Mục đích của đề tài
Tổng hợp các kỹ thuật và phương pháp dạy học tích cực nhằm phát triển năng lực học sinh theo yêu cầu mới, phù hợp với sự thay đổi của xã hội, là rất cần thiết Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách hiệu quả mà còn khuyến khích sự sáng tạo và tư duy phản biện Việc áp dụng các kỹ thuật dạy học hiện đại sẽ tạo ra môi trường học tập tích cực, giúp học sinh phát triển toàn diện và thích ứng tốt với những thay đổi trong xã hội.
Chuẩn bị và tổ chức các hoạt động học tập kỹ năng đọc hiểu hiệu quả giúp học sinh hứng thú hơn trong việc học tiếng Anh Điều này khuyến khích học sinh tham gia tích cực vào các hoạt động học tập, từ đó tiếp thu bài tốt hơn và ghi nhớ kiến thức gắn liền với ngữ cảnh giao tiếp thực tế Học sinh cũng nâng cao khả năng tự học, làm giàu vốn kiến thức và tự tin hơn trong giao tiếp xã hội.
+ Nâng cao chất lượng học tập của bộ môn.
Tổng hợp các bài tập đa dạng để rèn luyện từ vựng hiệu quả giúp học sinh củng cố kiến thức, ghi nhớ từ ngữ và áp dụng chúng trong giao tiếp hàng ngày Việc luyện tập thường xuyên không chỉ nâng cao khả năng sử dụng từ vựng mà còn phát triển kỹ năng ngôn ngữ toàn diện cho học sinh.
SKKN nhằm cải tiến phương pháp dạy học, tạo sự hứng thú cho học sinh và khuyến khích sự chủ động trong việc tiếp nhận tri thức Mục tiêu là giúp học sinh hình thành kỹ năng, phát triển nhân cách, nâng cao năng lực giao tiếp và bồi dưỡng các phẩm chất, năng lực chung khác.
Đề tài đưa ra giải pháp mới
Đọc là một kỹ năng quan trọng trong việc dạy và học ngoại ngữ, nhưng thực tế cho thấy hiệu quả giảng dạy kỹ năng này chưa đạt yêu cầu tối ưu Nguyên nhân chính là do giáo viên chưa áp dụng phương pháp dạy đọc phù hợp.
Đề tài “Dạy kĩ năng đọc hiểu theo định hướng phát triển năng lực học sinh môn Tiếng Anh cấp THPT” đưa ra giải pháp giảng dạy hiệu quả, phù hợp với từng bài và đối tượng học sinh Phương pháp này áp dụng khung ba giai đoạn, trong đó mỗi giai đoạn được thiết kế với mục đích cụ thể và gợi ý giải pháp giúp giáo viên tạo ra hoạt động phù hợp, kích thích hứng thú học sinh và giải quyết vấn đề ngôn ngữ hiệu quả Đề tài cũng làm rõ cơ sở lý luận của phương pháp "Lấy học sinh làm trung tâm", kết hợp linh hoạt các phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh THPT và môn Tiếng Anh nói chung.
- Các tiết học trở nên hiệu quả, sôi nổi và sinh động hơn và phát huy được trí lực học trò.
- Học sinh đã hình thành các phẩm chât, kĩ năng, thái độ sau các bài học.
- Khả năng giao tiếp bằng Tiếng Anh của các em tăng lên rõ rệt.
- Các em học sinh yếu kém cũng đã tiến bộ hơn so với khả năng của các em Các em tự tin hơn trong các tiết học.
Thời gian nghiên cứu
Từ tháng 9 năm 2013 đến hết tháng 5 năm 2015 + Thời gian hoàn thành:
Lịch sử vấn đề
Các tiết dạy đọc hiểu thường nặng nề và nhàm chán, khiến học sinh thụ động và chỉ nghe giáo viên giải thích Kết quả là, kiến thức và năng lực ngôn ngữ của học sinh không được cải thiện nhiều Trong SKKN này, tôi tập trung vào tổng hợp các phương pháp, kỹ năng và kinh nghiệm nhằm nâng cao hiệu quả dạy đọc hiểu, một tiêu chí quan trọng trong việc học ngoại ngữ.
