NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CƠ SỞ LÍ LUẬN
2.1.1 Hoạt động trải nghiệm sáng tạo
2.1.1.1 Hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Hoạt động trải nghiệm sáng tạo đã được Bộ GD-ĐT đưa vào các văn bản chỉ đạo trong vài năm gần đây, cùng với các phương pháp như "dạy học tích hợp liên môn" và "dạy học gắn với sản xuất kinh doanh" Đây là một hoạt động ngày càng được nhiều trường học thực hiện Trong dự thảo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, hoạt động này được xếp vào nhóm môn học bắt buộc và có tính phân hóa, áp dụng từ bậc tiểu học đến trung học phổ thông.
Hoạt động giáo dục là những hoạt động có chủ đích và kế hoạch, được định hướng bởi nhà giáo dục Những hoạt động này được thực hiện qua các phương pháp phù hợp nhằm truyền tải nội dung giáo dục tới người học, từ đó đạt được các mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Trải nghiệm là kết quả của sự tương tác giữa con người và thế giới khách quan, bao gồm các hoạt động thực tiễn trong xã hội, kỹ thuật, kỹ năng, và nguyên tắc phát triển Nó không chỉ là kiến thức thực tế mà còn là sự kết hợp giữa kiến thức và kỹ năng được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Sáng tạo là biểu hiện của tài năng trong các lĩnh vực đặc biệt, thể hiện khả năng tiếp thu tri thức và hình thành ý tưởng mới Để đánh giá mức độ sáng tạo, cần phân tích các sản phẩm sáng tạo, vì đây là thuộc tính nhân cách tiềm ẩn trong con người.
Theo dự thảo chương trình giáo dục phổ thông mới, hoạt động trải nghiệm sáng tạo là một hình thức giáo dục quan trọng, trong đó học sinh được hướng dẫn và tổ chức bởi giáo viên để tham gia vào các hoạt động thực tiễn tại trường học hoặc trong cộng đồng Qua những trải nghiệm này, học sinh sẽ phát triển tình cảm, đạo đức, kỹ năng và tích lũy kinh nghiệm cá nhân.
Trên cơ sở phân tích các khái niệm thuật ngữ có thể đưa ra các định nghĩa về hoạt động trải nghiệm sáng tạo như sau:
Hoạt động trải nghiệm sáng tạo là hình thức giáo dục cho phép học sinh tham gia trực tiếp và làm chủ hoạt động, từ việc lập kế hoạch đến xây dựng chiến lược hành động Qua đó, học sinh phát triển phẩm chất, tư tưởng, ý chí, tình cảm, giá trị, kỹ năng sống và năng lực cần thiết cho công dân trong xã hội hiện đại Hoạt động này khuyến khích khả năng sáng tạo của học sinh, giúp họ thích ứng và tạo ra giá trị mới cho bản thân và cộng đồng.
2.1.2.2 Đặc điểm chung của hoạt động trải nghiệm sáng tạo
- Nội dung hoạt động trải nghiệm sáng tạo mang tính tích hợp
- Hình thức học qua hoạt động trải nghiệm rất đa dạng
- Học qua trải nghiệm là quá trình tích cực và hiệu quả
- Học qua trải nghiệm đòi hỏi khả năng phối hợp liên kết nhiều lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
Học từ trải nghiệm là một phương thức hiệu quả giúp trẻ hình thành năng lực trong nhiều lĩnh vực tri thức như khoa học, đạo đức và kinh tế xã hội Để đạt được hiệu quả cao, việc học từ trải nghiệm cần được tổ chức có hệ thống và có sự hướng dẫn từ giáo viên theo quy trình nhất định Qua đó, hoạt động giáo dục nhân cách của học sinh chỉ có thể được thực hiện tốt nhất thông qua trải nghiệm.
2.1.2 Vai trò và xu thế tất yếu của dạy học trải nghiệm sáng tạo trong thời gian tới của hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Cầu nối giữa nhà trường và thực tiễn cuộc sống là yếu tố quan trọng, giúp tổ chức và định hướng việc ứng dụng kiến thức từ các môn học Điều này không chỉ góp phần vào việc hình thành mà còn củng cố năng lực và phẩm chất nhân cách của học sinh.
Giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc tích hợp và phân hoá, giúp phát triển năng lực thực tiễn và cá nhân hoá, đồng thời đa dạng hoá tiềm năng sáng tạo của mỗi cá nhân.
