Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Xây dựng văn hóa kinh doanh là một yếu tố thiết yếu cho các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay, giúp họ cạnh tranh hiệu quả trên thị trường và đạt được sự phát triển bền vững.
Việc phát huy hiệu quả các giá trị văn hóa kinh doanh là nguồn lực nội sinh quan trọng cho sự phát triển xã hội Mỗi xã hội, dù lớn hay nhỏ, đều có nền văn hóa riêng, và kinh doanh, như một "xã hội nhỏ", không chỉ bị ảnh hưởng bởi văn hóa xã hội mà còn góp phần hình thành nên văn hóa xã hội.
Văn hóa ngày càng được công nhận là nguồn lực nội sinh quan trọng cho sự phát triển kinh tế và kinh doanh Việc tích hợp các yếu tố văn hóa vào hoạt động kinh doanh không chỉ đảm bảo sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp mà còn nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của con người Điều này khẳng định rằng kinh doanh không chỉ đơn thuần là lợi nhuận, mà còn hướng tới việc phát triển văn hóa Những yếu tố này tạo nền tảng cho sự hình thành lĩnh vực nghiên cứu mới: văn hóa kinh doanh.
Trong quá trình thực tập và nghiên cứu tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu, tôi nhận thấy rằng việc xây dựng và phát triển văn hóa kinh doanh vẫn còn nhiều hạn chế Do đó, tôi đã chọn đề tài "Một số giải pháp nhằm xây dựng và phát triển các giá trị văn hóa kinh doanh của Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Châu" làm luận văn của mình.
Xác lập và tuyên bố vấn đề trong đề tài
Nội dung luận văn được phân tích theo 3 vấn đề:
- Về mặt lý luận: Đề tài khái quát hóa cơ sở lý luận về văn hóa, văn hóa kinh doanh, giá trị văn hóa kinh doanh
Bài viết này tập trung phân tích thực trạng văn hóa kinh doanh, đặc biệt là văn hóa kinh doanh của Công ty Cổ phần Đầu Bánh kẹo Hải Châu, nhằm làm nổi bật những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động và phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay.
Đề tài nghiên cứu tập trung vào việc phát triển và xây dựng các giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo dựng thương hiệu vững mạnh Các giải pháp đề xuất sẽ góp phần định hình bản sắc văn hóa doanh nghiệp, thúc đẩy sự gắn kết giữa nhân viên và khẳng định vị thế của công ty trên thị trường.
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu văn hóa từ nhiều góc độ giúp làm rõ khái niệm văn hóa, văn hóa kinh doanh và các giá trị văn hóa kinh doanh Việc xây dựng và phát triển giá trị văn hóa kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh, cũng như sự tồn tại và phát triển bền vững của doanh nghiệp Bài viết cũng phân tích thực trạng giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao và phát triển các giá trị này trong công ty.
Kết cấu luận văn
Bên cạnh các phần như lời cảm ơn, mục lục, phụ lục, bảng biểu, sơ đồ, hình vẽ, danh mục từ viết tắt và tài liệu tham khảo, kết cấu luận văn được chia thành 4 chương chính.
Chương 1 trình bày tổng quan về nghiên cứu giải pháp nhằm xây dựng và phát triển các giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu Bài viết sẽ phân tích tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo dựng thương hiệu bền vững Đồng thời, nghiên cứu cũng sẽ đề xuất các chiến lược cụ thể để phát triển giá trị văn hóa phù hợp với mục tiêu phát triển của công ty.
Chương 2 trình bày các vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến giải pháp xây dựng và phát triển giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty Cổ phần Bánh Kẹo Hải Châu Nội dung tập trung vào việc xác định các yếu tố văn hóa cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, từ đó góp phần tạo dựng thương hiệu mạnh mẽ và bền vững cho công ty Qua đó, các giải pháp cụ thể sẽ được đề xuất nhằm thúc đẩy sự phát triển văn hóa doanh nghiệp, tạo ra môi trường làm việc tích cực và nâng cao sự hài lòng của khách hàng.
Chương 3 trình bày phương pháp nghiên cứu và kết quả phân tích thực trạng về giải pháp xây dựng và phát triển các giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu Nội dung này tập trung vào việc xác định các yếu tố cần thiết để nâng cao giá trị văn hóa doanh nghiệp, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của công ty Các nghiên cứu và phân tích được thực hiện nhằm đưa ra những giải pháp cụ thể, giúp cải thiện môi trường làm việc và tăng cường sự gắn kết giữa nhân viên, tạo nền tảng vững chắc cho sự thành công lâu dài của Hải Châu.
Chương 4 trình bày một số giải pháp và kiến nghị nhằm xây dựng và phát triển các giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu Các biện pháp này bao gồm việc tăng cường đào tạo nhân viên, nâng cao nhận thức về văn hóa doanh nghiệp, và khuyến khích sự sáng tạo trong công việc Đồng thời, công ty cần phát triển các chính sách khuyến khích sự gắn bó của nhân viên với tổ chức, từ đó tạo ra môi trường làm việc tích cực và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ VĂN HÓA KINH
Một số khái niệm, định nghĩa cơ bản
(Theo TS Đỗ Minh Cương, sách: Văn hóa và triết lý kinh doanh, năm 2000)
Văn hóa là một khái niệm rộng lớn, bao gồm nhiều loại đối tượng, tính chất và hình thức biểu hiện khác nhau Mỗi khía cạnh của văn hóa mang đến những góc nhìn, cách tiếp cận và ý kiến khác nhau, dẫn đến sự đa dạng trong các định nghĩa về văn hóa.
Văn hóa được định nghĩa là tổng thể các giá trị vật chất và tinh thần mà con người tạo ra trong suốt quá trình lịch sử.
