Bộ giáo dục đào tạo Trờng đại học kinh tế quốc dân Kham Pha PANMALAYTHONG Hoàn thiện phát triển toán không dùng tiền mặt Kho bạc Quốc gia Lào Chuyên ngành: Kinh tế, Tài Ngân hàng Mã số: 62.31.12.01 LUậN áN TIếN Sĩ KINH Tế Ngời hớng dẫn khoa học: GS.TS.Nguyễn Văn Nam Hà Nội - 2012 iii MC LC LI CAM OAN ii DANH MC CM T VIT TT vi DANH MC BNG BIU vii DANH MC S viii DANH MC BIU ix M U CHNG 1: NHNG VN C BN V THANH TON KHễNG DNG TIN MT 1.1 Tng quan v toỏn khụng dựng tin mt 1.1.1 S cn thit ca toỏn khụng dựng tin mt 1.1.2 Khỏi nim toỏn khụng dựng tin mt 1.1.3 Cỏc ch th tham gia h thng toỏn qua cỏc t chc cung ng dch v toỏn 1.1.4 Tng quan v h thng toỏn 1.1.5 Nhng yờu cu ca toỏn khụng dựng tin mt 1.2 Cỏc phng thc v phng tin toỏn khụng dựng tin mt cỏc t chc cung ng dch v toỏn 11 1.2.1 Vai trũ toỏn khụng dựng tin mt 11 1.2.2 Cỏc phng thc toỏn khụng dựng tin mt cỏc t chc cung ng dch v toỏn 13 1.2.3 Cỏc phng tin toỏn qua t chc cung ng dch v toỏn 18 1.3 Quy trỡnh cp phỏt, toỏn cỏc khon thu, chi Ngõn sỏch Nh nc qua Kho bc 25 1.3.1 Quy trỡnh cp phỏt, toỏn cỏc khon chi Ngõn sỏch Nh nc qua Kho bc 25 1.3.2 Quy trỡnh thu Ngõn sỏch Nh nc qua Kho bc Quc gia 30 1.4 Cỏc nhõn t tỏc ủng ủn toỏn khụng dựng tin mt 32 1.4.1 Nhõn t ch quan 32 1.4.2 Nhõn t khỏch quan 33 1.5 Kinh nghim toỏn khụng dựng tin mt ca mt s nc trờn th gii v bi hc rỳt ủi vi Lo 36 iv Kt lun chng 46 CHNG 2: THC TRNG THANH TON KHễNG DNG TIN MT CA KHO BC QUC GIA LO 47 2.1 Khỏi quỏt tỡnh hỡnh hot ủng ca Kho bc Quc gia Lo 47 2.1.1 S ủ t chc b mỏy Kho bc Quc gia Lo 47 2.1.2 Chc nng v nhim v ca Kho bc Quc gia Lo 48 2.1.3 Nm Ngõn sỏch ca Cng hũa Dõn ch Nhõn dõn Lo 51 2.1.4 Hot ủng ca Kho bc Quc gia Lo 51 2.2 Thc trng t chc toỏn khụng dựng tin mt ti Kho bc Quc gia Lo 60 2.2.1 C s phỏp lý cho hot ủng toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo 60 2.2.2 Cỏc ch th liờn quan toỏn vi Kho bc Quc gia 62 2.2.3 Qun lý ủiu ho 63 2.2.4 Thanh toỏn khụng dựng tin mt qun lý n ca Kho bc Quc gia Lo 64 2.2.5 Thc trng s dng cỏc phng tin toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo 65 2.2.6 Cỏc phng thc toỏn khụng dựng tin mt ti Kho bc Quc gia Lo 72 2.3 ỏnh giỏ thc trng toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo 80 2.3.1 Kt qu ủt ủc 80 2.3.2 Nhng hn ch 82 2.3.3 Nguyờn nhõn 86 2.3.4 Nhng thit hi ca toỏn hin ti ủi vi nn kinh t 88 Kt lun chng 90 v CHNG 3: MT S GII PHP HON THIN V PHT TRIN THANH TON KHễNG DNG TIN MT CA KHO BC QUC GIA LO 91 3.1 Ch trng, chớnh sỏch ca ng v Nh nc v toỏn khụng dựng tin mt v chin lc phỏt trin Kho bc Quc gia Lo ủn nm 2020 91 3.1.1 Ch trng, chớnh sỏch ca ng v Nh nc v toỏn khụng dựng tin mt 91 3.1.2 Mc tiờu hon thin toỏn qua t chc cung ng dch v toỏn 92 3.1.3 Mc tiờu phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo 93 3.1.4 Chin lc phỏt trin Kho bc Quc gia Lo ủn nm 2020 95 3.2 Cỏc gii phỏp hon thin v phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo 97 3.2.1 Ci tin cỏc phng tin toỏn theo hng thun tin v ủn gin húa cỏc th tc 97 3.2.2 o to cỏn b ủỏp ng yờu cu toỏn: 101 3.2.3 Tng cng tuyờn truyn 102 3.2.4 Ci tin phn mm k toỏn 103 3.2.5 Hp tỏc ngnh 103 3.2.6 Hon thin, phỏt trin toỏn ca Kho bc Quc gia Lo 105 3.2.7 Hin ủi húa cụng ngh toỏn 107 3.2.8 Xõy dng c ch tớnh phớ dch v toỏn hp lý 112 3.3 Mt s kin ngh vi Chớnh ph v cỏc b ngnh liờn quan 113 3.3.1 Kin ngh Chớnh ph, B Ti chớnh v Ngõn hng Nh nc 113 3.3.2 Kin ngh vi cỏc ban ngnh liờn quan 118 Kt lun chng 120 KT LUN 121 DANH MC TI LIU THAM KHO 