- Nuôi dưỡng và phát triển đời sống tình cảm, ý chí tạo động lực hoạt động, tích cực hoá bản thân
2.1.3 Kết quả của hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Giúp học sinh trang bị kiến thức về hoàn cảnh và môi trường sống, đồng thời xây dựng những tình cảm đạo đức trong sáng, thân thiện, yêu cuộc sống và thiên nhiên.
- Hình thành và rèn dũa thêm nhiều kĩ năng trong quá trình thực hiện
- Giảm thiểu những áp lực trong việc học
Kích thích nhiều giác quan của học sinh giúp tạo ra sự liên kết giữa các giác quan, từ đó nâng cao hiệu quả tiếp thu kiến thức và đạt được kết quả học tập tốt nhất.
2.1.4 Các nguyên tắc thiết kế hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học Để thực hiện việc học tập trải nghiệm sáng tạo cần có các nguyên tắc xây dựng củ thể, để từ đó giáo viên có được cơ sở xây dựng được các chương trình học tập phù hợp nhất, đem lại hiểu quả cao trong giảng dạy
- Gắn các tình huống từ thực tiễn đời sống
- Gắn với những vấn đề cần giải quyết ở địa phương
- Giáo viên chỉ là người hỗ trợ, hướng dẫn
- Chọn được nội dụng cho phù hợp với việc học trải nghiệm
- Không quá ôm đồm kiến thức
- Cân đối giữa chiều sâu kiến thức và bề rộng vận dụng
- Kiến thức đi từ thấp tới cao
- Học sinh phải được trải nghiệm ý nghĩa của bài học
- Môi trường học tập mang tính cộng đồng
2.1.5 Các hình thức tổ chức hoạt hoạt động trải nghiệm dạy học sáng tạo
HĐTNST được tổ chức dưới nhiều hình thức phong phú như câu lạc bộ, trò chơi, diễn đàn, sân khấu tương tác, tham quan dã ngoại, hội thi, giao lưu, hoạt động nhân đạo, tình nguyện, cộng đồng, sinh hoạt tập thể, lao động công ích, thể dục thể thao và các ngày hội Mỗi hình thức này đều mang lại giá trị giáo dục quan trọng Dưới đây là một số hình thức tổ chức HĐTNST trong trường phổ thông.
2.1.5.1 Hoạt động câu lạc bộ (CLB)
Câu lạc bộ là nơi sinh hoạt ngoại khóa cho học sinh có cùng sở thích và nhu cầu, dưới sự hướng dẫn của giáo viên, nhằm tạo ra môi trường giao lưu tích cực Hoạt động của CLB giúp học sinh chia sẻ kiến thức và phát triển kỹ năng như giao tiếp, lắng nghe, hợp tác, ra quyết định và giải quyết vấn đề Qua đó, nhà trường cũng hiểu rõ hơn về nhu cầu và nguyện vọng chính đáng của học sinh.
Trò chơi có thể được áp dụng trong nhiều tình huống của hoạt động giáo dục, từ làm quen, khởi động, đến việc dẫn nhập vào nội dung học tập và đánh giá kết quả Chúng không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng mà còn củng cố kiến thức đã tiếp thu Hơn nữa, trò chơi phát huy tính sáng tạo và sự hấp dẫn, tạo hứng thú cho học sinh, giúp các em dễ dàng tiếp nhận kiến thức mới từ nhiều lĩnh vực khác nhau Bên cạnh đó, trò chơi còn tạo ra bầu không khí thân thiện và khuyến khích tác phong nhanh nhẹn cho học sinh.
CƠ SỞ THỰC TIỄN
2.2.1.Thực trạng vận dụng DHTNST vào dạy học chủ đề môn Vật Lí ở trường THPT Để tìm hiểu về thực trạng dạy học Vật Lí trung học theo phương pháp dạy học trải nghiệm sáng tạo, tôi đã tiến hành điều tra các GV môn Vật Lí của trường chúng tôi
10 đang công tác Nội dung phiếu điều tra (Phụ lục 1):
Mối quan tâm về dạy học TNST hiện nay của GV môn Vật lí
Bảng kết quả điều tra về mối quan tâm về dạy học TNST đối với giáo viên
Mức độ quan tâm Ý kiến
2 Mới chỉ nghe nói đến 6(24%)
Kết quả khảo sát với 25 giáo viên cho thấy phần lớn giáo viên đã biết đến phương pháp dạy học TNST Trong số đó, 40% giáo viên rất muốn tìm hiểu thêm về TNST, trong khi 24% đang trong quá trình tìm hiểu, nhưng chỉ một số ít đã thực sự dạy học theo phương pháp này Hầu hết kiến thức của giáo viên về TNST được tích lũy qua tự học, nghiên cứu cá nhân hoặc tham gia các lớp tập huấn, không phải từ chương trình bắt buộc của nhà trường.
