Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: “Kết hợp phương pháp nghiên cứu học, đóng vai tích hợp liên mơn giảng dạy Phân bón hóa học - Hóa học 11” * Chủ đầu tư sáng kiến: Người viết sáng kiến chủ đầu tư * Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục Đào tạo * Ngày sáng kiến áp dụng lần đầu: 14/11/2020 * Mô tả chất sáng kiến + Thực trạng Khi chưa áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào dạy phân bón hóa học, học viên học thụ động Các em thấy kiến thức học từ học trước phương pháp truyền thống cô dạy, học viên nghe ghi nhận vào thật nhàm chán Để khắc phục thực trạng, đưa sáng kiến: “Kết hợp phương pháp nghiên cứu học, đóng vai tích hợp liên mơn giảng dạy bài: Phân bón hóa học” + Tính sáng kiến Vận dụng phương pháp dạy học tích cực: Phương pháp nghiên cứu, phương pháp đóng vai, phương pháp hoạt động nhóm Tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo, học viên tạo sản phẩm hoạt động nhóm, rèn luyện cho học viên kĩ năng, lực cần thiết Vận dụng số kiến thức liên mơn có liên quan: Môn sinh học, môn công nghệ, môn giáo dục công dân, môn giáo dục môi trường + Nội dung sáng kiến Bước 1: Chuẩn bị Giáo viên chia lớp học thành năm nhóm giao nhiệm vụ cụ thể cho nhóm Nhóm đóng vai chuyên gia nơng học phụ trách phần khái niệm phân bón hố học: Yêu cầu nêu trồng cần loại nguyên tố dinh dưỡng nào? Vai trò loại ngun tố? Phân bón hóa học gì? u cầu có nội dung hình ảnh minh họa Nhóm đóng vai chuyên gia hóa học phụ trách phần phân đạm: Yêu cầu nêu phân đạm cung cấp nguyên tố dinh dưỡng cho trồng? Tác dụng phân đạm? Các loại phân đạm? Tác dụng loại đạm? u cầu có nội dung hình ảnh minh họa Nhóm đóng vai chuyên gia hóa học phụ trách phần phân lân: Yêu cầu nêu phân lân cung cấp nguyên tố dinh dưỡng cho trồng? Tác dụng phân lân? Cách sản xuất supe photphat đơn supe photphat kép? Nhóm đóng vai chuyên gia hóa học phụ trách phần phân kali: Yêu cầu nêu phân kali cung cấp cho nguyên tố gì? Dưới dạng ion nào? Độ dinh dưỡng phân kali đánh nào? Nhóm đóng vai chun gia phân tích phụ trách phần loại phân bón hóa học khác (phân hỗn hợp, phân phức hợp phân vi lượng): Yêu cầu nêu khái niệm, tác dụng, thành phần, cách dùng loại phân hỗn hợp, phân phức hợp phân vi lượng? Lưu ý cách sử dụng phân bón hóa học khơng cách? Bước 2: Tiến trình a Hoạt động giáo viên Giáo viên đóng vai người dẫn chương trình tổ chức hội thảo phân bón hóa học đến hội nông dân Giáo viên chuẩn bị số hình ảnh Power Point cho hội thảo Sau phần giáo viên nhận xét ngắn gọn trước qua phần khác Để tiết học thành công, giáo viên cần chuẩn bị số mẫu phân bón hóa học, cốc nước để thử độ tan loại phân Tùy vào lượng kiến thức mà giáo viên phân bố thời gian cho nhóm cách hợp lí Giáo viên MC dẫn dắt vào sau: Cây trồng muốn sinh trưởng phát triển tốt, ngồi điều kiện nguồn nước ánh sáng cần cung cấp thêm phân bón hố học cho Vậy phân bón hố học nơng nghiệp ln sử dụng Đó lí tổ chức hội thảo chuyên gia với bà phân bón hố học lớp 11 b Hoạt động học viên Các học viên đóng vai chun gia đại diện cho nhóm lên trình bày theo phân cơng Các chun gia mời bạn khác đóng vai trị trợ lý lên tiến hành làm số thí nghiệm Các chuyên gia học viên yêu cầu bạn nhóm khác đóng vai trị bác nơng dân đặt câu hỏi cho phần nội dung phụ trách Yêu cầu câu hỏi phải nội dung phần tìm hiểu Một số câu hỏi đặt cho nhóm  Câu hỏi dành cho nhóm 1: Câu 1: Xin chuyên gia cho biết phải bón phân hóa học cho cây? Câu 2: Cây trồng cần nguyên tố dinh dưỡng thưa chuyên gia? Câu 3: Phân bón hóa học thưa chun gia?  