Trong bối cảnh xu thế toàn cầu hóa và mở cửa nền kinh tế tạo cho doanh nghiệp nhiều cơ hội đầu tư và mở rộng thị trường như hiện nay, ngày càng có nhiều thương hiệu xuất hiện trên thị trường khiến cho các doanh nghiệp đứng trước việc cạnh tranh gay gắt. Sự phát triển mạnh mẽ như vũ bão của rất nhiều thương hiệu đã đặt ra yêu cầu tất yếu cho các doanh nghiệp phải có các chiến lược phù hợp để đẩy mạnh thương hiệu của mình. Tik Tok là một nền tảng video âm nhạc và mạng xã hội của Trung Quốc cho phép người dùng tạo ra các đoạn video ngắn với hiệu ứng âm thanh, hình ảnh độc đáo. Trải qua quá trình xây dựng và phát triển, ngày nay, thương hiệu Tik Tok đã trở nên quen thuộc và phổ biến ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Kể từ quý 1 năm 2019, Tik Tok là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên Apple App Store, với 33 triệu lượt tải xuống trong một quý (Sensor Tower, 2019), đánh bại các đối thủ là YouTube, Instagram, WhatsApp và Facebook – những cái tên luôn nằm trong top 5. Với sự sáng tạo không giới hạn, Tiktok đang trở thành thương hiệu được nhiều người dùng mạng xã hội muốn trải nghiệm. Với mong muốn tìm hiểu và phân tích thêm quá trình phát triển của thương hiệu này, nhóm chúng em đã quyết định chọn đề tài “Quá trình xây dựng và phát triển thương hiệu của Tik Tok”.
TỔNG QUAN VỀ THƯƠNG HIỆU TIKTOK
Lịch sử hình thành và phát triển của Tiktok
Ứng dụng TikTok, khởi đầu từ một nền tảng video âm nhạc nhỏ tại Trung Quốc, đã nhanh chóng phát triển thành một trong những mạng xã hội phổ biến nhất trong giới trẻ Hiện nay, TikTok là nền tảng video ngắn hàng đầu ở châu Á và là ứng dụng phát triển nhanh nhất thế giới, với cộng đồng video âm nhạc lớn nhất toàn cầu Trước khi trở thành thương hiệu nổi bật như hiện tại, TikTok đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển đáng kể.
Tháng 9/2016, ứng dụng Tik Tok được ra mắt bởi Zhang Yiming, người sáng lập của Byte Dance
Tháng 9 năm 2017, bắt đầu mở rộng sang thị trường Indonesia
Vào tháng 11 năm 2017, Beijing Bytedance Technology, công ty mẹ của TikTok, đã mua lại Musically, một nền tảng video âm nhạc ngắn nổi tiếng tại Trung Quốc Musically cho phép người dùng, hay còn gọi là “Musers”, tạo và chia sẻ các video hát nhép ngắn 15 giây Sau khi tiếp quản, ByteDance đã quyết định đóng cửa ứng dụng Musical.ly và tích hợp hầu hết các tính năng của nó vào Douyin.
Vào tháng 8 năm 2018, ByteDance đã ra mắt TikTok, phiên bản toàn cầu của Douyin Thuật toán phức tạp của TikTok là một trong những yếu tố thu hút chính, giúp xác định nhanh chóng sở thích và thói quen của người dùng dựa trên cách họ tương tác với ứng dụng.
Tính đến năm 2018, TikTok đã ghi nhận hơn 80 triệu lượt tải xuống tại Hoa Kỳ và đạt tổng cộng 2 tỷ lượt tải xuống toàn cầu, theo dữ liệu từ Sensor Tower, không bao gồm người dùng Android ở Trung Quốc Năm 2018, nhiều người nổi tiếng như Jimmy Fallon và Tony Hawk đã bắt đầu sử dụng ứng dụng này, cùng với những cái tên khác như Jennifer Lopez và Jessica.
Alba, Will Smith và Justin Bieber cũng tham gia TikTok và nhiều người nổi tiếng khác đã làm theo
Vào ngày 3/9/2019, TikTok đã công bố mối quan hệ đối tác dài hạn với Liên đoàn Bóng đá Quốc gia Hoa Kỳ (NFL), chỉ hai ngày trước khi mùa giải thứ 100 của NFL khai mạc tại Soldier Field TikTok tổ chức các hoạt động cho người hâm mộ để kỷ niệm thỏa thuận này, bao gồm việc ra mắt tài khoản TikTok chính thức của NFL Sự hợp tác này mở ra cơ hội tiếp thị mới, bao gồm video được tài trợ và các thách thức hashtag hấp dẫn.
Năm 2019, Tik Tok đã được các phương tiện truyền thông công nhận là ứng dụng di động được tải xuống nhiều thứ bảy trong thập kỷ qua (2010-2019) và là ứng dụng có số lượt tải cao nhất trên App Store của Apple trong năm đó.
2018 và 2019, vượt qua Facebook, YouTube và Instagram
Ứng dụng có khoảng 1,1 tỷ người dùng hoạt động trên toàn cầu vào đầu năm
Hiện tại, TikTok đã có mặt ở hơn 150 thị trường và bằng 75 ngôn ngữ, và có văn phòng tại Bắc Kinh, Los Angeles, Moscow, Mumbai, Seoul và Tokyo.
