1 đặt vấn đề Sự xuất artemisinin (ART) dẫn xuất vào đầu thập kỉ 70 đà làm thay đổi hẳn tình hình bệnh sốt rét (SR) toàn cầu nói chung Việt nam nói riêng Sau vụ dịch năm 1991 làm triệu ngời mắc 4646 ca tử vong với nỗ lực vợt bậc, chơng trình phòng chống sốt rét (PCSR) Việt Nam đà đạt đợc kết đáng kể Tính đến tháng 11 năm 2010 tỷ lệ tử vong sèt rÐt ë ViƯt Nam chØ cßn 0,07/ 100.000 dân so với 0,12/ 100.000 dân năm 2001 [11], [14], [28] Tuy nhiên nghiên cứu gần kÝ sinh trïng sèt rÐt (KSTSR) kh¸ng thc cđa Tỉ chøc Y tÕ thÕ giíi cho thÊy ®· cã sù giảm hiệu lực điều trị artesunat (AS) biên giíi Th¸i Lan - Campuchia, Th¸i Lan - Myanmar (Noedl, Socheat 2009 Lim 2010) Đây nớc thuộc khu vùc tiĨu vïng s«ng Mekong (GMS) [5], [40], [73], [81] ViƯt Nam lµ mét níc thc GMS với 27,4 triệu dân sống vùng có lu hành SR, có đờng biên giới giáp Lào, Campuchia khu vực có tợng P falciparum kháng chloroquin (CQ) fansidar mức độ cao Tình trạng giảm hiệu lực thuốc nhóm ART đà đợc tác giả nớc nghiên cứu phát (Huong et al 2001) [68] Báo cáo gần Tạ Thị Tĩnh, Nguyễn Mạnh Hùng năm 2010 hiệu lực điều trị AS đờng uống Đak Nhau, Bù Đăng, Bình Phớc cho thấy tỷ lệ đáp ứng lâm sàng tốt 87,5% [38], [39] Sự giảm hiệu lực thuốc nhóm ART sau 20 năm sử dụng quan tâm đặc biệt WHO hiƯn cha cã mét lo¹i thc SR có hiệu lực cao tơng tự thay [38], [116] Chiến lợc Đẩy lùi sốt rét đợc WHO phát động từ 2001 bật khuyến cáo sử dụng thuốc mà nội dung trọng tâm sử dụng thuốc phối hợp có ART dẫn chất với thuốc khác gọi tắt ACT (artemisinin based combination therapy) Thực khuyến cáo WHO, chơng trình PCSRQG đà thay phác đồ đơn trị liệu trớc ACT có Arterakin, thuốc phối hợp gồm thành phần dihydroartemisinin piperaquin [44], [53], [117] ViƯc gi¸m s¸t hiƯu lùc cđa c¸c thc sèt rÐt đồng thời đánh giá tình trạng kháng thuốc P falciparum víi c¸c thc kh¸c b»ng c¸c kÜ tht hiƯn đại nh Sinh học phân tử mục tiêu quan trọng WHO Những thông tin gần cho thấy có nhạy cảm trở lại P falciparum với CQ Piperaquin, thành phần Arterakin thuốc tơng tự CQ, liệu có khác biệt hiệu lực Arterakin bệnh nhân mắc SR P falciparum có kháng không kháng CQ không ? Chính vậy, nghiên cứu nhằm đạt tới mục tiêu sau: Đánh giá hiệu lực điều trị Arterakin bệnh nhân sốt rét P falciparum cha biến chứng Quảng Trị Đăk Nông Đánh giá kháng chloroquin từ chủng phân lập P falciparum điểm nghiên cứu kĩ tht PCR Ch¬ng Tỉng quan 1.1 KÝ sinh trùng sốt rét sốt rét kháng thuốc 1.1.1 Đại cơng kí sinh trùng sốt rét Các loài KSTSR: KÝ sinh trïng sèt rÐt g©y bƯnh cho ngêi có tên khoa học Plasmodium thuộc họ Plasmodidea, dạng đơn bào kí sinh máu Có tới 120 loài thuộc Plasmodidea đợc phát động vật bò sát, chim, động vật có vú nh chuột linh trởng Ngời không nhiễm KSTSR chim, động vật bò sát số động vật có vú khác có miễn dịch tự nhiên [11], [65] Có loài kí sinh trùng sốt rét cổ điển