BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI  TRẦN THẾ QUANG MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHI NHÁNH TRUNG YÊN HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS NGUYỄN THÚC HƯƠNG GIANG Hà Nội – Năm 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu nghiêm túc, độc lập riêng với tƣ vấn tận tình, cẩn thận giáo viên hƣớng dẫn khoa học TS Nguyễn Thúc Hƣơng Giang Tất nguồn tài liệu tham khảo đƣợc công bố đầy đủ Nội dung luận văn trung thực chƣa đƣợc công bố công trình Hà Nội, ngày 26 tháng 09 năm 2016 Tác giả luận văn thạc sĩ Trần Thế Quang MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ BẢNG: LỜI MỞ ĐẦU CHƢƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHO VAY TIÊU DÙNG VÀ CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1 KHÁI QUÁT VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG 1.1.1 Một số khái niệm 1.1.2 Phân loại tín dụng ngân hàng 1.2 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHO VAY TIÊU DÙNG 1.2.1 Khái niệm cho vay tiêu dùng 1.2.2 Đặc điểm cho vay tiêu dùng 10 1.2.3 Vai trò hoạt động cho vay tiêu dùng .14 1.2.4 Phân loại cho vay tiêu dùng 16 1.3 NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG 21 1.3.1 Khái niệm chất lƣợng cho vay tiêu dùng .21 1.3.2 Các tiêu đánh giá chất lƣợng cho vay tiêu dùng .22 1.3.3 Các nhân tố ảnh hƣởng đến việc nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng 25 1.3.4 Sự cần thiết việc nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng NHTM Việt Nam 30 1.4 KINH NGHIỆM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA MỘT SỐ NHTM Ở MỘT SỐ QUỐC GIA 31 1.4.1 Hoạt động cho vay tiêu dùng NHTM Châu Âu 31 1.4.2 Chất lƣợng hoạt động cho vay tiêu dùng Trung Quốc .35 1.5 BÀI HỌC RÚT RA CÁC NHTM VIỆT NAM VÀ AGRIBANK TRUNG YÊN 37 Kết luận Chương .39 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRUNG YÊN 40 2.1 TỔNG QUAN VỀ AGRIBANK CHI NHÁNH TRUNG YÊN 40 2.1.1 Khái quát chung Agribank Việt Nam .40 2.1.2 Sự hình thành phát triển Agribank Chi nhánh Trung Yên .43 GIÁM ĐỐC 45 PHÓ GIÁM ĐỐC 45 2.1.3 Kết hoạt động Agribank Chi nhánh Trung Yên 45 2.2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH TRUNG YÊN 50 2.2.1 Các sách cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên .50 2.2.2 Các sản phẩm cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên 53 Các sản phẩm cho vay tiêu dùng đƣợc tổng hợp theo bảng sau: 53 2.2.3 Quy trình cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên 57 2.2.4 Tỷ trọng cho vay tiêu dùng so với dƣ nợ Chi nhánh 59 2.2.5 Cơ cấu nhóm mục đích sử dụng tiền vay cho vay tiêu dùng 60 2.2.6 Cơ cấu nhóm nợ cho tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên .63 2.3 ĐÁNH GIÁ CHUNG 69 2.3.1 Những mặt đạt đƣợc 69 2.3.2 Những mặt hạn chế .70 2.3.3 Nguyên nhân hạn chế 72 Kết luận Chương 75 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRUNG YÊN 76 3.1 ĐỊNH HƢỚNG NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG TRONG THỜI GIAN TỚI 76 3.1.1 Đối với cho vay nói chung 76 3.1.2 Đối với cho vay tiêu dùng .77 3.2 GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI AGRIBANK CHI NHÁNH TRUNG YÊN 78 3.2.1 Hoàn thiện chế, sách máy ngân hàng hoạt động cho vay tiêu dùng 78 3.2.2 Nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán cho vay .85 3.2.3 Giải pháp nâng cao chất lƣợng dịch vụ cho vay tiêu dùng với khách hàng 87 3.2.4 Một số giải pháp khác .88 3.3 KIẾN NGHỊ 93 3.3.1 Đối với Nhà nƣớc Bộ ban ngành liên quan .93 3.3.2 Đối với Ngân hàng nhà nƣớc .95 3.3.3 Đối với Agribank Việt Nam 95 KẾT LUẬN 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 98 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Agribank Việt Nam Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam Agibank Chi nhánh Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp phát triển Trung Yên nông thôn Trung Yên NHNN Ngân hàng nhà nƣớc NHTM Ngân hàng thƣơng mại NHTMCP Ngân hàng