Sứ mệnh, tầm nhìn
TikTok mang sứ mệnh truyền cảm hứng và khuyến khích người sáng tạo chia sẻ niềm vui qua video Người dùng có thể ghi lại và chia sẻ những nguồn cảm hứng sáng tạo, kiến thức thực tiễn, và những khoảnh khắc ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày Nền tảng này giúp mọi người dễ dàng trở thành nhà sáng tạo nội dung chỉ với chiếc điện thoại của mình.
TikTok đang xây dựng một nền tảng tương tác và sáng tạo toàn cầu, không chỉ nhằm cung cấp thông tin mà còn trở thành trung tâm sáng tạo, nơi lưu trữ và phát triển những người sáng tạo.
Trở thành mạng xã hội lớn nhất thế giới và là nền tảng quảng cáo hữu hiệu cho các doanh nghiệp
Giá trị thương hiệu
Tiktok lọt top 100 thương hiệu đắt giá nhất thế giới của BrandZ năm 2020
Theo bảng xếp hạng BrandZ năm 2020, TikTok, ứng dụng chia sẻ video của Trung Quốc, đứng thứ 79 với giá trị thương hiệu 16,9 tỷ USD, vượt qua nhiều thương hiệu nổi tiếng như Uber (thứ 85, 16 tỷ USD), Adidas (thứ 92, 15 tỷ USD) và Pepsi (thứ 99, 13 tỷ USD) Ngoài ra, TikTok còn nằm trong top 10 BrandZ cho các thương hiệu truyền thông và giải trí.
TikTok phát triển nhanh nhất thế giới về giá trị thương hiệu năm 2022
Trong năm qua, giá trị thương hiệu của TikTok đã tăng gấp ba lần, đạt mức tăng trưởng 215%, từ 18,7 tỷ USD năm 2021 lên 59,0 tỷ USD năm nay TikTok hiện đang đứng ở vị trí thứ 18 trong danh sách 500 thương hiệu có giá trị nhất thế giới, trở thành ứng viên mới cao nhất trong bảng xếp hạng Brand Finance Global 500 2022, khẳng định vị thế là thương hiệu phát triển nhanh nhất thế giới.
Với 1.000.000.000 người dùng và 3.000.000.000 lượt tải, TikTok đã vươn lên vị trí hàng đầu trong các trang web được truy cập nhiều nhất năm 2021 Những con số này chứng tỏ TikTok đang trở thành một thế lực toàn cầu Trong năm qua, thương hiệu này đã ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng lên tới 215%, giúp giá trị thương hiệu tăng gấp ba lần, từ 18,7 tỷ USD lên 59 tỷ USD.
Trong vòng 12 tháng, TikTok đã vượt qua Snapchat để trở thành thương hiệu phát triển nhanh nhất thế giới, trong khi Snapchat chỉ đạt mức tăng trưởng 187%.
Nền tảng giải trí TikTok không chỉ dẫn đầu về số lượt tải xuống trên Google Play Store và App Store mà còn ghi nhận doanh thu kỷ lục 919,2 triệu USD trong quý 3 năm ngoái, khẳng định sức ảnh hưởng toàn cầu của mình Với đà phát triển mạnh mẽ, TikTok dự kiến sẽ mở rộng sang lĩnh vực thương mại điện tử và kinh doanh thực phẩm, đồ uống Brand Finance dự đoán TikTok sẽ là ứng viên sáng giá nhất trong bảng xếp hạng Brand Finance Global 500 2022.
TikTok, mặc dù gia nhập muộn hơn so với các nền tảng lớn như Facebook và YouTube, đã nhanh chóng đạt được những thành tựu ấn tượng Trong bối cảnh thế giới vẫn đang đối mặt với ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, TikTok đã trở thành một kênh giải trí phổ biến, thu hút đông đảo người dùng và tạo ra những xu hướng mới trong lĩnh vực truyền thông xã hội.
Vào năm 2019, hầu hết các hoạt động đều bị trì hoãn và chỉ có thể diễn ra tại nhà, dẫn đến sự bùng nổ của các dịch vụ giải trí kỹ thuật số, mạng xã hội và phát trực tuyến Trong bối cảnh đó, TikTok đã nổi bật với một sân chơi độc đáo, đáp ứng nhu cầu giải trí nhanh chóng và tiện lợi của hàng tỷ người trẻ trên toàn cầu, khác biệt hoàn toàn so với những lựa chọn truyền thống.
CHIẾN LƯỢC XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN THƯƠNG HIỆU VÀ THÀNH CÔNG CỦA TIKTOK
Chiến lược xây dựng và phát triển thương hiệu của Tiktok
Bước đầu tiên trong việc phát triển ứng dụng là xác định đối tượng người tiêu dùng mục tiêu, đặc biệt là khách hàng trẻ, với trọng tâm là thế hệ Gen Z, đặc biệt là nhóm tuổi từ 10-19 Đây là thế hệ đầu tiên tiếp xúc với công nghệ từ khi còn nhỏ, khiến mọi hoạt động trong cuộc sống của họ gắn liền với kết nối và công nghệ thông tin Họ có khả năng nắm bắt và áp dụng công nghệ vào cuộc sống một cách nhanh chóng.
Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, thế hệ Gen Z mang đến tư duy và hành động mới mẻ, cho phép họ tạo ra và chia sẻ những nội dung sáng tạo và độc đáo Điều này không chỉ thu hút lượng lớn người xem trên TikTok mà còn giúp các thương hiệu mở rộng tệp khách hàng trong tương lai.