122 DANH MC CễNG TRèNH TC GI CễNG B 126 vi DANH MC CM T VIT TT - ATM : Mỏy rỳt tin t ủng - CHDCND : Cng ho Dõn ch Nhõn dõn - CNTT : Cụng ngh thụng tin - TXDCB : u t xõy dng c bn - HTTT : H thng toỏn - KBQG : Kho bc Quc gia - KBNN : Kho bc Nh nc - KBT : Kho bc Trung ng - LKB : Liờn Kho bc - NSNN : Ngõn sỏch Nh nc - NHTW : Ngõn hng Trung ng - NHTM : Ngõn hng thng mi - NHTMQD : Ngõn hng thng mi Quc doanh - NH : Ngõn hng - TTT : Thanh toỏn ủin t - TTKDTM : Thanh toỏn khụng dựng tin mt - TTBTM : Thanh toỏn bng tin mt - TCCDVTT : T chc cung ng dch v toỏn - TTBT : Thanh toỏn bự tr - TTD : Th tớn dng - TBTM : Tm ng bng tin mt - UNT : y nhim thu - UNC : y nhim chi vii DANH MC BNG BIU Bng 2.1: Thanh toỏn khụng dựng tin mt qun lý chi NSNN .51 Bng 2.2: Thanh toỏn khụng dựng tin mt qun lý thu NSNN 53 Bng 2.3: Tỡnh hỡnh chi lng khụng dựng tin mt cho cỏn b cụng chc qua Kho bc Quc gia Lo 55 Bng 2.4: Tỡnh hỡnh toỏn ca KBQG Lo 66 Bng 2.5: Tỡnh hỡnh s dng cỏc phng tin TTKDTM ti KBQG nm 2005/2006 2009/2010 .67 Bng 2.6: Tỡnh hỡnh toỏn sộc 70 Bng 2.7: Tỡnh hỡnh thc hin cỏc phng thc toỏn ti KBQG nm ti khúa 2005/2006 2009/2010 76 viii DANH MC S S ủ 1.1: Luõn chuyn chng t v x lý thanh, quyt toỏn bự tr rũng 14 S ủ 1.2: Luõn chuyn chng t v x lý thanh, quyt toỏn ca h thng toỏn tng tc thi .16 S ủ 1.3: Quy trỡnh toỏn y nhim chi 20 S ủ 1.4: Quy trỡnh toỏn y nhim thu 22 S ủ 1.5: Quy trỡnh toỏn th tớn dng .24 S ủ 2.1: T chc b mỏy ca KBQG Lo (hay cũn gi l V Kho bc Quc gia) .47 S ủ 2.2: T chc b mỏy ca Kho bc tnh .48 S ủ 2.3: Quy trỡnh toỏn bự tr chng t giy 79 S ủ 3.1: Quy trỡnh toỏn ủin t Kho bc 94 S ủ 3.2: Quy trỡnh ci tin toỏn y nhim thu : 99 S ủ 3.3: Quy trỡnh toỏn ủin t cn ci tin nh sau 105 S ủ 3.4: Mụ hỡnh tng th h thng toỏn .111 ix DANH MC BIU Biu ủ 2.1: Thanh toỏn khụng dựng tin mt qun lý chi NSNN 52 Biu ủ 2.2: Thanh toỏn khụng dựng tin mt qun lý thu NSNN 54 Biu ủ 2.3: Tỡnh hỡnh chi lng khụng dựng tin mt cho cỏn b cụng chc qua Kho bc Quc gia Lo .55 Biu ủ 2.4: Tỡnh hỡnh toỏn ca KBQG 66 Biu ủ 2.5: Tỡnh hỡnh s dng cỏc phng tin TTKDTM ti KBQG nm 225/2006 2009/2010 67 Biu ủ 2.6: Tỡnh hỡnh thc hin cỏc phng thc toỏn ti KBQG Lo 76 M U Tớnh cp thit ca ủ ti Vi t cỏch l Ngõn hng Chớnh ph, Kho bc Quc gia l mt thnh viờn tham gia vo h thng toỏn ca nn kinh t v cung ng cho cỏc ủn v, cỏ nhõn cỏc dch v v toỏn Thanh toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia cú tỏc dng rt ln ủi vi nn kinh t núi chung v ủi vi qun lý Ngõn sỏch Nh nc núi riờng Nú giỳp cho Kho bc Quc gia trung nhanh chúng cỏc khon thu Ngõn sỏch Nh nc (NSNN), chi Ngõn sỏch Nh nc kp thi v trc tip ti cỏc ủn v th hng Ngõn sỏch, hn ch cỏc hin tng tiờu cc , loi b tỡnh trng cng thng gi to ca Ngõn sỏch cỏc cp, thỳc ủy s ủng ca hng húa, lnh mnh húa quỏ trỡnh lu thụng tin t, phự hp vi nn kinh t hin ủi ca khu vc v th gii m Cng ho Dõn ch Nhõn dõn Lo ủang quỏ trỡnh hi nhp Thanh toỏn ca Kho bc Quc gia Lo núi riờng v ca Cng hũa Dõn ch Nhõn dõn (CHDCND) Lo núi chung cũn nhiu bt cp, cha theo kp tc ủ phỏt trin ca nn kinh t Cỏc phng tin toỏn ủang ỏp dng ti Kho bc Quc gia (KBQG) Lo vi s lng ớt, cht lng cha cao, cỏc phng thc toỏn, cỏc bn phỏp lý ủm bo cho quỏ trỡnh toỏn cũn nhiu bt cp, cụng ngh cha phự hp, trỡnh ủ cỏn b cũn hn ch Chi bng tin mt cũn chim t trng ln tng chi Ngõn sỏch Nh nc Do ủú chi Ngõn sỏch Nh nc Lo cha thc s theo ủỳng tin ủ cụng vic, tin mt b phõn tỏn nhiu cỏc qu ca cỏc ủn v th hng Ngõn sỏch Nh nc d dn ủn vic s dng sai nguyờn tc ti chớnh Thu ngõn