TÍNH CẤP THIẾT, Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều cơ hội và thách thức lớn, đặc biệt là sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường Để tồn tại và phát triển, việc thiết lập một cơ chế quản lý chặt chẽ và hệ thống thông tin hiệu quả là vô cùng cần thiết Hạch toán kế toán, với vai trò là nghệ thuật ghi chép, phân loại và tổng hợp dữ liệu sản xuất kinh doanh, cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho các nhà quản trị Trong đó, kế toán nguyên vật liệu được coi là một trong những khâu quan trọng nhất trong toàn bộ quy trình kế toán của doanh nghiệp sản xuất.
Nguyên vật liệu là yếu tố quyết định trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp, chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm Do đó, quản lý nguyên vật liệu và chi phí liên quan trở nên vô cùng quan trọng Kế toán nguyên vật liệu cần được thực hiện một cách khoa học và hợp lý, phù hợp với đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp Điều này không chỉ giúp hạ giá thành sản phẩm mà còn nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động.
Công ty TNHH Việt Huy là một doanh nghiệp sản xuất, vì vậy việc hạch toán nguyên vật liệu (NVL) được coi trọng và là phần thiết yếu trong quản lý công ty Tuy nhiên, công tác kế toán NVL tại công ty vẫn gặp một số hạn chế, như chưa xây dựng hệ thống định mức tồn kho cho từng loại NVL, và việc lập danh điểm vật liệu chủ yếu do kế toán vật liệu thực hiện theo cách chủ quan mà chưa có sự thống nhất.
Nhận thức rõ vai trò quan trọng của kế toán nguyên vật liệu, em đã quyết định chọn đề tài này cho quá trình thực tập tốt nghiệp tại công ty.
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
Mục tiêu lý luận: Đề tài hệ thống hóa lại lý luận về kế toán NVL theo chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành.
Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu và phân tích thực trạng kế toán nguyên vật liệu tại công ty TNHH Việt Huy, từ đó đánh giá những ưu điểm và nhược điểm hiện có, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quy trình kế toán này.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để hiểu rõ công tác kế toán tại công ty TNHH Việt Huy, cần thu thập và phân tích dữ liệu một cách kỹ lưỡng Việc so sánh và đối chiếu giữa số liệu chứng từ gốc và sổ kế toán chi tiết là rất quan trọng, giúp đưa ra những đánh giá chính xác về công tác kế toán nguyên vật liệu.
KẾT CẤU KHOÁ LUẬN
Ngoài lời mở đầu và kết luận, nội dung đề tài được trình bày với kết cấu 3 chương:
CHƯƠNG 1 - Cơ sở lý luận kế toán Nguyên vật liệu trong doanh nghiệp sản xuất thương mại.
CHƯƠNG 2 - Thực trạng kế toán Nguyên vật liệu tại Công ty TNHH Việt Huy.
CHƯƠNG 3 - Các kết luận và đề xuất về kế toán Nguyên vật liệu tại Công tyTNHH Việt Huy.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG CÁC
1.1.1 Một số khái niệm cơ bản
1.1.1.1 Khái niệm hàng tồn kho
Theo chuẩn mực kế toán Việt Nam số 02- Hàng tồn kho, quy định hang tồn kho là tài sản:
- Được giữ để bán trong kỳ sản xuất, kỳ kinh doanh bình thường
- Đang trong quá trình sản xuất kinh doanh dở dang.
- Nguyên liệu, vật liệu, công cụ dụng cụ để sử dụng trong quá trình sản xuất, kinh doanh hoặc cung cấp dịch vụ
Hàng tồn kho là một phần quan trọng trong tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp, đóng vai trò lớn trong quá trình sản xuất và kinh doanh.
Hàng tồn kho trong doanh nghiệp là một phần của tài sản ngắn hạn, được sử dụng để dự trữ cho sản xuất, lưu thông hoặc đang trong quá trình chế tạo.
1.1.1.2 Khái niệm nguyên vật liệu
Nguyên liệu vật liệu trong doanh nghiệp là các đối tượng lao động được mua từ bên ngoài hoặc tự chế biến, phục vụ cho mục đích sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp, theo giáo trình kế toán tài chính của Học Viện Tài Chính năm 2009.