Thêm vào đó, đối tượng người tiêu dùng này là những người khó tập trung quá
Trong thời đại số, người dùng thường chỉ dành 30 giây cho bài phát biểu nhưng lại có thể lắng nghe một câu chuyện hấp dẫn trong 30 phút Họ có xu hướng ít đọc và thích tiếp nhận thông tin qua hình thức nghe và xem Theo nghiên cứu, khoảng 71% khách hàng sử dụng Internet chủ yếu để xem video giải trí Với kho tàng video phong phú trên TikTok, nhóm tuổi này trở thành đối tượng dễ tiếp cận và có khả năng tạo ra sự thay đổi, mang lại thành công lớn cho các sản phẩm công nghệ như TikTok.
(2) Bước 2: Xác định vị thế cạnh tranh của các thương hiệu trên thị trường
Nhóm sử dụng mô hình SWOT để phân tích các đối thủ cạnh tranh chủ yếu toàn cầu của tiktok: Reels (Instagram); Shorts (Youtube)
Bảng 1: Mô hình SWOT của Reels, Short và Kuaishou Reels (Instagram) Short (Youtube) Kuaishou (Tencent) Điểm mạnh
AR, hiệu ứng chuyển tiếp rõ ràng hơn nhờ bảng điều khiển tốc độ và tùy chọn căn chỉnh
- Các đoạn video ngắn được chia sẻ trên mục Khám phá và mục Stories
- Số lượng người dùng Instagram lớn, sẵn có
- Người dùng chủ yếu là thế hệ trẻ millennials, chia sẻ video có nội dung mang tính thẩm mỹ cao
→ tránh việc reup không bản quyền
- Bộ tính năng nhỏ gọn, tinh tế
- Thư viện âm thanh rộng lớn được xây dựng trong suốt 16 năm:
Shorts được tích hợp vào YouTube cho phép người dùng sử dụng âm thanh từ tất cả video YouTube
- Có quỹ hỗ trợ sáng tạo nội dung lên đến 100 triệu USD
- Tận dụng điểm đặc trưng là nút Like &
Dislike – cho phép người dùng đánh giá nội dung Hơn hết, Youtube đặt biệt chú trọng nút subscribe của mình thay vì follow như Instagram Reels hay TikTok
- Người sáng tạo có thể kiểm soát video của
- Tổng người dùng hàng tháng đạt 1 tỷ
- Sở hữu các ứng dụng video ngắn khác như Kwai, SnackVideo và Zynn Với cách thức hoạt động tương tự như TikTok Thu lời nhờ quảng cáo và TMĐT
- Giao diện đơn giản dễ dung
Nội dung bài viết mang tính thẩm mỹ cao, thu hút sự chú ý của các fashionista và những người đam mê mix & match Họ yêu thích du lịch, chụp hình nghệ thuật và chia sẻ những khoảnh khắc ấn tượng của bản thân Tuy nhiên, một điểm yếu là nguy cơ bị reup hoặc remix lại nội dung của mình.
- Reels không có công cụ phân tích người dùng
- Thời gian chỉ mặc định 30s
- Âm thanh sử dụng trong video bị hạn chế (một số SME phải tự tạo bên ngoài thay vì được truy cập sẵn vào kho âm thành)
- Giao diện cứng cáp, không quá thân thiện
- Bộ công cụ chỉnh sửa video của Youtube khá đơn giản, thậm chí content creator không được chọn thumbnail cho video
- Thiếu nút “Not Interested” → nội dung của Youtube Shorts chưa “đọc vị” người dùng một cách hiệu quả dẫn đến sự xuất hiện của những video
“nhảm” trên Shorts của users
- Là ứng dụng mới và chỉ mới phổ biến ở Trung Quốc và Châu
- Tính năng phân tích người dùng còn chưa nổi bật
- Có thể dừng nhưng không thể tua video
- Bộ chỉnh sửa, filter xấu
Khách hàng của instagram thích nội dung đơn giản và không mất nhiều thời gian nhưng có tính thẩm mỹ cao
- Số lượng người dùng youtube liên tục tăng tạo ra mạng lưới sáng tạo
- Một số quốc gia cấm tiktok và không phổ biến các nền tảng MXH khác như instagram
- Được tập đoàn giải trí lớn là Tencent hậu thuẫn → tăng lượng người dùng nhanh chóng
- Quảng cáo và TMĐT ngày càng phát triển mạnh
- Thị hiếu của user thay đổi nhanh chóng
- Nhu cầu về thuật toán phân tích ngày càng cao
- Xu thế lấy tư liệu, duet để tận dụng ưu thế truyền miệng, tạo trend
- Thị hiếu ngày càng thay đổi yêu cầu sự đa dạng trong chỉnh sủa, quay và bộ lọc
Tencent cũng tung ra tính năng video ngắn trong ứng dụng Wechat
- Kuaishou IPO diễn ra vào thời điểm các nhà chức trách Trung Quốc đang tăng cường giám sát lĩnh vực công nghệ
(3) Bước 3: Xác định xu hướng và cơ hội trên thị trường
Theo báo cáo của IAB về chi tiêu quảng cáo toàn cầu năm 2020, quảng cáo video đã chiếm 18,7% thị phần, với doanh thu đạt 26,2 tỷ USD, tăng 20% so với năm trước Dự báo rằng lĩnh vực này sẽ tiếp tục tăng trưởng trong tương lai, đặc biệt là từ khi TikTok xuất hiện.