Tính hiệu quả của phương pháp giáo dục tích cực (TNST) trong việc phát triển năng lực toàn diện cho học sinh được đa số giáo viên đánh giá cao Phương pháp này không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng giao tiếp và ứng xử mà còn phát triển tư duy sáng tạo và khả năng vận dụng kiến thức Vật Lí vào thực tiễn Bên cạnh đó, TNST còn hỗ trợ học sinh rèn luyện năng lực hợp tác, kỹ năng thuyết trình trước đám đông và khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả.
Hạn chế của hoạt động trải nghiệm sáng tạo (HĐTNST) là vấn đề được nhiều giáo viên nhấn mạnh, bởi vì HĐTNST yêu cầu một khoảng thời gian đáng kể để thực hiện và không hoàn toàn phù hợp với hình thức thi cử hiện tại.
DHTNST, mặc dù còn một số thách thức trong quá trình triển khai, nhưng TNST nổi bật với nhiều ưu điểm, giúp giáo viên tập trung vào việc lấy người học làm trung tâm và phát triển toàn diện cho học sinh.
2.2.2 Những thuận lợi và khó khăn khi đưa DHTNST vào trường phổ thông hiện nay 2.2.2.1.Thuận lợi
Gần đây, Bộ GD và ĐT đã công bố dự thảo chương trình giáo dục phổ thông mới, trong đó môn Vật Lí được xác định có mục tiêu quan trọng Chương trình Vật Lí cấp trung học phổ thông nhằm phát triển các năng lực thành phần của học sinh, bao gồm năng lực nhận thức kiến thức Vật Lí, khả năng tìm tòi và khám phá kiến thức Vật Lí, cũng như năng lực vận dụng kiến thức Vật Lí vào thực tiễn.
Việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn giúp con người ứng xử với tự nhiên một cách khoa học và đúng đắn Đồng thời, điều này cũng hỗ trợ trong việc lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, sở thích cũng như điều kiện và hoàn cảnh cá nhân.
Mỗi trường học đều chú trọng đầu tư vào các hoạt động dạy và học, nhằm khuyến khích giáo viên tổ chức các hoạt động giảng dạy hiệu quả để phát triển năng lực của học sinh.
Giáo dục toàn diện được đảm bảo trong quá trình triển khai giảng dạy tại trường học, không chỉ tập trung vào các môn học như Toán và khoa học mà còn chú trọng đến các lĩnh vực công nghệ và kỹ thuật Để đạt được điều này, cần có sự đầu tư đồng bộ về đội ngũ giáo viên, chương trình giảng dạy và cơ sở vật chất.
Hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh thông qua việc triển khai các dự án học tập trong DHTNST, khuyến khích học sinh hợp tác, chủ động và tự lực thực hiện nhiệm vụ học tập Học sinh cũng được làm quen với các hoạt động nghiên cứu khoa học, đồng thời kết nối trường học với cộng đồng để hướng nghiệp và phân luồng cho học sinh.
Trong thời đại công nghệ 4.0, việc trao đổi thông tin giữa học sinh và giáo viên trở nên dễ dàng hơn nhờ vào các phương tiện thông tin thuận tiện Các hoạt động trải nghiệm sáng tạo (HĐTNST) yêu cầu sự tham gia tích cực của công nghệ thông tin, với học sinh ngày càng thành thạo trong việc sử dụng máy tính, máy chiếu và khai thác mạng xã hội như Facebook, Zalo, Messenger, cũng như các trang web và Google Do đó, việc báo cáo sản phẩm dự án của học sinh trở nên đơn giản và hiệu quả hơn bao giờ hết.
Hiện nay, học sinh chủ yếu tập trung vào việc rèn luyện trí nhớ kiến thức hàn lâm và giải quyết các bài tập tính toán để chuẩn bị cho các kỳ thi Thói quen học tập cũ, nặng về nhồi nhét kiến thức, khiến nhiều em không chú trọng vào việc học tập và trải nghiệm các công việc được giao ở nhà Một số học sinh còn làm việc một cách đối phó và cho rằng những nhiệm vụ này không thực sự thiết thực với yêu cầu thi cử hiện tại.