Tuy nhiên văn hóa có 3 đặc tính cơ bản sau:
Văn hóa là thuộc tính bản chất riêng có của con người, phản ánh những đặc điểm và yếu tố nhân tính, nhân văn chung của loài người Nó hiện diện trong các mối quan hệ, hoạt động và sản phẩm do con người tạo ra.
Cộng đồng, dân tộc và văn hóa đều mang những đặc trưng riêng biệt, thể hiện qua lối sống, cách ứng xử và hành động ổn định của họ trong lịch sử Những đặc điểm này không chỉ tồn tại mà còn được truyền lại qua nhiều thế hệ.
Cốt lõi của văn hóa và yếu tố quyết định sự đa dạng trong lối sống của các xã hội chính là bảng giá trị của họ Bảng giá trị này bao gồm ba loại giá trị chính: chân, thiện, mỹ, với nội dung phong phú và được sắp xếp theo thứ bậc khác nhau trong từng cộng đồng.
Tóm lại từ những phân tích trên có thể rút ra một định nghĩa về văn hóa như sau:
Văn hóa là nguồn lực nội sinh quan trọng của con người, thể hiện qua lối sống và hệ giá trị của các tổ chức, cộng đồng Nó bao gồm những giá trị chân thiện mỹ, phản ánh bản sắc và tinh thần của mỗi nhóm người.
(Theo TS Đỗ Minh Cương, sách: Văn hóa và triết lý kinh doanh, năm 2000)
Kinh doanh là hoạt động thiết yếu của con người, gắn liền với hàng hóa và thị trường Khi được hiểu là danh từ, kinh doanh chỉ nghề nghiệp của những người thực hiện các hoạt động nhằm mục đích kiếm lợi nhuận Còn khi xem là động từ, kinh doanh thể hiện các hành động thực hiện một phần hoặc toàn bộ quy trình giao dịch.
Nguyễn Quang Tiệp Lớp K43-A4 mô tả quá trình đầu tư bao gồm năm giai đoạn từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường, với mục tiêu chính là tạo ra lợi nhuận.
Mục đích cốt lõi của kinh doanh, bất kể là nghề nghiệp hay hoạt động, là tạo ra lợi nhuận cho chủ thể Do đó, bản chất của kinh doanh chính là việc kiếm lợi.
2.1.3 Khái niệm văn hóa kinh doanh
(Theo TS Đỗ Minh Cương, sách: Văn hóa và triết lý kinh doanh, năm 2000)
Trong nền kinh tế thị trường, kinh doanh là một nghề hợp pháp, phản ánh nhu cầu phát triển của xã hội và sự phân công lao động Cách thức kinh doanh và những lợi ích, giá trị mà nó mang lại cho cộng đồng chính là vấn đề cốt lõi của văn hóa kinh doanh.
Văn hóa kinh doanh bao gồm các yếu tố văn hóa mà doanh nghiệp lựa chọn, phát triển và áp dụng trong hoạt động của mình, từ đó hình thành nên bản sắc riêng biệt cho doanh nghiệp đó.
Văn hóa kinh doanh là tập hợp các giá trị văn hóa liên quan đến hoạt động kinh doanh, được sử dụng để đánh giá hành vi và phổ biến giữa các thế hệ trong doanh nghiệp Những giá trị này hình thành chuẩn mực nhận thức, tư duy và cảm nhận trong việc đối mặt với các vấn đề Văn hóa kinh doanh không chỉ định hình tiêu chí cho hoạt động kinh doanh hàng ngày mà còn tạo ra những khuôn mẫu chung về quan điểm và động cơ trong lĩnh vực này.
Văn hóa kinh doanh bao gồm tất cả các giá trị tinh thần, cả vật thể lẫn phi vật thể, mà doanh nghiệp tích lũy trong quá trình hình thành và phát triển Nó trở thành chuẩn mực và động lực chính, chi phối các quan niệm và hành vi kinh doanh, hướng tới chất lượng, sáng tạo và trách nhiệm Văn hóa kinh doanh không chỉ kết nối con người trong nội bộ mà còn gắn kết doanh nghiệp với xã hội thông qua các giá trị nhân văn, đặt con người làm trung tâm, từ đó quyết định sự cạnh tranh thành công và phát triển bền vững.
2.1.4 Khái niệm giá trị văn hóa kinh doanh
(Theo TS Đỗ Minh Cương, sách: Văn hóa và triết lý kinh doanh, năm 2000)
Văn hóa kinh doanh có nhiều cách hiểu khác nhau, nhưng tất cả đều thống nhất về các giá trị cốt lõi của nó Những giá trị này đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển môi trường làm việc, thúc đẩy sự hợp tác và tạo dựng lòng tin giữa các thành viên trong tổ chức.
Nguyễn Quang Tiệp Lớp K43-A4 6 nhấn mạnh rằng các nét văn hóa đặc trưng là yếu tố quan trọng tạo nên bản sắc riêng của từng doanh nghiệp, giúp phân biệt giữa các doanh nghiệp khác nhau Những giá trị văn hóa này được coi là chìa khóa thành công cho các tổ chức, góp phần vào sự phát triển bền vững và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Một số lý thuyết về văn hóa kinh doanh
Khi bàn về văn hóa kinh doanh, đã tồn tại rất nhiều quan điểm khác nhau:
- Theo PGS.TS Dương Thị Liễu (Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ năm 2004/tr15):
Văn hóa kinh doanh bao gồm tất cả các yếu tố văn hóa mà doanh nghiệp lựa chọn, phát triển và thể hiện trong các hoạt động của mình, từ đó hình thành nên bản sắc riêng biệt của doanh nghiệp đó.
- Theo TS Đỗ Minh Cương (Sách: Văn hóa và Triết lý kinh doanh, năm 2000/tr50)
Văn hóa kinh doanh là việc áp dụng các yếu tố văn hóa vào hoạt động kinh doanh, phản ánh cách mà các doanh nghiệp xây dựng và phát triển những phong cách kinh doanh riêng biệt và bền vững.