Vào năm 2017, xu hướng video ngắn đã bùng nổ toàn cầu, đặc biệt thu hút sự chú ý của cộng đồng Gen Z Để nắm bắt cơ hội này, cả Instagram và YouTube đã ra mắt tính năng video ngắn vào năm 2020.
Ngày càng nhiều thương hiệu lựa chọn video làm công cụ quảng cáo và nội dung tiếp thị trên mạng xã hội trong chiến lược tiếp thị số Xu hướng này xuất phát từ việc người dùng giảm mức độ tập trung khi xem quảng cáo, dẫn đến thời gian thu hút sự chú ý của họ đối với quảng cáo ngày càng ngắn.
72% người tiêu dùng ưu tiên video hơn văn bản để tìm hiểu về sản phẩm hoặc dịch vụ mới Video mang lại khả năng truyền tải thông điệp và tính năng của sản phẩm một cách sinh động và trực tiếp hơn.
54% người tiêu dùng mong muốn xem nội dung video từ thương hiệu mà họ quan tâm Khi người tiêu dùng chú ý đến một thương hiệu cụ thể, hơn một nửa trong số họ kỳ vọng nhận được những video thú vị liên quan So với quảng cáo tĩnh như quảng cáo văn bản hay hình ảnh, quảng cáo video có khả năng thu hút sự chú ý của người tiêu dùng nhanh chóng hơn.
93% marketers đã sử dụng video trên mạng xã hội để thu hút khách hàng, với nội dung video thương hiệu được áp dụng trong quảng cáo kỹ thuật số và đăng tải trên website cũng như các nền tảng social media Đa số thương hiệu lựa chọn social media để thể hiện giá trị sản phẩm của mình thông qua video, nhằm thu hút khách hàng một cách hiệu quả.
Trên nền tảng mạng xã hội, bài đăng sử dụng video thu hút người xem hiệu quả hơn, với lượt xem trung bình vượt 48% Tại Instagram, tỷ lệ tương tác của video tăng 49% so với bài đăng thông thường Hơn nữa, video dễ dàng lan tỏa và được chia sẻ nhiều hơn các loại hình nội dung khác.
Với thời gian chú ý của thế hệ Z chỉ kéo dài 5-6 giây, các thương hiệu cần tối ưu hóa nội dung video để kể câu chuyện một cách hấp dẫn trong thời gian ngắn Nhận thấy xu hướng này, YouTube đã giới thiệu Bumper Ads vào năm 2016, loại quảng cáo 6 giây không thể bỏ qua Theo báo cáo của Google năm 2017, 70% trong 122 chiến dịch bumper ads đã nâng cao nhận thức thương hiệu với mức tăng trung bình 9% Đồng thời, báo cáo của Facebook cho thấy quảng cáo 6 giây có số lượt hiển thị cao hơn 11% so với quảng cáo khác, ROAS tăng 12%, và tỷ lệ hoàn thành video cao hơn 271% Video ngắn đang trở thành hình thức quảng cáo chủ đạo nhờ vào những số liệu ấn tượng này.
68% mọi người sẽ thích xem video doanh nghiệp kéo dài trong vòng 1 phút
49% video doanh nghiệp kéo dài dưới 1 phút
66% quảng cáo video kéo dài dưới 30 giây
Các thương hiệu có thể sử dụng nền tảng video ngắn không chỉ cho quảng cáo mà còn để tăng cường giao tiếp với người tiêu dùng một cách sinh động và hiệu quả, từ đó nâng cao hình ảnh và mức độ nhận biết thương hiệu.
3 xu hướng chính được áp dụng trong video ngắn marketing
Tận dụng nội dung do người dùng tạo ra (User-Generated Content; UGC) để đạt được kết nối cảm xúc
Bằng cách sử dụng các filter, hashtag độc đáo và tổ chức các thử thách video hấp dẫn, thương hiệu có thể kích thích sự sáng tạo của hàng triệu người dùng, từ đó tạo ra kết nối cảm xúc mạnh mẽ với họ Nghiên cứu cho thấy, nội dung do người dùng tạo (UGC) có sức ảnh hưởng lớn hơn đến quyết định mua sắm của người tiêu dùng so với nội dung do thương hiệu hoặc người nổi tiếng sản xuất Do đó, trước khi triển khai các chiến dịch, thương hiệu cần cân nhắc kỹ lưỡng về chiến lược UGC của mình.
Trước khi triển khai kế hoạch thương hiệu, cần nghiên cứu kỹ lưỡng về đối tượng mục tiêu để xác định liệu họ có muốn kết nối với thương hiệu hay không Hãy chắc chắn rằng câu trả lời cho câu hỏi này là "có".
Chia sẻ với người tiêu dùng những video ngắn về behind-the-brand
Những thành công của Tiktok
2.2.1 Những thành công của Tiktok trên thế giới
Trong những năm gần đây, TikTok đã thu hút người dùng nhờ vào nền tảng giải trí dễ sử dụng, phù hợp với nhiều đối tượng Việc tạo ra video trở nên cực kỳ đơn giản, từ nghiệp dư đến chuyên nghiệp, mang lại sự thú vị và khả năng "viral" cho người dùng Những yếu tố này đã biến TikTok thành một xu hướng mới mẻ trên toàn cầu.