1.1.2 Một số lý thuyết của kế toán nguyên vật liệu.
1.1.2.1 Đặc điểm nguyên vật liệu Ở mỗi doanh nghiệp sản xuất, nguyên vật liệu là đối tượng lao động, tức là một trong ba yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất, đóng vai trò là cơ sở vật chất cấu thành nên thực thể của sản phẩm Vì vậy, nguyên vật liệu là điều kiện thiết yếu để tiến hành sản xuất kinh doanh Nguyên vật liệu có các đặc điểm sau:
- Tham gia vào từng chu kỳ sản xuất để chế tạo ra sản phẩm mới thường không giữ lại hình thái vật chất ban đầu.
- Giá trị NVL sản xuất cũng được chuyển toàn bộ và giá trị sản phẩm do nó chế tạo ra sản phẩm.
- NVL có rất nhiều chủng loại và thường chiếm tỉ trọng lớn trong chi phí sản xuất.
- Giá trị NVL dự trữ thường chiếm một tỉ trọng lớn trong tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp sản xuất.
1.1.2.2 Phân loại nguyên vật liệu
NVL trong các DN sản xuất gồm nhiều loại có nội dung vật chất, mục đích, công dụng khác nhau Vì vậy, cần phải tiến hành phân loại NVL.
Phân loại nguyên vật liệu (NVL) là quá trình chia NVL thành các nhóm, loại và thứ khác nhau, mỗi nhóm đều có nội dung kinh tế hoặc mục đích sử dụng tương đồng Việc phân loại này giúp quản lý và sử dụng NVL một cách hiệu quả hơn.
- Căn cứ vào nội dung kinh tế và yêu cầu kế toán quản trị doanh nghiệp sản xuất kinh doanh NVL được chia thành:
+ Nguyên vật liệu chính: là NVL khi tham gia vào quá trình sản xuất sẽ chủ yếu cấu thành nên thực thể vật chất của sản phẩm.
Bán thành phẩm mua ngoài là những chi tiết hoặc bộ phận sản phẩm được sản xuất bởi các đơn vị khác mà doanh nghiệp mua về để lắp ráp hoặc gia công Chẳng hạn, một doanh nghiệp sản xuất xe đạp có thể mua săm, lốp và xích để lắp ráp thành xe đạp hoàn chỉnh.
Vật liệu phụ là những nguyên liệu không tạo thành thực thể chính của sản phẩm nhưng có vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng và giá trị sử dụng của sản phẩm Ví dụ, trong ngành dệt, thuốc nhuộm và chất tẩy là những vật liệu phụ thường được sử dụng để cải thiện tính thẩm mỹ và độ bền của sản phẩm.
Nhiên liệu là các vật liệu cung cấp nhiệt năng trong sản xuất và kinh doanh, bao gồm than và củi ở dạng rắn, xăng dầu ở dạng lỏng, cùng với các loại khí như hơi đốt.
Phụ tùng thay thế là các chi tiết và linh kiện cần thiết để thay thế các bộ phận của phương tiện vận tải và máy móc thiết bị Chúng bao gồm những sản phẩm như vòng bi, vòng đệm và xăm lốp, giúp đảm bảo sự hoạt động hiệu quả và an toàn cho thiết bị.
Vật liệu và thiết bị xây dựng cơ bản đóng vai trò quan trọng trong các công trình xây dựng của doanh nghiệp Chúng bao gồm nhiều loại vật liệu và thiết bị cần thiết, cũng như phương tiện lắp đặt, giúp đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình Việc lựa chọn đúng loại vật liệu và thiết bị không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất thi công mà còn đảm bảo an toàn và bền vững cho công trình.
Vật liệu khác bao gồm các loại vật liệu bổ sung, chẳng hạn như phế liệu thu hồi từ việc thanh lý tài sản cố định và các sản phẩm từ quá trình sản xuất kinh doanh, như bao bì và vật liệu đóng gói.
Việc phân loại tài sản giúp kế toán theo dõi tình hình và biến động của các loại vật liệu trong sản xuất kinh doanh, đồng thời xác định nội dung kinh tế và vai trò của từng loại vật liệu Điều này tạo điều kiện cho doanh nghiệp đưa ra các biện pháp quản lý và sử dụng vật liệu một cách hợp lý và hiệu quả nhất.
Dựa vào mục đích và công dụng của vật liệu, cũng như quy định về việc phản ánh chi phí trên các tài khoản kế toán, vật liệu của doanh nghiệp được phân loại thành nhiều loại khác nhau.