- Theo GS Phạm Xuân Nam (Sách: Văn hóa và kinh doanh, NXB Khoa học Xã hội, Hà nội năm 1996)
Văn hóa kinh doanh là phương pháp tiếp cận thị trường thông qua việc nắm bắt thông tin và cải tiến kỹ thuật, công nghệ Điều này bao gồm việc tiết kiệm nguyên liệu và nhiên liệu, đồng thời chú trọng đến đời sống vật chất và tinh thần của người lao động Bằng cách bồi dưỡng và phát huy tiềm năng sáng tạo, doanh nghiệp có thể tạo ra sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, hình thức đẹp, giá cả hợp lý, đáp ứng nhu cầu thị trường và giữ vững chữ tín với người tiêu dùng cả trong và ngoài nước.
Văn hóa kinh doanh là sự kết hợp các yếu tố văn hóa vào hoạt động kinh doanh, bao gồm khoa học, kỹ thuật, công nghệ, phương thức tổ chức quản lý, giao tiếp và ứng xử Mục tiêu của việc này là nâng cao hiệu quả kinh doanh, cung cấp sản phẩm chất lượng cao, duy trì uy tín, chăm sóc người lao động và tạo ra nguồn lực cho sự phát triển bền vững.
Tổng quan tình hình khách thể nghiên cứu
Tại Việt Nam, đã diễn ra nhiều hội thảo tập trung vào mối quan hệ giữa văn hóa và kinh doanh, cũng như đạo đức trong kinh doanh Những sự kiện này đã dẫn đến việc thực hiện một số nghiên cứu sâu sắc về vấn đề này.
Nhiều công trình đã đưa ra các biện pháp và giải pháp để xây dựng, phát triển và khai thác các yếu tố văn hóa trong hoạt động kinh tế và kinh doanh.
Một số công trình vẫn gặp phải những hạn chế nhất định, như nội dung còn sơ sài, giải pháp chưa cụ thể và thiếu tính ứng dụng cao Hơn nữa, các nghiên cứu này chưa làm nổi bật những đặc trưng riêng biệt trong từng lĩnh vực kinh doanh cụ thể.
Một số công trình tiêu biểu như:
Luận văn tốt nghiệp của sinh viên Mai Thị Dung, lớp K39 – A6, trường Đại học Thương Mại năm 2007, tập trung vào đề tài “Xây dựng một số giá trị văn hóa nổi bật của văn hóa doanh nghiệp tại công ty TNHH TM&DV Đức Thành.” Nghiên cứu này nhằm phân tích và phát triển các giá trị văn hóa quan trọng trong môi trường doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo dựng thương hiệu cho công ty.
Luận văn tốt nghiệp của sinh viên Trần Thị Liên Trang, lớp K39 – A3, Trường Đại học Thương Mại (2007) tập trung vào đề tài “Xây dựng một số giá trị văn hóa doanh nghiệp điển hình ở Trung tâm thông tin di động KVI.” Nghiên cứu này nhằm phát triển và xác định các giá trị văn hóa quan trọng trong môi trường doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo dựng bản sắc riêng cho Trung tâm.
➢ Luận văn tốt nghiệp của Nguyễn Thanh Hùng, trường Đại học Thương mại
(2007) với đề tài: “Xây dựng một số giá trị doanh nghiệp điển hình ở công ty TNHH Hòa Bình”
Luận văn tốt nghiệp của Vũ Thị Ngọc tại trường Đại học Thương mại (2009) với đề tài “Xây dựng một số giá trị văn hóa doanh nghiệp điển hình tại công ty TNHH Hưng Phát” đã mở ra hướng nghiên cứu mới Đề tài “Một số giải pháp nhằm xây dựng và phát triển một số giá trị văn hóa kinh doanh của Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Châu” kế thừa các lý thuyết cơ bản về văn hóa kinh doanh, nhưng lại tập trung vào một lĩnh vực hoàn toàn mới mẻ tại Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Châu, chưa từng được nghiên cứu trước đây.
Phân định nội dung vấn đề nghiên cứu của đề tài
2.4.1 Nội dung của văn hóa kinh doanh
Văn hóa kinh doanh là một phần quan trọng của văn hóa xã hội, tập trung vào các giá trị vật chất và tinh thần trong lĩnh vực kinh doanh Nó bao gồm các phương thức, kết quả hoạt động của con người, và những giá trị được tạo ra trong quá trình kinh doanh Một hệ thống văn hóa kinh doanh hoàn chỉnh không chỉ phản ánh cách thức hoạt động mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Nguyễn Quang Tiệp Lớp K43-A4 8 nhấn mạnh rằng triết lý kinh doanh là một trong những yếu tố quan trọng cấu thành nên thành công của doanh nghiệp Triết lý này không chỉ định hướng cho các quyết định kinh doanh mà còn phản ánh giá trị cốt lõi và tầm nhìn của tổ chức.
Triết lý kinh doanh là những tư tưởng phản ánh thực tiễn kinh doanh qua trải nghiệm và suy ngẫm, hướng dẫn hoạt động kinh doanh Hệ thống này bao gồm các giá trị cốt lõi về pháp lý và đạo lý, tạo phong thái đặc trưng cho chủ thể kinh doanh và phương thức phát triển bền vững Ngoài ra, triết lý kinh doanh còn là cơ sở cho các nhà quản trị đưa ra quyết định chiến lược quan trọng trong những tình huống khó khăn, đồng thời cũng là công cụ giáo dục và phát triển nguồn nhân lực cho hoạt động kinh doanh.
Triết lý kinh doanh có nhiều hình thức biểu hiện khác nhau, từ sách nhỏ, câu khẩu hiệu đến bài hát Nó có thể không hiện hữu dưới dạng vật chất mà tồn tại qua những giá trị niềm tin định hướng cho hoạt động kinh doanh Dù ở hình thức nào, triết lý kinh doanh vẫn luôn là ý thức thường trực, chi phối hành vi của mỗi chủ thể kinh doanh.