Cơ sở lý luận
Đảng và Nhà nước ta đã từ lâu thực hiện chủ trương đổi mới giáo dục, đặc biệt chú trọng đến việc dạy và học tiếng Anh Mục tiêu giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, và các kỹ năng cơ bản Đồng thời, giáo dục cũng nhằm phát triển năng lực cá nhân, tính năng động, sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên hoặc tham gia vào cuộc sống lao động, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Để đạt được một nền giáo dục tiên tiến, chúng ta cần giáo dục học sinh một cách toàn diện bằng phương pháp dạy học hiện đại và đổi mới Điều này bao gồm việc tạo ra những tiết học sinh động, thu hút học sinh tự giác tham gia và chủ động tìm kiếm kiến thức Chúng ta cũng cần chú trọng vào năng lực của người học, đặc biệt là tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề trong cuộc sống Đây là những yếu tố quan trọng nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, có khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế.
Cơ sở thực tiễn
Hiện nay, việc dạy và học tiếng Anh trong trường phổ thông đang diễn ra song song với sự đổi mới phương pháp giáo dục và cải cách sách giáo khoa Mục tiêu là giảm tải nội dung chương trình học để phù hợp với nhận thức của học sinh, từ đó giúp các em hình thành và phát triển năng lực cùng những phẩm chất cần thiết của công dân trong xã hội hiện đại.
Trước đây, phương pháp dạy học chủ yếu dựa vào cách truyền thống, trong đó giáo viên đóng vai trò trung tâm Họ thường đọc bài và giảng giải, trong khi học sinh chỉ thụ động tiếp thu kiến thức mà không tham gia tích cực vào quá trình học.
Nhiều học sinh hiện nay thiếu động lực trong việc học, dẫn đến việc kiến thức nhanh chóng bị lãng quên và khó khăn trong việc áp dụng vào thực tế hàng ngày.
Kết quả học tập của các lớp ở trường PTTH Hưng Yên chưa cao Tỉ lệ học sinh dưới điểm trung bình còn chiếm một số lượng khá lớn:
* Năm học 2012 - 2013, tại trường THPT Hưng Yên, kết quả trung bình môn tiếng Anh 3 lớp 10 là:
Lớp Sĩ số Giỏi Khá Trung bình Yếu Kém
Sl % Sl % Sl % Sl % Sl %
Chính vì thực trạng trên tôi đã tìm hiểu nguyên nhân:
- Không biết cách học hiệu quả: tự tìm hiểu và chiếm lĩnh kiến thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
- Chưa có niềm hứng thú học tập đối với môn học.
- Chưa chịu khó trau dồi kiến thức và rèn luyện kĩ năng, phẩm c
- Chưa có phương pháp dạy học thật sự hiệu quả, chưa chịu khó học hỏi kinh nghiệm.
- Ít sử dụng đồ dùng dạy học, ít soạn giảng ứng dụng công nghệ thông tin.
- Chưa có sự đầu tư, tìm tòi các thủ thuật dạy tích cực, gây hứng thú cho học sinh trong khi học.
Chưa có sự đầu tư đầy đủ vào việc soạn giáo án, tạo đồ dùng dạy học và thiết kế các hoạt động bổ trợ, điều này ảnh hưởng đến khả năng học tập tích cực của học sinh Việc thiếu các công cụ hỗ trợ này làm giảm hiệu quả trong việc giúp học sinh tiếp thu kiến thức chủ động và luyện tập ghi nhớ từ vựng.
- Chưa tạo ra được môi trường giao tiếp bằng tiếng Anh hiệu quả.
3 3 Cách giải quyết thực trạng của vấn đề:
* Đối với giáo viên: Để học sinh học tập hứng thú, tích cực với giờ học tiếng Anh thì mỗi người giáo viên cần phải:
- Chuẩn bị bài thật kỹ và chi tiết trước khi đến lớp.
Để nâng cao trình độ chuyên môn, cần đầu tư thời gian và công sức vào việc soạn giảng, tìm kiếm tài liệu và hình ảnh liên quan đến chủ đề Bên cạnh đó, việc tự học và học hỏi từ đồng nghiệp cũng rất quan trọng để cải thiện kỹ năng giảng dạy.
Trong quá trình giảng dạy, việc tìm tòi và học hỏi để thiết kế các hoạt động phong phú là rất quan trọng Sử dụng các phương pháp giới thiệu từ vựng sáng tạo giúp học sinh cảm thấy hứng thú hơn trong học tập, từ đó tránh được cảm giác nhàm chán và mệt mỏi.
- Tích cực áp dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy sẽ gây hứng thú cho học sinh.
- Luôn luyện tập, thực hành các kĩ năng, chuẩn bị kĩ bài trước khi đến lớp.
Sưu tầm tài liệu, tranh ảnh liên quan đến các bài giảng cùng giáo viên.
- Tích cực tham gia vào quá trình học, chủ động chiếm lĩnh tri thức.
