BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI ĐÀO THU HẢI MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TẠI CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THUỘC QUẬN LONG BIÊN, TP HÀ NỘI CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số: LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học PGS.TS PHAN HUY ĐƯỜNG Hà Nội - Năm 2013 MỤC LỤC MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ 10 CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC 10 1.1 Chất lượng quản lý chất lượng dạy học Error! Bookmark not defined 1.1.1 Nguồn gốc khái niệm Error! Bookmark not defined 1.1.2 Các khái niệm có liên quan 10 1.2 Quản lý chất lượng dạy học 12 1.2.1 Quản lý chất lượng 12 1.2.2 Quản lý chất lượng dạy học 12 1.3 Nội dung quản lý chất lượng dạy học 13 1.3.1 Mục tiêu dạy học cấp THCS Error! Bookmark not defined 1.3.2 Yêu cầu nội dung dạy học cấp THCS Error! Bookmark not defined 1.3.3 Yêu cầu phương pháp tổ chức dạy học cấp THCS Error! Bookmark not de 1.3.4 Các yếu tố đảm bảo chất lượng dạy học cấp THCS Error! Bookmark not defi 1.3.5 Đánh giá chất lượng dạy học cấp THCS Error! Bookmark not defined 1.4 Quản lý CLDH Phòng GD&ĐT cấp THCS Error! Bookmark not defined 1.4.1 Mục tiêu quản lý CLDH Phòng GD&ĐT cấp THCSError! Bookmark 1.4.2 Nội dung quản lý CLDH Phòng GD&ĐT cấp THCS 13 1.4.3 Phương pháp quản lý CLDH Phòng GD&ĐT cấp THCS 15 1.5 Kinh nghiệm quản lý chất lượng dạy học khối THCS thuộc quận Hoàn Kiếm áp dụng quận Long Biên 16 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC 20 2.1 Đặc điểm phát triển kinh tế xã hội giáo dục quận Long Biên, Hà Nội 20 2.1.1 Một số nét điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội quận Long Biên 20 2.1.2 Một số nét phát triển nghiệp giáo dục huyện quận Long Biên 26 2.1.3 Một số nột bậc THCS quận Long Biên 27 2.1.4 Một số nét Phòng GD&ĐT quận Long Biên 32 2.2 Thực trạng chất lượng dạy học trường THCS quận Long Biên .Error! Bookmark not defined 2.3 Thực trạng biện pháp quản lý CLDH phòng Giáo dục Đào tạo trường THCS quận Long Biên Thành phố Hà Nội 33 2.3.1 Thực trạng nhận thức lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD&ĐT hiệu trưởng trường THCS quận Long Biên biện pháp quản lý CLDH Phòng GD&ĐT trường THCS 33 2.3.2 Thực trạng thực biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên, Thành phố Hà Nội 38 2.4 Ưu điểm, hạn chế nguyên nhân quản lý dạy học Phòng GD&ĐT trường THCS quận Long Biên 58 2.4.1 Những ưu điểm: 58 2.4.2.Những hạn chế: 59 2.4.3 Những nguyên nhân hạn chế: 60 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở CÁC TRƯỜNG THCS QUẬN LONG BIÊN 62 3.1 Nguyên tắc đề xuất biện pháp 62 3.1.1 Nguyên tắc mục tiêu 62 3.1.2 Nguyên tắc hệ thống 62 3.1.3 Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn 62 3.1.4 Nguyên tắc khả thi, hiệu 62 3.2 Các giải pháp quản lý chất lượng dạy học trường THCS quận Long Biên 63 3.2.1 Kế hoạch hố cơng tác quản lý CLDH 63 3.2.2 Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển cán bồi dưỡng nâng cao lực quản lý cho cán quản lý trường THCS 67 3.2.3 Chỉ đạo thực đa dạng hoá hình thức tổ chức dạy học 70 3.2.4 Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính tích cực, chủ động học sinh 71 3.2.5 Bồi dưỡng động cơ, tinh thần, thái độ học tập phương pháp tự học cho học sinh 76 3.2.8 Chỉ đạo trường thực đổi kiểm tra, đánh giá học sinh trường THCS 85 3.2.9 Đổi tra, kiểm tra, tự kiểm tra hoạt động dạy học trường THCS 88 3.2.10 Ứng dụng tin học vào hoạt động dạy học quản lý CLDH có hiệu 91 3.3 Thăm dị tính khả thi biện pháp 93 KẾT LUẬN 101 TÀI LIỆU THAM KHẢO 106 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CLDH : Chất lượng dạy học CNTT Công nghệ thông tin CLGD : Chất lượng giáo dục GV Giáo viên THCS : Trung học sở NV Nhân viên GD&ĐT : Giáo dục đào tạo ĐH : Đại học UBND : Ủy ban nhân dân CĐ : Cao đẳng NXB : Nhà xuất TC : Tại chức THPT : Trung học phổ thông HS : Học sinh GDTX : Giáo dục thường xuyên CBQL : Cán quản lý CQG Chuẩn Quốc gia HĐND : Hội đồng nhân dân CSVC Cơ sở vật chất SGK Sách giáo khoa DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ Bảng: Bảng 2.1: Quy mô sĩ số học sinh bậc THCS 28 Bảng 2.2: Tình hình sở vật chất bậc THCS năm học 2012-2013 28 Bảng 2.3: Tình hình đội ngũ Hiệu trưởng bậc THCS năm học 2012-2013 29 Bảng 2.4: Tình hình đội ngũ giáo viên trực tiếp giảng dạy năm học 2012-2013 30 Bảng 2.5: Kết thi học sinh giỏi 31 Bảng 2.6: Thực trạng dạy học trường THCS quận Long Biên 32 Bảng 2.7 Kết nhận thức lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD&ĐT quận Long Biên biện pháp quản lý CLDH 34 Bảng 2.8: Kết nhận thức Hiệu trưởng trường THCS biện pháp quản lý CLDH trường THCS 35 Bảng 2.9: Kết nhận thức chung Phòng GD&ĐT Hiệu trưởng trường THCS biện pháp quản lý CLDH 37 Bảng 2.10: Thực trạng số lượng biện pháp quản lý CLDH Phòng GD&ĐT thực trường THCS quận Long Biên 39 Bảng 2.11: Kết điều tra lãnh đạo, chuyên viên Phòng GD&ĐT chất lượng thực biện pháp quản lý CLDH 42 Bảng 2.12: Kết điều tra cán quản lý giáo viên trường THCS chất lượng thực biện pháp quản lý CLDH 44 Bảng 2.13: Kết đánh giá Phòng GD&ĐT CBQL,GV trường THCS chất lượng thực biện pháp quản lý CLDH 45 Bảng 2.14: Kết nhận thức thực biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên 46 Bảng 2.15: Chất lượng thực biện pháp đạo, kiểm tra, giám sát trường thực mục tiêu dạy học cấp học, môn học 47 Bảng 2.16: Chất lượng thực biện pháp đạo thực đầy đủ, tiến độ nội dung, chương trình dạy học 48 Bảng 2.17: Chất lượng thực biện pháp Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển bồi dưỡng nâng cao lực quản lý cho cán quản lý trường THCS 49 Bảng 2.18: Chất lượng thực nhóm biện pháp Phân cơng sử dụng hợp lý, bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn, tay nghề cho đội ngũ giáo viên 50 Bảng 2.19: Chất lượng thực nhóm biện pháp Chỉ đạo thực đa dạng hố hình thức tổ chức dạy học 52 Bảng 2.20: Chất lượng thực biện pháp Đầu tư khai thác sử dụng có hiệu sở vật chất, trang thiết bị dạy học 53 Bảng 2.21: Chất lượng thực biện pháp Phối hợp tốt lực lượng giáo dục việc giáo dục tinh thần, động cơ, thái độ học tập cho học sinh quản lý tốt nếp học tập học sinh 55 Bảng 2.22: Chất lượng thực biện pháp Đổi kiểm tra, đánh giá xếp loại học sinh 57 Bảng 3.1: Kết thăm dị tính cần thiết biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên 94 Bảng 3.2: Kết thăm dị tính khả thi biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên 96 Bảng 3.3: Kết thăm dị tính cần thiết tính khả thi 10 biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên 97 Sơ đồ: Sơ đồ 1.1: Các thành phần tạo nên chất lượng sở giáo dụcError! Bookmark n MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Đảng Nhà nước ta khẳng định: "Thực coi giáo dục - đào tạo, quốc sách hàng đầu Nhận thức sâu sắc giáo dục - đào tạo với khoa học công nghệ nhân tố định tǎng trưởng kinh tế phát triển xã hội, đầu tư cho giáo dục - đào tạo đầu tư phát triển Thực sách ưu tiên, ưu đãi giáo dục - đào tạo, đặc biệt sách đầu tư sách tiền lương, có giải pháp mạnh mẽ để phát triển giáo dục" Nghị Đại hội rõ nhiệm vụ để phát triển giáo dục là: "Ưu tiên hàng đầu cho việc nâng cao chất lượng dạy học Đổi chương trình, nội dung, phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tăng cường sở vật chất nhà trường, phát huy khả sáng tạo độc lập suy nghĩ học sinh, sinh viên Coi trọng bồi dưỡng cho học sinh, sinh viên khát vọng mãnh liệt xây