sỏch bng tin mt cũn chim t trng ln dn ủn qun lý thu thu lng lo, tht thu thu, chi phớ cho vic thu thu ln, qun lý qu ngõn sỏch cha thc s hiu qu Cỏc bn quy ủnh v TTKDTM cũn hn ch v cha ủng b, gõy khú khn cho vic thc hin Vic nghiờn cu, tỡm cỏc gii phỏp ủ hon thin v phỏt trin TTKDTM ca Kho bc Quc gia Lo hin l mt ủ rt cp thit nhng cha cú nghiờn cu Do ủú tỏc gi chn ủ ti : Hon thin v phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo ủ nghiờn cu v vit lun ỏn Tng quan v tỡnh hỡnh nghiờn cu ca ủ ti Tin t vi bn cht l mt loi hng hoỏ ủc bit, lm trung gian, mụi gii lu thụng, toỏn hng húa, dch v Chc nng toỏn ca tin t ủc thc hin di hai hỡnh thc: toỏn bng tin mt v toỏn khụng dựng tin mt, gia chỳng luụn cú mi quan h tỏc ủng qua li v chuyn húa ln [27] Chng t rng yờu cu khỏch quan ca cỏc khon toỏn nn kinh t m nờn la chn mt hỡnh thc toỏn tin t hp lý Thc t ủũi hi phi nhn thc v dng ủ ủm bo cho chu chuyn tin t phỏt huy ủc tỏc dng tớch cc ca nú Trong mi trng hp, khụng phi bt c lỳc no vic toỏn bng chuyn khon ( hoc bng tin mt ) ủu ủc s dng mt cỏch trit ủ Vn ủ ch l cn phi dng mt cỏch linh hot v mm trờn c s phn ủu ủ gim ủn mc ti thiu cỏc khon toỏn trc tip tin mt Hon thin v phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ti Kho bc l ủ ti ủc cụng b di nhiu hỡnh thc khỏc Vit Nam v cỏc nc trờn th gii, chng hn nh : Lun ỏn thc s kinh t Gii phỏp ủ m rng toỏn khong dựng tin mt Vit Namca Nguyn Th Thanh Hi, Hc vin Ngõn hng Vit Nam [ 34] Lun ỏn thc s kinh t M rng toỏn khụng dựng tin mt da trờn nn tng cụng ngh thụng tin ti Ngõn hng Thỏi Bỡnh ca Nguyn Ngc Sõm, Hc vin Ngõn hng Vit Nam [33] Lun ỏn tin s kinh t Hon thin c ch phõn cp ngõn sỏch ca cỏc cp chớnh quyn phng ca tỏc gi Phm c Hng, trng i hc Ti chớnh K toỏn H Ni, nm 2002 [37] 112 3.2.8 Xõy dng c ch tớnh phớ dch v toỏn hp lý Xõy dng c ch tớnh phớ dch v toỏn hp lý, xỏc ủnh mc phớ ỏp dng cho cỏc giao dch toỏn liờn Ngõn hng, trờn c s ủú tỏc ủng ti ton b c cu tớnh phớ ca cỏc Ngõn hng, Kho bc, t chc tớn dng, nhm to lp mt mc phớ hp lý ủi vi ngi s dng dch v cui cựng, tng bc to lp thúi quen giao dch qua Ngõn hng thụng qua chớnh sỏch v phớ dch v toỏn hp lý, bao gm: - Nghiờn cu xõy dng chng trỡnh tớnh phớ ca Ngõn hng Nh nc Lo ủ ủm bo mc thu phớ dch v toỏn liờn Ngõn hng hp lý, khoa hc ủ lm c s cho Kho bc v cỏc t chc cung ng dch v toỏn xõy dng mc phớ cho mỡnh; - Nghiờn cu xem xột xõy dng mc thu phớ ủi vi hỡnh thc toỏn bng tin mt vi mc ủớch khuyn khớch phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt; ủ xut mt phng thc tớnh phớ hp lý cú tớnh chin lc v theo thụng l Quc t, tng xng vi cht lng dch v cung ng cho khỏch hng - Nõng cao vai trũ ca hip hi Ngõn hng ủ t chc ny thc hin ủc vai trũ ca mỡnh vic xõy dng cỏc quy ủnh chung v vic chia s phớ dch v gia cỏc Ngõn hng, ủm bo cụng bng cho cỏc Ngõn hng bo v quyn li cho khỏch hng; - Xõy dng quy ủnh cho phộp cỏc t chc cung ng dch v toỏn ủc trớch li mt phn khan thu t phớ dch v toỏn ủ ủu t nõng cp h thng toỏn ni b ca mỡnh; - ngh B Ti chớnh xem xột gim mc thu VAT ủi vi cỏc khon thu t phớ dch v toỏn, to ủiu kin cho cỏc t chc cung ng dch v toỏn tng ngun ủu t phỏt trin cỏc sn phm dch v toỏn; - Chnh sa gim mc thu phớ dch v toỏn liờn Ngõn hng ca Ngõn hng Nh nc Lo theo mc phự hp dung lng ca h thng toỏn ủin t liờn Ngõn hng, h thng chuyn tin ủin t ca Ngõn hng Nc Cng hũa Dõn 113 ch Nhõn dõn Lo; Xõy dng phớ thng niờn v phớ gia nhp ủi vi cỏc t chc cung ng dch v toỏn tham gia h thng toỏn ủin t liờn Ngõn hng NHCHDCND Lo t chc, ủú