Kết cấu nội dung của triết lý kinh doanh thường bao gồm những bộ phận sau:
Sứ mệnh và các mục tiêu kinh doanh cơ bản
Các phương thức hành động để hoàn thành được những sứ mệnh và mục tiêu – nhằm cụ thể hóa hơn cách diễn đạt những sứ mệnh và mục tiêu
Đạo đức kinh doanh là tập hợp các nguyên tắc và chuẩn mực hướng dẫn hành vi trong mối quan hệ kinh doanh, giúp các bên liên quan như nhà đầu tư, khách hàng, và đối tác đánh giá hành động cụ thể là đúng hay sai, hợp đạo đức hay phi đạo đức Nó đề cập đến các quy tắc chi phối quyết định cá nhân và tập thể, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì một phong cách ứng xử và giao tiếp nhất quán trong hoạt động kinh doanh Ngày nay, các doanh nghiệp cần chú trọng đến đạo đức kinh doanh để xây dựng niềm tin và uy tín trong cộng đồng.
Nguyễn Quang Tiệp Lớp K43-A4 9 nhấn mạnh rằng hành vi kinh doanh phù hợp với đạo lý dân tộc và các tiêu chuẩn về cái thiện sẽ thúc đẩy mối quan hệ tích cực với người lao động, chính quyền, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nhà cung cấp và cộng đồng xã hội Điều này không chỉ nâng cao đạo đức kinh doanh mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh ổn định và bền vững Trách nhiệm xã hội trong kinh doanh là yếu tố quan trọng để phát triển và duy trì sự tin tưởng từ các bên liên quan.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động và đạt được mục tiêu quản trị trong khuôn khổ pháp luật, tổ chức cần giải quyết các vấn đề về nguồn lực và năng lực hoạt động Trách nhiệm xã hội không chỉ được thực hiện thông qua yếu tố kinh tế mà còn phải bao gồm nhiều yếu tố khác ngoài kinh tế.
→ Vì thế các tổ chức hoạt động trong nền kinh tế thì phải cân bằng giữa lợi ích kinh tế và lợi ích xã hội d, Văn hóa doanh nhân
Nhà lãnh đạo không chỉ quyết định cơ cấu tổ chức và công nghệ của doanh nghiệp, mà còn định hình triết lý kinh doanh, đạo đức và các chuẩn mực trong quan hệ Hệ tư tưởng của họ phản ánh văn hóa doanh nghiệp, từ đó góp phần hình thành các giá trị văn hóa kinh doanh Văn hóa của nhà lãnh đạo thể hiện qua ba yếu tố chính: Tầm, Tâm, và Tài, ảnh hưởng sâu sắc đến môi trường làm việc và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Tầm nhìn là yếu tố quan trọng trong việc định hướng tổ chức, giúp lãnh đạo có khả năng nhìn xa, trông rộng và cân nhắc toàn diện mọi khía cạnh của vấn đề Điều này không chỉ hỗ trợ trong việc đưa ra quyết định chính xác mà còn giúp vạch ra các kế hoạch và mục tiêu ngắn hạn cũng như dài hạn, từ đó hướng công ty đến sự phát triển bền vững.
Tâm là yếu tố quan trọng trong lãnh đạo, bao gồm việc tuân thủ các nguyên tắc đạo đức và hiểu rõ tâm tư, nguyện vọng của nhân viên Lãnh đạo cần dám thừa nhận khuyết điểm, tạo ra môi trường tin cậy và hợp tác Điều này không chỉ giúp xây dựng niềm tin với nhân viên mà còn khơi dậy những điều tốt đẹp bên trong họ.
Tài năng lãnh đạo là khả năng dẫn dắt mọi người đến mục tiêu một cách thông minh và lương thiện Điều này bao gồm việc khai thác tiềm năng của nhân viên, nhạy bén trong kinh doanh và khả năng thích ứng với những thay đổi của môi trường Lãnh đạo hiệu quả sẽ giúp công ty nắm bắt những cơ hội tốt nhất để phát triển.
Nguyễn Quang Tiệp, sinh viên lớp K43-A4, đã chia sẻ về tầm quan trọng của quản trị và điều hành trong doanh nghiệp Theo đó, việc điều hành và phối hợp hoạt động của các bộ phận trong công ty một cách hiệu quả là chìa khóa để hóa giải mâu thuẫn nội bộ, đồng thời tạo ra động lực tinh thần và niềm tin cho tất cả mọi người.
➢ Các quy chế, quy định và truyền thống, tập tục, thói quen, nghi lễ
Văn hóa kinh doanh được thể hiện qua các quy chế và quy định, tạo khung cho hoạt động quản trị Sự cụ thể và rõ ràng của các quy chế này càng cao thì văn hóa quản trị càng được thể hiện một cách rõ nét.
Ngoài các quy chế và quy định về quản trị, truyền thống, tập tục, thói quen và nghi lễ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành văn hóa kinh doanh Những yếu tố này tạo ra các chuẩn mực chung trong suy nghĩ và hành động của các thành viên, có thể thể hiện rõ ràng hoặc chỉ ngầm định Các chuẩn mực này hướng dẫn thành viên về những điều nên làm và không nên làm, xác định những giá trị quan trọng, đức tính cần phát triển và thói quen cần từ bỏ.
Truyền thuyết và giai thoại doanh nghiệp kể về hành trình hình thành và phát triển của một công ty, bao gồm những năm tháng khó khăn và thành công rực rỡ Những câu chuyện này thường xoay quanh hình ảnh của những nhân vật anh hùng, đặc biệt là người sáng lập và các thủ lĩnh, khắc họa rõ nét bản sắc và giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
Phương pháp nghiên cứu các vấn đề
3.1.1 Phương pháp thu thập dữ liệu a Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp
Để thu thập dữ liệu sơ cấp phục vụ cho việc điều tra thực trạng xây dựng và phát triển các giá trị văn hóa kinh doanh tại Công ty Cổ phần Bánh Kẹo Hải Châu, chúng tôi tiến hành nghiên cứu chi tiết nhằm hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và cách thức phát triển bền vững trong lĩnh vực này.
