Chủ Đề 13 – Đại cương máy biến Áp

TÀI LIỆU ÔN THI ĐẠI HỌC LÝ 12 THEO CHỦ ĐỀ CỰC HAY. PHÙ HỢP ÔN THI ĐẠI HỌC ĐẠT KẾT QUẢ CAO. PHÙ HỢP CHO CÁC ĐÔI TƯỢNG GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH

Trang 1

Ôn luyện thi Đại học Vật Lý 12 2024 2025 Facebook: Quỳnh Nguyễn SĐT: 0905825234

Chủ đề 13 – ĐẠI CƯƠNG MÁY BIẾN ÁP I.LÝ THUYẾT(Thầy Quỳnh)

 Máy biến áp gồm hai cuộn dây có số vòng khác nhau quấn trên một lõi

(lõi biến áp)

 Lõi biến áp thường làm bằng các lá sắt hoặc thép pha silicon, ghép cách điện với nhau để giảm hao phí điện năng do dòng điện Foucault

 Các cuộn dây thường làm bằng đồng, có phủ lớp cách điện Gồm cuộn

cuộn thứ cấp nối với tải tiêu thụ điện năng

xoay chiều chạy trong cuộc sơ cấp gây ra từ thông biến thiên qua cuộc thứ cấp, làm xuất hiện trong cuộc thứ cấp một suất điện động xoay chiều thay

theo thời gian Khi đó, nếu đo điện áp xoay chiều ở hai đầu cuộn thứ cấp thì thu được giá trị của nó thay đổi theo thời gian tương ứng Nếu mạch thứ cấp kín thì có dòng điện chạy trong cuộn thứ cấp

 Do cấu tạo của máy biến áp, hầu như mọi đường sức từ chỉ chạy trong lõi biến áp nên từ thông qua mỗi vòng dây ở cả hai cuộn bằng nhau, suất điện động cảm ứng trong mỗi vòng dây cũng bằng nhau

 Suất điện động trong cuộn dây sơ cấp

Với

được coi như nguồn thu:

được coi như nguồn phát:

Nếu k > 1 thì > khi đó máy biến áp là máy hạ áp

Nếu k < 1 thì < khi đó máy biến áp là máy tăng áp

Công suất của máy biến áp:

Cuộn sơ cấp

Cuộn thứ cấp

Hiệu suất của máy biến áp:

Nếu bỏ qua hao phí tiêu thụ điện năng tức và H = 1 thì ta có

Trong đó:

là điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn sơ cấp (V)

là điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp (V)

là dòng điện định mức sơ cấp (A)

là dòng điện định mức thứ cấp (A)

Trang 2

là số vòng dây quấn sơ cấp (vòng)

là số vòng dây quấn thứ cấp (vòng)

là suất điện động ở cuộn sơ cấp (V)

là suất điện động ở cuộn thứ cấp (V)

II.BÀI TẬP TỰ LUẬN

Câu 1: Một máy biến áp có cuộn sơ cấp 1000 vòng được mắc vào một mạng điện xoay chiều có hiệu điện thế

hiệu dụng 220 V Khi đó hiệu điện thế hiệu dụng đặt ở hai đầu cuộn thứ cấp để hở là 440 V Bỏ qua mọi hao phí của máy biến thế Số vòng dây của cuộn thứ cấp là:

Câu 2: Một máy biến thế lý tưởng có số vòng dây của cuộn sơ cấp là 6000 vòng, cuộn thứ cấp là 500 vòng Máy

biến thế được mắc vào mạng điện xoay chiều có tần số 50 Hz, khi đó cường độ dòng điện hiệu dụng chạy qua cuộn thứ cấp là 12 A thì cường độ dòng điện hiệu dụng chạy qua cuộn sơ cấp sẽ là:

Câu 3: Cuộn sơ cấp của một máy biến thế lý tưởng có 2046 vòng, cuộn thứ cấp có 150 vòng Đặt vào hai đầu của

cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều có giá trị hiệu dụng 3000 V Nối hai đầu cuộn thứ cấp bằng một điện trở thuần R = 10  Cường độ hiệu dụng của dòng điện trong mạch thứ cấp có giá trị là bao nhiêu?