thƣơng mại cổ phần NHTW Ngân hàng Trung ƣơng Techcombank Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Kỹ Thƣơng Việt Nam VIB Ngân hàng thƣơng mại cổ phần Quốc tế VPBank Ngân hàng thƣơng mại cổ phần doanh nghiệp quốc doanh KHDN Khách hàng doanh nghiệp KHCN Khách hàng cá nhân DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ BẢNG: Sơ đồ 1.1: Quá trình vận động tín dụng ngân hàng Bảng 2.1 Tình hình hoạt động huy động vốn Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 – 2015 47 Biểu đồ 2.1: So sánh dƣ nợ cho vay Agribank Chi nhánh Trung Yên tính đến 31/12 năm từ năm 2012 – 2015 48 Bảng 2.2 T ình hình hoạt động phát hành thẻ Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 – 2015 49 Bảng 2.5 Tình hình nhóm nợ cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 – 2015 63 Bảng 2.6 Tình hình nợ hạn tín dụng tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 - 2015 ……………………………………………………………… 64 Biểu đồ 2.3: So sánh tỷ lệ nợ hạn cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 – 2015…………………………………………………… 65 Bảng 2.7 Tình hình nợ xấu cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 – 2015…………………………………………………………………… 66 Biểu đồ 2.4: So sánh tỷ lệ nợ xấu cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên từ năm 2012 – 2015………………………………………………………… 66 Bảng 2.8: Cơ cấu nợ xấu theo mục đích tiêu dùng Agribank CN Trung Yên từ năm 2012 – 2015………………………………………………………………………… 67 Biểu đồ 2.5: Cơ cấu nợ xấu theo mục đích tiêu dùng Agribank Chi Nhánh Trung Yên năm 2015…………………………………………………………………… …68 LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Nền kinh tế Việt Nam năm gần gặp nhiều khó khăn năm 2015 không nằm quy luật đó: loạt công ty phá sản, ngân hàng nhỏ yếu phải sát nhập, ngƣời lao động việc làm tăng cao Do tình hình tài ngƣời lao động giảm sút đáng kể, khoản vay tiêu dùng phải trả ngƣời dân ngân hàng thƣơng mại gặp nhiều khó khăn, ảnh hƣởng trực tiếp đến tình hình kinh doanh Ngân hàng Cho nên chất lƣợng cho vay tiêu dùng đóng vai trò quan trọng ngân hàng, chất lƣợng cho vay tiêu dùng có bảo đảm, hoạt động kinh doanh ngân hàng ổn định, phát triển mang lại nguồn thu không nhỏ cho ngân hàng, ngƣợc lại chất lƣợng cho vay tiêu dùng không bảo đảm, nợ hạn nhiều, nợ xấu cao ảnh hƣởng trực tiếp đến lợi nhuận kinh doanh ngân hàng Để đảm bảo chất lƣợng cho vay tiêu dùng, Ngân hàng thƣơng mại không ngừng nâng cao hệ thống kiểm soát nhƣ đánh giá khách hàng vay cách xác để đƣa định cho vay khách hàng hiệu quả, an toàn, chất lƣợng Do việc nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng cần thiết không Agribank Chi nhánh Trung Yên, Agribank Việt Nam mà cần thiết với tất ngân hàng thƣơng mại Nhận thức đƣợc tầm quan trọng việc cho vay tiêu dùng điều kiện hoàn cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn, chọn đề tài: “Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay tiêu dùng Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn – Chi nhánh Trung Yên Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu Mục đích nghiên cứu Làm rõ thêm vấn đề nhận thức lý luận nhƣ hoạt động thực tiễn cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên, từ đề xuất số giải pháp góp phần nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu đề tài: chất lƣợng cho vay tiêu dùng ngân hàng thƣơng mại Phạm vi nghiên cứu: Giới hạn hoạt động cho vay tiêu dùng chất lƣợng cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên Giới hạn không gian: Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng 04 năm gần Giới hạn thời gian: 04 năm liền kề kể từ năm 2012 đến hết năm 2015 Phƣơng pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phƣơng pháp định tính, định lƣợng đồng thời kết hợp phƣơng pháp tổng hợp tƣ logic kinh tế nhằm làm sáng tỏ vấn đề dặt trình nghiên cứu Đóng góp đề tài: - Về mặt khoa học thực tiễn: Quá trình hội nhập cạnh tranh không ngừng ngân hàng thƣơng mại nay, quy mô tín dụng chất lƣợng