Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) được thành lập vào ngày 17/04/1995 có tiền thân Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam, được thành lập theo Nghị định số 09/BTN ngày 12/01/1956 của Bộ Thương nghiệp. Đến năm 2011 Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam được hình thành từ việc cổ phần hoá và tái cấu trúc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam tổ chức thành công phiên đấu giá cổ phần lần đầu ra bên ngoài (IPO) tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Ngày 01/12/2011 Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam chính thức hoạt động dưới hình thức Công ty cổ phần với tên gọi Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam với Vốn điều lệ là 9,302 tỷ đồng. Tập đoàn chính thức trở thành Công ty cổ phần đại chúng vào ngày 17/08/2012 nâng vốn điều lệ của công ty lên 10,070 tỷ đồng.
TỔNG QUAN VỀ TẬP ĐOÀN PETROLIMEX
Sơ lược về Tập đoàn Petrolimex
Tên doanh nghiệp : Tập đoàn xăng dầu Việt Nam
Tên tiếng anh : Petrolimex – VietNam national Petroleum Group
Trụ sở chính : Số 1 Khâm Thiên, P Khâm Thiên, Q Đống Đa, TP Hà Nội Điện thoại : +84 24 3851 2603 - Fax : +84 24 3851 9203
Website : http://www.petrolimex.com.vn
Thời gian niêm yết : 21/04/2017 trên sàn Giao dịch Chứng khoán HCM
KL CP đang niêm yết: 1,293,878,081
KL CP đang lưu hành: 1,270,592,235
Lịch sử hình thành và phát triển
Tổng công ty xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) được thành lập vào ngày 17 tháng 4 năm 1995, có nguồn gốc từ Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam, được hình thành theo Nghị định số 09/BTN ngày 12 tháng 1 năm 1956.
Vào năm 2011, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam được thành lập thông qua quá trình cổ phần hoá và tái cấu trúc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam Tập đoàn đã tổ chức thành công phiên đấu giá cổ phần lần đầu (IPO) tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội Ngày 01/12/2011, Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam chính thức hoạt động dưới hình thức Công ty cổ phần với tên gọi Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, có vốn điều lệ 9,302 tỷ đồng Từ đó, Tập đoàn đã trở thành Công ty cổ phần đại chúng.
Vào ngày 17/08/2012, công ty đã nâng vốn điều lệ lên 10,070 tỷ đồng Đến ngày 25/04/2016, tập đoàn được cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán với mã PLX Ngày 25/05/2016, PLX đã phát hành thành công cổ phần riêng lẻ cho Công ty TNHH Tư vấn và Holdings JX Nippon & Energy Việt Nam, nâng vốn điều lệ lên 11,388 tỷ đồng Tiếp theo, vào ngày 28/07/2016, tập đoàn đã phát hành cổ phần ưu đãi hoàn lại cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 15%, đưa vốn điều lệ tăng lên 12,928 tỷ đồng.
Ngày 21/04/2017 Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam chính thức được niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán Tp Hồ Chí Minh với mã cổ phiếu là PLX.
Năm 2018, PLX đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác với Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) nhằm phát triển đầu tư trong ngành năng lượng sạch Tiếp theo, vào năm 2019, PLX tiếp tục ký kết Biên bản ghi nhớ với Tập đoàn JXTG Holdings, tập đoàn năng lượng hàng đầu Nhật Bản, chuyên nghiên cứu lĩnh vực LNG và Gas tại Việt Nam.
Tập đoàn đã thành công thu về 1,340 tỷ đồng trong năm 2020 nhờ chào bán 28 triệu cổ phiếu quỹ Trong năm vừa qua, PLX đã triển khai hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt tại tất cả các cửa hàng xăng dầu của Petrolimex trên toàn quốc thông qua hợp tác với HDBank Đồng thời, tập đoàn cũng hợp tác kinh doanh với Eneos Corporation, tập đoàn năng lượng Nhật Bản, và đã bán hơn 51 triệu cổ phiếu, thu về 2,895 tỷ đồng trong 3 đợt phát hành.
PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG KINH DOANH VÀ TRIỂN VỌNG
Về môi trường vĩ mô
Dịch Covid-19 phức tạp với nhiều biến chủng mới và xung đột thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ vẫn căng thẳng đã ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu Tuy nhiên, trong năm qua, Việt Nam vẫn ghi nhận nhiều điểm sáng tích cực trong hoạt động kinh tế - xã hội.
Trong 5 năm qua, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân của Việt Nam đạt khoảng 6,5% - 7%, thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài Mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh vào năm 2020, nền kinh tế Việt Nam vẫn ghi nhận mức tăng trưởng dương 2,91%, trở thành một trong bốn nền kinh tế toàn cầu duy trì tăng trưởng GDP bình quân đầu người Năm 2021, mặc dù mức tăng trưởng GDP giảm xuống còn 2,58% - thấp nhất trong hai thập kỷ, nhưng đây vẫn được xem là một tín hiệu tích cực cho nền kinh tế Việt Nam.
Nam trước đại dịch Covid19.
Hình 2.1 Tốc độ tăng trưởng GDP 2011-2021
(Nguồn: Tổng hợp số liệu từ các báo cáo trong nước)
Dự báo tăng trưởng GDP trong năm 2022 sẽ phục hồi với mức tăng 6,5% theo Báo cáo “Triển vọng kinh tế khu vực ASEAN+3 năm 2022”, nhờ vào chính sách tiêm chủng vaccine của Chính phủ Tình hình dịch bệnh đã được kiểm soát, thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế Đồng thời, Nhà nước cũng triển khai các chính sách hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch, nhằm tạo động lực khôi phục hoạt động kinh tế-xã hội.
