1. Trang chủ
  2. » Giáo Dục - Đào Tạo

(LUẬN văn THẠC sĩ) kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong trong tiếng việt 60 22 01002

109 8 0

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề Kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong tiếng việt
Tác giả Phạm Thị Thương
Người hướng dẫn GS. TS. Nguyễn Thiện Giáp
Trường học Đại học Quốc gia Hà Nội
Chuyên ngành Ngôn ngữ học
Thể loại Luận văn thạc sĩ
Năm xuất bản 2014
Thành phố Hà Nội
Định dạng
Số trang 109
Dung lượng 1,36 MB

Cấu trúc

  • 1. Lí do chọn đề tài (0)
  • 2. Mục đích nghiên cứu (9)
  • 3. Nhiệm vụ nghiên cứu (9)
  • 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu (0)
  • 5. Phương pháp nghiên cứu (10)
    • 5.1 Phương pháp miêu tả (10)
    • 5.2 Phương pháp phân tích nghĩa tố (10)
    • 5.3 Phương pháp so sánh đối chiếu (11)
    • 5.4 Thủ pháp thống kê ngôn ngữ học (11)
    • 1.1. Tổng quan các tài liệu nghiên cứu về hành động nói năng (0)
      • 1.1.1 Tiếng Anh (15)
      • 1.1.2 Tiếng Việt (17)
    • 1.2. Khái niệm hành động nói năng (0)
      • 1.2.1. Tiếng Anh (18)
      • 1.2.2 Tiếng Việt (19)
      • 1.2.3 Quan niệm của tác giả luận văn (19)
    • 1.3. Lí thuyết trường nghĩa (19)
      • 1.3.1 Quan niệm thế giới (19)
      • 1.3.2 Quan niệm Việt Nam (23)
        • 1.3.2.1 Đỗ Hữu Châu (23)
        • 1.3.2.2 Nguyễn Thiện Giáp (24)
        • 1.3.3.3 Quan niệm của tác giả luận văn (24)
    • 1.4. Phân tích nghĩa của từ (25)
      • 1.4.1 Cơ cấu nghĩa của từ (25)
      • 1.4.2 Phương pháp phân tích trường nghĩa (26)
        • 1.4.2.1 Phương pháp phân tích nghĩa tố (26)
        • 1.4.2.2 Phương pháp miêu tả (29)
        • 1.4.2.3 Phương pháp so sánh đối chiếu (29)
        • 1.4.2.4 Thủ pháp thống kê ngôn ngữ học (29)
      • 1.4.3 Nhận xét (30)
  • Chương 2: Cấu trúc ngữ nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng Anh 2.1. Nhóm từ Say, speak, tell, talk là một trường nghĩa (13)
    • 2.1.1 Cấu trúc nghĩa từ Say (31)
    • 2.1.2 Cấu trúc nghĩa từ Speak (36)
    • 2.1.3 Cấu trúc nghĩa từ Tell (40)
    • 2.1.4 Cấu trúc nghĩa từ Talk (44)
    • 2.2. Cấu trúc ngữ nghĩa nhóm Say, speak, tell, talk (49)
      • 2.2.1 Nhận xét chung (49)
      • 2.2.2 Giống nhau (50)
      • 2.2.3 Khác nhau (52)
      • 2.2.5 Tiểu kết (61)
  • Chương 3: Các đơn vị từ vựng trong tiếng Việt tương ứng với Say, Tell, Speak, Talk trong tiếng Anh 3.1.Vấn đề so sánh đối chiếu các ngôn ngữ (13)
    • 3.2. Những từ tiếng Việt tương ứng với Say trong tiếng Anh (63)
    • 3.3. Những từ tiếng Việt tương ứng với Tell trong tiếng Anh (64)
    • 3.4. Những từ tiếng Việt tương ứng với Speak trong tiếng Anh (65)
    • 3.5. Những từ tiếng Việt tương ứng với Talk trong tiếng Anh (66)
    • 3.6. So sánh cách dịch của cả nhóm (66)
      • 3.6.1 Giống nhau (66)
        • 3.6.1.1 Say được dịch với nghĩa là “Nói” (0)
        • 3.6.1.2 Tell được dịch với nghĩa là “Nói” (0)
        • 3.6.1.3 Speak được dịch với nghĩa là “Nói” (0)
        • 3.6.1.4 Talk được dịch với nghĩa là “Nói” (0)
      • 3.6.2 Khác nhau (70)
        • 3.6.2.1 Say được dịch tương ứng với 8 từ trong tiếng Việt (71)
        • 3.6.2.2 Tell được dịch tương ứng với 7 từ trong tiếng Việt (74)
        • 3.6.2.3 Talk được dịch tương ứng với 4 từ trong tiếng Việt (78)
        • 3.6.2.4 Say được dịch tương ứng với 2 từ trong tiếng Việt (0)
      • 3.6.3 Tiểu kết (80)
  • TÀI LIỆU THAM KHẢO (88)
  • PHỤ LỤC (91)