tín dụng định sống ngân hàng, chất lƣợng cho vay tiêu dùng góp phần không nhỏ vào hoạt động kinh doanh Ngân hàng, nhiên bối cảnh kinh tế khó khăn nhƣ hoạt động cho vay tiêu dùng cách an toàn hiệu việc đơn giản, nghiên cứu đề tài áp dụng thực tế giúp Agribank Chi nhánh Trung Yên nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng nhƣ giảm thiểu rủi ro, nâng cao quy mô chất lƣợng tín dụng, phân tán rủi ro, tạo lợi cạnh tranh - Về mặt cá nhân ngƣời viết luận văn: Hiểu rõ hoạt động ngân hàng đặc biệt hoạt động cho vay tiêu dùng giúp cho ngƣời viết có nhìn tổng thể hoạt động từ áp dụng triển khai thực tế làm tốt công tác nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng nhằm giảm thiểu rủi ro nợ xấu nhƣ hoạt động tài Ngân hàng Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung đề tài nghiên cứu đƣợc kết cấu chƣơng: Chƣơng 1: Những vấn đề lý luận cho vay tiêu dùng chất lƣợng cho vay tiêu dùng Ngân hàng thƣơng mại Chƣơng 2: Thực trạng chất lƣợng cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên Chƣơng 3: Giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên thu thập hồ sơ cho vay chuyển đến phận thẩm định.Vì phận thẩm định độc lập nên việc cán kinh doanh khó bắt tay với khách hàng tạo giấy tờ không xác Cán tín dụng có nhiều thời gian để tìm kiếm khách hàng khác Từ Agribank vừa nâng cao đƣợc chất lƣợng hồ sơ ban đầu vừa nâng cao đƣợc suất lao động cán tín dụng Kết mong đợi: - Chuyên môn hóa phận: tín dụng, thẩm định, thu hồi nợ nhằm nâng cao suất lao động, tránh tình trạng hồ sơ ảo, không đạt tiêu - Liên kết chi nhánh để tăng phạm vi địa lý không khách hàng tiềm - Phân loại khách hàng theo thang điểm để đƣa mức vay phù hợp - Cải thiện thời gian xử lý hồ sơ khách hàng - Giảm tỉ lệ nợ hạn nợ xấu 50% 3.2.2 Nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán cho vay Cơ sở đề xuất: Mọi hoạt động sản xuất kinh doanh lĩnh vực nói chung lĩnh vực Ngân hàng nói riêng, yếu tố ngƣời yếu tố định đến hiệu công việc nhƣ thành đạt ngân hàng Với thời đại công nghệ đại nhƣ làm giảm vất vả cho ngƣời thực giúp ngân hàng giảm bớt chi phí cho nguồn lực lao động thay đƣợc ngƣời Nhận thức đƣợc tầm quan trọng đó, Agribank Chi nhánh Trung Yên có sách bồi dƣỡng, phát triển nguồn nhân lực, cán làm công tác tín dụng nói chung cán làm công tác cho vay tiêu dùng nói riêng Do việc tiếp tục nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán tín dụng cần hiểu biết lĩnh vực kinh doanh nhƣ: xây dựng, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, pháp lý… để cán có kiến thức phù hợp, đa dạng việc thẩm định cho vay mà đầy đủ kiến thức để tƣ vấn đầu tƣ cho khách hàng họ chƣa biết đầu tƣ nhƣ vào đâu để sinh lợi nguồn 85 vốn Agribank Chi nhánh Trung Yên thƣờng xuyên hỗ trợ, tổ chức đào tạo tập huấn đội ngũ cán bộ, nâng cao trình độ ứng dụng tốt quy định nhà nƣớc Agribank Việt Nam công tác tín dụng nhƣ khuyếch trƣơng cán tín dụng nghiên cứu, học tập Ngân hàng bạn nƣớc Nội dung đề xuất: Agribank Chi nhánh Trung Yên cần bố trí cán tín dụng phù hợp với nghiệp vụ tín dụng Cần có chế khoán khoản cho vay đến cán tín dụng nhằm nâng cao trách nhiệm cán tín dụng nâng cao hiệu cho vay tiêu dùng Bên cạnh đó, Agribank Chi nhánh Trung Yên nên phối hợp với trung tâm điều hành, Ngân hàng thƣơng mại khác quan thuộc phủ tổ chức hội thảo phƣơng pháp đánh giá tài sản chấp cho vay vốn Ngân hàng, thông số thẩm định kết hoạt động kinh doanh doanh nghiệp, vấn đề thông tin chống rủi ro, tổ chức thi cán giỏi nhằm khuyến khích cán tín dụng học hỏi kinh nghiệm từ Ngân hàng đồng thời cập nhật thông tin từ phía ngân hàng bạn nhƣ từ ngân hàng Nhà nƣớc, Chính phủ Agribank Chi nhánh Trung Yên tăng cƣờng công tác đào tạo, nội dung đào tạo nội dung mang tính lý thuyết, cần bổ sung nội dung mang tính thực tế, kinh nghiệm, kỹ thực công việc để đảm bảo sau đƣợc đào tạo nhân viên tân tuyển nhanh chóng bắt nhịp đƣợc với công việc Ngoài Agribank Chi nhánh Trung Yên