gây bệnh cho ngêi P malariae (Laveran, 1881) P vivax (Grassi & Feletti, 1890) P falciparum (Welch, 1897) P ovale (Stephen, 1922) Tuy nhiên vòng 15 năm gần P knowlesi đợc nhắc đến nhiều số nớc thuộc khu vực Đông Nam châu phát thấy ngời P knowlesi đợc phát năm 1931 khỉ, năm 2004 thấy ngời Malaysia, Singapor, Thailand, Myanmar Năm 2007 phát Việt Nam Hiện cha xác định đợc kí sinh trùng (KST) có lây truyền tõ ngêi sang ngêi hay chØ l©y tõ khØ sang ngời Về hình thể P knowlesi dễ nhầm với P malariae, phân biệt hai loại KST xác định đợc kĩ thuật sinh học phân tử [11], [47] Đặc điểm chung KSTSR kí sinh bắt buộc hồng cầu (HC) ngời động vật có xơng sống Tuy vật chủ muỗi Anopheles chu kì sinh sản hữu tính KST xảy muỗi Sự tồn thể ngời tùy thuộc vào loại KST Nếu không đợc điều trị không chuyển thành sốt rét ác tính (SRAT) P falciparum tồn từ 1-2 năm, P ovale P vivax từ 1-5 năm, P malariae từ 3-50 năm [12], [64] Ct: Miệng; Im: Màng trong; M: Ty lạp thể; Mn: Sợi trục; Mt: Các vi ti ống dẫn dới màng; N: Nhân; Pr: Chóp tận cùng; Rh: Túi electron; Sb: Thể hình cầu (Hốc thực bào) Hình 1.1 Sơ đồ mô cấu trúc KSTSR Aikawa Seed 1980 KSTSR có kích thớc khoảng 15nm x 10nm Màng đợc bao phủ lớp áo bề mặt dày 20nm, đậm đặc điện tử sợi fibrin Lớp áo bị tác động Trypsin Lớp áo đóng vai trò định việc bảo vệ KST trớc đáp ứng hệ thống miễn dịch vật chủ [11], [64], [96] Các nghiên cứu Aikawa cho thÊy chãp tËn cïng vµ tói electron cã vai trò quan trọng việc giúp KST thâm nhập qua màng tế bào HC Sự thay đổi độ dày đặc electron chóp tận làm thay đổi điện thÕ mµng HC, gióp KST chui qua mµng dƠ dµng Thể hình cầu không bào tiêu hóa Cấu trúc dạng sợi chạy dọc tế bào giúp cho hình thể KST đợc vững Ty lạp thể KST cịng lµ mét cÊu tróc quan träng chun hãa chúng có số lợng vách ngăn nhiều so với ty lạp thể động vật có xơng sống khác Có thể yếu tố giúp KST sử dụng Glucose tốt môi trờng yếm khí, làm giảm đờng máu trờng hợp SRAT [42], [64], [96] Chu k× sinh häc cđa KST: Thoa trùng sau đợc truyền từ muỗi sang ngời tồn máu khoảng 30 phút nhanh chóng xâm nhập vào tế bào gan Đây giai đoạn ngoại hồng cầu, hay gọi thời kì ủ bệnh triệu chứng, thời kì khác loại KST Tại gan KST nhân lên vô tính tạo thành Merozoite, số lợng Merozoite đợc tạo thành khoảng thời gian tế bào gan khác tùy theo loại KST P falciparum có số lợng nhân lên nhiều Sau nhân lên tế bào gan Merozoite phá vỡ tế bào gan xâm nhập vào HC Tại KST phát triển thành thể t dỡng non (Trophozoite) trởng thành thành thể phân liệt (Schizonts) non già phá vỡ HC nhiễm xâm nhập vào HC khác gây sốt rét điển hình [12] [64] Giai đoạn gan Chu kú ë gan Chu kỳ muỗi Giai on mỏu Chu kỳ hồng cầu Hình 1.2 Chu kì sinh học KSTSR (CDC 2004) Số lợng thể phân liệt máu khác với loại KST, P falciparum loài có số lợng nhiều nhất, trung bình khoảng 20.000500.000/ mm3, gấp lần P vivax 10 