Câu hỏi dành cho nhóm 2: Câu 1: Xin chuyên gia cho biết phân đạm thích hợp cho loại đất nào? Câu 2: Chuyên gia cho biết tưới nước tiểu cho trồng, xanh tốt? Câu 3: Thưa chuyên gia hướng dẫn cách bảo quản phân ure lâu?  Câu hỏi dành cho nhóm 3: Câu 1: Phân lân khó tan nước hấp thụ thưa chuyên gia? Câu 2: Nếu thiếu phân lân có hại thưa chun gia? Câu 3: Phân lân thích hợp với loại đất thưa chuyên gia?  Câu hỏi dành cho nhóm 4: Câu 1: Chuyên gia cho biết Kali có vai trị với phát triển trồng? Câu 2: Cây bị sâu bệnh nơi hạn hán, rét đậm nên bón phân thưa chuyên gia? Câu 3: Chuyên gia giải thích bón tro bếp cho trồng làm trồng phát triển tốt?  Câu hỏi dành cho nhóm 5: Câu 1: Phân vi lượng sử dụng thưa chuyên gia? Câu 2: Khi bón phân ta cần ý đến thưa chun gia? Câu 3: Bón phân hóa học q nhiều ảnh hưởng ảnh hưởng đến môi trường sức khỏe người thưa chuyên gia? Nếu câu hỏi chuyên gia không trả lời thành viên nhóm bổ sung Giáo viên với vai trị người dẫn chương trình hỗ trợ em sau em hoàn thành phần đóng vai c Phần đánh giá giáo viên Sau phần giáo viên đánh giá sơ cô đọng lại phần kiến thức mà chuyên gia học viên trình bày Đánh giá kĩ mặt: - Đánh giá cách đặt câu hỏi, số lượng, chất lượng câu hỏi, cách đóng vai chuyên gia, cách em trình bày 5 - Đánh giá trình chuẩn bị nhóm - Đánh giá phần nội dung em tìm hiểu cung cấp Nếu phần chưa rõ cần làm rõ giáo viên đặt câu hỏi lại cho chuyên gia học viên nhóm để làm rõ vấn đề - Sau đó, yêu cầu đại diện nhóm có phần nhận xét nhóm, giáo viên đánh giá chấm điểm khích lệ cho em, động viên em cố gắng Nhóm làm tốt tun dương, nhóm làm chưa tốt phần phê bình phần cịn phần tốt tuyên dương + Về khả áp dụng sáng kiến “ Kết hợp phương pháp nghiên cứu học, đóng vai, liên mơn giảng dạy phân bón hóa học lớp 11 ” áp dụng lớp 11( Trung tâm GDNN – GDTX Bình Long ) lớp 11A,11B ( Trường trung cấp nơng lâm Bình Dương) giảng dạy đem lại kết sau: Lớp 11A em có chút kiến thức bên chuyên nghành trồng trọt nên hoạt động tốt, em mạnh dạn, tự tin, nội dung kiến thức đầy đủ Lớp 11 Trung tâm cịn gặp khó khăn, nhóm có nhóm hoạt động hiệu quả, nhóm tương đối Lớp 11B lớp thực sau, rút kinh nghiệm thực lớp 11 trung tâm, phần giao việc hướng dẫn thực giáo viên yêu cầu nhóm nội dung cụ thể hơn, trình học viên chuẩn bị nhà giáo viên chủ động liên lạc với em để xem trình chuẩn bị nhóm hỗ trợ kịp thời Kết thực lớp 11B tốt 11A lớp 11B em chủ yếu học bên nghề chuyên nghành kế tốn Qua tơi nhận thấy sáng kiến hồn tồn áp dụng rộng rãi học viên lớp 11 trung tâm trường trung cấp, cao đẳng khác, tùy đối tượng học viên giáo viên có điều chỉnh yêu cầu hướng dẫn phù