Em sử dụng hai phương pháp chính: phương pháp điều tra thông qua bảng câu hỏi, phương pháp phỏng vấn
➢ Phương pháp điều tra thông qua bảng câu hỏi:
Chúng tôi đã xây dựng bảng câu hỏi đóng với các phương án lựa chọn sẵn, nhằm khảo sát thực trạng văn hóa kinh doanh tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu trong giai đoạn hiện nay.
(Những nội dung chi tiết cụ thể của bảng câu hỏi được đính kèm trong mục lục)
Bài viết này trình bày các câu hỏi mở được sử dụng để phỏng vấn trực tiếp các nhà lãnh đạo và cán bộ nhân viên trong công ty, nhằm khám phá sâu hơn những vấn đề mà phiếu điều tra trắc nghiệm chưa làm rõ Đồng thời, phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp cũng được đề cập để hỗ trợ quá trình nghiên cứu.
Tiến hành thu thập dữ liệu thứ cấp từ các nguồn
➢ Dựa vào báo cáo về tình hình sản xuất kinh doanh, tình hình quản lý và sử dụng lao động của công ty trong những năm gần đây (2008- 2010)
➢ Thu thập thông tin từ webside của công ty: haichau.com.vn
➢ Dựa vào các đề tài nghiên cứu cấp trường
➢ Tài liệu từ các giáo trình như Giáo trình Quản trị học, Giáo trình Quản trị Doanh nghiệp…
3.1.2 Phương pháp phân tích dữ liệu
➢ Phương pháp thống kê: các số liệu về tình hình kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh từ 2008 – 2010, từ đó đưa ra kết luận
Phương pháp so sánh là một kỹ thuật quan trọng trong việc phân tích dữ liệu, cho phép so sánh các số liệu qua ba năm khác nhau Bằng cách lập bảng thống kê và sử dụng các cột so sánh, chúng ta có thể dễ dàng nhận diện sự khác biệt giữa các chỉ tiêu số tương đối và số tuyệt đối trong từng năm Việc này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về xu hướng phát triển mà còn cung cấp cái nhìn tổng quan về sự biến động của các chỉ số theo thời gian.
➢ Phương pháp phân tích tổng hợp: phân tích kết quả điều tra, phỏng vấn.
Đánh giá tổng quan tình hình và ảnh hưởng của nhân tố môi trường đến quá trình xây dựng và phát triển một số giá trị văn hóa kinh doanh của Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Châu
3.2.1 Giới thiệu chung về Công ty Cổ phần Bánh kẹo Hải Châu a Lịch sử hình thành và phát triển Công ty:
Công ty Bánh kẹo Hải Châu, thành viên của Tổng Công ty mía đường I thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, được thành lập vào ngày 2/9/1965 với sự hỗ trợ từ hai tỉnh Thượng Hải và Quảng Châu (Trung Quốc) Tên gọi Hải Châu thể hiện tình hữu nghị giữa hai tỉnh Theo chủ trương của Chính Phủ, vào tháng 2/2005, công ty đã chuyển đổi thành Công ty Cổ phần Bánh kẹo Hải Châu.
✓ Tên : Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Châu
✓ Địa chỉ : Số 15 – Mạc Thị Bưởi - Hai Bà Trưng – Hà Nội
✓ Fax: (84-4) 862481520 Web : haichau.com.vn
✓ Đại diện : Nguyễn Đình Khiêm- Chủ tịch HĐQT- Tổng giám đốc b Cơ cấu nhân sự của công ty
✓ Về trình độ của cán bộ công nhân viên của công ty:
- Đại học trở lên : 165 người
✓ Số nhân lực tốt nghiệp khối kinh tế và quản trị kinh doanh: 80 người, trong đó từ trường Đại học Thương Mại: 4 người
Sơ đồ 3.1: Cơ cấu bộ máy tổ chức Công ty Cổ phần bánh kẹo Hải Châu
✓ Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban, bộ phận và mối quan hệ giữa các phòng ban, bộ phận trong công ty:
Hội đồng quản trị đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý công ty, chịu trách nhiệm về lợi nhuận và quyền lợi hợp pháp của cổ đông cũng như người lao động Là đại diện cho vốn sở hữu, hội đồng này có nhiệm vụ bảo toàn và phát triển vốn đầu tư, đảm bảo quyền lợi cho các nhà đầu tư.
Giám đốc Công ty đóng vai trò là người đại diện pháp nhân, chịu trách nhiệm chỉ đạo trực tiếp tất cả các hoạt động sản xuất và kinh doanh của Công ty Đồng thời, Giám đốc cũng là thành viên của Đại hội đồng quản trị, tham gia vào các quyết định quan trọng liên quan đến sự phát triển và quản lý Công ty.
Phòng hành chính, bảo vệ
Phòng đầu tư xây dựng cơ bản và Kế hoạch vật tư
Phòng kinh doanh thị trường
Phó giám đốc kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giám đốc, chịu trách nhiệm về công tác kỹ thuật và nâng cao trình độ cho công nhân Họ cũng điều hành kế hoạch tác nghiệp tại các phân xưởng, đảm bảo quy trình sản xuất diễn ra hiệu quả.
- Phó giám đốc kinh doanh giúp việc cho giám đốc phụ trách công tác kinh doanh tiêu thụ sản phẩm, công tác hành chính quản trị và bảo vệ
✓ Các phòng ban có chức năng tham mưu cho Giám đốc là:
Phòng kế hoạch - vật tư có nhiệm vụ tham mưu cho Giám đốc trong việc xây dựng kế hoạch tổng hợp, kế hoạch giá thành, điều độ sản xuất, cung ứng vật tư và tiêu thụ sản phẩm.