dựng đất nước giàu mạnh, gắn liền lập nghiệp thân với tương lai cộng đồng, dân tộc, trau dồi cho học sinh, sinh viên lĩnh, phẩm chất lối sống hệ trẻ Việt Nam đại", “ Đổi công tác quản lý giáo dục” [1, tr 6] Trong nhà trường, hoạt động dạy học hoạt động nhất, trọng tâm nhất, đường chủ yếu để hình thành phát triển nhân cách học sinh Hoạt động dạy học hoạt động chủ đạo chi phối hoạt động khác nhà trường Chính quản lý CLDH nhiệm vụ quan trọng cấp quản lý giáo dục Để nâng cao CLDH nhà trường cần phải đổi mới, nâng cao chất lượng thực biện pháp quản lý CLDH trường THCS bậc học tảng hệ thống giáo dục quốc dân Sau 20 năm thực nghiệp đổi Đảng, nghiệp giáo dục quận Long Biên(Trước huyện Gia Lâm) có nhiều tiến rõ nét Quy mơ giáo dục giữ vững, loại hình trường lớp mở rộng, sở vật chất trường lớp tăng cường, đến năm 2010, toàn Quận có 20 trường đạt chuẩn quốc gia Chất lượng đội ngũ giáo viên chuẩn hố nhanh chóng, chất lượng hiệu giáo dục không ngừng nâng lên, quận hoàn thành phổ cập giáo dục Tiểu học độ tuổi năm 2000 phổ cập giáo dục Trung học sở năm 2001 Đối với hoạt động dạy học cấp Trung học sở, nhà trường thực nhiều biện pháp quản lý phong phú để đạo, điều hành hoạt động dạy học trường THCS có nếp, kỷ cương, thực có chất lượng nội dung, chương trình dạy học, đảm bảo mục tiêu giáo dục Điều làm cho CLDH cấp THCS bước nâng lên, chất lượng học sinh giỏi đại trà ngày tiến Tuy nhiên hoạt động dạy học quản lý dạy học cấp học số hạn chế như: Việc đổi phương pháp dạy học chưa thực có chiều sâu, chưa thường xuyên, liên tục, chưa thành nhu cầu giáo viên; việc đầu tư khai thác sử dụng thiết bị đồ dùng hạn chế, quận thành lập ngày tháng 11 năm 2003, có nhiều thuận lợi việc xây dựng sở vật chất tỷ lệ trường THCS đạt chuẩn quốc gia thấp; phận học sinh hạn chế khả tự học, chưa tích cực phấn đấu vươn lên học tập, việc kiểm tra đánh giá học sinh chưa sát với chất lượng thực tế, chất lượng kiểm tra giám sát hoạt động dạy học trường cịn hạn chế Những hạn chế địi hỏi nhà trường phải đổi mới, nâng cao chất lượng thực biện pháp quản lý CLDH để hoạt động dạy học có hiệu quả, nếp Trong năm qua có nhiều nhà khoa học, nhà quản lý giáo dục nghiên cứu đề xuất biện pháp quản lý CLDH Hiệu trưởng nhà trường, song quận Long Biên, Hà Nội chưa có đề tài nghiên cứu biện pháp quản lý CLDH trường THCS Để hoạt động dạy học quản lý chất lượng dạy học trường THCS quận Long Biên có nếp, chất lượng hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực cho quê hương đất nước, cần phải nghiên cứu đề xuất biện pháp quản lý chất lượng dạy học trường THCS cách khoa học, khả thi Với lý trên, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu “Một số giải pháp hoàn thiện quản lý chất lượng dạy học phòng Giáo dục Đào tạo trường THCS thuộc quận Long Biên, Hà Nội ” Tình hình nghiên cứu: 2.1.1 Những tư tưởng, quan điểm dạy học quản lý CLDH nước giới Ngay từ thời cổ đại, vấn đề dạy học quản lý dạy học nhiều nhà triết học, nhà giáo dục học phương Tây phương Đông nghiên cứu tổng kết Ta cho tư tưởng cơng trình nghiên cứu quan trọng sau đây: (i) Xôcrat (469- 415 TCN) nêu lên quan điểm giáo dục phải giúp người tìm thấy, tự khẳng định thân Để nâng cao hiệu dạy học cần phải có phương pháp giúp hệ trẻ bước tự khẳng định, tự phát tri thức phù hợp với chân lý, (ii) Khổng Tử (551- 475 TCN) - nhà tư tưởng, nhà giáo dục lớn Trung Hoa cổ đại nêu lên quan điểm phương pháp dạy học dùng cách gợi mở, từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp, đồng thời đòi hỏi người học phải tích cực suy nghĩ, địi hỏi học trị phải luyện tập, phải hình thành nếp, thói quen học tập, học chán, dạy mỏi Trong dạy học, ông đề cao việc tự học, tự tu dưỡng, phát huy tính tích cực sáng tạo, phát huy