quy ủnh rừ mc ủớch s dng, ni dung s dng ca cỏc khon phớ ny quỏ trỡnh phỏt trin h thng toỏn; - Nghiờn cu xõy dng mc thu phớ dch v toỏn qua Ngõn hng v thu phớ ủi vi toỏn bng tin mt; - iu chnh li mc thu phớ dch v toỏn liờn Ngõn hng phự hp vi tỡnh hỡnh thc t da trờn nguyờn tc ủ bự ủp chi phớ; - Xõy dng chng trỡnh tớnh phớ dch v toỏn ủ cú th xỏc ủnh mc thu phớ dch v toỏn theo tng nm - Cn thit k c ch toỏn theo hng dựng ủũn by kinh t kớch thớch, phớ toỏn bng tin mt phi cao hn phớ toỏn bng chuyn khon, nhm khuyn khớch toỏn bng chuyn khon, hn ch toỏn bng tin mt õy l gii phỏp tt nhng ủ khụng ủn gin ng thi, phi kt hp vi gii phỏp x pht vi phm mang tớnh hnh chớnh mt cỏch nghiờm minh Tuy nhiờn, v lõu di, bin phỏp ny cn hn ch dn v cn tng cng cỏc bin phỏp khỏc 3.3 Mt s kin ngh vi Chớnh ph v cỏc b ngnh liờn quan phỏt trin hot ủng toỏn khụng dựng tin mt ca KBQG Lo núi riờng v ca cỏc t chc cung ng dch v toỏn núi chung cn cú s phi hp t nhiu phớa : Chớnh ph, NHNN, B ti chớnh, cỏc NHTM v cỏc ban ngnh cú liờn quan 3.3.1 Kin ngh Chớnh ph, B Ti chớnh v Ngõn hng Nh nc 3.3.1.1 Hon thin c s phỏp lý C s phỏp lý l mt nhng ủiu kin ht sc quan trng toỏn khụng dựng tin mt, ủ phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ca KBQG Lo núi riờng v ca cỏc t chc cung ng dch v toỏn núi chung thỡ cỏc bn phỏp lý cn phi hon thin, ủú l yờu cu bc xỳc ủi vi hot ủng toỏn khụng dựng tin mt trc yờu cu hi nhp vi khu vc v th gii, trc thỏch 114 thc v nhu cu phỏt trin thng mi ủin t Chớnh ph v NHNN cn ban hnh cỏc bn diu chnh v cỏc lnh vc : Mt l, ban hnh bn quy ủnh v tha thun toỏn : ủy mnh hp tỏc, liờn kt gia cỏc t chc cung ng dch v toỏn, to cỏc tin ớch toỏn cn cú bn phỏp quy tha nhn v ủiu chnh cỏc tho thun toỏn, quy ủnh rừ ni dung, quyn li v ngha v ca tng bờn ủm bo li ớch v tõm lý cho cỏc bờn tham gia toỏn Hai l, Chớnh ph cn ban hnh ch ti ủ tng cng k lut toỏn : Ri ro toỏn l mt ủ cn tr rt ln vic phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ủc bit l toỏn ủin t Chớnh ph cn cú nhng ch ti s lý nghiờm khc cỏc hot ủng liờn quan ủn gian ln TTKDTM Gian ln, la ủo, gi mo, n cp thụng tin trờn th l nhng nn mang tớnh ton cu, Chớnh ph cn phi hp vi quc t ủc bit l cỏc nc cú cụng ngh toỏn khụng dựng tin mt phỏt trin ủ phũng chng nhng nn ny Ba l, sm ban hnh lut giao dch ủin t : Lut giao dch ủin t l ch da phỏp lý ủ Kho bc Quc gia v Ngõn hng Nc Cng hũa Dõn ch Nhõn dõn Lo phỏt huy tớnh tin li ca cỏc dch v toỏn ủin t Sau ủú Chớnh ph cn ban hnh ngh ủnh giao dch ủin t ủ hng dn thi hnh v quy ủnh v ch ký v dch v chng thc ch ký ủ KBQG Lo v NH Lo cú th ỏp dng toỏn ủin t mt cỏch rng rói ngoi h thng Hon thin c s phỏp lý hin hnh nhm to ủiu kin v mt c ch, chớnh sỏch cho vic giao dch toỏn qua mng Internet, qua ủin thoi di ủng lm c s ủ KBQG phỏt trin h thng mng toỏn trc tip vi khỏch hng Bn l, ban hnh thụng t thu l phớ toỏn : Chớnh ph nờn cho phộp cỏc t chc cung ng dch v toỏn, KBQG thu phớ s dng tin mt õy l mt nhng bin phỏp kinh t nhm tỏc ủng ti cỏc t chc cú ti khon tin gi ti Ngõn hng v Kho bc Quc gia t hn ch vic rỳt tin mt ủ s dng mt cỏch khụng cn thit Mt khỏc, toỏn bng 115 tin mt l mt cỏc phng tin toỏn, l dch v ca cỏc Ngõn hng nờn vic thu phớ toỏn l phự hp ủiu kin kinh t th trng Ngõn hng Nh nc phi hp vi B Ti chớnh ban hnh thụng t hng dn thu l phớ toỏn cỏc t chc cung ng dch v toỏn Thụng t cn quy ủnh mc cao nht v thp nht ca l phớ toỏn bng tin mt; mc cao nht v thp nht ca l phớ toỏn khụng dựng tin mt cho mc phớ toỏn bng tin mt phi cao hn mc phớ toỏn khụng dựng tin mt Thụng qua chớnh sỏch thu l phớ toỏn ủ khuyn khớch khỏch hng toỏn khụng dựng tin mt, vic toỏn khụng dựng tin mt va cú l phớ r hn, li an ton, tin li hn Thụng t cng cn quy ủnh vic h tr phớ cho cỏc t chc, cỏ nhõn vic s dng dch v TTKDTM ủ tr lng qua ti khon, np thu cho KBQG - i vi vic thu thu cn quy ủnh: Nu cỏc ủn v, cỏ nhõn np bng hỡnh thc khụng dựng tin mt thỡ ủn v np thu khụng phi tr mt khon l phớ no, KBQG Lo s tr l phớ chuyn tin cho Ngõn hng, ngun tin ủ tr l phớ ny ủc trớch t lói tin gi Ngõn hng Nu ủn v ủú ủng ký sn xut kinh doanh np thu bng tin mt cú mc t triu kớp tr lờn phi np l phớ thu tin mt ủ bự ủp chi phớ kim ủm v ủ khuyn khớch cỏc ủi tng np thu bng hỡnh thc khụng dựng tin mt - i vi ti khon cỏ nhõn cn quy ủnh : Trong giai ủon hin nay, cn l phớ toỏn khụng dựng tin mt - Thụng t cn quy ủnh cỏc t chc, ủn v, cỏ nhõn cú ủng ký sn xut kinh doanh ủc quyn v cú ngha v phi m ti khon Ngõn hng v phi chp hnh quy ủnh v TTKDTM Nm l, B Ti chớnh cn phi: - Quy ủnh v tm ng tin mt: hn ch tm ng NSNN bng tin mt, tng t trng toỏn trc tip ti ủn v cung ng hng húa, dch v, toỏn theo tin ủ thc hin cụng vic 116 bng phng thc toỏn khụng dựng tin mt, cn cú bn hng dn c th v vic tm ng d toỏn Ngõn sỏch Nh nc bng tin mt Khi ủn v tm ng bng tin mt phi gi c th ni dung cn tm ng, khng ch mi mc tm ng cho cỏc ni dung khụng thuc ủi tng chi tin mt khụng vt quỏ triu kớp ủ KBQG cú c s sột duyt cho tm ng - Quy ủnh v ủnh mc tn qu ti ủn v khỏch hng : Cỏc ủn v s nghip, y ban nhõn dõn cỏc cp, ngoi nhng khon chi t NSNN, hu nh ủn v no cng cú thu nh s nghip, thu l phớtrờn thc t cỏc khon thu ny nm ngoi s kim soỏt ca Kho bc Trong ủú ủn v xin rỳt d toỏn kinh phớ bng tin mt vỡ khon rỳt ny phn ln l khon chi lng, tr cp Do ủú B Ti chớnh cn quy ủnh rừ, quy ủnh KBQG Lo cn c tỡnh hỡnh thc t, quy ủnh ủnh mc tn qu v cú quyn kim tra vic chp hnh ủnh mc tn qu tin mt ca cỏc ủn v s nghip cú thu v UBNN cỏc cp ủ vic qun lý tin mt trung ti KBQG Khi cú nhu cu chi, ngoi vic kim soỏt cỏc ủiu kin chi theo quy ủnh, KBQG cũn kim soỏt ủiu kin chi tin mt 3.3.1.2 Phỏt trin, hon thin c s vt cht cho hot ủng toỏn Mt l, y mnh toỏn ủin t liờn ngõn hng ; õy l h hng toỏn xng sng ca nn kinh t tip tc phỏt trin v hon thin h thng toỏn ủin t liờn ngõn hng nhng nm ti NHNN cn : - M rng h thng toỏn ủin t liờn ngõn hng ủn NHNN cỏc chi nhỏnh tnh, thnh ph - Cn tip tc nõng cp h thng k thut, ủng chuyn v xõy dng ch ủ bo trỡ ủm bo cho h thng toỏn cú tc ủ x lý cao, n ủnh an ton y mnh trin khai toỏn, hi nhp tt c cỏc t chc tớn dng nc vo mt h hng toỏn thng nht vi s h tr ca mỏy tớnh v phn mm tin hc Mt lnh toỏn phỏt hnh t mt KBQG tnh ny ủc toỏn d dng, nhanh chúng ti ngõn hng tnh khỏc v ngc li Hc cụng ngh 117 x lý thụng tin ca cỏc nc tiờn tin trờn th gii nhm gii quyt ủc t ủu ủ tc nghn ủng truyn, rỳt ngn thi gian x lý thụng tin theo hng cú li cho ngi s dng, to s thun tin, nhanh chúng v an ton, thu phc lũng tin ca khỏch hng ủi vi hiu qu ca phng thc toỏn khụng dựng tin mt Hai l, nghiờn cu xõy dng Trung tõm chuyn mch th, trung tõm bự tr sộc, phỏt trin cỏc Trung tõm toỏn khu vc: - Xõy dng Trung tõm chuyn mch th: Hin nay, th ca Ngõn hng no phỏt hnh thỡ ch cú th rỳt tin, toỏn ủc ti mỏy ca Ngõn hng ủú Do ủú, rt bt tin cho ngi s dng v lóng phớ vic ủu t mỏy ca cỏc Ngõn hng Cn cú trung tõm chuyn mch th ủ kt ni cỏc mỏy ATM ca cỏc Ngõn hng li vi ủ khỏch hng cú th rỳt tin ti mỏy ca bt c Ngõn hng no to ủiu kin thun li cho ngi s dng th v Ngõn hng tit kim ủc chi phớ ủu t mỏy