Câu 4: Cuộn sơ cấp của một máy biến thế lý tưởng có 1000 vòng dây mắc vào điện áp U = 200 V Cuộn thứ cấp

có điện áp hiệu dụng 10 V Bỏ qua mất mát năng lượng trong máy biến thế Số vòng dây ở cuộn thứ cấp là:

Câu 5: Trong một máy biến thế lý tưởng, số vòng N2 của cuộn thứ cấp bằng gấp đôi số vòng N1 của cuộn sơ cấp

Đặt vào cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều u = U0 sint thì điện áp hiệu dụng giữa 2 đầu của cuộn thứ cấp nhận

giá trị nào sau đây? A.2U0 B.U0

Câu 6: Cuộn sơ cấp của một máy biến thế có số vòng dây gấp 4 lần số vòng dây của cuộn thứ cấp Hiệu điện thế

giữa hai đầu cuộn thứ cấp so với hiệu điện thế giữa hai đầu cuộn sơ cấp:

A.Tăng gấp 4 lần B.Giảm đi 4 lần C.Tăng gấp 2 lần D.Giảm đi 2 lần

Câu 7: Cho một máy biến thế có cuộn sơ cấp có 150 vòng, cuộn thứ cấp có 300 vòng Hai đầu cuộn thứ cấp nối

với một cuộn dây có điện trở hoạt động 100 , độ tự cảm 0,318 H Hai đầu cuộn sơ cấp được đặt ở hiệu điện thế xoay chiều có U1 = 100 V tần số dòng điện 50 Hz Cường độ hiệu dụng ở mạch sơ cấp là:

Câu 8: Cuộn sơ cấp của một máy biến thế có 1023 vòng, cuộn thứ cấp có 75 vòng Đặt vào hai đầu của cuộn sơ

cấp một hiệu điện thế xoay chiều giá trị hiệu dụng 3000 V Người ta nối hai đầu cuộn thứ cấp vào một động cơ điện có công suất 2,5 kW và hệ số công suất cos = 0,8 thì cường độ hiệu dụng trong mạch thứ cấp bằng bao nhiêu?

Câu 9: Một máy biến thế có tỉ số vòng N1

N2= 5, hiệu suất 100% nhận một công suất 10 (kW) ở cuộn sơ cấp và hiệu

thế giữa hai đầu sơ cấp là 1 kV, thì cường độ dòng điện chạy trong cuộn thứ cấp là:

Câu 10: Cuộn thứ cấp của một máy biến áp có 800 vòng Từ thông trong lõi biến thế biến thiên với tần số

50 Hz và giá trị từ thông cực đại qua một vòng dây bằng 2,4 mWb Suất điện động hiệu dụng cuộn thứ cấp có giá trị

xấp xỉ bằng

Trang 3

Câu 11: Điện áp và cường độ dòng điện ở cuộn sơ cấp ℓà 220V và 0,5A, ở cuộn thứ cấp ℓà 20 V và 6,2A Biết hệ số

công suất ở cuộn sơ cấp bằng 1, ở cuộn thứ cấp ℓà 0,8 Hiệu suất của máy biến áp ℓà tỉ số giữa công suất của cuộn thứ cấp và của cuộn sơ cấp ℓà?

Câu 12: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến áp M1 một điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 200V Khi nối

hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến áp M2 vào hai đầu cuộn thứ cấp của M1 thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp của M2 để hở bằng 12,5 V Khi nối hai đầu cuộn thứ cấp của M2 với hai đầu cuộn thứ cấp của M1 thì điện áp hiệu dụng

ở hai đầu cuộn sơ cấp của M2 để hở bằng 50 V Bỏ qua mọi hao phí M1 có tỉ số giữa số vòng dây cuộn sơ cấp và số vòng dây cuộn thứ cấp bằng

Câu 13: Một học sinh quấn một máy biến áp với dự định số vòng dây của cuộn sơ cấp gấp 2 ℓần số vòng dây của

cuộn thứ cấp Do sơ suất nên cuộn thứ cấp bị thiếu một số vòng dây Muốn xác định số vòng dây thiếu để quấn tiếp

thêm vào cuộn thứ cấp cho đủ, học sinh này đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng không đổi, rồi dùng vôn kế xác định tỉ số điện áp ở cuộn thứ cấp để hở và cuộn sơ cấp Lúc đầu tỉ số điện áp bằng 0,43 Sau khi quấn thêm vào cuộn thứ cấp 24 vòng dây thì tỉ số điện áp bằng 0,45 Bỏ qua mọi hao phí trong máy biến

áp Để được máy biến áp đúng như dự định, học sinh này phải tiếp tục quấn thêm vào cuộn thứ cấp bao nhiêu vòng?