- NVL trực tiếp dùng cho sản xuất chế tạo sản phẩm.
- NVL dùng cho các nhu cầu khác phục vụ quản lý ở các phân xưởng, tổ, đội, cho nhu cầu bán hàng và quản lý DN.
Cách phân loại nguyên vật liệu giúp doanh nghiệp hạch toán chi tiết, xác định mục đích sử dụng và tính toán giá thành chính xác Điều này không chỉ giúp tiết kiệm nguyên vật liệu hợp lý mà còn cho phép doanh nghiệp phát hiện kịp thời bộ phận sử dụng vật liệu không hiệu quả để có biện pháp xử lý thích hợp.
- Căn cứ vào nguồn nhập, vật liệu được chia thành:
- NVL nhập do mua ngoài
- NVL tự gia công chế biến hoặc cho thuê gia công chế biến
- NVL nhập do vốn góp liên doanh hoặc do tài trợ từ các tổ chức.
Cách phân loại này giúp cho doanh nghiệp thấy được từng nguồn nhập của nguyên vật liệu để có những biện pháp xử lý.
1.1.2.3.Nhiệm vụ, yêu cầu quản lý nguyên vật liệu
- Nhiệm vụ của kế toán nguyên vật liệu
Kế toán nguyên vật liệu là công cụ thiết yếu trong quản lý kinh tế tài chính của doanh nghiệp, giúp ghi chép và phản ánh tổng hợp tình hình mua, vận chuyển, bảo quản, nhập, xuất và tồn kho nguyên vật liệu Để tối ưu hóa vai trò của nguyên vật liệu và đáp ứng yêu cầu quản lý, kế toán nguyên vật liệu cần thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ quan trọng.
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC NHÂN TỐ MÔI TRƯỜNG ẢNH HƯỞNG TỚI KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG
2.1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu kế toán Nguyên vật liệu tại Việt Nam Đề tài kế toán nguyên vật liệu là đề tài rất hay và đã được nhiều tác giả nghiên cứu trong những năm gần đây Để có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về công tác kế toán nguyên vật liệu em đã tìm hiểu và nghiên cứu một số công trình.
Mặc dù có sự khác biệt về không gian và thời gian, các tác giả đều thống nhất về những nguyên tắc cơ bản trong kế toán nguyên vật liệu Họ đã áp dụng các chuẩn mực và chế độ kế toán liên quan, từ đó chỉ ra những ưu điểm và nhược điểm của doanh nghiệp được nghiên cứu Qua đó, các tác giả đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác kế toán nguyên vật liệu.
Khóa luận “Tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu trong công ty cổ phần Chương Dương” (năm 2011) đã đề xuất giải pháp nhằm hạn chế sự thiếu chính xác trong kiểm kê nguyên vật liệu tồn kho bằng việc lập Bảng kiểm nghiệm hàng hóa Giải pháp này giúp kiểm soát tình hình nguyên vật liệu tại kho, đặc biệt khi mua sắm với số lượng lớn và chủng loại đa dạng Tuy nhiên, một hạn chế của đề tài là chưa đưa ra phương pháp phân loại nguyên vật liệu một cách khoa học và hợp lý, do nguyên vật liệu chủ yếu được mua dựa trên các chỉ tiêu kỹ thuật Do đó, doanh nghiệp cần xây dựng các cách phân loại nguyên vật liệu thống nhất để tất cả các bộ phận đều nắm rõ, từ đó đảm bảo tính chính xác trong các khâu nhập, xuất và dễ dàng thống kê lượng hàng hóa tồn kho cuối kỳ.
Đề án "Kế toán tổng hợp nguyên vật liệu theo phương pháp kê khai thường xuyên" được thực hiện bởi Tưởng Thị Hồng Ngát, sinh viên lớp KT4A, khoa Kế toán, Trường Đại học Công Đoàn Mục tiêu của đề án là áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên để quản lý và tổng hợp nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Bình Nguyên, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Theo nghiên cứu của Thạc sỹ Nguyễn Thị Quyên (2012), công tác luân chuyển chứng từ kế toán trong doanh nghiệp còn chậm chễ, dẫn đến số liệu kế toán trên sổ sách thường nhỏ hơn thực tế phát sinh Để khắc phục tình trạng này, doanh nghiệp cần quy định rõ ngày tháng mà công trường phải gửi chứng từ về công ty, đồng thời áp dụng biện pháp cập nhật thông tin kịp thời.