hợp để học viên thực * Những thơng tin cần bảo mật: Không * Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến + Giáo viên: - Sau kết thúc Axit photphoric muối photphat tiết trước, giáo viên dặn lớp chuẩn bị trước mới, yêu cầu em tìm hiểu thêm nội dung liên quan đến phân bón hóa học để đặt câu hỏi chất vấn - Chia lớp thành năm nhóm, đảm bảo lực học đồng nhóm Phân cơng nhiệm vụ cho nhóm - Chuẩn số mẫu phân bón hóa học tiến hành làm thí nghiệm + Học viên: - Chuẩn bị nhà, dựa theo nội dung sách giáo khoa Nghiên cứu kĩ nội dung nhóm cần trình bày - Tìm hiểu thêm nội dung liên quan đến tinh bột để đặt câu hỏi chất vấn nhóm khác - Chuẩn bị mẫu phân bón hóa học * Đánh giá lợi ích thu dự kiến thu áp dụng sáng kiến theo ý kiến tác giả Sau thực thấy kết sau: Các nhóm hồn thành cơng việc Tuy nhiên mức độ thành cơng nhóm khác nhau, sản phẩm em làm chưa hồn hảo Nhưng qua em rút nhiều kinh nghiệm cho Một số lợi ích sau: - Nâng cao lực nghiên cứu học viên Khi đọc tài liệu em biết cần đặt câu hỏi để tìm hiểu thông tin tốt - Nâng cao lực trình bày, phát huy khả sáng tạo cách trình bày Trong q trình trình bày, làm việc nhóm em tự tin rèn luyện kĩ hợp tác em nhóm - Thơng qua việc đóng vai em hứng thú nhiệm vụ học tập, phát huy khả đặc biệt thân - Đặt nhiệm vụ cho học viên phải làm việc, làm quen với tính tự lập 7 - Học viên có nhiều hội để phát biểu ý kiến, trao đổi, lắng nghe ý kiến nhau, tạo điều kiện cho học viên nhút nhát, học viên có lực học yếu tham gia vào việc học - Phát huy kĩ giao tiếp, làm việc nhóm, thuyết trình trước đám đơng, biết thỏa hiệp, giúp đỡ lẫn nhau, tạo mối quan hệ tốt đẹp em học viên - Rèn luyện lực tư cho học viên Chẳng hạn, đặt câu hỏi em phải tự suy nghĩ câu trả lời - Rèn luyện khả tự học học viên, đặt việc tự học học viên lên hàng đầu, tạo thói quen học tập lâu dài cho học viên - Học viên nâng cao kỹ thực hành, quan sát - Giáo viên có hội để học hỏi phát triển nhằm nâng cao lực chuyên môn, nghiệp vụ Tôi nhận thấy việc áp dụng sáng kiến môn học cần thiết có hiệu việc làm tăng hứng thú cho học viên, khiến học viên yêu thích mơn học để mơn Hóa học khơng phải môn khô khan học viên 8 MỘT SỐ KẾT QUẢ CỦA CÁC CHUYÊN GIA CÁC NHÓM BÁO CÁO Kết chun gia nơng học nhóm báo cáo Bảng 4: Vai trò số nguyên tố dinh dưỡng khoáng thiết yếu trồng _ SGK Sinh Học 11 9 Biểu cà chua thiếu dinh dưỡng Kết chuyên gia hóa học nhóm báo cáo phân đạm - Nguyên tố dinh dưỡng: Nitơ - Dạng ion đồng hoá: ion NO3- NH4+ - Tác dụng: Tăng cường trình sinh trưởng trồng Tỉ lệ protêin thực vật tăng Cây phát triển mạnh, tăng sản lượng, củ có nhiều dinh dưỡng Phân đạm có tác dụng lớn trồng thực vật, đặc biệt lấy rau - Độ dinh dưỡng: đánh giá thơng q % Nitơ có phân - Để phân loại phân đạm ta dựa vào thành phần hoá học: phân đạm amoni, phân đạm nitrat, phân đạm, urê Một số hình ảnh phân đạm 10 Phân đạm Amoni Nitrat Ion mà Thành phần trồng hấp Tính chất Điều chế thụ Muối amoni NH4Cl, (NH4)2SO4, NH4NO3 Muối nitrat NaNO3, Ca(NO3)2 , Tan NH4+, NO3- tốt nước, dễ chảy rửa Tan NO3- tốt nước, dễ chảy rửa Cho amoniac tác dụng với