trú trọng vào việc sau: - Xây dựng kế hoạch đào tạo cán từ đƣợc tuyển dụng, trú trọng đào tạo chuyên môn lẫn đạo đức Cán cho vay tiêu dùng phải đƣợc đào tạo kỹ nhƣ kỹ bán hàng, Kỹ thu thập khai thác thông tin, Kỹ phân tích, Kỹ trình bày đàm phán với khách hàng… Bên cạnh kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, cán tín dụng phải trang bị thêm kiến thức pháp luật, thị trƣờng lĩnh vực kinh tế tài khác Đồng thời thƣờng xuyên bồi dƣỡng cho cán tín dụng kiến thức định 86 nghiệp vụ liên quan nhƣ: Thẻ, ngân quỹ, kế toán, xuất nhập khẩu….nhằm giúp cán bán kèm, bán chéo sản phẩm cho Ngân hàng - Thực chế khoán doanh số đến cán cho vay để họ chủ động việc tìm kiếm khách hàng, tận dụng triệt để mối quan hệ để thu hút khách hàng - Thƣờng xuyên tổ chức kiểm tra nghiệp vụ, hội thi nghiệp vụ giỏi nhằm khuyến khích tinh thần học hỏi nâng cao nghiệp vụ, qua đánh giá đƣợc trình độ chuyên môn nghiệp vụ cán nhân viên từ có chƣơng trình đào tạo, tái đào tạo phù hợp với cán - Xây dựng chế khen thƣởng, kỷ luật rõ ràng nhằm khuyến khích cán phát huy lực, yên tâm công tác tránh xảy tình trạng chảy máu chất xám đồng thời xử lý kịp thời cán vi phạm, thiếu tinh thần trách nhiệm hạn chế rủi ro đạo đức đội ngũ cán tín dụng Kết mong đợi - Nâng cao kiến thức cán ngân hàng - Tăng số lƣợng khách hàng cá nhân lên 30% năm 2016 3.2.3 Giải pháp nâng cao chất lƣợng dịch vụ cho vay tiêu dùng với khách hàng  Đăng ký hồ sơ vay tiêu dùng trực tuyến Khoa học công nghệ tiên tiến đại mạnh hầu hết ngân hàng xu cạnh tranh Ngoài áp dụng khoa học công nghệ vào lĩnh vực ngân hàng nâng cao hiệu kinh doanh nhƣ nâng cao chất lƣợng cho vay ngân hàng, trƣớc hết Agribank Chi nhánh Trung Yên nên xây dựng kênh đăng ký hồ sơ vay tiêu dùng trực tuyến Trên có đầy đủ mẫu giấy tờ, thông tin cần khai báo Khách hàng điền thông tin bắt buộc, sau ngân hàng đánh giá, hồ sơ thông tin đạt yêu cầu cử nhân viên đến tận nơi để làm thủ tục cho khách hàng, hồ sơ thiếu chƣa đạt yêu cầu ngân hàng có ngƣời hƣớng dẫn để khách hàng hoàn thiện Với việc áp dụng công nghệ thông tin vào việc đăng ký hồ sơ vay, khách hàng chờ đợi, không cần tìm hiểu hồ sơ vay, tất hồ sơ 87 trình tự có trang web trực tuyến chi nhánh Agribank Trung Yên Đi chi nhánh nên có chƣơng trình quảng cáo để khách hàng biết đến tiện ích  Liên kết với kênh bán lẻ với hình thức cho vay gián tiếp Hiện nhu cầu mua sắm thiết bị điện máy, điện thoại, nội thất ngày tăng Việc liên kết với kênh bán lẻ đẩy doanh số ngân hàng lên nhanh Các khoản vay thƣờng nhỏ khách hàng dễ dàng trả đƣợc khoản vay Khách hàng mua sản phẩm mà khả toán, kênh bán lẻ làm thủ tục vay cho khách hàng nhanh chóng Khách hàng không cần đến ngân hàng làm nhiều thủ tục Song song phải có chƣơng trình khuyến mại nhƣ không tính lãi vài tháng đầu, triết khấu, tặng voucher mua sắm… 3.2.4 Một số giải pháp khác  Nâng cao công tác kiểm tra kiểm soát trƣớc cho vay Nhằm hạn chế tối đa rủi ro tiến hành cho vay tiêu dùng, Agribank Chi nhánh Trung Yên nên thắt chặt công tác kiểm tra, kiểm soát, thẩm định trƣớc giải ngân Đặc biệt với hồ sơ vay mà chủ thể cá nhân, nguồn toán lƣơng, Agribank Chi nhánh Trung Yên cần trọng việc thẩm định chắn nguồn toán ổn định, có cam kết bên trả lƣơng toán cho ngân hàng trƣớc trả lƣơng cho nhân viên ( khách vay vốn ngân hàng), tài khoản trả lƣơng phải mở Agribank Chi nhánh Trung Yên, thƣờng xuyên giám sát theo dõi tình hình trả nợ gốc lãi hàng tháng khách hàng để giải kịp thời có bất thƣờng xảy Bên cạnh đó, Agribank Chi nhánh Trung Yên nên có biện pháp để ràng buộc trách nhiệm ngƣời xác nhận nguồn thu nhập khách hàng vay nhằm giảm thiểu tình trạng khách hàng vay nhiều khế ƣớc khách hàng không công tác đơn vị nhƣng đơn vị trách nhiệm việc thông báo với ngân hàng không bàn giao trách nhiệm cho đơn vị nơi khách hàng đến công tác Ngoài tiến hành thẩm định trƣớc giải ngân, Agribank Chi nhánh Trung Yên nên tìm hiểu kỹ khách hàng mình, xem xét kỹ nguồn