Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế i BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP I HÀ NỘI        PHẠM MẠNH HÙNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO KẾT QUẢ SỬ DỤNG ðẤT SAU KHI CHUYỂN MỤC ðÍCH SỬ DỤNG TỪ ðẤT NÔNG NGHIỆP SANG ðẤT KHÁC TẠI HUYỆN NAM SÁCH – TỈNH HẢI DƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ HÀ NỘI - NĂM 2013 Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ii BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI        PHẠM MẠNH HÙNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO KẾT QUẢ SỬ DỤNG ðẤT SAU KHI CHUYỂN MỤC ðÍCH SỬ DỤNG TỪ ðẤT NÔNG NGHIỆP SANG ðẤT KHÁC TẠI HUYỆN NAM SÁCH – TỈNH HẢI DƯƠNG CHUYÊN NGÀNH : KINH TẾ NÔNG NGHIỆP Mà SỐ : 60.62.01.15 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS.TS. NGUYỄN VĂN SONG HÀ NỘI - NĂM 2013 Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ii LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan ñề tài “Giải pháp nâng cao kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển mục ñích sử dụng từ ñất nông nghiệp sang ñất khác tại huyện Nam Sách - tỉnh Hải Dương” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng ñược sö dông, c«ng bè trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tôi xin cam ñoan rằng mọi sự cộng tác, giúp ñỡ cho việc thực hiện luận văn này ñã ñược cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn ñã ñược chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả luận văn Phạm Mạnh Hùng Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế iii LỜI CẢM ƠN Trước hết, tôi xin cảm ơn sâu sắc tới GS.TS Nguyễn Văn Song, thầy giáo trực tiếp hướng dẫn và giúp ñỡ tôi về mọi mặt ñể hoàn thành luận văn Thạc sỹ này. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong trường ñại học Nông nghiệp Hà Nội, ñặc biệt là các thầy cô giáo trong khoa Kinh tế & Phát triển Nông thôn, bộ môn Kinh tế Tài nguyên - Môi trường; cùng toàn thể bạn bè, ñồng nghiệp, ñặc biệt là gia ñình ñã giúp ñỡ tôi về tinh thần, vật chất và thời gian ñể tôi hoàn thành quá trình học tập và nghiên cứu, thực hiện ñề tài này. Tôi xin trân trọng cảm ơn Uỷ ban nhân dân Huyện Nam Sách và các cơ quan, ñơn vị có liên quan của huyện, Uỷ ban nhân dân các xã, thị trấn trên ñịa bàn huyện ñã nhiệt tình tạo ñiều kiện giúp tôi thu thập số liệu và những thông tin cần thiết ñể hoàn thành luận văn. Kính mong sự chỉ dẫn và góp ý của các thầy cô giáo, các bạn ñồng nghiệp ñể công trình nghiên cứu tiếp ñược hoàn thiện hơn. Một lần nữa, tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 18 tháng 12 năm 2013 Tác giả Phạm Mạnh Hùng Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế iv MỤC LỤC Lời cam ñoan ii Lời cảm ơn iii Mục lục iv Danh mục các chữ viết tắt vii Danh mục bảng ix PHẦN I. LỜI MỞ ðẦU 1 1.1 Tính cấp thiết của ñề tài 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3 1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 PHẦN II TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 5 2.1.1 Vai trò của ñất ñai trong phát triển kinh tế xã hội 5 2.1.2 Lý luận về sử dụng ñất 9 2.1.3 Lý luận về chuyển mục ñích sử dụng từ ñất nông nghiệp sang ñất khác 15 2.1.4 Lý luận về kết quả sử dụng ñất 19 2.2 Cơ sở thực tiễn của ñề tài 25 2.2.1 Những nghiên cứu về quản lý sử dụng ñất bền vững trên thế giới và Việt Nam 25 