BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI NGUYỄN THU TRANG ðÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG Ở MỘT SỐ DỰ ÁN QUẬN CẦU GIẤY - THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP Chuyên ngành: Quản lý ñất ñai Mã số : 60.62.16 Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Nguyễn Xuân Thành 2. PGS.TS. Hoàng Thái ðại Hà Nội, 2012 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… i LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng ñược ai công bố trong bất kỳ luận văn nào khác. Tôi xin cam ñoan rằng các thông tin trích dẫn trong luận văn ñều ñã ñược chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả luận văn Nguyễn Thu Trang Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình ñiều tra, nghiên cứu ñể hoàn thành luận văn, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi ñã nhận ñược sự hướng dẫn nhiệt tình, chu ñáo của các nhà khoa học, các thầy cô giáo và sự giúp ñỡ nhiệt tình, chu ñáo của cơ quan, ñồng nghiệp và nhân dân ñịa phương. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn trân trọng nhất tới giáo viên hướng dẫn khoa học PGS.TS. Nguyễn Xuân Thành và PGS.TS Nguyễn Thái ðại ñã tận tình hướng dẫn giúp ñỡ tôi trong suốt quá trình hoàn thành luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự góp ý chân thành của các thầy, cô giáo Khoa Tài nguyên và Môi trường - Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội, tập thể ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Cầu Giấy, phòng Tài nguyên và Môi trường quận Cầu Giấy, Ban quản lý dự án quận Cầu Giấy, Trung tâm phát triển quỹ ñất và quản lý duy tu hạ tầng ñô thị quận Cầu Giấy, các phòng, ban, cán bộ và nhân dân các xã quận Cầu Giấy ñã nhiệt tình giúp ñỡ tôi trong quá trình hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn tới gia ñình, những người thân, cán bộ ñồng nghiệp và bạn bè ñã tạo ñiều kiện về mọi mặt cho tôi trong quá trình thực hiện ñề tài này. Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn! Tác giả luận văn Nguyễn Thu Trang Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… iii MỤC LỤC Lời cam ñoan………………………………………………………………… i Lời cảm ơn……………………………………………………………………ii Mục lục………………………………………………………… iii Danh mục bảng vi Danh mục hình………………………………………………………………vii Danh mục viết tắt viii 1. MỞ ðẦU 1 1.1. Tính cấp thiết của ñề tài: 1 1.2. Mục ñích và yêu cầu 2 1.2.1. Mục ñích 2 1.2.2. Yêu cầu 2 1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 2 2. TỔNG QUAN CÁC VẤN ðỀ NGHIÊN CỨU 3 2.1. Tổng quan về công tác bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư 3 2.1.1. Khái niệm, thuật ngữ bồi thường giải phóng mặt bằng 3 2.1.2. ðặc ñiểm của công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB: 3 2.2. Chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB một số nước trên thế giới 5 2.3. Công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái ñịnh cư ở Việt Nam qua các thời kỳ 10 2.3.1. Chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng thu hồi ñất ñai trước năm 1993 10 2.3.2. Chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng thu hồi ñất ñai từ 1993 - 2003 16 2.3.3. Chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng thu hồi ñất ñai từ 2003 ñến nay 18 2.4. Tình hình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái ñịnh cư ở một số tỉnh thành trong cả nước 27 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… iv 2.4.1. Thành phố Hồ Chí Minh 27 2.4.2. Thành phố Hà Nội 29 2.5. Nghiên cứu những vấn ñề cơ bản chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư trên ñịa bàn thành phố Hà Nội 32 2.5.1. Những quy ñịnh chung của Nhà nước về việc bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư 32 2.5.2. Công tác tổ chức thực hiện 34 3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 43 3.1. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 43 3.2. Nội dung nghiên cứu 43 3.3. Phương pháp nghiên cứu 44 3.3.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu, tài liệu 44 3.3.2. Phương pháp ñiều tra thực tế 44 3.3.3. Phương pháp phân tích, thống kê, tổng hợp, so sánh và xử lý số liệu 44 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 45 4.1. ðiều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của ñịa bàn nghiên cứu liên quan ñến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội 45 4.1.1. ðiều kiện tự nhiên…………………………………………………45 4.1.2. ðiều kiện kinh tế - xã hội 48 4.1.3. Tình hình sử dụng ñất ñai 52 4.2. ðánh giá thực trạng công tác bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư ở quận Cầu Giấy giai ñoạn 2007 - 2011 62 4.2.1. Kết quả thực hiện 62 4.2.2. Một số những thuận lợi 63 4.2.3. Một số những khó khăn 64 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… v 4.3. ðánh giá tình hình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư thông qua 2 dự án trên ñịa bàn quận Cầu Giấy, TP Hà Nội 65 4.3.1. Dự án Xây dựng Trường Hàn Quốc tại Hà Nội, phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy 65 4.3.2. Dự án ñầu tư công trình Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội – Dự án II, tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy. 77 4.4. ðề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái ñịnh cư khi Nhà nước thu hồi ñất trên ñịa bàn quận Cầu Giấy 90 4.4.1. Về chế ñộ chính sách 90 4.4.2. Về tổ chức thực hiện 90 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 92 5.1. Kết luận 92 5.2. Kiến nghị 93 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… vi DANH MỤC BẢNG Bảng 1: Hiện trạng sử dụng ñất quận Cầu Giấy năm 2011 60 Bảng 2 : Kết quả GPMB các dự án quận Cầu Giấy giai ñoạn 2007 - 2011 63 Bảng 3: Tổng hợp ñơn giá bồi thường, hỗ trợ về ñất ở dự án: Xây dựng Trường Hàn Quốc tại Hà Nội 68 Bảng 4: Ý kiến của người có ñất bị thu hồi ñất về ñơn giá bồi thường ñất và tài sản trên ñất ở dự án: Xây dựng Trường Hàn Quốc tại Hà Nội 69 Bảng 5: Tổng hợp các trường hợp bị thu hồi trên 30% diện tích ñất nông nghiệp ñược giao khoán 72 Bảng 6: Ý kiến của người có ñất bị thu hồi trong việc thực hiện các chính sách hỗ trợ ở dự án: Xây dựng Trường Hàn Quốc tại Hà Nội 73 Bảng 7 : Bảng tổng hợp các khoản bồi thường, hỗ trợ về ñất ở tai dự án: ðầu tư công trình Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội - Dự án II 79 Bảng 8: Ý kiến của người có ñất bị thu hồi về ñơn giá bồi thường ñất và tài sản trên ñất tại dự án: ðầu tư công trình Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội - Dự án II 81 Bảng 9: Bảng tổng hợp thời gian hỗ trợ ổn ñịnh ñời sống tại dự án: ðầu tư công trình Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội - Dự án II 83 Bảng 10: Tổng hợp các khoản hỗ trợ tại dự án: ðầu tư công trình Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội - Dự án II 84 Bảng 11: Ý kiến của người có ñất bị thu hồi trong việc thực hiện các chính sách hỗ trợ tại dự án: ðầu tư công trình Thoát nước nhằm cải tạo môi trường Hà Nội - Dự án II 84 Bảng 12: Bảng tổng hợp các hộ ñược tái ñịnh cư 86 Bảng 13: Tổng hợp giá bán các căn hộ tại khu 5,3 ha phường Dịch Vọng 86 Bảng 14: Ý kiến của người có ñất bị thu hồi ñược tái ñịnh cư 87 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… vii DANH MỤC HÌNH Hình 2.1: Quy trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái ñịnh cư 37 Hình 4.1: Diện tích ñất tự nhiên của 08 phường trực thuộc quận Cầu Giấy 45 Hình 4.2. Sơ ñồ ñịa giới hành chính Quận Cầu Giấy 47 Hình 4.3: Khu ñất GPMB thực hiện dự án: Xây dựng Trường Hàn Quốc tại Hà Nội 76 Hình 4.4: Trường Hàn Quốc tại Hà Nội 77 Hình 4.5: Khu tái ñịnh cư 5,3 ha Dịch Vọng 88 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ Ý NGHĨA STT Chữ viết tắt Ý nghĩa 1 HðBT Hội ñồng bồi thường 2 TTg Thủ tướng 3 TP Thành phố 4 CP Chính phủ 5 GCN-QSDð Giấy chứng nhận quyền sử dụng ñất 6 GPMB Giải phóng mặt bằng 7 HðND Hội ñồng nhân dân 8 HSðC Hồ sơ ñịa chính 9 HTX Hợp tác xã 10 Nð Nghị ñịnh 11 Qð-UBND Quyết ñịnh ủy ban nhân dân 12 QSDð Quyền sử dụng ñất 13 TðC Tái ñịnh cư 14 UBND Ủy ban nhân dân Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học nông nghiệp …………………… 1 1. MỞ ðẦU 1.1. Tính cấp thiết của ñề tài: ðất ñai là tài sản vô cùng quý giá của quốc gia, là tư liệu sản xuất ñặc biệt, là thành phần quan trọng hàng ñầu của môi trường sống, là ñịa bàn xây dựng và phát triển dân sinh, kinh tế sản xuất, an ninh quốc phòng. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam chương II ñiều 18 ñã xác ñịnh "Nhà nước thống nhất quản lý ñất ñai theo quy hoạch và pháp luật, ñảm bảo sử dụng ñất ñúng mục ñích và có hiệu quả. Nhà nước giao ñất cho các tổ chức và cá nhân sử dụng ổn ñịnh lâu dài". Trong quá trình công nghiệp hóa, ñô thị hóa và hiện ñại hóa ñất nước, việc chuyển ñổi mục ñích sử dụng ñất ñáp ứng cho phát triển kinh tế xã hội là việc làm tất yếu xẩy ra thường xuyên ở tất cả các ñịa phương trên toàn lãnh thổ Việt Nam. ðặc biệt là chuyển diện tích ñất nông nghiệp sang quỹ ñất phi nông nghiệp thuộc các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, khu công nghiệp và thương mại dịch vụ và du lịch. Thu hồi ñất, bồi thường giải phóng mặt bằng ñể giải phóng mặt bằng là khâu then chốt, quan trọng. Bồi thường giải phóng mặt bằng là ñiều kiện ban ñầu và tiên quyết ñể triển khai các dự án. Có thể nói "Giải phóng mặt bằng nhanh là ñã hoàn thành ñược 1/3 ñến 1/2 dự án". Bồi thường giải phóng mặt bằng là vấn ñề hết sức nhạy cảm và phức tạp, nó tác ñộng tới mọi vấn ñề ñời sống kinh tế, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng của cộng ñồng dân cư. ảnh hưởng trực tiến ñến Nhà nước, Chủ ñầu tư, ñặc biệt là ñối với người dân có ñất bị thu hồi. Vì vậy nghiên cứu ñề tài “ðánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng ở một số dự án quận Cầu Giấy - Thành phố Hà Nội” là ñiều cần thiết ñể tìm ra giải pháp ñúng ñắn, thỏa ñáng nhu cầu phát triển và ổn ñịnh ñời sống người dân. [...]... tr m tr ng trong thành ph ð gi i quy t nhà cho dân nh p cư, chính quy n thành ph ph i ti n hành thu h i ñ t c a nông dân vùng ph c n Vi c ñ n bù ñư c th c hi n thông qua các công c chính sách như h tr tài chính, cho quy n mua căn h do thành ph qu n lý và chính sách tái ñ nh cư Các h b thu h i ñ t có quy n mua ho c nh n căn h do thành ph qu n lý, ñư c xây t i khu ñ t ñư c thu h i có bán kính cách Xơ-un... nhiên, v i nh ng d án do Chính ph qu n lý, vi c ñ n bù ñư c ti n hành theo trình t : t ch c nghe ý ki n ngư i dân; ñ nh giá ñ n bù Giá ñ n bù ph thu c vào t ng khu v c, t ng d án N u m t d án mang tính chi n lư c qu c gia thì nhà nư c ñ n bù v i giá r t cao so v i giá th trư ng Nhìn chung, khi ti n hành l y ñ t c a dân, nhà nư c ho c cá nhân ñ u tư ñ u ñ n bù v i m c cao hơn giá th trư ng * Hàn Qu c Vào... 1.2.1 M c ñích - ðánh giá vi c th c hi n chính sách b i thư ng gi i phóng m t b ng khi Nhà nư c thu h i ñ t m t s d án trên ñ a bàn nghiên c u; - ð xu t m t s gi i pháp cho vi c b i thư ng