Ngõn hng s thu l phớ s dng th thp hn Lỳc ủú s cú nhiu cỏn b cụng chc cú nhu cu ủc Ngõn hng tr thu nhp qua ti khon ATM M rng vic tr lng cỏn b cụng chc qua Ngõn hng s thun li hn - Nghiờn cu xõy dng trung tõm toỏn bự tr sộc : m rng ủc phm vi toỏn ca sộc khỏc h thng, khỏc tnh, thnh ph, trc mt, NHNN cn xõy dng v t chc Trung tõm toỏn bự tr sộc mt s thnh ph ln nh : Th ủụ Viờng Chn, Luang Pra Bang, Pc Xờ, Xa Van Na Kht, sau ủú m rng ủn cỏc tnh thnh ph khỏc Khi cỏc trung tõm bự tr sộc hot ủng n ủnh, cú hiu qu s chuyn thnh cỏc cụng ty bự tr sộc - Phỏt hnh cỏc trung tõm toỏn khu vc ủy mnh vic toỏn ủin t v m rng phm vi toỏn thng mi ủin t, NHNN nờn t chc vi trung tõm toỏn bự tr ủin t trờn phm vi ton quc ủt ti cỏc trung tõm kinh t ln ủ t chc toỏn bự tr ủin t ton quc ủc nhanh chúng v an ton 118 3.3.1.3 Tng cng tuyờn truyn qung bỏ Chớnh ph v cỏc B ngnh liờn quan cn tng cng tuyờn truyn, qung bỏ, ph bin kin thc, cung cp thụng tin ủ cỏc t chc cỏ nhõn nm bt ủc cỏc tin ớch v hiu rừ ủc cỏc ri ro, bin phỏp ủm bo an ton vic s dng cỏc phng tin toỏn khụng dựng tin mt trờn c s ủú la chn phng tin phự hp 3.3.2 Kin ngh vi cỏc ban ngnh liờn quan 3.3.2.1 i vi cỏc ủn v hot ủng lnh vc vin thụng Cỏc ủn v hot ủng lnh vc vin thụng cn ủu t cho h thng vin thụng quc gia ủt tiờu chun quc t nhm cung cp dch v vin thụng vi giỏ cc dng v hp lý T ủú thỳc ủy vic cỏc t chc cung ng dch v toỏn ng dng cụng ngh thụng tin h thng toỏn 3.3.2.2 i vi cỏc Ngõn hng thng mi Mt l, xõy dng mc thu l phớ toỏn hp lý : Trong ủiu kin hin nay, Chớnh ph cha cú ngh ủnh c th v quy ủnh thu phớ giao dch tin mt, nhng cỏc NHTM nờn quy ủnh mc thu phớ toỏn bng tin mt v mc thu phớ ủú phi cao hn phớ toỏn KDTM, khuyn khớch khỏch hng toỏn bng hỡnh thc khụng dựng tin mt Hai l, ủ cao mc tiờu phỏt trin khỏch hng cỏ nhõn : cỏn b cụng chc núi riờng v ngi dõn núi chung nhit tỡnh vi vic m ti khon ti Ngõn hng, vic tr lng cỏn b cụng chc qua Ngõn hng ủc thun li, giai ủon hin Ngõn hng cn ủt mc tiờu phỏt trin khỏch hng, ngõn hng l phớ toỏn KDTM ủi vi cỏ nhõn ủ gia tng ti khon v tng doanh s tin gi Ngõn hng bự ủp chi phớ bng ngun s d ti khon tin gi cú lói sut thp Khi khỏch hng ủó quen v a chung, tr thnh tin nghi sinh hot thỡ lỳc ủú Ngõn hng thu phớ m ti khon v phớ toỏn khụng dựng tin mt 119 Ba l, ci tin cht lng dch v: Ngõn hng cung cp cỏc dch v thun tin, tng cng cụng tỏc marketing sn phm th, m rng h thng mng li c s chp nhn th, ci tin th tc phỏt hnh th, dng cỏc sn phm th Cỏn b cụng chc cú th rỳt tin mt qua mỏy ATM, cỏc POS, chi tr tin hng húa dch v ủc hng lói sut trờn s d ti khon Ngõn hng cn thng lng vi cỏc ủn v th hng nh Bu ủin, nh mỏy nc, chi nhỏnh ủin v.v thc hin cỏc hp ủng thu h Vớ d : cỏc nhu cu tr tin thng xuyờn hng thỏng cho cỏc nhu cu chi tin ủin, tin nc, tin ủin thoi, chi cho cỏi hc hnh v.v ca khỏch hng ủụ th hin l rt ln Cỏn b cụng chc lnh thu nhp bng tin mt v trc tip ủi np tin chi phớ cỏc dch v núi trờn nờn rt mt thi gian Do ủú quy trỡnh toỏn qua NH cn thc hin khộp kớn Thu nhp ca cỏn b cụng chc ủc chuyn thng t KBQG vo ti khon m ti Ngõn hng, sau ủú ngõn hng nhn cỏc húa ủn, UNT ca ủn v th hng, cn c vo hp ủng thc hin hỡnh thc chi tr, chuyn tin cho ủn v th hng nh k ngõn hng kờ ti khon, chuyn húa ủn toỏn v mt liờn UNT cho khỏch hng 3.3.2.3 i vi chớnh quyn phng Chớnh quyn phng cỏc cp cn cú s h tr nhiu hn cho cỏc hot ủng qung bỏ, m rng dch v toỏn khụng dựng tin mt trờn bn ca mỡnh Cỏc cỏn b lónh ủo nờn di ủu, lm gng vic to thúi quen s dng cỏc dch v toỏn hin ủi, ủc