lực nội sinh, dạy học sát đối tượng, cá biệt hoá đối tượng, kết hợp học với hành, lý thuyết gắn với thực tiễn, phát triển động cơ, hứng thú, ý chí người học Đến phương pháp giáo dục Khổng Tử học lớn cho cán quản lý giáo viên chúng ta, (iii) J.A Cômenxki (1592 - 1670) nhà giáo dục vĩ đại người Séc, đại biểu xuất sắc chủ nghĩa nhân văn, 92 3.2.10.2 Cách thực 1- Bồi dưỡng kiến thức tin học kỹ sử dụng máy vi tính cán quản lí giáo viên - Tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức công nghệ thông tin cho Hiệu trưởng, hiệu phó trường THCS, đảm bảo cán quản lý trường biết sử dụng thành thạo máy vi tính khai thác thơng tin mạng Internet - Chỉ đạo trường tổ chức lớp học phổ cập tin học cho giáo viên Giáo viên phải tự học tập nâng cao trình độ tin học, biết sử dụng phần mềm dạy học, biết khai thác thông tin mạng để phục vụ giảng - Thành lập, bồi dưỡng, đào tạo tổ giáo viên cốt cán tin học có trình độ cao làm nịng cốt cho phong trào tin học hoá ngành 2- Tăng cường đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin phần mềm dạy học, quản lý CLDH - Chỉ đạo trường tăng cường đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin Phấn đấu đến năm 2014 tất các trường THCS có phịng máy vi tính, nối mạng nội kết nối Internet Các trường có phịng học mơn, lắp đặt sẵn máy chiếu để tiện cho việc sử dụng Mỗi giáo viên phải tự trang bị cho máy tính cá nhân - Xây dựng hệ thống truyền dẫn thơng tin thơng suốt trường Phịng GD&ĐT - Chỉ đạo trường mua ứng dụng phần mềm thông dụng dạy học quản lý CLDH 3- Xây dựng quy định cụ thể việc áp dụng công nghệ thông tin dạy học quản lý CLDH - Quy định chế độ thông tin báo cáo phải văn in, số báo cáo CLGD, thống kê đội ngũ, kết phổ cập phải file liệu số; 93 Quản lý cán xét tốt nghiệp, in tốt nghiệp phần mềm Quy định điều kiện giáo viên soạn máy vi tính để chống chép giáo án giống - Trong năm học tới Phịng GD&ĐT cần có quy định phù hợp với tình hình sở vật chất trường để phát huy hiệu công nghệ thông tin dạy học quản lý CLDH như: + Tất trường áp dụng phần mềm quản lý cán bộ, phần mềm thống kê, phần mềm quản lý điểm nhà trường + Tất giáo viên phải biết soạn giáo án máy vi tính, sử dụng thành thạo máy chiếu, khai thác thông tin mạng để phục vụ giảng + Xây dựng khai thác sử dụng ngân hàng đề kiểm tra chung + Xây dựng ngân hàng giáo án điện tử chất lượng cao - Quy định cụ thể việc kiểm tra giám sát hiệu trường nhà trường việc áp dụng công nghệ thông tin giáo viên, chống chép giáo án, sáng kiến kinh nghiệm 3.3 Thăm dị tính khả thi biện pháp Để thăm dị tính cần thiết khả thi biện pháp đề xuất, dùng phương pháp xin ý kiến chuyên gia Các chuyên gia hỏi 32 đồng chí có nhiều kinh nghiệm quản lý CLDH, gồm có: đồng chí lãnh đạo Quân Uỷ, UBND quận phịng ban quận, 12 đồng chí lãnh đạo, chun viên Phòng GD&ĐT, 16 Hiệu trưởng trường THCS Nội dung phiếu hỏi tính cần thiết tính khả thi 10 biện pháp đề xuất với câu hỏi đóng, với mức độ trả lời Thời gian tiến hành điều tra thăm dò vào tháng tháng năm 2013 Kết thăm dò nêu bảng 3.1, bảng 3.2 bảng 3.3: 94 Bảng 3.1: Kết thăm dị tính cần thiết biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên STT Các biện pháp quản lý Kế hoạch hố cơng tác quản lý CLDH Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển bồi dưỡng nâng cao lực quản lý cán quản lý trường THCS Thực đa dạng hố hình thức tổ chức dạy học Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh Bồi dưỡng động cơ, tinh thần, thái độ học tập, bồi dưỡng phương pháp tự học cho học sinh Chỉ đạo trường đầu tư, khai thác, sử dụng có hiệu thiết bị đồ dùng dạy học Đẩy mạnh tiến độ xây dựng trường THCS đạt chuẩn quốc gia Thực đổi kiểm tra, đánh giá HS Đổi tra, kiểm tra, tự kiểm tra hoạt động dạy học