- Phòng kỹ thuật tham mưu cho Giám đốc về kỹ thuật gồm tiến bộ kỹ thuật, quản lý quy trình kỹ thuật
- Phòng hành chính theo dõi thực hiện các mặt hành chính, quản trị đời sống, y tế, sức khỏe
Phòng tài chính - kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc tư vấn cho Giám đốc về các vấn đề kế toán và tài chính, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý các hoạt động tài chính và kế toán trong tổ chức.
- Phòng tổ chức có chức năng tham mưu cho Giám đốc về tổ chức cán bộ, lao động, soạn thảo các nội quy, quy chế tuyển dụng lao động
- Ban bảo vệ tổ chức công tác bảo vệ nội bộ, công tác tự vệ và nghĩa vụ dân sự
- Ban xây dựng cơ bản lập kế hoạch xây dựng, thực hiện sửa chữa nhà xưởng, văn phòng công ty c Chức năng và nhiệm vụ của Công ty
Chúng tôi chuyên tổ chức bán buôn, bán lẻ và bán đại lý các mặt hàng bánh kẹo phục vụ nhu cầu tiêu dùng, đồng thời cung cấp các dịch vụ kinh doanh tại các trung tâm thương mại lớn.
Quản lý và sử dụng vốn kinh doanh cùng cơ sở vật chất một cách chính xác và hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo phát triển bền vững Việc áp dụng nhiều hình thức phù hợp trong quản lý vốn sẽ giúp tối ưu hóa hiệu suất kinh tế và nâng cao giá trị đầu tư.
➢ Chấp hành đầy đủ chính sách, chế độ, pháp luật của Nhà nước và các quy định của Bộ Nông nghiệp
Công ty cam kết quản lý đội ngũ cán bộ công nhân viên theo chính sách và chế độ của Nhà nước, đồng thời chăm lo cho đời sống vật chất và tinh thần của họ Chúng tôi chú trọng bồi dưỡng và nâng cao trình độ văn hóa cũng như chuyên môn nghiệp vụ cho CBCNVC, nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao Đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty cũng phản ánh sự đầu tư vào con người và môi trường làm việc tích cực.
➢ Ngành nghề kinh doanh chủ yếu của công ty:`
+ Sản xuất bánh kẹo, socola, gia vị và chế biến các loại thực phẩm khác
+ Dịch vụ thương mại tổng hợp cho thuê văn phòng nhà xưởng
➢ Các sản phẩm chủ yếu của công ty bao gồm :
- Kinh doanh các loại sản phẩm bánh kẹo gồm:
+ Bánh kem xốp các loại
+ Bánh kem xốp phủ Sôcôla
+ Kẹo các loại: Kẹo cốm, kẹo sữa dừa, kẹo Sôcôla sữa
- Kinh doanh các sản phẩm bột canh:
- Kinh doanh các sản phẩm nước uống có cồn và không có cồn
- Kinh doanh các sản phẩm mì ăn liền
- Kinh doanh vật tư, nguyên vật liệu, bao bì ngành công nghiệp thực phẩm
- Xuất khẩu trực tiếp các mặt hàng của Công ty được phép kinh doanh (Theo giấy phép kinh doanh cấp ngày 29 - 09 - 1994)
3.2.2 Đánh giá tổng quan tình hình xây dựng và phát triển một số giá trị văn hóa kinh doanh của Công ty Cổ phần Bánh kẹo Hải Châu a Triết lý kinh doanh
Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu, trước đây là một doanh nghiệp nhà nước, đã xây dựng triết lý kinh doanh dựa trên quan điểm và chính sách của Đảng và Nhà nước về quản lý doanh nghiệp Triết lý này còn phản ánh nhận thức của ban lãnh đạo về văn hóa và kinh doanh, cho thấy cách thức hình thành triết lý tại Hải Châu là tự nhiên, thích ứng theo kinh nghiệm và thực tiễn.
Nguyễn Quang Tiệp Lớp K43-A4 24 đã chỉ ra rằng việc xây dựng triết lý kinh doanh tại công ty chủ yếu dựa vào hành động của cấp trên và các chủ trương của Nhà nước Hải Châu, được thành lập trong thời kỳ chiến tranh, đã hoạt động theo phương châm “ĐOÀN KẾT – VƯỢT KHÓ – DŨNG CẢM – CẦN CÙ – SÁNG TẠO”, giúp công ty vượt qua nhiều thử thách Đến nay, khi trở thành Công ty cổ phần, Hải Châu vẫn duy trì tinh thần đoàn kết, dũng cảm và sáng tạo trong sản xuất kinh doanh.
Các nhà quản trị tại công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Châu luôn thực hiện các hoạt động kinh doanh phù hợp với đạo lý dân tộc và quy chuẩn đạo đức toàn cầu, từ đó phát triển mối quan hệ với người lao động, chính quyền, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nhà cung cấp và cộng đồng xã hội, tạo nên môi trường kinh doanh ổn định Công ty cam kết không sử dụng thủ đoạn gian dối để kiếm lời, giữ chữ tín và trung thực trong kinh doanh, đồng thời tuân thủ pháp luật và không thực hiện các hoạt động phi pháp Mối quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới cũng như giữa các quản lý và nhân viên luôn được duy trì tốt đẹp, thể hiện sự tôn trọng phẩm giá và quyền lợi chính đáng của mọi cá nhân Công ty đặc biệt chú trọng đến nhu cầu và tâm lý khách hàng, gắn lợi ích doanh nghiệp với lợi ích của khách hàng và xã hội, đồng thời coi trọng trách nhiệm xã hội trong mọi hoạt động kinh doanh.