- Tích cực tìm tòi đọc thêm các tài liệu bằng tiếng Anh.
Các kĩ năng đọc hiểu và các dạng câu hỏi thường gặp trong bài đọc hiểu môn Tiếng Anh THPT ………………………………………… 9 4.1 Các kĩ năng đọc hiểu
Các dạng câu hỏi thường gặp trong bài đọc hiểu môn Tiếng Anh
Câu hỏi ý chính toàn đoạn (main idea questions)Câu hỏi chi tiết trong đoạn văn (detail questions)
Chi tiết được nhắc đến trong bài (stated detail questions) Chi tiết không được nhắc đến trong bài (unstated detail questions) Câu hỏi từ vựng (vocabulary questions)
Câu hỏi ngụ ý (inference questions)
Câu hỏi ý chính toàn đoạn thường là câu hỏi đầu tiên trong các bài tập đọc hiểu, nhằm kiểm tra kỹ năng đọc lướt và tìm ý chính Để trả lời, chúng ta không nên đi sâu vào chi tiết hay từ mới, mà chỉ cần chú ý đến cấu trúc và từ khóa trong bài Một đoạn văn có thể được trình bày theo nhiều cấu trúc khác nhau.
Để nhận diện cấu trúc của một bài viết, chúng ta có thể dựa vào các trình tự như Thời Gian, Nguyên nhân - Kết quả, Định nghĩa - Ví dụ và so sánh Những dấu hiệu cụ thể trong văn bản sẽ giúp chúng ta dễ dàng xác định được cấu trúc này.
Trình tự thời gian thường có dấu hiệu là các trạng ngữ chỉ thời gian (at first, then, after that, v.v.).
Cấu trúc Nguyên nhân-kết quả thường có dấu hiệu là các từ nối: because, since, as, lead to, as a result, v.v.
Từ khóa trong bài viết thường xuất hiện lặp lại hoặc được thay thế bằng các từ đồng nghĩa Dựa vào những từ khóa này, chúng ta có thể rút ra ý chính của toàn bộ đoạn văn.
Trước khi xem xét ví dụ cụ thể, chúng ta cần tìm hiểu cách nhận diện dạng câu hỏi này Có nhiều phương pháp để đặt câu hỏi liên quan đến ý chính của đoạn văn.
Ví dụ :What is the topic of the passage? (Đâu là nội dung chính của đoạn văn?)
What is the subject of the passage? (Đâu là nội dung chính của đoạn văn?)
What is the main idea of the passage? (Đâu là nội dung chính của đoạn văn?)
What is the author's main point in the passage? (Đâu là ý chính của tác giả trong đoạn văn?)
With what is the author primarily concerned? (Tác giả đề cập chính đến vấn đề nào?)
To determine the most appropriate title for a given paragraph, one must analyze the main ideas and themes presented within the text Identifying key concepts and summarizing the essence of the content will guide you in selecting a title that accurately reflects the paragraph's message By focusing on clarity and relevance, you can ensure the title aligns with SEO best practices, enhancing visibility and engagement.
1 Đọc dòng đầu tiên của đoạn văn
2 Tìm mối liên hệ giữa những dòng đầu tiên của đoạn văn
3 Đọc lướt qua những dòng còn lại, kiểm tra liệu ý chính của những dòng đầu tiên có đúng với những dòng còn lại hay không Trong quá trình đọc chú ý đến những từ khóa được lặp đi lặp lại hay những từ đồng nghĩa.
4 Loại bỏ phương án sai Phương án sai là những phương án: Không tìm được thông tin trong bài, Trái với thông tin đề cập trong bài, Quá chi tiết (thông tin về thời gian, địa điểm, miêu tả cụ thể)
Ví dụ: Basketball was invented in 1891 by a physical education instructor in
In Springfield, Massachusetts, James Naismith developed a new indoor team sport to engage his physical education students during harsh winter weather Recognizing their dislike for monotonous exercises, he designed a game that incorporated running and ensured participation from all team members while minimizing physical contact, unlike American football This innovative approach transformed their indoor activities into an exciting and challenging experience.
Câu hỏi: What is the topic of this passage?
A The life of James Naismith B The history of sports
C Physical education and exercise D The origin of basketball
Môn bóng rổ ra đời là một sự kiện quan trọng trong lịch sử thể thao, đánh dấu sự phát triển của một trong những môn thể thao phổ biến nhất thế giới Với nguồn gốc từ việc tìm kiếm một trò chơi giải trí trong nhà, bóng rổ đã nhanh chóng thu hút sự chú ý và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa thể thao toàn cầu Sự phát triển của bóng rổ không chỉ mang lại niềm vui cho người chơi mà còn góp phần tạo ra những giải đấu lớn, thu hút hàng triệu người hâm mộ trên khắp thế giới.