2.2.2 Nghiên cứu trong nước về sử dụng ñất bền vững Việt Nam: 31 2.3 Bài học kinh nghiệm trong sử dụng ñất nông nghiệp và chuyển sang mục ñích sử dụng khác. 37 PHẦN III ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 39 3.1 ðặc ñiểm ñịa bàn nghiên cứu 39 3.1.1 ðặc ñiểm tự nhiên 39 3.1.2 ðặc ñiểm ñiều kiện kinh tế xã hội 43 3.2 Phương pháp nghiên cứu 51 Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế v 3.2.1 Khung phân tích 51 3.2.2 Phương pháp chọn ñiểm nghiên cứu và thu thập số liệu 51 3.2.3 Phương pháp phân tích và xử lý số liệu 54 3.3 Hệ thống các chỉ tiêu phân tích 55 3.3.1 Số hộ bị thu hồi ñất nông nghiệp chuyển ñổi sang mục ñích sử dụng khác: 55 3.3.2 Cơ cấu sử dụng ñất trong diện tích ñã ñược chuyển ñổi: 55 3.3.3 Số diện tích ñất ñưa vào sử dụng so với diện tích quy hoạch ñược chuyển ñổi: 56 PHẦN IV KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 57 4.1 Tổng quan về tình hình quản lý và sử dụng ñất ñai của huyện Nam Sách 57 4.1.1 Công tác quản lý ñất ñai: 57 4.1.2 Tình hình sử dụng ñất 58 4.3 Kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển ñổi 66 4.3.1 ðất nông nghiệp chuyển sang ñất sản xuất kinh doanh 66 4.3.2 ðất nông nghiệp chuyển sang ñất xây dựng cơ sở hạ tầng và công trình dịch vụ công 74 4.3.3 ðất nông nghiệp chuyển sang ñất xây dựng nhà ở dân cư 77 4.4 Các yếu tố ảnh hưởng ñến kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển ñổi ñất nông nghiệp sang ñất khác. 82 4.4 Các yếu tố ảnh hưởng ñến kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển ñổi ñất nông nghiệp sang ñất khác. 83 4.4.1 Quy hoạch, kê hoạch phát triển kinh tế xã hội và quy hoạch kế hoạch sử dung ñất của huyện: 83 4.4.2 Chính sách ñầu tư, thu hút ñầu tư, giao ñất, cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dung ñất của huyện 84 4.4.3 Yếu tố về môi trường 84 Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế vi 4.4.4 Nhận thực của hộ dân và các chủ thể ñược giao ñất : 85 4.4.5 Trình ñộ, năng lực công tác của cán bộ quản lý cấp huyện, cấp xã và vai trò quản lý nhà nước của chính quyền ñịa phương 85 4.5 ðánh giá việc tác ñộng sau khi sử dụng ñất nông nghiệp sang mục ñích khác 86 4.5.1 Tác ñộng tích cực. 86 4.5.2 Tác ñộng tiêu cực: 89 4.6 ðánh giá chung về những ưu ñiểm, tồn tại, hạn chế và nguyên nhân ảnh hưởng ñến sử dụng ñất sau khi ñã chuyển mục ñích từ ñất nông nghiệp sang ñất khác 92 4.6.1 Ưu ñiểm: 92 4.6.2 Hạn chế: 92 4.6.3 Nguyên nhân: 93 4.7 ðịnh hướng & giải pháp nâng cao kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển ñổi sang mục ñích khác 94 4.7.1 ðịnh hướng của huyện Nam Sách trong việc chuyển mục ñích sử dụng ñất nông nghiệp từ nay ñến năm 2020: 94 PHẦN V KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 108 TÀI LIỆU THAM KHẢO 112 PHỤ LỤC 114 Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế vii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BQ: Bình quân CN- TTCN: Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp NN- CN-XD-DV: Nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, dịch vụ CNH-HðH: Công nghiệp hoá hiện ñại hoá KT-XH: Kinh tế- xã hội CN- XD: Công nghiệp, xây dựng DV: Dịch vụ ðV: ðơn vị HC: Hành chính KCCT: Kết cấu công trình GTNT: Giao thông nông thôn BT, XM: Bê tông, xi măng NN: Nông nghiệp CTSN Công trình sự nghiệp DT: Diện tích KD: Kinh doanh GPMB: Giải phóng mặt bằng THPT: Trung học phổ thông UBND: Uỷ ban nhân dân CN: Công nghiệp Lð: Lao ñộng QH: Quy hoạch SD: Sử dụng TT: Thị trấn ANTT: An ninh trật tự KH: Kế hoạch UBMTTQ: Uỷ ban mặt trận tổ quốc TB&XH: Thương binh & xã hội SDð: Sử dụng ñất SXKD: Sản xuất kinh doanh Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế viii VLXD: Vật liệu xây dựng SXVLXD: Sản xuất vật liệu xây dựng QHSDð: Quy hoạch sử dụng ñất TBKHKT: Tiến bộ khoa học kỹ thuật Trường ðại Học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ix DANH MỤC BẢNG STT Tên bảng Trang 3.1 Cơ cấu sử dụng ñất ñai của Nam Sách qua 4 năm 2009-2012 44 3.2 Tình hình dân số và lao ñộng qua 4 năm 2009 - 2012 46 3.3 Một số cơ sở hạ tầng kỹ thuật của huyện ñến năm 2012 47 3.4 Giá trị sản xuất của huyện qua 4 năm (2009 – 2012) 49 3.5 Cơ cấu kinh tế chung của huyện theo GTSX (gi¸ hiÖn hành)Từ năm 2009 - 2012 50 3.6 Số lượng và cơ cấu mẫu ñiều tra 52 4.1 Biến ñộng sử dụng ñất từ năm 2005 ñến năm 2012 60 4.2 Hiện trạng sử dụng ñất nông nghiệp từ 2010 - 2012 62 4.3 Hiện trạng sử dụng ñất phi nông nghiệp các năm 2010-2012 64 4.4 Diện tích ñất NN chuyển sang mục ñích sử dụng khác 65 4.5 Số hộ bị thu hồi ñất Nông nghiệp chuyển sang ñất doanh nghiệp, sản xuất kinh doanh 66 4.6 Tình hình sử dụng ñất sản xuất kinh doanh của các chủ thể sau khi chuyển từ ñất nông nghiệp (2009-2012) 70 4.7 Kết quả sử dụng ñất về lợi ích kinh tế của các doanh nghiệp, hộ cá thể trước và sau khi chuyển ñổi - tính bình quân trên 1ha 73 4.8 Cơ cấu sử dụng ñất cho xây dựng cơ sở hạ tầng và công trình dịch vụ công sau khi chuyển ñổi (2009 - 2012) 76 4.9 Kết quả chia lô và xây dựng hạ tầng ñất ở ñiểm dân cư mới 79 4.10 Kết quả sử dụng ñất sau khi trúng ñấu giá ở ñiểm dân cư mới (2009 - 2012) 80 4.11 Dự báo nhu cầu sử dụng ñất huyện Nam Sách ñến năm 2020 95 [...]... ñ t sau khi chuy n ñ i t ñ t nông nghi p sang ñ t khác t i huy n Nam Sách như th nào? 2- Các y u t nh hư ng ñ n th c tr ng s d ng ñ t sau khi chuy n t ñ t nông nghi p sang ñ t khác t i huy n Nam Sách như th nào? 3- Nh ng gi i pháp và bi n pháp gì nh m nâng cao k t qu s d ng Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t 2 qu ñ t sau khi chuy n ñ i t ñ t nông nghi p sang ñ t khác. .. nông nghi p và s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i sang m c ñích khác - ðánh giá th c tr ng và phân tích các y u t nh hư ng ñ n k t qu s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i t ñ t nông nghi p sang ñ t khác t i ñ a bàn huy n Nam Sách - t nh H i Dương - ð xu t các gi i pháp ñ nâng cao k t qu s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i nh m ñáp ng m c tiêu phát tri n kinh t xã h i c a huy n Nam Sách, t nh H i Dương giai ño n 2013 -... nh ng phương pháp ti p c n ñ xét xem vi c s d ng qu ñ t h p lí và ñ t hi u qu hay không là ñánh giá th c tr ng s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i m c ñích s d ng ñ có gi i pháp nâng cao k t qu s d ng ñ t sau chuy n ñ i T th c t ñó, tôi ñi vào nghiên c u ñ tài: “Gi i pháp nâng cao k t qu s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i m c ñích s d ng t ñ t nông nghi p sang ñ t khác t i huy n Nam Sách - t nh H i Dương Câu h... khác t i huy n Nam Sách? 1.2- M c tiêu nghiên c u 1.2.1- M c tiêu chung Trên cơ s ñánh giá th c tr ng k t qu s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i