axit tương ứng Muối cacbonat MCO3 tác dụng với HNO3 Chất rắn màu trắng, Urê (NH2)2CO NH4+ tan nước tốt Cho CO2 tác dụng với NH3 180-2000C áp Hàm lượng N suất 200 atm cao Kết chuyên gia hóa học nhóm báo cáo phân lân - Nguyên tố dinh dưỡng: photpho - Dạng ion: ion photphat (PO43-) - Tác dụng: thời kì sinh trưởng, thúc đẩy q trình sinh hóa, trao đổi chất lượng thực vật Được bón phân lân giúp cành xum xuê, hạt chắc, củ to - Độ dinh dưỡng phân lân đánh giá hàm lượng % P 2O5 tương ứng với lượng photpho có thành phần 11 - Phân lân gồm: supephotphat phân lân nung chảy Ion Loại phân Thành phần trồng Phương pháp điều chế đồng hoá Supephotphat Ca(H2PO4)2 đơn CaSO4 Supephotphat Ca(H2PO4)2 lượng 14- H2PO4H2PO4- Hàm 20% theo giai đoạn: 40- 12 kép 50% Nung hỗn hợp bột quặng Lân nung chảy Hỗn hợp photphat silicat canxi magie apatit, đá xà vân (thành phần gồm magie 12silicat) than cốc lò 14% đứng với nhiệt độ 10000C Biều thiếu phân lân cà phê Kết chuyên gia hóa học nhóm sử dụng báo cáo phân kali - Nguyên tố dinh dưỡng: kali dạng K+ - Tác dụng: thúc đẩy trình tạo đường, bột, chất xơ, chất dầu; tăng cường sức chống rét, chống sâu bệnh chịu hạn - Độ dinh dưỡng đánh giá qua % K2O - Hai muối sử dụng nhiều để làm phân kali KCl (kali clorua), K 2SO4 (kali sunfat) - Tro thực vật phân kali chứa K2CO3 13 Thiếu kali hồ tiêu Biểu thiếu kali hồ tiêu Biểu thiếu kali hồ tiêu Kết chuyên gia phân tích nhóm sử dụng báo cáo phân hỗn hợp, phân phức hợp, phân vi lượng * Phân hỗn hợp phân phức hợp: - Phân hỗn hợp: Chứa nitơ, photpho, kali gọi phân NPK - Phân phức hợp: hỗn hợp chất tạo đồng thời tương tác hoá học chất *Phân vi lượng: 14 Phân vi lượng cung cấp cho nguyên tố bo, kẽm mangan, đồng, molipden dạng hợp chất Cây trồng cần lượng nhỏ loại phân bón để tăng khả kích thích trình sinh trưởng trao đổi chất, tăng hiệu lực quang hợp - Các nguyên tố đóng vai trò vitamin cho thực vật - Phân vi lượng đưa vào đất với phân bón vơ phân bón hữu - Loại phân bón có hiệu cho loại loại đất, dùng lượng quy định có hại cho →Khi bón phân cần ý: Phải bón thời kỳ, liều lượng, chủng loại cân đối loại phân - Ảnh hưởng phân bón đến mơi trường sức khoẻ người: + Nạn ô nhiễm môi trường đất, nguồn nước, trồng suất thấp + Việc bón phân với lượng lớn tạo nên lượng dư thừa số chất đất, nước, khơng khí làm tăng mức độ ô nhiễm đất, nước mặt, nước ngầm → Biện pháp giảm thiểu tác động xấu phân bón tới mơi trường: Giảm lượng bón, đủ liều lượng tăng hiệu suất sử dụng phân bón 15 ... áp dụng sáng kiến “ Kết hợp phương pháp nghiên cứu học, đóng vai, liên mơn giảng dạy phân bón hóa học lớp 11 ” áp dụng lớp 11( Trung tâm GDNN – GDTX Bình Long ) lớp 11A,11B ( Trường trung cấp... cáo phân hỗn hợp, phân phức hợp, phân vi lượng * Phân hỗn hợp phân phức hợp: - Phân hỗn hợp: Chứa nitơ, photpho, kali gọi phân NPK - Phân phức hợp: hỗn hợp chất tạo đồng thời tương tác hoá học. .. Dưới dạng ion nào? Độ dinh dưỡng phân kali đánh nào? Nhóm đóng vai chuyên gia phân tích phụ trách phần loại phân bón hóa học khác (phân hỗn hợp, phân phức hợp phân vi lượng): Yêu cầu nêu khái