ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG TRONG CÔNG VIỆC PHÁT TRIEERNHEEJ THỐNG CƠ SỞ DỮ LIỆU ĐẠI LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG LUẬN VĂN THẠC SĨ Công Nghệ Thông Tin Hà Nội- 2007 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG CƠ SỞ DỮ LIỆU ĐẠI LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG Ngành: Công nghệ thong tin Mã số: 1.01.10 Hà Nội- 2007 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com MUC LỤC DANH SÁCH THUẬT NGỮ VÀ CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC HÌNH VẼ MỞ ĐẦU Chương 1.Tổng quan hệ thông tin địa lý 1.1.Giới thiệu chung hệ thông tin địa lý 1.1.1 Định nghĩa 1.1.2 Các thành phần hệ thống GIS 1.1.2.1 Phần cứng 1.1.2.2 Phần mền 1.1.2.3 Dữ liệu 1.1.2.4 Con người 1.1.2.5 Phương pháp 1.1.3 Các chức hệ thống GIS 1.1.3.1 Thu thập liệu 1.1.3.2 Xử lý sơ liệu TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 1.1.3.3 Lưu trữ truy nhập liệu 1.1.3.4 Tìm kiến phân tích khơng gian 1.1.3.5 Biểu thị đồ họa tương tác 1.2 Mô hình liệu khơng gian 1.2.1 Các thành phần trongGIS Vector 1.2.2 Dữ liệu không gian liệu phi không gian 1.3 Cấu trúc liệu không gian 1.3.1 Mơ hình “mì ống” 1.3.2 Mơ hình mạng 1.3.3 Mơ hình tơ pơ 1.4.2 Một số thao tác tìm kiêm phân tích khơng gian 1.4.2.1 Xác định điểm nằm đa giác 1.4.2.2 Giao hai đa giác 1.4.2.3 Cát xém đa giác 1.4.2.4 Tính diện tích đa giác 1.4.2.5 Vùng điện TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 1.4.2.6 Xếp chồng 1.4.3Truy cập liệu không gian 1.4.4 Hiển thị liệu không gian Chương Phát triển phần mền theo hướng đối tượng 2.1 Ngôn ngữ mơ hình hố thống 2.1.1 thiết kế phần mền hướng đối tượng 2.1.2 Ngơn ngữ mơ hình hóa thống 2.2 Quy trình phát triển phần mền 2.2.1 Lịch sử phát triển Rup 2.2.2 Giới thiệu chung Rup 2.2.3 Cấu trúc tính quy trình 2.2.3.1 Lao động 2.2.3.2 Họat động 2.2.3.3 Artifact 2.2.3.4 Luồng công việc 2.2.4 Cấu trúc động quy trình – pha TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 2.2.4.1 Pha khởi đầu 2.2.4.2 Pha sọam thảo 2.2.4.3 Pha xây dựng 2.2.4.4 Pha chuyển giao 2.2.5 Các bước lặp 2.2.6 Các quy tắc 2.2.6.1 Quy tắc mơ hình hóa nghiệp vụ 2.2.6.2 Quy tắc yêu cầu 2.2.6.3 Quy tắc phân tích thiết kế 2.2.6.4 Quy tắc thự thi 2.2.6.5 Quy tắc kiểm tra 2.2.6.6 Quy tắc triển khai 2.2.6.7 Quy tắc cấu hình quản lý thay đổi 2.2.6.8 Quy tắc quản lý dự án 2.2.6.9 Quy tắc môi trường TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Chương PHÁT TRIỂN ỨNG DỤNG GIS HỖ TRỢ QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG 3.1 Phát triển ứng dụng 3.1.1 Pha khởi đầu 3.1.1.1 Mơ tốn 3.1.1.2 Họat động hệ thống 3.1.1.3 Các chức hệ thống 3.1.1.4 Các thuộc tính hệ thống 3.1.1.5 Xác định tác nhân,các UC mô tả UC 3.1.2 Pha chi tiết 3.1.2.1 Giai đọan phân tích 3.1.2.2 Giai đọan thiết kế 3.2 Mơ hình tổ chức lớp liệu 3.2.1 Các lớp liệu 3.2.2 Sơ đồ cấu trúc lớp liệu 3.2.2.1 Ranh gíơi hành TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 3.2.2.2 Địa hình tự nhiên 3.2.2.3 Hiện tượng đất rừng 3.2.2.4 Cơ sở hạ tầng 3.3 Cài đạt thử thách 3.3.1 Giao diện chương trình 3.3.2 Giao diện cho mốt số tầng đồ KẾT LUẬM TÀI LIỆU THAM KHẢO TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com DANH SÁCH THUẬT NGỮ VÀ CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt tiếng Anh DBMS Database Management Systems GIS Geographic Information System ODBMS Object DataBase Management System OODBMS Object Oriented DataBase Management System ORDBMS Object-Relational Database Management System RDBMS Relational Database Management Systems RUP Rational Unified Process SDBMS Spatial Database Management Systems SQL Structured Query Language UC Use Case UML Unified Modeling Language Từ viết tắt tiếng Việt Bộ NN&PTNT Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn CSDL Cơ sở liệu TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 103 Mô tả mục tin mã hiệu FCODE Mã hiển thị đường sông suối (FK) Liên hệ với bảng HIENTHI1.TYP TEN Tên sông, suối CHIEUDAI Chiều dài sông, suối, đo kilomet (km) CHIEURONG DOSAU Chiều rộng sông, suối, đo mét (m) Ðộ sâu trung bình sơng, suối, đo mét (m) Sông hồ Sơ đồ cấu trúc Lớp đồ hoạ: SHO Loại đối tượng: Vùng Tên bảng: SHO.PAT Bảng thuộc tính vùng (PAT) Mục tin Mã mầu-hoạ tiết Ðộ rộng mục tin Tên trường liệu FCODE Tên thay (tên khác) Kiểu liệu C TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 104 Tên sông, hồ 20 TEN C Chiều dài sông, hồ CHIEUDAI F.3 Chiều rộng sông, hồ CHIEURONG F.2 Ðộ sâu trung bình DOSAU F.2 Mô tả mục tin mã hiệu FCODE Mã hiển thị đường bình độ (FK) Liên hệ với bảng HIENTHI1.TYP TEN Tên sông, hồ CHIEUDAI Chiều dài sông, hồ, đo kilomet (km) CHIEURONG Chiều rộng sông, hồ, đo mét (m) DOSAU Ðộ sâu trung bình sơng, hồ, đo mét (m) 3.2.2.3 Hiện trạng đất rừng Sơ đồ cấu trúc TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 105 Lớp đồ hoạ: DR Loại đối tượng: Vùng Tên bảng: DR.PAT Bảng thuộc tính vùng (PAT) Ðộ rộng mục tin Mục tin Tên trường liệu Tên thay (tên khác) Kiểu liệu Mã mầu-hoạ tiết FCODE C Mã đất rừng MA_RUNG N Mô tả mục tin mã hiệu FCODE Mã hiển thị rừng đồ (FK) Liên hệ với bảng HIENTHI2.TYP MA_RUNG Mã loại rừng, xâu ký tự không rỗng Nó lấy giá trị bảng DR.MARUNG Loại bảng: Từ điển mã chuyên ngành Tên bảng: DR.MARUNG TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 106 Bảng từ điển mã chuyên ngành Ðộ rộng mục tin Mục tin Mã rừng Tên trường liệu Tên thay (tên khác) Kiểu liệu MA_RUNG N Loại rừng viết tiếng Anh 250 LOAIRUNG_A C Loại rừng viết tiếng Việt 250 LOAIRUNG C Mô tả mục tin mã hiệu MA_RUNG Mã loại rừng, xâu ký tự không rỗng LOAIRUNG_A Tên loại rừng viết tiếng Anh LOAIRUNG Tên loại rừng viết tiếng Việt 3.2.2.4 Cơ sở hạ tầng Đường giao thông Sơ đồ cấu trúc TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 107 Lớp đồ hoạ: DGT Loại đối tượng: Ðường Tên bảng: DGT.AAT Bảng thuộc tính đường (AAT) Mục tin Ðộ rộng mục tin Tên trường liệu Tên thay (tên khác) Kiểu liệu Mã mầu-hoạ tiết FCODE C Mã đường giao thông 12 MA_DGT C Cấp đường CAP_DGT N Tên đường 30 TEN_DGT C Chiều dài CHIEUDAI F.3 Chiều rộng CHIEURONG F.1 Mô tả mục tin mã hiệu TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 108 FCODE Mã hiển thị đường giao thông đồ (FK) Liên hệ với bảng HIENTHI1.TYP MA_DGT Mã đường giao thơng CAP_DGT Mã cấp đường, có quan hệ với bảng DGT.CAP - bảng chứa mã cấp đường giải cho cấp CHIEUDAI Chiều dài đường, đo kilomét CHIEURONG Chiều rộng trung bình đường, đo mét Loại bảng: Từ điển mã chuyên ngành (chuyên mục) Tên bảng: DGT.CAP Bảng từ điển mã chuyên ngành Ðộ rộng mục tin Tên trường liệu CAP_DGT N Giải thích tiếng Anh ký hiệu 250 GTHICH_A C Giải thích tiếng Việt ký hiệu 250 GTHICH C Mục tin Mã cấp đường Tên thay (tên khác) Kiểu liệu Mô tả mục tin mã hiệu CAP_DGT Mã cấp đường GTHICH_A Giải thích cấp đường tiếng Anh GTHICH Giải thích cấp đường tiếng Việt Loại bảng: Từ điển mã chuyên ngành (chuyên mục) Tên bảng: DGT.MADUONG Bảng từ điển mã chuyên ngành Mục tin Mã đường Ðộ rộng mục tin 12 Tên trường liệu MA_DGT Tên thay (tên khác) Kiểu liệu C TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 109 Tên tiếng Anh ký hiệu 250 TEN_DGT_A C