trả nợ 88 liên hệ với ngân hàng thƣơng mại khác địa bàn để biết thêm thông tin khách hàng Đồng thời, Agribank Chi nhánh Trung Yên nên tăng cƣờng công tác kiểm tra kiểm soát nội bộ, đối chiếu trực tiếp khách hàng vay vốn thƣờng xuyên để kịp thời phát xử lý biểu bất thƣờng khách hàng nhằm hạn chế thấp rủi ro phát sinh  Nâng cao lực đánh giá tài sản bảo đảm, giảm thiểu tổn thất xảy rủi ro tín dụng Việc đánh giá giá trị tài sản bảo đảm cho khoản vay khách hàng có ý nghĩa quan trọng khoản cho vay ngân hàng Ngoài thẩm định khả tài khách hàng, hầu nhƣ ngân hàng yêu cầu có tài sản bảo đảm để đảm bảo cho khoản vay, thông thƣờng tài sản bảo đảm nhà cửa, đất đai, phƣơng tiện lại có giá trị Đó điều kiện ràng buộc với khách hàng khách hàng khả toán với ngân hàng, ngân hàng phát mại tài sản để thu hồi vốn vay cho ngân hàng Việc định giá giá trị tài sản bảo đảm giảm thiểu tổn thất xảy rủi ro tín dụng, việc định giá sai dẫn đến khả thu hồi vốn bị suy giảm, ảnh hƣởng đến kết kinh doanh ngân hàng.Với tài sản có giá trị, việc định giá khiến cho khách hàng tìm phƣơng cách để có tiền trả nợ vay ngân hàng trƣớc để ngân hàng phát mại tài sản Do nâng cao lực đánh giá tài sản bảo đảm giải pháp làm giảm tỷ lệ nợ hạn nhƣ nợ xấu Agribank Chi nhánh Trung Yên  Đồng hành với Công ty bảo hiểm để phát triển sản phẩm bảo hiểm tín dụng tiêu dùng Trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn bất ổn nhƣ nay, hoạt động cho vay nói chung cho vay tiêu dùng nói riêng chứa đựng nhiều tiềm ẩn rủi ro cho ngân hàng Nhận thức rõ điều này, ngân hàng công ty bảo hiểm nên đồng hành sản phẩm bảo hiểm tín dụng tiêu dùng Giải pháp đảm bảo việc toán khoản dƣ nợ vay theo hợp đồng tín dụng ngân hàng ngƣời đƣợc bảo hiểm trƣờng hợp xảy kiện ngƣời đƣợc bảo hiểm tử vong, ngƣời 89 đƣợc bảo hiểm bị thƣơng tật toàn vĩnh viễn, ngƣời đƣợc bảo hiểm bị tích Khi xảy kiện trên, công ty bảo hiểm thay mặt khách hàng toán số dƣ nợ lại cho ngân hàng Điều giảm thiểu tối đa khoản nợ xấu khách hàng vay gặp phải rủi ro không mong muốn  Điều tra nhu cầu đào tạo để nâng cao trình độ cho cán Chất lƣợng nguồn nhân lực vấn đề quan trọng phát triển ngân hàng Chính việc đào tạo nâng cao trình độ cán nói chúng cán tín dụng nói riêng Agribank Chi nhánh Trung Yên có ý nghĩa định đến hoạt động kinh doanh Chi nhánh Tuy nhiên khóa đào tạo chủ yếu xuất phát từ đề xuất Phòng Hành nhân nhƣ Phòng chuyên môn chƣa xuất phát từ thân ngƣời đƣợc đào tạo, việc xuất phát từ ngƣời đƣợc đào tạo hiểu đƣợc nhu cầu họ gì, phƣơng pháp học sao, thời lƣợng học bao nhiêu, nội dung họ thiếu…Xuất phát từ thực tế trên, ta làm phiếu điều tra để nắm bắt đƣợc tâm tƣ nguyện vọng cán tín dụng, từ tổ chức lớp học phù hợp nâng cao đƣợc trình độ chuyên môn ngƣời, ta tham khảo mẫu phiếu điều tra nhu cầu đào tạo sau: 90 Tên đơn vị: Agribank Chi nhánh Trung Yên PHIẾU ĐIỀU TRA NHU CẦU ĐÀO TẠO Mục đích phiếu điều tra: nhằm thu thập thông tin cần thiết liên quan đến công việc yêu cầu kiến thức, kỹ để đánh giá phân tích nhu cầu đào tạo đội ngũ cán tín dụng Trên sở đó, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng quan đáp ứng nhu cầu cán tín dụng, góp phần nâng cao chất lượng công tác cho vay tiêu dùng khách hàng Agribank Chi nhánh Trung Yên Rất mong nhận ủng hộ hợp tác anh/chị I THÔNG TIN CHUNG VỀ NHÂN SỰ Họ tên: Chức vụ: II NHU CẦU ĐÀO TẠO, BỒI DƢỠNG Phần II tập trung tìm hiểu nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng cán tín dụng Các cán xem xét so sánh với công việc để tự xác định kiến thức, kỹ cần thiết cho công việc tương lai theo thứ tự ưu tiên Thông tin thu phần giúp cho việc tổ chức khóa học có thời lượng, phương pháp giảng dạy phù hợp, hiệu thu hút người học Câu Trong số các nội dung dƣới đây, kiến thức, kỹ Anh/Chị thấy cần thiết để nâng cao hiệu công tác chuyên môn - Không: Không cần thiết không ảnh hƣởng tới kết công việc - Rất ít:Không liên quan không ảnh hƣởng nhiều tới thực công việc - Cần thiết: Liên quan nhiều cần thiết để thực công việc - Rất cần: Là kiến thức, kỹ cần phải có để thực tốt công việc Nội dung kiến thức Không 1.1 Phổ biến văn chung ngành 1.2 Phổ biến văn tín dụng ngành 1.3 Phổ biến văn luật: nhƣ luật tổ chức tín dụng, luật dân sự, luật đất… đai… (Đánh dấu “X” vào ô thích hợp) 91 Rấ t Cần thiết Rất cần 1.4 Phổ biến kiến thức ngành tài ngân hàng 1.5 Phố biến kinh nghiệm hoạt động cho vay 1.6 Phổ biến quy trình xử lý tài sản bảo đảm 1.7 Phổ biến kiến thức chung tín dụng 1.8 Những kiến thức khác cần bổ xung Câu 2: Hình thức bồi dƣỡng (ở trên) phù hợp với công việc Anh/Chị nhất? (Đánh dấu “X” vào ô thích hợp) Rất Không Phù TT Các loại hình phù phù hợp hợp hợp Khóa học có thời lƣợng – ngày Khóa học có thời lƣợng – ngày Khóa học ngắn hạn từ 1-2 tuần Khóa học dài tuần Tự học Câu Phƣơng pháp dạy học khóa bồi dƣỡng theo Anh/Chị hiệu (Đánh dấu “X” vào ô thích hợp)  Vấn đáp, trao đổi kinh nghiệm, thảo luận  Thuyết trình truyền thống  Kết hợp lý thuyết thực hành  Ý kiến khác Câu Các lớp bồi dƣỡng, đối tƣợng giảng dạy theo Anh/Chị hiệu (Đánh dấu “X” vào ô thích hợp)  Giảng viên cán có trình độ kinh nghiệm lâu năm Chi nhánh Trung Yên  Chuyên viên từ Agribank Việt Nam  Giảng viên thuê từ bên  Ý kiến khác Xin chân thành cám ơn Anh/Chị dành thời gian cung cấp thông tin 92 3.3 KIẾN NGHỊ 3.3.1 Đối với Nhà nƣớc Bộ ban ngành liên quan - Trƣớc hết Nhà nƣớc cần phải ổn định môi trƣờng vĩ mô kinh tế Nhà nƣớc cần xác định rõ chiến lƣợc phát triển kinh tế, hƣớng đầu tƣ, có sách phát triển kinh tế nhiều thành phần cách ổn định, lâu dài, định hƣớng Cụ thể mục tiêu ổn định thị trƣờng, ổn định giá cả, trì tỷ lệ lạm phát mức hợp lý đƣợc coi nhiệm vụ hàng đầu Với việc Nhà nƣớc tạo môi trƣờng kinh tế- trị- xã hội ổn định lành mạnh tạo điều kiện cho trình phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập mức sống dân cƣ, khiến cho khả tích luỹ tiêu dùng công chúng ngày tăng lên, thúc đẩy mạnh mẽ nhu cầu hàng hoá - dịch vụ tiêu dùng Bên cạnh đó, việc có đƣợc môi trƣờng ổn định giúp cho doanh nghiệp an tâm tiến hành sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm cho ngƣời lao động giúp ngƣời vay có nguồn thu nhập ổn định, khả trả nợ vay đầy đủ hạn, giảm thiểu nợ hạn nợ xấu cho ngân hàng Đó sách nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng Ngân hàng thƣơng mại nói chúng Agribank nói riêng - Hiện tại, luật pháp Việt Nam tạo sở pháp lý cần thiết ban đầu cho hoạt động cho vay tiêu dùng ngân hàng thƣơng mại nhƣng chung chung Căn pháp lý cho vay tiêu dùng chƣa có sở pháp lý đầy đủ, cụ thể chặt chẽ để đảm bảo an toàn, không xảy rủi ro Các quan hệ tín dụng bị hình hoá làm tâm lý e ngại cán tín dụng việc cho vay tiêu dùng Do Nhà nƣớc cần sớm ban hành luật tín dụng tiêu dùng, tạo điều kiện cho hoạt động cho vay tiêu dùng Ngân hàng thƣơng mại có chất lƣợng hiệu Ngay từ bây giờ, Nhà nƣớc cần sớm thị cho quan lập pháp ban ngành có liên quan nghiên cứu Luật tín dụng tiêu dùng Học hỏi, nghiên cứu Luật tín dụng tiêu dùng nƣớc khác, vận dụng sáng tạo vào điều kiện thực tế Việt Nam việc cần thiết thời gian tới Dù cho hoạt động cho vay tiêu dùng Việt Nam hạn chế cần có nỗ lực từ nhiều phía thời gian không ngắn, chuẩn bị, chu 93 tất không thừa.Vì nội dung pháp lý cần phải đề cập cho vay tiêu dùng, đặc biệt chế cấp tín dụng cách tính điểm đánh giá khách hàng, từ cán tín dụng định xác cho khách hàng vay hay không tránh đƣợc rủi ro cho ngân hàng Đây điều mà cán tín dụng quan tâm - Vấn đề xử lý tài sản bảo đảm Ngân hàng thƣơng mại nói chung Agribank nói riêng gặp nhiều khó khăn Khách hàng vay vốn nhƣng gặp khó khăn tài chính, khả khoản lúc tài sản bảo đảm khách hàng bảo đảm cho khoản vay tiêu dùng đƣợc ngân hàng đƣa phát mại Tuy nhiên để phát mại đƣợc tài sản phải có phán xử tòa án nhƣ chấp thuận chủ tài sản, nhƣ việc phát mại thu hồi vốn cho ngân hàng nhiều thời gian Nhà nƣớc nhƣ Bộ ban ngành liên quan nên đƣa quy định pháp lý cho