lần P malariae [12], [64] Sau khoảng 8-10 ngay, kể từ sốt đầu tiên, số mảnh phân liệt biệt hóa thành giao bào đực giao bào (Gametocyte) Giao bào đực giao bào đợc muỗi Anopheles hút vào dày, giao bào phát triển thành giao tử cái, giao bào đực phát triển kéo dài thành -8 thể roi Mỗi roi giao tử đực trởng thành Giao tử đực giao tử hòa hợp với tạo thành trứng (Ookinete) Trứng di chuyển xuyên qua thành dày muỗi phát triển dới lớp mạc mặt dày (Oocyste) Trứng lớn dần lên, nhân nguyên sinh chất phân chia phát triển thành nhiều thoa trùng hình thoi (Sporozoite) Trøng vì, thoa trïng ®Õn tËp trung ë tuyến nớc bọt muỗi Khi muỗi đốt ngời, thoa trùng theo vào thể tiếp tục thực giai đoạn sinh sản vô tính ngời [11], [12], [64] Khả gây bệnh: Bốn loại KST cổ điển có đặc điểm chung gây bệnh sốt rét nhng diễn biến bệnh khác tuỳ loại KST Nếu không đợc điều trị kịp thời SR P falciparum sÏ chun tõ SR cha biÕn chøng thµnh sốt rét biến chứng phủ tạng (SRAT) gây tử vong SR P ovale, P.vivax không chuyển thành SRAT nhng lại gây tái phát xa P falciparum tồn thể từ 1-2 năm, P ovale P vivax từ 1-5 năm, P malariae từ 3-50 năm [11], [25], [64], [105] Biểu hiệu lâm sàng thực xuất giai đoạn nội HC, KST nhân lên phá vỡ HC hàng loạt sau 8-10 ngày kể từ lúc bị muỗi đốt Triệu chứng chung bệnh SR cha biến chứng sốt cao, rét run có tính chu kì 24 cơn, 48 (sốt cách nhật) tuỳ theo loại KST Cơn SR điển hình có giai đoạn sốt rét run, sốt nóng, và mồ hôi, thiếu máu, lách to Khi bị SRAT, triệu chứng có triệu chứng nặng nh suy sụp đa phủ tạng, hôn mê, suy gan thận cấp KSTSR làm tổn thơng thực thể phủ tạng dẫn đến tử vong [2], [104], Có liên quan rõ ràng dáp ứng miễn dịch thể vật chủ với tình trạng nhiễm KSTSR mức độ nặng, nhẹ bệnh Ngời có miễn dịch thờng có biểu lâm sàng không điển hình, sốt không mang tính chất đặc thù SR Hiệu điều trị ngời có miễn dịch cao ngời miễn dịch Muỗi đốt ngời đà có miễn dịch giao bào bị ức chế trình sinh sản hữu tính dày muỗi Trẻ sinh từ bà mẹ bị SR tái tái lại có miễn dịch thụ động IgG từ mẹ truyền cho trình mang thai, nhiên miễn dịch tồn 3-6 tháng [12], [77] Mặc dầu miễn dịch SR (cả miễn dịch dịch thể lẫn tế bào) không bảo vệ đợc thể tránh mắc bệnh SR mà ức chế trình phát triển KST Kháng thể đặc hiệu giảm dần sau tác nhân gây bệnh bị loại khỏi thể [77], [98] 1.1.2 Các khái niệm liên quan tới kháng thuốc Trong vòng vài thập kỷ gần đây, vấn đề KSTSR kháng thuốc đà trở thành cản trở chiến chống lại bệnh SR toàn giới Tình trạng kháng thuốc đà đợc thức công nhận số loại KSTSR gây bệnh cho ngời Đó P falciparum, P Vivax P malariae, đáng kể P falciparum kháng nhiều thuốc SR loài giảm nhạy cảm với ART dẫn chất, nhóm thuốc quan trọng điều trị SR [21], [50], [100] Sự đề kháng chủng KSTSR với loại thuốc mà trớc có tác dụng đợc định nghĩa nh sau: " Khả chủng KSTSR sống sót nhân lên ngời bệnh