Nội dung

Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu của luận văn là phân tích cấu trúc ngữ nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng như Say, tell, talk, speak trong tiếng Anh và các tương đương trong tiếng Việt Nghiên cứu này nhằm xác định quy tắc ngữ nghĩa, so sánh sự tương đồng và khác biệt giữa các từ trong nhóm đồng nghĩa, từ đó giúp người học làm phong phú vốn từ vựng và nâng cao khả năng sử dụng các từ ngữ chỉ nói năng trong những tình huống giao tiếp thực tế.

Bài viết này tập trung vào việc nghiên cứu cấu trúc nghĩa (trục dọc) của bốn từ thuộc nhóm chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh Thông qua việc phân tích các định nghĩa từ điển, bài viết sẽ xác định nghĩa gốc, hiện tượng chuyển nghĩa và khám phá mối liên hệ ngữ nghĩa giữa các nghĩa trong cùng một cấu trúc nghĩa của từ.

Luận văn này không chỉ nhằm phát hiện mà còn mô tả các nghĩa của từng từ thông qua việc phân tích các yếu tố kết hợp liên quan.

Nhiệm vụ nghiên cứu

Xác lập một số cơ sở lí thuyết làm tiền đề cho công việc khảo sát, nghiên cứu

TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com

Tập hợp, thống kê tư liệu dựa vào tác phẩm “20 truyện ngắn song ngữ Anh

Bài viết "Việt" do Nguyễn Thị Ái Nguyệt - Cát Tiên biên dịch, được xuất bản bởi NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh năm 2012, nghiên cứu các ngữ cảnh sử dụng các động từ speak, tell, say, talk Tác giả tiến hành đối chiếu với bản dịch tiếng Việt nhằm xác định các đơn vị tương ứng chỉ hành động nói năng trong tiếng Việt.

4 ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những từ ngữ chỉ hành động nói năng thỏa mãn tiêu chí: A nói X với B

Nghiên cứu này nhằm phân tích cấu trúc ngữ nghĩa của các động từ chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh như "say," "tell," "talk," và "speak," cùng với các tương đương của chúng trong tiếng Việt Mục tiêu là làm rõ sự khác biệt và tương đồng giữa các từ này, đồng thời cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách chúng được sử dụng trong ngữ cảnh giao tiếp Việc hiểu rõ ngữ nghĩa và cách sử dụng của các động từ này sẽ hỗ trợ việc học tiếng Anh và giao tiếp hiệu quả hơn.

Phạm vi tư liệu được khảo sát là Từ điển Anh - Anh: Oxford Advanced

Learner's Dictionary by Albert Sydney Hornby, Anthony Paul Cowie, J Windsor Lewis; Bản dịch: Tác phẩm “20 truyện ngắn chọn lọc Anh – Việt” do Nguyễn

Thị Ái Nguyệt - Cát Tiên biên dịch, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh,

Luận văn sử dụng tổng thể các phương pháp và thủ pháp nghiên cứu sau:

Trong chương 2 của luận văn, chúng tôi áp dụng phương pháp miêu tả để phân tích và chiết xuất cấu trúc ngữ nghĩa của các từ chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh, bao gồm Say, speak, tell, talk Phương pháp này giúp xác định các nghĩa tố của từng từ, từ đó làm nổi bật sự tương đồng và khác biệt giữa chúng, cũng như đặc trưng ngữ nghĩa của cả bốn từ này.

