ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA SƯ PHẠM TRẦN THỊ THUÝ NGÂN BIỆN PHÁP QUẢN LÝ SINH VIÊN NGOẠI TRÚ CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI NGỮ - ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÍ GIÁO DỤC HÀ NỘI - 2008 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA SƯ PHẠM TRẦN THỊ THUÝ NGÂN BIỆN PHÁP QUẢN LÝ SINH VIÊN NGOẠI TRÚ CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI NGỮ ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Chuyên ngành: Quản lí giáo dục Mã số : 60 14 05 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Trần Thị Tuyết Oanh HÀ NỘI – 2008 MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Nhiệm vụ nghiên cứu Khách thể đối tượng nghiên cứu Giả thuyết khoa học Phương pháp nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Cấu trúc luận văn Chương 1: Cơ sở lý luận đề tài 1.1 Tổng quan nghiên cứu 1.2 Một số khái niệm đề tài 1.2.1 Quản lý 1.2.2 Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường 12 1.2.3 Biện pháp quản lý 13 1.2.4 Sinh viên, sinh viên ngoại trú 14 1.2.5 Biện pháp quản lý sinh viên ngoại trú 16 1.3 Công tác quản lý sinh viên trường đại học 17 1.3.1 Vị trí, vai trị cơng tác quản lý sinh viên trường đại học 17 1.3.2 Nội dung công tác quản lý sinh viên trường đại học 18 1.4 Công tác quản lý sinh viên ngoại trú trường đại học 21 1.4.1 Mục đích công tác quản lý sinh viên ngoại trú 21 1.4.2 Nội dung công tác quản lý sinh viên ngoại trú 22 1.4.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý sinh viên ngoại trú 27 Kết luận chng 35 Chng 2: Thực trạng Sinh Viên ngoại trú 36 công tác quản lý Sinh viên ngoại trú tr-ờng Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quèc gia Hµ Néi 2.1 Khái quát trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 36 2.2 Thực trạng sinh viên ngoại trú trường Đại học Ngoại ngữ - Đại 39 học Quốc gia Hà Nội 2.2.1 Cơ cấu sinh viên 39 2.2.2 Đặc điểm 41 2.2.3 Địa bàn cư trú 41 2.2.4 Hoạt động 42 2.2.5 Lý điều kiện ngoại trú 46 2.3 Thực trạng công tác quản lý sinh viên ngoại trú trường Đại 50 học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 2.3.1 Thực trạng nhận thức công tác quản lý sinh viên ngoại trú 50 2.3.2 Thực trạng việc thực nội dung công tác quản lý 53 sinh viên ngoại trú Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc Gia Hà Nội 2.4 Đánh giá thực trạng công tác quản lý sinh viên ngoại trú 62 trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 2.4.1 Những mặt mạnh mặt hạn chế 62 2.4.2 Nguyên nhân 63 Kết luận chương 64 Chương 3: Một số biện pháp quản lý Sinh Viên ngoại trú 65 trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học quốc gia hà nội 3.1 Nguyên tắc xác định biện pháp quản lý sinh viên ngoại trú 65 trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 3.1.1 Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu 65 3.1.2 Ngun tắc đảm bảo tính tồn diện 65 3.1.3 Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi 65 3.1.4 Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn 66 3.2 Đề xuất số biện pháp quản lý sinh viên ngoại trú trường 66 Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 3.2.1 Xây dựng quy định cụ thể quản lý sinh viên ngoại trú 66 3.2.2 Hình thành phận chuyên trách quản lý sinh viên ngoại trú 69 hoàn thiện chế phối hợp lực lượng việc quản lý sinh viên ngoại trú 3.2.3 Lập kế hoạch công tác quản lý sinh viên ngoại trú 72 3.2.4 Tổ chức thực có hiệu kế hoạch quản lý sinh viên ngoại trú 76 3.2.5 Tăng cường kiểm tra, đánh giá công tác quản lý sinh viên ngoại trú 81 3.3 Khảo sát tính cần thiết tính khả thi biện pháp 84 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 90 Kết luận 90 Khuyến nghị 91 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 93 PHỤ LỤC DANH TỪ KÝ HIỆU VIẾT TẮT Đại học Quốc gia Hà nội : ĐHQGHN Đại hội : ĐH Cộng sản Việt Nam : CSVN Hồ Chí Minh : HCM Học sinh sinh viên : HSSV Ký túc xá : KTX Quản lý giáo dục :QLGD Sinh viên : SV Thanh niên cộng sản : TNCS Trung học phổ thông : THPT MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Giáo dục vấn đề trung tâm đời sống xã hội định tƣơng lai ngƣời dân tộc Điều đặt yêu cầu cao cho nghiệp giáo dục đào tạo nƣớc ta Trong chiến lƣợc xây dựng phát triển đất nƣớc, Đảng Nhà nƣớc ta xác định: “Giáo dục đào tạo quốc sách hàng đầu ”, “là động lực phát triển kinh tế - xã hội” Xác định đƣợc vị trí tầm quan trọng giáo dục nên chiến lƣợc phát triển giáo dục, ngành giáo dục thực đổi cách toàn diện đồng Một đổi bản, quan trọng, cấp thiết giáo dục đổi cơng tác quản lý giáo dục Vì suy cho thành công hay thất bại giáo dục bắt nguồn có ngun nhân từ cơng tác quản lý giáo dục Trong hoạt động quản lý trƣờng đại học quản lý SV giữ vai trị đặc biệt quan trọng SV đối tƣợng trình đào tạo Quản lý đƣợc đối tƣợng góp phần vào việc nâng cao chất lƣợng đào tạo nhà trƣờng Trong nội dung quản lý SV có nội dung quản lý SV ngoại trú Hiện nay, vấn