2.1.2 Các nhân tố ảnh hưởng tới kế toán Nguyên vật liệu tại Công ty TNHH Việt Huy
2.1.2.1 Nhân tố bên ngoài + Môi trường kinh tế : Môi trường kinh tế gồm nền kinh tế và cơ chế quản lý kinh tế, các loại hình doanh nghiệp, đặc điểm sản xuất kinh doanh, giá cả, thuế…
Sự biến động của môi trường kinh tế dẫn đến sự xuất hiện của các hoạt động kinh tế mới, điều này yêu cầu kế toán trong doanh nghiệp, đặc biệt là kế toán nguyên vật liệu, phải có những điều chỉnh phù hợp để thích ứng với những thay đổi trong môi trường kinh tế.
Môi trường pháp lý đóng vai trò quan trọng trong công tác kế toán, là nền tảng mà kế toán viên dựa vào để thực hiện các hoạt động kế toán Việc tuân thủ các quy định pháp luật giúp đảm bảo rằng mọi hoạt động kế toán diễn ra một cách hợp pháp và hiệu quả.
Chế độ kế toán là yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kế toán Nó không ngừng được sửa đổi và đổi mới nhằm hoàn thiện và hòa nhập với tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời tăng cường quản lý và hướng dẫn kế toán nguyên vật liệu (NVL) Chế độ này giúp phản ánh chính xác NVL mua vào và xuất kho, từ đó tính toán giá thành công trình hoàn thành Ngoài ra, chế độ kế toán còn đồng bộ hóa chứng từ, tài khoản và sổ sách, giúp doanh nghiệp tổ chức kế toán một cách khoa học và thuận tiện, theo dõi tình hình biến động của từng loại NVL một cách chính xác hơn.
Chuẩn mực kế toán Việt Nam, cùng với các thông tư hướng dẫn từ Bộ Tài Chính, tạo ra một khuôn khổ pháp lý quan trọng cho quản lý kế toán trong doanh nghiệp Tất cả các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định này Mỗi sự thay đổi trong chuẩn mực kế toán đều có tác động lớn đến việc hạch toán kế toán nguyên vật liệu tại doanh nghiệp.
Môi trường khoa học công nghệ đang có ảnh hưởng mạnh mẽ đến công tác kế toán, bên cạnh các chuẩn mực và chế độ kế toán hiện hành Doanh nghiệp đang áp dụng công nghệ tiên tiến và kỹ thuật hiện đại trong việc đổi mới máy móc thiết bị, phù hợp với yêu cầu của nền kinh tế Sự phát triển của các phần mềm kế toán đã giúp giảm đáng kể khối lượng công việc của kế toán viên, cho phép hạch toán nguyên vật liệu và tổng hợp số liệu nhanh chóng, chính xác và tiết kiệm thời gian cũng như chi phí.
+ Nhân tố môi trường ngành:
- Sự cạnh tranh của các DN trong ngành: Mức độ cạnh tranh hiện nay của
Mối quan hệ giữa doanh nghiệp và bên ngoài có ảnh hưởng đáng kể đến cung cầu sản phẩm, từ đó tác động đến giá cả và tốc độ tiêu thụ của sản phẩm giữa các doanh nghiệp.
Để duy trì chất lượng, số lượng và giá cả ổn định cho các yếu tố đầu vào, doanh nghiệp đã xây dựng mối quan hệ bền vững với những nhà cung cấp uy tín như Công ty CP Nam Vang, DNTN Nghị Xuyến và DNTN Thủy Cải.
Ngoài các yếu tố chính, kế toán nguyên vật liệu của doanh nghiệp còn chịu ảnh hưởng từ nhiều nhân tố khác như điều kiện tự nhiên, môi trường sinh thái và cơ sở hạ tầng.
Trình độ năng lực quản lý của nhà lãnh đạo đóng vai trò quan trọng trong việc trúng thầu các công trình xây dựng Sự lãnh đạo sáng suốt và phong cách làm việc chuyên nghiệp của các nhà quản trị giúp công ty đưa ra mức giá hợp lý mà vẫn đảm bảo chất lượng hợp đồng Trong suốt quá trình thi công, ban giám đốc công ty luôn thực hiện giám sát chặt chẽ, đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.