Theo Apptrace, vào năm 2019, TikTok đã có mặt tại 150 quốc gia và hỗ trợ 75 ngôn ngữ Tại Trung Quốc, phiên bản Douyin đã đạt hơn 600 triệu người dùng, trở thành nền tảng hàng đầu về kiến thức, văn hóa và nghệ thuật tại quốc gia này.
Hình 2 Tổng quan về những chỉ số phát triển của Tik Tok
Nhờ vào những tính năng độc đáo, TikTok đã nhanh chóng trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất toàn cầu trong năm 2020 và 2021 Tại Hoa Kỳ, TikTok dẫn đầu với 89 triệu lượt tải xuống, bất chấp những đe dọa cấm từ Tổng thống Trump Đặc biệt, TikTok cũng ghi nhận 120 triệu lượt tải xuống tại Ấn Độ, mặc dù ứng dụng này đã bị cấm từ tháng 7/2020.
Hình 3 Số lượng tải ứng dụng Tik Tok theo quý giai đoạn 2018 - 2021
Hình 4 Doanh thu của Tik Tok theo quý giai đoạn 2017 - 2021
Theo thống kê từ Business of Apps, người dùng TikTok trung bình dành khoảng 52 phút mỗi ngày trên ứng dụng Điều này cho thấy rằng người dùng không chỉ tạo và chia sẻ video ngắn mà còn xem nhiều video khác đã được tải lên nền tảng này.
Người dùng mạng xã hội dành trung bình 58,5 phút mỗi ngày trên Facebook, trong khi thời gian sử dụng Instagram là 53 phút và Snapchat là 49,5 phút TikTok, mặc dù mới ra mắt, đã nhanh chóng thu hút sự chú ý và phát triển mạnh mẽ trong cộng đồng người dùng mạng xã hội.
TikTok không chỉ thu hút người trẻ mà còn cả người trưởng thành ở nhiều độ tuổi khác nhau, với khoảng 41% người dùng từ 16 đến 24 tuổi Đặc biệt, xu hướng sử dụng TikTok đang gia tăng ở nhóm tuổi 25-34, đặc biệt ở các quốc gia như Trung Quốc, Malaysia, Indonesia và Ả Rập Xê Út, nơi nhóm tuổi này chiếm tỉ lệ cao hơn so với nhóm 16-24 tuổi Điều này cho thấy mức độ tương tác của TikTok ngày càng mở rộng và đa dạng.
Mức độ tương tác trên mạng xã hội phản ánh sự quan tâm của người dùng đối với nội dung được chia sẻ Theo thống kê từ Upfluence, tỷ lệ tương tác của người dùng TikTok đạt 17,96%, vượt trội so với 3,86% của Instagram và 1,63% của YouTube Đặc biệt, những người có tầm ảnh hưởng trên TikTok cũng có tỷ lệ tương tác cao ở mức 4,96%, trong khi con số này chỉ là 1,21% trên Instagram và 0,37% trên YouTube.
2.2.2 Những thành công của Tiktok ở Việt Nam
(1) Tiktok trở thành nền tảng video ngắn được yêu thích nhất tại Việt Nam
Mặc dù gia nhập muộn hơn YouTube và Facebook, TikTok đã nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường và trở thành nền tảng video ngắn ưa chuộng nhất tại Việt Nam trong quý 4 năm 2021.
Theo báo cáo "Connected Consumer" từ Decision Lab, TikTok đã ghi nhận mức tăng trưởng 6% về độ phổ biến tại Việt Nam so với quý 3 Đặc biệt, 50% người dùng thuộc thế hệ Z đang sử dụng nền tảng này để xem video ngắn Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của TikTok chậm hơn ở các thế hệ lớn tuổi hơn, với mức tăng 2% cho người dùng Gen X và 4% cho Gen Y.
(2) Tiktok thắng giải thưởng lớn tại MMA SMARTIES năm 2021
Tại sự kiện MMA SMARTIES năm 2021, TikTok tiếp tục thắng lớn khi mang về giải thưởng Publisher/Media Company of the Year (hạng mục Vietnam SMARTIES
TikTok đã xuất sắc giành giải thưởng MMA SMARTIES trong hai năm liên tiếp, khẳng định vị thế của mình trong việc tạo ra không gian sáng tạo và niềm vui cho cộng đồng Những giải thưởng này chứng minh TikTok là một “đòn bẩy” quan trọng trong các chiến dịch tiếp thị hiện đại Với lượng người dùng lớn, đa dạng và độ tương tác cao, TikTok đang dần trở thành “bệ phóng” cho các nhãn hàng trong việc lan tỏa niềm vui, sự lạc quan và cảm hứng đến với cộng đồng.
(3) Một số chiến dịch thành công ở Việt Nam
Xu hướng TikTok ngày càng phát triển mạnh mẽ, đặc biệt với hình thức Hashtag Challenge, cho phép người dùng sáng tạo video theo chủ đề kèm theo #hashtag Điều này giúp họ tham gia vào việc tạo nội dung và dễ dàng truyền tải hình ảnh cũng như thông điệp của chiến dịch đến người xem nhờ vào lượng tương tác cao của các video Một ví dụ điển hình là "Vũ điệu rửa tay", thu hút sự chú ý và khuyến khích mọi người tham gia.