Chúng ta tiếp tục khám phá các từ khóa liên quan đến thể thao như "game", "physical contact", và "running" Để xác định câu trả lời chính xác, việc xem xét các phương án trả lời là điều cần thiết.
A The life of James Naismith: cuộc đời của James Naismith
B The history of sports: lịch sử các môn thể thao
C Physical education and exercise: giáo dục thể chất và thể dục
D The origin of basketball: Nguồn gốc môn bóng rổ
James Naismith được biết đến như người sáng lập môn bóng rổ, nhưng thông tin về cuộc đời và sự nghiệp của ông lại rất hạn chế Đáp án B không phù hợp vì chỉ đề cập đến bóng rổ mà không có thông tin về các môn thể thao khác.
Lịch sử thể thao cho thấy rằng thông tin về giáo dục thể chất chỉ được đề cập một lần mà không có hỗ trợ thêm, do đó đáp án C không chính xác Đáp án đúng là D: nguồn gốc môn bóng rổ, vì có nhiều thông tin hỗ trợ như người sáng lập, thời điểm ra đời, nguyên nhân và đặc điểm riêng của môn thể thao này.
Tuy nhiên, với những loại câu hỏi khác, ta làm theo các bước sau:
Để trả lời câu hỏi, bạn cần đọc kỹ từng câu hỏi và xác định phần nào trong đoạn văn chứa thông tin liên quan Việc này giúp bạn định vị chính xác vị trí thông tin cần thiết để cung cấp câu trả lời đúng Hãy chú ý đến các từ khóa và cụm từ trong câu hỏi để tìm ra nội dung phù hợp trong bài đọc.
- Đọc kĩ lại câu hỏi để hiểu rõ câu hỏi đó muốn hỏi về vấn đề gì
- Đọc kĩ lại phần có chứa thông tin trả lời cho câu hỏi đó.
Để tìm đáp án gần nhất với nội dung thông tin trả lời cho câu hỏi, bạn cần đọc kỹ bốn phương án lựa chọn Hãy chú ý đến các từ đồng nghĩa và trái nghĩa để xác định câu trả lời chính xác nhất.
Để trả lời câu hỏi đọc hiểu một cách chính xác, chúng ta cần tuân theo các bước đã nêu Qua thời gian và luyện tập, khả năng trả lời sẽ được cải thiện đáng kể Ban đầu, một số bạn có thể mất từ hai đến ba phút cho mỗi câu hỏi, nhưng khi kỹ năng và vốn từ vựng được nâng cao, thời gian trả lời sẽ giảm xuống chỉ còn 30 giây đến 1 phút.
V Các bước tiến hành trong việc dạy kĩ năng đọc hiểu theo định hướng phát triển năng lực học sinh
Các bước tiến hành trong 1 bài dạy đọc hiểu
Trong tiết đọc hiểu, giáo viên đóng vai trò hướng dẫn, trong khi học sinh chủ động tiếp thu nội dung Tiết học được tổ chức qua ba giai đoạn chính.
A Pre - reading ( Trước khi đọc )
B While - reading ( Trong khi đọc )
C Post – reading ( Sau khi đọc )
1 Pre - reading : (Trước khi đọc) Để có được giờ dạy thành công, ngay ở bước hoạt động đầu tiên của tiết dạy là bước mở bài, giáo viên cần tạo ra được một không khí học tập thuận lợi về cả mặt tâm lí lần nội dung cho hoạt động dạy học tiếp theo đó.
Những hoạt động tạo không khí học tập thường chỉ kéo dài từ 5 đến 7 phút nhưng lại có ý nghĩa rất lớn Để mở bài hiệu quả, cần xác định rõ mục tiêu và cách thực hiện nhằm tạo sự hứng thú cho người học.
* Các hoạt động mở bài.
Các hoạt động mở bài giúp học sinh hình dung nội dung chủ điểm hoặc tình huống của bài đọc Để thực hiện các hoạt động này, giáo viên cần giới thiệu chủ đề bài học Có nhiều thủ thuật mà giáo viên có thể áp dụng để giới thiệu chủ đề một cách hiệu quả.