III.BÀI TẬP VẬN DỤNG.

1.Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn.

Câu 1: Hoạt động của máy biến áp dựa trên

A hiện tượng tự cảm B hiện tượng cảm ứng điện từ.

Câu 2: Máy biến áp là thiết bị

A biến đổi dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều.

B biến đổi tần số của dòng điện xoay chiều.

C có khả năng biến đổi điện áp xoay chiều.

D làm tăng công suất của dòng điện xoay chiều.

A biến đổi điện áp xoay chiều nhưng không làm thay đổi tần số dòng điện.

B biến đổi điện áp xoay chiều cả về độ lớn và tần số của dòng điện.

C không tiêu thụ điện năng, chỉ chuyển hoá điện áp của dòng điện.

D hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ có phần lõi sắt là nam châm vĩnh cửu.

Câu 4: Nhận xét nào sau đây về máy biến áp là không đúng?

A Máy biến áp có thể tăng điện áp.

B Máy biến áp có thể giảm điện áp.

C Máy biến áp có thể thay đổi tần số đòng điện xoay chiều.

D Máy biến áp có tác dụng biến đổi cường độ dòng điện.

Câu 5: Máy biến áp

A là thiết bị biến đổi điện áp của dòng điện.

B có hai cuộn dây đồng có số vòng bằng nhau quấn trên lõi thép.

C cuộn dây nối với mạng điện xoay chiều gọi là cuộn thứ cấp.

D hoạt động dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ.

Trang 4

Câu 6: Trong máy biến áp lý tưởng, với và lần lượt là điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn dây sơ cấp và cuộn dây thứ cấp, với và lần lượt là số vòng dây của cuộn sơ cấp và thứ cấp Hệ thức liên hệ nào sau đây là

đúng?

Câu 7: Lõi máy biến áp nóng lên khi hoạt động chủ yếu là do tác dụng nhiệt của

A dòng điện xoay chiều chạy trong cuộn dây sơ cấp.

B của dòng điện xoay chiều chạy từ cuộn sơ cấp sang cuộn thứ cấp.

C của dòng điện cảm ứng xuất hiện trong lõi thép khi có sự biến thiên từ thông qua lõi thép.

D của dòng điện xoay chiều chạy trong cuộn thứ cấp nối với mạch ngoài

Câu 8: Một trong những ưu điểm của máy biến áp trong sử dụng là

A không bức xạ sóng điện từ.

B không tiêu thụ điện năng.

C có thể tạo ra các hiệu điện thế theo yêu cầu sử dụng.

D không có sự hao phí nhiệt do dòng điện Foucault.

Câu 9: Biện pháp nào sau đây không góp phần tăng hiệu suất của máy biến áp?

A Dùng lõi sắt có điện trở suất nhỏ.

B Dùng dây có điện trở suất nhỏ làm dây quấn biến áp.

C Dùng lõi sắt gồm nhiều lá sắt mỏng ghép cách điện với nhau.

D Đặt các lá sắt của lõi sắt song song với mặt phẳng chứa các đường sức từ.

Câu 10: Đối với máy biến áp lí tưởng, cuộn sơ cấp có vòng dây, cuộn thứ cấp có vòng dây Cuộn thứ cấp nối với điện trở thành mạch kín, khi máy hoạt động, điện áp và cường độ dòng điện hiệu dụng ở cuộn sơ cấp và thứ cấp lần lượt là và Mối liên hệ nào sau đây là sai?

Câu 11: Gọi là số vòng dây của cuộn sơ cấp, là số vòng dây của cuộn thứ cấp của một máy biến áp Biết

, máy biến áp có tác dụng

A tăng cường dòng điện, giảm điện áp B giảm cường độ dòng điện, tăng điện áp.

C tăng cường độ dòng điện, tăng điện áp D giảm cường độ dòng điện, giảm điện áp.

Câu 12: Nhận định nào sau đây là không đúng khi nói về vai trò của máy biến áp trong truyền tải điện năng?

A Máy biến áp có vai trò quan trọng trong chuyển đổi dòng một chiều thành dòng xoay chiều giúp dòng điện

xoay chiều được sử dụng rộng rãi hiện nay

B Máy biến áp có vai trò lớn trong truyền tải điện năng đi xa, giúp giảm hao phí trên đường truyền.