5.2 Phương pháp phân tích nghĩa tố

Phương pháp phân tích nghĩa tố được áp dụng trong chương 2 nhằm chỉ ra sự khác biệt và giống nhau giữa các từ chỉ hành động nói năng trong cùng một nhóm Điều này được thực hiện thông qua việc đối chiếu từng cặp từ và tách các nghĩa tố dựa trên từ điển giải thích tiếng Anh Hơn nữa, phương pháp này còn có nhiều ứng dụng khác trong việc phân tích ngôn ngữ.

TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com

Trong tiếng Anh, có bốn từ chính thuộc nhóm chỉ hành động nói năng: "speak," "talk," "say," và "tell." Mỗi từ mang ý nghĩa và cách sử dụng riêng, nhưng chúng đều liên quan đến việc truyền đạt thông tin "Speak" thường được dùng trong ngữ cảnh trang trọng hơn, trong khi "talk" thường mang tính thân mật và gần gũi "Say" được sử dụng để chỉ việc phát biểu một câu cụ thể, trong khi "tell" thường đi kèm với một đối tượng, nhấn mạnh việc truyền đạt thông tin cho ai đó Việc hiểu rõ mối quan hệ và sự khác biệt giữa các từ này giúp cải thiện khả năng giao tiếp trong tiếng Anh.

Bốn từ "say", "tell", "talk", và "speak" trong tiếng Anh tạo thành một trường nghĩa liên quan đến hành động nói năng Việc phân tích này giúp chúng tôi hệ thống hóa và trình bày đầy đủ các nghĩa của nhóm từ này, đồng thời so sánh với các đơn vị tương ứng trong tiếng Việt Thông tin chi tiết được thể hiện trong bảng ma trận trên trang 53.

5.3 Phương pháp so sánh đối chiếu

Phương pháp nghiên cứu này tập trung vào việc sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính, trong khi tiếng Việt được sử dụng như một công cụ nghiên cứu Qua đó, nghiên cứu nhằm phát hiện các quy luật tương ứng giữa hai ngôn ngữ, cũng như các điểm tương đồng và khác biệt trong việc sử dụng bốn từ chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh và các đơn vị tương ứng trong tiếng Việt Nguồn tư liệu được sử dụng là tác phẩm dịch “20 truyện ngắn chọn lọc Anh – Việt” của Nguyễn.

Thị Ái Nguyệt - Cát Tiên biên dịch, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh,

5.4 Thủ pháp thống kê ngôn ngữ học

Luận văn áp dụng thủ pháp thống kê ngôn ngữ học trong chương 3, dựa trên tư liệu từ tác phẩm dịch “20 truyện ngắn chọn lọc Anh – Việt” của Nguyễn Thị Ái.

Nguyệt - Cát Tiên biên dịch, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2012 đã cung cấp tư liệu quan trọng Dựa trên tài liệu này, chúng tôi tiến hành thống kê tất cả các ngữ cảnh liên quan đến bốn từ "say", "tell", "talk", "speak" trong cấu trúc A nói X với B.

Chúng tôi đã thống kê được 91 ngữ cảnh có xuất hiện 4 từ Say, speak, tell, talk thỏa mãn mô hình A nói X với B Trong đó:

- Có xuất hiện từ speak 4,4% (4 phiếu)

- Có xuất hiện từ say 30,7% (28 phiếu)

- Có xuất hiện từ tell 58,24% (53 phiếu)

- Có xuất hiện từ talk 6,6% (6 phiếu)

Trong tổng số 91 phiếu ngữ cảnh thu thập được, từ "Tell" là từ có tần suất xuất hiện cao nhất với 53 phiếu, chiếm 58,24% tổng số.

TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com

Trong số các từ được khảo sát, "Say" chiếm tần số xuất hiện lớn thứ hai với 28/91 phiếu, tương đương 30,7% Tiếp theo là "Talk" với 6/91 phiếu, chiếm 6,6%, trong khi "Speak" có tần số thấp nhất với 4/91 phiếu, tương đương 4,4%.