Trước khi học sinh đọc về chủ điểm của bài, việc trao đổi và thu thập ý kiến, hiểu biết cũng như quan điểm của các em là rất quan trọng Các hoạt động dạy học như brainstorming và thảo luận không chỉ giúp kích thích tư duy mà còn tạo cơ hội cho học sinh chia sẻ và mở rộng kiến thức của mình.
- Đoán trước nội dung sắp học bằng cách trả lời các câu hỏi đoán về nội dung bài hoặc qua các câu hỏi dặt trước ( Pre- questions)
- Đưa ra một số câu nhận định, yêu cầu học sinh làm bài tập đúng sai dựa vào kiến thức cho sẵn ( T/F statements )
- Yêu cầu học sinh sắp xếp lại những câu nhận định cho sẵn theo đúng trình tự nội dung của bài học ( Ordering statements or pictures )
2 While – reading ( Trong khi đọc )
Các hoạt động luyện tập khi đọc giúp học sinh nắm bắt nội dung bài đọc một cách hiệu quả, đồng thời cho phép kiểm tra lại các bài tập dự đoán trước đó.
Những dạng bài tập tôi thường cho học sinh làm gồm:
+ Đánh dấu tick ( P) vào câu đúng sai ( True / false), hoặc viết T/F + Hoàn thành câu ( Complete the sentences)
+ Điền thông tin vào bảng ( Fill in the chart)
+ Sắp xếp các câu theo trình tự câu truyện hay sắp xếp câu theo tranh.
( Ordering statements) + Trả lời câu hỏi theo nội dung bài đọc ( Comprehension questions)
3 Post – reading ( Sau khi đọc )
Các hoạt động và bài tập sau khi đọc yêu cầu người học có sự hiểu biết tổng quát về nội dung bài đọc Những hoạt động này giúp liên hệ thực tế và chuyển hóa thông tin, kiến thức từ bài đọc vào thực tiễn Qua đó, người học có thể thực hành và luyện tập sử dụng ngôn ngữ đã học một cách hiệu quả.
Các dạng bài tập tôi thường cho học sinh làm là:
+ Tóm tắt nội dung bài đọc dạng gap fill ( Summarize the text) + Viết lại nội dung bài đọc dùng các từ gợi ý.
+ Sắp xếp các sự kiện cho bài đọc ( Arange the events in order) + Kể lại câu truyện theo tranh ( Retell the story)
Sử dụng các kĩ thuật và phương pháp dạy học tích cực
Là một giáo viên, chúng ta phải nắm vững các kĩ thuật dạy học như: kĩ thuật
“khăn trải bàn”, kĩ thuật “Các mảnh ghép”, “Dạy học theo sơ đồ KWL”, “Sơ đồ tư duy”, …
Thế nào là kĩ thuật “khăn trải bàn”?
Là hình thức tổ chức hoạt động mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm nhằm:
- Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực.
- Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS.
- Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS.
Thế nào là kĩ thuật “Các mảnh ghép”?
Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm:
- Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp (có nhiều chủ đề)
- Kích thích sự tham gia tích cực của HS:
Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác là rất quan trọng, không chỉ để hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 1 mà còn để truyền đạt kết quả từ Vòng 1 và hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 2 Sự chủ động và trách nhiệm của từng cá nhân sẽ góp phần tạo ra sự thành công chung trong các giai đoạn hợp tác.
Dạy học theo sơ đồ KWL
Phương pháp KWL do Donna Ogle giới thiệu vào năm 1986 là một kỹ thuật dạy học tập trung vào việc phát triển kỹ năng đọc hiểu Học sinh bắt đầu bằng cách ghi lại những kiến thức hiện có về chủ đề bài đọc vào cột K Tiếp theo, các em sẽ liệt kê những câu hỏi liên quan đến chủ đề mà mình muốn tìm hiểu thêm vào cột W Trong quá trình đọc, hoặc sau khi hoàn thành, học sinh sẽ tự trả lời các câu hỏi này và ghi lại thông tin vào cột L.
Mục đích sử dụng biểu đồ KWL
Biểu đồ KWL phục vụ cho các mục đích sau:
• Tìm hiểu kiến thức có sẵn của học sinh về bài đọc.
• Đặt ra mục tiêu cho hoạt động đọc.
• Giúp học sinh tự giám sát quá trình đọc hiểu của các em.
• Cho phép học sinh đánh giá quá trình đọc hiểu của các em.
• Tạo cơ hội cho học sinh diễn tả ý tưởng của các em vượt ra ngoài khuôn khổ bài đọc.