C Máy biến áp có vai trò quan trọng trong truyền tải dòng điện xoay chiều giúp tăng điện áp trước khi truyền và

giảm điện áp ở nơi sử dụng

D Máy biến áp có vai trò lớn trong việc giảm chi phí truyền tải điện năng từ nhà máy đến nơi sử dụng.

Trang 5

Câu 13: Một máy biến áp lí tưởng có tỉ số giữa số vòng dây của cuộn sơ cấp và số vòng dây của cuộn thứ cấp là 8

Đặt điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 200 V vào hai đầu cuộn sơ cấp thì điện áp hiệu dụng hai đầu cuộn thứ cấp

để hở là

Câu 14: Một máy biến áp lí tưởng có cuộn sơ cấp 1000 vòng dây, mắc vào mạng điện xoay chiều có điện áp U1 = 200

V, khi đó điện áp ở hai đầu cuộn thứ cấp để hở là U2 = 10 V Số vòng dây ở cuộn thứ cấp là

Câu 15: Điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp và điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn sơ cấp của một máy

biến áp lí tưởng khi không có tải lần lượt là 55 V và 220 V Tỉ số giữa số vòng dây cuộn sơ cấp và số vòng dây cuộn thứ cấp bằng

Câu 16: Trong một máy biến áp lí tưởng, số vòng dây của cuộn thứ cấp gấp đôi số vòng dây của cuộn sơ cấp Đặt vào

hai đầu cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều thì điện áp hiệu dụng giữa hai đầu của cuộn thứ cấp

có giá trị là

Câu 17: Một dao động kí điện tử hai chùm tia được nối với hai đầu cuộn sơ cấp và hai đầu cuộn thứ cấp của một máy

biến áp thì thu được tín hiệu như hình Biết đồ thị có biên độ cao là tín hiệu điện áp giữa hai đầu cuộn thứ cấp và đồ thị có biên độ thấp là tín hiệu điện áp ở hai đầu cuộn sơ cấp Kết luận nào sau đây là đúng?

A Điện áp giữa hai đầu cuộn sơ cấp và thứ cấp lệch pha nhau một góc

B Máy biến áp là máy tăng áp.

C Tần số dòng điện qua cuộn sơ cấp lớn hơn tần số dòng điện qua cuộn thứ cấp.

D Giá trị hiệu dụng của cuộn sơ cấp và thứ cấp đều thay đổi theo thời gian.

Câu 18: Một máy tăng áp lí tưởng, nếu giữ nguyên điện áp đầu vào cuộn sơ cấp và cùng tăng số vòng dây của cuộn

sơ cấp và thứ cấp lên một lượng như nhau thì điện áp đầu ra của cuộn thứ cấp khi cuộn thứ cấp để hở so với điện áp lúc đầu

A có thể tăng hoặc giảm B tăng lên C giảm đi D Không đổi.

Câu 19: Một máy biến áp lí tưởng có cuộn sơ cấp gồm 1000 vòng, cuộn thứ cấp gồm 50 vòng Ðiện áp hiệu dụng

giữa hai đầu cuộn sơ cấp là 220 V Bỏ qua hao phí Ðiện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp để hở là

Trang 6

Câu 20: Cuộn thứ cấp của một máy biến áp có 800 vòng Từ thông trong lõi biến thế biến thiên với tần số

50 Hz và giá trị từ thông cực đại qua một vòng dây bằng 2,4 mWb Suất điện động hiệu dụng cuộn thứ cấp có giá trị

xấp xỉ bằng

Câu 21: Một máy biến áp lí tưởng có số vòng dây của cuộn sơ cấp nhiều hơn số vòng dây của cuộn thứ cấp là 1200

vòng, tổng số vòng dây của hai cuộn là 2400 vòng Nếu đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 120 V thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp để hở là

Câu 22: Đặt một điện áp xoay chiều vào hai đầu cuộn dây sơ cấp của một máy biến áp lí tưởng thì điện áp hiệu dụng đo được ở hai đầu cuộn thứ cấp là Nếu điện áp xoay chiều vào hai đầu cuộn dây thứ cấp thì điện áp đo được ở hai đầu cuộn dây sơ cấp bằng

Câu 23: Một máy biết áp lí tưởng có hiệu suất bằng 1 được nối với nguồn xoay chiều có điện áp hiệu dụng

