cô, em đã có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về nền văn hóa và văn học đặc sắc của Hàn Quốc,từ những tác phẩm cổ điển cho đến các xu hướng văn học hiện đại.. Qua mỗi buổi học, em không chỉ tiếp
Trang 1TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
VIỆN ĐÀO TẠO NGOẠI NGỮ
văn hóa
Họ và tên sinh viên: Trần Minh Quân
Mã số sinh viên: 2122202100256 Lớp: (ghichú: nhóm học)D21NNHQ02
Trang 2Bình Dương, tháng 12 năm 2024
Trang 3
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
VIỆN ĐÀO TẠO NGOẠI NGỮ
văn hóa
Họ và tên sinh viên: Trần Minh Quân
Mã số sinh viên: 2122202100256 Lớp: (ghichú: nhóm học)D21NNHQ02
Trang 4Bình Dương, tháng 12 năm 2024
Trang 5MỤC LỤC
Chương I : phần mở đầu 1
1.1 Lý do chọn đề tài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 1
1.3 Phạm vi nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu 1
1.3.1 Phạm vi nghiên cứu 1
1.3.2 Đối tượng nghiên cứu 1
1.4 Phương pháp nghiên cứu 2
1.5 Ý nghĩa đề tài 2
1.6 Kết cấu của đề tài 2
Chương II: cơ sở lý thuyết 3
2.1 Khái quát về văn học dân gian Hàn Quốc 3
2.2 Đặc trưng và ý nghĩa của truyện kể dân gian 4
2.2.1 Thần thoại 5
2.2.2 Truyện cổ tích 6
2.2.3 Truyện cổ tích thần kỳ 6
Chương III: Bài học đắt giá về sức mạnh đoàn kết qua hai tác phẩm “ Bó Đũa” và “호호호호 호 호호” 10
3.1 giới thiệu tác phẩm 10
3.1.1 hoàn cảnh ra đời 10
3.1.2 tác giả 11
3.1.3 thể loại 11
3.2 tóm tắt tác phẩm 11
3.2.1 tóm tắt tác phẩm “Bó Đũa” 11
3.2.2 tóm tắt tác phẩm “호호호호 호 호호” 12
3.3 phân tích hai tác phẩm “Bó Đũa” và “호호호호 호 호호” 12
3.3.1 phân tích tác phẩm “Bó Đũa” 12
3.3.2 phân tích tác phẩm “ 호호호호 호 호호” 13
3.3.3 phân tích nhân vật của hai tác phẩm 13
Trang 63.4 phân tích bài học có được thông qua hai tác phẩm 15
3.4.1 tác phẩm “Bó Đũa” 15
3.4.2 tác phẩm “호호호호 호 호호” 15
3.5 thông điệp lớn gửi gắm qua 2 tác phẩm 16
Chương IV: sự tương đồng về tư duy văn học của hai nền văn hóa 16
4.1 cách truyền đạt bài học qua hai tác phẩm 16
4.2 lối tư duy sáng tạo đồng nhất trong hai tác phẩm của hai nền văn học khác nhau 17
CHƯƠNG V: kết luận 18
Lời cảm ơn
Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô Nguyễn Thị Quỳnh Mai vì những buổi học ý nghĩa và kiến thức quý báu mà cô đã truyền đạt trong môn Văn học Hàn Quốc Nhờ có
Trang 7cô, em đã có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về nền văn hóa và văn học đặc sắc của Hàn Quốc,
từ những tác phẩm cổ điển cho đến các xu hướng văn học hiện đại
Qua mỗi buổi học, em không chỉ tiếp thu được những kiến thức về các tác giả, tácphẩm mà còn hiểu thêm về những giá trị nhân văn, văn hóa xã hội của Hàn Quốc Cáccâu chuyện, các vấn đề được cô đưa ra trong lớp không chỉ giúp em hiểu rõ hơn về đấtnước này, mà còn kích thích sự tò mò và khuyến khích em khám phá thêm Cô cũng luôntạo ra một môi trường học tập cởi mở, khuyến khích chúng em chia sẻ suy nghĩ và thảoluận một cách tự do Điều đó giúp em mở rộng tầm nhìn và cải thiện khả năng tư duy
Em rất biết ơn cô vì sự tận tâm và kiên nhẫn trong việc giảng dạy Những lúc emgặp khó khăn trong việc tiếp cận các tác phẩm, cô luôn sẵn lòng giải thích và chỉ dẫn rõràng, giúp em hiểu sâu hơn về nội dung và ý nghĩa của mỗi tác phẩm Em cảm thấy rấtmay mắn khi được học tập dưới sự chỉ dẫn của cô
Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn cô Nguyễn Thị Quỳnh Mai vì tất cả những
gì cô đã làm cho chúng em Em sẽ tiếp tục vận dụng những gì học được vào việc pháttriển bản thân và hy vọng có thể tiếp tục học hỏi thêm từ cô trong tương lai
Em xin trân thành cảm ơn!