Phương pháp TNST yêu cầu giáo viên phải có kiến thức vững về phương pháp giảng dạy và tổ chức lớp học, đồng thời cần có trình độ liên môn trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học Để áp dụng hiệu quả phương pháp này, giáo viên cần đam mê và sẵn sàng đầu tư thời gian cũng như công sức vào công việc giảng dạy.
Triển khai mô hình giáo dục cho cá nhân vẫn còn thiếu kinh nghiệm và hệ thống tiêu chuẩn rõ ràng Vấn đề này rất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến chất lượng chương trình giáo dục và giúp giáo viên nhận biết sự tiến bộ của mình.
Nhà trường cần tăng cường sự quan tâm toàn diện đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán và tin học để nâng cao hiệu quả dạy học và trải nghiệm cho học sinh Việc thiếu đầu tư vào cơ sở vật chất và hệ thống không gian trải nghiệm khoa học công nghệ đã hạn chế hoạt động dạy học và giáo dục hiện tại Để đạt được mục tiêu giáo dục, cần có sự kết nối chặt chẽ giữa các hoạt động DHTNST và các chương trình giảng dạy đang được triển khai.
12 tại các cơ sở giáo dục phổ thông một cách đồng bộ, hiểu quả khi triển khai
THIẾT KẾ CÁC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO TRONG DẠY HỌC VỀ SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG CHƯƠNG TRÌNH VẬT LÍ 11 THPT……… 1 Phân tích nội dung và cấu trúc của liên quan đến sử dụng an toàn và tiết kiệm điện năng trong chương trình Vật lí 11 THPT
2.3.1 Phân tích nội dung và cấu trúc của liên quan đến sử dụng an toàn và tiết kiệm điện năng trong chương trình Vật lí 11 THPT
TT Bài / Chủ đề Yêu cầu đạt được Thời lượng Hình thức tổ chức
Phát biểu được định nghĩa và viết biểu thức cường độ dòng điện
Hình thức: trên lớp, học sinh làm việc theo nhóm, tại nhà
2 Điện năng, công suất điện
Viết được các công thức tính công và công suất của dòng điện và của nguồn điện
Nêu được định luật Junlenxo Công suất toả nhiệt trên điện trở
Hình thức: trên lớp, học sinh làm việc theo nhóm, tại nhà
3 Định luật ôm đối với toàn mạch
Nêu được quan hệ suất điện động của nguồn và tổng độ giảm thế trong và ngoài của nguồn Nêu được hiện tưởng đoạn mạch
Tính hiệu suất của nguồn
Hình thức: trên lớp, học sinh làm việc theo nhóm, tại nhà
Bài 2: An toàn lao động trong giáo dục nghề dân dụng
Trình bày được các quy tắc an toàn trong giáo dục điện dây dụng
1 tiết Hình thức: trên lớp, học sinh làm việc theo nhóm, tại nhà
2.3.2 Dạy học trải nghiệm sáng tạo về “Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện ”
Bước 1: Xác định nhu cầu tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện năng là vấn đề quan trọng trong đời sống sinh hoạt và trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa Để đạt được mục tiêu này, cần có những nghiên cứu và tìm tòi nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng điện và đảm bảo an toàn cho người dùng.
Hoạt động trải nghiệm không chỉ giúp khắc sâu kiến thức mà còn cho phép áp dụng kiến thức vào việc giải quyết các vấn đề thực tiễn, đồng thời định hướng nghề nghiệp cho người học.
Bước 2: Đặt tên cho hình thức
Hình thức 1: Hoạt động trải nghiệm thực tế
Hình thức 2: Hoạt động ngoại khoá
Bước 3: Xác định mục tiêu của các hình thức
Hoạt động trải nghiệm thực tế
- Tìm hiểu như thế nào là sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- Nêu các biện pháp sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- Tìm hiểu công suất tiêu thụ điện của các thiết bị thường dùng
- Biết cách lựa chọn các thiết bị điện an toàn và tiết kiệm điện
- Vận dụng công thức Vật Lí để tính được điện năng tiêu thụ và tiền điện của gia đình mình
- Thiết kế sơ đồ và mô hình mạng điện an toàn
- Làm poster tuyên truyền về sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
Nâng cao nhận thức và ý thức của học sinh về việc sử dụng điện an toàn và tiết kiệm là rất quan trọng, đặc biệt trong thời gian dịch bệnh khi các em phải học online tại nhà Việc giáo dục học sinh về cách tiết kiệm điện không chỉ giúp giảm chi phí sinh hoạt cho gia đình mà còn góp phần bảo vệ môi trường.