phép ngân hàng đƣợc phát mại tài sản khách hàng khả trả nợ, nhƣ Ngân hàng giảm thiểu nhanh tổn thất cho ngân hàng - Nhà nƣớc nên ƣu tiên tối đa cho hệ thống giáo dục, đầu tƣ cho hệ thống giáo dục đầu tƣ phát triển nhân tố ngƣời Vấn đề phải nằm chiến lƣợc phát triển chung quốc gia Do vậy, muốn có đội ngũ lao động có trình độ, đáp ứng đƣợc yêu cầu trình phát triển, đặc biệt ngành áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến vào bậc giới nhƣ Ngân hàng cần có đƣờng lối chiến lƣợc đạo Nhà nƣớc Do vậy, Nhà nƣớc cần có khuyến khích, hỗ trợ trƣờng đại học khối ngành kinh tế chung để tập trung vào giáo dục cho cho hệ thống NHTM vấn đề cần thiết liên quan đến ngân hàng, nắm rõ quy luật ngân hàng, biết ứng biến luật cách nhanh nhất, linh hoạt tình xảy đồng thời NHTM thƣờng xuyên cử đội ngũ cán nhân viên ngân hàng học lớp nghiệp vụ để họ nắm bắt thông tin ứng dụng nhất, đại mà học đƣợc vào công việc nhằm đạt đƣợc kết cao nhất, hoàn thành công việc xuất sắc Và với đội ngũ cán có trình độ kinh nghiệm, chất lƣợng cho vay nói chung 94 chất lƣợng cho vay tiêu dùng nói riêng đảm bảo, an toàn hiệu 3.3.2 Đối với Ngân hàng nhà nƣớc - Hiện Việt Nam chƣa có luật tín dụng tiêu dùng mà ban hành số văn hƣớng dẫn số khía cạnh, lĩnh vực cụ thể hoạt động cho vay tiêu dùng Vì ngân hàng nhà nƣớc cần hoàn chỉnh văn pháp quy hoạt động cho vay tiêu dùng trình lên Nhà nƣớc, Quốc hội ban hành thành luật chung để áp dụng cho toàn hệ thống ngân hàng Qua hiệu cho vay tiêu dùng ngân hàng thƣơng mại đƣợc đảm bảo bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho ngân hàng - Ngân hàng nhà nƣớc cần phát triển hệ thống thông tin khách hàng liên ngân hàng Hiện ngân hàng nhà nƣớc có trung tâm thông tin tín dụng CIC cập nhập thông tin khách hàng vay vốn ngân hàng, nhiên thông tin khách hàng CIC chƣa đầy đủ, cập nhật dƣ nợ khách hàng nhóm nợ Ngân hàng nhà nƣớc nên phát triển hệ thống CIC nhƣ trung tâm kho liệu khách hàng lấy từ tất ngân hàng Khi truy cập vào ta có lấy đƣợc toàn thông tin khách hàng ( có phát sinh dƣ nợ) từ nơi công tác, thu nhập, có nợ hạn hay không, hạn hạn ngày…bên cạnh có bảng đánh giá xếp hạng khách hàng ngân hàng thƣơng mại tham khảo để đƣa định vay vốn đƣợc xác hiệu - Ngân hàng nhà nƣớc nên đứng tổ chức thêm nhiều đợt tập huấn nghiệp vụ trao đổi kinh nghiệm ngân hàng thƣơng mại, hoạt động phát triển gần nhƣ hoạt động cho vay tín dụng Đặc biệt cán tín dụng cho vay tiêu dùng cần phải đƣợc trang bị số kĩ kiến thức pháp luật, thị trƣờng nhà đất, thị trƣờng động sản bất động sản, kĩ vấn thông tin để đánh giá khách hàng thu nhập khách hàng 3.3.3 Đối với Agribank Việt Nam - Agribank Việt Nam nên xây dựng thực đồng hệ thống quy chế, quy trình nội quản lý rủi ro, trọng việc xây dựng sách khách hàng vay vốn, sổ tay tín dụng, quy định đánh giá xếp hạng khách hàng vay, đánh giá chất 95 lƣợng tín dụng xử lý khoản nợ xấu hoạt động cho vay tiêu dùng - Xây dựng phận độc lập chuyên biệt phận thẩm định phận thu hồi nợ nhằm giảm thiểu rủi ro từ khâu hồ sơ ban đầu đến khâu thu hồi nợ - Thƣờng xuyên thành lập đoàn kiểm tra, kiểm tra Chi nhánh hệ thống NHNo có nợ xấu cho vay tiêu dùng cao nhằm chấn chỉnh công tác cho vay, qua phát rủi ro gặp phải để đề xuất phƣơng hƣớng xử lý khắc phục - Tổ chức thƣờng xuyên lớp đào tạo nghiệp vụ cho tất cán tín dụng, trao đổi vƣớng mắc hoạt động cho vay tiêu dùng Chi nhánh công tác, để thảo luận đƣa phƣơng pháp xử lý nhƣ học kinh nghiệm cho cán - Tiếp tục triển khai công tác đại hoá công nghệ ngân hàng, tiếp cận với công nghệ đại nƣớc nhƣ quốc tế nhằm đa dạng hoá hình thức tín dụng, nâng cao chất lƣợng cho vay nhƣ lực cạnh tranh Agribank Việt Nam 96 KẾT LUẬN Với hầu hết Ngân hàng thƣơng mại nay, hoạt động cho vay tiêu dùng mẻ không với ngân hàng mà với ngƣời tiêu dùng Việc đẩy mạnh cho vay tiêu dùng xu tất yếu ngân hàng thƣơng mại nói chung Agribank Việt Nam nói riêng, nhiên việc phát triển cho vay tiêu dùng phải với