Có sự chênh lệch rõ rệt giữa số phiếu ngữ cảnh của bốn từ, với từ "Tell" dẫn đầu với 53 phiếu, trong khi "Talk" và "Speak" chỉ có 6 và 4 phiếu Điều này phản ánh mức độ phổ biến và thực tế sử dụng của các từ này Bên cạnh đó, trong mỗi từ cũng tồn tại sự khác biệt về số lần xuất hiện của các phiếu, cho thấy nghĩa nào trong cấu trúc ngữ nghĩa của từ được sử dụng nhiều nhất Chẳng hạn, từ "Say" có tới 21 phiếu ngữ cảnh.

Trong tác phẩm “20 truyện ngắn chọn lọc Anh – Việt”, từ "say" được dịch với nhiều nghĩa khác nhau, phản ánh tần số xuất hiện của các nghĩa này Cụ thể, "say" có 1 phiếu ngữ cảnh dịch là “chào”, 1 phiếu là “nói thầm”, 2 phiếu là “bảo”, 1 phiếu là “kể”, 1 phiếu là “chửi”, 1 phiếu là “thầm nói” và 1 phiếu là “cho biết” Những con số này không phải ngẫu nhiên, mà cho thấy sự phân bố phổ biến của các nghĩa, từ đó giúp xác định nghĩa gốc và các nghĩa phụ có tần suất xuất hiện cao hơn hay thấp hơn.

“nói” chiếm tới 21 lần trên tổng số 28 phiếu ngữ cảnh Như vậy có thể nói đây là nghĩa tố chủ yếu của từ Say

6 CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN

Cấu trúc của luận văn ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục và Tài liệu tham khảo gồm có 3 chương:

Chương I: Cơ sở lí thuyết chung về hành động nói năng

Trong chương này, luận văn giới thiệu các vấn đề lý thuyết cơ bản liên quan đến phạm vi nghiên cứu, bao gồm lý thuyết trường nghĩa, phương pháp phân tích nghĩa tố, phương pháp so sánh đối chiếu, thủ pháp thống kê ngôn ngữ học và phương pháp miêu tả Đặc biệt, phương pháp phân tích nghĩa tố được nhấn mạnh là rất quan trọng, giúp thiết lập cơ sở và căn cứ cho việc giải quyết các vấn đề nghiên cứu.

TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com

13 thích các nghĩa tố khác nhau của từng từ ngữ một cách thống nhất, chính xác, hợp lí và khoa học

Chương 2: Cấu trúc ngữ nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng Anh

Trong chương này, chúng tôi sử dụng Từ điển giải thích Anh – Anh để phân tích nghĩa tố của bốn từ Speak, tell, talk, say, liên quan đến hành động nói trong tiếng Anh theo mô hình (A nói X với B) Chúng tôi tập trung vào cấu trúc ngữ nghĩa của từng từ trong nhóm và phân tích cấu trúc chung của cả nhóm Say, tell, talk, speak Qua đó, chúng tôi rút ra những nghĩa tố chung và điểm khác biệt về ngữ nghĩa của bốn từ này, từ đó xác định cấu trúc ngữ nghĩa chung cho nhóm từ chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh.

Phương pháp nghiên cứu

Cấu trúc ngữ nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng Anh 2.1 Nhóm từ Say, speak, tell, talk là một trường nghĩa

Các đơn vị từ vựng trong tiếng Việt tương ứng với Say, Tell, Speak, Talk trong tiếng Anh 3.1.Vấn đề so sánh đối chiếu các ngôn ngữ

