A Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số lớp chủ nhiệm SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ PHÒNG GD&ĐT QUẢNG XƯƠNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ LỚP CHỦ N[.]
Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HỐ PHỊNG GD&ĐT QUẢNG XƯƠNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG CƠNG TÁC DUY TRÌ SĨ SỐ LỚP CHỦ NHIỆM Người thực hiện: Lại Thị Nga Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường THCS Quảng Hợp SKKN thuộc lĩnh vực : Chủ nhiệm THANH HOÁ, NĂM 2019 Trang Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm MỤC LỤC Số TT Mục Nội dung Trang 1 PHẦN MỞ ĐẦU 2+3 - Lý chọn đề tài - Mục đích nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu PHẦN NỘI DUNG ->18 2.1 Cơ sở lý luận 3,4,5 2.2 Thực trạng công tác chủ nhiệm 6,7 2.3 Các giải pháp pháp trì sĩ số 7->18 10 2.4 Hiệu sáng kiến kinh nghiệm 18 - 19 11 PHẦN KẾT LUẬN , KIẾN NGHỊ 19 - 20 Tài liệu tham khảo 21 12 Trang Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm PHẦN MỞ ĐẦU - LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Giáo viên chủ nhiệm yếu tố góp phần vào nghiệp giáo dục toàn diện cho học sinh Song song với việc “Dạy chữ” cho em, cần quan tâm đến việc: “Dạy người” Vì nghiệp giáo dục tồn Đảng, tồn dân mà ngành sư phạm giữ vai trò then chốt, thực tế học sinh khơng có nề nếp việc giáo dục dạy học lớp không đạt hiệu cao Vì ‘Tiên học lễ – hậu học văn” chân lí tồn từ bao đời không phai nhạt Nên vấn đề tu dưỡng đạo đức cho học sinh nhà trường trách nhiệm tất thầy cô, đặc biệt người thầy, cô làm công tác chủ nhiệm việc hình thành “Nhân cách” em Do đó, cần phải làm để trình giáo dục tiến hành cách chu đáo, có kế hoạch, phương pháp thích hợp nhằm xây dựng lớp học thành tập thể đồn kết, tích cực, chủ động hoạt động, mang tính chất giáo dục tồn diện, phát huy khả tự quản, tự giác học sinh đạo thống công tác chủ nhiệm nhà trường Trong nhà trường giáo viên chủ nhiệm người chịu trách nhiệm thực định quản lý hiệu trưởng lớp thành viên lớp Vạch kế hoạch, tổ chức cho lớp thực chủ đề theo kế hoạch theo dõi, đánh giá việc thực học sinh,giáo viên chủ nhiệm cố vấn cho học sinh xây dựng vào nề nếp, phát huy khả tự giác, tự quản học sinh Giáo viên chủ nhiệm lớp phải biết phối hợp với giáo viên môn để đạo quản lý học sinh lớp học tập, lao động, công tác Giáo viên chủ nhiệm phải biết phối hợp với tổ chức, đoàn thể trường như: Đoàn Đội - Chi hội phụ huynh Đặc biệt giáo viên chủ nhiệm phải biết lựa chọn đào tạo ban cán lớp nhiệt tình, động, sáng tạo để kết hợp giáo viên chủ nhiệm với ban cán lớp để làm tốt công tác dạy- học- giáo dục học sinh lớp phụ trách Qua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, giáo viên trực tiếp giảng dạy thân thấy rằng, để giáo dục tập thể lớp có nhiều đối tượng vào nề nếp hoạt động chung việc làm đơn giản “Sản phẩm giáo dục” mà tạo biết trước xác kết bao sản phẩm ngành nghề khác Đặc biệt hình thành phẩm chất đạo đức học sinh ngày, buổi có mà phải trải qua thời gian dài rèn luyện, để đảm nhận cơng việc phải thật kiên trì, nhẫn nại, chịu khó phải tốn nhiều thời gian cơng sức để tìm hiểu; lắng nghe tâm tư nguyện vọng đối tượng học sinh lớp Như giáo viên chủ nhiệm phải đề kế hoạch, phương pháp giáo dục thích hợp cho trường hợp đặc biệt lòng yêu thương, nhân người Thầy Từ hướng em theo quỹ đạo riêng Giáo viên chủ nhiệm có đạo, quản lí tốt em ngoan, có ý thức học tập tốt dẫn đến việc giảng dạy có hiệu cao Vì chọn đề tài “Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm” Để quý vị đồng nghiệp tham khảo thêm trình thực cơng tác chủ nhiệm lớp Trang Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm - MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Để làm tốt công tác chủ nhiệm trước hết GVCN phải xác định vai trò, nhiệm vụ người GVCN khác với GVBM, nhiều năm làm công tác chủ nhiệm Tôi suy nghĩ làm đễ trì sỉ số lớp chủ nhiệm đạt kết tốt xây dựng ban cán lớp thật có lĩnh quản lý lớp lúc khơng có GVCN, nhằm bồi dưỡng học sinh lực tự quản cách khoa học - ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Trong phạm vi viết xin trình bày “Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm ”- Lớp - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU * Phương pháp nghiên cứu lý luận: + Thu thập thông tin lý luận vai trị người GVCN lớp cơng tác giáo dục đạo đức * Phương pháp quan sát: + Quan sát hoạt động học sinh hoạt tập thể HS *Phương pháp điều tra: + Trò chuyện, trao đổi với GVBM, HS, hội cha mẹ học sinh (CMHS), bạn bè hàng xóm HS * Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: + Tham khảo báo cáo, tổng kết hàng năm nhà trường, đoàn đội + Tham khảo kinh nghiệm giáo viên chủ nhiệm lớp khác trường * Phương pháp thử nghiệm: + Thử áp dụng giải pháp vào cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm lớp 9B trường THCS Quảng Hợp năm học 2018-2019 PHẦN NỘI DUNG 2.1 CƠ SỞ LÍ LUẬN Xây dựng tập lớp vững mạnh yêu cầu giáo dục bắt buộc tất trường trung học phổ thơng, nhiệm vụ quan trọng giáo viên chủ nhiệm Một tập thể lớp vững mạnh động lực thúc đẩy hoạt động khác hoạt động học tập nhà trường Bên cạnh giáo viên làm tốt cơng tác chủ nhiệm có phương pháp tốt tạo điều kiện có thời gian để bồi dưỡng hồn thành tốt chun mơn Song song với việc đổi ấy, việc quản lí giáo dục học sinh quan trọng, đặc biệt vai trò GVCN công tác giáo dục học sinh GVCN coi người mẹ, người cha thứ HS Đối với học sinh THCS, lứa tuổi mà đặc điểm tâm sinh lí bắt đầu phát triển, trí tuệ biến đổi chất lượng Các em biết quan sát nhạy bén cảm nhận tinh tế , tư trừu tượng mức cao Nhưng lại dễ thay đổi tính nết, dễ sa ngã bị lơi kéo, lứa tuổi muốn tự khẳng định trước người Để làm tốt công tác chủ nhiệm trước hết GVCN phải nắm rõ nhiệm vụ GVCN điều lệ trường phổ thông Trang Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm Vì GVCN có vị trí quan trọng việc giáo dục tư tưởng, ý thức đạo đức học sinh, tạo điểm nhấn góp phần phong trào xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực Do GVCN nhân tố thúc đẩy hình thành nhân cách học sinh, mang lại phần kết rèn luyện đạo đức, học tập em Học sinh THCS cần trau dồi tư tưởng vững vàng, có nghị lực vượt khó học tập đời sống mà em cịn đóng vai trị quan trọng chất lượng, tỷ lệ thi TNTHCS Và thi lên lớp 10 THPT nhà trường, tỷ lệ HS đậu TN đỗ vào lỳ thi lên 10 Vì việc quản lí giáo dục học sinh THCS dễ Hơn hầu hết GVCN kiêm nhiệm chưa qua lớp bồi dưỡng nghiệp vụ làm GVCN, làm việc với kinh nghiệm sau nhiều năm làm công tác chủ nhiệm 2.1.1 Vị trí giáo viên chủ nhiệm lớp: - Ở nhà trường THCS, lớp học có giáo viên chủ nhiệm lớp giáo viên chủ nhiệm lớp người BGH bổ nhiệm, chịu trách nhiệm quản lý công tác giáo dục đào tạo học sinh lớp phụ trách người chịu tồn trách nhiệm trước BGH nhà trường vấn đề thuộc lớp - Giáo viên chủ nhiệm thay mặt hiệu trưởng, hội đồng nhà trường cha mẹ học sinh quản lý toàn diện học sinh lớp phụ trách Điều địi hỏi giáo viên chủ nhiệm vừa quản lý tập thể học sinh, vừa quan tâm đến cá nhân lớp phương diện: Tư tưởng, học tập, tu dưỡng, lao động sinh hoạt tập thể - Giáo viên chủ nhiệm lớp người lãnh đạo, tổ chức, điều hành, kiểm tra hoạt động mối quan hệ ứng xử thuộc lớp phụ trách theo chương trình kế hoạch nhà trường - Giáo viên chủ nhiệm nhân vật chủ đạo để hình thành nhân cách cho học sinh tập thể lớp - Giáo viên chủ nhiệm lớp cầu nối nhân vật trung gian thiết lập mối quan hệ hai chiều: Nhà trường - tập thể học sinh, tập thể học sinh - xã hội Như mặt giáo viên chủ nhiệm lớp vừa đại diện cho nhà trường để giáo dục học sinh, vừa đại diện cho tập thể học sinh để liên lạc với nhà trường Mặt khác giáo viên chủ nhiệm phải làm cho quan hệ tập thể học sinh với xã hội trở nên gắn bó 2.1.2 Chức giáo viên chủ nhiệm lớp: - Giáo viên chủ nhiệm xây dựng, tổ chức tập thể lớp thành đơn vị vững mạnh - Giáo viên chủ nhiệm tổ chức điều khiển, lãnh đạo hoạt động giáo dục tập thể lớp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện - Giáo viên chủ nhiệm thiết lập phát triển mối quan hệ với lực lượng giáo dục nhà trường để giáo dục học sinh 2.1.3 Những phẩm chất chủ yếu giáo viên chủ nhiệm: - GVCN phải có nhân cách tồn vẹn thể qua việc nhận thức , có thái độ hành vi cá nhân phù hợp với chuẩn mực xã hội phát huy truyền thống đạo đức dân tộc ( hiếu học , trọng đạo , tôn sư) - Có lịng nhân , HS, người già, trẻ em, người thiệt thòi bất hạnh… Trang Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm - Yêu nghề , say sưa với cơng tác giáo dục - Có tinh thần trách nhiệm lòng tự trọng cao , có lương tâm nghề nghiệp vững vàng - Khiêm tốn, cầu tiến, tích cực tự hồn thiện khơng ngừng - Mẫu mực , trung thực sống 2.1.4 Những lực sư phạm cần thiết giáo viên chủ nhiệm: - Có tầm hiểu biết rộng văn hố chung - Có tri thức sâu sắc, đại môn học phụ trách lớp chủ nhiệm - Có khả sáng tạo cơng tác giáo dục, dạy học - Có khả thu thập, tích luỹ tri thức, để ngày nâng cao mở rộng tầm hiểu biết - Có khả kích hoạt, gây hào hứng nhằm khơi dậy hứng thú động học tập rèn luyện đạo đức HS - GVCN cần tự trang bị cho nhiều thủ thuật lôi đa dạng để cần tung trước HS nhằm tạo gần gũi, thân mật trị, trị với trị - Có thành thạo kỹ sư phạm như: + Giao tiếp sư phạm trước đám đông hay đối xử cá biệt + Biểu lộ kiềm chế cảm xúc , tình cảm cần thiết + Diễn đạt, trình bày vấn đề có logic, tính truyền cảm có thuyết phục nhà giáo, tri thức khoa học liên môn, tri thức xã hội + Ứng xử tình sư phạm + Lập kế hoạch, tổ chức, đạo hoạt động công tác chủ nhiệm 2.2 THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 2.2.1 Thực trạng: Năm học 2017 -2018 đến năm học 2018 - 2019, phân công BGH nhà trường làm công tác chủ nhiệm lớp 9B, học lực em lớp tơi chủ nhiệm khơng có HS giỏi, số hs có HLTB Khá khoảng 1/4 lớp, lại học lực yếu, 1/5 hs thuộc diện sách: hộ nghèo,cận nghèo, em em gia đình nơng dân, gồm Thơn xã , số em cha mẹ làm ăn xa Hồ Chí Minh hay làm giúp việc không Cha, mẹ ly thân, ly dị với Ơng bà - - bác… Vì học sinh cịn thiếu quan tâm bậc phụ huynh 2.2.2 Thuận lợi, khó khăn: a Thuận lợi: Được BGH tin tưởng phân công làm công tác chủ nhiệm lớp, nên năm lại có thêm kinh nghiệm học cơng tác quản lý học sinh, trì sĩ số lớp chủ nhiệm đạt hiệu cao Một phận học sinh có ý thức kỷ luật cao, ngoan, lễ phép với thầy cơ, biết lời cha mẹ Tích cực tham gia hoạt động phong trào Đoàn trường, lớp tổ chức Cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc dạy học giáo viên học sinh Được quan tâm, giúp đỡ Ban giám hiệu, đội ngũ giáo viên mơn có chun mơn vững, nhiệt tình giảng dạy Trang Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm Sự phối hợp chặt chẽ bậc phụ huynh với giáo viên chủ nhiệm đồn thể b Khó khăn: Bên cạnh thuận lợi trên, việc nghiên cứu đề tài cịn gặp nhiều khó khăn như: Quảng Hợp xã nông ,đời sống kinh tế số gia đình khó khăn, việc đầu tư cho em q trình học tập cịn nhiều hạn chế (Một số hình ảnh hồn cảnh gia đình gặp khó khăn) Một phần học sinh cá biệt chưa có ý thức học tập rèn luyện đạo đức chủ yếu tác động từ hồn cảnh gia đình xã hội, bạn bè Một số học sinh có hồn cảnh gia đình khơng thuận lợi, khơng ổn định, cha mẹ ly thân, ly dị, làm ăn xa lo kiếm sống khơng có thời gian chăm sóc Với thực trạng trên, để trì sĩ số học sinh lớp chủ nhiệm, đặc biệt học sinh khối THCS lứa tuổi tập làm người lớn, địi hỏi người giáo viên phải có lĩnh, tính dứt khốt, quan tâm đồng đến lớp phụ trách, bên cạnh người giáo viên phải có lòng bao dung, nhân hậu, yêu thương học sinh em Vì việc đưa số biện pháp nhằm trì sĩ số lớp chủ nhiệm Từ thuận lợi khó khăn trên, sau nhận lớp chủ nhiệm mạnh dạn cải tiến nội dung, biện pháp trì sĩ số học sinh lớp chủ nhiệm để định hướng kết tốt 2.3 CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ SỬ DỤNG ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Thực trạng: Hầu trường nào, lớp có HS đặc biệt (là HS chưa ngoan hay bỏ tiết, nghỉ học khơng phép, vi phạm nội qui nhà trường có hồn cảnh đặc biệt) Tơi khơng muốn sử dụng từ HS cá biệt có ưu khuyết điểm, biết cách loại bỏ tất yếu trở nên tốt Thực học sinh chưa ngoan thường gây khơng khó khăn cho GVCN, ảnh hưởng lớn đến kết thi đua lớp, nhiều khiến cho GVCN cảm thấy mệt mỏi chí bng xi nói hồi mà em khơng chuyển Trang Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm biến, phạt, lỳ, chống đối ngầm, cố tình quậy Vi phạm nhiều Tìm hiểu ngun nhân: Khơng phải tự nhiên chất sinh em có hành vi, hành động thiếu tính văn hố, thiếu chuẩn mực đạo đức, hay có hành động chưa đúng, lời nói chưa đẹp Là GVCN tơi cố tìm ngun nhân Bởi đơi cá biệt lại cha mẹ em tạo nên, (cha mẹ khơng hồ thuận, chia tay, cha mẹ không quan tâm, biết cung cấp tiền bạc cho hàng tháng