đà đợc điều trị hấp thụ liều lợng thuốc cao liều quy định giới hạn chịu đựng thể " (WHO 1976) Mức độ nhạy cảm thuốc đợc xác định theo nghiệm pháp in vitro 28 ngày trớc Là mật độ KST giảm 75% sau 48 điều trị so với ngày đầu, sau hẳn vào ngày thứ không xuất lại KST vòng 28 ngày sau điều trị Năm 1986, Bruce-Chwatt cs đà bổ sung thêm nh sau: ã Một thuốc có tác dụng chống lại KSTSR thuốc phải có khả thâm nhập vào KST HC bị nhiễm khoảng thời gian nhât định[115] Thất bại điều trị khái niệm sử dụng nhiều nghiên cứu hiệu lực thuốc SR thời gian gần đợc định nghĩa nh sau: ã Thất bại điều trị tình trạng thuốc khả làm KST máu xuất triệu chứng nặng lên đà đợc điều trị đủ liều theo qui định [115] Hiện tợng thất bại điều trị không đồng nghĩa với KSTSR kháng thuốc Thất bại điều trị nguyên nhân khác nh thuốc giả, thuốc hạn, uống không đủ liều, dung nạp thuốc, đáp ứng miễn dịch v.v Kháng chéo tình trạng KST kháng lại thuốc có cấu trúc hoá học cách tác động tơng tự nh (các thuốc nhóm) Đa kháng chủng KST có khả kháng lại từ thuốc khác cấu trúc hoá học chế tác động trở lên (các thuốc khác nhóm nh CQ ART CQ MEF) Kháng phần (kháng tơng đối) tình trạng thuốc có tác dụng nhng phải tăng nồng độ thuốc máu cao liều thông thờng, giới hạn chịu đựng thể Kháng hoàn toàn (kháng tuyệt đối) nồng độ thuốc vợt ngỡng chịu đựng thể mà tác dụng [5], [26], [106] 1.1.3 Kí sinh trùng sốt rét kháng thuốc yếu tố ảnh hởng tới kháng thuốc Cho đến nay, đà có nhiều giả thuyết chế KSTSR kháng thuốc song cha có giả thuyết đợc khẳng định hoàn toàn + Tăng khả thích nghi sinh lý, sinh hóa KSTSR: Kiểu kháng thuốc không bền vững, dừng thuốc khả kháng thuốc KSTSR dần + Cơ chế kháng di truyền: Là xuất đột biến điểm gen KSTSR Đột biến quy định loạt đặc tính giúp KST kháng lại thuốc mà trớc có tác dụng diệt KST Các đặc tính đợc di truyền cho hệ sau Kiểu kháng thuốc xuất hoàn toàn ngẫu 10 nhiên bền vững không phụ thuộc vào có mặt tác động thuốc Sự đột biến diễn tiến qua bớc Bớc xuất đột biến cách ngẫu nhiên, bớc đột biến đợc nhân lên nhiều lần Kết làm thay đổi số lợng phiên copy gen có vai trò xác định vị trí gắn thuốc gen quy định hoạt động trinh bơm thuốc, làm giảm nồng độ thuốc KST [43], [54] + Dựa vào chế tác dụng thuốc sốt rét: Cơ chế kháng số loại thuốc SR đà đợc làm rõ nh chế kháng CQ, sulfamides biết đợc chế tác động thuốc [75] 1.1.3.1 P falciparum kháng thuốc Kháng chloroquin thuốc nhóm (amodiaquin, PQP): Cơ chế tác động chloroquin: Theo Fitch, KST tiêu hoá hemoglobin tạo chất ferriprotoporphyrin (FPIX, gọi hematin), thông thờng chất FP gắn vào protein KST để hình thành phức hợp FP + protein gắn hem tức hemozoin sắc tố SR không độc CQ cạnh tranh với protein gắn hem để hình thành phức hợp (FP + CQ) phá huỷ màng lysosom diệt KST [46], [49] Phân tích b»ng kÝnh hiĨn vi ®iƯn tư cho thÊy lysosome cđa KST nơi bị tác