Để hỗ trợ Bộ Y tế trong việc truyền tải thông điệp bảo vệ sức khỏe phòng dịch, TikTok đã triển khai chiến dịch #vudieuruatay (vũ điệu rửa tay) với nền nhạc bài hát "Ghen Cô Vy" của nhạc sĩ Khắc Hưng Video của vũ công Quang Đăng với những động tác rửa tay dễ thương đã nhanh chóng trở thành hiện tượng, thu hút hơn 200 triệu lượt xem và gần 40 ngàn video hưởng ứng trên TikTok Chiến dịch này không chỉ nhận được sự chú ý trong nước mà còn lan rộng ra hơn 60 quốc gia, góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm sáng trong công cuộc chống dịch toàn cầu với tinh thần "Đẩy lùi virus Corona".
Trong thời gian cách ly xã hội, TikTok đã khơi dậy cảm hứng cho người dùng, tạo ra những trào lưu độc đáo và tích cực, khởi đầu cho nhiều xu hướng mới mẻ.
#onhavanvui (ở nhà vẫn vui) Từ những hình ảnh đời thường như nấu ăn (#onhanoitro),
Trào lưu #onhahocbai và #onhalamviec khuyến khích mọi người tham gia vào các hoạt động học tập và làm việc tại nhà, đồng thời thúc đẩy những hoạt động thú vị như trình diễn thời trang (#onhalamdep) và nhảy múa tự do để giải trí (#onhagiaitri) Mục tiêu là ghi lại và chia sẻ những khoảnh khắc này nhằm hạn chế việc ra ngoài và tụ tập đông người Chiến dịch #onhavanvui đã thu hút 850 ngàn video tham gia và đạt hơn 10 tỉ lượt xem, tạo nên một cộng đồng sáng tạo và gắn kết trong thời gian giãn cách xã hội Áo dài Việt Nam cũng được tôn vinh trong trào lưu này.
TikTok đã góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Việt Nam thông qua chiến dịch #aodaivietnam, nổi bật với hình ảnh tà áo dài duyên dáng Chiến dịch này không chỉ truyền cảm hứng cho du khách, học sinh và sinh viên mà còn tạo sức lan tỏa cho Lễ hội Áo dài TP HCM diễn ra vào tháng 2 năm ngoái Kết quả là chương trình đã thu hút gần 5.500 video từ người dùng và đạt 120.000 lượt xem.
ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN TIKTOK VÀ BÀI HỌC CHO NHỮNG THƯƠNG HIỆU KHÁC
Giải pháp phát triển TikTok trong tương lai
3.1.1 Phát triển những thế mạnh sẵn có của thương hiệu
TikTok nổi bật với nội dung video ngắn gây nghiện, nhấn mạnh vào yếu tố nhanh chóng và bất ngờ Âm nhạc đóng vai trò quan trọng, giúp người xem dễ dàng đắm chìm trong những video liên tục với các bài hát đang thịnh hành So với Facebook và Instagram, hai nền tảng này chủ yếu tập trung vào hình ảnh và văn bản, trong khi âm thanh chỉ xuất hiện trong các video dài hơn TikTok cho phép người dùng trải nghiệm đồng thời âm thanh, hình ảnh và chữ viết, kết hợp với sự mới mẻ trong nội dung, tạo ra cảm giác thú vị liên tục trong suốt quá trình sử dụng ứng dụng.
TikTok đang chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về số lượng nhà sáng tạo nội dung, điều này đòi hỏi nền tảng cần có những chính sách hỗ trợ phù hợp để duy trì chất lượng nội dung Influencer Marketing trên TikTok trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều thương hiệu, do đó, TikTok cần phát triển thêm các tính năng và chính sách để kết nối hiệu quả giữa các nhãn hàng và nhà sáng tạo, nhằm nâng cao hiệu quả quảng cáo, tương tự như những gì YouTube đã thực hiện thành công từ khi ra mắt.
Hiện nay, luật sở hữu trí tuệ và bảo vệ quyền tác giả ngày càng được chú trọng, điều này đặc biệt quan trọng đối với TikTok trong việc quản lý bản quyền âm nhạc Nền tảng này cần mở rộng kho nhạc nền phong phú, bao gồm các bài hát đang thịnh hành, nhằm khẳng định uy tín và tạo ra không gian sáng tạo cho người dùng Trong tương lai, TikTok có thể xem xét hợp tác với các nghệ sĩ để nâng cao trải nghiệm âm nhạc trên nền tảng.
26 ra mắt những bài hát dành riêng cho nền tảng để duy trì tính xu hướng và thu hút sự quan tâm liên tục từ người dùng
3.1.2 Mở rộng quy mô thương hiệu các tính năng mới
Phát video trực tiếp đã trở thành xu hướng phổ biến trên ứng dụng Douyin tại Trung Quốc, và TikTok nên xem xét triển khai tính năng này ở thị trường quốc tế, đặc biệt là tại Việt Nam Thành công của Douyin sẽ cung cấp nền tảng kinh nghiệm quý báu cho TikTok trong việc phát triển tính năng live stream Live stream không chỉ mang lại tính tương tác cao mà còn giúp nội dung tiếp cận nhanh chóng đến đông đảo người dùng.
Sự phát triển mạnh mẽ của các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam như Shopee, Tiki, Lazada đã đặt ra yêu cầu cho TikTok Shop cần hoàn thiện hơn để tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh cho các nhãn hàng và nhà sáng tạo Hợp tác với các sàn thương mại điện tử có thể là một phương án khả thi giúp TikTok mở rộng khả năng tiếp cận và nâng cao trải nghiệm người dùng Tuy nhiên, TikTok cũng cần cân nhắc về tần suất hiển thị quảng cáo và các hoạt động bán hàng để không làm ảnh hưởng đến nội dung giải trí trên nền tảng.
