể em cha biết" Gọi A2 là công có ích GV: Trần Đình Phong 32 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án A Hiệu suất của máy: H = A1 x100% 2 Tiết 16:... Đình Phong 33 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án 2 Triển khai bài a) Hoạt động 1: Giáo viên - Học sinh Nội dung - Giáo viên tóm tắt đề bài - HS giải bài tập I Ai làm việc khoẻ hơn: SGK A1: P1 x b1 = 640J - HS phân nhóm làm câu C2 A2: P2 x b2 = 960J ? Tại sao em chọn đáp án nh vậy - Cá nhân HS làm C3 vào vở C2: c, d đều đúng 50 C3: Anh Dũng làm việc khoẻ t1 = = 0,078S 640 hơn 60 t2 = = 0,0625S Vì t2... - 2,5N - Vật nặng bằng nhôm 50cm3 - Bình chia độ - Giá đỡ - Bảng ghi kết quả D Tiến trình lên lớp: (I) ổn định tổ chức GV: Trần Đình Phong 25 Trờng PTDTNT Gio Linh Vật lý 8 Giáo án (II) Bài cũ: Nêu công thức tính độ lớn lực đẩy asimet (III) Bài mới: 1 Đặt vấn đề: 2 Triển khai bài a) Hoạt động 1: - Giáo viên giới thiệu dụng cụ thí nghiệm - HS tìm hiểu dụng cụ, lắp giá trở b) Hoạt động 2: - Giáo viên . buổi tối làm bài tập 8. 4; 8. 5 GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 18 Giáo án Vật lý 8 Hớng dẫn 8. 4. P 1 = 2.020.000 N/m 2 P 2 = 86 0.000 N/m 2 a) áp. KT về quán tính 5.3; KT biểu diễn lực 5.5 - 5.6. - Giáo viên hớng dẫn bài 5.4; 5 .8. GV: Trần Đình Phong Trờng PTDTNT Gio Linh 11 Giáo án Vật lý 8 5.4: