ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH
Đối tượng
Đối tượng: Chó đến khám và chữa bệnh tại bệnh xá Thú y cộng đồng, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.
Địa điểm và thời gian tiến hành
- Địa điểm: Bệnh xá Thú y cộng đồng, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
Nội dung thực hiện
- Thực hiện các biện pháp phòng bệnh cho chó đến khám, chữa bệnh tại bệnh xá
- Chẩn đoán và điều trị bệnh cho chó đến khám và chữa bệnh tại bệnh xá
- Thực hiện chăm sóc, nuôi dưỡng, vệ sinh phòng bệnh cho chó và một số công việc khác tại bệnh xá.
Các chỉ tiêu và phương pháp thực hiện
3.4.1 Các chỉ tiêu theo dõi
- Tình hình chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y cộng đồng, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
- Kết quả tiêm phòng vắc xin cho chó tại bệnh xá
- Tình hình mắc bệnh ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá
- Kết quả điều trị bệnh cho chó tại bệnh xá
3.4.2 Phương pháp theo dõi (hoặc thu thập thông tin)
3.4.2.1 Phương pháp đánh giá tình hình chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y cộng đồng, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên Để đánh giá tình hình chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá, em tiến hành ghi chép số liệu hàng ngày vào nhật ký thực tập
3.4.2.2 Kết quả tiêm phòng cho chó tại bệnh xá
Hàng ngày, tiến hành ghi chép số liệu chó đến tiêm phòng vắc xin, loại vắc xin tiêm phòng
3.4.2.3 Phương pháp xác định tình hình nhiễm bệnh, cách phòng trị bệnh cho chó
Theo Thị Tho và cộng sự (2015), việc kê đơn thuốc kháng sinh, bao gồm cả phối hợp kháng sinh, cần dựa vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và chẩn đoán lâm sàng chính xác, cùng với việc nhận biết nguyên nhân gây bệnh Để xác định tình hình nhiễm bệnh ở chó, cần theo dõi hàng ngày thông qua các phương pháp chẩn đoán lâm sàng và phi lâm sàng, từ đó đưa ra kết luận về bệnh, tiến hành kê đơn và điều trị, đồng thời theo dõi chó trong suốt quá trình điều trị.
3.4.3 Phương pháp chẩn đoán bệnh
- Sử dụng các phương pháp chẩn đoán như: nhìn, sờ, nắn, gõ và nghe đối với các bệnh về đường hô hấp
Để chẩn đoán các bệnh do ký sinh trùng, bệnh truyền nhiễm và bệnh nội khoa, cần áp dụng các phương pháp như xét nghiệm máu, soi phân và kiểm tra thịt.
3.4.4 Phương pháp xử lý số liệu
Các số liệu thu thập được xử lý theo phương pháp thống kê sinh vật học của Nguyễn Văn Thiện (2008) [35] và phần mềm Excel 2010.
KẾT QUẢ VÀ PHÂN TÍCH KẾT QUẢ
Tình hình chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
Trong thời gian thực tập tại bệnh xá Thú y, tôi đã theo dõi tình hình khám chữa bệnh cho chó Kết quả của nghiên cứu này được trình bày chi tiết trong bảng 4.1.
Bảng 4.1 Tình hình chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y
Tổng số chó đến khám (con)
Tổng số chó đến khám (con)
Tổng số chó đến khám (con)
Trong khoảng thời gian từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021, bệnh xá đã tiếp nhận tổng cộng 374 chó đến khám và chữa bệnh, trong đó 37,65% là chó ngoại và 33,15% là chó nội.
Số lượng chó ngoại đến khám tại Bệnh xá vượt trội so với chó mèo nội, chủ yếu vì chúng được nuôi làm thú cảnh và có giá trị kinh tế cao Điều này dẫn đến việc chủ nuôi chú trọng hơn đến chăm sóc sức khỏe cho thú cưng của mình.
Kết quả chó đến tiêm phòng vắc xin tại bệnh xá thú y, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
Bệnh xá không chỉ cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh mà còn tổ chức tiêm phòng vắc xin cho chó Kết quả tổng hợp số lượng chó tiêm phòng tại bệnh xá từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021 được thể hiện rõ trong bảng 4.2.
Bảng 4.2 Kết quả chó đến tiêm phòng vắc xin tại bệnh xá Thú y
Tổng số chó đến tiêm phòng
Vắc xin Dại Vắc xin 5 bệnh Vắc xin 7 bệnh
Kết quả từ bảng 4.2 cho thấy trong tổng số 65 chó được tiêm phòng tại bệnh xá, vắc xin 7 bệnh chiếm tỉ lệ cao nhất, tiếp theo là vắc xin 5 bệnh và vắc xin dại Các loại vắc xin này bao gồm vắc xin dại, vắc xin phòng 5 bệnh (Care virus, Parvo virus, Viêm gan truyền nhiễm, Ho cũi chó và phó cúm) và vắc xin phòng 7 bệnh (bao gồm các bệnh từ vắc xin 5 bệnh cộng thêm Leptospira và Coronavirus).
5 bệnh và thấp nhất là vắc xin dại
Theo Luật Thú Y (2016), việc tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho thú nuôi cảnh, đặc biệt là chó, là bắt buộc mỗi năm một lần Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có khả năng lây sang người và hiện tại chưa có thuốc chữa khi người mắc bệnh Do đó, người dân cần tuân thủ quy định này để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Bệnh xá thú y cộng đồng, hoạt động từ tháng 4 năm 2016, đã thiết lập quy trình làm việc chuyên nghiệp với việc lập bệnh án và sổ theo dõi cho tất cả các trường hợp khám chữa bệnh và tiêm phòng vắc xin Chủ bệnh súc rất hài lòng với thái độ phục vụ, phong cách làm việc và trình độ chuyên môn của đội ngũ kỹ thuật Nhờ đó, bệnh xá ngày càng xây dựng được thương hiệu và uy tín trong lòng bà con quanh vùng.
Kết quả chẩn đoán một số bệnh trên chó đến khám tại bệnh xá Thú y
4.3.1 Tình hình mắc bệnh đường tiêu hóa ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y
Bệnh đường tiêu hóa ở chó rất nguy hiểm và nếu không được phát hiện kịp thời, có thể dẫn đến suy giảm sức khỏe nhanh chóng, thậm chí tử vong Dữ liệu về tình hình mắc bệnh đường tiêu hóa ở chó từ tháng 12/2020 đến tháng 06/2021 được tổng hợp và trình bày trong bảng 4.3.
Bảng 4.3 Tình hình mắc bệnh đường tiêu hóa ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y (Tháng 12/2020 - 06/2021)
Các bệnh đường tiêu hóa
Rối loạn tiêu hóa (con)
Nhiễm khuẩn đường ruột (con)
Kết quả nghiên cứu cho thấy trong tổng số 201 con chó mắc bệnh, có 74 ca bệnh rối loạn tiêu hóa, chiếm 36,82%, và 67 ca nhiễm viêm ruột do Parvo virus, chiếm 33,33% Bệnh rối loạn tiêu hóa ở chó thường do thay đổi thức ăn đột ngột, thức ăn ôi thiu, giun sán, và thay đổi thời tiết gây stress, làm giảm sức đề kháng và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển Triệu chứng chủ yếu bao gồm giảm ăn, bỏ ăn, nôn mửa, đi ngoài và mệt mỏi Theo dõi cho thấy bệnh tiêu hóa có thể xảy ra quanh năm, nhưng thường tăng cao vào tháng 4 và tháng 5 do thời tiết chuyển giao mùa.
Chó mắc bệnh đường tiêu hóa chủ yếu do ăn phải thức ăn ôi thiu, bẩn, hoặc do chế độ nuôi dưỡng không hợp lý và môi trường sống không đảm bảo vệ sinh Việc tẩy giun cũng cần được chú trọng Do đó, chủ nuôi cần tiêm vắc xin phòng bệnh cho chó và thiết lập chế độ chăm sóc hợp lý để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
4.3.2 Tình hình mắc bệnh ngoài da ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y
Bệnh ngoài da ở chó là một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của thú cưng và có khả năng lây lan sang con người Dữ liệu tổng hợp về tình hình mắc bệnh ngoài da ở chó từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021 được thể hiện trong bảng 4.4.
Bảng 4.4 Tình hình mắc bệnh ngoài da ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y (Tháng 12/2020 - 6/2021)
Số chó mắc bệnh ngoài da (con)
Từ tháng 12/2020 đến tháng 06/2021, bệnh xá đã tiếp nhận và điều trị cho 48 con chó mắc các bệnh ngoài da, trong đó 21 con chó bị nhiễm nấm, chiếm tỷ lệ cao nhất là 43,75%.
15 con chó bị mắc bệnh viêm da dị ứng chiếm (31,25%) trong tổng số con mắc bệnh Nguyên nhân gây ra các bệnh về da ở chó bao gồm:
Nấm Microsporum canis gây ra bệnh nấm, vẩy nến ở chó Loại nấm này phát triển trên mô da thường ở vùng đầu, tai và vác bàn chân
Khi chó mắc bệnh nấm da, chúng thường biểu hiện ngứa ngáy, rụng lông, và có các vùng da đỏ tấy ở cổ, kẽ móng, mũi, mặt, đầu hoặc tai Da có thể sưng, xuất hiện mủ, và có dấu hiệu sần sùi, đóng vảy, khiến chó cảm thấy khó chịu, kêu rên hoặc có hành vi hung dữ và bồn chồn.
Bệnh viêm da ở chó do nhiễm khuẩn từ các chủng vi khuẩn như Staphylococcus và Streptococcus, gây ra tình trạng ngứa ngáy khó chịu Triệu chứng thường gặp bao gồm tổn thương ở đầu, chân, quanh mắt, và hậu môn, khiến chó gãi nhiều và cắn vào vùng bị ảnh hưởng Hơn nữa, chó có thể bị rụng lông, lở loét và xuất hiện mụn mủ ở các vùng viêm da.
Bệnh ngoài da ở chó thường do môi trường sống và chế độ ăn uống gây ra Để phòng tránh các bệnh này, chủ nuôi nên giữ môi trường sống của chó sạch sẽ, tắm cho chó thường xuyên bằng dầu tắm chuyên dụng và định kỳ diệt ve, bọ chét.
Để bảo vệ thú cưng và bản thân, chủ nuôi chó cần tìm hiểu về các bệnh ngoài da, từ đó có thể sớm phát hiện và đưa chó đến cơ sở thú y gần nhất để được điều trị kịp thời.
4.3.3 Tình hình mắc bệnh đường hô hấp ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y
Bệnh đường hô hấp ở chó, mặc dù không nguy hiểm như các bệnh truyền nhiễm, vẫn có thể dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời Dữ liệu về tình hình mắc bệnh đường hô hấp ở chó từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021 được tổng hợp và trình bày trong bảng 4.5.
Kết quả từ bảng 4.5 cho thấy trong tổng số 66 ca mắc bệnh về đường hô hấp, viêm xoang mũi chiếm tỷ lệ cao nhất với 27 ca (40,91%), tiếp theo là viêm phế quản với 21 ca (31,82%) và viêm phổi với 18 ca (27,27%).
Trong khoảng thời gian từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021, tháng 5 ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh đường hô hấp ở chó cao nhất do thời điểm giao mùa Để giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh, chủ vật nuôi nên tiêm vắc xin phòng bệnh cho chó trước tháng 5 và duy trì chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng hợp lý.
Trong quá trình theo dõi, tôi nhận thấy rằng những chú chó này thường xuất hiện các triệu chứng như ho, ăn ít, mệt mỏi và sốt nhẹ Ở những trường hợp nghiêm trọng hơn, chó gặp khó khăn trong việc thở, kém ăn, có mũi màu vàng và sốt cao.
Bảng 4.5 Tình hình mắc bệnh đường hô hấp ở chó đến khám chữa bệnh tại bệnh xá Thú y (Tháng 12/2020 - 6/2021)
Các bệnh đường hô hấp
Viêm khí quản, phế quản (con)
Kết quả điều trị một số bệnh cho chó tại bệnh xá Thú y
4.4.1 Kết quả điều trị một số bệnh đường tiêu hóa cho chó ở bệnh xá Thú y
Trong quá trình thực tập, tôi đã theo dõi một số chú chó mắc bệnh tiêu hóa và nhận thấy chúng có những triệu chứng như nôn mửa, bỏ ăn, tiêu chảy và mệt mỏi.
Hiện nay, chưa có thuốc đặc trị cho các bệnh do virus gây ra, do đó, việc điều trị chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng và nâng cao sức đề kháng cho động vật Theo Vương Đức Chất và Lê Thị Tài (2004), mục tiêu cuối cùng là giúp động vật sống đủ lâu để cơ thể có thể phát triển phản ứng miễn dịch.
Bệnh xá đã tiếp nhận nhiều ca bệnh đường tiêu hóa, trong đó 201 con chó được chẩn đoán và điều trị theo phác đồ cụ thể Kết quả điều trị được thể hiện trong bảng 4.6.
Bảng 4.6 Kết quả điều trị một số bệnh đường tiêu hóa cho chó tại bệnh xá Thú y (Tháng 12/2020 - 6/2021)
Phác đồ điều trị Liều lượng Đường tiêm
Thời gian dùng thuốc (ngày)
30ml 30ml 0,1ml/kgTT 0,15ml/kgTT 0,2ml/kgTT 1g/ngày
30ml 30ml 0,2ml/kgTT 0,1ml/kgTT 1-2ml/con 1g/ngày
30ml 30ml 0,2ml/kg 0,1ml/kg 0,15ml/kg 0,2ml/kg 1g/ngày
Trong số 201 con chó mắc bệnh đường tiêu hóa, có 174 con đã hồi phục, đạt tỷ lệ khỏi bệnh 86,57% Đặc biệt, tất cả 74 con chó mắc hội chứng rối loạn tiêu hóa đã được điều trị theo phác đồ của bệnh xá trong khoảng thời gian 3 - 5 ngày đều khỏi bệnh, đạt tỷ lệ 100%.
Trong 60 con mắc bệnh truyền nhiếm khuẩn đường ruột sau khi được diều trị theo phác đồ của bệnh xá liệu trình 3 - 5 ngày có 52/60 (86,67%) con khỏi bệnh
Trong 67 con mắc bệnh Parvo do vi rút khi đến khám có biểu hiện tiêu chảy, nôn, phân lỏng lẫn máu có mùi hôi, tanh khó chịu Sau khi được điều trị theo phác đồ của bệnh xá liệu trình điều trị khoảng từ 5 - 7 ngày có 48/67 (71,64%) con khỏi bệnh
Theo bảng 4.8, phác đồ điều trị bệnh đường tiêu hóa tại bệnh xá cho thấy hiệu quả tốt Tuy nhiên, vẫn có thể áp dụng nhiều phác đồ khác nhau cho từng loại chó để đạt hiệu quả điều trị tối ưu hơn.
4.4.2 Kết quả điều trị một số bệnh ngoài da cho chó tại bệnh xá Thú y
Sau khi được chẩn đoán bệnh, 48 con chó đã được sử dụng phác đồ điều trị bệnh ngoài da Kết quả được trình bày ở bảng 4.7
Trong một nghiên cứu về 7 con chó mắc bệnh ghẻ Demodex, triệu chứng ban đầu bao gồm rụng lông, da đóng vảy và tiết dịch Sau khi điều trị bằng phác đồ của bệnh xá với viên thuốc Bravecto phù hợp với cân nặng của từng loại chó, tất cả 3/3 con chó (100%) đã khỏi bệnh hoàn toàn và lông đã mọc trở lại sau 1 tháng Cụ thể, liều lượng Bravecto được sử dụng là 112.5 mg cho chó rất nhỏ (2 - 4,5 kg), 250 mg cho chó nhỏ (>4,5 - 10 kg), 500 mg cho chó kích cỡ trung bình (>10 - 20 kg), 1000 mg cho chó lớn (>20 - 40 kg) và 1400 mg cho chó rất lớn (>40 - 56 kg).
Bảng 4.7 Kết quả điều trị một số bệnh ngoài da cho chó tại bệnh xá Thú y (Tháng 12/2020 - 6/2021)
Tên thuốc Liều lượng và cách dùng
Kết quả Điều trị (con)
+ 112,5 mg/2 - 2,5kg TT + 250 mg/4,5 - 10kg TT + 500 mg/ 10 - 40kg TT + 1400 mg/ >40kg TT
+ 0,4 ml/