Trang 8Chương I : phần mở đầu
1.1 Lý do chọn đề tài
Thông qua đề tài “ bài học đắt giá về sức mạnh của sự đoàn kết thông qua tácphẩm bó đũa và 호호호호 호 호호 , sự tương đồng trong văn học của hai nền văn hóa ” , cóthể khám phá sự tương đồng trong văn học Việt Nam và Hàn Quốc thông qua đó nhờ
sự so sánh giữa hai tác phẩm văn học dân gian có thể hiểu hơn về văn hóa và lối tưduy giống nhau của tác giả dù ở hai đất nước khác nhau Những câu truyện dân gian lànhững tác phẩm phản ánh sâu sắc triết lý sống về con người, bằng cách phân tích quahai tác phẩm “Bó Đũa” và “호호호호 호 호호” giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc về bài họcđắt giá trong cuộc sống hay triết lý sống mà ông cha ta đã để lại ẩn dụ qua những hìnhảnh hay những câu truyện thân thuộc trong cuộc sống để răn dạy răn hay đe thế hệsau Dù ở hai đất nước hoàn toàn khác nhau, văn hóa của hai đất nước cũng khác nhausong mỗi câu chuyện dân gian đều chứa đựng hình tượng đặc trưng, và qua việc sosánh, có thể chỉ ra cách mỗi nền văn hóa sử dụng hình ảnh và biểu tượng để truyền tảithông điệp về sức mạnh đoàn kết
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
Phân tích tư duy dân gian của hai nền văn hóa
So sánh những nét tương đồng về giá trị văn hóa
Phân tích bài học đắt giá về sự đoàn kết thông qua hai tác phẩm
Phân tích hình ảnh ẩn dụ trong hai tác phẩm “Bó Đũa” và “호호호호 호 호호”
Bài học thực tiễn và đưa bài học thực tiễn vào cuộc sống
1.3 Phạm vi nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu
1.3.1 Phạm vi nghiên cứu
Không gian : Phạm vi nghiên cứu chủ yếu xoay quanh hai nền văn hóa ViệtNam và Hàn Quốc Cụ thể, nghiên cứu sẽ so sánh hai câu truyện dân gian “BóĐũa” và “호호호호 호 호호”
1.3.2 Đối tượng nghiên cứu
Các bài học đạo đức, xã hội liên quan đến giá trị của sự đoàn kết trong giađình và cộng đồng được thể hiện qua hai tác phẩm
Hình ảnh bó đũa trong văn hóa Việt Nam và hình ảnh hổ trong văn hóa HànQuốc
Ý nghĩa biểu trưng của các hình tượng trong việc truyền tải thông điệp
1
Trang 9Cách tư duy, sáng tạo và sử dụng hình thức truyền miệng để truyền tải giá trịvăn hóa và đạo đức.
Tinh thần giáo dục cộng đồng, đặc biệt là việc nhấn mạnh giá trị của sự đoànkết
1.4 Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp chính được sử dụng trong bài là :
1.6 Kết cấu của đề tài
Chương I: Mở đầu
Chương II: Cơ sở lý thuyết
Chương III: Bài học đắt giá về sức mạnh đoàn kết qua hai tác phẩm “ Bó Đũa”
và “호호호호 호 호호”
Chương IV: sự tương đồng về tư duy văn học của hai nền văn hóa
Chương V: kết luận
2
Trang 10Chương II: cơ sở lý thuyết
2.1 Khái quát về văn học dân gian Hàn Quốc
Văn học dân gian Korea lâu đời như chính lịch sử của dân tộc Hàn đã xây dựng nhữngquốc gia cổ đầu tiên trên bán đảo Hàn từ hơn 3.000 năm trước
Những truyện kể, những bài ca dân gian cổ xưa thường gắn với lao động và nghi lễ.Huyền thoại lập quốc là hình thức tự sự sớm nhất, gắn với lễ tế tại mộ: “Minh họa trên
đá của đền thờ tộc Wu (Vũ) ở Jiaxiangxian thuộc Shandong, xây năm 147 BC đã thểhiện nội dung của huyền thoại vua Dangun lập quốc Go Joseon” [Peter H Lee – 2003:54] Các bài ca, điệu múa, diễn xướng dân gian thường xuất hiện trong các dịp nghi lễ,hội hè gắn với mùa màng nông nghiệp, sự thờ phụng các vị thần tự nhiên của dânchúng trong các vương quốc cổ ở Korea, như sử sách Trung Hoa đã ghi chép lại trongphần “Ngụy chỉ” của Tam Quốc chí (285-297) và trong Hậu Hán thư (398-445):
Vào ngày Tết âm lịch, dân chúng nước Puyeo tổ chức lễ tế trời đất Ở lễ tế có tên gọiYongo (Nghênh cổ - Trống nghênh tiếp) này, họ uống rượu, múa hát thâu đêm suốtsáng Dân chúng bất kể tuổi tác chen chúc ở mọi ngả đường làng, cả ngày lẫn đêm, cahát và vui chơi cho đến hết hội
Ở nước Mahan, dân chúng tổ chức lễ tế thần linh sau vụ trồng cấy tháng Năm Họuống rượu và múa hát suốt những ngày lễ hội Họ kết thành những nhóm đông nhảymúa, nhào lộn nhiều vòng trên mặt đất Tay chân uyển chuyển theo nhịp cơ thể
Dân nước Goguryeo thích múa hát Đàn ông đàn bà trong các làng quê trên khắp xứ
sở này đêm đêm tụ tập hát múa
Ở Jinhan, dân chúng thích múa hát khi uống rượu và đàn tam thập lục (gomungo).[Dẫn lại theo Kim Hyung Gyu 1997: 57]
Văn học dân gian được lưu hành qua hình thức truyển khẩu Một số câu chuyện, bài
ca được dịch ra tiếng Hán và ghi chép lại trong các tác phẩm, tuyển tập của các nhàvăn thời Silla (như Thủ dị truyện – Choi Ji Weon), thời Goryeo (như Samguk sagi –Kim Bu Shik, Samguk sagi – Il Yeon, ) và thời Joseon Khi chữ Hàn được sáng tạo,một số câu chuyện, bài ca dân gian được ghi chép bằng chữ Hàn Đầu thế kỷ XX,trong thời thuộc Nhật, những học giả Hàn cổ xúy tinh thần dân tộc đã nỗ lực sưu tậptruyện kể dân gian, dân ca, muga,
Trong năm năm từ 1980 đến 1984, Viện Nghiên cứu Trung ương Hàn Quốc (SouthKorea) đã thực hiện cuộc điều tra và sưu tập quy mô lớn toàn quốc, ghi chép lại được15.107 truyện kể dân gian, 6.187 bài dân ca, 376 tác phẩm muga (vu ca – những bài caShaman giáo) và 21 tác phẩm thuộc các thể loại khác [Cho Dong Il & nnk (Trần ThịBích Phượng dịch) – 2010: 47] Có thể thấy văn học dân gian Korea Phong phú về sốlượng và đa dạng về thể loại Tự sự dân gian thống lĩnh hơn so với thơ ca dân gian (số
3
Trang 11lượng truyện nhiều hơn số bài dân ca đến gần 3 lần) Thần thoại ít hơn so với truyềnthuyết Muga đặc biệt phát triển Pansori và kịch mặt nạ là những thể loại diễn xướngđặc thù của Korea.