5 V Biết số vòng dây của cuộn sơ cấp và thứ cấp lần lượt là 100 vòng và 150 vòng Do ở cuộn sơ cấp có

10 vòng dây bị quấn ngược nên điện áp thu được ở cuộn thứ cấp là

Câu 24: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của một máy biến áp lí tưởng (bỏ qua hao phí) một điện áp xoay chiều có giá trị

hiệu dụng không đổi thì điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp để hở là 20 V Ở cuộn thứ cấp, nếu tăng thêm 60 vòng thì điện áp hiệu dụng giữa hai đầu để hở của nó là 25 V, nếu giảm bớt 90 vòng thì điện áp đó là

2.Câu trắc nghiệm đúng sai.

a là thiết bị biến đổi điện áp và tần số của dòng điện xoay chiều S

b có hai cuộn dây đồng với số vòng khác nhau quấn trên lõi thép Đ

c có cuộn dây nối với mạng điện xoay chiều được gọi là cuộn thứ cấp S

Câu 2: Máy hàn điện hoạt động theo nguyên tắc biến áp, còn gọi máy biến thế hàn Máy biến áp này

b có tiết diện của dây dẫn ở cuộn sơ cấp lớn hơn so với cuộn thứ cấp S

Câu 3: Khi nói về máy biến áp, phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai?

c Để tránh dòng điện Foucault lõi thép của máy được làm bằng những lá thép mỏng ghép cách

d Để tránh dòng điện Foucault cần đặt các lá thép của lõi thép song song với mặt phẳng chứa các

Câu 4: Đối với máy biến áp lý tưởng thì

b ở hai đầu cuộn thứ cấp điện áp hiệu dụng tăng bao nhiều lần thì cường độ hiệu dụng qua cuộn

Trang 7

c tỷ số điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp và cuộn sơ cấp tỷ lệ với tỷ số số vòng dây của hai

d dòng điện cảm ứng xoay chiều ở tải tiêu thụ biến thiên cùng tần số với dòng điện trong cuộn sơ

Câu 5: Máy biến áp có

a số vòng dây ở cuộn dây mắc vào nguồn lớn hơn cuộn dây mắc với tải tiêu thụ là máy tăng áp S

b cường độ dòng điện trong cuộn dây nối với nguồn lớn hơn cường độ trong cuộn dây nối với tải

d dòng điện trong cuộn dây nối với tải tiêu thụ lớn hơn trong cuộn dây nối với nguồn là máy giảm

Câu 6: Một máy biến áp lí tưởng như hình vẽ dưới đây.

Cuộn sơ cấp có vòng và cuộn thứ cấp có vòng Cuộn được nối với nguồn có dòng điện xoay chiều

và điện áp

Câu 7: Một máy biến áp lí tưởng có cuộn sơ cấp gồm 100 vòng dây và cuộn thứ cấp gồm 150 vòng dây Mắc hai đầu

cuộn sơ cấp vào mạng điện xoay chiều Phát biểu nào sau đây đúng hay sai về máy biến áp?

d Nếu ở cuộn sơ cấp có 10 vòng dây bị quấn ngược thì điện áp ở hai đầu cuộn thứ cấp là

Câu 8: Một máy biến áp dùng để biến đổi điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng từ 220 V về 110 V Biết cuộn sơ cấp

có số vòng 2000 vòng

a Cần dùng máy hạ áp để biến đổi điện áp xoay chiều từ 220 V về 110 V Đ

b Có thể dùng máy biếp áp trên để biến đổi hiệu điện thế của acquy từ 12 V lên 24 V S

d Giả sử máy biến áp trên ở cuộn thứ cấp có 20 vòng bị quấn ngược thì tổng số vòng dây thực tế

3.Câu trắc nghiệm trả lời ngắn.

Câu 1: Một máy biến áp lí tưởng có cuộn sơ cấp gồm 2400 vòng dây, cuộn thứ cấp gồm 800 vòng dây Nối hai đầu

cuộn sơ cấp với điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 210 V Điện áp hai đầu cuộn thứ cấp khi máy biến áp hoạt động không tải bằng bao nhiêu vôn? (Đs: U2 = 70V)

Trang 8

Câu 2: Một máy biến thế dùng làm máy giảm thế (hạ thế) gồm hai cuộn dây 100 vòng và cuộn dây 500

vòng Bỏ qua mọi hao phí của máy biến thế Khi nối tắt hai đầu cuộn sơ cấp với hiệu điện thế

thì hiệu điện thế hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp bằng bao nhiêu Vold?