Trong năm 2021, Việt Nam đã kiểm soát lạm phát hiệu quả, với tỷ lệ giảm xuống còn 1,8% từ 3,2% năm 2020 nhờ vào nhu cầu nội địa suy yếu Chỉ số CPI trung bình tăng 1,84%, mức thấp nhất trong giai đoạn 2016-2021, chủ yếu do giá xăng dầu và gas tăng lần lượt 31,74% và 25,89% so với năm trước Nguyên nhân chính dẫn đến sự giảm CPI là sự lây lan nhanh chóng của Covid-19 và các biện pháp giãn cách xã hội, làm giảm thu nhập và sức mua của người tiêu dùng Tuy nhiên, dự báo cho năm 2022 cho thấy nguy cơ lạm phát gia tăng do tình hình lạm phát cao ở Mỹ, xung đột Nga-Ukraine có thể làm tăng giá nguyên vật liệu, ảnh hưởng đến ngành dầu khí Việt Nam, và dịch Covid-19 vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn.
Năm 2021, đại dịch đã tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế toàn cầu, khiến giá dầu tăng cao, trong khi Việt Nam ghi nhận 16 lần tăng giá xăng, cao hơn 41% so với năm 2020, mang lại doanh thu lớn cho ngành xăng dầu Tuy nhiên, giá xăng dầu trong nước vẫn bị quản lý chặt chẽ bởi Nhà nước và chưa phản ánh đúng giá dầu thế giới Để cải thiện tình hình, năm 2022, Chính phủ đã ban hành nghị định điều chỉnh giá xăng dầu, giảm thời gian giữa các kỳ điều hành từ 15 ngày xuống còn 10 ngày, giúp giá xăng dầu trong nước điều chỉnh linh hoạt hơn, tránh tăng đột ngột và giảm chậm so với giá thế giới.
Dân số Việt Nam gia tăng đã kéo theo nhu cầu đi lại và dịch vụ du lịch tăng nhanh chóng Năm 2020, doanh số bán ô tô giảm 5,8% do dịch bệnh, nhưng vào cuối năm, thị trường ô tô bắt đầu phục hồi nhờ vào sự kiểm soát dịch bệnh hiệu quả của Chính phủ Theo Tổng cục Thống kê, năm 2021, sản xuất xe có động cơ tăng 12,9% và sản xuất phụ tùng tăng 6,8% so với năm trước Nhu cầu mua xe cũng gia tăng nhờ Nghị định 103/2021/NĐ-CP về lệ phí trước bạ Ngành du lịch năm 2021 có sự phục hồi, dù vẫn thấp so với thời điểm trước dịch, và với sự kiểm soát dịch bệnh tốt hơn, nhu cầu về phương tiện giao thông sẽ tiếp tục tăng Hiện tại, chưa có sản phẩm thay thế nào cho nhiên liệu xăng dầu.
Từ đó triển vọng ngành xăng dầu có thể tăng mạnh trong những năm tiếp theo.
Môi trường vi mô
Tập đoàn Petrolimex cung cấp xăng dầu cho toàn bộ hệ thống cửa hàng chủ yếu từ hai nguồn: nhập khẩu và mua nội địa Trong năm 2021, tập đoàn đã nhập tổng cộng 8,949,607 m3 xăng dầu, trong đó lượng mua nội địa đạt 6,380,882 m3, chiếm 71,4% tổng khối lượng Hiện nay, nguồn xăng dầu mua trong nước chủ yếu đến từ Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn và Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, chiếm 60% trong cơ cấu nguồn cung.
Vào năm 2021, ENEOS Corporation, công ty mẹ của JX Nippon Oil và đối tác chiến lược của Petrolimex, đã mua 25 triệu cổ phiếu quỹ, nâng tỷ lệ nắm giữ của công ty nước ngoài lên khoảng 11% Sự hợp tác chiến lược với Ngân hàng TMCP Phát triển TP Hồ Chí Minh đã cho ra mắt dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại các cửa hàng, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và gia tăng tiện ích cho khách hàng Điều này đã cải thiện mối quan hệ giữa khách hàng và Tập đoàn, đồng thời nâng cao thương hiệu của công ty trong ngành.
PHÂN TÍCH NGÀNH
Tổng quan ngành
Petrolimex là tập đoàn hàng đầu trong ngành cung ứng dầu khí, đóng vai trò quan trọng trong an ninh năng lượng quốc gia Năm 2021, đại dịch đã gây ra lạm phát toàn cầu, dẫn đến sự biến động mạnh mẽ của giá hàng hóa, ảnh hưởng đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Năm 2021, giá dầu thô toàn cầu tăng mạnh, với mức bình quân đạt 71 USD/thùng, tăng 50% so với năm 2020, chủ yếu do bất ổn chính trị Sự chuyển giao quyền lực tại Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Joe Biden đã tạo ra tín hiệu tích cực cho nền kinh tế và giá dầu Bên cạnh đó, việc kiểm soát dịch Covid-19 ngày càng hiệu quả đã thúc đẩy nhu cầu dầu thô tăng từ 88 triệu thùng/ngày lên 96 triệu thùng/ngày OPEC và OPEC+ cùng với Nga cũng đã cam kết cắt giảm sản lượng trong năm 2021 để kiểm soát nguồn cung.
Giá dầu thô đã tăng 113% do sản lượng khai thác dầu ở Libya giảm đột ngột Sự gia tăng này đã dẫn đến lạm phát cao ở các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và EU, khiến giá cả hàng hóa tăng nhanh chóng.
Theo báo cáo của Bộ Công Thương Việt Nam, tổng sản lượng khai thác dầu khí năm 2021 đạt 18,43 triệu tấn, tương đương 94,6% so với kế hoạch 19,48 triệu tấn Trong đó, khai thác dầu thô đạt 10,97 triệu tấn, vượt 13% so với mục tiêu đề ra là 9,72 triệu tấn.
Hình 3.1a Sản lượng của ngành công nghiệp dầu khí trong giai đoạn năm 2010-2021
Nguồn: Tổng cục thống kê
Trong năm 2021, nhập khẩu xăng dầu giảm so với năm 2020 do nguồn cung nội địa đã đáp ứng đủ nhu cầu Bên cạnh đó, tác động của Covid-19 đã khiến nhu cầu xăng dầu giảm mạnh trong hai năm gần đây.
Hình 3.1b Xuất nhập khẩu các sản phẩm của ngành dầu khí trong giai đoạn 2010-2021 Đvt: nghìn tấn
Nguồn: Tổng cục thống kê
Triển vọng của PLX trong ngành dầu khí trong năm 202
Năm 2022, giá dầu có thể tăng mạnh mẽ bất chấp dịch bệnh, và Việt Nam cần dự trữ chiến lược để ổn định thị trường và tăng thu ngân sách Khi dịch bệnh được kiểm soát và chiến dịch tiêm vaccine diễn ra, nhu cầu tiêu thụ xăng dầu dự kiến sẽ tăng mạnh do lượng khách du lịch tăng và sự phát triển của giao thông, tạo cơ hội cho doanh nghiệp Trong hai tháng đầu năm 2022, giá dầu tiếp tục tăng lên 139 USD/thùng do nhu cầu cao và nguồn cung hạn chế, đặc biệt trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine Ngành xăng dầu hiện đang điều chỉnh giá bán lẻ 3 lần/tháng theo Nghị định của Chính phủ để phù hợp với tình hình thị trường toàn cầu, giúp công ty giảm thiểu rủi ro từ biến động thị trường.
Năng lực cạnh tranh của Petrolimex trong ngành dầu khí
Hiện nay, Petrolimex là doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực xăng dầu, chiếm 50% thị phần nội địa Công ty không chỉ đảm bảo nguồn cung xăng dầu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội mà còn góp phần vào an ninh quốc gia và đáp ứng nhu cầu sử dụng cá nhân.
So sánh với doanh nghiệp có thị phần thứ 2 sau Petrolimex là PV Oil sở hữu 20% thị trường.
Hệ thống phân phối của chúng tôi bao gồm hơn 2.700 cửa hàng trực thuộc, 2.800 cửa hàng đại lý và tổng đại lý, trong đó có 600 cửa hàng trực thuộc và 3.000 cửa hàng đại lý và tổng đại lý trên toàn quốc.
PHÂN TÍCH BÁO CÁO TÀI CHÍNH CỦA CÔNG TY
Báo cáo kết quả kinh doanh
Phụ lục 1: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh PLX 2017-2021
Khả năng thương lượng về giá: Không có Nguyên nhân do giá đã được Nhà nước khống chế Áp lực từ đối thủ cạnh tranh:
Không cao Do Nhà nước đến nay mứi cấp phép 29 Doanh nghiệp trong ngành này và PLX chiếm 50% thị trường nội địa
Thương lượng giá với nhà cung cấp: Không cao.
Hiện có nhiều nguồn cung ứng khác nhau như ASEAN, Nga,…
Sự đe dọa từ các sản phẩm thay thế là không cao, vì hiện nay các sản phẩm sử dụng điện, pin và năng lượng mặt trời vẫn chưa đa dạng và điều kiện sử dụng còn hạn chế Điều này tạo ra áp lực cạnh tranh từ các đối thủ trong ngành.
Nhà cung cấp Sản phẩm thay thế
Doanh thu thuần Lợi nhuận từ HĐKD Lợi nhuận sau thuế Biên lợi nhuận thuần Đồ thị 4.1: Kết quả kinh doanh của PLX 2017-2021
Năm 2017, Petrolimex chính thức niêm yết trên sàn chứng khoán và ghi nhận kết quả kinh doanh ấn tượng Từ 2017-2021, doanh thu thuần từ bán hàng và cung cấp dịch vụ tăng mạnh, đặc biệt là giai đoạn 2017-2018 do giá xăng toàn cầu tăng 26-28% Tuy nhiên, doanh thu giảm sâu 42% vào năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và tình hình chính trị tại Trung Đông, khiến ngành xăng dầu toàn cầu gặp khó khăn Thêm vào đó, thiên tai và lũ lụt tại miền Trung cũng tác động tiêu cực đến doanh thu Nỗ lực quản lý và phát triển trong năm 2021 đã giúp PLX tăng trưởng đáng kể, với doanh thu tăng 36,46% và lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh tăng 193,62% so với năm 2020.
Giá dầu thế giới biến động mạnh đã khiến biên lợi nhuận của công ty giảm từ 2,545% xuống 1,84% trong giai đoạn 2017-2021 Tuy nhiên, từ năm 2020 đến 2021, biên lợi nhuận bắt đầu phục hồi, cho thấy sự tăng trưởng trong ngành dầu khí và triển vọng tích cực cho công ty trong những năm tới.