gi i phóng m t b ng khi Nhà nư c thu h i ñ t trong giai ño n ti p trên ñ a bàn qu n C u Gi y và Thành ph Hà N i 1.2.2 Yêu c u - Nghiên c u, n m v ng các văn b n pháp lý liên quan ñ n vi c b i thư ng gi i phóng m t b ng... tài góp ph n vào cơ s khoa h c ñánh giá chính sách h tr gi i phóng m t b ng khi Nhà nư c thu h i ñ t trên ñ a bàn thành ph Hà N i; - ð tài ñã ñánh giá ñư c th c tr ng c a công tác gi i phóng m t b ng trên ñ a bàn qu n C u Gi y ð c bi t n m b t ñư c nguy n v ng chính ñáng c a ngư i dân ñ n ñ nh cu c s ng sau khi b thu h i ñ t Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p... v i vi c b i thư ng nông thôn, b i có s khác nhau v hình th c s h u ñ t ñai th và nông thôn ð i v i nhà thành c a ngư i dân thành ph , nhà nư c b i thư ng b ng ti n là chính, v i m c giá do th trư ng b t ñ ng s n quy t ñ nh qua các t ch c trung gian ñ ñánh giá, xác ñ nh giá V i ngư i dân nông thôn, nhà nư c th c hi n theo nh ng cách th c r t linh ho t, theo ñó, m i ñ i tư ng khác nhau s có cách b i... là tr ti n và h tr b ng cách tính ba kho n sau: M t là, giá c xây d ng l i, chênh l ch gi a giá xây d ng l i nhà m i và Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p …………………… 5 nhà cũ; Hai là, giá ñ t tiêu chu n; Ba là, tr c p v giá c Ba kho n này c ng l i là ti n b i thư ng v nhà Vi c b i thư ng nhà cho dân cho dân thành ph khác v i vi c b i thư ng nông thôn, b i có s khác... phương mà ñ nh giá b i thư ng cho phù h p Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p …………………… 13 V m c b i thư ng, Thông tư s 1792/TTg quy ñ nh: ð i v i nhà , trư c h t căn c vào di n tích chính và ph , giá tr s d ng c a ngôi nhà ñ ñ nh giá b i thư ng; Giá c b i thư ng căn c vào giá quy ñ nh bình quân cho m t m2 trong k ho ch c a nhà nư c th i kỳ ñó ñ i t ng lo i nhà, ñ m b... t ñai di n ra ph bi n, ñ y giá ñ t lên cao, ñi u ñó c n tr quá trình ñ u tư phát tri n Nhìn nh n dư i góc ñ qu n lý, chính sách qu n lý ñ t ñai chưa h p lý, th t c hành chính rư m rà, nh hư ng l n ñ n vi c th c hi n quy n s d ng ñ t, chính sách tài chính trong lĩnh v c ñ t ñai còn nhi u b t c p gây th t thoát l n cho nhà nư c Trư c nh ng tình hình ñó, vi c ñ i m i chính sách qu n lý ñ t ñai c th là... Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p …………………… 18 nh ng b t c p trong chính sách pháp lu t v b i thư ng, h tr khi Nhà nư c thu h i ñ t ñ s d ng vào m c ñích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công c ng và phát tri n kinh t thông qua cơ ch giá ñ t b i thư ng, chính sách tái ñ nh cư và h n ch ph m vi d án ph i thu h i ñ t Sau khi Lu t ñ t ñai 2003 ñư c ban hành, Nhà nư c ñó ban hành... bên Ngày 11/01/1970, Th tư ng Chính ph ban hành Thông tư 1792/ TTg quy ñ nh m t s ñi m t m th i v b i thư ng nhà c a ñ t ñai cây c i lưu liên các hoa màu cho nhân dân nh ng vùng xây d ng kinh t , m r ng thành ph Thông tư này ra ñ i trong b i c nh yêu c u phát tri n kinh t , m r ng các khu công nghi p t p trung và hình thành m t s thành ph các khu công nghi p này Như v y, hàng năm di n tích ñ t nông . tài “ðánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng ở một số dự án quận Cầu Giấy - Thành phố Hà Nội là ñiều cần thiết ñể tìm ra giải pháp ñúng ñắn, thỏa ñáng nhu cầu phát. BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI NGUYỄN THU TRANG ðÁNH GIÁ VIỆC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG Ở MỘT SỐ DỰ ÁN QUẬN CẦU GIẤY - THÀNH. chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi ñất ở một số dự án trên ñịa bàn nghiên cứu; - ðề xuất một số giải pháp cho việc bồi thường giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu