TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NHÂN LỰC
Tổng quan tình hình nghiên cứu
Đào tạo và phát triển năng lực người lao động đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế và xã hội của quốc gia, cũng như nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế của doanh nghiệp Chất lượng nhân viên hiện nay được coi là một trong những lợi thế cạnh tranh hàng đầu Do đó, đào tạo nhân lực là yếu tố then chốt để đạt được các mục tiêu chiến lược của tổ chức Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tầm quan trọng của việc đầu tư vào đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.
Cao Thanh Hương (2011) trong luận văn thạc sĩ tại Đại học Đà Nẵng đã nghiên cứu về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực quản lý cấp xã tại huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định Đề tài này cung cấp cái nhìn tổng quát về tình hình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong các đơn vị hành chính cấp xã trên địa bàn huyện, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển bền vững.
Nghiên cứu này phân tích tác động của đào tạo và phát triển đối với cán bộ chuyên trách và công chức cấp xã tại huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định Kết quả khảo sát cho thấy rằng yếu tố đào tạo và phát triển có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả công việc của cán bộ công chức trong khu vực này Nghiên cứu cũng khẳng định sự liên quan giữa đào tạo và phát triển với kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ công chức xã tại huyện Hoài Nhơn.
Bùi Thị Kim Quyên (2010) trong luận văn thạc sỹ của mình tại Đại học Đà Nẵng đã nghiên cứu về việc hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại công ty cổ phần cao su Đà Nẵng Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Nghiên cứu chỉ ra rằng Công ty Cổ phần Cao su Đà Nẵng đang gặp phải hạn chế về trình độ chuyên môn và quản lý của một số cán bộ, cùng với chất lượng đội ngũ lao động chưa cao Để nâng cao năng suất lao động, nghiên cứu đề xuất các giải pháp đào tạo cán bộ và đội ngũ lao động, nhằm cải thiện trình độ chuyên môn và góp phần vào sự phát triển bền vững của công ty.
Lê Thị Mỹ Linh (2009) đã nghiên cứu về phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế Luận án tiến sĩ của bà được thực hiện tại Trường Đại học Kinh tế quốc dân, nhấn mạnh tầm quan trọng của nguồn nhân lực trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp này Nghiên cứu cung cấp những giải pháp thiết thực nhằm cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.
Luận án đã tổng hợp và phát triển các vấn đề lý luận về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là trong doanh nghiệp nhỏ và vừa Nghiên cứu chỉ ra những ưu và nhược điểm trong quản lý đào tạo nguồn nhân lực tại các doanh nghiệp này, đồng thời phân tích nguyên nhân dẫn đến thực trạng hiện tại Từ đó, luận án đưa ra các khuyến nghị về giải pháp phát triển nguồn nhân lực hiệu quả cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Phan Thủy Chi (2008) đã nghiên cứu về việc "Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong các trường đại học khối kinh tế của Việt Nam thông qua các chương trình hợp tác đào tạo quốc tế" trong luận án tiến sĩ của mình tại Trường Đại học Kinh tế quốc dân Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác quốc tế trong giáo dục đại học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho nền kinh tế Việt Nam.
Luận án nghiên cứu hệ thống các vấn đề lý luận về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong các trường kinh tế thông qua chương trình hợp tác đào tạo quốc tế, tạo nền tảng lý luận cho việc đào tạo nhân lực tại Việt Nam Đồng thời, luận án xây dựng hệ thống phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo và phát triển nguồn nhân lực Ngoài ra, luận án cũng đánh giá tổng thể bức tranh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của các trường kinh tế thông qua các chương trình hợp tác quốc tế.
Dương Thất Đúng (2008) đã trình bày trong luận văn thạc sĩ của mình về các giải pháp nhằm hoàn thiện quản trị nguồn nhân lực tại Công ty Truyền tải Điện 4 Nghiên cứu này thuộc chuyên ngành quản trị kinh doanh và được thực hiện tại Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, đóng góp ý nghĩa quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả quản lý nhân sự trong ngành điện lực.
Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích và đánh giá tình hình quản lý nguồn nhân lực tại Công ty Truyền tải điện 4, nhằm chỉ ra những hạn chế hiện tại và nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách Luận văn cũng xem xét các đặc thù của ngành điện trong bối cảnh chuyển biến sâu rộng của ngành này.
Richard Huyman và cộng sự (2005) đã thực hiện nghiên cứu về nguồn nhân lực và nhu cầu đào tạo trong lĩnh vực công tác xã hội tại Việt Nam Đề án này nhằm phân tích tình hình nguồn nhân lực trong công tác xã hội và đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả quy trình tuyển dụng nhân viên, đồng thời đảm bảo chương trình đào tạo phù hợp với các cấp quản lý.
Cơ sở lý luận về đào tạo nhân lực
1.2.1.Nhân lực và quản trị nhân lực a Nhân lực và nguồn nhân lực
Nhân lực là nguồn sức mạnh tiềm ẩn trong mỗi con người, thúc đẩy hoạt động và phát triển của họ Sức lực này ngày càng gia tăng cùng với sự trưởng thành của cơ thể, và khi đạt đến một mức độ nhất định, con người có khả năng tham gia vào các hoạt động lao động.