Tập đoàn Petrolimex (PLX) ghi nhận sự tăng trưởng nhẹ trong doanh thu, nhưng chi phí tài chính năm 2021 đã tăng 105% so với năm 2020 Trong quý 4/2021, sản lượng kinh doanh xăng dầu chỉ đạt 90% so với cùng kỳ năm trước do ảnh hưởng của Covid-19 Giá dầu thế giới (WTI) đã tăng 11% từ 75,88 USD lên 84,05 USD, nhưng sau đó giảm 19% trong quý tiếp theo, dẫn đến biên lợi nhuận giảm và chi phí tài chính tăng do trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho Mặc dù vậy, Petrolimex đã bán 13 triệu cổ phiếu quỹ cho ENEOS Corporation, giúp giảm mạnh chi phí lãi vay trong năm 2021 Để củng cố vị thế dẫn đầu trong ngành, Petrolimex đã thực hiện nhiều chiến dịch marketing, dẫn đến chi phí bán hàng gia tăng trong giai đoạn 2017-2021 Chi phí quản lý doanh nghiệp giảm nhờ sự hỗ trợ từ ENEOS Corporation trong mô hình quản trị.
Bảng cân đối kế toán
Tài sản ngắn hạn Tài sản dài hạn Đồ thị 4.2.1 Cơ cấu tài sản của PLX
Từ năm 2017 đến 2020, tổng tài sản của công ty PLX liên tục gia tăng, với tổng tài sản đạt 64,791,241 triệu đồng vào năm 2021 Công ty có xu hướng tập trung vào việc nắm giữ tài sản ngắn hạn, với tỷ trọng ổn định khoảng 62% tổng tài sản trong 5 năm qua Đặc biệt, tổng tài sản ngắn hạn trong năm 2021 đã tăng 9% so với năm 2020, chủ yếu do giá các mặt hàng xăng dầu tăng cao, dẫn đến sự gia tăng giá trị hàng tồn kho.
Tiền và tương đương tiền Phải thu khách hàng Hàng tồn kho Đồ thị 4.2.2 Tài sản ngắn hạn
Trong năm 2021, tiền và khoản tương đương tiền của Tập đoàn giảm mạnh, cụ thể là giảm 41,64% so với năm 2020 và 56,46% so với năm 2017 Trước tình hình dịch bệnh toàn cầu, PLX đã quyết định giảm lượng tiền mặt nắm giữ để chuyển sang đầu tư ngắn hạn hoặc mua hàng dự trữ, nhằm đối phó với lạm phát toàn cầu không thể lường trước và nguy cơ mất giá của đồng tiền.
Tỷ lệ hàng tồn kho của Tập đoàn hiện đang chiếm tỷ trọng cao hơn so với các tài sản ngắn hạn khác, cho thấy sự gia tăng hàng tồn kho Nguyên nhân chính là do triển vọng giá dầu có khả năng tăng cao kỷ lục, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng chính trị giữa Nga, Ukraine và EU.
Trong giai đoạn hiện tại, khoản phải thu ngắn hạn của công ty đang gia tăng, cho thấy sự tăng trưởng doanh thu tích cực và khả năng thu hút nhiều khách hàng mới So với PV Oil, hệ số vòng quay khoản phải thu của PLX cao hơn, mang lại lợi ích lớn cho công ty, giúp giảm thiểu nợ xấu và tăng cường khả năng thu hồi nợ nhanh chóng.
Bảng 6.2.1a: So sánh vòng quay khoản phải thu của PLX và PV Oil b Tài sản dài hạn
Bảng 4.2.1b: Tài sản dài hạn PLX X
Trong giai đoạn từ 2017 đến 2021, PLX ghi nhận sự tăng trưởng tài sản dài hạn với mức tăng 10,57% Tỷ lệ tài sản cố định của tập đoàn duy trì ổn định trong suốt 5 năm qua, trong khi tài sản dở dang dài hạn đang có xu hướng giảm, đặc biệt là trong năm gần đây.
Năm 2021, tài sản dở dang dài hạn của công ty chỉ còn 586 tỷ đồng, cho thấy sự gia tăng mạnh mẽ trong đầu tư dài hạn Đặc biệt, Petrolimex dự kiến hợp tác với cổ đông chiến lược ENEOS Corporation để xây dựng kho cảng LNG Vân Phong với sức chứa 180,000 m3, tổng mức đầu tư ước tính lên tới 700 triệu USD, dự kiến hoàn thành vào năm 2025.
PLX đã mua trái phiếu của BIDV để tối ưu hoá hiệu quả dòng tiền do đó làm tăng khoản mục đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn.
Vốn chủ sở hữu Nợ dài hạn Nợ ngắn hạn Đồ thị 4.2.2: Cơ cấu nguồn vốn
Nhìn tổng thể ta có thể thấy được trong giai đoạn này nợ vay của PLX đang có xu hướng giảm dần qua các năm a Nợ ngắn hạn
Bảng 4.2.2a: Khoản mục của Nợ ngắn hạn
Trong bốn năm đầu tiên, phải trả người bán đã giảm, nhưng vào năm 2021, con số này đã tăng lên 3,973 tỷ đồng so với năm 2020 Vay ngắn hạn và phải trả người bán là hai khoản mục chiếm tỷ trọng lớn nhất trong nợ ngắn hạn Mặc dù vay ngắn hạn có xu hướng tăng, nhưng đây chủ yếu là các khoản vay trong thời hạn thanh toán, thực hiện dưới hình thức tín chấp nhằm bổ sung vốn lưu động và mở tín dụng thư (L/C) để nhập khẩu xăng dầu Đáng chú ý, quỹ bình ổn giá xăng dầu trong năm 2021 ghi nhận âm 185 tỷ đồng, giảm 3,846 tỷ so với năm 2020, và quỹ này được trích lập theo thông tư của Bộ Công thương.