lần, bố mẹ lo kiếm tiền làm ăn xa ) Đó kết vết thương tâm lí vơ tình người lớn gieo vào suy nghĩ lệch lạc dẫn đến em mang theo đến trường, lớp Khi GVCN mời phụ huynh đến để thơng báo tình trạng HS với mong muốn gia đình kết hợp nhà trường để giáo dục HS cho em tốt hơn, có phụ huynh tiếp thu, có phụ huynh bực tức la rầy, đánh trước mặt giáo viên đưa về, điều cho thấy phụ huynh bất lực với Vì em nạn nhân cách giáo dục gia đình Có trường hợp em bị sa ngã không cưỡng lại ham muốn, cám dỗ môi trường xã hội (mê chơi games, uống rượu, bia, hút thuốc ) Đơi em có bạn khác giới khơng giáo dục dễ sa đà để lại hậu không tốt HS bỏ học, em học kém, ham chơi cảm thấy chán, hoàn cảnh gia đình khó khăn Mặc cảm với bạn bè Giải pháp: Đối với HS chưa đạt yêu cầu, chưa ngoan tơi tìm hiểu ngun nhân, đặt câu hỏi cho Vì HS lại hành động vậy? Gần gũi em nhiều Phải biết lắng nghe, thấu hiểu điều em nói trái tim mình, phải biết dang rộng cánh tay ơm tất điều mà tơi khơng muốn vào lịng, tìm cách tháo gỡ, gần gũi, thân thiện, bao dung, vị tha với em Thuyết phục lời nói rõ ràng, dứt khốt, có lý, tình cảm nguyên tắc tác động lên nhận thức tình cảm HS : giành thời gian trò chuyện nói học tập, sống, nêu gương người tốt việc tốt cụ thể nhà trường, câu chuyện GD đạo đức, (với thân phải gương để em noi theo qui định đồng phục, lời nói phải đơi với việc làm phải đối xử thật công với HS), chí tới tận nhà tìm hiểu nguyên nhân Đưa em vào hoạt động tập thể trường với nhiệm vụ cụ thể Khuyến khích khen chê mục đích, việc, lúc, chỗ, tế nhị có hiệu Kiên trì quan tâm, tạo tin tưởng HS, tạo niềm tin để em thoải mái, nói tâm sự, trăn trở cho GVCN biết, từ tơi nhận định em có hành động vậy, để có biện pháp giáo dục hợp lý Mỗi HS có đặc điểm tâm sinh lý, mức độ nhận thức, vốn sống, cung cách cư xử với người xung quanh Vì giáo dục HS Trang Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm chưa chuẩn mực không nên máy móc, rập khn cách hình thức làm không bền vững giáo dục đạo đức nhân cách HS Chính tơi mạnh dạn áp dụng số kinh nghiệm để giáo dục HS trì sĩ số lớp chủ nhiệm năm qua sau: Nắm hoàn cảnh đặc điểm gia đình học sinh: Nắm chất lượng học tập hạnh kiểm năm trước: Liên lạc với Chi hội Phụ huynh học sinh lớp: Giúp đỡ học sinh có hồn cảnh khó khăn: Thành lập Đôi bạn học tập: Phổ biến nội quy Gặp gỡ gia đình học sinh tự ý bỏ học Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp Biện pháp tinh thần Lập sơ đồ 10 Lập kế hoạch chủ nhiệm * CÁC GIẢI PHÁP CỤ THỂ: Nắm hồn cảnh đặc điểm gia đình học sinh: Sau ngày tập trung học sinh, cho học sinh làm lí lịch ghi rõ họ tên, nghề nghiệp cha mẹ; Hoàn cảnh sinh sống nơi gia đình: Nắm xem em có hồn cảnh gia đình giả? em hộ khó khăn? em có sổ hộ nghèo? cận nghèo? em gia đình sách? Con dân tộc? Công việc thường ngày học sinh nhà đứa thứ mấy? Ngồi ra, tơi cịn trao đổi với giáo viên chủ nhiệm lớp năm trước để nắm rõ hồn cảnh gia đình học sinh Sau tơi tập hợp thành sổ theo dõi, phân loại đối tượng học sinh, đặc biệt học sinh có hồn cảnh khó khăn có nguy bỏ học Việc làm giúp tơi nắm rõ hồn cảnh em để có biện pháp giáo dục thích hợp 2.Nắm chất lượng học tập hạnh kiểm năm trước: Trong tuần đầu ôn tập, cho em ôn lại tập bám sát theo kiến thức bản, đồng thời tơi cịn xem lại học bạ em năm trước kết hợp trao đổi với giáo viên để nắm sức học em Việc làm giúp lựa chọn biện pháp kềm cặp, uốn nắn phù hợp không em chán nản, bỏ học học yếu Liên lạc với Chi hội Phụ huynh học sinh lớp: Ở lần họp Phụ huynh học sinh đầu năm, Phụ huynh lớp bầu Chi hội Phụ huynh học sinh lớp Chi hội giúp tơi tạo điều kiện cho em nghèo có đủ sách vở, quần áo, dụng cụ học tập,…; Cùng tìm đến nhà gia đình học sinh vắng khơng phép, vận động em trở lại lớp Đây cánh tay đắc lực, hỗ trợ cho công tác chủ nhiệm Giúp đỡ học sinh có hồn cảnh khó khăn: Nắm số em có hồn cảnh nghèo đặc biệt ( cha mẹ làm thuê xa với ông bà nội ( ngoại); mồ cơi cha ( mẹ)) , tơi rà sốt lại xem em cịn khó khăn học tậpnhư: sách vở, đồ dùng học tập,… tơi đăng kí cho em nhận dụng cụ nhà trường hỗ trợ Ngoài tơi cịn kêu gọi hỗ trợ từ số phụ huynh có khả để trang bị thêm dụng cụ lại cho em để em yên tâm đến trường, mặc cảm nhà Trang Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm nghèo Qua tơi thấy tình cảm bạn nhà nghèo bạn giả gần gũi Ngay dịp tết Nguyên Đán vừa qua Đoàn đội – nhà trường tập thể lớp quyên góp thành lập đồn đến nhà em có hồn cảnh đặc biệt khó khăn để thăm trao quà tết cho em gia đình lãnh đạo thơn – BT chi Đồn thơn hưởng ứng nhiệt tình Thành lập Đơi bạn học tập: - Qua nắm sức học em, lưu ý nhiều đến em thuộc diện Trung bình, Yếu Tôi phân công em Giỏi Khá kèm em Trung bình Yếu xếp cho em ngồi bàn Tôi hướng dẫn cho em Giỏi, Khá cách kèm bạn học: Nhắc nhở bạn học bài, xem lại bài; trao đổi kinh nghiệm học tập; cách học dễ thuộc; cách vận dụng kiến thức học vào làm tập; hướng dẫn bạn làm tập củng cố kiến thức mà bạn chưa hiểu,… - Trường tơi có kế hoach 1lần/tháng cho CBGV thành lập theo đồn xuống thơn với Ban chi hội P/h lãnh đạo thôn kiểm tra việc học em vào buổi tối Bản thân người địa phương nên thuận lợi Và đến nhà , HS hỏi trị giải đáp Ngoài GV – PH cởi mở tạo mối quan hệ gần gũi , từ PH có thêm niềm tin vào GV cơng tác giáo dục xã nhà - Bản thân GVCN thường xuyên lên lớp 15 phút đầu giờ, để kiểm tra tập vở, làm nhà học sinh Trung bình, Yếu; xem cách thực đơi bạn học tập để có điều chỉnh cho phù hợp - Qua việc làm trên, tơi thấy tình cảm thầy trị gắn bó Những em Trung bình, Yếu thường hay nhút nhát, rụt rè khơng cịn mà trở nên mạnh dạn, tự tin Từ em ham thích đến lớp để hịa nhập với bạn bè, việc học em ngày tiến (Góc học tập, đơi bạn tiến) Trang 10 Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm Phổ biến nội quy Gặp gỡ gia đình học sinh tự ý bỏ học: - Ở tuần đầu tiên, sinh hoạt với học sinh lớp kĩ nội quy nhà trường, có phần quy định: Học sinh phải học giờ, nghỉ học phải có lí cha mẹ xin phép Và lần họp phụ huynh học sinh đầu năm, thông báo cho phụ huynh biết quy định nhờ phụ huynh hàng ngày theo dõi, nhắc nhở - Đối với trường hợp học sinh tự ý bỏ học ( cha mẹ làm khơng có nhà) , hết dạy, đến nhà em gặp phụ Huynh hay điện thoại trực tiếp gặp phụ huynh để tìm hiểu nguyên nhân trao đổi cách khắc phục - Chính nhờ mà học sinh lớp chủ nhiệm nghỉ học ngày khơng phép đến hơm sau học lại bình thường, suốt nhiều năm liền khơng có tượng học sinh bỏ học chừng Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp: - Trong tiết sinh hoạt cuối tuần, sau nghe tổ trưởng báo cáo, cho lớp tuyên dương tổ đạt trì sĩ số suốt tuần để làm gương cho lớp khen em có tiến mặt học tập để em thấy nhiệm vụ học tập “mỗi ngày đến trường ngày vui” - Đối với mặt học sinh cịn hạn chế, tơi nhắc nhở nhẹ nhàng kèm theo hướng dẫn, uốn nắn cho em để tuần sau em thực tốt - Ngồi tơi nêu gương anh, chị học sinh năm trước dù đầu năm yếu nhờ kiên trì, cố gắng đến cuối năm đạt loại Khá, Giỏi để củng cố lòng tin nơi em Biện pháp tinh thần: - Mỗi ngày bước vào lớp quan sát lớp, thấy em có mặt đầy đủ lịng tơi vui Nhất hôm thời tiết khắc nghiệt như: mưa, bão, … Những hôm ấy, cho lớp hoan nghênh tràng pháo tay để động viên khích lệ tinh thần em Trong dạy, đầu tư soạn giảng phân hóa theo đối tượng học sinh cho phù hợp với trình độ học sinh lớp - em Trung bình, Yếu nhằm kích thích học sinh hứng thú học tập, tiếp thu nhanh - Tơi thật hịa nhập em dạy mơn hay trị chơi lớp, trường tổ chức Đơi đống vai người bạn, người anh, người chị để em thoải mái hoạt động tốt không tạo áp lực Lập sơ đồ tổ chức lớp học a Căn để lập sơ đồ lớp: - Sắp xếp chỗ ngồi: Trước hết em quyền tự chọn chỗ ngồi theo ý thích, sau điều chỉnh dần dần, phân bố học sinh nam – nữ; học sinh giỏi – – trung bình – yếu rãi tổ Tránh tình trạng xếp em có khuyết điểm (cá biệt) ngồi cạnh - Qua tìm hiểu sơ lược, giáo viên chủ nhiệm tiến hành xếp chỗ ngồi cho học sinh (chú ý đến học sinh có bệnh khuyết tật mắt, tai…) Sau chia thành tổ Lập sơ đồ chỗ ngồi thành bản: lớp dán lên tường bản, giáo viên lưu lại để tiện lợi cho việc theo dõi học sinh - Căn vào học lực HS: HS yếu kém, chậm tiến ngồi trước; HS giỏi ngồi sau Trang 11 Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm - Căn vào tình trạng sức khỏe HS: HS thấp trước, cao sau; HS mắt yếu ngồi gần bảng - Căn vào nhiệm vụ ban cán lớp: ngồi sau b Thành lập sơ đồ tổ chức lớp học lớp 9B BGH HỘI PHHS LỚP PHÓ HỌC TẬP ĐỒN ĐỘI GVCN LỚP PHĨ TRẬT TỰ LỚP TRƯỞNG Tổ trưởng Tổ trưởng Tổ trưởng