Lược đồ tư duy, hay còn gọi là bản đồ khái niệm, là một sơ đồ giúp trình bày rõ ràng các ý tưởng liên quan đến kế hoạch hoặc kết quả công việc của cá nhân hoặc nhóm về một chủ đề cụ thể Nó có thể được thực hiện trên nhiều nền tảng khác nhau, bao gồm giấy, bảng trắng, hoặc phần mềm máy tính.
5 2.2 Sử dụng các phương pháp dạy học tích cực
Phương pháp dạy học tích cực (PPDH tích cực) là thuật ngữ chỉ các phương pháp giáo dục nhằm phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học PPDH tích cực tập trung vào việc kích thích hoạt động nhận thức của học sinh, thay vì chỉ chú trọng vào việc giảng dạy của giáo viên Để áp dụng phương pháp này, giáo viên cần nỗ lực hơn so với phương pháp thụ động, đặc biệt là trong việc tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh.
Trong phương pháp dạy học tích cực, người học - đối tượng của hoạt động
Dạy và học không chỉ là quá trình tiếp thu kiến thức mà còn là hoạt động khám phá tích cực của người học Thông qua các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức, học sinh được khuyến khích tự lực tìm hiểu và giải quyết vấn đề trong những tình huống thực tế Họ tham gia quan sát, thảo luận và thực hiện thí nghiệm, từ đó hình thành kiến thức và kỹ năng mới một cách chủ động Điều này giúp người học phát triển phương pháp tự học, rèn luyện khả năng sáng tạo và không bị ràng buộc bởi những khuôn mẫu có sẵn.
Phương pháp tích cực không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn là mục tiêu quan trọng trong quá trình giáo dục học sinh Việc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh giúp phát triển kỹ năng tự học và tư duy phản biện, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục.
Trong xã hội hiện đại với sự bùng nổ thông tin và công nghệ, việc nhồi nhét kiến thức cho học sinh không còn hiệu quả Thay vào đó, cần chú trọng dạy phương pháp học từ bậc Tiểu học, và điều này càng quan trọng hơn khi học sinh lên các bậc học cao hơn.
Phương pháp tự học là cốt lõi trong quá trình học tập, giúp người học phát triển kỹ năng, thói quen và ý chí tự học Khi được rèn luyện đúng cách, lòng ham học sẽ được khơi dậy, tạo ra sự gia tăng đáng kể trong kết quả học tập Hiện nay, việc chuyển từ học tập thụ động sang tự học chủ động đang được chú trọng, đặc biệt là trong môi trường giáo dục phổ thông Điều này không chỉ khuyến khích tự học tại nhà mà còn trong các giờ học có sự hướng dẫn của giáo viên Bên cạnh đó, việc tăng cường học tập cá thể kết hợp với học tập hợp tác cũng rất quan trọng để nâng cao hiệu quả học tập.
Trong môi trường giáo dục, phương pháp học tập hợp tác thường được thực hiện theo nhóm nhỏ từ 4 đến 6 người, nhằm nâng cao hiệu quả học tập và giải quyết các vấn đề phức tạp Hình thức này khuyến khích sự phối hợp giữa các cá nhân, giúp mỗi thành viên phát huy năng lực và tính cách riêng, đồng thời phát triển tình bạn, ý thức tổ chức và tinh thần tương trợ Việc áp dụng mô hình hợp tác trong xã hội vào học đường không chỉ tạo ra môi trường học tập tích cực mà còn giúp học sinh làm quen với sự phân công và hợp tác trong công việc xã hội.
Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường hiện nay, nhu cầu hợp tác xuyên quốc gia và liên quốc gia ngày càng gia tăng Do đó, năng lực hợp tác cần được xác định là một mục tiêu giáo dục quan trọng mà các trường học phải chuẩn bị cho học sinh.
Lồng ghép các kiến thức liên môn
Phương pháp “dạy học theo chủ đề tích hợp và vận dụng kiến thức liên môn” đã được áp dụng rộng rãi tại các quốc gia phát triển và hiện đang trở thành một phương thức dạy học hiện đại quan trọng trong việc cải cách chương trình sách giáo khoa (SGK) tại Việt Nam.
Dạy học theo quan điểm tích hợp đã xóa bỏ lối dạy khép kín, kết nối kiến thức và kỹ năng với thế giới bên ngoài Những tiết học tích hợp giúp học sinh hứng thú, phát huy tính sáng tạo và gắn kết lý thuyết với thực hành Tích hợp trong dạy học là sự kết hợp nội dung kiến thức từ nhiều môn học khác nhau, tạo ra một kiến thức tổng hợp vững chắc để người học có khả năng giải quyết các vấn đề thực tiễn Tư tưởng tích hợp xuất phát từ cơ sở khoa học và đời sống, thể hiện qua việc mỗi tình huống trong cuộc sống đều là sự kết hợp của nhiều lĩnh vực khác nhau.