Bảng 4.2.2b Khoản mục của nợ dài hạn 2017-2021
Trong cơ cấu nợ dài hạn, vay dài hạn đóng vai trò chủ yếu, đặc biệt là các khoản vay ngân hàng mà Tập đoàn đang sử dụng Mặc dù vậy, tỷ trọng nợ dài hạn vẫn còn khá nhỏ so với nợ ngắn hạn của công ty Vốn chủ sở hữu cũng là một yếu tố quan trọng cần xem xét trong bức tranh tài chính tổng thể.
Tỷ lệ Vốn cổ phần trong cấu trúc vốn công ty
Vốn CSH/Tổng nguồn vốn Nợ phải trả/ Tổng nguồn vốn Đồ thị 4.2.2c Tỷ lệ vốn cổ phần trong cấu trúc công ty
Trong giai đoạn 2017-2021, nguồn vốn cổ phần của PLX đã tăng trưởng ổn định, mặc dù tốc độ tăng trưởng chậm Việc phát hành cổ phiếu mới ngày càng giảm, trong khi quỹ đầu tư và phát triển gia tăng, cho thấy Tập đoàn đang có xu hướng mở rộng và phát triển bền vững trong dài hạn.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
3.1Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh
Phụ lục 2: Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của PLX
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ giai đoạn 2017-2021 cho thấy hoạt động kinh doanh của công ty có sự gia tăng mạnh mẽ, với lưu chuyển tiền từ hoạt động này tăng đều qua các năm 2017-2020 Tuy nhiên, tình hình trở nên nghiêm trọng vào năm 2021.
Năm 2021, dòng tiền của công ty ghi nhận âm 656 tỷ đồng, chủ yếu do gia tăng tích trữ hàng tồn kho trước sự tăng nhanh của giá hàng hóa toàn cầu và lỗ từ hoạt động đầu tư trong bối cảnh dịch bệnh Trong thời gian dịch bệnh, các khoản đầu tư bị đình trệ dẫn đến sự giảm đáng kể trong lợi nhuận từ hoạt động đầu tư Đồng thời, lạm phát toàn cầu tăng cao cũng làm gia tăng các khoản lỗ do chênh lệch tỷ giá và các khoản dự phòng.
3.2Dòng tiền từ hoạt động đầu tư
PHÂN TÍCH CÁC NHÓM TỶ SỐ CỦA DOANH NGHIỆP
Tỷ số thanh toán
Bảng 5.1:Tỷ số thanh toán Petrolimex 2017-2021
Tỷ số thanh toán hiện hành của công ty ổn định ở mức trung bình 1,12 lần, cho thấy rủi ro thanh khoản thấp Mỗi đồng nợ ngắn hạn được đảm bảo bởi 1,12 đồng tài sản ngắn hạn, cho thấy tài sản ngắn hạn vượt quá nhu cầu ngắn hạn của công ty Do đó, tình hình tài chính của công ty được đánh giá là tốt trong khoảng thời gian ngắn.
Trong 5 năm qua, tỷ lệ thanh toán nhanh của công ty luôn dưới 1, đạt mức thấp nhất vào năm 2021, cho thấy khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn của công ty gặp khó khăn Điều này trái ngược hoàn toàn với tỷ số thanh toán hiện hành, khi tỷ số thanh toán nhanh chỉ bằng một nửa so với tỷ số này.
Trong 5 năm qua, tỷ số thanh toán tiền mặt của công ty luôn ở mức thấp, dưới 0,5, với mức thấp nhất ghi nhận vào năm 2021 là 0,18 do công ty chuyển từ nắm giữ tiền mặt sang đầu tư vào các chứng khoán Hệ số thanh toán tiền mặt trung bình trong giai đoạn này chỉ đạt 0,31, cho thấy tiền và các khoản tương đương tiền có thể không đủ để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn, dẫn đến rủi ro thanh toán của công ty ở mức cao.
Khả năng thanh toán lãi vay trung bình của công ty trong 5 năm đạt 4,89, cho thấy hoạt động kinh doanh tích cực và dòng tiền mạnh mẽ Tuy nhiên, năm 2020 ghi nhận tỷ lệ chỉ 0,89, phản ánh tác động tiêu cực của dịch Covid-19, khi công ty tăng nợ trong khi lợi nhuận sụt giảm Điều này dẫn đến rủi ro vỡ nợ và có thể buộc công ty phải dự phòng chi phí cho các tình huống không lường trước.
Nhóm tỷ số hoạt động
Bảng 5.2 : Nhóm tỷ số hoạt động
Hiệu quả sử dụng tài sản của công ty cao nhờ vào nhu cầu thiết yếu của xăng dầu cho việc di chuyển, trong khi chưa có sản phẩm thay thế mạnh mẽ nào xuất hiện Petrolimex hiện chiếm 50% thị phần xăng dầu nội địa, dẫn đến doanh thu cao Giai đoạn 2020-2021 cho thấy sự phục hồi rõ nét của ngành xăng dầu, khi dịch bệnh được kiểm soát và nhu cầu tăng lên, thúc đẩy hoạt động kinh doanh của công ty và toàn ngành.
Vòng quay khoản phải thu trung bình của công ty là 22, cho thấy chính sách bán trả chậm khá khắt khe, giúp thu hồi nợ hiệu quả Tuy nhiên, năm 2020, dịch bệnh đã làm giảm thu nhập của khách hàng, dẫn đến tỷ lệ này giảm và kỳ thu tiền bình quân tăng cao nhất trong giai đoạn 2017-2021 Đến năm 2021, kỳ thu tiền bình quân giảm nhưng vẫn cao hơn so với giai đoạn trước dịch, phản ánh chính sách tín dụng hợp lý của công ty nhằm giảm thiểu rủi ro không thu hồi được nợ.
Thời gian lưu kho của công ty trong giai đoạn này tối đa chỉ hơn một tháng, cho thấy sản phẩm tiêu thụ tốt mặc dù lượng hàng tồn kho khá nhiều Năm 2020 ghi nhận lượng hàng tồn kho thấp nhất nhưng thời gian lưu kho lại cao nhất do tác động của đại dịch Covid-19 và các biện pháp giãn cách xã hội, dẫn đến nhu cầu tiêu thụ xăng dầu giảm Tuy nhiên, đến năm 2021, lượng hàng tồn kho tăng cao nhất, cùng với những căng thẳng chính trị quốc tế có thể ảnh hưởng đến giá dầu thô, cho thấy đây là chiến lược nhằm gia tăng doanh thu và giá trị công ty.
Vòng quay khoản phải trả của công ty trong 5 năm qua tương đối ổn định, với tỷ lệ trung bình đạt 11.6, điều này nâng cao độ tín nhiệm của doanh nghiệp với các ngân hàng và đối tác Tuy nhiên, năm 2020, tỷ lệ này giảm xuống còn 8.69, thấp nhất trong 5 năm, cho thấy công ty gặp khó khăn trong việc thanh toán nợ ngắn hạn do bị chiếm dụng vốn Nguyên nhân chính là do dịch bệnh bùng phát đã làm giảm cầu về xăng, dẫn đến doanh thu sụt giảm 34.64% so với năm 2019 Mặc dù vậy, thời gian trả tiền bình quân của PLX vẫn dao động trong khoảng 27-42 ngày, cho thấy tình hình vẫn trong mức chấp nhận được.
Tỷ số dòn bẩy tài chính
Bảng 5.3: Nhóm tỷ số đòn bẩy tài chính
Trong 5 năm qua, công ty duy trì tỷ số nợ trên tài sản ổn định với mức trung bình 0,59 Năm 2017, công ty lần đầu niêm yết với đầu tư ròng cao, trong đó 62% tài sản được tài trợ bởi chủ nợ Đến năm 2020, do ảnh hưởng của Covid, lợi nhuận sau thuế giảm mạnh, khiến 61% tài sản của công ty phụ thuộc vào vay nợ Tỷ lệ này cho thấy công ty sở hữu nhiều tài sản hơn nợ và có khả năng thanh toán nợ bằng cách bán tài sản khi cần thiết.
Tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên nguồn vốn trung bình là 0.41, cho thấy vốn chủ sở hữu chiếm 41% trong tổng nguồn vốn, trong khi nợ chiếm 59% Điều này cho thấy công ty đang sử dụng đòn bẩy tài chính cao, có thể đối mặt với một số rủi ro nhất định, nhưng vẫn hưởng lợi từ tiết kiệm thuế Mặc dù tỷ lệ nợ cao, nó vẫn được coi là chấp nhận được, cho thấy khả năng tự đảm bảo tài chính của doanh nghiệp ở mức bình thường.
Nhóm tỷ số sinh lợi
Bảng 5.4: Nhóm các tỷ số sinh lời
Tỷ suất sinh lợi trên doanh thu giai đoạn 2017-2021 chỉ đạt trung bình 1.78%, tức là mỗi 100 đồng doanh thu chỉ tạo ra 1.28 đồng lãi ròng Nguyên nhân chủ yếu là do giá vốn hàng bán cao và chi phí phát sinh lớn, khiến lãi ròng giảm mặc dù doanh thu tăng Tuy nhiên, trong năm qua, tỷ lệ này có xu hướng tăng lên, cho thấy tín hiệu khả quan cho công ty.
Tỷ suất sinh lợi trên tài sản (ROA) trong năm 2020 đã giảm mạnh từ 6.73% xuống còn 1.62%, cho thấy hiệu quả sử dụng tài sản của công ty không đạt yêu cầu Mức ROA trung bình 5% cho thấy công ty có khả năng tạo ra lợi nhuận từ tài sản, nhưng sự suy giảm này cần được chú ý để cải thiện hiệu quả hoạt động trong tương lai.
Chỉ 5 đồng trên 100 đồng tài sản cho thấy tỷ lệ nợ của công ty đang ở mức thấp, điều này dẫn đến chi phí lãi vay cao và lợi nhuận ròng giảm Để cải thiện tình hình tài chính, công ty cần giảm mức nợ vay và mở rộng hoạt động kinh doanh, từ đó tăng tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu thuần.
Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) trung bình đạt 12.25%, cho thấy mỗi 100 đồng vốn đầu tư mang lại 12.25 đồng lợi nhuận Tuy nhiên, ROE của công ty vẫn còn ở mức thấp, với sự giảm mạnh nhất diễn ra trong năm gần đây.
2020 Nhìn vào ROE năm 2021 tăng lên 10.05% so với năm trước có thể coi đây là tín hiệu khả quan về sự tăng trưởng của công ty.
V DỰ PHÓNG BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẬP ĐOÀN XĂNG DẦU VIỆT NAM (2022-
1 Dự phóng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Trong bối cảnh căng thẳng chính trị gia tăng, giá dầu thô trên thế giới đang tăng nhanh, kéo theo sự gia tăng giá dầu trong nước Tập đoàn Petrolimex không ngừng nâng cao công nghệ và cơ sở vật chất, dự đoán sự phát triển mạnh mẽ trong năm 2022 Khi dịch bệnh được kiểm soát, mặc dù xung đột chính trị vẫn chưa được giải quyết, báo cáo tài chính của công ty có khả năng đạt mức tăng trưởng tương tự hoặc cao hơn năm 2021.
Trong năm qua, Việt Nam đã dần hồi phục nền kinh tế khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát, dẫn đến tỷ lệ GDP tăng trưởng Tuy nhiên, giá dầu thế giới tăng mạnh do xung đột chính trị và cầu vượt cung, khiến giá dầu nội địa cũng tăng theo Sự gia tăng này thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm sản phẩm thay thế để giảm phụ thuộc vào dầu thô trong dài hạn Trong ngắn hạn, nhu cầu tiêu thụ dầu đang tăng cao khi các hoạt động kinh tế toàn cầu phục hồi Thêm vào đó, từ năm 2022, Nghị định 95/NĐ-CP cho phép điều chỉnh giá xăng dầu mỗi tháng 3 lần, giúp giá xăng dầu dễ dàng theo kịp xu hướng giá dầu thế giới.
Trong giai đoạn 5 năm qua, doanh thu của công ty đã trải qua biến động không ổn định, với mức giảm mạnh 34.64% trong năm 2020 so với năm 2019 Tuy nhiên, đến năm 2021, công ty đã ghi nhận sự phục hồi ấn tượng với mức tăng trưởng 36.39% sau ảnh hưởng của đại dịch Covid Điều này cho thấy công ty đang trên đà phát triển, phù hợp với xu hướng thị trường trong nước và quốc tế Mặc dù tình hình kinh tế dần ổn định, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều bất ổn chính trị.
DỰ PHÓNG BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẬP ĐOÀN XĂNG DẦU VIỆT NAM (2022-2026) 21 1 Dự phóng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Dự phóng báo cáo tài chính
Ước tính tỷ lệ khấu hao
Dựa trên báo cáo tài chính hợp nhất của PLX, chúng tôi sẽ áp dụng phương pháp khấu hao theo đường thẳng cho tài sản cố định hữu hình với thời gian sử dụng ước tính.
Nhà cửa, vật kiến trúc 5-50 năm Máy móc, thiết bị 2-20 năm Phương tiện vận chuyển 6-30 năm Thiết bị, dụng cụ quản lý 3-10 năm Tài sản cố định khác 5-10 năm
Bảng 6.2a: Tài sản cố định hữu hình của PLX 2022-2026
Để tính tỷ trọng của từng loại tài sản cố định so với tổng tài sản cố định được trích khấu hao hàng năm, chúng ta cần tổng hợp dữ liệu và lập bảng kết quả.
Bước 2: Tính toán tỷ lệ khấu hao cho từng loại tài sản cố định Sau đó, xác định tỷ lệ khấu hao trung bình hàng năm cho mỗi loại tài sản và dự báo tỷ lệ khấu hao bằng cách lấy trung bình tỷ lệ trong 5 năm.
Bảng 6.2b: Tỷ lệ trích khấu hao trung bình
Dự phóng báo cáo tài chính
Bảng 6.2c: Tỷ số dự phóng báo cáo tài chính
Nguồn: Tác giả tự tính
Các tỷ số này được tác giả tính bằng cách lấy trung bình trong các năm và một vài tỷ số được lấy theo năm 2021
Tác giả đã chọn hạng mục nợ dài hạn để cân đối trong bài viết Khoản mục nợ dài hạn sẽ được tính vào cuối cùng, nhằm đảm bảo rằng tổng tài sản và tổng nguồn vốn luôn bằng nhau.
Bảng 6.2d: Dự phóng báo cáo tài chính của Petrolimex 2022-2026
Nguồn: Tác giả tự tính toán
Dự phóng báo cáo dòng tiền FCF
Từ các dự phóng trong báo cáo kết quả hoạt động và báo cáo tài chính của Petrolimex ta dự phóng được dòng tiền tự do trong giai đoạn 2022-2026
Bảng 6.3: Dự phóng báo cáo dòng tiền FCF
ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU CỦA TẬP ĐOÀN XĂNG DẦU VIỆT NAM
Phương pháp chiết khấu dòng tiền tự do (FCFF)
Giá trị công ty được tính bằng cách chiết khấu FCFF theo WACC
Vo = Với Vn Điều kiện: r > g
Dòng tiền vốn chủ sở hữu dự kiến trong năm t được xác định bằng giá trị vốn chủ sở hữu hiện tại, với g là tốc độ tăng trưởng của dòng tiền trong tương lai Lãi suất chiết khấu, hay chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền (WACC), cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tính toán giá trị vốn chủ sở hữu vào cuối năm n.
Tính toán chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền WACC
E = giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu của công ty
D = giá trị thị trường của khoản nợ của công ty
TC = thuế suất công ty của công ty r E = chi phí vốn chủ sở hữu của công ty r D = chi phí nợ của công ty
Xác định chi phí sử dụng vốn theo công thức CAPM:
Trong đó : là lãi suất phi rủi ro của thị trường là phần bù rủi ro thị trường là thước đo rủi ro của công ty
2 Định giá vốn cổ phần PLX theo phương pháp FCFF
Ước tính chi phí sử dụng vốn bình quân WACC
Chi phí vốn chủ sở hữu (Re)
Petrolimex đã được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, cho phép ước tính chi phí vốn chủ sở hữu dựa trên dữ liệu lịch sử thông qua mô hình CAPM.
Với: Rf: Tỷ suất lợi nhuận phi rủi ro
Tỷ suất sinh lợi thị trường (Rm) và chỉ số beta (β) là những yếu tố quan trọng trong việc đo lường rủi ro hệ thống của cổ phiếu Để tính toán lãi suất phi rủi ro (Rf), cần xem xét lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 15 năm, hiện được xác định là 2.3%.