bit l toỏn khụng dựng tin mt 120 Kt lun chng Trờn c s phõn tớch thc trng toỏn KDTM ca Kho bc Quc gia Lo v ủnh hng chung ca ng, Nh nc, mc tiờu ca ngnh, lun ủó nhúm gii phỏp thit thc v nhúm kin ngh ủng b vi Chớnh ph, cỏc b, ngnh liờn quan ủ phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo Thc hin ủng b cỏc gii phỏp trờn, kin ngh trờn, toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo s phỏt trin mnh m, gúp phn thc hin tt chc nng qun lý qu NSNN, cỏc qu khỏc ca Nh nc, huy ủng cho Ngõn sỏch Nh nc; ủng thi thỳc ủy TTKDTM nn kinh t phỏt trin Trờn c s ni dung v kt qu nghiờn cu ca chng, Nghiờn cu sinh cú th rỳt nhng kt lun chung di ủõy 121 KT LUN Phỏt trin TTKDTM qua KBQG Lo gúp phn quan trng ủi mi v hin ủi húa h thng Ti chớnh Ngõn hng, thỳc ủy nn kinh t phỏt trin, nõng cao hiu qu s dng NSNN, lnh mnh húa nn ti chớnh quc gia Vi chng lun ỏn ủó hon thnh nhim v ủ ra, c th: Nghiờn cu nhng ủ cú tớnh cht lý lun v TTKDTM cỏc TCCDVTT ủú cú KBNN, nghiờn cu cỏc phng tin toỏn, cỏc phng thc toỏn khụng dựng tin mt, c s phỏp lý, cỏc ch th tham gia toỏn, cỏc yu t nh hng ủn quỏ trỡnh toỏn Tỡm hiu tỡnh hỡnh TTKDTM ca mt s nc phỏt trin trờn th gii, ủỳc rỳt kinh nghim ủi vi Cng ho Dõn ch Nhõn dõn Lo Phõn tớch c ch TTKDTM ti KBQG Lo , nhng mt cũn tn ti ca c ch ủú Nghiờn cu, thu thp s liu hot ủng toỏn ca Kho bc Quc gia Lo t nm ti khúa 2005/2006 ủn nm ti khúa 2009/2010, nhng nhn ủnh, ủỏnh giỏ, ch nhng tn ti, bt cp ca phng tin v phng thc toỏn, cỏc ủiu kin toỏn v ch rừ nguyờn nhõn ca nhng tn ti, bt cp cn khc phc T nhng c s lý lun v thc trng toỏn khụng dựng tin mt ti KBQG Lo ủc phõn tớch chng 1, lun ủó ủ cỏc gii phỏp v nhúm kin ngh thit thc v kh thi nhm hon thin v phỏt trin TTKDTM ti Kho bc Quc gia Lo gúp phn hin ủi húa h thng ti chớnh, ngõn hng theo quan ủim ca ng v Nh nc Lun ỏn ủ cp mt cỏch ton din, cú h thng toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo, ủõy l ủ rng v phc nờn khú trỏnh nhng thiu sút Nhng vi tõm huyt ca ngi lm nghiờn cu khoa hc ng dng mụi trng thc t KBQG Lo ủang quỏ trỡnh ủi mi v hin ủi húa cụng ngh, tỏc gi hy vng rng cụng trỡnh nghiờn cu s ủúng gúp vo vic phỏt trin toỏn khụng dựng tin mt ca Kho bc Quc gia Lo 122 DANH MC TI LIU THAM KHO B Ti chớnh (1994), Thụng t s 23/BTC, ngy 30/3/1994 v qun lý thu chi NSNN qua KBQG B Ti chớnh (1995), iu l s 1369/BTC, ngy 20/12/1995 v qun lý v x dng qu tớn dng v ti tr t nc ngoi B Ti chớnh (1997), cụng s 879/BTC, ngy 24/3/1997, v vic hng dn thc hin th tc giy t chi Ngõn sỏch Nh nc qua Kho bc Quc gia Lo B Ti chớnh (2001), Quyt ủnh s 1161/BTC, ngy 6/8/2001, v v trớ, vai trũ, nhim v, quyn hn v c cu t chc ca v Kho bc B Ti chớnh (2002), Thụng t s 2397/BTC, ngy 26/11/2002, v hn mc kinh phớ NSNN B Ti chớnh (2005), cụng s 2072, ngy 20/9/2005, v vic hng dn quy trỡnh nghip v toỏn ủin t h thng Kho bc Quc gia Lo B Ti chớnh (2007), Quyt ủnh s 2500/BTC, ngy 15/10/2007, v c cu t chc v hot ủng ca KBQG B Ti chớnh (2010), Thụng t s 0723/BTC, ngy 20/4/2010 v trỏch nhim kim soỏt chi NSNN qua h thng Kho bc B Ti chớnh, Quyt ủnh s 1706/Q-BTC, ngy 22/10/2001, v th l chi tiờu Ngõn sỏch Nh nc 10 C quan thụng tin lý lun v nghip v ca ngnh Ti chớnh, Tp ti chớnh s 7, s nm 2005, s 5, s 10 nm 2006 11 Chớnh ph (1993) Ngh ủnh s 20/CP, ngy 18/02/1993, cụng b ỏp dng quy ch chung ca k toỏn Nh nc 12 Chớnh ph (1993), Ngh ủnh s 18/N-CP ngy 17/02/1993 v vic thnh lp Kho bc Quc gia Lo 13 Chớnh ph (1993), Ngh ủnh s 25/N-CP, ngy 18/02/1993 v vic t chc thc hin lut NSNN 123 14 Chớnh ph (2009), Thụng t s 299/CP, ngy 20/5/2007, v vic ban 15 Chớnh ph (2010), Ngh ủnh s 295/N-CP, ngy 01/6/2010, v Kho bc Quc gia 16 Chớnh ph, Ngh ủnh 273/CP, ngy 20/9/2009, v chp nhn v ban hnh chin lc phỏt trin h thng t chc Ti chớnh Ngõn hng ca CHDCND Lo t nm 2009-2020 17 Chớnh ph, Ngh ủnh s 175/CP, nga 22/10/1996, v cung ng v s dng sộc 18 Chớnh ph, Thụng t s 384/BTK-CP, ngy 6/3/2009, v vic cho phộp toỏn tin lng qua ti khon cỏ nhõn cho lc lng An ning Quc phũng 19 Dng Hu Hnh (MPA 1973), Ngõn hng Trung ng cỏc vai trũ v cỏc nghip v, nh xut bn Lao ủng 20 hnh toỏn tin lng qua ti khon cho cỏn b, cụng chc hng lng t NSNN 21 Kho bc Nh nc Vit Nam (2006), Ch ủ k toỏn Ngõn sỏch v hot ủng nghip v Kho bc Nh nc, Nh xut bn Ti chớnh 22 Kho bc Nh nc Vit Nam, Tp qun lý ngõn qu s 7, s 10, s 11 nm 2006 23 Kho bc Quc gia Lo (2007 2010), Bỏo cỏo hng nm, Vientiane 24 Kho bc Quc gia Lo (2009), Cụng s 1231/KBQG, ngy 9/02/2009, v vic hng dn thc hin thu Ngõn sỏch Nh nc ca khu Quc t v ca khu phng 25 Kho bc Quc gia Lo (2010), D ỏn lnh mnh húa Ti chớnh cụng 26 legal.khai tri.vn [Truy cp : 05/01/2001] 27 Mai Bn, Tp Khoa hc ủo to Ngõn hng, s 6/2004 v qun lý hot ủng TTBTM nn kinh t th trng 28 Mai Bn, Thanh toỏn ngõn hng Thng mi ủin t ủn nm 2010, K yu cỏc cụng trỡnh nghiờn cu khoa hc ngnh nõn hng (quyn 4, NXB Thng kờ, H Ni 124 29 Ngõn hng Cng ho Dõn ch Nhõn dõn Lo (2005, 2006, 2007, 2008), Bỏo cỏo thng niờn 30 Ngõn hng Cng ho Dõn ch Nhõn dõn Lo (2008), i hi Ngõn hng Nh nc ton quc 31 Ngõn hng Trung ng Lo, Bỏo cỏo s 06/NHT ngy 21/04/2008 v tỡnh hỡnh t chc thc hin qun lý ngoi t, khuyn khớch s dng tin kớp v TTKDTM nm 2007 v k hoch nm 2008 32 Nguyn Hu Ti, (2002) Gớao trỡnh Lý thuyt Ti chớnh tin t, Trng i hc Kinh t Quc dõn 33 Nguyn Ngc Sõm M rng toỏn khụng dựng tin mt da trờn nn tng cụng ngh thụng tin ti Ngõn hng Thỏi Bỡnh , Lun ỏn thc s kinh t, Hc vin Ngõn hng Vit Nam, nm 2005 34 Nguyn Th Thanh Hi Gii phỏp ủ m rng toỏn khụng dựng tin mt Vit Nam , Lun ỏn thc s kinh t, Hc vin Ngõn hng Vit Nam, nm 2002 35 Nguyn Th Thanh Hng (2005), giỏo trỡnh k toỏn Ngõn hng, Nh xut bn Thng kờ 36 Nguyn Vit Cng i mi c ch phõn cp qun lý ngõn sỏch Nh nc, trng i hc Ti chớnh K toỏn H Ni, nm 2001 37 Phm c Hng, 2002, Hon thin c ch phõn cp ngõn sỏch ca cỏc cp chớnh quyn phng, Lun ỏn tin s kinh t trng i hc Ti chớnh K toỏn H Ni 38 Phan Vn Dng, 2001, Cỏc bin phỏp tng cng qun lý thu, chi ngõn sỏch cỏc tnh duyờn hi Trung, Lun ỏn thc s kinh t 39 Quc hi (2006), Lut NSNN sa ủi, b sung s 02/QH, ngy 26/12/2006 40 Quc hi (2006), Lut sa ủi Ngõn hng Cng ho Dõn ch Nhõn dõn Lo, s 02/QH, ngy 26/12/2006 41 Quc hi (2006), Ngh ủnh chng tin s 55/QH, ngy 27/03/2006 125 42 Quc hi (2010), Tng kt 25 nm ủi mi ca h thng ngõn hng Lo 43 Quc hi (2010), Tng kt thc hin k hoch nm ln th VI ca CHDCND Lo 44 Tụ Kim Ngc (2005), Giaos trỡnh Lý thuyt tin t - ngõn hng, NXB Thng kờ, H Ni 45 y ban cỏc h thng toỏn v quyt toỏn (2000), ủúng gúp ca cỏc h thng toỏn vi n ủnh ti chớnh (The contribution of payment systems to financial stability) 46 Vn To, 2009, toỏn khụng dựng tin mt, thc trng, nguyờn nhõn v gii phỏp, Ngõn hng s 19 47 Vin Tin t Chõu u (1996), cỏc h thng toỏn liờn minh Chõu u, Nh xut bn thng kờ 48 Wikipede 126 DANH MC CễNG TRèNH TC GI CễNG B Kham Pha PANEMALAYTHONG ( 2010), Mt s gii phỏp ủ thu hỳt dõn c m ti khon tin gi ti Ngõn hng , Tp ngõn hng, s 2, Vientiane Kham Pha PANEMALAYTHONG (2011), Mt s gii phỏp m rng toỏn khụng dựng tin mt dõn c , Tp ngõn hng, s 3, Vientiane