động CQ có mặt Theo Fitch, KST tiêu hoá hemoglobin tạo chất ferriprotoporphyrin (FPIX, gọi hematin), thông thờng chất FP gắn vào protein KST để hình thành phức hợp FP + protein gắn hem tức hemozoin sắc tố SR không độc CQ cạnh tranh với protein gắn hem để hình thành phức hợp (FP + CQ) phá huỷ màng lysosom diệt KST [5], [87] Phân tÝch b»ng kÝnh hiĨn vi ®iƯn tư cho thÊy lysosome KST nơi bị tác động CQ có mặt bào tơng KST có tính kiềm yếu pH 7.4 đợc hòa tan thấm qua màng vào môi trờng lysosome có tính axit, điện tích tạo thành QH + CQH+ gắn vào ferriprotoporphyrin IX [78], [80] PHỤ LUC (tiếp) Ngày D0: Sàng lọc Đánh giá lâm sàng bao gồm đo cân nặng, chiều cao - chuyển bệnh nhân trường hợp có dấu hiệu SR nặng/biến chứng Đo nhiệt độ nách Đánh giá ký sinh trùng Thử thai (nếu cần) Thông báo đồng ý tham gia nghiên cứu Tuyển chọn Điều trị, liều đầu Không bắt buộc: Thử nước tiểu để phát thuốc sốt rét, thu thập mẫu máu cho PCR Ngày D1: -Đánh giá lâm sàng - chuyển bệnh nhân trường hợp có dấu hiệu SR nặng/biến chứng Đo nhiệt độ nách Đánh giá ký sinh trùng trường hợp có dấu hiệu nguy hiểm / sốt rét nặng Điều trị, liều thứ hai điều trị thay trường hợp thất bại điều trị sớm Ngày D2: Đánh giá lâm sàng - chuyển bệnh nhân trường hợp có dấu hiệu SR nặng/biến chứng Đo nhiệt độ nách Đánh giá ký sinh trùng Điều trị, liều thứ ba điều trị thay trường hợp thất bại điều trị sớm Ngày D3, D7, D14, D21 D28: Đánh giá lâm sàng - chuyển bệnh nhân trường hợp có dấu hiệu SR nặng/biến chứng Đo nhiệt độ nách Đánh giá ký sinh trùng Điều trị thay trường hợp thất bại điều trị Không bắt buộc: haemoglobin/haematocrit (Ngày D14, D28), thu thập mẫu cho PCR (sau ngày D7 thất bại điều trị) Ngày khác: Đánh giá lâm sàng - chuyển bệnh nhân trường hợp có dấu hiệu SR nặng/biến chứng Đo nhiệt độ n¸ch иnh gi¸ ký sinh trïng Điều trị thay trường hợp thất bại điều trị PHỤ LỤC 7: VÝ dụ Cam kết đồng ý tham gia nghiªn cứu Cam kt ng ý tham gia nghiên cu ngời lớn trẻ em tháng tuổi Quảng Trị Đăk Nông ngời đợc mời tham gia nghiên cứu đánh giá hiệu lực điều trị thuốc sốt rét arterrakin bệnh nhân sốt rét cha biến chứng falciparum Tên chủ trì nghiên cứu : Tên cđa tỉ chøc nghiªn cøu: Tên nhà tài trợ : Tên đề cơng nghiên cứu : Bn cam kt có hai phn: ã T thông tin (ể chia s thông tin v nghiên cu vi bn) ã Xác nhn ng ý tham gia nghiên cu (ký vµo cam kết bạn đồng ý) PHẦN I: Gii thiu thông tin Tên , hin công t¸c …… Giới thiệu thuốc sốt rÐt sử dụng…… B¹n/con cđa b¹n sÏ ng liỊu thc ngày Sự tham gia ban/ định bạn cho bạn tham gia nghiên cứu ngµy lµ hoµn toµn tù ngun Nếu bạn lựa chọn kh«ng đồng ý tham gia, bạn/con bạn tiếp tục c hng dich v cha bnh ti phòng khám Quá trình tin hành : - Thu thp lần nước tiểu với lượng nhỏ để xÐt nghiệm ph¸t xem thể bạn cã thuốc st rét khác không ? - Trong thi gian theo dâi, lấy mẫu m¸u lần từ đầu ngón tay ca