Công ty cam kết thực hiện đầy đủ và đúng hạn nghĩa vụ thuế hàng năm đối với cơ quan thuế Đồng thời, công ty tích cực tham gia bảo vệ môi trường bằng cách xử lý chất thải trước khi thải ra bên ngoài và nâng cao công nghệ sản xuất nhằm giảm thiểu khí thải độc hại.
Nguyễn Quang Tiệp, thành viên lớp K43-A4, đã tích cực tham gia ủng hộ đồng bào bị lũ lụt thông qua công ty, nơi đã trích từ nguồn phúc lợi và vận động cán bộ nhân viên Họ đã hỗ trợ các tổ chức từ thiện, Hội chữ thập đỏ, Hội người mù, nạn nhân nhiễm chất độc màu da cam, và Hội cựu chiến binh, với tổng số tiền hàng năm gần trăm triệu đồng, từ Trung ương đến địa phương.
Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn” Công ty đã nhận phụng dưỡng đến cuối đời
4 bà mẹ Việt Nam Anh hùng, trong đó có mẹ Nguyễn Thị Hiển ở tận Đà Nẵng và bà mẹ Việt Nam Anh hùng ở tận Đại Lộc – Quảng Nam
Kết quả phân tích dữ liệu thu thập
3.3.1 Kết quả phiếu điều tra trắc nghiệm và tổng hợp đánh giá của các chuyên gia về quá trình xây dựng và phát triển một số giá trị văn hóa kinh doanh của Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu
➢ Mức độ quan trọng của văn hóa kinh doanh
Biểu 3.1: Mức độ quan trọng của văn hóa doanh nghiệp
(Nguồn: Kết quả điều tra sinh viên)
Bình thường Quan trọng Rất quan trọng
Kết quả khảo sát cho thấy 60% người tham gia nhận định văn hóa kinh doanh đóng vai trò rất quan trọng trong sản xuất và kinh doanh của công ty, trong khi 40% cho rằng nó quan trọng và chỉ 10% đánh giá ở mức bình thường Điều này cho thấy đa số nhân viên hiểu rõ tầm quan trọng của văn hóa kinh doanh đối với hoạt động của doanh nghiệp, mặc dù vẫn còn một số ít người có nhận thức thấp hơn về ảnh hưởng của nó.
➢ Biểu hiện của văn hóa doanh nghiệp
Khi được khảo sát về biểu hiện của văn hóa kinh doanh, 100% người tham gia đều cho rằng nó bao gồm các yếu tố như triết lý kinh doanh, đạo đức kinh doanh, trách nhiệm xã hội, văn hóa doanh nhân và truyền thuyết gia thoại Điều này chứng tỏ rằng tất cả các thành viên trong doanh nghiệp đều nhận thức rõ về nội dung của văn hóa kinh doanh.
➢ Quan niệm về triết lý kinh doanh
Biểu 3.2: Kết quả điều tra về triết lý kinh doanh
(Nguồn: Kết quả điều tra sinh viên)
Theo cuộc điều tra, 80% người tham gia cho rằng triết lý kinh doanh là tôn chỉ hoặc phương châm định hướng cho tất cả các hoạt động của doanh nghiệp.
Là tôn ch? hay ph ương châm ho?t đ ? ng
Câu châm ngôn Là kh?u hi?u v?i m? c đích đ? qu?ng cáo, khu ? ch tr ươ ng Ý ki?n khác
Là tôn chỉ hay phương châm hoạt động
Là khẩu hiệu với mục đích để quảng cáo, khuếch trương Ý kiến khác
Triết lý kinh doanh đúng đắn đóng vai trò như một hướng dẫn tích cực cho sự phát triển bền vững của công ty Tuy nhiên, vẫn có nhiều người chỉ coi triết lý này là những khẩu hiệu hay câu châm ngôn đơn thuần, mà không nhận thức được giá trị thực sự của nó trong quá trình kinh doanh.
➢ Vai trò của văn hóa kinh doanh
Biểu 3.3: Kết quả điều tra về vai trò của văn hóa kinh doanh
(Nguồn: Kết quả điều tra sinh viên)
Kết quả điều tra cho thấy, nhân viên Hải Châu đánh giá văn hóa kinh doanh đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bền vững, với 45% người được hỏi lựa chọn Tiếp theo, 20% cho rằng nó nâng cao năng lực cạnh tranh, 15% nhấn mạnh việc mở rộng quan hệ, và 10% cho rằng văn hóa kinh doanh góp phần vào quảng cáo và tăng lợi nhuận.
➢ Tình hình văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp
Mở rộng quan hệ Tăng lợi nhuận Nâng cao cạnh tranh Hướng đến phát triển bền vững
Bảng 3.2: Kết quả đánh giá tình hình văn hóa kinh doanh của Công ty
( với 5: rất tốt, 4: tốt, 3: khá, 2: trung bình, 1: kém)
Stt Tiêu chí Mức độ
1 Xây dựng triết lý kinh doanh 2/20
2 Xây dựng chiến lược kinh doanh 2/20
3 Các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp 5/20
4 Xây dựng bản nội quy của doanh nghiệp
Xây dựng hệ thống đánh giá thành tích và chế độ đãi ngộ phù hợp và công bằng
7 Xây dựng cơ chế tạo sự minh bạch cho doanh nghiệp
8 Sứ mệnh/ phương châm hành động 1/20
(Nguồn: Kết quả điều tra sinh viên)
Theo bảng khảo sát, nhân viên công ty đánh giá cao triết lý và chiến lược kinh doanh, cơ chế minh bạch, nội quy công ty, cũng như sứ mệnh và phương châm hành động do ban lãnh đạo đề ra Tuy nhiên, chuẩn mực đạo đức và hệ thống đánh giá thành tích chỉ đạt mức độ khá và trung bình Đặc biệt, phần đánh giá về bài hát riêng của công ty chưa nhận được điểm từ nhiều người tham gia khảo sát.