Tạo ra một sân chơi bổ ích và lành mạnh giúp học sinh nâng cao khả năng sáng tạo trong việc sử dụng điện năng an toàn và tiết kiệm, không chỉ trong trường học mà còn tại gia đình.
Mỗi học sinh sẽ trở thành những tuyên truyền viên tích cực về việc sử dụng điện năng an toàn và tiết kiệm trong gia đình và cộng đồng, dựa trên kiến thức từ hội thi.
Bước 4: Xác định nội dung, phương pháp, phương tiện, hình thức của hoạt động
Hình thức 1: Hoạt động trải nghiệm thực tế
Nhóm 1: Nghiên cứu về an toàn điện
Nhóm 2: An toàn điện trong gia đình
Nhóm 3: Tham quan các siêu thị (cửa hàng) điện máy, các nơi sửa chữa điện dân dụng trên địa bàn
Nhóm 4: Nguyên tắc sử dụng tiết kiệm điện
-Nhiệm vụ chung của các nhóm sau khi kết thúc tiết báo cáo:
+ Tìm hiểu một số ngành mà các trường đại học có tuyển sinh liên quan đến nghề điện
+ Tham khảo các nguồn thông tin ( internet, thông tin tuyển sinh….) tìm hiểu các ngành nghề liên quan đến điện
+ Tìm hiểu về các trường cao đẳng, đại học, trung cấp nghề
+ Tìm hiểu về các hình thức tuyển sinh và cơ hội việc làm
- Hình thức : sân khấu hoá, quay video hoặc thuyết trình, tham quan
- Phương tiện : Máy tính, máy chiếu, dụng cụ sơ cứu, dụng cụ an toàn điện
Hình thức 2: Hoạt động ngoại khoá
Hoạt động ngoại khoá diễn ra dưới hình thức hội thi giữa 3 hoặc 4 đội, mỗi đội gồm ít nhất 5 thành viên Trong từng phần thi, có thể mời thêm học sinh từ khối hoặc lớp của các đội tham gia tùy theo yêu cầu.
- Các đội sẽ thực hiện 3 phần thi gồm:
+ Phần 1 : Màn chào hỏi Các đội thi thể hiện màn chào hỏi của mình để truyền tải được thông điệp mong muốn
+ Phần 3 : Phần thi năng khiếu với thông điệp sử dụng sử dụng an toàn, tiết kiệm và hiệu quả điện năng, hoạt động tuyên truyền
Phân công nhiệm vụ cụ thể như sau:
- Thiết kế các hoạt động: GV 1 và GV 2 cùng phối hợp thiết kế và lên kế hoạch tổ chức
- Giáo viên 1 phụ trách thực nghiệm hình thức 1: Hoạt động trải nghiệm thực tế
Hoạt động 1: Giáo viên làm việc với học sinh trên lớp, ôn tập kiến thức, phân công học sinh, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm
Hoạt động 2: Trải nghiệm thực tiễn, xây dựng báo cáo
Hoạt động 3: Báo cáo kết quả trên lớp
Hoạt động 4: Giáo viên tổng kết hoạt động
- Giáo viên 2 tham gia phụ trách thực nghiệm hình thức 2: Hoạt động ngoại khoá
+ Lên kịch bản, phân công các đội chơi, tham gia tổ chức chương trình
+ Các đội sẽ thực hiện 3 phần thi gồm:
Phần 1 : Màn chào hỏi Các đội thi thể hiện màn chào hỏi của mình để truyền tải được thông điệp mong muốn
Phần 3 : Phần thi năng khiếu với thông điệp sử dụng sử dụng an toàn, tiết kiệm và hiệu quả điện năng, hoạt động tuyên truyền
Bước 6: Thiết kế hoạt động trải nghiệm
Bước 7: Kiểm tra, điều chỉnh và hoàn thiện chương trình hoạt động
2.3.3 Triển khai các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong dạy học về sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
Hình thức 1: Hoạt động trải nghiệm thực tế
TÊN HOẠT ĐỘNG: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
1 Nghiên cứu kiến thức liên quan
Bài 7: Dòng điện không đổi
Bài 8: Điện năng Công suất điện
Bai 9: Định luật ôm đối với toàn mạch
Nghề điện: An toàn điện
- Tìm hiểu về công suất tiêu thụ điện năng của một số dụng cụ thường dùng trong các gia đình
- Tham quan các siêu thị điện máy, tìm hiểu công suất, điện năng tiêu thụ của các thiết bị
Trong bối cảnh dịch bệnh, việc sử dụng an toàn và tiết kiệm điện năng trong gia đình, đặc biệt là các thiết bị phục vụ cho học sinh học online, trở nên vô cùng quan trọng Để đảm bảo hiệu quả học tập mà vẫn giảm thiểu chi phí điện, cần áp dụng các biện pháp như tắt thiết bị khi không sử dụng, lựa chọn sản phẩm tiết kiệm điện và sử dụng công nghệ thông minh để điều chỉnh thời gian hoạt động của các thiết bị Việc này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn hỗ trợ gia đình trong việc quản lý chi tiêu hiệu quả hơn.