trường THCS Ứng dụng tin học vào hoạt động dạy 10 học quản lý CLDH có hiệu Tổng cộng Tính cần thiết Số người hỏi Rất cần thiết Cần thiết Không cần thiết 32 25 89 2,78 32 24 88 2,75 32 21 11 85 2,65 32 31 95 2,97 32 23 87 2,71 32 30 94 2,93 32 28 92 2,87 32 27 91 2,84 32 29 93 2,90 32 15 17 79 2,47 10 ∑ X Thứ bậc 892 2,78 Nguồn: Kết điều tra 95 Nhận xét: Nhìn chung tính cần thiết biện pháp đề xuất đồng chí hỏi đánh giá mức độ Rất cần thiết, thể giá trị trung bình X = 2,78 Trong số 10 biện pháp đề xuất có 9/10 biện pháp đánh giá chung mức độ Rất cần thiết với X từ 2,65 đến 2,97, có biện pháp đánh giá chung mức độ Cần thiết với X = 2,47 Khơng có biện pháp có ý kiến Khơng cần thiết Biện pháp đánh giá cần thiết biện pháp “Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh ” với X = 2,97 Biện pháp đánh giá cần thiết biện pháp “Ứng dụng tin học vào hoạt động dạy học quản lý CLDH” mức độ Cần thiết với X = 2,47 96 Bảng 3.2: Kết thăm dò tính khả thi biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên STT Các biện pháp quản lý Số người hỏi Tính khả thi Rất Khả Không khả thi khả thi thi ∑ X Thứ bậc Kế hoạch hố cơng tác quản lý CLDH 32 27 91 2,84 Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển bồi dưỡng nâng cao lực quản lý cán quản lý trường THCS 32 25 89 2,78 Thực đa dạng hố hình thức tổ chức dạy học 32 27 91 2,84 4 Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh 32 31 95 2,97 Bồi dưỡng động cơ, tinh thần, thái độ học tập, bồi dưỡng phương pháp tự học cho học sinh 32 23 87 2,71 Chỉ đạo trường đầu tư, khai thác, sử dụng có hiệu thiết bị đồ dùng dạy học 32 30 94 2,93 Đẩy mạnh tiến độ xây dựng trường THCS đạt chuẩn quốc gia 32 20 12 84 2,63 Thực đổi kiểm tra, đánh giá HS 32 24 88 2,75 Đổi tra, kiểm tra, tự kiểm tra hoạt động dạy học trường THCS 32 29 93 2,90 10 Ứng dụng tin học vào hoạt động dạy học quản lý CLDH có hiệu 32 14 18 78 2,43 10 Tổng cộng 890 2,78 Nguồn: Kết điều tra Nhận xét: Nhìn chung tính khả thi biện pháp đề xuất đánh giá chung Rất khả thi, thể giá trị trung bình chung X = 2,78 Có 9/10 97 biện pháp đánh giá mức độ Rất khả thi với X từ 2,63 đến 2,97 Có biện pháp đánh giá mức độ Khả thi với X = 2,43 Trong 10 biện pháp đề xuất khơng có ý kiến đánh giá Khơng khả thi Biện pháp đánh giá có tính khả thi cao biện pháp “Bồi dưỡng phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh” với X = 2,97 Biện pháp đánh giá khả thi biện pháp “Tăng cường ứng dụng tin học vào hoạt động dạy học quản lý CLDH” mức Khả thi với X = 2,43 Bảng 3.3: Kết thăm dị tính cần thiết tính khả thi 10 biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên STT Tính cần Tính khả thiết thi Thứ Thứ X X bậc bậc 2,78 2,84 Các biện pháp quản lý Kế hoạch hố cơng tác quản lý CLDH Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển bồi dưỡng nâng cao 2,75 lực quản lý cán quản lý trường THCS 2,78 Thực đa dạng hố hình thức tổ chức dạy học 2,65 2,84 4 Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu 2,97 hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh 2,97 Bồi dưỡng động cơ, tinh thần, thái độ học tập, bồi dưỡng 2,71 phương pháp tự học cho học sinh 2,71 Chỉ đạo trường đầu tư, khai thác, sử dụng có hiệu 2,93 thiết bị đồ dùng dạy học 2,93 Đẩy mạnh tiến độ xây dựng trường THCS đạt chuẩn quốc gia 2,87 2,63 Thực đổi kiểm tra, đánh giá HS 2,84 2,75 Đổi tra, kiểm tra, tự kiểm tra hoạt động dạy học 2,90 trường THCS 2,90 10 Ứng dụng tin học vào hoạt động dạy học quản lý CLDH 2,47 có hiệu 10 2,43 10 Tổng chung 2,79 2,78 Nguồn: Kết điều tra 98 Tác giả nhận thấy độ chênh lệch kết khảo nghiệm tính cần thiết khả thi biện pháp không nhiều Mối tương quan cần thiết khả thi chặt chẽ * Nhận xét, đánh giá - Mỗi biện pháp quản lý đề xuất