Tổ trưởng TỔ TỔ TỔ TỔ Trang 12 Tổ Tổ Tổ Sa kinh nghiệm cơng trì sĩ số lớp chủ nhiệm 1: Một số2: 4: tác o Lâ sơ đồ Bảo đỏ c: thành lập cấu ban cán Thả lớp GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM LỚP TRƯỞNG LỚP PHÓ LAO ĐỘNG TỔ TRƯỞNG TỔ LỚP PHÓ VĂN THỂ ĐỘI CỜ ĐỎ LỚP PHÓ HỌC TẬP TỔ TRƯỞNG TỔ LỚP PHÓ TRẬT TỰ TỔ TRƯỞNG TỔ THỦ QUỸ LỚP GIỮ SỔ ĐẦU BÀI THƯ KÝ LỚP SAO ĐỎ TỔ SAO ĐỎ TỔ 2;3 TỔ TRƯỞNG TỔ d giao nhiệm vụ cụ thể: - Lớp trưởng: quản lý, điều hành toàn hoạt động lớp đạo GVCN, chủ trì họp lớp, sinh hoạt lớp cuối tuần, báo cáo hoạt động trực tiếp GVCN - Lớp phó học tập: lên danh sách SH học tốt cho môn phân công phụ trách giúp đỡ bạn học yếu hơn, phải HS học tốt, báo cáo việc học tập HS lớp, trì truy 15 phút đầu - Lớp phó lao động: đơn đốc vệ sinh lao động lớp , trực ban, phu phân cong đem ghế tiết chào cờ - HS phụ trách văn thể mĩ: phụ trách văn nghệ , giải trí lớp, TDTT - Thủ quỹ: thu khoản tiền quỹ, thăm hỏi - Thư ký: ghi chép phiên họp lớp, biên sinh hoạt lớp - HS giữ sổ đầu bài: quản lý, giữ gìn sổ đầu buổỉ sáng, buổi chiều, ghi mục : ngày, HS vắng, bỏ tiết, trễ, không chuẩn bị bài, vi phạm khác - Bốn tổ trưởng: theo dõi hoạt động tổ tổng kết lại cho lớp trưởng ngày thứ sáu Trang 13 Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm Đội cờ đỏ: nắm bắt tiếp thu kế hoạch ,thơng báo, thị Đồn Đội kịp thời triển khai cho chi đội thực đầy đủ 10 Lập kế hoạch chủ nhiệm: a Kế hoạch năm: - Căn kế hoạch, nhiệm vụ năm học trường THCS Quảng Hợp - Căn đặc điểm tình hình lớp ( thuận lợi , khó khăn) - Căn vào chủ đề đợt thi đua trường, đồn thể - Căn nhiệm vụ cơng tác chủ nhiệm năm học b Kế hoạch hoạt động tuần, tháng: - Nêu công việc hoạt động tuần - Có đối tượng tham gia - Biện pháp thực - Kết đạt - Nhận xét , rút kinh nghiệm - Bộ phận làm tốt thưởng (bút) miễn trực nhật, CÁC VÍ DỤ GIẢI PHÁP CỤ THỂ: Ví dụ Trong lớp tơi chủ nhiệm năm học 2015-2016 có em học sinh ( Em Nguyễn Xuân Giang) học kém, lại thường xuyên học muộn, học lại thường ngủ gật, không ý nghe giảng Khi bạn đến gặp phụ huynh em nhà Thơn Hợp Lực nhằm trao đổi tình hình học tập em muốn phối hợp với gia đình để giúp đỡ em học tốt, mẹ em lại xin cho thơi học Lý Cha em sớm, em lại có hai em nhỏ, mẹ em muốn xin cho em học, nhà trông em để mẹ làm kiếm tiền nuôi Trước tình đó, tơi phải làm để giúp đỡ cho học sinh mình? Giải pháp: Tơi trao đổi thêm với phụ huynh học sinh, động viên gia đình tạo điều kiện cho em học tiếp Phối hợp với hội phụ huynh lớp, trường địa phương để giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn.Vậy em hơm sau học học ngày có tiến bộ.Tơi thường xun trao đổi, động viên em cố gắng vượt qua khó khăn học trường tìm cơng việc phụ giúp cho mẹ em Ví dụ Trong lớp tơi chủ nhiệm năm học 2016-2017 có em học sinh nữ ( Em Trịnh Thị Trang )học Khá, lại thường xuyên nghỉ học khơng phép, có tuần em nghỉ học khơng phép hai lần Khi đến nhà thôn Hợp Hưng gặp phụ huynh em thực chất em chung nhà Ông bà Ngoại nhằm trao đổi tình hình nghỉ học KP em để phối hợp với gia đình tìm nguyên nhân cho em học tốt Lý bố, mẹ em ly dị, thấy cha mẹ nên cháu buồn muốn nghỉ học Tơi có khun cháu học Trước tình tơi trao đồi với Ông (bà) em sau: Giải pháp: Trang 14 Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm Trước hết trao đổi thêm với Ơng (Bà) em học sinh đó, động viên gia đình tạo điều kiện cho em học tiếp.Chỉ hậu sau khơng có trình độ, kiến thức , xã hội ngày phát triển, gia đình ơng bà có đủ điều kiện cho em học tiếp lên Đại học Em cố gắng vượt qua nỗi buồn Giáo viên chủ nhiệm gặp riêng học sinh để tìm hiểu thêm ngun nhân, sau động viên khích lệ em vượt qua nỗi buồn cố găng học tiếp, quên đi, nghĩ tương lai sau tươi sáng nhìn gương cha mẹ để có kinh nghiệm sống sau Ví dụ Trong lớp tơi chủ nhiệm đầu năm học 2017-2018 có học sinh ( em Lê Thị Thùy) học lực hồn cảnh gia đình q khó khăn, thuộc diện hộ nghèo Ở Thơn Hợp Gia ,phụ huynh đến trình bày với tơi xin cho nghỉ học Vì gia đình q khó khăn khơng có đủ tiền để tiếp tục cho học tiếp, nghe qua tơi buồn cho en tiếc nên tơi có cách giải sau: Giải pháp Phản ánh với gia đình, động viên gia đình, gvcn chi nguyên nhân, hậu quả, tương lai em sau cho PHHS rõ, en thuộc diện hộ nghèo gia đình