m c ñích t ñ t nông nghi p sang ñ t khác, t ñó ñ ra nh ng gi i pháp ñ nâng cao k t qu s d ng ñ t sau chuy n ñ i t i huy n Nam Sách - t nh H i Dương 1.2.2- M c tiêu c th - Góp ph n h th ng hóa các cơ s lý lu n và th c ti n liên quan ñ n chuy n ñ i ñ t nông nghi p và... nghiên c u Nghiên c u gi i pháp nâng cao k t qu s d ng ñ t khi chuy n m c ñích s d ng t ñ t NN sang ñ t khác khác ñ i v i các ch th chính bao g m nông h , các ch doanh nghi p, t ch c ñư c quy n s d ng lo i ñ t này 1.3.2- Ph m vi nghiên c u 1.3.2.1- Ph m vi v n i dung ðánh giá quá trình chuy n ñ i ñ t nông nghi p sang ñ t khác; th c tr ng qu n lý và k t qu s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i, nh m tìm ra... n ñ i, nh m tìm ra nh ng b t c p, h n ch trong công tác qu n lý, s d ng ñ t sau khi chuy n Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t 3 ñ i Trên cơ s ñó ñưa ra gi i pháp nh m nâng cao k t qu s d ng ñ t sau khi chuy n ñ i 1.3.2.2 - Ph m vi v không gian Nghiên c u t i ñ a bàn huy n Nam Sách - t nh H i Dương 1.3.2.3- Ph m vi v th i gian -Th i gian nghiên c u ñ tài: S li u thu... tài chính theo quy ñ nh sau ñây: + N p ti n s d ng ñ t theo lo i ñ t sau khi ñư c chuy n m c ñích s d ng ñ i v i trư ng h p chuy n ñ t r ng phòng h , ñ t r ng ñ c d ng, ñ t Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t 17 phi nông nghi p không thu ti n s d ng ñ t sang ñ t phi nông nghi p có thu ti n s d ng ñ t; + N p ti n s d ng ñ t theo lo i ñ t sau khi ñư c chuy n m c ñích... quan nhà nư c có th m quy n bao g m: + Chuy n ñ t chuyên tr ng lúa nư c sang ñ t tr ng cây lâu năm, ñ t tr ng r ng, ñ t nuôi tr ng thu s n; + Chuy n ñ t r ng ñ c d ng, ñ t r ng phòng h sang s d ng vào m c ñích khác; + Chuy n ñ t nông nghi p sang ñ t phi nông nghi p C th : ð t nông nghi p ñư c chuy n ñ i m c ñích s d ng ch y u chuy n sang ñ t ; ñ t xây d ng khu, c m công nghi p, ñ t thương m i - d ch v... u qu cao [Võ T Can 2001 (3)] Tuy nhiên, quá ñ t kinh doanh qu ng canh sang kinh doanh thâm canh cao trong s d ng ñ t là m t ti n trình l ch s lâu dài, mu n nâng cao s c s n xu t và s c t i c a m t ñơn v di n tích, nh t thi t ph i không ng ng nâng m c ñ u tư v lao ñ ng, v n li ng, thư ng xuyên c i ti n k thu t và qu n lý nh ng khu v c khác nhau c a m t vùng ho c m t qu c gia mu n Trư ng ð i H c Nông. .. H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t 1 Cùng chung v i nh p ñ p c a c nư c thì huy n Nam Sách cũng không n m ngoài quá trình công nghi p hoá, hi n ñ i hoá nông nghi p nông thôn M c dù ñ t ch t ngư i ñông nhưng do v trí ñ a lý thu n l i n m phía B c t nh H i Dương, thu c tam giác kinh t gi a thành ph Hà N i - Qu ng Ninh - H i Phòng, do môi trư ng ñ u tư thông thoáng nên ñ t nông . ñất sau chuyển ñổi. Từ thực tế ñó, tôi ñi vào nghiên cứu ñề tài: Giải pháp nâng cao kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển ñổi mục ñích sử dụng từ ñất nông nghiệp sang ñất khác tại huyện Nam Sách. trạng sử dụng ñất sau khi chuyển từ ñất nông nghiệp sang ñất khác tại huyện Nam Sách như thế nào? 3- Những giải pháp và biện pháp gì nhằm nâng cao kết quả sử dụng Trường ðại Học Nông Nghiệp. hướng & giải pháp nâng cao kết quả sử dụng ñất sau khi chuyển ñổi sang mục ñích khác 94 4.7.1 ðịnh hướng của huyện Nam Sách trong việc chuyển mục ñích sử dụng ñất nông nghiệp từ nay ñến