đề tài có phạm vi tác động riêng thành tố trình dạy học, có ý nghĩa riêng chức quản lý song chúng có mối quan hệ biện chứng với nhau, làm tiền đề thực cho nhau, thực tốt biện pháp nâng cao chất lượng thực cho biện pháp khác - Bác Hồ nói " Cán gốc công việc" 10 biện pháp, biện pháp "Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển cán bồi dưỡng nâng cao lực quản lý cho cán quản lý trường THCS" biện pháp "Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính chủ động, tích cực học sinh" tảng, chi phối biện pháp khác Các biện pháp quản lý dạy học triển khai thực phát huy tác dụng nhà trường Chủ thể quản lý nhà trường Hiệu trưởng giáo viên, họ vừa đối tượng quản lý vừa chủ thể quản lý Trong hoạt động dạy học giáo viên người tổ chức, thiết kế cơng việc, điều khiển hoạt động tích cực học sinh Hoạt động dạy học có hiệu quả, có thành cơng hay khơng, trước hết trình độ chun môn, tay nghề giáo viên Do để thực có hiệu biện pháp quản lý dạy học trường THCS trước hết phải thực tốt biện pháp Kế hoạch hoá giai đoạn trình quản lý, biện pháp coi tiền đề để thực tốt công tác quản lý CLDH, tiền đề để thực biện pháp khác * Để thực đồng biện pháp cần yếu tố - Cán quản lý giáo viên nhà trường phải thống nhất, tâm cao việc triển khai thực biện pháp 99 - Cán quản lý nhà trường cần bồi dưỡng kỹ khoa học quản lý, kỹ lập kế hoạch, tổ chức thực kiểm tra đánh giá - Cán quản lý giáo viên nhà trường nắm chủ trương, đường lối, thị, nghị Đảng, pháp luật nhà nước giáo dục - Các biện pháp đề xuất đề tài cần tổ chức thực đồng bộ, thống với biện pháp quản lý thực - Nhà trường cần làm tốt cơng tác tham mưu với cấp uỷ Đảng, quyền, đồn thể địa phương đẩy mạnh cơng tác khuyến học, tăng cường xây dựng sở vật chất cho nhà trường 100 Kết luận chương Trên sở vận dụng chủ trương, đường lối, nghị Đảng, pháp luật nhà nước Giáo dục Đào tạo, kiến thức khoa học quản lý giáo dục, thực trạng quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên, tác giả đề xuất 10 giải pháp quản lý, nhằm nâng cao hiệu quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên, Hà Nội Tính cần thiết khả thi biện pháp khẳng định thông qua khảo nghiệm, xin ý kiến chuyên gia gồm đồng chí lãnh đạo Quận Uỷ, UBND Quận, Phịng GD&ĐT, Hiệu trưởng trường THCS có nhiều kinh nghiệm quản lý giáo dục Các biện pháp triển khai thực góp phần nâng cao hiệu quản lý CLDH Phòng GD&ĐT trường THCS quận Long Biên, giải pháp quan trọng để nâng cao CLDH bậc THCS 101 KẾT LUẬN I Kết luận Quản lý hoạt động tất yếu nảy sinh lao động hoạt động xã hội, hoạt động nhằm phối hợp hoạt động cá nhân thực mục tiêu chung tổ chức, công việc định hướng, điều khiển tổ chức tiến đến mục tiêu thông qua nỗ lực người khác, cá nhân tổ chức Quản lý hoạt động có vai trò định đảm bảo cho tổ chức vận hành ổn định phát triển Hoạt động dạy học hoạt động trọng tâm, bản, xuyên suốt năm học nhà trường nói chung, trường THCS nói riêng Để hoạt động dạy học nhà trường thực có kỷ cương, nếp, vận hành quan điểm, đường lối giáo dục Đảng, pháp luật nhà nước, hoàn thành mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách hệ trẻ đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp hố, đại hóa đất nước, cần phải nâng cao chất lượng hiệu quản lý CLDH Quản lý CLDH trường THCS nhiệm vụ trọng tâm Phòng GD&ĐT quận Long Biên cần thiết phải nghiên cứu, đề xuất biện pháp quản lý cách khoa học để nâng cao hiệu quản lý, nâng cao CLDH bậc học Để thực mục tiêu đề ra, đề tài xây dựng hệ thống lý thuyết bao gồm: khái niệm Phòng giáo dục đào tạo, Trường trung học sở, Quản lý chất lượng giáo dục, biện pháp quản lý Hệ thống lý luận mà đề tài xây dựng sở để nghiên cứu biện pháp quản lý dạy học Phòng GD&ĐT trường THCS đồng thời giúp Hiệu trưởng