CÁC KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT VỀ KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY TNHH VIỆT HUY
CÁC KẾT LUẬN VỀ KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY
TY TNHH VIỆT HUY 3.1.1 Ưu điểm:
Việc tuân thủ Chuẩn mực kế toán: Công ty đã lựa chọn phương pháp tính giá
HTK theo phương pháp bình quân gia quyền phù hợp với đặc điểm nguyên vật liệu của công ty, do nguyên vật liệu được nhập từ nhiều nguồn khác nhau Công ty đã thực hiện đầy đủ các nguyên tắc lập và trình bày báo cáo tài chính Hệ thống báo cáo tài chính của công ty bao gồm đầy đủ các báo cáo như bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính.
Công ty tuân thủ chế độ kế toán theo quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/9/2006 của Bộ Tài chính, đảm bảo sự phù hợp với quy định và trình độ chuyên môn của đội ngũ kế toán Nhờ đó, sổ sách và báo cáo tài chính (BCTC) luôn được hoàn thành đúng hạn, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời và chính xác, phục vụ hiệu quả cho nhu cầu quản lý và các đối tượng sử dụng thông tin.
Công ty sử dụng phương pháp KKTX để quản lý và giám sát chặt chẽ tình hình biến động và số lượng hàng tồn kho (HTK), đồng thời kê khai và nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo phương pháp khấu trừ, phù hợp với đặc điểm kinh doanh của mình.
Về hệ thống tài khoản: phần lớn công ty đã sử đúng theo quyết định
Theo Quyết định 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/9/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, nội dung và kết cấu của tài khoản cùng với nguyên tắc hạch toán được quy định rõ ràng Điều này nhằm đảm bảo tính thống nhất trong việc ghi chép sổ kế toán, tổng hợp số liệu và lập báo cáo tài chính (BCTC).
Công ty áp dụng phương pháp hạch toán chi tiết nguyên vật liệu (NVL) theo hình thức ghi thẻ song song, phù hợp với quy trình công nghệ sản xuất và chế độ kế toán hiện hành Phương pháp này không chỉ đảm bảo tính chính xác trong việc đối chiếu giữa kho và phòng kế toán mà còn giúp nâng cao hiệu quả quản lý tài chính của công ty.
Công ty TNHH Việt Huy là một doanh nghiệp hạch toán độc lập, mặc dù còn non trẻ nhưng đã vượt qua nhiều khó khăn trong những năm qua Thành công hiện tại là kết quả của sự nỗ lực không ngừng nghỉ từ Ban Giám Đốc và toàn thể nhân viên Công ty đã xây dựng được chỗ đứng vững chắc trên thị trường, đồng thời tạo dựng được uy tín với khách hàng về giá cả và chất lượng sản phẩm.
Nguyên vật liệu đóng vai trò quan trọng, chiếm đến 70% giá thành sản phẩm Nhận thức được điều này, công ty đã chú trọng đến việc quản lý nguyên vật liệu từ giai đoạn mua sắm, bảo quản cho đến sử dụng.
Công ty đã giao nhiệm vụ rõ ràng cho từng cán bộ tiếp liệu về các loại nguyên vật liệu cụ thể, đảm bảo cung cấp đầy đủ và kịp thời cho sản xuất Đồng thời, công ty cũng nắm vững phương pháp tổ chức và phân loại hóa đơn, chứng từ một cách hợp lý.
Công ty đã thiết lập hệ thống kho dự trữ nguyên vật liệu, mặc dù còn hạn chế nhưng được bố trí hợp lý, tạo thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa.
Trong quá trình sử dụng nguyên vật liệu, công ty thực hiện kiểm tra và xét duyệt từng nhu cầu dựa trên nhiệm vụ sản xuất Điều này giúp công ty quản lý nguyên vật liệu chặt chẽ, đảm bảo cung cấp đúng đủ và tối ưu hóa chi phí sản xuất Mục tiêu của công ty là giảm thiểu chi phí trong giá thành sản phẩm, đồng thời vẫn đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng kỹ thuật và số lượng sản phẩm sản xuất ra.
Công tác kế toán nguyên vật liệu tại công ty được thực hiện hợp lý và đúng theo chế độ kế toán hiện hành, phù hợp với quy mô và tình hình sản xuất kinh doanh Điều này giúp đáp ứng yêu cầu quản lý và cung cấp số liệu đầy đủ, kịp thời, chính xác cho việc tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm.