3.1.3 Thay đổi lấy người dùng làm trọng tâm
Người dùng TikTok chủ yếu là Gen Z, một nhóm đối tượng trẻ với những đặc điểm hành vi và nhu cầu riêng biệt Gen Z thể hiện sự nhạy bén với cái mới, cởi mở với thay đổi và khao khát thể hiện cái tôi độc đáo Thuật toán cá nhân hóa của TikTok đã thành công trong việc giới thiệu những nội dung thú vị, phù hợp với sở thích cá nhân của người dùng, tạo ra trải nghiệm hấp dẫn trên nền tảng này.
Nội dung trên TikTok rất phù hợp với thế hệ trẻ, đặc biệt là Gen Z, khi nhu cầu của họ đã chuyển từ việc kết nối và chia sẻ với mọi người sang tìm kiếm những hình thức sáng tạo để khẳng định cái tôi khác biệt TikTok đã trở thành chìa khóa cho Gen Z, giúp họ khám phá thế giới riêng và thể hiện sự sáng tạo một cách thoải mái.
Gen Z là một thế hệ khó chiều, coi trọng trải nghiệm trên không gian mạng và nhạy cảm với xu hướng biến đổi Họ bận rộn với nhiều thứ để khám phá trên Internet, vì vậy chỉ dành thời gian cho những nội dung thực sự thu hút Trong 5-10 năm tới, khi Gen Z lập gia đình, sẽ có sự thay đổi lớn về nhân khẩu học và hành vi người dùng trên TikTok Để phát triển bền vững, TikTok cần thay đổi định hướng kiểm duyệt, phân phối nội dung và phát triển các tính năng trải nghiệm phù hợp với sự chuyển mình của thế hệ này.
Thế hệ gen Alpha, những người sinh từ năm 2013 đến 2025, sẽ sớm trở thành khách hàng tiềm năng trên thị trường Để duy trì vị thế trong môi trường mạng xã hội cạnh tranh và thay đổi nhanh chóng, TikTok cần nhạy bén hơn với đối tượng người dùng mới, đồng thời tập trung vào việc mở rộng quy mô và tăng cường số lượng người dùng ở nhiều độ tuổi khác nhau.
3.1.4 Tăng nhận diện thương hiệu với các chiến dịch quảng cáo
TikTok là một nền tảng mạng xã hội đang phát triển nhanh chóng, nhưng vẫn còn kém xa về giá trị thương hiệu, độ phổ biến và quy mô so với các nền tảng như Facebook, Instagram và YouTube Để thu hút thêm người dùng, TikTok cần tập trung vào việc tăng cường độ phủ và nhận diện thương hiệu trong tương lai.
TikTok nổi bật trong việc sáng tạo và thúc đẩy các xu hướng phổ biến, đồng thời hợp tác với những nhà sáng tạo nổi tiếng trên nền tảng của mình Một ví dụ điển hình là chiến dịch Tết 2021 với MV “Tết xa hóa gần” của ca sĩ Hòa Minzy, thể hiện sự kết hợp hoàn hảo giữa âm nhạc và văn hóa.
Năm vừa qua, TikTok đã thu hút sự tham gia của nhiều nhà sáng tạo nội dung nổi bật Để mở rộng phát triển, TikTok có thể khai thác các kênh truyền thông khác cả online lẫn offline, trong đó biển quảng cáo ngoài trời, đặc biệt là biển quảng cáo động có khả năng phát video, là một lựa chọn tiềm năng Thêm vào đó, các chiến dịch marketing với yếu tố kêu gọi hành động (call to action) sẽ là giải pháp hiệu quả để tăng cường số lượng người dùng, bằng cách sử dụng các nút bấm dẫn dắt người dùng từ các nền tảng khác về ứng dụng TikTok.
Sự thành công của TikTok chủ yếu phụ thuộc vào người dùng, đặc biệt là các nhà sáng tạo nội dung Việc triển khai các chính sách và ưu đãi hợp lý sẽ khuyến khích họ sản xuất nội dung chất lượng, từ đó giữ chân người dùng trung thành với nền tảng, không chỉ là một xu hướng nhất thời Khi TikTok thực hiện tốt điều này, các nhà sáng tạo và người dùng sẽ tự nguyện lan tỏa và tham gia vào nền tảng, giúp TikTok tiết kiệm chi phí marketing và quảng bá thương hiệu.
Bài học cho các thương hiệu khác
3.2.1 Hỗ trợ người dùng cùng phát triển
TikTok áp dụng chính sách đãi ngộ hấp dẫn dành cho các influencers, coi họ như những "ngôi sao" của nền tảng Ứng dụng này chủ động quảng bá hình ảnh cho các influencers thông qua các biện pháp hỗ trợ nhằm tăng lượng truy cập Đặc biệt, vào tháng 11/2017, ByteDance công bố sẽ đầu tư 300 triệu USD để giúp các influencers tăng lượng người theo dõi và thu lợi nhuận, với mục tiêu tạo ra 1.000 influencers có hơn 1 triệu người theo dõi mỗi tài khoản trên TikTok trong năm tới.