trường THCS nghiên cứu áp dụng vào thực tiễn 102 Áp dụng phương pháp nghiên cứu khoa học, đề tài phát hiện, đánh giá thực trạng giải pháp quản lý CLDH Phòng GD&ĐT trường THCS quận Những ưu điểm quản lý CLDH Phòng GD&ĐT là: Lãnh đạo chuyên viên Phịng có nhiều kinh nghiệm quản lý, có nhận thức đắn tính cần thiết biện pháp quản lý CLDH Vì thực đồng biện pháp chung với 30 biện pháp cụ thể quản lý CLDH trường THCS Chất lượng thực biện pháp có khác song nhìn chung mức Trung bình Nền nếp dạy học có trật tự, kỷ cương, CLDH mũi nhọn đại trà có tiến Tuy vậy, quản lý CLDH trường THCS, số biện pháp quản lý hiệu chưa cao, cách làm chưa khoa học cần phải tiếp tục đổi nâng cao hiệu như: Xây dựng kế hoạch quản lý CLDH, quản lý khai thác trang thiết bị đồ dùng dạy học, bồi dưỡng lực quản lý cho cán quản lý nhà trường, bồi dưỡng kiến thức tin học cho giáo viên Trên sở nghiên cứu, đánh giá thực trạng biện pháp quản lý CLDH Phòng GD&ĐT trường THCS, đề tài đề xuất tăng cường thực 10 giải pháp quản lý Đó là: 1- Kế hoạch hố cơng tác quản lý CLDH 2- Quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển cán bồi dưỡng nâng cao lực quản lý cho cán quản lý trường THCS 3- Chỉ đạo thực đa dạng hố hình thức tổ chức dạy học 4- Bồi dưỡng cho giáo viên phương pháp dạy học theo xu hướng nâng cao tính tích cực, chủ động học sinh - Bồi dưỡng động cơ, tinh thần, thái độ học tập phương pháp tự học cho học sinh 6- Chỉ đạo trường đầu tư, khai thác, sử dụng có hiệu thiết bị đồ dùng dạy học, đảm bảo dạy học có hiệu 103 7- Đẩy mạnh tiến độ xây dựng 100% trường THCS đạt chuẩn quốc gia 8- Chỉ đạo trường thực đổi kiểm tra, đánh giá học sinh 9- Đổi tra, kiểm tra, tự kiểm tra hoạt động dạy học nhà trường 10- Ứng dụng tin học vào hoạt động dạy học quản lý CLDH có hiệu Các biện pháp đề xuất tham khảo ý kiến chuyên gia, lãnh đạo quận hiệu trưởng trường THCS thuộc quận Long Biên, Hà Nội đánh giá mức độ Rất cần thiết Rất khả thi Như biện pháp đề xuất tác giả vừa mang tính khoa học, vừa rút từ thực trạng quản lý dạy học, lại đánh giá đội ngũ chuyên gia có nhiều kinh nghiệm dạy học quản lý dạy học nên chắn đem lại hiệu cao cho công tác quản lý CLDH, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng dạy học trường Trung học sở quận II Kiến nghị Đối với Bộ Giáo dục Đào tạo - Tiếp tục đạo thực đổi chương trình giáo dục phổ thơng, có chương trình giáo dục THCS Giảm tải số nội dung chưa phù hợp - Chỉ đạo trường sư phạm nâng cao chất lượng đào tạo nghiệp vụ sư phạm, phương pháp giảng dạy kiến thức ban đầu khoa học quản lý cho sinh viên - Để thu hút cán quản lý, giáo viên, hiệu trưởng giỏi vào quan quản lý giáo dục tạo thêm động lực hoạt động, Bộ GD&ĐT cần đề nghị Chính phủ chế độ đãi ngộ xứng đáng cho cán làm công tác quản lý giáo dục cán giáo viên ngành Đối với Sở Giáo dục Đào tạo Thành phố Hà Nội - Tham mưu với HĐND UBND thành phố tăng biên chế chuyên viên phụ trách cấp học Phòng GD&ĐT đảm bảo bậc học có biên chế để nâng cao hiệu quản lý Phòng GD&ĐT 104 - Tạo điều kiện kinh phí để mở lớp đại học quản lý chuyên ngành, nâng cao lực quản lý cho đồng chí lãnh đạo chuyên viên Phòng GD&ĐT cán quản lý trường - Tổ chức lớp tập huấn đổi phương pháp dạy học cho lực lượng giáo viên cốt cán môn huyện để làm hạt nhân cho sở - Tham mưu với HĐND, UBND thành phố tăng mức đầu tư kinh phí hỗ trợ phường xây dựng trường chuẩn quốc gia lên mức 50% kinh phí xây dựng Khuyến khích phường khó khăn xây dựng trường chuẩn quốc gia cách tạo chế hỗ trợ trở lại toàn phần kinh phí thu từ đấu giá quyền sử dụng đất phường đầu tư xây dựng trường chuẩn quốc gia Đối với Quận uỷ, UBND quận Long Biên - Tăng cường lãnh đạo Đảng nhà trường, nhiệm vụ phát triển nghiệp giáo dục Chỉ đạo phường, thị trấn