bạn/ bạn làm tiêu bn lam kÝnh vµ vµo giÊy thÊm MÉu mÊu sử dng m ký sinh trùng máu vào giấy thấm để làm xác định xem bạn bị xuất lại ký sinh trùng ký sinh trùng cũ gây hay bị nhiễm - Nghiên cu s kéo dõi 28 ngày Trong thi gian đã, bạn phải nằm lại trạm y tế ngày iu tr theo dõi, sau cn phải đến sở y tế ngµy, ngµy ting để khám xét nghiệm lại xem bạn đà hoàn toàn ký sinh trùng sốt rét m¸u cha Gi¸m s¸t kết thóc sau th¸ng Nu bạn/con bạn tham gia nghiên cu này, bạn/con bạn hưởng lợi Ých sau: - Bất kỳ chng bnh liên quan n st rét hoc iu trị sốt rÐt sử lý miễn phÝ - Bạn kh«ng nhận bồi dưỡng tham gia nghiên cu giám sát Tuy nhiên, bn s c toán chi phi i li theo thực tế địa phơng Nu bn có câu hỏi bn có th hỏi b©y muộn chÝ nghiên cu ó c bt u Sau bn mun hi bn có th liên h với a chi sau: Bác sĩ , địa chỉ.Số điện thoại : PHN II: Xác nhn ng ý tham gia nghiên cu T«i mời tham gia/ cho phÐp t«i tham gia giám sát hiệu lực điều trị thuốc sốt rét arterakin Tôi hiu tôi/ uống liu thuc n khám li ln theo dõi Tôi đà c trc thông tin đà đợc nghe đọc Tôi đà hỏi câu hỏi đà đợc giải thích thoả đáng Tôi đồng ý tù ngun tham gia lµ đối tượng nghiên cu giám sát hiểu có quyền rút khỏi nghiên cứu vào lúc mà đợc hởng chăm sóc y tế H tªn người tham gia Người tham gia ký tªn _ Ngày tháng năm Nếu kh«ng biết chữ T«i chứng kiến người tham gia nghe đọc chÝnh x¸c tờ cam kết đồng ý tham gia nghiªn cứu, đ· cã hội hi Tôi xác nhn l ngi tham gia t nguyn ng ý tham gia nghiên cu Điểm tay Bệnh nh©n bố mẹ/người bảo trợ điểm tay H tên ngi làm chng _ Người lµm chứng ký tªn Ngày tháng nm Tôi đà c chÝnh x¸c chứng kiến người tham gia nghe đọc chÝnh x¸c tờ cam kết đồng ý tham gia nghiªn cứu, người tham gia đ· cã hội để hi Tôi xác nhn ngi tham gia t nguyn ng ý tham gia nghiên cu H tên cán b nghiªn cứu Cán b nghiên cu ký tªn _ Ngày tháng nm Ngi tham gia gi mt bn copy Thông báo ng ý tham gia nghiên cu có ký nháy ca ch trì nghiên cu/trợ lý) phụ lục 8: Các phơng pháp xác định thuốc sèt rÐt níc tiĨu Dill & Glazko (X¸c định 4-aminoquinolin) Eosin vàng Chloroform 50 mg 100 ml Axit Chlohydric 1N ml Nhỏ 10 giọt dung dịch vào tube chứa ml nớc tiểu Lắc nhẹ vài phút, dung dịch chuyển từ màu vàng sang màu tím đỏ (màu cánh sen) Phản ứng dơng tính với chloroquin amodiaquin Lignin (Xác định sulfonamid) Giấy báo (phần trắng chữ) Axit Chlohydric 25% Nhỏ 1-2 giọt nớc tiểu lên mẩu báo sau nhỏ tiếp giọt dung dịch Axit Chlohydric 25% vào giọt nớc tiểu Phản ứng chuyển từ màu vàng sang màu da cam (Phản ứng dơng tính với sulfonamid) số hình ảnh liên quan đến luận án Khu vực nghiên cứu thực địa Nhà ngời dân (Pako) Theo dõi lâm sàng nhà đồng bào dân tộc Pako Theo dõi lâm sàng trạm Y tế xà Lấy máu xác định kháng CQ PCR Giao lu với cán Y tế xà Thanh-Hớng Hóa-Quảng Trị Tách chiết ADN chuẩn bị chất tham gia phản ứng PCR Thao tác máy PCR buồng PCR-1 Phân tích