TikTok nhận thức rõ rằng người dùng đầu tiên sẽ định hình hướng đi của sản phẩm, vì vậy từ những ngày đầu, họ đã tìm đến các trường nghệ thuật và âm nhạc tại Trung Quốc để tuyển dụng những nghệ sĩ trẻ, ưa nhìn, nhằm tạo ra những video chất lượng cao.
TikTok không chỉ giúp người dùng tăng lượng người theo dõi mà còn hợp tác với các nhà cung cấp mạng đa kênh và công ty truyền thông quảng cáo tại Trung Quốc, biến những người bình thường thành siêu sao trên Internet Bài học từ TikTok cho các mạng xã hội khác là để phát triển bền vững, cần hỗ trợ người dùng và xem họ như những người bạn đồng hành trong quá trình phát triển.
TikTok đã tạo điều kiện cho những video sáng tạo từ người dùng không nổi tiếng, thu hút sự chú ý của khán giả Những video này thường lan tỏa mạnh mẽ và mang lại kết quả bất ngờ, như trường hợp một thực khách quay video chế biến món ăn với nguyên liệu của Hadilao, khiến hàng ngàn người làm theo và đăng tải trên TikTok, dẫn đến việc Hadilao bổ sung món ăn này vào menu Tương tự, tên TikTok cũng được đưa vào menu tại CoCo, một chuỗi trà nổi tiếng ở Trung Quốc, nhờ sự khám phá của một influencer Đáng chú ý, cả Hadilao và CoCo không chủ động triển khai các chiến dịch marketing này; mọi thứ đều xuất phát từ những người dùng TikTok bình thường Điều này cho thấy người dùng mạng xã hội thường tin tưởng vào nội dung từ những người giống họ hơn là các quảng cáo, và chính TikTok đã được phổ biến rộng rãi nhờ vào sự lan tỏa từ cộng đồng người dùng.
3.2.2 Tạo các chiến dịch marketing chủ đề
TikTok thường xuyên phát động các hashtag để giới thiệu những chủ đề đang thịnh hành, giúp người dùng dễ dàng tạo video dựa trên các xu hướng này Nhờ vào sự phổ biến của các hashtag, TikTok đã khởi xướng nhiều trào lưu trong cộng đồng mạng, điển hình là hashtag “Seaweed Dance” (Điệu nhảy rong biển) đã trở thành hiện tượng trên toàn Trung Quốc, tương tự như điệu nhảy Gangnam Style của PSY trước đây.
Nhiều thương hiệu cao cấp như Michael Kors đã áp dụng hashtag trong chiến dịch marketing của họ Bằng cách hợp tác với influencer trên TikTok, các thương hiệu có thể nhanh chóng thu hút hàng triệu người theo dõi thông qua các cuộc thi bình chọn video yêu thích có gắn hashtag Việc sử dụng hashtag một cách hiệu quả không chỉ giúp tăng cường sự hiện diện mà còn biến người dùng TikTok thành những người quảng bá cho thương hiệu Chỉ cần cung cấp cho người dùng một chủ đề, họ sẽ tự tạo nội dung cho bạn - đây là bài học quý giá từ TikTok.
3.2.3 Cá nhân hoá sản phẩm cho từng người dùng
TikTok sở hữu một đội ngũ kỹ sư đông đảo và phòng nghiên cứu trí tuệ nhân tạo do các cựu nhân viên Microsoft Research Asia dẫn dắt Sự nổi bật của TikTok nằm ở các thuật toán tiên tiến, giúp xác định chính xác nội dung thu hút từng người dùng dựa trên hành vi trước đó của họ.
TikTok khác biệt với Instagram ở chỗ, người dùng không chỉ xem nội dung từ những người mà họ theo dõi, mà còn nhận được đề xuất từ những người dùng chưa từng biết đến Thuật toán của TikTok giúp người dùng khám phá nội dung mới mẻ và phù hợp với sở thích cá nhân, từ đó tạo ra trải nghiệm đa dạng và hấp dẫn hơn Điều này không chỉ làm phong phú thêm nguồn nội dung mà người dùng có thể tiếp cận, mà còn kéo dài thời gian họ sử dụng ứng dụng, mang lại sự mới mẻ không ngừng cho người dùng TikTok.
3.2.4 Nội địa hóa sản phẩm khi tung ra thị trường quốc tế
Sau một năm hoạt động tại Trung Quốc dưới tên Douyin, Tik Tok đã ra mắt phiên bản tiếng Anh trên thị trường quốc tế và nhanh chóng trở thành ứng dụng được tải về nhiều nhất trên App Store tại Thái Lan, Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc Mặc dù giao diện của Tik Tok tương tự như phiên bản Trung Quốc, nó đã được “nội địa hóa” và bổ sung một số tính năng phù hợp với văn hóa từng vùng nhờ vào sự sáng tạo của người dùng.
Tại thị trường Hàn Quốc, TikTok thu hút người dùng bằng cách sử dụng hình ảnh của các ngôi sao và âm nhạc K-pop, trong khi ở Indonesia, họ phát triển các bộ lọc vẽ lên mặt phù hợp với sở thích địa phương Việc nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế với những điều chỉnh phù hợp giúp TikTok lan tỏa trào lưu rộng rãi hơn Hiểu rõ thị trường và nhu cầu khách hàng là yếu tố then chốt giúp sản phẩm dễ dàng được chấp nhận và yêu thích.