quận thực tốt “Chương trình phát triển giáo dục đào tạo giai đoạn 20102015, định hướng đến năm 2020” đề án “Xây dựng trường chuẩn quốc gia giai đoạn 2010-2015” Ban chấp hành Đảng Quận - Ban tổ chức Quận uỷ, Phòng nội vụ Phòng GD&ĐT phối hợp thực tốt nhiệm vụ quy hoạch, bổ nhiệm luân chuyển cán để đảm bảo chất lượng đội ngũ cán quản lý đáp ứng yêu cầu nâng cao CLGD trường THCS Đối với Phòng GD&ĐT quận Long Biên - Tổ chức hội nghị khoa học đánh giá thực trạng hoạt động dạy học quản lý CLDH Phòng GD&ĐT trường THCS địa bàn quận, rút học thành cơng hạn chế, tìm hiểu nguyên nhân hạn chế để khắc phục Bổ sung hoàn thiện biện pháp quản lý CLDH thực hiện, triển khai thực 10 giải pháp đề xuất đề tài, nâng cao 105 hiệu quản lý, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng dạy học trường THCS quận - Cải tiến việc tổ chức, xếp máy, vừa đảm bảo chuyên mơn hố, vừa đảm bảo phối hợp nhịp nhàng quan - Tạo điều kiện động viên cán bộ, chun viên Phịng GD&ĐT tích cực học tập nâng cao lý luận trị, nghiệp vụ quản lý trình độ tin học, ngoại ngữ để đáp ứng ngày cao nhiệm vụ quản lý giáo dục ngành - Chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ cán chuyên viên phòng, tạo động lực cho cán yên tâm công tác hoàn thành tốt nhiệm vụ giao Đối với Hiệu trưởng trường THCS quận Long Biên, Hà Nội - Tổ chức thực có hiệu biện pháp quản lý CLDH Phòng GD&ĐT Tập trung vào nhiệm vụ đổi phương pháp dạy học, tăng cường bồi dưỡng phương pháp tự học cho học sinh, đổi đề kiểm tra theo hướng tăng cường yêu cầu vận dụng kiến thức, hạn chế ghi nhớ máy móc Tích cực tham mưu xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia, đầu tư trang thiết bị dạy học đại, đạo khai thác, sử dụng hiệu đồ dùng dạy học - Động viên, khuyến khích kịp thời giáo viên đạt thành tích cao dạy học, tạo hội cho giáo viên phấn đấu vươn lên đáp ứng yêu cầu nghiệp đổi ngành giáo dục đào tạo 106 TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban chấp hành Trung ương Đảng (1996), Nghị hội nghị lần thứ hai Ban chấp hành Trung Ương Đảng khóa VIII, Hà Nội Bộ Giáo dục Đào tạo (2007), Điều lệ trường THCS, THPT trường phổ thơng có nhiều cấp học, Hà Nội Bộ Giáo dục Đào tạo (2006), Tạp chí khoa học giáo dục (13), Hà Nội GS.TS Nguyễn Hữu Châu (2008), Chất lượng giáo dục – Những vấn đề lí luận thực tiễn, NXB Giáo dục, Hà Nội GS.TS Phạm Minh Hạc (2004), Giáo dục Quản lý giáo dục – Một số quan điểm cần nhận rõ, (9), 1-6 PGS.TS Phan Huy Đường (2012) Quản lý nhà nước kinh tế giáo trình sau đại học, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội PGS.TS Bùi Minh Hiền (Chủ biên), GS.TSKH Vũ Ngọc Hải – PGS.TS Đặng Quốc Bảo (2006), Quản lý giáo dục, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn, PGS.TS Phan Huy Đường (2013) Khoa học quản lý giáo trình sau đại học, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội TS Đặng Bá Lãm (2008), Đổi nâng cao CLGD Việt Nam, NXB Đại học Quốc gia, Hà Nội 10 TS Thái Văn Thành (2007), Quản lý giáo dục quản lý nhà trường, NXB Đại học Huế, Huế 11 Quốc hội Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật giáo dục, Hà Nội ... tiễn quản lý chất lượng dạy học Chương 2: Thực tiễn quản lý chất lượng dạy học trường trung học sở thuộc quận Long Biên Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện quản lý chất lượng dạy học trường. .. biện pháp quản lý CLDH trường THCS quận Long Biên, Hà Nội giai đoạn 20 CHƯƠNG THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỐI VỚI CÁC TRƯỜNG THCS THUỘC QUẬN LONG BIÊN... THCS cách khoa học, khả thi Với lý trên, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu ? ?Một số giải pháp hoàn thiện quản lý chất lượng dạy học phòng Giáo dục Đào tạo trường THCS thuộc quận Long Biên, Hà Nội