Bên cạnh những ưu điểm, công tác kế toán NVL tại công ty còn tồn tại những vấn đề cần hoàn thiện.
Thứ nhất : Công ty TNHH Việt Huy chưa xây dựng được định mức từng loại
Việc quản lý nguyên vật liệu (NVL) cho từng công trình là rất quan trọng, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến việc lãng phí NVL trong quá trình sản xuất Thiếu định mức cho từng công trình có thể dẫn đến tình trạng thừa NVL, gây lãng phí và ứ đọng vốn lưu động, hoặc ngược lại, thiếu NVL sẽ làm gián đoạn quá trình sản xuất.
Việc xây dựng danh mục nguyên vật liệu trong công ty hiện nay chưa đạt yêu cầu, do chỉ được thực hiện theo cách chủ quan của kế toán nguyên vật liệu mà không có sự thống nhất Điều này gây khó khăn trong việc đối chiếu giữa kho và phòng kế toán Do đó, cần thiết phải xây dựng một hệ thống danh mục nguyên vật liệu đồng bộ trong toàn công ty để thuận tiện trong việc kiểm tra tình hình nhập liệu.
Việc quản lý xuất và tồn kho nguyên vật liệu là rất quan trọng đối với Công ty, vì nó giúp kế toán dễ dàng kiểm tra, đối chiếu và theo dõi tình hình hàng hóa, từ đó nâng cao hiệu quả công tác kế toán.
Việc tuân thủ chuẩn mực kế toán là rất quan trọng trong quản lý nguyên vật liệu (NVL) Khi công ty đã thanh toán cho nhà cung cấp nhưng NVL chưa về kho, việc hạch toán khối lượng NVL cần được giữ lại cho đến khi hàng hóa được nhập kho, tránh hạch toán sai thời điểm theo VAS 02 Ngoài ra, công ty cũng không trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho, điều này không chỉ vi phạm chuẩn mực mà còn ảnh hưởng đến các đơn đặt hàng đã ký, đặc biệt khi giá NVL giảm.
MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY TNHH VIỆT HUY
NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY TNHH VIỆT HUY
Trong quá trình thực tập tại Công ty TNHH Việt Huy, tôi đã áp dụng những kiến thức từ trường Đại Học Thương Mại để đưa ra một số ý kiến đóng góp nhằm cải thiện công tác kế toán nguyên vật liệu Những đề xuất này hy vọng sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý và tối ưu hóa quy trình kế toán tại công ty.
- Công ty nên xây dựng định mức cho từng công trình, từng hợp đồng.
Phòng kế toán cần phối hợp chặt chẽ với phòng vật tư để xây dựng định mức hợp lý, nhằm giảm thiểu lãng phí trong sản xuất và tăng hiệu quả vòng quay vốn lưu động Công ty nên xác định mức dự trữ vật liệu cần thiết để đảm bảo quá trình sản xuất không bị gián đoạn và tránh lãng phí vốn Hệ thống kho được tổ chức hợp lý sẽ giúp bảo quản vật liệu tốt hơn và thuận tiện cho công tác hạch toán.
Ví dụ: Công ty có thể xây dựng định mức sản xuất một bộ giàn giáo như sau.
Chổi trà Đá cắt, que hàn 12,000
Công ty cần thiết lập một hệ thống danh mục nguyên vật liệu đồng bộ, kết hợp giữa phòng kế toán và kho để dễ dàng kiểm tra tình hình nhập-xuất-tồn kho Để thực hiện điều này, cần xây dựng bộ mã hoá nguyên vật liệu chính xác, đầy đủ và không trùng lặp, đồng thời có kế hoạch dự trữ để bổ sung mã vật liệu mới một cách thuận tiện và hợp lý.
Công ty TNHH Việt Huy sử dụng một hệ thống mã danh điểm vật liệu thống nhất để đảm bảo sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ phận trong quản lý nguyên vật liệu, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kế toán Để thiết lập sổ danh điểm nguyên vật liệu, cần xây dựng bộ mã hoá vật liệu chính xác, đầy đủ và không trùng lặp, đồng thời có dự trữ để bổ sung mã vật liệu mới một cách hợp lý.