Tên tiếng Việt ký hiệu 250 TEN_DGT C Mô tả mục tin mã hiệu MA_DGT Mã đường TEN_DGT_A Tên đường giao thông tiếng Anh TEN_DGT Tên đường giao thông tiếng Việt Đường sắt Sơ đồ cấu trúc Lớp đồ hoạ: DS Loại đối tượng: Ðường Tên bảng: DS.AAT Bảng thuộc tính đường (AAT) Mục tin Mã mầu-hoạ tiết Ðộ rộng mục tin Tên trường liệu FCODE Tên thay (tên khác) Kiểu liệu C TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 110 Tên đường sắt 20 TEN Chiều dài CHIEUDAI C F.3 Mô tả mục tin mã hiệu FCODE Mã hiển thị đường sắt đồ (FK) Liên hệ với bảng HIENTHI1.TYP TEN Tên đường sắt, viết đầy đủ, không viết tắt CHIEUDAI Chiều dài đường sắt, tính kilơmét (km) Cảng, sân bay Sơ đồ cấu trúc TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 111 Lớp đồ hoạ: CSVT Loại đối tượng: Ðiểm, Vùng Tên bảng: CSVT.PAT Bảng thuộc tính (PAT) Ðộ rộng mục tin Mục tin Tên trường liệu Tên thay (tên khác) Kiểu liệu Mã mầu-hoạ tiết FCODE C Mã sở vận tải 10 MA_CSVT C Mã cấp vận tải CAP C Tên sở vận tải 20 TEN C Mô tả mục tin mã hiệu FCODE Mã hiển thị sở vận tải đồ (FK) Liên hệ với bảng HIENTHI1.TYP bảng HIENTHI2.TYP MA_CSVT Mã đơn vị vận tải (mã sân bay, cảng), xâu ký tự không rỗng, đại diện cho Cơ sở vận tải (PK), có quan hệ với bảng CSVT.KLVC bảng số liệu khối lượng vận tải hàng năm CAP Mã cấp vận tải sở vận tải Nó lấy bảng CSVT.CAP bảng phân cấp vận tải cho sở vận tải TEN Tên sở vận tải (tên sân bay, cảng), viết đầy đủ, không viết tắt Loại bảng: Từ điển mã chuyên ngành (chuyên mục) Tên bảng: CSVT.CAP Mô tả liệu Bảng liệu chứa danh sách mã giải cho cấp vận tải Bảng từ điển mã chuyên ngành TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 112 Ðộ rộng mục tin Tên trường liệu CAP N Giải thích mã tiếng Anh 250 GTHICH_A C Giải thích mã tiếng Việt 250 GTHICH C Mục tin Mã cấp vận tải Tên thay (tên khác) Kiểu liệu Mô tả mục tin mã hiệu CAP Mã cấp vận tải GTHICH_A Giải thích cấp vận tải tiếng Anh GTHICH Giải thích cấp vận tải tiếng Việt Loại bảng: Bảng Dữ liệu Tên bảng: CSVT.KLVT Mô tả liệu: Bảng liệu chứa số liệu khối lượng vận tải đơn vị vận tải, tính theo năm Bảng liệu Mục tin Ðộ rộng mục tin Tên trường liệu Tên thay (tên khác) Kiểu liệu Mã sở vận tải 10 MA_CSVT C Năm NAM N Khối lượng vận tải KHOILUONG N Mô tả mục tin mã hiệu MA_CSVT Mã sở vận tải, đại diện cho sở vận tải Nó có quan hệ nhiều-một với bảng CSVT.PAT (FK) NAM Năm KHOILUONG Khối lượng vận tải sở vận tải năm Tính TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 113 3.3 CÀI ĐẶT THỬ NGHIỆM Để xây dựng chương trình thử nghiệm, sử dụng: Ngôn ngữ lập trình Microsoft Visual Basic 6.0 Thư viện MapObjects2.0 ESRI Ngoài ra, để xử lý liệu đồ, sử dụng: MapInfo Professional Version 7.5 3.3.1 Giao diện chương trình TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 114 3.3.2 Giao diện cho số tầng đồ TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 115 KẾT LUẬN Ở Việt Nam, hệ thống thông tin địa lý nghiên cứu, ứng dụng, phát triển nhiều ngành, nhiều địa phương nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt quản lý môi trường, đất đai Xu hướng phát triển phần mềm hướng đối tượng áp dụng rộng rãi Đó xu tất yếu Luận văn trình bày kiến thức tảng hệ thông tin địa lý phát triển phần mềm hướng đối tượng sau áp dụng để phát triển ứng dụng GIS hỗ trợ quản lý tài nguyên rừng Để vận dụng kiến thức đó, tơi phân tích thiết kế hệ thống theo quy trình RUP, sử dụng UML, xây dựng chương trình thực thao tác đồ việc quản lý tài nguyên rừng đạt số kết sau:  Ứng dụng công nghệ hướng đối tượng phân tích thiết kế hệ thống  Thu thập, xử lý liệu đồ số vùng