kết từ hệ thống chụp ảnh kĩ thuật số SDS-8000 phần mềm phân tích ảnh LabWorks 4.0 Bộ giáo dục đào tạo y tÕ ViÖn sèt rÐt - Ký Sinh Trïng - Côn Trùng Trung ơng Nguyễn Xuân Hùng đánh giá Hiệu lực arterakin plasmodium falciparum kháng chloroquin kỹ thuật pcr Quảng trị, ĐĂk nông năm 2008-2010 Luận án tiến sỹ y học Hà nội - 2012 Bộ giáo dục đào tạo y tế ViƯn sèt rÐt - Ký Sinh Trïng - C«n Trïng Trung ơng Nguyễn Xuân Hùng đánh giá Hiệu lực arterakin plasmodium falciparum kháng chloroquin kỹ thuật pcr Quảng trị, ĐĂk nông năm 2008-2010 Chuyên ngành: Kí sinh trùng Mà số: 62726501 Luận án tiến sü y häc Híng dÉn khoa häc: PGS.TS T¹ Thị Tĩnh PGS.TS Nguyễn Mạnh Hùng Hà nội- 2012 Lời cam đoan Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu thân Các số liệu, kết luận án hoàn toàn trung thực cha đợc công bố công trình khác Tác giả Nguyễn Xuân Hùng Lời cảm ơn Để có đợc kết này, trớc hết cho phép bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Tạ Thị Tĩnh nguyên Trởng khoa nghiên cứu điều trị sốt rét, PGS.TS Nguyễn Mạnh Hùng Viện Trởng Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Trung ơng Đà tận tình hớng dẫn, hỗ trợ, cung cấp tài liệu tạo điều kiện thuận lợi giúp thực nghiên cứu hoàn thành đề tài Tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS Lê Xuân Hùng Phã viƯn trëng ViƯn Sèt rÐt-Ký sinh trïng-C«n trïng Trung ơng Ban lÃnh đạo viện phòng ban liên quan tạo điều kiện thuận lợi để tiến hành nghiên cứu Tôi xin chân thành cảm ơn: TS Bùi Quang Phúc Trởng khoa nghiên cứu điều trị sốt rét, Ths Nguyễn Văn Hờng, TS Nguyễn Thị Minh Thu, cử nhân Lê Minh Đạo toàn thể bạn đồng nghiêp khoa Nghiên cứu điều trị sốt rét TS Lê Đức Đào Trởng khoa Sinh học phân tử Cố PGS.TS Nguyễn Đức Mạnh toàn thể bạn đồng nghiệp khoa đà giúp đỡ hoàn thành phần nghiên cứu Labo Viện TS Cao Bá Lợi, TS Trịnh Đình Tờng bạn đông nghiệp phòng khoa học đào tạo, đà nhiệt tình giúp đỡ trình nghiên cứu Tôi xin chân thành cảm ơn: PGS.TS Nguyễn Nhật An nguyên Phó hiệu trởng Trờng ĐHY Hà Nội PGS.TS Trần Đức Phấn Trởng Bộ môn Y sinh học, TS Nguyễn Văn Kính Trởng Bộ môn Truyền nhiễm bạn đồng nghiêp Bộ môn Truyền nhiễm Trờng ĐHY Hà Nội, Khoa Truyền nhiễm BV Bạch Mai, đà nhiệt tình hỗ trợ suốt trình thực ®Ị tµi ... sau: Đánh giá hiệu lực điều trị Arterakin bƯnh nh©n sèt rÐt P falciparum cha biÕn chøng Quảng Trị Đăk Nông Đánh giá kháng chloroquin từ chủng phân lập P falciparum điểm nghiên cứu kĩ thuật PCR. .. Nguyên Tại tỉnh có tỷ lệ P .falciparum kháng CQ cao Quảng Trị giáp với Lào Đăk Nông giáp với Campuchia o Tỉnh Quảng Trị - Huyện Hớng Hoá o Tỉnh Đăk Nông - Huyện Dakmil, Dak Song, Czut - Thực kĩ thuật. .. tính kháng CQ 2.2.2- Phơng pháp chọn mẫu Đối với đánh giá hiệu lc Arterakin lâm sàng: Chọn bệnh nhân có sốt điểm trên, có đủ tiêu chuẩn mục 2.1.2 2.1.3 đợc da vào nghiên cứu Đối với đánh giá kháng