- Có kĩ năng lựa chọn các dụng cụ điện sử dụng trong gia đình
- Tuyên truyền các sự dụng an toàn và tiết kiệm điện cho những người xung quanh
3 Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo
- Năng lực giao tiếp và hợp tác nhóm, năng lực thuyết trình
4 Kế hoạch tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Nội dung chính Thời lượng
- Ôn lại kiến thức nền
- Phổ biến cho học sinh hình thức trải nghiệm sáng tạo
- Phổ biến kế hoạch hoạt động
- Giao nhiệm vụ cho các nhóm
Hoàn thành nhiệm vụ được giao 1 tuần ở nhà
Các nhóm hoàn thành các phiếu đánh giá 1 ngày ở nhà
Báo cáo kết quả đạt được 1 tiết ở lớp
Hoàn thiện kiến thức và thực hiện kiểm tra đánh giá kết quả đạt được
Tên bài An toàn và tiết kiệm điện
Số nhóm Mỗi lớp 4 nhóm
Không gian Ở nhà và phòng học, địa điểm gồm các siêu thị máy, các nơi sửa chữa điện
- Xây dựng kế hoạch, xây dựng phiếu điều tra, phiếu đánh giá, bảng đánh giá b Học sinh:
- Các văn phòng phẩm, vật liệu cần thiết để thực hiện sản phẩm
- Máy tính, máy quay phim, máy ảnh
Giai đoạn 1: Giới thiệu hoạt động và hướng dẫn học sinh thực hiện hoạt động
Sau khi kết thúc giai đoạn này, học sinh sẽ hiểu rõ về trải nghiệm và trải nghiệm sáng tạo, cũng như các hình thức trải nghiệm khác nhau Họ sẽ hoàn thành nhiệm vụ được giao và lập kế hoạch thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả.
+ Hình thức có tính khám phá : tham quan, thực địa, dã ngoại, cắm trại…
Các hình thức triển khai bao gồm dự án, nghiên cứu khoa học, hội thảo và câu lạc bộ, trong khi đó, các hội thi và cuộc thi có thể là thi viết, thi vẽ, thuyết trình hoặc tạo clip.
+ Hình thức trình diễn : diễn đàn, giao lưu, sân khấu hoá…
- Giúp học sinh nhắc lại các kiến thức cần chuẩn bị cho chủ đề:
+ Công và công suất, điện năng tiêu thụ
+ An toàn và tiết kiệm điện
II Tiến trình dạy học
1 Khởi động – Kết nối chủ đề ( 1 tiết trên lớp )
Kiểm tra bài cũ của học sinh:
Yêu cầu : Kết nối điện thoại, học sinh tham gia trò chơi quizziz theo đường link sau:
Học sinh hãy nhấn vào đường link dưới đây để đăng ký tên của mình và bắt đầu chơi trò chơi: https://quizizz.com/admin/quiz/624afd2cb0c6ef001daef948.
Giáo viên ghi lại và sử dụng kết quả học tập của học sinh để tính điểm thường xuyên Vấn đề đặt ra là làm thế nào để sử dụng điện một cách an toàn và tiết kiệm.