Ngày đăng: 02/07/2022, 09:52

Nguồn tham khảo

Tài liệu tham khảo Loại Chi tiết
25. Nguyễn Như Ý (Chủ biên) (2001): “Từ điển tiếng Việt thông dụng”, NXB Giáo dục Sách, tạp chí
Tiêu đề: Từ điển tiếng Việt thông dụng
Tác giả: Nguyễn Như Ý (Chủ biên)
Nhà XB: NXB Giáo dục
Năm: 2001
27. Tài liệu trực tuyến http://www.ngonngu.net 28. http://hdl.handle.net/123456789/920 Link
1. Đỗ Hữu Châu - Đỗ Việt Hùng (Tuyển chọn và giới thiệu) (2005): Đỗ Hữu Châu tuyển tập, T1, NXB Giáo dục Khác
2. Mai Ngọc Chừ-Vũ Đức Nghiệu-Hoàng Trọng Phiến (2003): Cơ sở ngôn ngữ học và tiếng Việt, NXB Giáo dục Khác
3. F. de.Saussure (1973): Giáo trình ngôn ngữ học đại cương, NXBKHXH Khác
4. Nguyễn Thiện Giáp (1998): Cơ sở ngôn ngữ học. NXB Khoa học Xã hội Khác
5. Nguyễn Thiện Giáp, Các phương pháp nhiên cứu ngôn ngữ, NXB Giáo dục, 2009 Khác
6. Nguyễn Thiện Giáp (Chủ biên) (1998): Dẫn luận ngôn ngữ học, NXB Giáo dục Khác
7. Nguyễn Thiện Giáp (Chủ biên) (1996): Từ và nhận diện từ tiếng Việt, NXB Giáo dục Khác
8. Nguyễn Thiện Giáp (Chủ biên) (2002): Từ vựng học tiếng Việt, NXB Giáo dục Khác
9. Nguyễn Thiện Giáp (Chủ biên) (2004): Lược sử Việt ngữ học, NXBĐHQGHN Khác
10. Cao Xuân Hạo, Tiếng Việt - sơ thảo ngữ pháp chức năng, Tập I, Nxb KHXH, H., 1991 Khác
11. Đỗ Việt Hùng (2002): ý và nghĩa-hai quan niệm về ngữ nghĩa học. Tạp chí ngôn ngữ số 16 Khác
12. Vũ Đức Nghiệu, Về hiện tượng tương tự của từ vựng tiếng Việt, Tạp chí Ngôn ngữ, số 1, 1990 Khác
13. Hoàng Phê, Phân tích ngữ nghĩa, Tạp chí Ngôn ngữ, số 2, 1975 Khác
14. Hoàng Phê (chủ biên), Từ điển tiếng Việt, Trung tâm từ điển ngôn ngữ 1992 Khác
15. Nguyễn Vân Phổ, Ngữ pháp, ngữ nghĩa vị từ nói năng tiếng Việt, Nxb ĐH Quốc Gia TP.HCM, 2011 Khác
16. Solncev V.M., Về các huyền thoại ngôn ngữ học, Tạp chí Ngôn ngữ, số 1, 1992 Khác
17. Stepanov Ju. S, Những cơ sở của ngôn ngữ học đại cương, Nxb ĐH&THCN, H., 1977 Khác
20. Nguyễn Đức Tồn, Mấy vấn đề lí luận và phương pháp dạy, học từ ngữ tiếng Việt trong nhà trường, H., Nxb ĐHQGĐHN, 2003 Khác

HÌNH ẢNH LIÊN QUAN

Bảng 1: Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Say - (LUẬN văn THẠC sĩ) kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong trong tiếng việt   60 22 01002
Bảng 1 Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Say (Trang 36)
Bảng 2: Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Speak - (LUẬN văn THẠC sĩ) kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong trong tiếng việt   60 22 01002
Bảng 2 Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Speak (Trang 40)
Bảng 3: Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Tell - (LUẬN văn THẠC sĩ) kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong trong tiếng việt   60 22 01002
Bảng 3 Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Tell (Trang 44)
Bảng 4: Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Talk - (LUẬN văn THẠC sĩ) kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong trong tiếng việt   60 22 01002
Bảng 4 Tóm tắt cấu trúc ngữ nghĩa của từ Talk (Trang 48)
Bảng 5: Bảng Ma trận tổng hợp các nghĩa tố của nhóm chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh say, tell, talk, speak - (LUẬN văn THẠC sĩ) kết cấu nghĩa của nhóm từ chỉ hành động nói năng speak, say, tell, talk trong tiếng anh và các đơn vị tương ứng trong trong tiếng việt   60 22 01002
Bảng 5 Bảng Ma trận tổng hợp các nghĩa tố của nhóm chỉ hành động nói năng trong tiếng Anh say, tell, talk, speak (Trang 60)

TÀI LIỆU CÙNG NGƯỜI DÙNG

TÀI LIỆU LIÊN QUAN

w