an tâm cho em tiếp tục học: Em học sinh lớp có nhiều triển vọng, em cịn chưa đến tuổi lao động nên nhà trường tiếc em phải nghỉ học Giáo viên chủ nhiệm mong gia đình cho biết khó khăn cụ thể để giáo viên chủ nhiệm bàn bạc với tập thể lớp, Hội phụ huynh học sinh, Hội khuyến học địa phương có biện pháp giúp đỡ cụ thể Kết em nhà trường ủng hộ hai lầnvà dịp tết vừa qua UBND huyện ủng hộ với số tiền là: 1.500.000đ, với số tiền em hứa với tơi đưa cho cha mẹ chi vào việc học tập Tôi cảm thấy vui CÁCH XỬ LÝ CÁC TÌNH HUỐNG VÍ DỤ GỈA ĐỊNH Ví dụ Tình 1: Đến thăm gia đình học sinh với mục đích phối hợp giáo dục em A học sinh học kém, cha mẹ em ngỏ ý đành xin cho học Bạn xử lý nào? Giải pháp: Trao đổi với gia đình tìm hiểu ngun nhân, phía nhà trường giáo viên chủ nhiệm nhận cố gắng quan tâm giúp đỡ em học tập tiến Đề nghị với gia đình tạo điều kiện động viên em chăm học hành Tình 2: Là giáo viên chủ nhiệm, lần đến thăm gia đình học sinh gặp lúc bố mẹ em la mắng em Nếu giáo viên chủ Nhiệm đó, bạn xử nào? Giải pháp Gõ cửa chờ bố mẹ học sinh mở cửa mời vào - Giáo viên chủ nhiệm đặt vấn đề cách thẳng thắn, khéo léo - "Hôm đến thăm gia đình để trao đổi với bác tiến vài điểm cần góp ý thêm với em Đồng thời mong hai bác cho nhận xét tình hình em nhà sao? " Sau để gia đình giãi bày tình Trang 15 Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm hình, giáo viên chủ nhiệm tiếp tục góp ý bàn biện pháp phối hợp giáo dục nhà trường gia đình Tình 3: Một nữ sinh lớp bạn làm chủ nhiệm vừa tròn 15 tuổi bị cha mẹ bắt nghỉ học để làm ăn bố mẹ ( quan niệm gái học chẳng làm lấy chồng ,để giành cho trai học) Nữ học sinh đến nhờ bạn giáo viên chủ nhiệm che chở Nếu giáo viên chủ nhiệm đó, bạn xử lý nào? Giải pháp Động viên em giữ vững tinh thần, tiếp tục học tập tốt Giáo viên chủ nhiệm hứa trao đổi với Hội phụ huynh học sinh, Đoàn niên, Hội phụ nữ quyền địa phương để giải thích vận động gia đình thực luật tơn trọng quyền trẻ em Giáo viên chủ nhiệm khuyên em cần bày tỏ nguyện vọng với bố mẹ để tiếp tục học đến nơi đến chốn em ham học tập tuổi 15 chưa đủ tuổi làm việc nặng bố mẹ yêu cầu Tình 4: Là giáo viên chủ nhiệm lớp, hơm có anh cơng an đến trường gặp thơng báo học sinh lớp có nghi vấn tham gia vào vụ trộm cắp Đó học sinh thường bạn đánh giá học sinh ngoan Trước tình bạn xử lý nào? Giải pháp Bình tĩnh nghe công an phản ánh việc nghi vấn, nhận để tìm hiểu vấn đề qua em học sinh phản ánh trở lại thời gian sớm Giáo viên chủ nhiệm không quên trình bày nhận xét đánh giá học sinh với cơng an Tình 5: Trong buổi lao động, giáo viên chủ nhiệm phát thấy có hai học sinh tự ý bỏ Nếu giáo viên chủ nhiệm đó, bạn xử lý nào? Giải pháp Cử lớp trưởng gọi hai bạn trở lại để gặp thầy giáo chủ nhiệm, em trở lại, giáo viên nghiêm khắc nhắc nhở học sinh yêu cầu em phải tiếp tục tham gia lao động bạn, q trình giáo viên ln để ý quan sát thái độ lao động em Cuối buổi lao động giáo viên chủ nhiệm họp lớp để kiểm điểm rút kinh nghiệm đánh giá kết buổi lao động Giáo viên chủ nhiệm đưa tượng hai học sinh định bỏ kịp thời góp ý sau sửa chữa khuyết điểm cố gắng lao động Tình 6: Do có sư xích mích, số niên ngồi trường đến chờ lúc tan học đến đánh học sinh lớp bạn chủ nhiệm Biết việc trên, bạn xử lý nào? Giải pháp Yêu cầu học sinh lưu lại trường Cử lớp trưởng báo với gia đình đến đón Báo với bảo vệ trường giải tỏa niên Nếu thấy có dấu hiệu cịn có khả số người tìm cách đón đánh gọi điện cho cơng an địa phương báo cáo tình hình mong có can thiệp cần thiết Trang 16 Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm 2.5 Kết đạt được: Những năm chủ nhiệm chưa áp dụng biện pháp kết sau: TT Năm Tổng Lớp số HS Đầu Năm Cuối Năm SL SL TL% Ghi TL% 2011-2012 9B 30 30 100 29 96 2012-2013 9B 34 34 100 33 97 2013-2014 9A 31 31 100 31 100 2014-2015 9B 32 32 100 31 97 Như theo dõi năm có HS bỏ học ảnh hưởng đến chất lượng phổ cập GD xã nhà Nên sau nhiều năm trở lại làm công tác chủ nhiệm áp dụng cách làm Từ năm học 2015– 2016 đến hết học kì I năm 2018 – 2019, lớp tơi chủ nhiệm đạt kết sau: Bảng so sánh kết trì sĩ số qua năm dụng biện pháp sau: TT Năm 2015-2016 2016-2017 2017-2018 2018-2019 Tổng Lớp số HS 9B 9A 9B 9B 28 32 33 33 Đầu Năm Cuối Năm SL TL% SL TL% 28 32 33 