Tỷ suất sinh lợi của danh mục thị trường, được tính dựa trên chỉ số VN-Index, đạt mức 13.52% mỗi năm (Phụ lục 6) Nguồn: [ CITATION inv \l 1033 ]
Để xác định hệ số Beta cho PLX, chúng tôi đã thực hiện hồi quy tỷ suất sinh lợi hàng tháng của PLX so với VN-Index trong khoảng thời gian từ tháng 5/2017 đến tháng 5/2022 Việc thu thập dữ liệu tỷ suất sinh lợi theo tháng giúp giảm thiểu sai lệch do ảnh hưởng của phi giao dịch.
Dùng hàm SLOPE trong Excel tìm được β=1.12
Từ đó tính được chi phí vốn chủ sở hữu Re = 14.85%
Bảng 7.2a: Chi phí vốn chủ sở hữu Re Bảng 7.2b: Chi phí sử dụng vốn bình quân gia quyền WACC
Nguồn: Tác giả tự tính toán
Xác định tốc độ tăng trưởng trong tương lai
Tốc độ tăng trưởng (g) = Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại bình quân (b) x ROE
Với Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại = 1- Tỷ lệ cổ tức
Bảng 7.2c Tốc độ tăng trưởng trong tương lai
Nguồn Tác giả tự tính toán
Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại dự phóng được tính bằng cách lấy trung bình tỷ lệ của các năm ngoại trừ năm
2020 do số liệu có dấu hiệu bất thường âm quá lớn do công ty trả cổ tức quá nhiều trong khi lợi nhuận sau thuế trong năm quá thấp
Định giá cổ phiếu PLX
Bảng 7.2d: Định giá cổ phiếu PLX
Nguồn: Tác giả tự tính toán
Vào ngày 20/5/2022, giá cổ phiếu PLX trên thị trường là 40,500 đồng, trong khi giá dự báo của tác giả là 45,773 đồng Với sự chênh lệch này, cổ phiếu PLX cho thấy tiềm năng tăng trưởng, do đó, khuyến nghị mua cổ phiếu PLX là hợp lý.
Hình 7.2: Giá thị trường cổ phiếu PLX
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 “Trang chủ- Tập đoàn xăng dầu Việt Nam”.2022 https://www.petrolimex.com.vn/index.html
2 Anh Nhi.(2022) Cổ phiếu ngành dầu khí 2022: Tăng trưởng nhờ 'cơn khát' dầu? https://vietnamdaily.trithuccuocsong.vn/tai-chinh-ngan-hang/co-phieu-nganh-dau-khi-2022-tang- truong-nho-con-khat-132880.html
3 VnEconomy.(17/01/2022) Đỉnh nào cho giá dầu trong năm 2022? https://vneconomy.vn/dinh-nao-cho-gia-dau-trong-nam-2022.htm
4 Tạp chí điện tử chứng khoán Việt Nam.(2022) Lợi nhuận doanh nghiệp dầu khí có thể tăng trưởng từ hai tới ba con số năm 2022 https://kinhtechungkhoan.vn/loi-nhuan-doanh-nghiep-dau-khi-co-the-tang-truong-tu-hai-toi-ba-con- so-nam-2022-110320.html
5 Petrolimex.(2018).Báo cáo tài chính riêng đã được kiểm toán của công ty mẹ https://fs.petrolimex.com.vn/Files/6783DC1271FF449E95B74A9520964169/application=pdf/a127e8 e2d382427d81835fc619132f9f/PLX%20%20BCTC%20Hop%20nhat%20PLX%202018%20-
%20Sau%20ki%E1%BB%83m%20to%C3%A1n.pdf
6 Petrolimex.(2019) Báo cáo tài chính hợp nhất https://files.petrolimex.com.vn/Files/6783DC1271FF449E95B74A9520964169/application=pdf/06c4 f6dee82144c89dbadd498808a990/BCTC%20H%E1%BB%A3p%20nh%E1%BA%A5t%20PLX_Sau
7 Petrolimex.(2020).Báo cáo tài chính hợp nhất https://files.petrolimex.com.vn/files/6783dc1271ff449e95b74a9520964169/application=pdf/5c82ddd c740140d0814e4daba8e0aaf4/FS%20-%20PLX%20consol%20-%2031.12.2020%20-
8 Petrolimex.(2021).Báo cáo tài chính hợp nhất https://files.petrolimex.com.vn/files/6783dc1271ff449e95b74a9520964169/application=pdf/846e991f 655844f1a41af40bfac448f9/BCTC%20HN%20Sau%20KT%2031.12.2021_CBTT.pdf
9 Nguồn dữ liệu báo cáo tài chính, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, Báo cáo kết quả kinh doanh công ty https://iboard.ssi.com.vn/analysis/fundamental-analysis
10 Nguồn dữ liệu về giá, tỷ suất sinh lợi của chỉ số VN Index và PLX https://vn.investing.com/equities/vietnam-national-petroleum-group-historical-data
11 Bộ tài chính Kho bạc nhà nước (2021) , Kết quả đấu thầu trái phiếu Chính phủ năm 2021 https://vst.mof.gov.vn/webcenter/portal/kbnn/r/o/tpcp/kqph/kqph_chitiet? dDocName=MOFUCM209619&_afrLoop&08900643825734
Phụ lục 1: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của PLX (2017-2021)
Phụ lục 2: Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh
Phụ lục 3: Dòng tiền từ hoạt động đầu tư
Phụ lục 4: Dòng tiền từ hoạt động tài chính
Phụ lục 5: Kết quả phát hành trái phiếu chính phủ ngày 17/11/2021
Phụ lục 6: : Tỷ suất sinh lợi theo tháng của VN Index và PLX từ tháng 5/2017 đến tháng 5/2022