đất, loại rừng trồng  Thực số thao tác đồ Hướng phát triển đề tài:  Áp dụng triệt để quy trình RUP: thực xây dựng hồn thiện chương trình  Đưa chương trình vào sử dụng thực tế  Tích hợp đồ Web Mặc dù cố gắng suốt trình thực hiện, kết đạt cịn nhiều hạn chế Tơi mong nhận góp ý thầy bạn bè đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện phát triển TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 116 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt [1] Đặng Văn Đức (2001), Hệ thống thông tin địa lý GIS, Nhà xuất Khoa học kỹ thuật [2] Đặng Văn Đức (2002), Phân tích thiết kế hướng đối tượng UML, Nhà xuất Giáo dục [3] Nguyễn Văn Vỵ (2004), Bài giảng phân tích thiết kế hệ thống phần mềm theo hướng đối tượng, Bộ môn công nghệ phần mềm, Đại Học Công Nghệ, ĐHQGHN Tiếng Anh [4] Biplob Kumar Debnath, Spatial join, Department of Electrical and Computer Engineering, University of Minnesota [5] David O‟Sullivan, David UnWin (2002), Geographic Information Analysis, Wiley [6] Escobar, F (1998), Vector Overlay Processes, Sample Theory, The University of Melbourne [7] ESRI, MapObject (2002) [8] Graydy Booch, James Rumbaugh, Ivar Jacobson (1998), The Unified Modeling Language: User guide, Addisn-Wesley [9] Jan Van Sickle (2004), Basic GIS Coordinates, CRC Press [10] John R Herring, Categorizing Binary Topological Relations Between Regions, Lines, and Points in Geographic Databases, Intergraph Corporation [11] Nicholas Chrisman, Exploring Geographic Information System, chapter 3, pp 57-70 [12] Paul A.Longley, Michael F Goodchild, David J.Maquire David W.Rhind (2001), Geographic Information Systems and Science, John Wileys & Sons [13] Peter Burrough, Rachael McDonnell, Principles of GIS, chapter 2, pp.17-35 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 117 [14] Philippe Rigaux, Michel Scholl, and Agnès Voisard (2002), Spatial database: With Application to GIS, Morgan Kaufmann [15] Ralf Hartmut Güting Praktische, An Introduction to Spatial Database Systems, Germany [16] Roger Tomlinson (2003), Thinking About GIS, Addison Esri Press [17] Rumbaugh, J., Blaha M., Premerlani, W., Eddy, F., and Lorensen, W (1991), Object-Oriented Modeling and Design, Prectice Hall, New Jersey [18] Scott W Ambler (2005), A Manager’s Introduction to The Rational Unified Process [19] Shashi Shekhar and Sanjay Chawla (2004), Spatial Databases: A Tour, Prentice Hall [20] Shunji Murai (1998), GIS Work Book, Japan Association of Surveyors (JAS) [21] Star, J & Estes, J (1990), Geographic Information Systems An Introduction, Prentice-Hall, New Jersey, pp 147-148 [22] Stewart Fortheringham, Michael Wegener (2000), Spatial Models And GIS: New and Potential Models, CRC Press [23] UNESCO Training Module on GIS (1999) [24] Website, http://www.esriuk.com/ [25] Website, http://www.itc.nl/ TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com ... NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ HƯỚNG ĐỐI TƯỢNG TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG CƠ SỞ DỮ LIỆU ĐẠI LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG Ngành: Công nghệ thong tin Mã số: 1.01.10 Hà Nội- 2007... ? ?Ứng dụng công nghệ hướng đối tượng việc phát triển hệ thống sở liệu địa lý quản lý tài nguyên rừng? ?? Nội dung đề tài trình bày sau:  Chương 1: Tổng quan hệ thông tin địa lý  Chương 2: Phát triển. .. nguyên rừng vấn đề thực cần thiết Trong nội dung luận văn này, tập trung nghiên cứu công nghệ GIS hướng đối tượng, sau ứng dụng cơng nghệ việc phát triển hệ thống quản lý tài nguyên rừng Đề tài