Nhân lực được hiểu là nguồn lực của mỗi con người mà nguồn lực này bao gồm:
Thể lực là sức khoẻ của cơ thể, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sức vóc, tình trạng sức khoẻ, mức sống, thu nhập, chế độ ăn uống, làm việc, nghỉ ngơi và chăm sóc y tế Ngoài ra, thể lực còn bị ảnh hưởng bởi tuổi tác, thời gian công tác và giới tính.
Trí lực là khả năng tư duy, hiểu biết, tiếp thu kiến thức, cùng với tài năng, năng khiếu, quan điểm, lòng tin và nhân cách của mỗi cá nhân (Nguyễn Vân Điềm và Nguyễn Ngọc Quân, 2007).
* Khái niệm nguồn nhân lực
Theo Liên Hợp Quốc, nguồn nhân lực được định nghĩa là tổng hợp trình độ, kỹ năng, kiến thức và năng lực của con người, cả hiện tại và tiềm năng, nhằm phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong một cộng đồng.
Nguồn nhân lực trong một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động với sức khỏe và trình độ khác nhau Khi được động viên và khuyến khích hợp lý, họ có thể hợp tác hiệu quả để đạt được các mục tiêu chung của tổ chức cũng như mục tiêu cá nhân.
Nguồn nhân lực là tài sản con người, được xem xét qua hai khía cạnh: thứ nhất, là nguồn lực tiềm ẩn trong mỗi cá nhân, được sử dụng để lao động và phát triển; thứ hai, là tổng thể nguồn lực của từng cá nhân trong xã hội Nguồn nhân lực thể hiện sức mạnh tiềm tàng của dân cư, khả năng huy động để tham gia vào việc tạo ra của cải vật chất và tinh thần cho xã hội, cả trong hiện tại lẫn tương lai.
Nguồn nhân lực được định nghĩa là tổng thể số lượng và chất lượng con người, bao gồm các tiêu chí về trí lực, thể lực và phẩm chất đạo đức.
Tinh thần là yếu tố quyết định năng lực của con người và xã hội trong quá trình lao động sáng tạo Nó không chỉ thúc đẩy sự phát triển cá nhân mà còn góp phần vào tiến bộ xã hội Sự huy động tinh thần này là cần thiết để đạt được những thành tựu bền vững trong tương lai.
* Vai trò của nguồn nhân lực
Nguồn lực lao động đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội Nguồn nhân lực không chỉ là yếu tố quyết định cho sự tăng trưởng kinh tế mà còn là động lực chính cho sự phát triển toàn diện của con người và cộng đồng.
- Nguồn nhân lực phát hiện, sáng tạo ra các nguồn lực phát triển
- Nguồn nhân lực là động lực của phát triển kinh tế
- Nguồn nhân lực đóng vai trò quyết định trong việc sử dụng các nguồn lực khác
Nguồn lực lao động đóng vai trò quyết định trong phát triển kinh tế, ảnh hưởng đến mọi hoạt động kinh tế của đất nước Nhân lực là yếu tố then chốt trong quá trình chuyển đổi từ lao động thủ công sang lao động được đào tạo kết hợp với công nghệ hiện đại, nhằm nâng cao năng suất lao động Quản trị nguồn nhân lực hiệu quả sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Khái niệm về quản lý nguồn nhân lực là tổng hợp các hoạt động của tổ chức nhằm xây dựng, thu hút, phát triển, sử dụng, đánh giá, bảo toàn và duy trì lực lượng lao động phù hợp với yêu cầu công việc Điều này không chỉ liên quan đến số lượng mà còn cả chất lượng nhân sự, đảm bảo tổ chức hoạt động hiệu quả và bền vững.
Quản trị nhân lực nghiên cứu các vấn đề về quản trị con người trong các tổ chức ở tầm vi mô và có hai mục tiêu cơ bản:
Sử dụng nguồn nhân lực hiệu quả là chìa khóa để tăng năng suất lao động và nâng cao hiệu quả tổ chức Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân viên mà còn tạo điều kiện để họ phát huy tối đa năng lực cá nhân Khi nhân viên được kích thích và động viên tại nơi làm việc, họ sẽ trở nên trung thành và tận tâm hơn với doanh nghiệp.
Các nội dung chủ yếu của hoạt động quản trị nguồn nhân lực
Quản trị nhân lực bao gồm nhiều hoạt động đa dạng và thay đổi tùy theo từng tổ chức Tuy nhiên, các hoạt động chính của quản trị nhân lực có thể được phân chia thành ba nhóm chức năng chủ yếu.
Nhóm chức năng thu hút nguồn nhân lực tập trung vào việc đảm bảo doanh nghiệp có đủ số lượng nhân viên với các phẩm chất phù hợp cho công việc.
Nhóm chức năng đào tạo và phát triển tập trung vào việc nâng cao năng lực nhân viên, đảm bảo họ sở hữu kỹ năng và trình độ cần thiết để thực hiện công việc hiệu quả Đồng thời, nhóm cũng tạo điều kiện cho nhân viên phát triển tối đa khả năng cá nhân của mình.