(Đs: U2 = 20V)

Câu 3: Một máy biến thế có cuộn sơ cấp 1000 vòng dây được mắc vào mạng điện xoay chiều có hiệu điện thế hiệu

dụng 220 V Khi đó hiệu điện thế hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp đế hở là 484 V Bỏ qua mọi hao phí của máy biến thế Số vòng dây của cuộn thứ cấp? (Đs: N2 = 2200 vòng)

Câu 4: Một máy biến áp lí tưởng có cuộn sơ cấp gồm 100 vòng dây và cuộn thứ cấp gồm 150 vòng dây Mắc hai đầu

cuộn sơ cấp vào mạng điện xoay chiều có điện áp hiệu dụng 5 V Nếu ở cuộn sơ cấp có 10 vòng dây bị quấn ngược thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp khi để hở bằng bao nhiêu Vold? (Kết quả

được làm tròn đến một chữ số sau dấu phẩy thập phân) (Đs: U2 = 9,4V)

Câu 5: Một máy biến áp có lõi đối xứng gồm 4 nhánh nhưng chỉ có hai nhánh được

quấn hai cuộn dây Khi mắc một cuộn dây vào điện áp xoay chiều thì các đường sức

từ do nó sinh ra không bị thoát ra ngoài và được chia đều cho các nhánh còn lại Khi

mắc cuộn 1 (có 1000 vòng) vào điện áp hiệu dụng 60 V thì ở cuộn 2 khi để hở có

điện áp hiệu dụng là 40 V Số vòng dây của cuộn 2 là bao nhiêu?

(Đs: N2 = 2000 vòng)

Câu 6: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến áp một điện áp xoay

chiều có giá trị hiệu dụng 200 V Khi nối hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến áp vào hai đầu cuộn thứ cấp của thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp của để hở bằng 12,5 V Khi nối hai đầu cuộn thứ cấp của với hai đầu cuộn thứ cấp của thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn sơ cấp của để hở bằng 50 V Bỏ qua mọi hao phí Tỉ số giữa số vòng dây cuộn sơ cấp và số vòng dây cuộn thứ cấp của máy biến áp bằng bao nhiêu?

(Đs: N1

N2 = 8)

Câu 7: Một học sinh quấn một máy biển áp với dự định số vòng dây của cuộn sơ cấp gấp hai lần số vòng dây của

cuộn thứ cấp Do sơ suất nên cuộn thứ cấp bị thiếu một số vòng dây Muốn xác định số vòng dây thiếu để quấn tiếp thêm vào cuộn thứ cấp cho đủ, học sinh này đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng không đổi, rồi dùng vôn kết xác định tỉ số điện áp ở cuộn thứ cấp để hở và cuộn sơ cấp Lúc đầu tỉ số điện áp bằng 0,43 Sau khi quấn thêm vào cuộn thứ cấp 24 vòng dây thì tỉ số điện áp bằng 0,45 Bỏ qua mọi hao phí trong máy biến

áp Để được máy biến áp đúng như dự định, học sinh này phải tiếp tục quấn thêm vào cuộn thứ cấp bao nhiêu vòng?

(Đs: 60 vòng)

Trang 9

Câu 8: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến áp một điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng

200 V Khi nối hai đầu cuộn sơ cấp của máy biến áp vào hai đầu cuộn thứ cấp của M1 thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn thứ cấp của để hở bằng 12,5 V Khi nối hai đầu của cuộn thứ cấp của với hai đầu cuộn thứ cấp của thì điện áp hiệu dụng ở hai đầu cuộn sơ cấp của M2 để hở bằng 50 V Bỏ qua mọi hao phí có tỉ số giữa số vòng dây cuộn sơ cấp và số vòng cuộn thứ cấp là bao nhiêu? (Đs: N1/N2 = 8)

Câu 9: Một máy biến áp lí tường có cuộn sơ cấp gồm vòng dây, cuộn thứ cấp gồm 400 vòng dây Nối hai đầu cuộn sơ cấp với điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng 220 V Điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn thứ cấp khi biến

áp hoạt động không tải là 110 Số vòng dây của cuộn sơ cấp là bao nhiêu? (Đs: N1 = 800 vòng)

HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT 1.Câu trắc nghiệm nhiều phương án lựa chọn.