➢ Đánh giá về ban lãnh đạo
Biểu 3.4: Kết quả đánh giá về ban lãnh đạo
(Nguồn: Kết quả điều tra sinh viên)
Cán bộ công nhân viên của công ty thể hiện sự đánh giá cao đối với ban lãnh đạo, với 90% phiếu điều tra cho rằng họ là tấm gương làm việc hiệu quả Ngoài ra, 80% số phiếu khẳng định ban lãnh đạo là hình mẫu về đạo đức, và 75% cho biết họ luôn sẵn sàng chia sẻ quyền lực cũng như chấp nhận rủi ro trong quản lý.
Kết quả phân tích thông tin thứ cấp
Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu, như nhiều doanh nghiệp khác ở Việt Nam, đã phải tự lực cánh sinh kể từ khi chuyển sang cơ chế quản lý mới mà không còn nhận được sự bao cấp từ Nhà nước Dưới sự định hướng của Đảng, Nhà nước và ngành, Hội đồng quản trị cùng toàn thể cán bộ công nhân viên đã đoàn kết tìm kiếm hướng đi mới để không chỉ tồn tại mà còn phát triển trong một thị trường đầy biến động Trước đây, công ty hoạt động dựa trên các chỉ tiêu kế hoạch cứng nhắc từ Tổng Công ty mía đường I, nhưng trong cơ chế mới, công ty đã chuyển sang tự hoạch toán và tự vay, tự trả để thích ứng với tình hình hiện tại.
Là t?m g ương làm vi ? c hi ? u qu ?
Luôn s?n sàng ch ? p nh ? n r ? i ro trong qu ? n lý
Chia s? quy?n l ? c quy ? t đ ? nh v ? i lãnh đ ? o c?p d ư?i
Là tấm gương Khác làm việc hiệu quả
Là tấm gương đạo đức
Sẵn sàng chấp nhận rủi ro trong quản lý
Chia sẻ quyền lực với lãnh đạo cấp dưới
Nguyễn Quang Tiệp, thành viên lớp K43-A4, đã gặp khó khăn trong việc áp dụng cơ chế thu bù chi do công ty chưa quen với sự linh hoạt trong vận hành Tuy nhiên, với sự năng động và nỗ lực tiếp cận kiến thức mới, ban lãnh đạo công ty đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch kinh doanh, đạt được nhiều thành công đáng kể.
Bảng 3.3 Kết quả sản xuất kinh doanh của Hải Châu 2008-2010
Giá trị TSL Tỷ đồng 141,6 161,8 165,5 20,2 14,27 3,7 2,29
Doanh thu thuần Tỷ đồng 273,8 337,7 371,7 63,9 23,34 34 10,07
Sản phẩm chủ yếu: bánh kẹo, socola, bột canh, gia vị
Nộp ngân sách Tỷ đồng 11,5 13,9 14,0 2,4 20,87 0,1 0,72
Kết quả: lãi/ lỗ Tỷ đồng 3,92 6,2 7,01 2,28 58,16 0,81 13,06
Lao động bình quân Người 750 765 800 15 2 35 4,58
(Nguồn: Báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh của Hải Châu)
Dựa vào bảng số liệu ta thấy:
➢ Về chỉ tiêu doanh thu:
Doanh thu của công ty đã liên tục tăng trưởng hàng năm, với mức tăng 23,34% trong năm 2009 so với năm 2008, tương đương 63,9 tỷ đồng, và tăng 10,07% trong năm 2010 so với năm 2009, tương ứng 34 tỷ đồng Kết quả này phản ánh nỗ lực không ngừng của toàn thể cán bộ nhân viên, đặc biệt là vai trò quan trọng của người lãnh đạo Điều này chứng minh tính đúng đắn của chiến lược kinh doanh mà công ty đã đề ra.
Lợi nhuận của công ty đã có sự tăng trưởng liên tục, với mức tăng 58,16% trong năm 2009 so với năm 2008, tương ứng với 2,28 tỷ đồng Đến năm 2010, lợi nhuận tiếp tục tăng 13,06% so với năm 2009, tương ứng với 0,81 tỷ đồng.
➢ Về chỉ tiêu nộp ngân sách:
Doanh thu và lợi nhuận của công ty không ngừng gia tăng, đồng thời kết quả nộp ngân sách nhà nước cũng tăng trưởng mạnh mẽ Cụ thể, năm 2009, số nộp ngân sách tăng 20,87% so với năm 2008, tương ứng với 2,4 tỷ đồng Đến năm 2010, con số này tiếp tục tăng 0,72% so với năm 2009, tương ứng 0,1 tỷ đồng.
➢ Về tổng số lao động:
Năm 2009, công ty tăng 15 lao động so với năm 2008 do đang trong quá trình ổn định sản xuất kinh doanh và không có nhu cầu tăng số lượng nhân sự Tuy nhiên, năm 2010, công ty đã tăng 150 lao động so với năm 2009 nhờ vào việc mở rộng cơ sở sản xuất nhằm nâng cao năng suất.
➢ Về thu nhập bình quân người lao động:
Thu nhập bình quân năm 2009 so với năm 2008 tăng 16,81% tương ứng 0,39 trđ, năm
Năm 2010, doanh thu của công ty tăng 21,77% so với năm 2009, tương đương 0,59 triệu đồng Mặc dù gặp phải khủng hoảng tài chính, công ty vẫn duy trì được lợi nhuận và đảm bảo thu nhập bình quân của cán bộ nhân viên luôn tăng Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu vật chất mà còn thỏa mãn nhu cầu tinh thần, tạo động lực quan trọng cho người lao động làm việc hăng say và gắn bó với công ty.
Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu đã ghi nhận sự gia tăng rõ rệt trong hiệu quả hoạt động kinh doanh trong những năm qua, dẫn đến việc tạo thêm nhiều cơ hội việc làm và tăng thu nhập cho nhân viên Kết quả này khẳng định tính đúng đắn trong chiến lược phát triển mà công ty đã lựa chọn.