Lồng ghép kiến thức liên môn giúp học sinh thấy được ý nghĩa của việc học tập thông qua việc kết nối với cuộc sống hàng ngày Điều này tạo ra sự liên hệ giữa lý thuyết và thực tiễn, giúp học sinh chuẩn bị tốt hơn cho các tình huống cụ thể mà họ sẽ gặp trong tương lai, đồng thời hòa nhập giữa môi trường học đường và thế giới xung quanh.
Lồng ghép kiến thức liên môn giúp học sinh thiết lập mối liên hệ giữa các khái niệm đã học, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho việc hiểu sâu nội dung bài đọc hiểu Trong quá trình học, học sinh tiếp cận nhiều môn học và các phần khác nhau, nhưng cần biểu đạt các khái niệm trong mối quan hệ hệ thống, không chỉ trong từng môn mà còn giữa các môn học khác nhau Để thực sự làm chủ kiến thức, thông tin cần đa dạng và phong phú, giúp học sinh vận dụng hiệu quả kiến thức đã học khi đối mặt với những tình huống thách thức và bất ngờ.
Quy trình chuẩn bị một giờ học
Để có những giờ dạy học hiệu quả, giáo viên không chỉ cần hiểu rõ các định hướng đổi mới phương pháp dạy học mà còn phải thành thạo các kỹ thuật dạy học.
Chuẩn bị và thiết kế giờ học đòi hỏi các kỹ thuật riêng biệt Mục tiêu là tạo điều kiện cho học sinh tham gia hoạt động, thực hành, và đọc hiểu nhiều hơn trong mỗi tiết học tại trường phổ thông Quan trọng nhất là khuyến khích học sinh suy nghĩ sâu sắc hơn để tiếp thu hiệu quả nội dung học tập.
Chuẩn bị giáo án là hoạt động quan trọng của giáo viên (GV) trước mỗi giờ dạy, nhằm xây dựng kế hoạch cho bài học cụ thể Hoạt động này không chỉ thể hiện mối quan hệ tương tác giữa GV và học sinh (HS), mà còn giữa các HS với nhau, nhằm đạt được các mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Trước khi tiến hành dạy một tiết đọc hiểu thì giáo viên và học sinh cần phải chuẩn bị một số việc sau.
- Xác định mục tiêu tiết dạy, điều học sinh cần đạt được sau tiết dạy.
- Lựa chọn phương pháp, thủ thuật thích hợp để áp dụng vào tiết giảng.
- Có đồ dùng dạy học cần thiết.
- Giáo án cần có các câu hỏi phù hợp với nhiều đối tượng học sinh.
- Phân bố thời gian hợp lí các phần trong tiết dạy.
- Sử dụng thành thạo các thủ thuật dạy học cũng như các phương tiện trực quan và các phương tiện dạy học sẽ áp dụng cho tiết giảng.
- Có các dạng bài tập từ dễ đến khó để giúp các em học yếu đều có thể làm được phần nào.
- Phải học thuộc bài cũ và chuẩn bị bài mới theo yêu cầu của giáo viên.
VI Một số bài dạy và loại hình bài tập đã được áp dụng khi giảng dạy cho học sinh trường THPT Hưng Yên
6 1 Một số ví dụ minh họa theo giáo trình SGK
Dạy bài đọc Unit 1: A DAY IN THE LIFE OF
Mục đích của bài học là tạo hứng thú cho học sinh khi chuẩn bị vào chủ đề "Một ngày trong cuộc sống của ", đồng thời cung cấp những cấu trúc ngữ pháp mới cần thiết để giúp học sinh hiểu bài tốt hơn.
Giáo viên sử dụng trò chơi Kim’game chơi giúp học sinh luyện trí nhớ, qua đó học sinh có thể tự tìm thông tin cho bài học mới
Để thực hiện hoạt động này, giáo viên chia lớp thành hai nhóm và cho học sinh xem 8 bức tranh về các nghề nghiệp trong 20 giây, yêu cầu các em ghi nhớ mà không được viết Sau khi cất tranh đi, đại diện của mỗi nhóm sẽ lên viết về các nghề nghiệp vừa xem Nhóm nào ghi được nhiều từ nhất sẽ giành chiến thắng.