152.1 : Nguyên vật liệu chính 152.2: Vật liệu phụ
152.3: Nhiên liệu 152.4: Phụ tùng thay thế.
Việc mã hoá sẽ căn cứ vào số liệu tài khoản này và đánh lần lượt theo từng thứ vật liệu trong nhóm đó.ví dụ
Số danh điểm vật liệu được áp dụng đồng nhất trong toàn công ty, giúp các bộ phận phối hợp hiệu quả trong quản lý nguyên vật liệu, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho công tác kế toán.
Kế toán doanh nghiệp cần tuân thủ chuẩn mực kế toán, đặc biệt là cơ sở dồn tích, nghĩa là các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được ghi nhận theo thời điểm phát sinh, không phải khi thu chi tiền Ví dụ, khi công ty mua nguyên vật liệu, việc hạch toán phải thực hiện ngay khi phát sinh, không chờ đến khi hàng về Cuối kỳ kế toán, công ty cũng cần trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho cho những nguyên vật liệu có giá thành thấp hơn giá gốc, nhằm đảm bảo không ảnh hưởng đến các hợp đồng đã ký.
Khi nhận hóa đơn nhưng nguyên vật liệu (NVL) chưa về, kế toán cần ghi tăng tài khoản NVL mua đang đi đường (TK 151), tăng thuế giá trị gia tăng đầu vào (TK 133) và ghi giảm tài khoản tiền (TK 111, 112) hoặc tăng khoản phải trả (TK 331).
Khi nguyên vật liệu (NVL) về nhập kho, kế toán sẽ căn cứ vào hóa đơn để ghi tăng tài khoản nguyên vật liệu tồn kho (TK 152) và ghi giảm tài khoản nguyên vật liệu mua đang đi đường (TK 151).
Cuối kỳ kế toán năm, nếu giá trị thuần có thể thực hiện được của nguyên vật liệu (NVL) nhỏ hơn giá gốc, cần lập dự phòng giảm giá NVL Mức dự phòng được xác định bằng chênh lệch giữa giá gốc và giá trị thuần có thể thực hiện Khi kết thúc kỳ kế toán, nếu mức dự phòng cần lập cho năm sau lớn hơn mức dự phòng còn lại của năm trước, kế toán ghi Nợ TK 632 và Có TK 159 với số chênh lệch Ngược lại, nếu mức dự phòng cần lập cho năm sau nhỏ hơn mức dự phòng còn lại, kế toán ghi Nợ TK 159.
Sau khi kết thúc kỳ kế toán năm, nếu có sự kiện cần điều chỉnh mức dự phòng đã lập ở năm trước, cần thực hiện các bước sau: ghi bổ sung Nợ TK 632 và Có TK 159 (số chênh lệch), hoặc giảm dự phòng bằng cách ghi Nợ TK 159 và Có TK 632 (số chênh lệch).
Công ty cần thiết lập biên bản kiểm nghiệm vật tư để đảm bảo tính khách quan trong quá trình mua sắm, đồng thời nâng cao nhận thức của nhân viên tiếp liệu về tầm quan trọng của việc kiểm tra chất lượng.
Công ty TNHH Việt Huy nên áp dụng kế toán máy vào hạch toán tổng quát và đặc biệt là hạch toán nguyên vật liệu (NVL) Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, hoạt động kinh doanh gia tăng kéo theo sự xuất hiện của nhiều nghiệp vụ kinh tế đa dạng và phức tạp Việc áp dụng công nghệ trong kế toán sẽ giúp công ty quản lý hiệu quả hơn trong quá trình mở rộng quy mô và doanh số hàng năm.
Hiện tại, công ty vẫn đang sử dụng kế toán thủ công để theo dõi và hạch toán các nghiệp vụ kinh tế, dẫn đến khối lượng công việc lớn và dễ gây nhầm lẫn Để cải thiện tình hình, công ty nên áp dụng kế toán máy, giúp tính toán và ghi chép chính xác, nhanh chóng, đồng thời giảm bớt khối lượng công việc cho phòng kế toán Nhân viên kế toán chỉ cần nhập số liệu vào máy theo các chứng từ gốc hợp lệ, và phần mềm sẽ tự động chuyển dữ liệu vào các sổ liên quan, đảm bảo tính chính xác và nhanh chóng Công ty có thể sử dụng các phần mềm như MISA, FAST, BRAVO để hỗ trợ quá trình này.
ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG TẠI CÔNG TY TNHH VIỆT HUY
Trong bối cảnh kinh tế phát triển hiện nay, Nhà nước cần tạo điều kiện thuận lợi cho tất cả các thành phần kinh tế, đặc biệt là các doanh nghiệp, để tận dụng cơ hội phát triển Để đạt được điều này, Nhà nước cần triển khai các biện pháp cụ thể nhằm hỗ trợ và khuyến khích sự phát triển của doanh nghiệp.
Cần hoàn thiện các chuẩn mực kế toán để phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời nhanh chóng ban hành các thông tư hướng dẫn giúp doanh nghiệp kịp thời cập nhật và điều chỉnh theo chế độ hiện hành.
Duy trì một môi trường pháp lý ổn định là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp yên tâm thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh Môi trường này không chỉ đảm bảo sự bình đẳng trong cạnh tranh giữa các thành phần kinh tế mà còn loại bỏ các tiêu cực trong kinh doanh Hơn nữa, các chính sách kinh tế đúng đắn và phù hợp sẽ tạo ra một môi trường kinh tế ổn định, từ đó thu hút đầu tư nước ngoài và tăng cường nguồn vốn cho hoạt động kinh tế của đất nước.
Cải cách hành chính là cần thiết để đơn giản hóa thủ tục, đảm bảo tính rõ ràng và chính xác, từ đó giảm thiểu tham nhũng và cửa quyền Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong quá trình sản xuất và kinh doanh.
3.3.2 Về phía công ty Để nâng cao hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung và của công tác kế toán NVL nói riêng thì bên cạnh những can thiệp của Nhà nước thì bản thân doanh nghiệp phải thực sự đánh giá được thực trạng của doanh nghiệp mình để từ đó đưa ra các quyết định quản trị hợp lý Công ty nên xậy dựng định mức cho từng công trình, từng đơn đặt hàng để từ đó có thể tiết kiệm chi phí và làm hạ giá thành sản phẩm bên cạnh đó doanh nghiệp nên thống nhất hệ thống danh mục NVL để từ đó có thể kiểm soát một cách chặt chẽ và khoa học hơn, hơn nữa việc đầu tư phần mềm kế toán cũng rất quan trọng phần mềm sẽ giúp kế toán viên giảm bớt được công việc và tăng năng suất lao động với độ chính xác cao Có làm được như vậy thì doanh nghiệp mới có thể đứng vững và phát triển trong nền kinh tế như hiện nay
Trong bài “Chuyên đề tốt nghiệp” này, tôi đã trình bày chi tiết về tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu, bao gồm cả lý luận và thực tiễn tại Công ty TNHH Việt Huy.
Công tác kế toán nguyên vật liệu đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý hiệu quả nguyên vật liệu, cung cấp thông tin kinh tế cần thiết về biến động nguyên vật liệu Việc phân tích và đề ra biện pháp quản lý đúng đắn giúp đáp ứng kịp thời nhu cầu nguyên vật liệu cho sản xuất Do đó, kế toán nguyên vật liệu ở các doanh nghiệp sản xuất cần được tổ chức khoa học, hợp lý và tuân thủ quy định của Bộ Tài chính để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Trong thời gian thực tập tại công ty TNHH Việt Huy, tôi đã nghiên cứu các vấn đề cơ bản về lý luận tổ chức công tác kế toán nguyên vật liệu Kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn tại doanh nghiệp, tôi đã mạnh dạn đề xuất một số ý kiến nhằm cải thiện công tác kế toán nguyên vật liệu, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tại công ty.
Do thời gian thực tập có hạn và kinh nghiệm còn hạn chế, việc áp dụng lý luận vào thực tiễn gặp nhiều bỡ ngỡ, dẫn đến một số khiếm khuyết trong cách trình bày và nhận thức vấn đề Vì vậy, em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến từ các thầy cô giáo và cán bộ phòng kế toán của công ty để chuyên đề của em được hoàn thiện hơn.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến ban lãnh đạo Công ty TNHH Việt Huy và toàn thể nhân viên phòng kế toán đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình thực tập Đặc biệt, tôi xin tri ân Cô Ths Nguyễn Thu Hoài đã tận tình hướng dẫn tôi hoàn thành báo cáo này.
Hải Phòng, ngày 02 tháng 05 năm 2012 Sinh viên Đỗ Minh Vương