+ Điện năng tiêu thụ: A = UIt
+ Định luật Jun-len-xơ : 𝒬 = 𝐼 2 𝑅𝑡
+ Hiện tượng đoản mạch, tác dụng của cầu chì để đảm bảo an toàn điện
+ Giải thích và thực hiện được các biện pháp thông thường để sử dụng an toàn và sử dụng tiết kiệm điện
3 Nhiệm vụ học tập cho các nhóm
Nhóm 1: Nghiên cứu về an toàn điện
- Tìm hiểu và thống kê các vụ cháy nổ do điện trong những năm gần đây trên địa bàn
- Trình bày các nguyên nhân gây nên sự cố về điện
- Tìm hiểu các biện pháp an toàn khi sử dụng điện trong gia đình, nhà trường, các cơ sở kinh doanh
- Thiết kế và làm mô hình hình mạch điện một phòng trong nhà có sử dụng thiết bị an toàn
Nhóm 2: An toàn điện trong gia đình
- Cách phòng và xử lý cháy nổ do bị chập điện an toàn và hiệu quả
- Tìm hiểu cách sơ cứu, xử lý khi có tai nạn điện xảy ra
- Thiết kế sơ đồ và làm mô hình mạch điện an toàn trong nhà
Nhóm 3: Tham quan các siêu thị (cửa hàng) điện máy, các nơi sửa chữa điện dân dụng trên địa bàn
- Tìm hiểu về tên, hãng và công suất các thiết bị điện thường dùng trong gia đình
Khi so sánh công suất, tuổi thọ và giá cả của các thiết bị chiếu sáng gia đình, có thể nhận thấy rằng đèn LED vượt trội hơn cả về hiệu suất năng lượng và tuổi thọ, với khả năng sử dụng lên đến 25.000 giờ Trong khi đó, đèn compact có tuổi thọ khoảng 10.000 giờ và tiêu thụ ít năng lượng hơn so với đèn sợi đốt, nhưng vẫn không bằng đèn LED Đèn sợi đốt, mặc dù có giá thành thấp nhất, nhưng lại tiêu tốn nhiều điện năng và có tuổi thọ chỉ khoảng 1.000 giờ Như vậy, nếu xét về hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường, đèn LED là lựa chọn tối ưu cho gia đình.
- Tìm hiểu cách sử dụng tiết kiệm điện các thiết bị thông dụng trong gia đình
- Sử dụng công thức Vật Lí để tính tiền điện phải trả hàng tháng của các dụng cụ điện thường dùng trong gia đình
- Làm poster tuyên truyền về tiết kiệm điện
Nhóm 4: Nguyên tắc sử dụng tiết kiệm điện
- Tìm hiểu các biện pháp tiết kiệm điện đã được sử dụng trong gia đình, nhà trường và
20 các cơ sở sản xuất, kinh doanh
- Nêu các biện pháp tiết kiệm điện
- Sử dụng công thức Vật Lí để để giải quyết bài toán thực tế từ đó biết cách lựa chọn các thiết bị tiết kiệm điện
- Làm poster tuyên truyền về tiết kiệm điện
Nhiệm vụ chung của các nhóm sau khi kết thúc tiết báo cáo
- Tìm hiểu một số ngành mà các trường đại học có tuyển sinh liên quan đến nghề điện
- Tham khảo các nguồn thông tin ( internet, thông tin tuyển sinh….) tìm hiểu các ngành nghề liên quan đến điện
- Tìm hiểu về các hình thức tuyển sinh và cơ hội việc làm
- Các nhóm trao đổi, thảo luận, tìm kiếm thông tin, trải nghiệm thực tế để hoàn thành nhiệm vụ trong vòng 1 tuần
- Nghiêm túc, trách nhiệm, hợp tác, trung thực trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, GV đánh giá quá trình của các nhóm
- Nạp báo cáo của nhóm về cho GV phụ trách trước tiết học 2 ngày (qua Facebook, zalo, gmail, zoom….)
- Mỗi nhóm có thời gian thực hiện báo cáo trong vòng 10 phút
4 Phiếu hướng dẫn hoạt động trải nghiệm
GV cung cấp hướng dẫn sử dụng phiếu phân công công việc, phiếu đánh giá và bảng tiêu chí đánh giá cho các nhóm Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, HS cần hoàn thiện và nộp lại cho GV.