chất lƣợng cho vay vấn đề thách thức cho hầu hết ngân hàng thƣơng mại Chất lƣợng cho vay tiêu dùng có bảo đảm, hoạt động kinh doanh ngân hàng ổn định, phát triển mang lại nguồn thu không nhỏ cho ngân hàng, ngƣợc lại chất lƣợng cho vay tiêu dùng không bảo đảm, nợ hạn nhiều, nợ xấu cao ảnh hƣởng trực tiếp đến lợi nhuận kinh doanh ngân hàng Do việc nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng cần thiết không Agribank Chi nhánh Trung Yên, Agribank Việt Nam mà cần thiết với tất ngân hàng thƣơng mại Qua số liệu phân tích thực trạng cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên, ta có nhìn tổng quan để từ đƣa số giải pháp nhƣ kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng Agribank Chi nhánh Trung Yên, bƣớc đƣa hoạt động cho vay tiêu Chi nhánh phát triển số lƣợng mà đảm bảo chất lƣợng, khằng định thƣơng hiệu Agribank Chi nhánh Trung Yên nói riêng Agribank Việt Nam nói chung Nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng đề tài mới, cố gắng nhƣng khả nghiên cứu, kiến thức nhƣ kinh nghiệm thực tế thân nhiều hạn chế nên luận văn không tránh khỏi thiếu sót Tôi mong nhận đƣợc đóng góp ý kiến Thầy, Cô bạn Qua xin chân thành cảm ơn giúp đỡ Cô giáo TS.Nguyễn Thúc Hƣơng Giang, ngƣời tận tình hƣớng dẫn hoàn thành luận văn 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Báo cáo huy động vốn, báo cáo cấu cho vay Agribank Chi nhánh Trung Yên năm 2012, 2013, 2014 & 2015 Báo cáo chi tiết dƣ nợ theo thành phần kinh tế, báo cáo nợ hạn Agribank Chi nhánh Trung Yên năm 2012, 2013, 2014 & 2015 Báo cáo kết hoạt động kinh doanh Agribank Chi nhánh Trung Yên năm 2012, 2013, 2014 & 2015 Frederic S.Mishkin (2001), Tiền tệ Ngân hàng thị trường tài chính, NXB Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội Edward W.Reed Ph.d Edward K.Gill(2004), Ngân hàng thương mại, NXB Thống kê, Hà Nội Luật tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010 Luật thƣơng mại năm 2005 ( số 36/2005/QH11 ngày 14 tháng 06 năm 2005) Luật Doanh nghiệp năm 2014( số 68/2014/QH13 ngày 26 tháng 11 năm 2014) Hồ Diệu, (2001), Tín dụng ngân hàng, NXB Thống kê 10 Tô Ngọc Hƣng (2009), Giáo trình Ngân hàng thương mại, NXB Thống kê, Hà Nội 11 Nguyễn Đăng Dờn( 2004), Tiền tệ - ngân hàng, NXB Thống kê, Hà nội 12 Phan Thị Thu Hà (2009), Quản trị ngân hàng thương mại, NXB Giao thông vận tải 13 Peter S.Rose (2001), Quản trị ngân hàng thương mại, NXB Tài 14 Nguyễn Minh Hiếu (2011), Tín dụng thẩm định tín dụng ngân hàng, NXB lao động xã hội 15 Nguyễn Minh Kiều( 2006), Tiền tệ - ngân hàng, NXB Thống kê, Hà Nội 16 Nguyễn Thị Mùi (2004), Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, NXB Thống kê, Hà nội 98 17 Tô Kim Ngọc (2004), Giáo trình lý thuyết tiền tệ - ngân hàng, NXB Thống Kê, Hà Nội 18 Văn tín dụng Agribank Việt Nam từ năm 2015 19 Văn tín dụng Agribank Chi nhánh Trung Yên năm 2012 – 2015 MỘT SỐ BÀI TRÊN TRANG ĐIỆN TỬ 20 Cho vay tiêu dùng chưa khả quan Thời báo kinh tế Sài Gòn Online http://www.thesaigontimes.vn/Home/taichinh/nganhang/100403/Cho-vay-tieu-dungvan-chua-kha-quan.html (Truy cập: 22/02/2014) 21 Phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng Việt Nam nay/ Lê Thị Kim Huệ (Tạp chí Kinh tế dự báo số 21 tháng 11/2013) http://phanviennganhangphuyen.edu.vn/newsdetail.asp?menu=detail&id=854 (Truy cập: 16/02/2014) 99 ... cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên, từ đề xuất số giải pháp góp phần nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển. .. tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn Trung Yên Chƣơng 3: Giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng cho vay tiêu dùng Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp Phát triển nông thôn. .. Việt Nam Ngân hàng nông nghiệp phát triển nông thôn Việt Nam Agibank Chi nhánh Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp phát triển Trung Yên nông thôn Trung Yên NHNN Ngân hàng nhà nƣớc NHTM Ngân hàng thƣơng