Văn học dân gian Korea phản ánh nhiều phương diện phong phú về cuộc sống và tâm
tư, tình cảm cũng như thể hiện phẩm chất nghệ sĩ của quần chúng nhân dân qua nhiềuthời đại
Văn học dân gian có vai trò quan trọng trong tiến trình văn học Korea
Thứ nhất, trong dạng thức truyền khẩu, văn học dân gian xuất hiện sớm nhất và là bộphận văn học duy nhất suốt thời kỳ đầu nhiều ngàn năm khi chưa có những tác phẩmvăn học viết Văn học dân gian là ngọn nguồn của văn học dân tộc
Thứ hai, ngay cả khi đã xuất hiện văn học viết (từ thời Tam Quốc), do chữ Hán đòi hỏinhiều thời gian, nỗ lực mới làm chủ được, ngay cả các loại chữ viết dựa vào chữ Hán
để thể hiện ngôn ngữ của người Hàn như Hyangchal và Idu (xuất hiện từ cuối thờiTam Quốc) cũng chỉ có thể sử dụng được khi đã biết chữ Hán, cho nên có thể nói rằngtrước khi Hangeul (chữ Hàn) trở nên phổ biến rộng rãi vào khoảng thế kỷ XVIII thìvăn học viết, về cơ bản, thuộc độc quyền của một thiểu số trí thức, quý tộc nam giới.Văn học dân gian tồn tại song song cùng văn học viết, đáp ứng nhu cầu của đông đảodân chúng Trong khi văn học viết bằng chữ Hán mang những đặc điểm được chia sẻkhắp khu vực Đông Á, chịu ảnh hưởng của bút pháp tượng trưng, ước lệ cổ điểnTrung Hoa thì văn học dân gian gắn liền với cuộc sống và con người thường nhật,chân thực, thể hiện rõ hơn bản sắc riêng Korea cả trong nội dung lẫn hình thức nghệthuật
Thứ ba, văn học dân gian và văn học viết có những quan hệ tương tác hữu cơ Các tácgiả văn học viết luôn ở trong quan hệ với văn học dân gian (từ những lời ru của mẹ,những chuyện cổ tích thời thơ ấu, ), do đó, dễ dàng lấy những đề tài, nguồn cảmhứng, chất liệu nghệ thuật từ văn học dân gian cho sáng tác của họ Về thể loại cũngvậy Hyangga thời Silla thống nhất, gayo thời Goryeo, đều bắt nguồn từ thơ ca dângian Tiểu thuyết pansori phát triển từ diễn kë pansori dân gian Ngược lại, văn họcdân gian cũng có thể đưa những hình tượng nổi tiếng trong văn học viết vào môitrường sáng tạo, diễn xướng, truyền tụng của mình, nhờ vậy mà mở rộng, trải dài đờisống của tác phẩm văn học viết
2.2 Đặc trưng và ý nghĩa của truyện kể dân gian
Dân tộc Hàn đặc biệt yêu mến chuyện kể và thích kể chuyện Có những câuchuyện kể về chính điều này Như “Túi chuyện” (tên gọi khác là “Ma chuyện”) kể vềmột cậu bé rất thích nghe chuyện, cả lúc thức lẫn lúc ngủ Cậu đi khắp nơi để nghe kểchuyện, gom các câu chuyện vào một cái túi, nhưng không bao giờ kể lại cho ai nghemột câu chuyện nào Các câu chuyện mà theo bản chất của chúng, lẽ ra phải được lan
4
Trang 12truyền, khi không được di chuyển, không được thở, nằm một chỗ lâu ngày thì trở nên
tẻ nhạt và biến thành ma chuyện Ma chuyện sẽ làm hại người giam cầm nó [SeoJeong Oh (Đỗ Ngọc Luyến dịch) 2011: 50-52] Hay như “Bắt chước kể chuyện” lại kể
về một góa phụ trẻ thích nghe chuyện nhưng không khéo ăn nói, nên nghĩ ra cách là
hễ nghe được chuyện gì thì cố ghi nhớ và bắt chước nói theo như vậy Cô nghe tròchuyện của bà lão hàng xóm với con cóc, học theo và tối về nhẩm lại, tình cờ maymắn, “câu chuyện” giúp cô đuổi được tên trộm lên vào nhà [Seo Jeong Oh (Đỗ NgọcLuyến dịch) – 2011: 160-162] Không phải dân tộc nào trên thế giới cũng có nhiềunhững câu chuyện thú vị về kể chuyện và truyện kể cho thấy sự say mê, sự hưởng ứngnhiệt tình của quần chúng trong sáng tác, thưởng thức, lưu hành truyện kể dân giannhư vậy Điều đó là nền tảng cho sự hình thành, phát triển, bảo tồn di sản truyện kểdân gian hết sức phong phú của Korea
Về phương thức lưu truyền, khi xem xét tỉ mỉ có thể phân biệt truyện cổ dân gianKorea thành hai bộ phận: (1) đại bộ phận được truyền khẩu trong dân gian; (2) một bộphận nhỏ (chủ yếu thuộc huyền thoại lập quốc và truyền thuyết), từ nguồn truyền khẩucủa dân gian sớm được viết lại, định hình bởi các nhà văn ghi chép dã sử Đối với bộphận (2), những câu chuyện dân gian đã được trau chuốt, hoàn thiện, mang thêm cảmquan chính trị, tôn giáo của các nhà văn Chúng ta sẽ tìm hiểu truyện cổ dân gianKorea theo 5 thể loại: (1) Thần thoại (bao gồm huyền thoại lập quốc), (2) Truyềnthuyết, (3)Truyện cổ tích, (4) Truyện ngụ ngôn, (5) Truyện cười
2.2.1 Thần thoại
Thần thoại của Korea bao gồm những câu chuyện về các vị thần tự nhiên, các vịthủy tổ của các dòng họ, và đặc biệt phong phú là các huyền thoại lập quốc (kể vềđấng tạo dựng giống nòi, dân tộc, tạo lập quốc gia)
Huyền thoại lập quốc vừa mang tính chất của thần thoại (giải" thích nguồn gốc
vũ trụ, con người và xã hội theo tư duy thần linh của người nguyên thủy) vừa mangtính chất truyền thuyết (liên quan đến những nhân vật, sự kiện lịch sử được chắp thêmđôi cánh thơ và mộng của hư cấu nghệ thuật tự phát) Huyền thoại lập quốc không chỉcung cấp một điểm tựa cho hình dung chủ thể văn hoá, không gian văn hóá, thời gianvăn hóa ở khởi thủy của một quốc gia mà còn cho thấy phác thảo chân dưng tinh thầndân tộc, sự tự ý thức của dân tộc ấy
Các huyền thoại lập quốc vốn có thể được diễn kể trong lễ tế tại mộ của gia tộc.Hầu hết những huyền thoại lập quốc còn lại đến ngày nay xuất phát từ nguồn truyềnkhẩu dân gian ấy, được các nhà văn, sử gia ghi chép lại, trong đó sớm nhất và trở nênnổi tiếng, phổ biến rộng rãi nhất là trong tác phẩm Samguk yusa (Tam Quốc di sự, 호호
호호 của thiền sư Il Yeon (Nhất Nhiên, 호호, 1206-1289) Sống vào thời kỳ đất nước bịMông Cổ xâm lược, khi viết lại những huyền thoại lập quốc, như một nhà ái quốc, IlYeon muốn khơi dậy niềm tự hào về truyền thống dân tộc, nhằm huy động sức mạnh