đề gây xúc đƣợc quan tâm, lo lắng nhà trƣờng, gia đình xã hội Môi trƣờng sống phức tạp với không tệ nạn xã hội SV đối tƣợng dễ bị tác động, lôi kéo Hơn nữa, an ninh trật tự không tốt, điều kiện ăn thấp, môi trƣờng sống không lành mạnh, SV phải thƣờng xuyên thay đổi chỗ ở… vấn đề cộm SV ngoại trú Những vấn đề ảnh hƣởng trực tiếp đến công tác đào tạo nhà trƣờng Trong đó, theo thống kê trƣờng đại học, trung bình có tới 80% SV phải ngoại trú Vậy phải để quản lý đƣợc đối tƣợng nhằm hạn chế mức thấp tiêu cực nảy sinh khó khăn đời sống SV ngoại trú để SV yên tâm học tập rèn luyện vấn đề đặt Trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN trƣờng đại học đầu ngành nƣớc đào tạo ngoại ngữ, có sứ mạng là“Đào tạo bồi dưỡng giáo viên ngoại ngữ cho hệ thống giáo dục quốc dân hầu hết lĩnh vực kinh tế xã hội đất nước; đào tạo cán biên, phiên dịch, chuyên gia nghiên cứu ngoại ngữ; đồng thời thực đào tạo ngoại ngữ tiếng Việt cho người nước ngoài, từ định mục tiêu để hoàn thành nhiệm vụ chiến lược mà Đảng, nhà nước, Bộ Giáo dục & Đào tạo ĐHQGHN giao phó, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội trình hội nhập quốc tế đất nước” Để hồn thành sứ mạng lớn lao đó, lãnh đạo toàn thể cán bộ, giảng viên trƣờng không ngừng nỗ lực để xây dựng nhà trƣờng Tuy đƣợc thành lập sớm (1955) có hệ thống sở vật chất tốt nhƣng KTX trƣờng đáp ứng gần 30% số SV trƣờng, lại 70% SV phải ngoại trú Hơn nữa, SV ngoại trú trƣờng lại phân bổ khu vực phức tạp điều kiện kinh tế xã hội an ninh trật tự Vì vậy, nhà trƣờng đứng trƣớc khó khăn vấn đề quản lý SV ngoại trú Xuất phát từ lý đó, chúng tơi định chọn đề tài: “Biện pháp quản lý sinh viên ngoại trú trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp Đề tài góp phần làm rõ thêm thực trạng SV ngoại trú công tác quản lý SV ngoại trú nhà trƣờng Từ đó, xác định biện pháp quản lý cho phù hợp nhằm góp phần nâng cao hiệu cơng tác quản lý SV nói riêng chất lƣợng đào tạo SV nói chung trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN Mục đích nghiên cứu Trên sở nghiên cứu lí luận quản lý SV quản lý SV ngoại trú thực trạng công tác quản lý SV ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN, từ đề xuất biện pháp quản lý SV ngoại trú nhằm nâng cao hiệu cơng tác quản lý SV ngoại trú nói riêng, góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nói chung trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực mục đích đề ra, luận văn tập trung triển khai nhiệm vụ nghiên cứu dƣới đây: - Nghiên cứu sở lí luận quản lý SV ngoại trú trƣờng đại học - Nghiên cứu thực trạng SV ngoại trú công tác quản lý SV ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN - Đề xuất biện pháp quản lý SV ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội Khách thể đối tƣợng nghiên cứu 4.1 Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý SV trƣờng đại học 4.2 Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý SV ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN Giả thuyết khoa học Nếu tìm đƣợc biện pháp quản lý SV ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN phù hợp với yêu cầu đổi công tác quản lý nhà trƣờng nhƣ đƣợc xác định đề tài công tác quản lý SV ngoại trú trƣờng có hiệu hơn, góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo nhà trƣờng Phƣơng pháp nghiên cứu 6.1 Các phương pháp nghiên cứu lý luận - Phƣơng pháp phân tích lý thuyết - Phƣơng pháp tổng hợp lý thuyết 6.2 Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phƣơng pháp quan sát - Phƣơng pháp điều tra phiếu hỏi - Phƣơng pháp vấn - Phƣơng pháp chuyên gia - Phƣơng pháp thống kê toán học Phạm vi nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp quản lý SV ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - ĐHQGHN với đối tƣợng SV hệ quy Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, phần kết luận khuyến nghị, tài liệu tham khảo, luận văn đƣợc trình bày thành ba chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở lí luận đề tài Chƣơng 2: Thực trạng sinh viên ngoại trú công tác quản lý sinh viên ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội Chƣơng 3: Một số biện pháp quản lý sinh viên ngoại trú trƣờng Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội ... số biện pháp quản lý Sinh Viên ngoại trú 65 trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học quốc gia hà nội 3.1 Nguyên tắc xác định biện pháp quản lý sinh viên ngoại trú 65 trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học. .. ngoại trú tr-ờng Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hµ Néi 2.1 Khái quát trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 36 2.2 Thực trạng sinh viên ngoại trú trường Đại học Ngoại ngữ - Đại. .. sinh viên ngoại trú Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc Gia Hà Nội 2.4 Đánh giá thực trạng công tác quản lý sinh viên ngoại trú 62 trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội 2.4.1 Những