33 100 100 100 100 28 32 33 33 100 100 100 100 Ghi (tính đến 15/4/2019) Từ cách làm trên, tơi đem trình bày tổ, thành viên tổ đánh giá việc công tác chủ nhiệm nhận thấy việc trì sĩ số tơi đạt kết cao Nhìn lại kết trên, thân tơi vui thực đạt cam kết Duy trì sĩ số với Ban Giám Hiệu nhà trường hoàn thành nhiệm vụ giáo viên chủ nhiệm + Đối với học sinh: Đã tạo niềm tin nơi em, em ham thích học tập, gắn bó với trường lớp + Đối với trường, ngành: Góp phần cấp làm phong phú thêm kinh nghiệm công tác, phổ biến cho khối áp dụng thiết nghĩ giảm thiểu tình trạng học sinh bỏ học PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ - KẾT LUẬN: Công tác chủ nhiệm phức tạp, khó khăn, địi hỏi người GVCN phải bỏ nhiều công sức thời gian Để làm tốt vai trị GVCN cần biết đặt tình thương, trách nhiệm để giải tình lớp phụ trách sở nề nếp, kỷ cương nhà trường, biết phối hợp chặt chẽ ba mơi trường: gia đình, nhà trường xã hội Vì vậy, việc tổ chức giáo dục học sinh, hoạt động giáo viên chủ nhiệm đặc thù đầy sáng tạo, phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Trang 17 Một số kinh nghiệm công tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm - Độ tuổi,thái độ, mức độ sở trường HS - Hoạt động ban cán lớp - Phong cách làm việc giáo viên môn - Điều kiện cụ thể trường, lớp, gia đình HS, tổ chức xã hội có liên quan Do vậy, khơng thể có khn mẫu định cho hoạt động GVCN công tác chủ nhiệm phận quan trọng nhà trường, đòi hỏi GVCN phải sáng tạo, có tinh thần trách nhiệm cao, gánh vác nhiệm vụ có hiệu - KIẾN NGHỊ: Để phát huy hiệu hoạt động GVCN, nhà trường cần quan tâm nhiều đến công tác chủ nhiệm lớp Sở GD – ĐT nên mở lớp bồi dưỡng thêm nghiệp vụ công tác giáo viên chủ nhiệm lớp Tổ chức thi GVCN giỏi cấp sở Trên số biện pháp nhằm nâng cao trì sĩ số lớp chủ nhiệm xây dựng tập thể lớp vững mạnh công tác chủ nhiệm mà vận dụng có hiệu cơng tác chủ nhiệm lớp 9, Tôi mạnh dạn viết lên ý kiến đề tài đưa để đồng nghiệp tham khảo Dù cố gắng nhiều chắn khơng thể tránh khỏi thiếu sót, mong nhận nhiều ý kiến đóng góp BGH nhà trường, quý đồng nghiệp, bạn GVCN để tơi có dịp bổ sung, sửa chữa tích luỹ thêm nhiều kinh nghiệm hay Trong phạm vi đề tài cịn mang nhiều tính chủ quan khơng tránh khỏi thiếu sót, tơi mong đóng góp chân thành BGH nhà trường quý đồng nghiệp Tôi chân thành cảm ơn! XÁC NHẬN CỦA BGH HIỆU TRƯỞNG Thanh Hóa, ngày 17 tháng năm 2019 Tôi xin cam đoan SKKN viết, khơng chép nội dung người khác Lại Thị Nga Trang 18 Một số kinh nghiệm cơng tác trì sĩ số lớp chủ nhiệm TÀI LIỆU THAM KHẢO Một số suy nghĩ giáo dục đạo đức cho học sinh, sinh viên nước ta bối cảnh chế thị trường định hướng XHCN Tâm lí học đại cương - Hà Nội 1995 ; Tâm lý học lứa tuổi tâm lý học sư phạm - Phan Trọng Ngọ, NXB Đại học sư phạm Hà Nội Giáo dục học đại cương - Hà Nội 1996 - GS Đặng Vũ Hoạt Phương pháp quản trò-Trần Phiêu-NXB Thanh niên 5.Nghị Quyết số 29-NQ/TW, BCH TW Đảng khóa XI 6.Thơng tư 58/TT-BGDĐT, ngày 12/12/2011 việc ban hành quy chế đánh giá, xếp loại học sinh THCS THPT Kim nam nhân cách học trò- Phạm Khắc Chương 8.Luật bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em, NXB Lao động Luật giáo dục quy định giáo dục đào tạo, NXB Lao động 10 Cẩm nang giáo dục kĩ sống cho học sinh- ThS Bùi Ngọc Diệp 11 Sổ tay công tác GVCN- Nguyễn Thanh Minh 12 Nhiệm vụ GVCN điều lệ trường THCS theo định số 07/2007/QĐ- Bộ GD - ĐT ngày 02/04/2007 trưởng Giáo dục đào tạo 13.Mô đun THPT 35 “Giáo dục kĩ sống cho học sinh trung học phổ thông ” Bộ giáo dục Đào tạo 14 Tham khảo số tài liệu mạng internet - Nguồn: http://dantri.com.vn - Nguồn: http://vietnamnet.vn Trang 19 ... thành tốt chun mơn Song song với việc đổi ấy, việc quản lí giáo dục học sinh quan trọng, đặc biệt vai trị GVCN cơng tác giáo dục học sinh GVCN coi người mẹ, người cha thứ HS Đối với học sinh THCS,... sinh tự ý bỏ học: - Ở tuần đầu tiên, sinh hoạt với học sinh lớp kĩ nội quy nhà trường, có phần quy định: Học sinh phải học giờ, nghỉ học phải có lí cha mẹ xin phép Và lần họp phụ huynh học sinh... diện cho học sinh Song song với việc “Dạy chữ” cho em, cần quan tâm đến việc: “Dạy người” Vì nghiệp giáo dục tồn Đảng, tồn dân mà ngành sư phạm giữ vai trị then chốt, thực tế học sinh khơng có