5
Trang 13đấu tranh giành lại non sông Mặt khác, là một nhà sư, ông không quá câu nệ vào sửquan duy lý như các sử gia Nho giáo, mà có thể dung hợp thần, truyền thuyết dân gian
và những câu truyện thần kì phật giáo
Kiểu thức chung của các huyền thoại lập quốc là sự kết hợp của người cha(tượng trưng cho trời) và người mẹ (tượng trưng cho đất/nước) sinh ra vị tổ tiên dântộc kiếnn lập quốc gia
2.2.2 Truyện cổ tích
Khác với truyền thuyết liên quan một thời gian, một địa điểm cụ thể nhất địnhnào đó, có vật chứng, địa danh xác thực, truyện cổ tích thường có không gian, thờigian, nhân vật phiếm chỉ nghĩa là câu chuyện có thể xảy ra với bất kỳ ai, bất kỳ nơiđâu và lúc nào
Trong các truyện cổ tích, có thể chia làm hai nhóm lớn: (1) truyện cổ tích vềđộng vật và (2) truyện cổ tích về con người Trong truyện về con người lại có thể tiếptục phân chia thành cổ tích thần kỳ và cổ tích thế sự, theo tỉ trọng của yếu tố kỳ dị hayhiện thực trong để tài, chất liệu
2.2.3 Truyện cổ tích thần kỳ
Nhân vật chính trong truyện cổ tích thần kỳ là những con người phàm trần chứkhông phải các thế lực siêu nhiên, (nếu siêu nhiên là nhân vật chính thì câu chuyện trởthành huyền thoại), tuy nhiên, yếu tố thẩn kỳ đóng vai trò quan trọng trong vận độngcủa câu chuyện
Truyện cổ tích thần kỳ có 2 nhóm chính: (1) Nhóm truyện về các nhân vật tàigiỏi, phi thường; (2) Nhóm truyện về các nhân vật thiệt thòi, bất hạnh
Nhóm (1) – truyện về các nhân vật tài giỏi, phi thường – phản ánh ước mơ củanhân dân có những năng lực vĩ đại để thực hiện những điều mà trong đời thường họkhông / khó có thể thực hiện được Trong truyện “Cuộc mạo hiểm của bốn tráng sĩ,mỗi người một tài phép, phối hợp cùng nhau đánh giặc: Tay Đá vác những tảng đá lớnchặn kín mọi lối ra, vây chặt quân địch trong thung lũng, Cử Tiểu đái thành thác lũkhiến bọn giặc chìm ngập trong biển nước tiểu, Gió Mũi thổi gió lạnh khiến biển nướctiểu đông cứng giá băng, Cử Cào dùng cào cào mạnh Kẻ thù phải lạy lục xin thamạng Motif nâng đá đo lường sức mạnh thể chất của anh hùng không phải một motifngẫu nhiên, bởi vì ¼ bán đảo Hàn là núi đá, trong phong tục nhiều địa phương, tất cảnhững chàng trai đến tuổi trưởng thành đều phải nâng một tảng đá lớn theo quy địnhcủa làng như là nghi thức “nhập môn” bắt buộc Mo- tif sức mạnh của biển nước đóngbăng cũng gắn với nét riêng Korea, nơi có mùa đông dài và khắc nghiệt Khá tươngđồng với “Thạch Sanh” của Việt Nam, truyện “Diệt yêu tỉnh dưới lòng đất” kể về mộtchàng trai nghèo (có dị bản là võ quan) đi xuống dưới lòng đất cứu cô tiểu thư (hoặccông chúa) bị yêu tinh bắt cóc giam giữ Khi tiểu thư (hoặc công chúa) được đưa lên
6