GV phát cho học sinh các tờ phiếu có mẫu sau hoặc chép lên bảng:
1 What time do you get up?
2 What time do you have breakfast?
3 What time do you do to school?
4 What time do you have lunch?
5 What time do you have lunch?
6 What time do you go to bed?
7 What do you often do in the morning?
8 What do you often do in the
9 What do you often do in the evening?
GV yêu cầu học sinh tự điền câu trả lời vào phiếu của mình Sau đó, GV sẽ hỏi học sinh những câu hỏi tương tự về một ngày bình thường của họ Học sinh ghi lại câu trả lời của bạn vào bảng của mình.
GV can invite a few students to discuss the differences in their daily lives based on their professions Each student, whether a worker, mechanic, teacher, doctor, peasant, taxi driver, architect, singer, or actor, brings a unique perspective on how their occupation shapes their routines and experiences This exchange highlights the diverse lifestyles and challenges faced by individuals in various fields, offering valuable insights into the world of work and its impact on daily life.
In Activity 3, GV can introduce the reading by asking students to look at the picture and respond to questions such as, "How many people are there in the picture?" This engaging approach encourages observation and critical thinking among students.
Who are they? Where are they now? What are they doing?
Activity 4: Vocabulary pre-teach: GV giới thiệu một số từ và cấu trúc khó trong bài để chuẩn bị cho việc dạy đọc hiểu cho học sinh.
Leading buffalo to the field transplanting Repairing the banks of the plot of land
Peasant / farmer Plot of land Pumping water
English 10 English 10 UNIT 1: A DAY IN THE LIFE OF … - LESSON 1: READING
GV hướng dẫn học sinh luyện đọc hiệu quả bằng cách kiểm tra khả năng ghi nhớ từ vựng thông qua một số thủ thuật thú vị như: Rub out and remember, slap board, và what and where Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh củng cố từ vựng mà còn tạo hứng thú trong quá trình học tập.
Activity 1: Choose the best answer
* Mục đích: Luyện kỹ năng từ vựng: đoán nghĩa từ/ cụm từ qua ngữ cảnh thông qua bài tập multiple choice.
Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc cá nhân với các câu trong Task 1, hướng dẫn cách đoán nghĩa từ trong văn cảnh Học sinh cần đọc lại đoạn văn liên quan, chú ý đến mối liên hệ nghĩa giữa các từ và câu để suy ra nghĩa từ cần tìm Ví dụ, khi gặp từ "alarm" và "get up" trong câu đầu tiên, học sinh có thể suy luận nghĩa của "goes off" là "báo thức" Sau đó, học sinh sẽ loại trừ các lựa chọn không hợp lý như "goes wrong" hay "goes away" và hoàn thành Task 1.
Sau khi hoàn thành bài làm cá nhân, giáo viên cho học sinh làm việc theo cặp trong 2 phút để so sánh và thảo luận đáp án Sau đó, giáo viên sẽ kiểm tra đáp án của cả lớp, sửa bài cho học sinh và giải thích thêm nghĩa của các từ nếu cần thiết.
Activity 2: Scan the passage and make a brief note
* Mục đích: Luyện kỹ năng đọc tìm thông tin để điền vào bảng.
Giáo viên yêu cầu học sinh đọc kỹ bài viết và tóm tắt một ngày làm việc của ông Vy và bà Tuyết vào bảng.
4.30: The alarm goes off and Mr Vy gets up.
Sau khi hoàn thành công việc cá nhân, giáo viên cho học sinh làm việc theo cặp trong 2 phút để so sánh và thảo luận về đáp án Điều này giúp học sinh củng cố kiến thức trước khi giáo viên kiểm tra và đánh giá đáp án của cả lớp.
GV gọi một số HS trình bày đáp án của mình.
Students work in groups, talk about Mr.Vy and Mrs.Tuyet’s daily routines.
Dạy bài đọc Unit 13: FILMS AND CINEMA
Giai đoạn before you read được thực hiện trước khi học sinh bắt đầu đọc đoạn văn, giai đoạn này nhằm các mục đích sau:
Đầu tiên, bài đọc giúp học sinh làm quen với chủ đề và nội dung chính, từ đó tạo sự hứng thú và thu hút sự chú ý của học sinh vào bài viết.
Để chuẩn bị cho việc đọc hiểu, cần trang bị cho học sinh những kiến thức và kinh nghiệm liên quan đến nội dung bài đọc Điều này bao gồm việc giới thiệu các từ vựng và cấu trúc ngữ pháp khó, cũng như giải quyết các vấn đề về ngôn ngữ và kiến thức văn hóa, đất nước học mà học sinh có thể gặp phải.