- Học sinh nhận nhiệm vụ và hoàn thành nhiệm vụ theo nhóm
Giai đoạn 2: Tiến trình hoạt động: thực hiện các nhiệm vụ theo kế hoạch hoạt động đã lập Dự kiến sản phẩm
HS thực hiện nhiệm vụ tại lớp và ở nhà trong vòng một tuần, sau đó báo cáo tiến trình làm việc với giáo viên Học sinh có thể trao đổi với giáo viên qua các nền tảng như Zalo, Facebook và điện thoại, kèm theo một số hình ảnh minh họa trong phần phụ lục.
Nhóm 1: Nghiên cứu về an toàn điện
- Học sinh trả lời được các nội dung trong phiếu học tập của nhóm
- Học sinh vẽ sơ đồ mạch điện trong nhà (Nhà gồm 2 phòng : phòng khách, bếp)
- Dụng cụ: 1 Bảng nhựa ( giá đỡ) ( 80 x 100 cm)
2 3 Aptomat( dành cho mạch phân nhánh, mạch chính)
- Dựa vào sơ đồ mạch điện đã vẽ và tiến hành lắp đặt
- Tiến hành lắp đặt dưới sự giám sát của giáo viên
Hình thức: Học sinh có thể quay video, phỏng vấn, báo cáo bằng Powerpoint, mô hình thiết kế
Nhóm 2: An toàn điện trong gia đình
- Học sinh trả lời được các nội dung trong phiếu học tập của nhóm
- Thiết kế sơ đồ mạch điện trong 1 phòng khách
Dụng cụ: 1 Bảng nhựa ( giá đỡ) ( 80 x 100 cm)
2 2 Aptomat ( dành cho mạch phân nhánh, mạch chính)
- Dựa vào sơ đồ mạch điện đã vẽ và tiến hành lắp đặt
- Tiến hành lắp đặt dưới sự giám sát của giáo viên
Hình thức: Học sinh có thể quay video, phỏng vấn, báo cáo bằng Powerpoint, mô hình thiết kế
Nhóm 3: Tham quan các siêu thị (cửa hàng) điện máy, các nơi sửa chữa điện dân dụng trên địa bàn
Tìm hiểu các loại đồ điện thường dùng trong gia đình công suất và điện năng tiêu thụ
TT Tên đồ dùng điện
Một số hư hỏng thường gặp
Thời gian sử dụng trong ngày
Tiêu thụ điện năng trong ngày ( lấy công suất trung bình) (W)
Tiền điện phải trả trong 1 ngày ( giá lẻ 1670 đồng/kW)
So sánh ba loại bóng đèn cùng cường độ sáng
Tên Công suất Tuổi thọ Giá cả Đèn sợi đốt Đèn compact Đèn Led
-Từ đó rút ra kết luận là loại đèn nào tiết kiệm điện nhất
- Hình thức: Học sinh có thể quay video quá trình trải nghiệm, phỏng vấn, báo cáo bằng Powerpoint, làm poster tuyên truyền
Nhóm 4: Nghiên cứu về sử dụng tiết kiệm điện
Học sinh trả lời được các nội dung trong phiếu học tập của nhóm
Hình thức: Học sinh có thể quay video, phỏng vấn, báo cáo bằng Powerpoint, làm poster tuyên truyền
Nhiệm vụ chung của các nhóm
Tìm hiểu về các trường, các ngành, tên ngành và cơ hội việc làm
TT Tên trường Mã ngành
Tên ngành Khối thi Cơ hội việc làm
Hình thức: Học sinh có thể tìm hiểu từ các nguồn khác nhau, báo cáo bằng Powerpoint
GIAI ĐOẠN 3: BÁO CÁO KẾT QUẢ ( 1 TIẾT )
Sau khi hoàn thành giai đoạn này, học sinh đã ghi chép lại nội dung từ các nhóm trình bày, từ đó rút ra kinh nghiệm nhằm hoàn thiện kiến thức cần thiết.
- Tiếp tục tìm hiểu và trau dồi kiến thức liên quan đến an toàn và tiết kiệm điện
- Học sinh rèn luyện kĩ năng thuyết trình và làm việc nhóm
II Tiến trình dạy học
- Các nhóm cử đại diện lên báo kết quả của mình đã tìm hiểu
- Các nhóm cho điểm phiếu đánh giá hoạt động nạp lại cho giáo viên (Phiếu đánh giá nằm ở phụ lục)
Học sinh : Tiến hành báo cáo
KẾT QUẢ LÀM VIỆC NHÓM 1
Nội dung bài báo cáo