Câu 1: Hoạt động của máy biến áp dựa trên

A hiện tượng tự cảm B hiện tượng cảm ứng điện từ.

A biến đổi dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều.

B biến đổi tần số của dòng điện xoay chiều.

C có khả năng biến đổi điện áp xoay chiều.

D làm tăng công suất của dòng điện xoay chiều.

A biến đổi điện áp xoay chiều nhưng không làm thay đổi tần số dòng điện.

B biến đổi điện áp xoay chiều cả về độ lớn và tần số của dòng điện.

C không tiêu thụ điện năng, chỉ chuyển hoá điện áp của dòng điện.

D hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ có phần lõi sắt là nam châm vĩnh cửu.

Hướng dẫn giải

Máy biến áp là thiết bị biến đổi điện áp xoay chiều nhưng không làm thay đổi tần số dòng điện

Câu 4: Nhận xét nào sau đây về máy biến áp là không đúng?

A Máy biến áp có thể tăng điện áp.

B Máy biến áp có thể giảm điện áp.

C Máy biến áp có thể thay đổi tần số đòng điện xoay chiều.

D Máy biến áp có tác dụng biến đổi cường độ dòng điện.

Máy biến áp là thiết bị biến đổi điện áp xoay chiều nhưng không làm thay đổi tần số dòng điện

Trang 10

A là thiết bị biến đổi điện áp của dòng điện.

B có hai cuộn dây đồng có số vòng bằng nhau quấn trên lõi thép.

C cuộn dây nối với mạng điện xoay chiều gọi là cuộn thứ cấp.

D hoạt động dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ.

Máy biến áp gồm hai cuộn dây có số vòng khác nhau quấn trên một lõi kín (lõi thép từ tính)

Lõi thường làm bằng các lá sắt hoặc thép pha silicon, ghép cách điện với nhau để giảm hao phí điện năng do dòng điện Foucault Các cuộn dây gồm nhiều vòng thường làm bằng đồng, có phủ lớp cách điện Một trong hai cuộn dây của máy biến áp được nối với nguồn điện xoay chiều, được gọi là cuộn sơ cấp

Hoạt động của máy biến áp dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ

Câu 6: Trong máy biến áp lý tưởng, với và lần lượt là điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn dây sơ cấp và cuộn dây thứ cấp, với và lần lượt là số vòng dây của cuộn sơ cấp và thứ cấp Hệ thức liên hệ nào sau đây là

đúng?

Hướng dẫn giải Câu 7: Lõi máy biến áp nóng lên khi hoạt động chủ yếu là do tác dụng nhiệt của

A dòng điện xoay chiều chạy trong cuộn dây sơ cấp.

B của dòng điện xoay chiều chạy từ cuộn sơ cấp sang cuộn thứ cấp.

C của dòng điện cảm ứng xuất hiện trong lõi thép khi có sự biến thiên từ thông qua lõi thép.

D của dòng điện xoay chiều chạy trong cuộn thứ cấp nối với mạch ngoài

Hoạt động của máy biến áp dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ, khi từ thông qua lõi thép biến thiên làm xuất hiện dòng điện cảm ứng (dòng điện Foucault) gây ra tác dụng nhiệt trong lõi thép

Câu 8: Một trong những ưu điểm của máy biến áp trong sử dụng là

A không bức xạ sóng điện từ.

B không tiêu thụ điện năng.

C có thể tạo ra các hiệu điện thế theo yêu cầu sử dụng.

D không có sự hao phí nhiệt do dòng điện Foucault.

Máy biến áp là thiết bị biến đổi điện áp xoay chiều nên có thể tạo ra các hiệu điện thế theo yêu cầu sử dụng

Câu 9: Biện pháp nào sau đây không góp phần tăng hiệu suất của máy biến áp?

A Dùng lõi sắt có điện trở suất nhỏ.

B Dùng dây có điện trở suất nhỏ làm dây quấn biến áp.

Tiêu đề	Chủ Đề 13 – Đại Cương Máy Biến Áp
Người hướng dẫn	Thầy Quỳnh
Trường học	Đại học Vật Lý
Chuyên ngành	Vật Lý
Thể loại	Ôn Luyện Thi
Năm xuất bản	2024

Định dạng
Số trang	20
Dung lượng	1,74 MB